op ZONDAG 18 AUGUSTUS a.s„
I „ZOMERZORG"
PJJ Harmonie-Gezelschap „SPOLLO
Ingezonden stukken.
Drinkt eens het
En gij blijft het drinken.
iiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Entrée 30 cent. Militairen 15 cent.
de (Ie vlieg zich aan de geringste oneffen
heden vasthoudt, dat zij tegen een vlakken
wand ;kan oploopon. Moeilijker nog ie Na
tuurlijk het loopen tegen een vensterglas of
een spiegel, die zoo glad zijn, dat zelfs de
fijne klauwtjes van de vlieg er geen hou
vast aan hebben. Daar komt echter nog wat
anders de vlieg helpen. Onder eiken poot
zitten namelijk twee zoogenaamde hecht-
bolletjes, op welke plaatsen waarschijnlijk
eenig vocht wordt afgescheiden, waarmede
de vlieg zich tegen het venster of den spie
gel vastkleeft, juist sterk genoeg om niet te
vallen, maar .-.onder het losmaken van de
pooten bij het verder Joopen te hinderen.
Merkwaardig dun zijn die pooten van de
vlieg, zij zijn nog dunner dan een draad
garen, maar zij blijken voor het kleine,
lichte dier toch stevige stelten te zijn,
waarmede het snel kan loopen.
Do vleugels van de viieg zijn vliezig en
dooi- een wijdanaaig adierstelsel strak- ge
spannen: Zij staan schfuin ter zijde van het
lichaam, zoodat het insect dadelijk gereed
Is tot vliegen. Slechts één paar vleugels
heeft de vlieg, in tegenstelling met andere
insecten, als bijen, wespen, vlinders. Maar
des ondanks kan een vlieg goed en snel
vliegen, waaraan zij natuurlijk haar naam
dankt.
Opvallend groot zijn de oogen der vlie
gen, wat de veronderstelling wettigt, dat
deze zoowel bij het vliegen als bij het zoe-
ken van voedsel een voorname rol spelen.
'Die oogen nemen zoowel een deel van de
boven- en onderzijde ais vam de zijkante®
van den kop in, waardoor'een vlieg zonden-
de oogen te bewegen of den kop te draaien,
naar voren, naar boven, naar beneden,
naar rechts, naar links en zelfs nog wat
naar achter kan kijken. Zoo komt het, da tl
een vlieg haar voedsel gauw ziet en nade
rend gevaar tijdig ontdekt, van welke zijde
het. ook komt.
JletJ opnemen van voedsel geschiedt op
eigenaardige wijze. Nauwelijks is een vlieg
op suiker of broodkruimels neergestreken,
of er komt een slurf voor den dag, die te
voren onder den kop verscholen was. Met
die slurf wordt dan hetgieen de vlieg tot
haar spijs uitgezocht heeft, belast. De slurf
Is een buis, die van onderen schijfvormig
verbreed is. Maar met dat orgaan kan een
vlieg noch steken of bijten, noch kauwen.
En toch izien wij, dat een suikerkorreltje
langzamerhand verdwijnt onder de bewer
king met de slurf. Dit giaat zoo. Uit de slurf
komt een vocht, dat de suiker oplost, welke
oplossing dan door de slurf wordt opgezo
gen, net als wij door een rietje limonade
opzuigen. Alleen oplosbare stoffen kan de
vlieg als voedsel tot zich nemen.
Een bewegiing, die wij herhaaldelijk bij
een vlieg zien, is het met de poolen over
kop en lijf strijken. Het doel daarvan is
vooral de oogen te reinigen van stof. Daar
toe zijn de pooten van de vlieg van fijne
haartjes voorzien, eij doen dienst als bor
stels. Ook de pooten zelf worden door over
elkaar wrijven schoongemaakt.
In den nazomer zien wij vaak vliegen
doodstil tegien een muur zitten. Tracht men
zulke exemplaren weg te jagen, dan ver
roeren zij zich niet, eij* zijn dood. Dergelijke
vliegen zitten met uitgestrekte pooten en
zijn omgeven door een witachtig) poeder,
dat vooral op ruiten en spiegels opvalt. Het
is afgescheiden door een schimmel, die ook
den dood van 'de vlieg veroorzaakt.
De vliegen zijn echte zómerdieren. In
dten koelen herfst verdwijnen ziij, slechts
op een warmen, zonnigen najaarsdag zien
wij er nog vrij veeL 's Winters merken
wij'niets van de vliegen en in het voorjaar
te hun aantal slechte gering. Maar dit
diuurfl niet lang, ©poddlig zijn er weer veel
te veel van die lastige (diertjes. Zij ver
menigvuldigen' zich clan ook bijzonder
snel. De ontvvikkeJingsgesehied«nis van de
kamervüieg is de volgende: Hare eieren
legt zij in allerlei stoffen, die in rotting
verkeeren, vooral In paardenmest. Het is
waarschijnlijk, als een gieJvolg daarvan te
beschouwen, dat wij' in stallen en boeren
woningen zooveel vliegen aantreffen.
Bee de na ongeveer twaalf uur komen uit
die kleine witte eitjas de vlfege-larven,
mailen, te voorschijn. Deze vinden in den
mest of in andere afvalstoffen ai les, wat
zij noodiig hdbben om zich te voeden en
verder te ontwikkelen. De larven behoeven
niet naar voedsel tie zoeken, zij eijn dan
ckM pootloos en> blind, hun kleur is wit.
Na ongeveer veertien dagen verpopt zich
de larve. Daarbij word tl de larfhuid niet
afgeworpen, zij: verschrompelt wat, wordt
hard en vormt een tonnetje voor de pop.
Spoedig komt daaiuiit die vlieg te voor
schijn. Maar in het najaar gebeurt dit
niet, als tonnetjes overwinteren de vliegen.
Natuurlijk' komen daarvan in het koude
jaargetijde heel wat om. De vliegen, die-
wij in het voorjaar het eerst aicn, zijn
grootendeels uit poppen gekomen, die
overwinterd hebben, want slechts enkele
vliegen overwinteren als volwassen insect
op beschutte plaatsen binnenshuis. Komt
de winter er niet tusadhem, dan duurt de
heele ontwikkeling van de vlieg, van ed tot
volwaseen insect, slechte drie vlier we
ken. De jonge diertje® leggen dadelijk
eieren -en zoo gaat het voort, verscheiden
geslachten volgen elkaar snel op. Verme-
nlgvuldiigde de vlieg zich nief zoo sterk
en had zij niet zulke goede oogen en snelle
vlucht, dan zou hij als zwak en weerloos
dier al lang zijn uitgeroeid, want voor
vele dieren vormt zij een belangrijk
voedsel.
Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Mijnheer de redacteur,
Beleefd verzoek ik u een plaatsje in uw
blad voor het onderstaande schrijven, dat
door het bestuur, onzer Groene-Kruis-afd.
ontvangen werd:
M.M.
Den 15en Juni 1.1. werden door het be
stuur van onderstaand Comité duizend
brieven gezonden aan alle afdeelingen van
het Groene Kruis, benevens aan alle auto
riteiten en philantropen van-het platteland.
In dit schrijven werd gewezen op den
zeer ellendigen toestand, waarin duizen
den onzer stadskinderen verkeeren en op
de noodzakelijkheid dat op bet platteland
gezinnen opgespoord worden, die zich be
reid verkaren, liefst kosteloos, een of meer
kinderen gedurende 4 a 8 weken op te
nemen.
Dit schrijven had slechts tot resultaat,
dat door de afdeelingen van het Groene
Kruis" en enkele notabelen in één 8tal plat
telandsgemeenten van Zuid-Holland cor
respondentschappen werden opgericht, die
er in geslaagd zijn... 71 plaatsjes voor de
arme bleekneusjes te vinden.
Voorwaar een bedroevend resultaat!
En dat in Zuid-Holland met zijn welge
stelde plattelandsbevolking!
En dè,t, terwijl in het arme Drente in
dienzelfden tijd niet minder dan 700 gezin
nen zich bereid verklaarden een kind op
te nemen.
Men maakt er zich o. a. af met een ver
wijzing naar den voedselnood, die ook ten
plattelande heerscht.
Maar is dat niet overdreven?
En daarbij, de kinderen brengen hun
brood- en andere kaarten mede.
Bij den boer licht, lucht en ruimte in
overvloed, slaapplaats(en) gemakkelijk op
te stellen, en een (of een paar) kindertjes
meer aan de keukentafel als muschjes
onder de hoenders och, voor wie overi
gens de zaak sympathiek is, is dat wel te
Overkomen.
En daarbij, hoevele duizenden kinderen
uit België en Duitschland werden en wor
den hier niet liefderijk opgenomen!
Toen enkele jaren een onzer ondergetee-
kenden ongeveer eenzelfde schrijven richtte
aan enkele duizenden gezinnen om een Bel-
gtiiseh kind op 1© nemen, waren er tien-,
twintigmaal meer aanvragen dan kinde
ren. En thans, nu onze eigen Mndere® ge-
gebrek lijden, kunnen wij van de duizenden
kinderen», voor wfe een plaatsje gevraagd
wordt, nauwelijks 70 in Zuid-Hoiland ge
plaatst worden!
Ie ons beroep op uwen weldadigheidszin
dan te vergeefs gieweest?
Gij allen, die onze circulaire zonder meer
ter zijde gelegd hebt, och doet uw hart nog
eens wijd open, laat uw gemoed eens spre
ken en vraagt u eens af, of gdj langer rus
tig moogt toezien, dat onze eigen kinderen
verstoken blijven van een weldaad, die Ne
derland, en ook Zuid-Holland, in zoo ruime
mate aan den vreemde bewees!
Laat ons bedenken, dat de liefde bij eigen
huis begint, vooral ook gij heeren onder
wijzers, die beter dan menig ander, met
het wel en wee onzer kinderen op de hoogte
zijt. Helpt allen een handje mede aan dit
edele en schoone werk.
Richt in uw dorp een comité of corres
pondentschap op, dat zich bereid ver
klaart, plaatsen voor kinderen in de gezin
nen te zoeken.
Laat Zuid-Holland, dat thans het laatste
is, de eerste worden, gedachtig de oude
spreuk: „de laatsten zullen de eersten zijn"
Mag onze secretaris (per adres Bureau
„Studio", Rotterdam) uw opgiave ten spoe
digste tegemoet zien?
Het Prov. Z.-Holl. Comité voor de uit
zending v. Ned. kinderen naar buiten.
Dr. J. Ph. ELIAS, Voorzitter, Rotterdam.
H. LE COULTRE, Penn. Bodegraven.
A. B. DE ZEEUW, bestuurslid, Rotterd.
Mevr. L. v. PANHUIJS—VAN DER LEK
DE CLERCQ, bestuurslid, Noord wijk.
Mr.F. J. D. C. EGTER v. WISSEKERKE
bestuurslid, Brielle.
A. KELLENAERS, secretaris, Rotterdam,
p. adres Bureau „Studio" Rotterdam.
Wij behoeven niet veel aan dit schrijven
toe te voegen. Het spreekt voor zichzelf!
Van die 71 kinderen zijn er 6, zegge: zes!
in de welvarende gemeenten Zoetermeer en
Zeg waait geplaatst. Is het niet bescha
mend?! Zoetermeer en Zeg waart, die zich
nooit onbetuigd lieten, als het er op aan
kwam een werk van liefdadigheid en barm
hartigheid te verrichten. Tot tweemaal toe
is hier gastvrijheid verleend aan een groot
aantal Duitsche kinderen. En dit is zeer
zeker te prijzen! Maar mag men dan de
deur gesloten houden als de kinderen van
onze eiigien arme landgenooten komen aan
kloppen? Kinderen die behoefte hebben aan
alles: aan goede voeding, aan gezonde
lucht, aan een frissche woning. Is men
dan niet zedelijk verplicht die ongelukkige
stumpers, die in zulk een ellendigen toe
stand verkeeren, te helpen?
Laat men zich nu niet verschuilen achter
den voedselnood! Wantheusch! de toestand
is zóó, vooral bij onze landbouwers,, dat
één kind wel eenige weken mee kan eten.
Zooals uit het schrijven van de commissie
blijkt, brengen zij hun brood- en levensmid
delenkaarten mede.
Daar het) hier ook het bevorderen der
volksgezondheid betreft, spoort het bestuur
van onze Groene-Kruis-afdeelingi onze in
gezetenen met des te meer vrijmoedigheid
en met grooten aandrang aan, om aan het
dringend verzoek der commissie gehoor te
geven. Hun, dde een kind willen opnemen,
wordt verzocht daarvan opgave te doen bij
den ondergeteekende, of bij een der andere
bestuursleden van „Het Groene Kruis",
vóór 19 Augustus e.k.
Van harte-hopen wij, dat deze roepstem
niet die eens roependen in de woestijn zal
zijn, doch dat Zoetermeer en Zeg waart
hun goeden naam op 'phil an tropisch gebied
schitterend zullen handhaven.
U dankend voor de verleende plaats
ruimte, met achting
G. J. VERWERS,
Secretaris der afd. Zoetermeer—Zeg-
waart van „Het Groene Kruis".
Zegwaart, 12 Augustus 1918.
Land- en Tuinbouw.
De g.eit.
De geit is de koe van den arme; heette
het weleer en nog 111 den- volksmand.
En ontegenzeglijk is de g,eit voor den
kleinen man, den dagiooner en fa
brieksarbeider, in menige streek. van
.groote waarde. Maar zij kan die even
zeer zijn voor anderen, .en 't is wel jam
mer, dat in de zandstreek, bij het toe
nemen dei- welvaart, door boer en bur
ger de goit hoe langer zoo meer werd
afgeschaft in de laabfse 20 jaar. t Is of
men er zich voor begon te schamen er
nog een geit zoo'n gering stuk vee!
op na te houden. Dat bet men nu
maar oyer aan den kleinen man. Wal
heel dwaas was! In de geit toch bezit
ten wij een productiedier, dat aan de
voeding geen hooge edschen stelt, zich
gemakkelijk aanpast, en dankbaar te
ruggeeft, wait er goeds aan haar gedaan
wordt. De heer Swierstra, Rijksvee teel (.-
consulent voor Utrecht en Gelderland,
schreef in 't Orgaan van het Utrechtsen
Landbouwgejioolschap een aardig, leer
zaam artikel over de geit, waaraan wi)
een en ander willen ontleenen.
De groote waarde van melk als voed
sel, als bevattende alle voederde be-
standdoelen in gepas/, e veriiouding, is
in de laatste jaren meer en meer erkend.
Met die erkenning valt ook ongeveer
samen het bekend warden van dc ge
varen, Sveüke het gjmriutik van rauwe
melk met zich mee kan brengen. De
zoo terecht gevreesde ziekte, de- tuber
culose, zou haar oorzaak kunnen, vin
den in het gebruik van rauwe, dat. is
ongekookte melk.
Toen op de gevaren hiervan werd g,e^
wezen, was ook tegelijk het middel bi]
de hand, iU. de melk te koken. Daar
mee was dus ziekte-besmettelijk gevaar
geweken. Het koken van mellc had ech
ter zijn bezwaren: vele menschen hou
den niet van gekookte melk, en wal veel
erger was: door het koken verliest melk
van haar natuurlijke eigenschappen en
kan daardoor, vooral bij jonge kinderen
een eigenaardige ziekte te voorschijn
roepen, df.ie mioeiti fwordlen (toegeschre
ven juist aan het gekookt zijn van de
gebruikte melk. Ook hiervoor was we
der baat te vinden door de melk, voor
de voeding bestemd, aseptisch ie win
nen, d.w.z. van koeien die door vc-earl-
sienijkundige (ondier do-ck een waarborg
geven, geen gevaar op te leveren, en
waarbij ook door de verdere behande
ling der melk dezelfde waarborg we-.d
verkregen, ziektekiem vrij den verbrui
ker te bereiken. Ik bedoel de melk ver
kregen in de zg. gezondheids- of hygi
ënische melkerijen. Het goed uitvoeren
van alle te nemen voorzorgen bracht
zooveel kosten mee, dat de daar venire
gen melk noodzakelijk 20 a 25 cent per
Ster moest kosten in-den tijd, toen de
gewone consumptie-melk in die steden
hoogstens 10 cent kostte. Het ligt voor
de hand, dat de prijzen; zoo pas ge
noemd, Ivoor gewone beurzen veel Je
hoog waren. En waar nu de geit zoo
goed als vrij van tuberculose is. d.w.z.
dat tuberculose onder geiten heel wei
nig voorkom)!, daar werd ion willekeu
rig de aandacht naar de melk van dit
dier geleld, waar het gold het gebruik
van rauwe melk. Daar komt bij, dat hot
dier 'het meest gehouden werd in een
voudige gezinnen, waar juist eenige
uiers goede melk zooveel goed kunnen
doen. Een glas geitenmelk is honde-rd
maal beter voor de kinderen» aan de
voorheen vaak toegedeelde slappe koffie
en thee: En dan in de huishouding voor
.het bereiden van meelspijzen, voor het
aanmaken van de groenten, soms ook
voor Let karnen van boter, hóéveel be-
leekenis heeft daar niet de geitenmelk'.
Zoo kan de geitenfokkerij het middel
zijn om de molk te brengen aan ieder.
een. Met zulks te doen en op die wijza
de volksgezondheid, de bevorderen
wordt een groote weldaad verricht.
In het algemeen kleven echter de
gei ten nou der ij nog groote fouten ;ian.
De gcitenhouders moeten in de aker-
eerste plaats loeren, op welke wijze d#
melk gewonnen moet worden, zal gé ze
'Lijn een gezond voedsel. Allereerst moe»
ten ook zij weten, zoo goed als de groota
veehouder, dat, het vee is een product
van bodem, voedsel en gebruik.
De bodem doet veel af aan den g#-:
zondheidsloeb'.and der geiten. De baker
mat dezer dieren was, in cle hooge stre
ken, waar ze leefden en nog leven op
een harden bodem met droge harde
grassen. En wat zipn we hier ci.ikwi.lsl
Dat dc dieren slaan in geitenstalloijes
mat op den grond, maar er in, w iar.
den toevalligcn bezoeker het vocht in
de schoenen dringt.
Op zoo'n bodem kan de gei.l riet tie
nen; 'tze gaat kwijnen, wordt vatbaar,
voor allerlei. ziekten en groote sterile
is er het gevolg van. En het voedsel?
Vier, vijfmaal per dag een slobber.-
Daarmede krijgt het dier veel le veel
vocht in het lichaam en worden de voe
dende b es tan dde cle n veel le veel ver
dund. Zoo'n voedsel past niet voor een
dier dat van nature bestemd is narda
grassen en hooi, dat op rotsachtig a
gronden groeit, te eten. Niets geen alvai
mag verloren gaan. en kan dit in den
vorm van een slobber het best benut,
welnu, dan doe men dat, maar niet va
ker dan eens per dag. Heeft het dieii
overigens behoefte aan water, dan geve
men het frisch zuiver water te drinken,
alsof het dier zich aan oen bron laaide
En nu het gebruik. Al melkende komt
de melk. lp den uier is bij den aanvang
van het melken slechts een geringe hoe
veelheid melk aanwezig, maar wel d3
grondstof voor de melk. Wat rnen nu
met vaster hand melkt en zóó, dat het
dier er een genot in vindt om gemolken
te worden des te meer en beter molk
krijgt men. „De laatste drop. is de bo-
terknop", dat wil zeggen, de laalslo
melk is de vetste; als men dus beter
ui'!melkt, de uier eens eeni paar maal
wrijft, des te beteras dit voor de ontwik
keling van, de melkgevendheid ook
Daarbij moet het dier. met zachtheid
behandeld worden, niet mee,trekken of
schoppen, maar het in een- goede stem
ming brengen, dan geeft het zich voor
de melkafscheiding, en eerst dan krijgt
men de beste melk.
Het doel der geitenfokkerij is melk
productie én het vleesch. Goede melkge
vende geiten te slachten, zooals in den
laatsten tijd gebeurd is, moet stem af
gekeurd worden." De melk heeft voor
het gebruik een veel te groote waarde,
om daarmee jonge dieren voor de slacht
te fokken. BI.
Burgerlijke Stand.
LEIDEN.
Overleden: J. Devilee. <z. 20 j.
levenloos geboren kind van J- Rot en. S.
Prevo A. M.. van Diernen, d. 7 j. J.
G. Duijzend. z. 3 j. C. Gerritsen, m. 63 j.
J. G. Posthumus, z. 16 j. P. J. Kramp
z. 22 j. A. van Houten, z. 4 j. -- IL Mark
s. 70 j.
SASSENHE1M.
Geboren: Johanna Geertruida d. van
H. J. Jonkers en N. Spies Helena Johan
na Maria d. van J J. L. Dieben en M. van
Rijn Ernst Johannes Augustus zoon vart
G. de Groot en L. A. M Bookelman.
Jobje, d van M. Dwarswaard en C. H.
Vlugt
Getrouwd. P. Freriks j.m. 27 j. et
P. G A. van Niekerk jd. 24 j.
Overleden: J. Thijs, jin. 27 j. H.
A. Bakker, jd. 54 j. -
Telefn. 115. g|
Bondsrijwielfiersteller. p
AGENTDER
Simplex-, Vierkleur- en andere Rijwielen. U
Buime voorraad, 8605
Ie klas Reparatie-inriohting van alle soorton rijwielen, fü
Vulcaniseeren met garantie. 1
OOK INZETTEN VAN NIEUWE DRADEN. Ijj
Een partij 2de hands RIJWIELEN, waar- j§
onder 1st© klas merken.
Hoekhuis Pieterskerkgracht 2a. Hf
CONCERT
i
te geven door het
uil 's-Gravenhage,
Directeurde Heer A. C. L. WÊMELINK EWÏJMS<,
aanvang 8 uur. 6313
Oude gaskronen
Fiesschen, Jampotten cn Scheer-
zeeppotten te koop gevraagd
door I. DE TOMBE ZOON,
Uiteretegracht 33, bij de Nieuwe
Rijn, en Oude Heerengracht 10,
Leiden, Telefoon 714. 5454
aan blokjes van 20 c.M. ge
zaagd, wordt franco naastbij-
gelegen station geleverd voor
f310.- per I0.C0C K.G.
Aanbevelend, 5377
J. C. BONTJE
Tefl. 19. Stëoordeönde.
Roelof arendsveen.
Van al wat in den loop thjaw
Tot heil der menschheld is
Tot 't geen hot meest
aandacht trekt.
De schrik, die dames
Wanneer hour haar vermind ree
gaal
Behoort gelukkig tot 't verleden,
Fédora toch bezweert dit kwaal,
Verkrijgbaar te LEIDEN bij.
Gcbr. SUSAN, Haarlemmerstr.
Maison SUSAN-BASOSKI,
Oameskapsnlons, Yrourvest, 3.
H. J. 1>E HAAN, NleMI
Itijn 44. 5M)
