fteiÓAciie-'Qoii/iant SSSS&patsz De Oorlog. BINNENLAND. pit Mad verscliynt eiken dag, uilgez. Zon- cn Fce3td. Tj)ó Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling, voor Leiden 11 ct. p. week, fï.45 p. kwartaal; bij onze agenten 12 ct. p. week, f l.UO p. kwartaal. Franco li. post f 1.80 p. kwartaal. Het Geïllustreerd Zondags til is alleen verkrijgbaar legen betaling van 15 ct. p. kwartaal, bij voortuit betaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 8 ct. 8e Jaargang. MAANDAG 17 SEPTEMBER 1917. Bureau STEENSCHUUR 15 LEIDEN. Inierc. Telefoon 935. No. 2418 Posfbus 6. BUITENLAND. n. Republikeinsche staatsvorm in Rusland afgekondigd. Manifest van de Regeering. - Vorming ?»n Ven oorlogskabinet. - Slappe strijd 15 de gevechtsterreinen. - Menschlie- 1de daad van den Oosienr.jkschen Keiier. - Crisis in Italië. Overzicht Vin de gevechtsterreinen spreekt thans voor de zooveelstc maal een groote ciante in de algemeene bedrijvigheid. Of 4 rv,v in Vlaanderen en Artois de En- Öien verschillende aanvallen onder- au -wisten zij t©n noorden \an ÏÏn ^trlSweg YperenMeenen - Jechts de loopgraven der Duilschers te ^Tok'l'n '1 Oosten gaat het niet met 1 ten spoed. Al blijkt uit de commu- Eué's dat het Russische leger aan het ïrmit bii Riga tegenaanvallen onder- l'l mt officiéél moeten de Russen toch Knnen, dat het hun hier niet voor "'Ln'de verschillende Turksche fron ten komt eenige opleving van den str jd; vdn Turksche zijde wordt een Engel M:i,n onderneming aldaar gemeld, d.e wiii haar tegen Btr en Seba was ge- riciit, welke 'plaats een 40 K.M. ten Z.O. V'fieV Turkachèf^legerberich.t Enaehche strijdmacht hierbij betrokken oo 7i'SÜB eskadrons cavalerie, 2 bital •ir - infanlerie en 5 batterijen. Daar de Mging tevens als mislukt wordtvoor- LvpM mogen wij veronderstellen, dat jjt Turksche schatting wat groot is ge- v''j''i' van het front aan de Diala (ten jl van Bagdad) metden de T'11"''®" krachtige Engelsche verkenningen, wel- lp werden teruggeslagen. Culia heeft thans een werkzaam aan deel aan den strijd genomen, en wel aan den strijd in de lucht, waarvoor het bin nenkort een eskader ten dienste van Frankrijk zal stellen. Nu wij het toch MfsWid in de lucht hebben mpHpmo.deeld, dat in den nacht van terdag op Zondag weder twee vlieger aanvallen op Zeebriigge hebbM plaats gehad. Donderdag zijn bij dt'diaram nair Brugge 28 personen gedood. Wat in RusUuri ^'g^feid!""' thans ijl 'i vooruitzicht o voorloopig® bewaarheid geworden. Dev^ regeering heeft n l. e lbl,keinsche vaardigd, waarbij de repu^ gcprocla. staatsvorm voor het r j handfm wordt meerd en alle macht onder lel. pgeven van een raawvau Tevens ding van den minister P maalregeien te verklaart zij kracht g van de wrte'en doef hierbij een beroep op stgemeenen steun der- natti^ we[ nQ0. tleze laatste verklaring ak uil je dig. Hoe menigmaal toe -P winorde P,ii"i5che berichten de ,ro°w?ar»nrijk die in het v®°r"aan,ie zich mees- heerschte. ^dereen^"mogelijke ver ier zoodat de groolsi dteldlieid 't g-'volS ^;,j,i ons de heden Minder gewenscht Ilijkt ons mjni5ter_ ontvangen yerklann, oorlog wil res,dent Kerenski die d^ ?.r,rte vo Ji'lzettei. en geen a»«aerW lhe. vol Sluiten met de ceiura b den. 't Leidt geen twijfel, 01 oe pr£..3-ie dell zullen hier wel de doordal een bel.l,-.. uitgeoefend, jms md, dtó cku SS^chTtoStancf «I onderzoeken. Cc berichten wijze" W®' vvaakt^bliik- crisis in Italic. De c de^ee\ingen in baar cherp legen aUe medwee dc tiers, maar de econ el hoofd- f, het vredesveriangen zullrnheden oorzaak zijn van de m p vertl0. Dnilsche bron wordr n den wa. toen over een streng to van verkoop ptMihandel en een llier vermoe- van wapenen. ^i n^ r7or2smriitregelen (lelijk slechts met voorzoi-, Dc Advertentieprijs bedraagt van 5 regels fO.tó elke rogel meer 15 cfc. Ingebonden mcdedeelingeD v>* 15 regels f 1.50, .elke regel meer 30 ct., met grat»* bewijsnummer. Bij contraot aadzienlijke korting Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiën, waarin betrekkingen word^l aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop e»-" verkoop 40 ct. p. 30 woorden. Ieder woord meer lev te doen, een aandacht. •n ander verdient tóch de van Josü.frtik bi!fk"K(ta!dder keizcr SKséSStt&ss: ring in Polen NW rim" na iPnale regee- b03'iss'n? van Oostenrijk-Hongarije. Verlichting van den last deneoo^TzSstmtfnf dal de toekom sf "het min 011 voor de voortaan voor niêf.L rbare familie3 ^Uk moeten v^effid200^ van families ovor^leven zoons Engeland. Geen vrerfesvoorstellen. Aandrang tut zuinigheid. worden of het loont ffovaa? 0e?eerd verliezen. vaar den oorlog te Trein-ongefuk. Rusland. De „Times- over de redding. - Djq Tjm 'JWi n.'. .-»£ gelijk iw. Als Kerenski aan de generaals volkomen macht geeft te velde en het leger zuivert van politieke invloeden, zal Rusland nog gered kunnen worden. Verschillende berichten. Generaal Kornilof wacht in het hoofd kwartier de aankomst van generaal Alexejef af. Kornilof en Loekomskv hebben ver klaard bereid te zijn zich ter beschikking van de Voorloopig Regeering te stellen wanneer deze ophoudt in de communi-v ques aan officieren hunne eer en hun nen naam aan te tasten. Kerenski en zijn naaste medewerkers eischen volslagen onderwerping der schuldige generaals. In politieke kringen acht men het noodig de zaak-Kornilof door een recht bank te lalen onderzoeken, ten einde aan het publiek een béler inzicht in het ge beurde Ie geven en te voorkomen, dat zich verschillende legenden vormen. Kerenski zet den corlog voort. De ..Echo de Paris" meldt: lit goede bron wordt vernomen, dat Kerenski in de laatste dagen de fonneele verzekering heeft gegeven, den oorlog voort te zetten in overeenstemming met de geallieerden en zich nogmaals ver bonden heeft geen afzonderlijken vrede te sluiten met de Centrale mogendheden. De Republiek geproclameerd. Manifest van de regeering. De voorloopige Russische regeering heeft het volgende manifest uitgevaar digd: De opstand, door generaal Kornilof verwekt, jS onderdrukt, maar tie wan orde in de gelederen en het land zelf is groot. Het vaderland en zijn vrijheid worden opnieuw door een groot ?evaar bedreigd. Overwegende, dat het noodzakelijk is, de politiek en het regime van het land nauwkeurig aan te duiden; dal er een algemeen enthousiasme be slaat voor de republikeinsche idee, die op de conferentie te Moskou zoo duide lijk aan het licht is gekomen; verklaart de voorloopige regeering het politiek regime voor republikeinsch en proclameert dientengevolge voor Rus land den republikeinschen regeerings- vor De dringende noodzakelijkheid, om on verwijld krachtige maatregelen te ne men lot herstel van de in gevaar ge brachte orde in den staat, noopte de voorloopige regering om alle gezag in handen te leggen van vijf ministers, on der leiding van den minister-president. De voornaamste Vraagstukken, welke de voorloopige regeering zich stelt, zijn herstel van de orde: in den staat en het weder opwokken van de strijdvaardig heid van het leger. Overtuigd, dat alleen concenlratie van alle levende strijdk&chten der natie het vaderland kan redden uil den moeilijken toestand, waarin liet verkeert, zal de re geering er naar streven zich te volma ken door de opneming van vertegen woordigers van alle klassen, die de eeu wige en gemeenschappelijke belangen van het vaderland boven de toevallige, eigen belangen van partijen of klassen stellen. De voorloopige regeering is er echter van, zeer binnenkort mei de vervulling van deze laak te zullen slagen. Vorming van een oorlogskabinet. Officieel wordt bericht, dat het beheer over de staatsaangelègcnheden is toe vertrouwd aan een raad van vijf perso nen, onder presidium van Kerenski. Strenge maatregelen. De bemanning \an het oorlogsschip „Petropawlofsk" (ecu schip van plm. 23,000 ton) te Melsingsfors gelegen, lieefl vier officieren doen i'usileeren, die ge weigerd hadden hel besluit van de plaat selijke democratische vergadering te onderleekenen, waarin trouw werd be tuigd aan de voorloopige regeering. Het revolulionnaire comité van Helsingfors en de minister van Marine deden een beroep op de vloot, om dergelijke ge welddaden voortaan te vermijden. Dc orde wordt hersteld. Uit Petrograd wordt gemeld, dat het verkeer op de .spoorwegen weer her steld is. Ministerieale crisis? Dc „Kölnische Zei lung" verneemt uit Lugano, dat in den ïtaliaanschen Minis terraad oneenigheden zijn ontstaan.over de binneniandsche aangelegenheden. Een crisis is uitgebroken. Men verwacht dat Boselli zal aftreden. Zweden. De Argentijnsilie kwestie. Aan het Deensclii blad „Pgliliken" wordt uit Stockholm jcmeld, dat er Vrij- da0, j.l. een opzienbarende verandering heeft plaats gevondei in het ministerie van Buitenlandsche aken. De eerste on dergeschikte van den minister van Bui tenlandsche Zaken, te kabinets-secreta- ris \VidciTof, werd gschorst. Deze schorsing stat ongetwijfeld in verband met de Argntijnsche kwestie, doch in de officieel'- nededeeling wordt de reden van de scLorsing niet mede gedeeld. De geheime comtnisie van den Rijks dag is telegrafisch It een vergadering bijeengeroepen. Vredespoingen. Het vredes-voorste van den Paus. Een waarschuwing m de katholieken. De „C.orriere d'ltal" bevat naar aan leiding van de vred-actie des Pausen een waarschuwing cn de katholieken. Het blad schrijft: H vredesverlangen en de afschuw van 5 oorlogsgruwelen kan bii geen partij vendiger zijn dan bij de Katholieken, aar dat beteekent niet, dat zij zich mojii onttrekken aan hun veranlwoordelijkeid en de plichten der discipline mogoivergeten. Sabotage is een wapen der socialisten en revolutionairen; de katholieken be nijden hen daarom niet. De katholieken zijn gezamenlijk zonder verantwoorde lijkheid voor den oorlog, waartoe zij noch het parlement, noch de volksmassa hebben aangezet; zij zijn volkomen vrij over de waarde en het nut van den oor log zich een eigen meening te vormen, doch allen houden in gelijke mate vast aan de nationale discipline en aan de vervulling van zelfs de zwaarste en pijnlijkste plichten. Niemand zou den Paus, wiens bewon derenswaardige daad op het oogenblik een voorwerp van bespreking uitmaakt tusschen de regeerders, grooter onrecht aandoen dan degene, die aan de volke ren het pauselijk vredesvoorstel zou voorhouden als een motief tot ongehoor zaamheid of als een aansporing tot om wenteling. De Paus heeft de hoofden der oorlog voerende staten aan de grootte hunner verantwoordelijkheid herinnerd, die zij voor de eeuwige gerechtigheid dragen, maar hij is niet verder gegaan. En juist de katholieken, die de partij van den Paus kiezen, staan met hem op den bo dem der orde en wachten zich wel, zijn verheven woorden in den zin van om wenteling uit te leggen. Wij wélen wel, hoe de tegenstanders van alle zijden ons maar al le gaarne op flagrante tegenspraak met ons zelf zou den betrappen; maar dit kan ons niet deren, want het is onze grootste trots, een hoog ideaal le dienen. Een sympathiebetuiging In de jongste partij-vergadering der Weensche chrislelijk-soeialen heeft de vice-burgemecster van Weenen, Rein, ook op zijn beurt de vredcsactie des Pausen tér sprake gebracht. Hij deed hel voorstel, dat de partij raad der Weensche chrislelijk-soeialen de vredesactie van den II. Vader met eer- biedigen dank zou begroeien en sprak de verwachting uit, dal de woorden van den Paus bij alle katholieken levendigen weerklank zouden vinden en er loe mochten bijdragen, den volkeren van Europa eindelijk den vrede te brengen. Dit voorstel werd onder levendige in stemming met algemeene stemmen aan genomen. Nederland en de Oorlog. s.s. „wS c h i e d ij k". S.S*.'„^crfl&hijjC /.ai piuctia ucudck 1" nacht van Woensdag op Donderdag a.s., behoudens onvoorziene omstandighe den. (Genoemd stoomschip is de tweede boot, welke, uitsluitend geladen met bloembollen, naar Amerika zal vertrek ken.) Schip opgebracht? liet stoomschip „Groningen" van de firma Van Uden le Rotterdam, geladen met pyriet, uit Zweden naar Nederland, wordt*vermist. Het is waarschijnlijk op gebracht. Profiteeren van het daglicht. Men meldt uit Eindhoven, dat de fabri kanten daar besloten hebben de arbeids tijden der fabrieken een uur te vervroe gen, om zooveel mogelijk te profileeren van het daglicht. Gaan de dagen korten, dan zal een nieuwe wijziging intreden, zoodat ook dan zooveel mogelijk kunst licht wordt bespaard. Naar aanleiding van de kenbaar ge maakte bezwaren heeft het gemeentebe stuur van Utrecht besloten, den ver vroegden arbeidstijd niet door te voeren. Ook de Staatsspoor en de Gentraalspoor hebben den maatregel ingetrokken. Grisi'szaken. De Commissie van Bijstand, aan welke tevens de leiding is opgedragen van de afdeeling crisiszaken, departement van Landbouw. Nijverheid en Handel, maakt bekend, dat zij cn ieder van haar leden voorlaan slechts te spreken zullen- zijn voor hen, die vooraf hun bezoek en de reden ervan hebben aangekondigd en daarna een uilnoodiging voor een be spreking hebben ontvangen. Kolen en voedselnood; P r ij s vragen. De heeren J. C. Bellaar Spruyt, mr. (i II. Guépin, prof. mr. J. A. van Hamel, Heldring, J. de Kuijser, mr. dr. E. vac Keiwich Verschuur, J. A. Laan Jr., prot dr. E. C. van Leersum, dr. W. LulofSt Rob. May, J. Muysken, mr. E. S. Orobie de Castro Jr., J. van Rossum du Chattel, J. E. Schol ten, dr. F. G. Walter, E. D. van Walree, H. A. van IJsselsteyn en mr. K. Jansma hebben twee prijsvragen uitgeschreven: lo. voor plannen en vindingen van technischen of organisatorischen aard, die tegemoetkomen aan de behoefte voor ons land aan kracht en warmte, en dia de economische voortbrenging of aan wending hiervan bevorderen; 2o. voor plannen en vindingen, die te gemoetkomen aan de behoefte van ons land aan levensmiddelen, en die de eco nomische voortbrenging of verduurza- ming hiervan of T doelmatige verbruik van tot dusverre ongewone levensmid delen bevorderen. Voor de toekenning van prijzen zullen in de eerste plaats in aanmerking ko men oplossingen, die reeds spoedig in de dreigende behoefte kunnen voorzien. Daarom moeten de antwoorden worden ingezonden vóór 1 November van dit jaar en genieten oplossingen den voor rang, wetke binnen twee maanden na dien, dus vóór 1 Januari, togepast kun nen worden met technisch bereikbare middelen, dus onafhankelijk van grond stoffen, die niet te verkrijgen zijn. De door de jury's toe ie kennen prij zen kunnen worden vastgesteld op be dragen van f 100 lol f 2000, naar de waar de der inzendingen. De jury voor de kracht- en warm te- prijsvraag bestaat uit de heeren J. G. Bel laar Spruyt voorz. der Vereen, van Di recteuren van Electriciteitswerken in Nederland; J. de Kuyser, voorzitter der Vereeniging Rookvrij stoken; dr. W. Lu- lofs, directeur der Gemeenle-electrici- teitswerken te Amsterdam; J. Muysken, directeur der Werkspoor te Amsterdam, en J. van Rossum du Chattel, directeur der Gemeente-Gasfabrieken te Amster dam. De jury voor de voedingsmiddelen- prijsvraag uit de heeren A. Content, di recteur van de Arbeiderscoüperatie de Dageraad te Amsterdam; A. H. Dros, lid van de firma Tieleman Dros te Leiden; prof. dr. E. C. van Leersum, hoogleeraar te Amsterdam, en J. N. Voorsmit, directeur van W. A. Schol- toifs Aardappelmeelfabrieken le Gronin gen. houden vergadering van bakke.rspa- troons uit Gouda en eenige omliggende gemeenten is een motie aangenomen, waarin wordt aangedrongen op verhoo- ging van den broodprijs of verlaging van den meelprijs, opdat de bakkers niet. ge noodzaakt zullen worden het werk neer le leggen. Koffie en cacao uit Suriname; „De West" van 3 Juli meldt: t Naar wij vernemen, zal dc „Nickkerie naar Nederland medenemeu niet minder den 7000 balen koffie en 400 cacao. Centrale keuken. De firma G. J. van Heek en Zonen te Enschede zal aan haar fabriek Rigters- bleek ten behoeve van haar arbeiders een centrale keuken verbinden, die gelegen heid biedt voor meer dan 1000 personen eten te koken. Steenkolen. Van a.s. Dinsdag af zullen op de vier eerste werkdagen der week dagelijks speciale treinen rijden voor liet vervoer van Limburgschè steenkolen van de mij nen Emma, Laura, Vereeniging, Wilhel- mina en de Dominiale steenkolenmijnen van Nuth, Kerkradc—Rolduc, Heerlen en Sim pel veld naar Rotterdam. Het. -llbld." zegt, van de meest bevoeg de zijde te hebben vernomen, dat het bericht van de Wirtschaftliche Presse- stelle. dat met den aanvoer van kolen uit Duitschland weer een begin is ge maakt, onjuist is. Er komen nog geen Duitsche kolen. Natte brandstof. In het Weerdingerveen liggen op ver- FEUILLETON. Christen-helden in Japan. 78) Dat zult gij later wel begrijpen. Kom, P^k mij nu bij de hand, dan zullen wij eens flink doorstappen. Dan krijgt gij nog spoediger uw balletjes rijst en uw honing." Over den berg en door een lieflijk dal hep men wel een uur ver, en de kleine bodewijk hield zich dapper en bekorte voor zijn moeder den weg door tallooze f- vragen. Eindelijk bereikten zij de afge- Jegen hoeve der grootmoeder. De waar dige, oude vrouw zelle groote oogen op wegens dit onverwacht bezoek van haar dochter met geheel haar gezin op zulk een ongewoon uur. .Laten wij eerst voor de kinderen zorgen", zeide Martha, „en dan zal ik u "'es vertellen. Ik breng geen verblij- flend nieuws." -,Dat zie ik aan uw gezicht, Martha," antwoordde de oude vrouw, haar doch ter het meisje uit de armen np/nend, cn dit neerleggend op een peluw, waar het rushg doorsliep. Ver^oeriS gaf zij Lo- 'jk êh Mandje eenige lekkern* - en veroorloofde hun in het hoenderpark haar lievelingen, de lamme fazanten, te gaan voederen. „En nu, lief kind, wat is het slechte nieuws?" vroeg zij haar doch ter, zoodra de knaap en zijn zusje de kamer verlaten hadden. Met korte woord n verhaalde Martha alles, en beantwoordde de vragen harer moeder. Zij smaakte den troost, dat deze haar handelwijze volkomen goedkeurde. „Laat ervan komen wat wil: gij hebt uw plicht gedaan, kind. Overigens lang vorst Protasius leeft, behoevQ^PnJ niet te vreezen. En wij moeteijj*mo opdat ook zijn zoon van zijp ^oori uöw opstaan. Anders zoudt gij ty"en anderen diensten aan te bieden a? christen Vorst." het besluit, dat En zij kwamenjs met het gebeur- vorstin Justa aansjorden gesteld. Deze de in kennis mo'~bericht zenden naar zou ongetwijfjVst Protasius weten te Nagasaki enc^t ie doen. nopen zijn d; goede prinses Lucia „Maar F 200 ,ar»g mo«?eliik moeten vAliSudef', zei de verstandige verborgejvaartoe et arme kind le he- vrou^h? MogehjkJat de ontrouw van naar rnan voor liaa^eheim kan worden gehouden, wannee vorst Protasius maar op tijd en ineleslistheid ingrijpt. Lucia meent, dat ha; man te Nagasaki is En Justa is een vstandige en moe dige vrouw. Ik ga uoslonds naar haar toe MarL'ia. Gij zijl fer voorloopig met de kir\^ren o°ed goren. En mijn be zoek kasel minder opzien b^en dan het uwe.mcia zou u zeker ./ïllen spreken, en da zou hel u moei lijk vallen, niets (e vraden." Martha Hajuschidanoest het gegron de dezer redcneeriniS erkennen, en de eerbiedwaardige oué dame trok on middellijk haar dokerzijderi hofkos tuum aan en stapte iide kango, welker draagstangen twee terke knechts op hun schouders namel „Waar gaat gij hen, grootmoeder? Gij hebt nog niet eensrijstballetjes voor ons gebakken!" riep d kleine Lodewijk achter de heg van hethoenderpark. „Uw moeder zal welrijslballetjes voor u bakken en vanavond ben ik weer te rug", antwoordde de natrone. „En na het eten moogt. gij naar het dorp gaan. naar uw neven Jacob er Justus Ilerboye. Dat zijn flinke, goede j>ngens. Die zul len u een mooi nieuw sfeltetje leeren." „O, dat ken ik al! _W.j spelen marte- laarlje zoo!" En de kleine stak zijn armen zijwaarts rechtuit, en zag naar den hemel. „En wie het 't langst uit houdt, zonder zich te verroeren, heeft het gewonnen. Goed, goed, ik blijf met hen spelen, totdat gij terugkomt." De matrone glimlachte en wenkte de dragers. Dezen brachten haar binnen korten lijd over berg en dal*naar het kasteel van Arima. De oude dame werd aanslonds bij vorstin Justa binnengeleid. Deze kon haar legerstede nog niet verlaten, en Lucia zat, bezig met een handwerkje, naast haar, ten einde haar den tijd le verkorten. Natuurlijk vroeg de bezoek ster het eerst naar' den toestand der Vorstin, en sprak van het betreurens waardige ongeval, waarvan zij eerst he den had vernomen. Ook had zij heilzame kruiden medegebracht, waarvan zij de uitwerking jui=t bij kwetsuren uit ja renlange ondervinding kende. Vorstin Justa beantwoordde dit alles met. harte lijke dankbaarheid, doch bemerkte spoe dig, dat de dame nog iets anders op het hart had, waarover zij met haar wciisch- te le spreken onder vier oogen. Zij zond daarom Lucia weg en hoorde nu tot haar schrik van den misstap van haar stiefzoon. „Dat ik juist nu hier aan mijn leger-; stede moet zijn vastgekctendl" zuchtte de Vorstin. „Ik zou anders aanstonds persoonlijk naar Nagasaki reizen. Maar ik zal vandaag nog een ruiter met een brief naar mijn man zenden. Gij kunl ervan overtuigd zijn, dat uw schoonzoon spoedig voldoening zal verkrijgen en dal mijn ongelukkige stiefzoon het kasteel van Simabara en den omgang met de dochter van Jyeyas, die op zijn hart een zoo rampzaligen invloed oefent, zal heb ben te vermijden. Welk een geluk, dal de arme Lucia daarvan niets vermoedt! Zij meent, dat haar man mede is met dd vloot naar Nagasaki. Wij moeten den toestand voor haar verborgen houdeoj Haar hart zou anders erdoor gebroken worden.." (Wordt vervolgd^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1917 | | pagina 1