BUITENLAND.
De Oorlog.
BINNENLAND.
De Gentleman-Oplichter.
fa-t Mad verschijnt eiken dag, uitgez. Zon- en Fecstd,
'r)p Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling,
„r Leiden 13 ct, p. week, fl.7ü p. kwartaal; bij
,i> asenten 14 et. p. week, f 1.85 p. kv^artaal. Franco
oost*f2.15 P- kwartaal. Het Geïllustreerd Zondags-
hiad ia alleen verarijgbaffr tegen betaling van 2Q.ct.
kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers
g ct met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent.
9e laargang. MAANDAG 4 MAART 1918.
BureauSTEENSCHUUR 15 - LEIDEN. Intorc. Telefoon 935.
No. 2557
Postbus 6.
-De Advertentieprijs bedraagt van 15 rebels f0.7fr
elke regel meer 15 ct. Iugezonden mededeohugen van
1—5 regels fl.50, elke regel meer 80 ct., met gratii
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting.
Groote letters naar plaatsruimte.
-Kleine Advertentiën, waarin betrekkingen worden
aangeboden of gevraagd, huur eji verhuur, koop en
i woor(ien> iedei
verkoop 40 ct. p.
r woord meer let.
Een moeilijke taak.
Op de vergadering van de R. K. Kles-
Éftogvereeniging Leiden is gisteren beslo-
«m dat op de Leidsche lijst v ij t c a n d i-
dft'te n zullen .moeten worden gekozen
Biljetten, waarop er minder dan v ij f
gullen zijn gekozen, zullen dus, volgens de
statuten, ongeldig zijn.
Men weet, dat de Kieskring Leiden op de
gezamenlijke lijst der vier Zuid-Holland-
JciieKieskringen drie candidaten
gal aanwijzen (van de tien) n.l. no. 1, 5
^VVaarom .moeten er dan door de kiezers
geeri drie maar vijf personen
voor die eindlijst gorden aangewezen?
Hierom: De mogelijkheid be
staat, dat er van de gekozenen één' of meer
ook elders in een anderen Kieskring, op de
lijst gesteld, zullen zijn, en dóór de candi-
daatstelling zullen aannemen; ook zou de
of ander kunnen bedanken, plotseling
overleden kunnen zijn, enz.
0i nu die mogelijkheden zóó
groot zijn, dat daardoor gerechtvaardigd
ii, de kiezers voor de zeer moeilijke
taak te stellen, niet minder dan vijf
candidaten uit de definitieve lijst te mo
gen kiezen wij betwijfelen het, doch
.willen over het nu eenmaal genomen be-
oluit niet napleiten.
Wij spreken hier van een zeer moeilijke
taak
En inderdaad, dat lijkt ons niet overdre
ven,
Wat toch is het geval? In de meeste
locale kiesvereenigingen heeft men zich
houdend aan het advies van het Kringbe-
cluur niet meer, of zelfs jninder, dan
drie personen voor de voorloopige groslijst
gekozen. Zéér vele van de gekozen candi-
dolen hebben ,zich nu nog teruggetrokken
- zoodat voor verscheidene locale kiesver
enigingen nog maar twee of een of zelfs
geen der door hen gestelde candidaten is
/ergebleven.
En nu zullen de leden dier kiesvereeni
gingen voor het geval staan, dat-zij uit de
definitieve groslijst vijf personen
oeten kiezen.
Wij kennen uit den aard der zaak het
test de gezindheid der Leidsche kiezers, en
we durven gerust beweren, dat het bij ve
ten hunner aldus zou toegaan, zoo hun
morgen de definitieve groslijst ter stem
ming werd aangeboden: De nafeesten zullen
daarop wel drie of hoogstens vier personen
vinden, die zij gekozen wenschqn, doch
naar den vijfde zullen zij zeker moeten zoe
ken; zij Bullen ten ©lotte voor niemand
^voorkeur kunnen bepalen en maar luk-raak
iemand uit de gestelde candidaten kiezen.
Zoo zou het hier gaan zoo zou het ook
[leiders in den Kring geschieden, zoóals wij
"loop der vergadering reeds eenige af
gevaardigden hoorden opmar ken.
Maar het mag toch inderdaad niet zoo
gaan zooveel mogelijk dient te worden
■voorkomen, dat de verkiezing van een of
onderen Candida at het gevolg zou zijn van
«ti toeval .en niet van den positieven
psnach.' der kiezers.
1 Mag niet gebeuren, dat ergens de kie-
t«rs in grooten getale voor hun vierden of
vijfden candidaat onverschillig zouden zijn
en grmaar een zouden kiecen. Temeer
niet, daar uit hun stembiljet niet zal brij-
ken. wien zij verkiezen als no. 1, no. 2 of
no 3 enz., en het-best mogelijk is, dat de-
gene, die zij bedoelen als no. 5, juist door
hun stem no. 1 zal worden dat is nu
eenmaal een fout, welke kleeft aan den
eenvoud der verkiezingswijze, welke wij er
in onzen Kieskring op na houden.
Ora nu te voorkomen en dat te zeggen
«het doel van onze beschouwing dat de
kiezers een of waarschijnlijk «elfs mieerde-
ïe der vijf candidaten luk-raak zullen kie-
vn, zijn o. i. zeer gewenscht adviezen
der locale kiesvereenigingen.
De locale kiesvereenigingen zullen o. i.
d'moeilijke taak hebben den kiezers een
vijftal candidaten te a d V i-
'eeren.
't Zal voor velen een moeilijke taak «ijn
wn erkennen het.
Maar wij staan nu eenmaal in dezen
verkiezingstijd voor zeer vele .moeilijke ge
ilen, die een volgenden keer voor een
Sr,»t deel vermeden zullen kunnen worden,
oud at wij dan de ondervinding mét ons
hebben.
be besturen der locale kiesvereenigin
gen mogen zich echter door die moeilijk
heden niet laten afschrikken!
Vrede lus&khen Rusland en de
Centralen.
De vijandelijkheden gestaakt. - Nieuwe
gebiedsafstand van Rusland geeischt. -
Roemenië zet de vredesonderhandelingen
voort. - Bommen op Petrograd.
Overzicht.
.Het groote offensief dat de Duitschers
in het Westen zouden ondernemen,
•laat nog steeds op zich wachten. Althans
tot belangrijke gevechten is het nog. niet
gekomen. Slechts wordt aan weerszijden
levendige verkenningsbedrijvigheid ge
voerd. Doch wij zullen het alleen bij deze
bloote mededeeling laten.
De Duitschers hebben hun operaties i n
Rusland ten gevolge van het tot
stand kom^n van den vrede gestaakt.
Omtrent de laatste operaties deelt het
Duitsche communiqué nog het volgende
meder
De Duitscbg. troepen, die van Reval en
Dorpat zijn "opgerukt, staan thans voor
Narwa, op pl.m. 100 K.M. van Petrograd,
terwijl die van Dwinsk optrokken, zich
van Poloszk en Borissof hebben meester
gemaakt. Verder werden in de Oekraine
dre spoorweg verbinding en van Kief van
Russen bevrijd. Duilsch-OostenrijkschHon-
gaarsche troepen hebben Sjwerinka bezet.
De Duitchers hebben in totaal 57,000 man
gevangen genomen en G800 officieren en
verder 2400 stukken geschut, 5000 machine
geweren en veel materieel buitgemaakt.
Aan dit legerbericht voegen wij nog toe,
dat de maximalisten zich in Siberië heb
ben meester gemaakt van Blagowest-
chensk, Irkoets, Khabarowsk en Qmsk.
Volgens het „Petit Journal" zal J apan
binnenkort met volle toestemming der
andere Entente-mogendheden troepen in
Siberië doen landen.
Nadat Zaterdag eenige besprekingen
werden gehouden, is Zondag den 3n Maart
's namiddags om 5 uur, de vre.de tus-
schen Rusland en den Vier
bond te Brest -Li to wak - ge-
slot e n.
Naar we vertrouwen, zal dit bericht
thans toch het officieele zijn! Immers, den
iaalsten tijd is er zooveel te doen geweest
ovei de onderhandelingen tusschen ge
noemde landen, dat het nu toch wel- eens
tijd werd voor een officieel bescheid.
Weinig is aan dit bericht toe te voegen.
•Het vraagstuk te Brest-Litowsk is reeds
zoo menigmaal bezien, dat er niets nieuws
over te zeggen is. Alleen is belangrijk de
mededeeling van de Russische delegatie,
dat de Centralen o..,nvan Rusland ge
eischt hebben de Siberische provincies Kur-
dakhan, Kars en Batoem. Er moest dus
wel „boter bij de visch"!
P i c h o n heeft, in de Sorbonne een rede
gehouden, waarin weer £en nieuwe ont
hulling. Het* zou .zeker interessant zijn te
weten, hoe Pichon kennis heeft genomen
van een stuk, dat „de Duitsche kanselarij
zorgvuldig verborgen houdt in haar ge
heimste archieven". Alweer een ontdekking
dus!
Het is een hoogst ernstige beschuldiging
die de Fransche minister van Buitenland-
sche Zaken heeft uitgesproken tegen de
Duitsche regeering. In vredestijd zou men
niet durven veronderstellen, dat iemand
in deze verantwoordelijke positie een der
gelijke beschuldiging uitte op losse gege
vens.
Zou Pichons beschuldiging waar zijn,
dan vormt zij een bedenkelijk stuk in bet
dossier, dat de geallieerden hebben- verza
meld tegen hun \ijanden.
In de Lucht.
Bommen op Petrograd.
Een DuitSch vliegtuig heeft verscheidene
bommen op Petrograd geworpen, die in
verschillende wijken van de stad neerkwa
men. Drie personen werden gedood en vijf
gewond. De materieele schade is gering.
Frankrijk.
Kerensfcy te Parijs?
Volgens eed bericht uit Genève aan het
„Berl. Tageblatt" zou Kerensky zich op
het oogenblik te Parijs bevinden.
Opzienbarende onthullingen van
minister Pichon.
In de Sorbonne heeft de minister van
Buitenlandsche Zaken, Pichon, een rede
gehouden ter gelegenheid van den verjaar
dag van het formeele protest in de Natio
nale Vergadering door de vertegenwoordi
gers van Elzas-Lotharingen uitgebracht
tegen de annexatie hunner departementen
door Duitsclïland.
Hij las voor een reeds ten deele bekenden
brief, welken ex-Keizerin Eugenie, aan wie
hij gericht is, onlangs in ons nationaal
archief heeft gedeponeerd.
Hij is op 26 October 1870 door den groot
vader van Wilhelm II uit Versailles ver
zonden.
„Na voor zijn verdediging ontzaglijke of
fers te hebben gebracht, kan Duitschland
verzekerd .zijn, dat de volgende oorlog het
heter voorbereid zal vinden, om den aan
val af te slaan, waarop wii kunnen reke
nen, zoodra Frankrijk zij- troepen voor
bereid en bondgenooten verworven zal
hebben.
Alleen deze droevige overweging en niet
den wenSch mijn vaderland te vergrooten,
dat reeds groot genoeg is, noodzaakt mij,
aan te dringen op gebiedsafstand, die geen
ander doel heeft dan het punt van uitgang
der Fransche troepen, die ons in de toe
komst zullen komen aanvallen, meer ach
teruit te brengen."
Kan men beter, aldus Pichon, de legende
weerleggen, welke graaf Von Ilertling in
gang tracht te doen vinden, dat Elzas-Lo
tharingen geannexeerd is, om Duitschland
gebied terug te geven, waarvan het door
Frankrijk beroofd is?
De koning van Pruisen besloot ons cruze
provincies te ontnemen, niet om-dat zij
Duïtsch gebied waren, maar eenvoudig,
omdat, hij zich door een opmarsch op
Fransel), gebied tegen een aanval wilde be
schermen, die van ons zou komen.
De lieden, die den oorlog onvermijdelijk
maakten, trachtten ons bovendien te ent
eeren door de laagste medeplichtigheid aan
de hinderlaag, waarin zij Europa lokten.
Ik zal dat bewijzen door de onthulling van
een stuk, dat de Duitsche kanselarij, na
het te hebben opgesteld, in zijn meest ge-
heimie archieven bewaart. Wij kennen het
eerst sinds kort. De echtheid ervan staat
onweerlegbaar vast.
Het document draagt de onderteekening
Bethmann Hollweg en is gedateerd 31 Juli
1914. Men weet, voornamelijk uit het Duit
sche Witboek, dat de rijkskanselier dien
dag aan Von „Schön opdracht gaf ons te
verwittigen van den staat v^n oorlog .met
Rusland, met verzoek on= vragen neu
traal te blijven en voor antwoord een uit
stel van 18 uren toe te staan. Wat men
niet weet en wat thans is onthuld, is, dat
het telegram, dat doze instructies bevatte,
m-et de volgende woorden eindigde:
„Als de Fransche regeering verklaart
neutraal te zullen blijven, gelieve SJwe
Excellentie te verklaren, dat wij als waar
borg voor de neutraliteit uitlevering van
de vestingen Toul en Verdun moeten
eischen, welke wij tot na het eindigen van
den oorlog met Rusland zullen bezitten en
als dan teruggeven. Het antwoord op deze
laatste vraag moet Zaterdagmiddag om 4
uur hier zijn."
Roemenië.
Nieuwe onderhandelingen.
Een Duitsch communiqué deelt mede: De
wapenstilstand met Roemenië is opgezegd.
Daarop heeft de Roemeensche regeering
.zich bereid verklaard nieuwe onderhande
lingen over een inwilliging van den wapen
stilstand op grond van de door de Centrale
mogendheden gestelde voorwaarden aan te
knoopen. Aan deze onderhandelingen over
den wapenstilstand zullen vredesonderhan
delingen aansluiten.
Vereenigde Staten.
Het antwoord aan Hertling.
Wilson zal waarschijnlijk de Fransche
en Engelsche regeering raadplegen alvo
rens Ilertling's rede te beantwoorden.
De Vredesonderhandelingen
Begin der besprekingen te Brest-Litowsk.
De nieuwe vredesonderhandelingen tüs-
schen het Viervoudig Verbond en Rusland
werden in de volledige vergadering onder
voorzitterschap van den geeant. von Rozen
berg geopend. Deze stelde voor ter regeling
van de politieke vraagstukken een gemeen
schappelijk verdrag der vier verbonden
mogendheden met Rusland te sluiten en
economische overeenkomsten en rechts
kundige aangelegenheden deela in bijlagen
tot het hoofdverdrag, deels in aanvullende
verdragen voor ieder der bondgenooten af
zonderlijk te regelen.
De leider der Russische afvaardiging,
Sokolnikof, verklaarde zich hiermede ac-
coord, waarna de zakelijke onderhandelin
gen begonnen.
De voorzitter stelde Sokolnikof een dQor
dc vertegenwoordigers van het Viervoudig
Verbond gemeenschappelijk opgesteld sche
ma van 't politieke hoofdverdrag ter hand,
waarbij de afzonderlijke contractueele be
palingen uitvoerig werden uiteengezet.
Evenaoo werd de Russische afvaardiging
een ontwerp voor de economische en rechts
kundige verdragen met overeenkomstige
toelichtingen meegedeeld.
De Russische afvaardiging behield zich
voor haar standpunt ten opzichte van de
afzonderlijke punten te bepalen, zoodra zij
in het bezit van het geheele materiaal
zou zijn.
Roemenië en de Centralen.
Uit Boekarest wordt geseind, dat de Roe
menen den door het Viervoudig Vèrbond
uorgestélden grondslag voor de vredeson
derhandelingen hebben aanvaard en ver
tegenwoordigers zullen zenden om over
het sluiten van den vrede te beraadslagen.
De vrede in het. Oosten gesloten.
Gistermiddag om 5 uur werd de vrede
met Ru sf and get eek end.
Dg Russische delegatie te Brest-Litowsk
seint:
Daar de voorloopige besprekingen om
trent het vredesverdrag volkomen doelloos
waren, slechts dc dingen konden vererge-
a*en cn zelfs leiden tot een nieuw ultimatum
en dc Duitschers weigerden hun militaire
operaties te staken voordat de vrede getee-
kend was, hebben wij besloten, het vredes
verdrag te onderteekenen zonder over den
inhoud te. beraadslagen en onmiddeliijk
daarna te vertrekken.
Wij hebben derhalve de beschikking ge
vraagd over een trein, daar wij van plan
zijn, tot de onderteekening over te gaan en
dan af te reiden.
Het ernstige in de nieuwe voorwaarden
is gelegen in het feit, dat thans geëischt
wordt: de afscheiding van: Kurdakhan,
Kars en Bate,rb van het Russische grondge
bied, onder voorwendsel van „het zelfbe-
stemmingsreclit der volken".
(Kurdakhar, Kars en Batoem zijn provin
cies in den Kaukasus gelegen. Van beiee-
kenis vooral is Batoem, in het gouverne
ment Koetais, dat een oppervlakte heeft
van 4045 K.M. en 35,000 inwoners telt. De
hoofdstad aan de Zwarte Zee draagt den-
zelfden naam en telt pl.m. 27,000 inwoners.
Deze streek produceert in hoofdzaak petro
leum.
Kars beslaat 18.647 K.M2. en telt 233,000
inwoners. De hoofdstad evenzoo geheeten
telt 21.000 inwoners. Hier wordt veel han
del gedreven in graan en wol!.)
Nederland en de Oorlog.
De levensmiddelenvoorziening.
Het Bureau voor de R. K. Vakorganisa
tie heeft, inzake de samenwerking met an
dere Vakcentralen, besloten geen perma
nente samenwerking aan te gaan en, even
als voorheen, ook in de toekomst volledige
vrijheid te behouden omtrent de aan te
wenden middelen.
Het R. K. Vakbureau verwerpt princi
pieel het deelnemen aan 'n algemeene
werkstaking evenals 'n demonstratieve
staking, indien deze tegen andere gericht
is dan bij het arbeidscontract betrokken
partijen en acht dus een zoodanige staking
met het uitsluitende doel, de Regecring te
dwingen, principieel ontoelaatbaar, tac
tisch gevaarlijk voor het volk cn onvrucht
baar ter bereiking van het beoogde doel.
Eveneens .moet het R. K. Vakbureau in
de huidige omstandigheden en in dezen
prikkelbaren strijd tegen het houden van
straatdemonstraties ernstig waarschuwen.
De R. K. georganiseerde arbeiders hebben
zich derhalve aan elke deelname of steun
van stakingen of straalde,monstratics te
onthouden.
BrandstofFsncommissie
Leiden.
De Brandstoffencommissie, district Lel
den, maakt bekend, dat vanaf heden bon i
en 6 van de couponkaart voor inwonendem
geldig zijn verklaard.
•Bon 5 voor 1 H.L. eierkolen en
Bon 6 voor 1 H.L. anthraciet.
Op de couponkaart voor .militairen ka*
de coupon voor Maart worden ingewissehf
tegen 1 H.L. anthraciet.
Ten overvloede herinneren wij er aan*
dat detze bons allen inwisselbaar zijn bi$
den handel, nadat bijbetaling aan on*
Bureau is geschied. 1718
De Directeur van het Brandt*
stoffenbureau,
KRAMER.
Het bestuur van het R. K. Vakbureaif
heeft zich met de Katholieke KamercluÜ
in verbinding .gesteld en heeft van dezaf
zijde de meest bevredigende vereekering
ontvangen omtrent de toekomst van hel
110-millioen ontwerp voor de verdere le
vensmiddelenvoorziening.
Ten einde het overige deel der Stalen-
Generaal met dc nooden en wenschen de*
volks bekend te imaken, zal, op voorstel
het R. K. Vakbureau, op Zaterdag 8 Maart
a.s. in Den Haag door het Permanent*
Comité inzake crisismaatregelen, bestaan»
de uit de R. K. en Prot. Chr. organisaties,
een groote vergadering plaats hebben va*
afgevaardigden van alle R. K. en -Prot.
Chr. organisaties, waar de levensmidde*
lenvoorziening zal worden besproken enl
waar den weg zal worden aangewezen,
voor wat verder in het belang' van het volk
«al moeten geschieden.
Het Bureau voor de R. K. Vakorganisatie*
J. VAN RIJZEWIJK, voorzitter.
P. J. J. HAAZEVOET, secretaris.
De broodkaart.
De 42e broodkaart geldt van 25 Februari
tot en met 7 Maart en de 43e broodkaart
van 8 tot en met 18 Maart,
Slachtverbod en vee-
inzameling.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening meldt:
In de toelichtende stukken bij het wets
ontwerp op het silachten van paarden, run
deren, schapen en varkens werd reeds uit
eengezet, dat een goede vctvoorziening r.iet
mogelijk was zonder dat al het van slach
tingen afkomstige vet kon worden ingeza
meld. -Daarvoor echter is een goede con
trole op alle slachtingen onmisbaar, ètv zul
ke controle op alle slachting kan alleen af
doende zijn, wanneer geen slachting kan
plaats vinden eonder dat daarvoor toe
stemming is gegeven, waarbij dan bepaal
delijk te stellen voorwaarden ten aanzien
van het vet moeten worden nagekomen.
Nu de Slachtwet is afgekondigd, heeft
de minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel aanstonds gebruik gemaakt van de
hem bij die wet verleende bevoegdheid om
de^noodige regelen te stellen op het slach
ten en in verband daarmede, op de vet-
inzameling.
In het algemeen wordt nu het slachten'
van runderen; schapen en varkens ver-
boi^pn, de paarden blijven voorloopig onge
moeid. Ten aanzien van runderen cn scha
pen wordt echter tegelijk een algemeene
ontheffing verleend onder bepaalde voor
waarden. Zoodoendp zal het geoorloofd zijn
te slachten, wanneer te voren incdedeeling
is gedaan aan den burgemeester overeen
komstig de door dezen te geven voorschrif-
ten. Al het vet cn het vetafval moeten vak
kundig worden afgescheiden en zonder
eenige beperking worden afgegeven over
eenkomstig de door den burgemeester te
geven aanwijzingen, die hem door het Vet-
distributieburcau, namens den minister
worden verstrekt.
Voor zooverre die aanwijzingen beoogen
vet en vetafval te doen smelten, wordt aan
producten dier smelting de bestemming ge
geven, die dc minister zal bepalen.
Ten aanzien van bepaaldelijk aan te
wijzen personen behoudt de minister zich
.het recht voor de algemeene ontheffing van
het verbod 'in te trekken. Daarentegen
wordt die algemeene ontheffing ondc
voor varkens verleend voor noodslach-
tingen, "mits de daarvoor bestaande wet
telijke bepalingen en de hierboven ver
melde voorschriften in acht worden geno
men.
FEUILLETON.
i,Welke gevolgtrekking maakt u hieruit?"
..Geen, beze feiten houden ongetwijfeld
nauw verband met het terugbrengen en het
laten liggen van hetgeen hij had gestolen,
waar dat is een zaak, welke ik thans niet
verier kan nagaan, omdat mij de noodige
"ld daartoe ontbreekt. Twee driehonderd
meter van het kasteel slaat een kapel, niet
waar?"
..Tenminste d« bouwvallen daarvan. In
dm kapel bevindt zich het lijk van hertog
Rollon!"
"Wees zoo goed, aan uw chauffeur te
dat 'hij dicht bij die kapel op ons
wacht."
..Mijn chauffeur is nog niet terug
anr dunkt u dat het sousterrain en de
^6 daarop uitloopen?"
Zonder op deze vraag te antwoorden,
Holmes voort:
"Ik Wu u aanraden, mijnheer Devanne,
sen trap en ieen lantaarn mede te
wnveii."
aang&spr^ene geheide. De twee ver
laagde voorwerpen werden kort. daarop in
het salon gebracht.
„Goed. Wilt u nu de trap tegen de
boekenkast zetten, ails het u belieft?
Links van het woord Thibermesnil....
Goed.... Wilt u nu de trap maar opgaan...
Juist.... Alle tetters van het woord, zijn
„en relief", niet waar?.... Wilt u nu eens
probeeren of de letter H op de een of ^an
dere wijze wil draaien?"
De letter II draaide inderdaad een
kwart-cfrkel naar rechts.
„Goed.... Kunt u bij de letter R komen?
Ja?.... Beweeg nu die letter, zooals u een
dakvenster open en dicht /et."
Tot groote/verba zing van Devanne ont
stond er inderdaad een opening.
„Uitstekend!" ging Sherlock Holmes
bedaard voort. „Nu behoeft u niets meer
te doen, dan de trap tegen de andere zijde
te zetten.... Goed.... Nu moet, tenminste
als iik mij niet vergis, de letter L als een
guichet op en neer schuiven."
Dit bleek inderdaad bet geval, maar
Devanne moest zoo vlug hij kon de. trap
afloopen, want het geheele oppervlak van
de boekenkast, tusscTien de eerste en laat
ste tetter van het woord /.Thibermesnil'^
draaide om zijn as en verschafte zoodoen
de toegang tot het sousterrain..
Sherlock Holmes trad op den verschrik
ten Devanne to>e en zei:
U ziet, mijnheer, hoe eenvoudig het is.
De H draait, de R wijkt cn d*e L gaat
open...."
„Maar hot citaat, van Lodewijk XVI
dan?" vroeg Devanne.
„Lodewijk XVI was in dit opzicht een
knap man. Ik heb destijds een werk van
hern gelezen, eene verhandeling over slo
ten, welk boek men hom toeschrijft. Wat
Thibermesni'll betreft, als goed hoveling
moest hij zijp-meester dit kunststuk van
mechanisme wel laten zien. Om alles goed
te kunmien onthouden, heeft de koning
daarom opgeschreven: 26"12, dat wil «eg
gen: II.R.L., de tweede, zesde en twaalf
de letter van het woord."
„Toegegeven, dat men langs dezen weg
er uit kan, maar Arsenius Lupin is langs
den anderen weg binnen gekomen."
Sherlock Holmes stak de lantaarn aan en
liep op den toegang tot het sousterrain toe.
Toen hij in het sousterrain was, zei hij:
„Kijk. het mechanisme is hier precies
hetzelfde, juist een horlogeveer, alle letters
staan hier alleen omgekeerd. Ziehier dc
olievlek eens. Hij scheen te hebben voor
zie^ dat het wel noodig was, het raderwerk
eens'te smeren!" voegde hij er, niet zonder
bewondering aan toe.
„Dan kende hij dus den anderen toe
gang."
„Even goed als ik! Volg mij imaar!"
Eerst daalden zij een trap van twaalf tre
den af, daarna nog eens twaalf cn einde
lijk twee maal twaalf treden. Toen liepen
zij een lange gang door; de muren droegen
nog de kenteekenen, dat «ij nv en dan op
verschillende tijdstippen, waren gerestau
reerd. Eindelijk moesten zij cene trap van
vier maal twaalf treden op en kwamen
toen- in ecne kleine ruimte, een soort kel
der, die in de róts scheen uitgehouwen.
Hier liep dc-weg dood.
„Donders!" mompelde Sherlock Ilolmes.
„Niets anders dan kale muren, dat begint
er kwaad uit te zien."
Hij keek eens rondom zich cn slaakte
even daarna een onderdrukten kreet van
tevredenheid; vlak boven liun hoofd bevond
zich precies hetzelfde mechanisme als in
het salon. Men behoefde slechts dc drie let
ters achtereenvolgens te doen bewegen en
een granietblok draaide om zijn as.
Het bleek de grafsteen van hertog Rollon
te wezen, waarop eveneens dc twaalf let-
trs: Thibermesnil en relief waren aange
bracht.
„Men gaat tot God, dat wil zeggen tot
aan de kapel", «ei Sherlock Itohncs thans,
daarmede het laatste gedeelte van hel
citaat verklarende.
„Hoe is het mogelijk?!" riep George Ds-
vannc uit, inderdaad verbaasd én verwon
derd over de eigenaardige, zekere wijza
van optreden van den beroemden EngeL
schen detective. „Hoe is het mogelijk, dal
een eenvoudige aanduiding als die uit de
citaten voldoende voor u was, om de beid*
toegangen te vinden."
„Hm! Die aanwijzing was vrijwel over
bodig. "Op den plattegrond van bet weriö
uit de Nationale Bibliotheek, eindigt d*
gang links in een cirkel, zooals u weet, en
rechts in een klein kruis, zooals u niet zuil
weten, want dat kruis iö zoo onduidelijk*
dat men het alleen door een loup kan zien.
Dit kruis beteeikënt ongetwijfeld do kap el.n
Devanne.durfde «ijn oogen niet vertrou
wen.
,4Ioe zou liet dan toch komen, dat
daar nooit achter is kunnen komen?"
CSlot vtfgH