Het zal niet lang meer duren
ie m
Ut Mi
Materialen.
DE BUSTS TIJDMETER
Dr. Murk Jansen
DIENSTBODE.
Manufacturen.
Cleopatra.
LEO RUIJGROK,
Liefdewerk
Oud papier.
Huismoeders I
Firma SCHIPPER GRANDADAH
Electrische Licht-lnstallatiën
Billijke Prijzen.
ONDERWIJS.
St. WiOibrOrdus-cofloge.
Tot directeur van liet Sint WilLi3>rordu&-
College te Katwijk a. d. Rijn is benoemd
de Z.E. lieer M. A. van Everuingen S. J.
Faillissementen.
Geëindigd is het faillissement van de
N. V. Sigarenfabriek voorheen Van Schaik
en Langelaar, te Leiden.
Land- en Tuinbouw.
HILLEGOM. Er is hier Zaterdag een
bloem bollenbeurs geopend, uitsluitend toe
gankelijk voor exporteurs. Kweekers heb
ben hier dus geen toegang. De beurs werd
gehouden in café „Do Nachtegaal" ©n was
(bezocht door circa 60 exporteurs. Er werd
vlug gehandeld: en de volgende prijzen
werden o.a. besteed:
Geiprepareerd E. W. L'Innocence I f 10;
E. R. Moreno I f 8.50.
Enkele tulpen: Due van Tholl wit maxi-
mus f 1.40; ld. Cochenille f3.50; ChTyeo-
Tora f 1.70; Cramodsie (Brillant f 1.80; Gele
"Prins f 1.50; Pink Beauty f3,50; Prins van
Oostenrijk f 1,80; Rose Grisdedin f 1.40;
Thomas Moore f 1.60; Molière f 1.50; Her
man Schlegel f 2.50; Due de (Berlin f 2.50.
Dubbele tulpen,: Couroume d'Or f3.75;
Imperator Rubrorum f 3.50; Murillo f 1.65;
Rubra Maxima f 1.75; Tournasol (rood en
geel) f3; id. geel f3.25.
Darwintulpen: Clara Butt f 1.30; Europe
f 1.75; Mr. Farn. Sanders f2.25; Ph. de
Cominet f 2.75; Sieraad van Flora f 2.50;
Zulu f 3.75.
Dubbele narcissen: Vor» Sion f2.75.
Enkele narcissen: Ajax Princeps f 1.80;
Bic. Horsfieldii f 1.75; (Bic. Victoria f3;
Golden Spur f2.75.
Geschiedenis van het rijwiel
De oorsprong van het moderne rijwiel
vindt men terug in hot „hobby horse"
(hobbelpaard), dat in- hett begin van de
vorige eeuw zeer populair was. Het be
stond uit twee wielen, Verbonden aan één
houten frame; de rijder za& in den zadel,
bevestigd aan het frame, midden tusachen
de wielen en werd' voortbewogen door met
de voeten op dangrondi to loopen. De naam
„loopwiel" ziou hiervoor beter geschikt
zijn, hoewel de Engelac-hen het .hobby
horse" noemden. Er wag geen etuur aan,
zoodat men het alleen in een rechte lijn
kon voortbewegen.
In 1818 veranderde baron Von Drais dit
onhandelbare voertuig zoodanig, dat het
voorwiel kon, bestuurd wrden. Dat zulk
een primitief voortbewcgingiamiddél spoe
dig zoodanig dn den smaak van het pu
bliek izou vallen, was toen nog niet denk
baar. Wij hebben wu reeds twee wielen
achterelkaar geplaatst en het voorste
beweegbaar: ©r ontbrak, alteen nog maar
aan, de verandering van loop- in rijwiel.
Desze uitvinding wondt aan twee Schotten
toegeschreven, n.1. aan Gravin Dalzell en
Mac Millan. Men beweerde, dat de uit
vinding van Dalzell dateert van 1834,
maar een nauwkeurig onderzoek in 1892
daarnaar ingesteld, leverde het bewijs, dat
ihet wiel door haar in 1847 was gemaakt.
In Daizell's uitvinding waren de trappers
nog niet wat zij nu zijn, de voeten be
schreven slodhts een gedeelte van een
cirkelomtrek". De boweging9Civerbrenging
geschiedde door middel van een hefboom
♦op een kruk aan de as van het achterwiel,
ongeveer op dezelfde wijze als bij een
edh arensli jperswagen
Den jongen Franischman Ernst Machaux
zijn wij den vierden grooten stap hij de
uitvinding van het rijiwiel verschuldigd.
In 1855 kwam hij op het denkbeeld een
paar krukken aan het voorwiel te bevesti
gen, toen hij bezig was een der oude kar-
i^n van baron von Drais op te lappen. Het
Midhaux-rijwiel of „vedocipède", zooals
het toen weid genoemd, vond dadelijk veel
bijval en welidhit zijn er nog onder onze
lezers, die met genoegen- deze kar in En
geland! ,,-bove -shaker"' genoemd', bereden
hebben. Er werden dadelijk „veJocipède"-
vereenagdnig-en opgericht en wedrennen ge
houden. In datzelfde jaar verschenen do
i ndia-rubber-banden en maakte Michaux
een rijwiel met grooter voorwiel dan het
achterwiel en kwamen ook de remmen te
voorschijn. Een voortgaande verbetering
gaf ons het oude welbekende „ordinary"
of ,,spideT"-wiel, dat gedurende eenige
jaren zeer populair was. Dit nieuwe rij
wiel woog on$£vteer 20 K G. tegen 40 K.G.
gewicht bij die oudere velocipede. Er waren
ech'te-r vele gevaren aan dit hooge rijwiel
verbonden en verschillende patenten zijn
er toen genomen -op verbeteringen tegen
heit gevaar van vallen, o. a. het kleine wiel
werd vonp-laatfct, en. de voortbo.weging door
hefboom en, riemen en pal raderen geregeld.
In I860 voerde Stanley de zoogenaamde
„Rover" in, dat ons hot eerste oorspron
kelijk model van de moderne „safety" gatf.
Beide wielen waren laag, het grootste
voor. Het. achterwiel -werd op dezelfde wij
ze als tegeniw-oordig door middel van kot-
tlng-on met kettingwielon voortgedreven.
Langzamerhand kwamen veranderingen
in den vorm van liet frame; stukken van
zeer ing-ewikkelden vorm., welke onmoge
lijk te maken geacht werden, werden
thans geperst en gesoldeerd. De sterkte
der materialen, in gebruik bij de rij wiek
fabrieken, is zorgvuldig nagegaan gewor
den, en de uitkomsten van die onderzoe
kingen hebben het mogelijk gemaakt, een
rijwiel van -voldoende sterkte te malven,
diat slechts 10 kilo weegt. De .eerste rijwiel-
fabrikan-ten maakten hun frames naar
verschillende modellen.
Ieder fabrikant had zijn ei-gen vorm ge
kozen. Spoedig begonnen de verschillende
vormen ineen te smelten, tot, ten laaAste,
het vijfhoekig diamant-frame algemeen
werd; behalve.dit; ziet men van tijd tot tijd
nog wel eens nieuwe vormen verschijnen
en verdwijnen. De trapa&me,talen en wieL-
n-aven trokken toen meer en meer de aan
dacht en zijn zooveel veibeterd, dat men
tegenwoordig duizenden mijlen rijden kan
zonder eenige merkbare slijtage er aan te
be&peuxeri. In de oude velocipèdes met
reoht fraipo werden veenen toegepast;
daarna volgden de veerkrachtige massieve
banden en ten laatste werden de lucht
banden, waarop reeds veel vroeger patent
was genomen, algemeen ingevoerd; hier
door had men de ideale veering tusschen
den wielrijder en den grond verkregen,
waardoor de hinderlijke trillingen hij het
rijden over hobbelige wegen werden opge
heven en het wielrijden een aangename
sport werd, die algemeen in den smaak
viel.
De mechanische bezwaren waren bij den
tricycle minder dan bij het gewone rijwiel.
Evenwel is de tricycle nooit populair ge
weest, zelfs niet toen hij in dencelfden
trant gebouwd werd als het moderne rij
wiel. Wellicht ia er n-og een groot© toe
komst voor den motor-tricycle.
Wij hebben opgemerkt, dat er reeds
een groot aantal van verschillenden vorm
in den handel zijn gebracht, waarvan ze
ker het kettinglooze het belangrijkste is.
Het" kettinglooze rijwiel heeft de bezwaren
van aanhangend vuil en daardoor ver
meerderde wrijving van. den ketting opge
lost en heeft deze door. een as vervangen.
Verschillende veranderingen, waaronder
bepaalde verbeteringen, zijn er voorgesteld
geworden in d-e kogëlradereo. De meeste
fabrikanten van kettinglooee rijwielen
gaan evenwel voort met het maken van
rijwielen met ketting.
De tandem 19 ook een goed voorbeeld
van ibijzonderen vorm voor rijwiel- en dag-
teekent reeds van 1869, toen er een uitvin
ding werd voorgesteld, waarbij het mo
gelijk was met twee personen op een één-
velocipède te rijden; de achterste zadel kon
dan door een dame of heer ingenomen
worden.
De voordeelen van een tandem zijn vele.
Met een hooge gearing loopt een tandem
zeer snel, terwijl de beide rijders nog in
staat zijn op hun gmak een gesprek te voe
ren. De weinige trilling en het geraak,
waarmede men tegen den wind kan inrij
den, heeft hem zeer populair gemaakt.
Langzamerhand kwam er vraag naar imeer
snelheid van'gangmaking en renners, eoo-
dat wij tegenwoordig1 zes of zeven; ja zélfs
tien personen op een paar rijwielen zien
rijden. De sext.uplet is een merkwaardig en
vernuftig werkstuk, oihdat daarmede een
gewicht van 400 tot 500 K.G. wordt ver
voerd. Een zoodanig wiel is -gegeared op
153, waardoor iedere omwenteling van de
trappers het wiel 12 meters doet afleggen.
Damesrijwielen trokken pas de aan
dacht, nadat de „safety" in gebruik
kwam, en tegenwoordig verschilt het wei
nig van dat voor heeren en is alleen een
weinig zwaarder. Het eerste damesrijwiel
werd in 1887 gepatenteerd in Amerika.
Burgerlijke Stand.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Ge-boren: Zoon van De Vries en
Schouten (won. te Alkemade). Zoon van
v. d. Zon en Borst. Zoon van Kooy en
Groenendijk. Dochter van Da vel aar en
Ploeger. Zoon van Snel en Erobbol BcV?-
man.
Gehuwd: C. Heem rood, jm., 28 j. ciï
A. M. C. Halmans, jdL, 24 j. J. A. van.
dem Berg, jm., 2-1 j. enE. 7. Puls, jdi., 25 j..
Overleden: F. v. d. Vlist, jd.13 j.
N. v. d. Helm, jd'., 12 j. C. Ciggaar,
wed. C. den -Hertog, 68 j.A. C. Blom,
wed. H. Haak, 73 j. K. M. de Jager,
jd., 1 j. N. Roest, jd., 20 j.
LISSE.
Ondertrouwd: J. Porfors en N*
Spaargaren.
G eb 0. ren: z. van. G. Hij zeden-doorn,1
—van Eeuwen. z. van G. de Vriesr—
van Marsbergen. d. van H. van der
ReepHeemskerk. d-. van M, Hoog
kamers-van Diest d. van I. J. M. van
do Kamp—Walbeek <L van J. 0ver
wijk—Ouwehand z. van van Berg--
Boshamer.
OverledJein: M. Warmerdam—
Hulsbosch, 82 j. A. M. van der Tang-
van Huizen 54 G. van der Vossen,
71 jaar.
NOORDWIJK.
Ge-boren: Amtonius, z. van, W. Dui
venvoorde Cin E. Q, Bergman. Petro-
nella, d. van A. Hazenoot en D. v. Duin.
Henricus Jacob us, a. van A. H. Faas©
•en A. M. v. Eeden. Maria Gerritje, d. -
van A. Geerling en J. C. v. d: Ven.
Catharma Maria, d. van S. Hogervo-rst
en J. van Beelen. Bartholomews Hen-
dricua, z. van L. J. Bakker en C. A. E.
Alkemade. Jtcii, z. van P. Barnhoorn
en G. Oussoron. Johannes Adriaan, z.
van C. H. PAug en M. M. v. Leeuwen.
Ondertrouwd: A. Duineveld, 49 j.
te Alkmaar, en P. M. W. Versteege, 49 j.,
wed. van Th. II. Elgstgeest, te Noordwijk.
onlangg te Den Haag. L. Mink, 25 j.,
alhier en CC. v. d. Vooren, 21 j., te Hil-
1-egom. J. J. Elstgeest, 34 j., alhier,
wednr. van P. Q. Uljee, en A. J. Ver
steege, 23 j., te Hillegom. J. Porfors,
33 j., alhier en' N. Spaargaren, 37 j., te
Lisse. A. J. L. Ottenhoff, 37 j., te Am
sterdam en A. H. Keuls, 23 j., te Noord-
wijk.
-Getrouwd: J. H. Odendaal, 28 j.,
te Haarlem en M. C. Grullemans, 27 j.r
te Noordwijk.
O v e r 1 e d e n: A. C. Wanninghof, 5 j.,
dr. J. J. Wassenaar, 18 j., dr.
Heden overleed na een
lang, doch geduldiglijden,
voorzien van de H.1J. Sa
cramenten derStervenden
onze geliefde Echtgenoot
en der kinderen zorgzame
Vader
CORNELIS FREDER1CÜS
ANTON IE KAMPHUES
in den ouderdom van
35 jaren.
Mede namens verdere
Familie,
Wed. C.F.A.KAMPHUES
5448 Bavelaab.
Leiden, 22 Juli 1918.
Kampersteeg 6.
Algemeene kennisgeving.
Getrouwd:
FRANS DIEBEN
en
TOOS VAN DEN BURG
die mede namens wederzijdsche
familie hun hartelijkert dank
betuigen voor de betoonde be
langstelling bij hun huwelijk
ondervonden. 5443
Leiden, 23 Juli 1918.
is na Dinsdag 23 Juli
tot nadere aankondiging
niet te consuiteeren.
Gevraagd voor zoo spoedig
mogelijk, wegens ziekte der
tegenwoordige, een nette
flinko DIENSTBODE,
v.g.g.v,, voor dag of dag en
nacht. Koken geen vereischte.
Haarlemmerstraat 68. 5450
Wordt gevraagd tegen I Aug.
een FLINK MEISJE, die
netjes kan werken, goed met
kinderen kan omgaan. Loon
f 16.- per maand.
BREESTRAAT 84.
In bovengenoemd vak,
wordt gevraagd een net
goed bekend met den ver
koop van courante Manu
facturen, gemaakte Goe
deren en Beddenvak.Fr. br.
Bur. „De Leidsche Crt."
onder No. 5445.
aan de Stoom-, Wasch- en
Strijkinrichting „De Ster"
te Alphan a.d. Rijn, Loon
24 ets. per «air.
HH. COIFFEURS.
Gevraagd een 5441
flinke Bediende.
Zonder goede getuigen van
eerlijkheid onnoodig zich aan
te melden. JAC. PASSÖHIER,
Badhuisstraat 6, Scheveningen.
KAN TOOR.
Zoekt betrekking, liefst op
een handelskantoor, iemand,
grondig bekend met alle voor
komende werkzaamheden, Boek
houden, Correspondentie ook in
de moderne talen, Machine-
schrijven, enz. Br. fr. onder
No. 5442 Bureau van dit Blad.
TE KOOP
10000 witte Koolplan ten (Lange-
dijker) en een partij Bloem
bollen (Narcissen en Tulpen)
bij J. G. KIEBERT, Rijnsater-
woude, 5438
Voeraardappelen
(kriel) aangeboden door L. C-
DE JONG, t.o. „de Leerhoeve''
Alphen a.d. Rijn. 5426
Oranjegracht. Tel. 37
Nog slechts 3 avonden
Kunstfilm in 5 Aclen.
Morgen in de 2 Matinée's
Ham en Bud.
VERKRIJGBAAR BIJ ALLE SOLIDE
HORLOGEMAKERS EN GOUDSMEDEN
Breesfraat 97
Telefoon Interc. 483.
De Nieuwe
Haarlemsche
Courant. c9
Voor Haarlem en
Omstreken liet aan
gewezen DAGBLAD
voor advertentiën.
Vraagt Proefexemplaar.
Adverteeren doet verkoopen.
BREESTRAAT 150 LEIDEN
TELEPHOON 236
EFFECTEN, WISSELS, COUPONS
PROLONGATIEN - DEPOSITO'S
ASSURANTIËN. 674
□EZJC32=!C3CaC2S3iC3SZ3p
Onderwijs per brief
D in ALLE vakken onder U
H leiding van S0 leeraars Q
r» II.B.S., ingenieurs, ac- rt
U countants, e.a. 2834 U
Q Vraagt-gratis-prosp. Bur. Q
rt tot Publiciteit v. Weten- rt
U schappelijk Nieuws, Kei- U
f] zersgracht 152, Amsterd. Q
□ac3C2C3C3ac3cac3n
RIJNSBURG.
Abonnementen en Ad-
vertentien voer dit blad
worden aangenomen door
P. G. MULDER.
TELEGRAM!
Deze week betalen wij voor
oude Kunsttanden en Gebitten,
al zijn 't stukken en al zijn ze
soms door opkoopers in hótels
zwart gebrand, buitengewoon
hooge prijzen! Adres: TIMAN,
3-Octoberstraat 13a (dicht bij
Doezastraat) Leiden. Dagelijks
van 10 tot half 3 en van 5 tot
9 uur. 0000
Bewaar zorgvuldig al uw OUD
PAPIER, op uw verzoek zal het
steeds'gaarne geregeld worden
afgehaald.
Werkverschaffing en meerdere
liefdadige instellingen worden
door het liefdewerk krachtig
gesteund.
Boodschappen voor het afhalen
worden gaarne ontvangen te
LEIBEN: Zita-Vereeniging,
Noordeinde 50, Teleph. 1193.
OEGSTGEEST: L. J. van Dou-
veren,
VOORHOUT: P. Hoogduin.
NOORDWIJKH. v.d. IJsel
Voorbout,
ZOETERWoUBEi C. Lagerberg,
aan den Vliet.
HOOGMABE: H. E. J. Bank.
LEIBERBORP: C. P. Paarde-
kooper, Zoeterwoude, Hooge
Rijn,
HAZEKSWOUBE: Rijndijk, M.
Menken.
HAZERSWOUBE (Borp): J. W,
Timmermans.
HAZERSWOUBE (Groenendijk)
ii.-K. Pastorie.
KATWIJK a/d RIJN: W.J. van
Leeuwen.
RIJP WETERING: P. Bloem.
OUB-ABE: J. F. Hendriks,
VOORSCHOTEN: W. Wolff.
WARMONB: A. TH. Bader.
WASSENAAR: R. K. Jongens-
Patronaat.
Doet Uwe inkoopen bij hen
die in dit blad adverteeren
dat er in ons kleine land nog duizenden, ja, tienduizenden gevonden worden, die niets of
bijna niets van een of meer der vreemde talen kennen. Want er is nu gelegenheid om op
prettige, eenvoudige wijze Fransch, Duitsch of Engelsch te leeren en dat tegen zulk een
billijken prijs, dat niemand in zijn geldelijke omstandigheden een reden kan zien, hieraan
geen deel te nemen. Voor den prijs van f0.50 per maand (en fO.10 tijdelijke verhooging
wegens buitensporige papierpiijzen) ontvangt U wekelijks een blad, dat U geleidelijk maar
zeker tot het doel voert, dat wij ons vooi oogen gesteld hebben, n.l.U zoo ver te brengen,
dat U een eenvoudig boek in de vreemde taal'kunt lezen; dat U in staat is, eenvoudige
correspondentie in die taal te voeren. Het zal U misschien niet mogelijk zijn, U eene
voorstelling te maken van de inrichting van dat weekblad en van de wijze, waarop wij
dit doel willen bereiken. Daarom raden wij U, vraagt eens proefnummers. Zij liggen ter
verzending gereed. Gratis en franco worden zij U toegezonden. Laat niemand, die dit leest
en die behoort ODder de velen, die niets of weinig van vreemde talen kénnen, verzuimen,
dadelijk een proefnummer aan te vragen. Deze gelegenheid moogt U niet laten passeeren.
Waarom gebruikt iedere huismoeder tegenwoordig
Omdat het afdoende alle levend hoofdonrein ver
nietigt
Omdat het niet dien onaangenamen geur heeft
welke andere jachtwaters hebben;
Omdat het den haargroei bevordert en het haar
zacht maakt.
Prijs 35 Ct. per flacon.
Te^ Leiden verkrijgbaar bij J. ELZINGA, Hoogstraat; Gebi.
CHRISTlAANSE.JHoogewoerd, filiaal: HaarlemmerstraatFirma
KRUISINGA, Nieuwe Rijn. 1690
Gemeente-Installateur,
Lange Diefsteeg 11a - LEIDEN.
Groote voorraad 4389
Geplaatst
Maatschappelijk kapitaal
f3.500.000.—
Reserves
f927.885.79
te VEENDAM.
OPGRICHT IN 1890.
Directeursn: Mrs. N. F. WILKEKS en M. J. BOS.
Bijkantoor: Sweelinckplcin 1, 's Grayenhage.
Hypotheken 31 Dec. 1917 f 34.347.097.63
Pandbrieven 31 Dec. 1917 f 33.566.100.
Prijs van uitgifte der »"Abriewn ||V2»/o
Hypotheekrente vanaf 48/<%-
Inlichtingen verstrekt de Heer J. P. VERGOUWEN,
Leiden, Heerengracht 53. 1299
N.B. Deze Bank niet te verwarren met de 15 jaar
later eveneens te Veendam opgerichte Veend.Hyp.Bank
De Administratie van De Leidsche Courant
belast zich met
HET PLAATSEN VAN ADVERTENTIËN
in alle bladen zonder prijsverhooging.