De Oorlog.
blad vorecliljtit eiken .dag^uïtgez. Zon- en Feeetd.
De Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling,
voor Leiden 11 ct. p. week, f 1.45 p. kwartaalbij
onze agenten 12 ct. p. week, f 1.60 p. kwartaal. Franco
p. post fl.SU p. kwartaal. Het Geïllustreerd Zondags
klad is alleen verkrijgbaar tegen betaling van 20 ct.
p. kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlykenummers
5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad S cent.
9e Jaargang. WOENSDAG 12 DECEMBER 1917.
Bureau STEENSCrlUUR 15 - LEIDEN. Interc. Telefoon 935.
NO. 2491
Postbus 6.
De Advertentieprijs bedraagt van 15 regels f0.78
elke regel moer 15 ct. Ingezonden mededeelingeD vau
15 regels f 1.50, elke regel meer 30 ct., met gralii
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting.
Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën, waa-rin betrekkingen worden
aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en
verkoop 40 ct. p. 30 woorden. Ieder woord meer let.
BUITENLAND.
44et Duitsche vredesaanbod van 12 Dec.
d91S. - Wat ainda dien dag gewonnen
en verloren werd. - Wanneer de vrede?
De verovering van Jerusalem.
Pelesiii'.a Christelijk of Jood3Ch?
Overzicht
Men zou uit de omstandigheid, dat er
'ditmaal niets van de gevechtsterreinen
(valt te berichten, kunnen concludeeren,
Idat met het groote feest van Kerstmis een
(aanmerkelijke vermindering van actie zal
Eijn waar te nemen.
Ten deele zal dit slechts waar zijn, en
jwel op het Oostelijk front, waar de wapens
ïiog minstens één week zullen blijven rus
ten. Mogen wij de berichten vertrouwen,
dan' .zal deze wapenstilstand wellicht ver
lengd worden, daar er reeds gesproken
nvordt van vredesonderhandelingen, wat
het Oosten betreft.
In het Westelijk -oorlogsgebied is het an-
iders, evenals in Italië. Daar blijken voors
hands de wapenen nog niet tot rust te ko
men. Moge men ook daar spoedig tot de
feiten izijn over te halen, welke geleid heb
ben tot liet motief, waarmede in Rusland
ale Gordiaansch-e knoop is doorgehakt.
Helaas, het staat te betwijfelen, of het
a.s. feest van Christus' geboorte voor allen
aan het front zal zijn het groote feest
ivredes. Bidden wij er om zonder ophouden!
't. Was vandaag voor een jaar, dat de
ICentralen hun vredesaanbod deden aan de
Eitfente. En nuis het nog geen vrede!
Maar er zijn in dat jaar ten naaste bij
itwee rnillioen men&chen in den oorlog ge
vallen men heeft het aantal dooden op
gemiddeld 6000 per dag geschat en hoe-
velen zijn er verminkt? Wat een lijden i3
er onder de volleen geweest?
En wat heeft dat jaar aan de Entente
voor winst gebracht? Engeland heeft het
laatste verzet van eenige Duitsche scharen
in Oost-Afrika nagenoeg gebroken; het
heeft Turksch gebied veroverd, in Mesopo
tamia en Palestina; het is met Frankrijk
aan het Westelijke front eenige kilometers
opgeschoten, maar hoe ver ligt daar nog
het doel?
Amerika is aan de zijde der Entente ge
treden, rnaar Rusland ging als bondgenoot
verloren. De Zuid-Amerikaansche republie
ken hebben den Duifcschen handel zware
slagen toegebracht, maar de duikbootoor-
lug vernielde millioenen van de tonnen-
maat der Entente en kostbare ladingen van
millioenen waarde gingen verloren. Italië
is ewaar getroffen.
Wolff merkt nog op, dat het jaar, dat
volgde op het Duitsche vredesaanbod vari
12 December 1916, de Entente duur kwam
te staan en becijfert dat, volgens gegevens
der Entente, de uitgaven van Engeland 53
milliard mark bedroegen, die van Frank
rijk 35,5, van Rusland 46.4, van Italië 12.2
en van Amerika 53.1 milliard, te zarnen de
geweldige som van 200 milliard voor één
jaar.
Daartegenover staan voor Duitschlani
36 milliard, voor Oostenrijk-I-Iongarije 18.7,
Turkije 0.66 en Bulgarije 0.6i, tezamen
voor de Middenstaten 56 milliarden.
Mocht daarom, en nog.om andere rede-
I men ook, de jammerlijke strijd niet eindi
gen? Dagelijks zijn duizenden verslaan en
zijn tienduizenden verminkt. Moet Europa
nog verder verwoest en verarmd, de ellen
de van honderden millioenen bestendigd?
0p Zee.
öuitkfcooien voor hel Suez-kanaal?
Naar de „Secoio" meldt, ^jn voor het
Suez-kanaal duikbooten gesignaleerd.- De
1 (scheepvaart door het Suez-kanaal ligt se
dert een week stil.
België.
Een nieuwe oorlogsschatting.
De „Vossische Zeitung" meldt uit Brus-
«el, dat aan de Belgische -provincies op
nieuw een oorlogsschatting van 60 mil-
liden francs per maand is opgelegd. De fi-
nanciecring geschiedt door een consortium
van Belgische banken, die 5 procent schat
kistpromessen voor den duur. vau twee jaar
j uitgeven-,
Duitschland.
De onderhandelingen over den wapen
stilstand.
Omtrent het verloop der onderhandelin
gen over den wapenstilstand aan het
Oostelijk front verneemt Wolff"- het
volgende:
Bij het begin der onderhandelingen met
de Russische afvaardiging, die in do stand
plaats van het hoofdkwartier v3-n den op
perbevelhebber in 't Oosten verschenen
was, bleek bij het uitwisselen der volmach
ten, dat deze aan heide zijden uilsluitend
ertoe machtigden over een wapenstilstand
te onderhandelen, niet echter (over een
vrede. De Russische delegatie stelde voor,
een algemeenen wapen-stilstand voor alle
legers en op alle fronten te sluiten. Daarop
kon van onze zijde niet ingegaan worden,
daar de bondgenooten van Rusland niet
vertegenwoordigd waren, noch den Russi-
schen gedelegeerden volmacht gegeven
hadden, in hun naam te spreken. Wij
kwamen derhalve overeen, de onderhande
lingen tot het sluiten van een wapenstil
stand tusschen de legers der Centralen en
de Russische legers te beperken.
Frankrijk.
De betrekkingen met het Yatieaan.
De bisschoppen hebben, besloten een
algemeene actie op touw te zetten ten
gunste van een hervatten dér diplomatieke
relaties tusschen Frankrijk en deri H.
Stoel. In ieder diocees zulien handteeke-
ningen, zoowel van katholieken als van
andersdenkenden verzameld worden, om
deze vervolgens aan regeering en parle
ment voor te leggen.
Engeland.
Churchill wil de oorlog voorizetten.
Churchill zeide, naar Reuter meldt, in
een rede te Bethford o. m. het volgenden
Wij willen den oorlog winnen, al is de
weg lang en moeilijk. Nu vrede sluiten zou
beteekenen onze kinderen voor eeuwig on
der de tijdelijke gevolgen der Russische
ineenzinking te'laten lijden. Niet het mili
taire gevaar is in onze gedachten het erg
ste, maar het gevaar, dat het volk door
schoonschijnende vredesvoorwaarden
Duitschland sterker dan ooit zou maken.
Het Britsche volk wil niets minder dan het
bereiken van zijn rechtmatige doeleinden,
waarvoor het ten oorlog trok.
.Wij hebben alle middelen om den oorlog
voort te izetten, munitie, mannen en reser
ves en onze vloot, die steeds groot er wordt.
Als de vloot haar best doet, zullen de duik
booten ons niet kunnen afhouden van dat,
wat wij willen doen.
Al is Rusland ons tijdelijk ontvallen, de
Ver. Staten zijn bij ons gekomen; langzaam
doch onweerstaanbaar wenden- zij hun
reusachtige krachten aari. Die tusschen-
komst zal ons 'meer vergoeden dan alles
wat wij door Rusland verloren.
Door Amerika's tusschenkomst zal feite
lijk de heele- wereld haar hulpbronnen te
gen Duitschland gebruiken.
Dat kan ten slotte niet mislukken, maar
gedurende het grootste deel
van het volgend jaar moet
het Britsche ras den voornaamsten last van
den oorlog te land dragen en tegelijk de
duikbooten klein houden, want anders kan
er geen overwinning zijn.
Een vred&saanbod,
In het Lagerhuis vroeg een lid, of cr van
de zijde der Centralen eenige stappen tot
vredesonderhandelingen waren gedaan en
of de regeering daaromtrent eenige ver
klaring kan afleggen.
Balfour antwoordde- Daar de volkscom
missarissen vari Rusland het dienstig heb
ben geacht een vertrouwelijke mededee-
ling van den Russischen .zaakgelastigde te
Londen bekend, te maken, bestaat er voor
mij geeii bezwaar om te verklaren, dat de
regeering in September j.l. langs onzijdi-
gen diplomatieken weg uit Duitschland de
mededeeling ontving, dat "de Duitsche re
geering gaarne aan de Engelsche een rae-
dedeeling zou doeu betreffende den vrede.
De Engelsche regeering antwoordde, dat
zij bereid was elke mededeeling te ontvan
gen, welke de Duitsche regeering haar
wenschte te doen en deze met haar boni-
genoojen te bespreken.
De Engelsche regeering bracht de regee
ringen van Frankrijk, Italië, Japan, Rut
land en de Ver. Staten op de hoogte van
Duit.schlands voorstel en van het gegeven
antwoord. Geen antwoord werd ontvangen
en geen andere officieele mededeeling is
sedert ontvangen.
Rusland.
De ineenstorting der maximalistiache
regeering aanstaande?
De „Köln. Ztg." verneemt uit Stockholm:
De Bolsjewiki moeten door hun vijand
schap tegen de sociale revolutionnairen
en door de arrestatie van den vroegeren
minister van Landbouw .Tscherrtof de
sympathie der boeren verloren hebben. De
Bolsjewiki krijgen geen graan meer, dat
zij vroeger tegen aflevering van schoenen
ontvingen. Ook moet het boerencongres
geen aansluiting met de Bolsjewiki.g&zocht
hebben, maar omgekeerd de Bolsjewiki bij
het Congres. Daarbij komt als bezwaar te
gen de Bolsjewiki de voortdurends werk
loosheid te Petersburg. Verder kostte de
ontbinding van de populaire Pctersburg-
sche stads-doema den Bolsjewiki. veel sym
pathie. De ontbinding vari den Senaat is
mislukt. De "regeering weigert thans den
senatoren salaris te betalen; doch een bui-
tenlandsche bank geeit den senatoren voor--
schot, zoolang dezen huh tegenstand vol
houden. De ineenstorting van de Regee
ring der Bolsjewiki wordt spoedig ver
wacht.
Kerenski Ud van de Con3tituan4e.
De „Berl. Lok al Anzeiger" meldt: Vol
gens de „Djen" is Kerenski te Saratow
tot lil van de constitueereride vergadering
gekozen.
Dtiitsoh-e krijgsgevangenen vrijgelaten?
Uit Stockholm wordt aan de „Köln.
Ztg." gemeld: Een uit Finland, aangeko
men reiziger meldt, dat aan alle Finsche
stations tal van Duitsche soldaten en ma
trozen gezien zijn, die uit de krijgsgevan
genschap zijn ontslagéif en naar Zweden
v/orden gebonden.
Vrijlating der Duitsche hurgargevanganen.
Naar uit Kopenhagen aan de „Kölnische
Zeitung" geseind wordt, verluidt uit Ha-
paranda.dat te Helsingfors talrijke Duit
sche burgergc-vangenen- zijn aangekomen,
die klaarblijkelijk vrij gelaten werden en
nu per eerste gelegenheid naar Duitsch
land hopen te vertrekken.
Maxiroa!isti$c!ia maairegelon.
De berichtgever te./Stockholm van de
„Daily Chronicle" seint aan zijn blad een
bericht uit Petrograd, volgens hetwelk
Trotzky 160 Russische-gonaulatcn en diplo
matieke missies in het 'buitenland, die wei
geren de maximalisti.-cbe regeering te er
kennen, heeft opgebevèri,
Lenin vaardigde eer£--decreet uit, waar
bij aile gcboortcti'cls, beroepstitels en
stand voorrechten worden afgeschaft en be
paald, dat iedereen burger zal hpetcn van
de Russische Republiek.
Amerika.
Os ramp te Halifax.
Ruim 500 schoolkinderen gedood,
■De „Times"' verneemt uit New-York,
dat te Halifax 6 havendammen werden
vernield, doch de nieuwe aanlegplaatsen
iri het Zuidelijk deel van de haven, welka
door. de regeering worden gebruikt, zijn
feitelijk onbeschadigd.
Van de 550 kinderen, die .zich in de
scholen bevonden op het oogenblik van de
ramp,, zijn slechts 7 aan den dood ont
snapt. Het was een hartverscheurend
tooneel, toen de lijken van 200 onschuldi
ge kindertjes werden ontdekt onder de
puinhoop-van de Darmoutb-school. In het
Protestantsche weeshuis „AVatron" wer
den alle kinderen gedood.
Nu is hekend, dat het aantal menschen,
bij de ontploffing omgekomen, ongeveer
1200 bedraagt, terwijl er 2000 worden ver
mist, 8000 werden gewond cn 25,000 zonder
dak zijn. De schade wordt op 30,000,000
doliar geschat.
Palestina.
Da verovering van Jaruzalem.
De inname van Jeruzalem door de En-
gelschen doet ons denken aan den strijd
der kruisvaarders, die op den 15 Juli 1009
de stad voor de eerste maal bezetten. Van
dien dag af dagteekent eigenlijk het ko
ninkrijk Jeruzalem, ofschoon Godfried van
Bouillon de koningskroon weigerde en zich
tevreden stélde met- den titc.1 van „be
schermer van het II. Graf". Zijn broeder
Baldewijn werd in 1100 tot koning ge
kroond. In 1187 maakt Saladin, de Turken
aanvoerder, een einde aan het koninkrijk
en sindsdien is de H, Stad steeds in han
den der Muzelmannen geweest.
Het tegenwoordig Jeruzalem telt onge
veer 50,000 inwoners, o. w. circa 3040,000
Joden, 8000 Mohammedanen, 4600 Griek-
sche orthodoxen, 2500 Katholieken, 700 Ar
meniërs, een aantal Abessyniërs, eenige
Kopten cn een duizendtal Protestanten.
In de stad onderscheidt men vier kwar
tieren: het Latijnsche en Grieksche in het
N.W., het Mohammedaansehe in het N.O.,
het Armeensche in het Z.W. en het Jood-
sche in het Z.O. In het centrum is de be
volking gemengd.
De voornaamste kerken .zijn: de kerk
van het H. Graf, de San Salvator-kerk, de
kerk van den H. Jacobus, de Ecce-homo-
kerk, de kapel der Geeseling, de kerk van
de H. Anna, de Pater-noster-kerk op den
Olijfberg. Kloosters zijn er van. de Domi
nicanen, Franciscanen, Carmelitessen,
Clarissen, Zusters van den H. Jozef, vam
den H. Vincentius a Paulo enz.
Bovendien de protestantsche kerk van
'deri H. Verlosser, in 1898 in tegenwoordig
heid van keizer Wilhelm gewijd, en de
Russische Drievuldigheids-kathedraal.
Jeruzalem is de cetel van een Roomach-
Katholieken, Grieksch-Katholieken en Ar-,
meenschen patriarch, van een Svrischen,
Koplischon en Anglicaanschen bisschop,
van een Turksch opperpriester en een
opperrabijn.
Pale9tina Christelijk of Joodsch?
Hebben de Engelschen Jeruzalem en de
andere heilige steden voor de Christenheid
heroverd, of voor het Jodendom? Voor hei
denen vermoedelijk, want als Engeland
zijn woord gestand doet en een zelfstandig
Joodsch Palestina helpt stichten, dan be
houdt het zeker het protectoraat. Waar
schijnlijk alleen, misschien ook samen met
Frankrijk, dat.immers de erkende bescher
mer der Christenen in de Levant is.
Amorshands is het aannemelijk, dat En
geland Palestina bij het Britsche Rijk «al
trekken en er aan een Joodsch bewind een
zekere zelfstandigheid zal laten, met de
noodige voorwaarden voor het beheer van
de heilige plaatsen der Christenen.
Hoorwegen.
Da Nobel-vredesprijs,
Het Noorsche Ngbei-comité wees aan het
Internationale Comité van het Roode Kruis
te Genève den vredesprijs voor 1917 toe.
Van het Vaticaan.
Een geheim Kerstmis-Consistories.
Naar uit" Lugano wordt bericht-, beeft
Z. II. de Paus het plan ora bij gelegenheid
van het Kbrstfcest een gcliëim Consistoriurn
bijeen te roepen. Hierbij zal' de Paus een
toespraak richten tot het college van Kar
dinalen,'waarin hij zijn opvattingen over
de vredesactie van den Heiligen Stoel uit
een zal zetten.
BINNENLAND.
Nederland en de Oorlog.
De brandsSoifanlieiasiing.
Een' Brandstoffenbelasting, geheven hui
ten do wet on buiten den minister van
Financiën om, door den minister van
Landbouw zoo Bijn minister Poslhu-
•ma's plannen ten aanzien van de brand
stof fenptrijzen te kenschetsen. Een ver
bruiksbelasting, een indirecte heffing dus,
•althans naar den vorm. Naar het wezen
nadert zij meer tot de directe belasting.
In tusschen oen zwaar drukkende én zeer
zonderlinge belasting!
Het Handelsblad wijst op dat
laatste en zegt dan o. m.:
Particulieren, die op 1 December (da
tum waarop de nieuwe regeling geacht
wordt te -zijn in werking getreden!) reeds
meer dan het algemeene minimum van
10 H.L. hebben ontvangen en daarop
hadden ze in de lioogere Liassen recht!
zullen over dat meerdere de nieuwe, dub
bel verhoogde prijzen moeten 'betalen.
Kantoren enz. zullen dat alleen dan behoe
ven te doen eep begunstiging boven
particulieren wanneer ze vóór '1 Dec.
meer dan 25 pCt. van hun rantsoen heb
ben gekregen.
Met andere woorden: navordering van
wat men.... niet te weinig heeft betaald.
Navordering boven het te goeder trouw;
betaalde. Men heef aangevraagd' zooveöt
aLs men strikt noodig had (de ffintaoenen
zijn waarachtig niet ruim!) en zooveel ala
men betalen koniMaar inu komt dd
minister van Financiëno neon, van
Landbouw, en zegt: Wat gij betalen kunt,
zal ik beoordeelen, niet gij. Uw te goeden
trouw gedane koopen worden vernietigd.
Gij moet doorboven mij nog ettelijke dui
zenden gulden voldoen, die ik anderg t»
•kort zou komen op de 10 H.L. voor klasse I.
En als gij weigert te betalen, wel, ik heb
een beter „dwangbevel" in mijn zak daA
een (norma;le minister van Financiën: gij
•krijgt, geen stuk brandstof meer in den
ganschen winter. Sic volo, sic jubeo. Ik,
minister vanx Landbouw, extraneus van
Financiën.
Van Financiën! Men stolle zich eens eert
minister van Financiën voor, die een na
vordering zou willen toepassen (en dan
nog| wel op zijn eigen houtje!) niet van
wat te weinig, maar van wat destijds vol
doende is betaald. AArellc een oordeel zk>ui
hem in de Kamers wachten!
Maar dit is dam ook stellig! geen vinding
van eenig minister, van welken ook. AViJ
zullen hier een staal 'hebben te zien van
den alinacht.swaan, van den hyper-bureau-
cratischen geest, die de brandstof fenm an*
darijnen tot nu toe in hun bejegening van
het publiek taillable k merci reeda
vaak hebben getoond.
Doch, al moet men tegenwoordig veel
verdragen van allerlei gelegenheids-despo
ten en al laat de Kamer begrijpelijker
wijze óók veel van hen over haar kant»
•gaan, cr moet toch ook hier een grens zijn.
En wij vertrouwen, dat, ten aanzien van
dit monstrum van willekeur en fiscaliteit,
de 'Staten-Generaal zullen toonen dat
er nog trechters zijn op 't (Binnenhof.
Een inzender schrijft in Het Cen
trum:
„AA'ie ié, bij het lezen van de cloor do
Rijkskolen-distributie nieuw ingevoerd»
.prijsregeling voor brandstoffen (huis
brand) niet geweldig geschrokken?
AA'ie ter wereld had kunnen denken dat
wij in dezen winter voor oen mudje elechta
Hollandse lie antliraciet het bagatelletje
van f6.70 zouden moeten neertellen?
Maar, en dit is het ergste, wie begrijp#
de meer dan draconische bepaling van do
R ij kskal en distributie, dat men. voor reeds
lang geleden ontvangen en betaalde hoe
veelheden, indien deze de 10 H.L. over
schrijden (hetgeen bij boogcre klassen
zeker algemeen 't geval -zal zijn) alsnog
het verschil tusschen vroegeren en nieu
wen prijs f 2.40 on f 6.70, dus verschil
f4.30 per 11.1,.!!) zal inoelem Kijbelaten,
onder bedreiging dat, wanneer men daar
aan niet voldoet, men geen (aanspraak,
meer kan maken op levering van brand
stoffen.
Waar ter wereld is zulks ooit in .den
handel voorgekomen?? AA'ie aal zich ver
plicht, gevoelen aan eene dergelijke onge
hoorde bepaling te voldoen?
Bestaat 'er ook rnaar éénige reden voor
zoo'n enorme pri jisveriho o ging
Hebben de Brandstof fencornmissies bij
de vaststelling der verkoopprijzen zich dan
zóó eng vergist?
Zijn door de Limburgscfte kolenmijnen
d,e prijzen, die toch al reeds 50 pCt. hooger
zijn dan vóór den oorlog, -plotseling zóó
enornr verhoogd?
Niets wordt daarvan vermeld, doch bij
een zoo'n ingrijpenden maatregel heeft
het volk recht op inlichtingen en moet dug
in deze zaak onze ,eisch zijnmeen
licht!"
Distributie rundvleesch.
In de vergadering van den gemeenteraad
van Dordrecht heeft de heer Van Zanten,
.wethouder, gistérnamiddag meegedeeld,
"dat de rijks-vleeschdistribulie waarschijn
lijk binnen 14 dagen zal beginnen, en dat
de pi ij van het vlcesch vermoedelijk 70 cent
per K.G. zal zijn. AA'ilde de regeering voor
goed vleesch zorgen, dan .zou zij zijns in-
Kiens moeten rekenen op een bijslag vau
ten minste 50 cent per K.G.
Eieren.
Men verwacht dat binnenkort de maxi
mum eierprijs op 18 cent eal worden be
paald.
Kaas,
Het bestuur der Kaasyereeniging deelt
mede, dat ig gebleken, dat eenige produ
centen nog kaas in voorraad hebben, wclko
FEUILLETON.
Christen-helden in Japan.
147)
Met een enkel woord verzocht hij om
het gebed van alle Christenen en om den
zegen der aanwezige priesters, dankte God
voor de genade van het martelaarschap en
spoorde zichzelven en zijn gezellen aan tot
Wioed en volharding. „Licht en van korten
iluur is onze strijd in vergelijking met de
överstroorning van eeuwige heerlijkheid,
welke ons te wachten staat!" aldus eindig
de hij met de woorden van den heiligen
Baulus. Thans trad een der Christenen,
zóo dicht hij kon, op de bloedgetuigen toe,
«n hief voor hun blikken een kruisbanier
omhoog. „Broeders, wanneer de strijd u
zwaar begint te worden, ziet dan op tot
onzen Heer aan het kruis!" riep hij hen
toe, «onder zich door Goseimon vrees te
ïaten aanjagen, of gehoor te geven aan
diens bevel om het zegeteeken der Christe
nen te laten zakken.
,nAls die brutale rekel niet oppast, wer
pen we hem met zijn vaan en al eveneens
in do vlammen", zei Goseimon. En nu
vooruit! Op uw plaats!"
Kalm omarmden, de bloedgetuigen el
kander. „Hèt is geen vaarwel", zeide Leo
Hajuschida glimlachend tot zijn vr.ouw.
„Gij gaat mij of ik ga u "even voor, en
dan zien wij elkander weer!"
„Moeder is daar reeds en wacht met
mijn broeders en de kinderen op ons",
antwoordde Martha.
„Het liefste zou ik sterven in uw armen,
moeder", «ei de kleine Jacob.
„Gij sterft voor mijn oogen en wij stij
gen dan beiden te zamen ten Hemel",
antwoordde de moedige vrouw. „Zie, uw
vader en uw .zuster geven ons het voor
beeld!"
„Houd in den laatsten strijd uw oogen
op het vaandel gericht", sprak Kanjemon
zijn zoon bemoedigend toe. „De overwin
ning is ons!"
„Wilt gij mij als bruidsjonker aanne
men?" vroeg Paul glimlachend aan Mag-
dalena. Zij reikte hem hare hand en zeide:
„Ja, Paul, wij gaan te zamen naar het he-
melsche bruilofsfeest."
Gewillig plaatsten de bloedgetuigen zich
tegen de palen van de houten stellage,
waartussclien bundels twijgen en blokken
pijnhout waren opgestapeld. De kleine Ja
cob had den paal gekozen tusschen vader
en moeder, doch de wreede Goseimon, die
de i* knaap niqt dezen troost gund^
sleurde hem naar den vei*st verwijderden
paai aan den tagenovergestclden kant.
„Het is niets!" riep het kind glim
lachend. „Ik kan moeder hier nog beter
zien." En hij liet zich evenals de overigen
dóór de beulsknechten aan den paal vast
binden.
„Ik heb het touw niet dichtgeknoopt",
fluisterde een der mannen den knaap in
het oor. „Zie, als ge hieraan trekt, gaat de
lus los en kunt ge de vlammen ontvluch
ten. Ik sta daar aan den overkant en zal u
door de menigte laten ontsnappen."
Maar Jacob schudde het hoofd en zeide:
„Ik wil met 'vader en moeder naar den
Hemel!"
Ook aan zijn zuster Magdalena deed de
beulsknecht een dergelijk voorstel, want de
schoonheid der jonkvrouw had zijn oog
nooit meer toegeglansd dah thans, nu zij
daar als in verrukking tegen den martel
paal stond. Zij luisterde niet eens naar die
woorden, doch smeekte met glanzend ge
laat en ten hemel gerichten blik: „Kom,
Bruidegom mijner ziel!"
Thans waren allen vastgebonden, en
Goseimon keek naar den Vorst, om van
dezen het teek'en te ontvangen. In plaats
van Suschen-Dono gaven Hime en Terasa-
ba een telken, en aanstonds wierpen üi
beulsknechten in de hoopen twijgen en
tusschen de hlpkken hout brandende fak
kels. Aan alle kanten sloegen de vlammen
uit, en het volk slaakte den kreet: „lieer,
sta hen bij!' Vervolgens ontstond een plot
selinge stilte, zoodat men het knetteren
van. het vuur en de twijgen, en liet bidden
der slachtoffers duidelijk kon hooreri. En
boven alles uit klonü de heldere-stem van
den knaap: „Heilige 'Maria, Móéder Gods,
bid voor ons, zondaars, nu en in het uur
vari onzen dood!"
„Amen, amen!" antwoordde de volksme
nigte en wierp zich op de knieën, met in
gehouden adem, luisterend naar het knet
teren van het vuur. en het gebed der bloed
getuigen. De vlammen tastten thans de
hoopen zware harshoudende pijnblokken
aan. Een dikke, walmende rook steeg
omhoog en omhulde de houtmijt van alle
kanten, zoodat men de slachtoffers gedu
rende eenige oogenblikken niet kon zien.
Maar men hoorde hen elkaar bemoedigen
en met half verstikte stem hun gebed
voortzetten.
„Zij stikken, in plaats van te verbran
den!" riep Hime wrevelig. „En ik heb dien
ezel van 'n Goseimon nog zoo ge«egd dat
hij droog hout moest nemen!"
Doch maar al te spoedig zegevierde het
vuur over den rook. Hier en daar sloegen
de puntige vlammen omhoog; de oosten
wind blies in den gloed; de rook verdween;
levendig flakkerden en knetterden de los op
elkander gestapelde blokken; tihans greep
het vuur het strooien dak aan en in een
oogenblik was alles één vuur en vlam.
Men kon nu de bloedgetuigen aan de pa*
len zien en waarnemen hoe de vlarfnnea
hen meer en meer naderdem De houtsta
pels waren op ongeveer drie voet afstand
van elk der palen opgericht, zoodat d«
vlammen de slachtoffers niet onmiddellijk
aantastten. Doch thans kwamen zij sissend
en lekkend nader, en weldra raakte hier
en daar een verschrikkelijke vuurtong kleo*
deren en ledematen. De kleederen geraak
ten in brand; 'luider en doordringender,
klonken de gebeden; doch geen kreet van
pijn, geen gesteun of klacht werd verno
men. Of God door een wonder van Zijn#
almacht aan hun zintuigen het gevoel be
nam, oï door een even groot wonder Zijner
genade hun zielen zoozeer versterkte, ded
zij de verterende emait konden doorstaan,
zonder op eenige wijze van hun lijden t«
doen blijken, tot verbaaing der heidenen
en tot vreugde der Christenen werd ook
zelfs niet een enkele klacht uit 'dieft vlam
men doü vuurgloed veriwinexL
