VRIJDAG 27 JULI 1917. Uit de Leidsche Vroedschap. BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog. se JAARGANG flo. 2374 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Inierc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, voor Leiden II cent per week |f 1.45 per kwartaal bij onze agenten 12 cent per week, f 1.60 per kwartaal. Franco per post f 1.80 per kwartaaL Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is alleen verkrijgbaar tegen betaling van 15 cent per [wartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent. Ingezonden mededoelingen van 1-5 regels f1J5D, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. KLEINE ADVERTENTIËN, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd huur en verhuur, koop en verkoop 40 centen per 30 woorden, leder woord meer 1 cent. 't Was wel te voorzien, dat het giste- ■en een „taaie" raadsvergadering wor- len zou. Alleen het agenda-punt over en woningbouw deed het reeds ver- ioeden, maar ook andere voorstellen ebben terecht of ten onrechte inleiding gegeven tot het opzetten van rat men noemt „een boom". Blijkens den uitslag der stemming oor de benoeming van een opzichter au gemeentewerken, hebben we kun- en ervaren, dat de geheime zitting bij e vorige raadsvergadering niet in 't oordeel van den sollicitant J. Neute oom is geweest. Tenminste hij ver reeg thans 10 stemmen, terwijl 14 emmen waren uitgebracht op den eer K. J. Barentsen, opzichter der ge- leentewerken te Velzen. De heer Neu- iboom is dus niet de gelukkige gewor- en. Aan ons niet het oordeel van het: raarom? Zoo terloops niettemin scherp rerden de meeningen tegen elkander izel bij de behandeling van het verzoek de Commissie voor den in Septem- ir a.s. te houden bazaar, ten behoeve n de Zendingsschool te Oegstgeest, n het gebruik van de Stads-Gehoor- lal, hetzij kosteloos, hetzij tegen ver- lagd tarief. Wij deelen het weigerings-standpunt .in 13. en W. (dat ten slotte door den ,aad werd aangenomen) ten volle. Het 'geel ons evenwel pijnlijk aan, van den isiippigen mr. Fokker te hooren, dat et allen de zending van zoo groot be ng achten. De voorzitter was zeer ad- ;m, toen hij het gesprokene van den teer Fokker onverstandig noemde, om- olie partijen de zending een goed rerk vinden. Een min of meer" juridische quaestie jas liet voorstel tot het instellen van n rechtsvordering tegen J. Dingjan i J. v. d. Westen en erven, tot betaling ui door de gemeente voor hun reke- ng gemaakte kosten in verband met reiniging van de sloot ten zuiden van in lloogen Rijndijk bij de Utrechtsche lug. Sommige leden onder wie de ter Svtsma traden uiterst protegee- ind o*p voor de betrokkenen, terwijl de lorzitter den rechter de zaak wilde ten uitmaken, omdat men hel oneens" ras, aan wie de schuld lag: aan de be rokkenen, dan wel aan de tram-maat- ihappij, wier wagens een verzakking an den wal veroorzaken, waardoor de oot verontreinigd wordt. Het voorstel tot beschikbaarstelling an gelden voor de verbetering en uit- reiding van het gebouw der z.g. Indi ctie school, bracht cle spraakzaamheid p nog uitgebreider schaal. Zoo maakte e heer Hoogeboom bezwaren en be- chouwde het als een „gewaagde stap" telden te besteden aan een gebouw, dat eitelijk onder liet Rijk ressorteert. Ook ier was verschil van appreciatie. De oorziller doopte n.l. de „gewaagde tap" om in een „stap in de góede rich- Nu, we zullen niet betwisten, hoe et kindje dat „stap" genoemd wordt - feitelijk zou moeten heelen, doch wij oelen veel voor wat de voorzitter be geerde, dat dergelijke inrichtingen als Postschool, binnen de gemeente, wel oordeel aanbrengen. I De woningbouw-quaeslie is er een, roarover vooral in de drukkende ijdsomstandigheden die wij thans be- iven zelfs in de meest nederige ge meenteraden wordt gedelibereerd. Ën 'iecht! Wij zien het toch dagelijks, -elk ongerief en hoeveel ellende vaak e schaarschte der woningen met zich brengt. T Is hier de plaats niet, verder ver dit onderwerp uit te wijden. Trou wens, in den raad van gisteren zijn aromtrent vele woorden gesproken, .aar aanleiding van het verzoek van "de Voningbouwvereeniging „Eensgezind- eid" om verhooging van het door haar evraagde voorschot in de kosten van ankoop van grond en den bouw van cn 118-lai arbeiderswoningen op een ïrrein aan den Zijlsingel en van de ge raagde bijdrage in de ter zake van dat oorschot verschuldigde annuïteit. De gevoelens der heeren liepen nogal [deen. Het. meest sympathiek waren ons e betoogen van de heeren mr. Aalberse n v. d. Pot, die open oog toonden te ebben voor den directen nood der Lei- pnsche bevolking. Prof. Aalberse wees m. op het. stijgende percentage der ïoerculose-sterfte, gevolg van de onliy- jenische behuizing der arbeiders. Het an lot noodwoningbouw werd o. a. •rdedigd door clen heer Huurman. laar zijn argumenten konden geen bij- d ïnoogsten. Noodwoningen toch zijn pnaidclelen, zeide wethouder Fischer. ,&arom dubbele kosten gemaakt, wan- er men het. onmiddellijk veel beter kan hebben, zij het dan voor een be paalde som meer. De hoogere uitgaven van nu, zullen werkelijk op den duur de qualiteit van de permanente wonin gen ten goede komen. En wat nu de financieele regeling in haar dieperen grondslag betreft, wet houder Fischer zag ze zoo pessimistisch niet in. Enkele leden waaronder de heer Sytsma met zijn desbetreffende motie staarden zich blind op 1921, het jaar, waarin het heette, dat de crisis-uit gaven voor woningbouw door het Rijk niet verder zouden worden geprolon geerd. Mr. Aalberse merkte echter juist op, dat, wanneer de regeering ziet, dat na 5 jaar de huurprijzen nog immer zijn gestegen, zij zeker de crisis-uitga ven niet zal staken, orndat de Kamerle den wel degelijk den nood der tijden zullen begrijpen. Een en ander had tot gevolg, dat de heer Sytsma zjn motie introk, en het voorstel van B. en W. met groote meerderheid van stemmen werd aangenomen. Onder de tegenstemmers was ook de heer Botermans, die de mee ning verkondigde, dat men de voorge stelde huisjes van „Eensgezindheid" niet gerieflijk vindt, terwijl genoemde heer op een vorige "vergadering overtuigd was, dat de woningen aan goede eischen voldoen. De heer Botermans werd voor deze bewering terecht ter verantwoor ding geroepen door wethouder Fischer. Deze wethouder was ondanks alle moeite, die hij zich aan het voorstel had getroost, en ondanks de verdediging, die hem zoo uitstekend afging ten slotte nog de dupe van een klein incident. Mr. Fokker in hoogst eigen persoon, was n.l. ontslicht over de wijze, waarop de wet houder van Fabricage enkelen leden en.daar bedoelde de beer Fokker zich zelf niet het minst onder! ..nieuwsgie righeid" had durven verwijten. Nieuws gierig.... neen! daar achtte de heer Fok ker zieli boven verheven. Onder aanbie ding van excuses wijzigde de wethou- dër nu de nieuwsgierigheid" in „weet gierigheid". Ten slotte nam de raad afscheid van een zijner leden, den heer Vergouwen, die reeds 14 jaren het wel en wee van Leiden heeft medegemaakt en het zijne er toe heeft bijgedragen om verbeterin gen aan le brengen, waar deze noodig bleken. Hij mag daarom de sympathieke woorden van ^den voorzitter, gesteund door het welgemeend applaus der ver gadering, beschouwen als een erkenning voor zijn verdiensten vol raadslidmaat schap. Wij sluiten ons aan bij den wensch van den burgemeester, dat de heer Ver gouwen in zijn nieuwe positie de be langen van Leiden zal blijven voorstaan, en dat het hem steeds welga. X. Belangrijke successen tier Ceniralen ir. het Oosten. Ouitsche vredesverklaringen. Vredesdebat in het Engelsch Lagerhuis. De „Norddeutsche" deelt mede, dat de Duitsch-Engeische overeenkomst betref fende de krijgsgevangenen, in den Haag tot stand gekomen, door de Duitsche reg83ring is goedgekeurd. -- Zij brengt warmen dank aan de Nederlandsche regeering voor haar aandeel in deze aangelegenheid. Overzicht Op het Westelijk front is de strijd vrij hevig. Het offensief, hetwelk de Duitschers getracht hebben een week geleden aan den Chemin des Dames in te zeiten, schijnt te zijn doodgeloopen, doch de plaatselijke aanvallen volgen elkaar met korte tusschenpoozen op. Ten zuiden van Ailles hebben de Duitschers Ihans eenige Fransche stellingen genomen, terwijl zij op het Engelsche front tevens groote levendigheid hebben getoond. De geweldige geschutstrijd in Vlaande ren duurt onverminderd voort. Sedert gisteren ligt een hevig trommelvuur op de Duitsche stellingen, zoodat een En gelsche aanval aanslaande schijnt. De Duitsche stafberichten melden voortdurend successen op de Russische troepen. Na Tarnopol en Stanislaus zijn thans ook Buszacz, Otynia en Delatyn opnieuw bezet. Door deze wapenfeiten zijn de Centrale legers thans in staat met spoed van de Strypa tot de Sereth voort te rukken, welke zij reeds bij Tar nopol overschreden hebben. Van noord naar zuid loopt dus hun linie thans in Oalicië, terwijl ten zuiden van den Dnjestr het front eveneens in beweging gekomen is. Het Russische stafbricht is een op somming van de tegenslagen, welke de troepen treffen; wanneer deze niet uit eigen initiatief hun stellingen verlaten, worden zij er met geweld uitgeworpen, terwijl hun verliezen zeer talrijk zijn. De onwil der troepen om verder te strij den wordt steeds sterker en men heeft aan het front de doodstraf wer inge voerd. heid over den nieuwen Rijkskanselier toe. De bladen komen langzamerhand tot het besef, dat de vervanging van Bethmann Ilollweg door Michaëlis niet de minste wijziging in den toestand heeft, gebracht. In Engeland behoudt blijkbaar de oor logzuchtige partij, welke wil strijden tot het einde toe, nog de overhand. Duitschland. De overeenkomst betreffencf© da krijgsgevangenen. De „Norddeutsche Allg. Ztg." schrijft: „Door de vertegenwoordigers van de Duitsche en Engelsche regeeringen werd onlangs in Den Haag in gemeen schappelijke conferentie een ontwerp vastgesteld voor een overeenkomst tus- schen de Duitsche en de Engelsche re- geeringen over de krijgsgevangenen. Dit ontwerp is door de beide regeeringen goedgekeurd. De overeenkomst, waar van de Duitsche tekst weldra gepubli ceerd zal worden, is van het standpunt van menschelijkheid ten zeerste toe le juichen. Zij betreft het vrijlaten in hun land van zieke krijgsgevangenen en de interneèring van burger-gevangenen in neutrale landen. Verder beeft zij betrek king op de straffen, opgelegd aan bur ger-krijgsgevangenen wegens poging tot ontvluchting; de opschorting van straf fen uitgesproken tot een bepaald tijd stip wegens gepleegde strafbare feiten, op vergeldingsmaatregelen jegens bur ger-krijgsgevangenen en op de bespoe diging van de uitreiking van aan krijgs gevangenen gezonden pakjes, alsmede op het zenden van berichten betreffende het gevangennemen van tot de weder- zijdsche strijdkrachten behoorende per sonen. Andere vraagpunten, waarvan de spoedige oplossing op de conferentie in Den Haag niet mogelijk scheen, werden uitgesteld tot een latere conferentie. De vertegenwoordigers der beide regeerin gen kwamen speciaal overeen om hun regeeringen te verzoeken deze zaak in welwillende overweging te nemen; met name de vraag betreffende de gevallen waarin burgers in tropische landen of in andere ongunstige omstandigheden worden achtergehouden. Een bijzonder aandeel in het tot stand komen van deze overeenkomst heeft de Nederlandsche regeering gehad door haar vriendelijke tussclienkomst wer den de beraadslagingen tusschen de Duitsche en de Engelsche regeerings- verlegenwoördigers mogelijk gemaakt en ten zeerste bevorderd. Ook stelde zij bereidwillig haar land voor de internee- ring van Duitsche en Engelsche burger- krijgsgevangenen beschikbaar. Voor dit bewijs van echte menschen- liefdc komt haar de warmste dank toe. Voor den vrede! Volgens de „Germania" besprak de rijkscommissie van de Centrumpartij in Frankfort de politieke gebeurtenissen van den laatsten tijd. De rijkscommissie van de Centrum-partij verklaart zich voor een vrede bij overeenkomst en een vergelijk, dat Duitschlands politieke veiligheid en de economische verdere ontwikkeling waarborgt. Zij wekt de le den van het Centrum op in vast vertrou wen op een eervollen vrede evenals „ons heldhaftig leger en onze heerlijke vloot" onwrikbaar stand te houden tot de ge lukkige beëindiging van den oorlog. De te Berlijn vergaderde conferentie van de besturen der vrije vakverenigin gen van Duitschland heeft, naar de „Vorwarts" meldt, gisteren eenparig het volgende besluit genomen: De vakver- eenigingen van Duitschland begroeien het met groote vreugde, dat de Rijksdag door zijn besluit van 19 Juli zich in naam van het Duitsche* volk voor een vrede door overeenkomst heeft ver klaard. Bij de geheele arbeidersbewe ging, welker belangen de vakvereni gingen vertegenwoordigen, vindt de wensch naar een spoedige beëindiging van den oorlog door overeenkomst tus schen de volkeren niet slechts eendrach tig instemming, maar de arbeiders van Duitschland zijn ook bereid en vastbe sloten, meer nog dan tot dusver, hun krachten te wijden aan de spoedige be reiking van dit doel. Geen zijdestoffcr». De Bond van fabrikanten van Zijde- stoffen in Duitschland heeft in verband met den tegenwoordigen toestand be sloten, de levering en den verkoop voor- loopig te staken en terstond een alge- meene vergadering van fabrikanten bij een te roepen. Engeland. Vredesdebat in het Engelsche Lagerhuis. Het Lagerhuis behandelde gisteren het amendement-Ramsay Macdonald en Trevelyan op de „Consolidated Fund Bill", waarin wordt verklaard, dat de in den Rijksdag aangenomen vredesresolu- tie beginselen huldigt, die Engeland steeds heeft voorgestaan. Asquith wees er met nadruk' op, dat de geallieerden een groep vrije naties zijn, die voor vrijheid strijden en dat een vrede zonder vrijheid niet waard zou zijn dat ze gesloten wordt. Bonar Law stelde in het licht, dat de resolutie van den Duitschen Rijksdag geen waarde heeft, omdat de Rijksdag geen macht bezit. Omtrent den toestand in Rusland zei- de hij, dat het daar gebeurde weliswaar groote verandering lieeft gebracht, maar dat Rusland, volgens zijn meening, zijn laatste woord in dezen oorlog nog niet gesproken heeft. Alle naties, die bij den strijd betrokken zijn, zijn weliswaar door den slag verbluft, maar men be denke wel, dat de hulpbronnen van Groot-Brittannië en zijn bondgenooten voldoende zijn om het absoluut zeker tc maken, dat zij, wanneer zij niet den moed laten zinken, de resultaten zullen bereiken, voor welke zij den oorlog zijn aangegaan. ..De doeleinden in een oorlog als deze moeten zich wijzigen", zoo vervolgde Bonar Law, „onze doeleinden zijn echter in hoofdzaak nog dezelfde als toen As quith zijn rede hield in Guild Hall." Duitschland begon eerst over vrede te spreken, toen hel scheen le verliezen en het beste middel om te verkrijgen, dat hetgeen in de resolutie van den Rijks dag is uitgesproken, verwezenlijkt wordt, is te toonen, dat wij van plan zijn door te gaan tot ons doel is bereikt." De motie-Macdonald werd door het Lagerhuis verworpen met 118 stemmen tegen 19. Rusland. Een bomaanslag op Kerenski. Toen Kerenski in een auto de Erke- wece-slraat te St. Petersburg passeerde, werd blijkens te Kopenhagen uit Fin land ontvangen berichten een bom naar zijn rijtuig geworpen, die wel ont plofte doch zonder Kerenski te deren. Een aantal voorbij Grangers is ernstig ge kwetst. De toesnellende troepen zetten dade lijk een aantal huizen af en namen tal rijke personen in hechtenis. Wie de dader van den aanslag is, kan niet wor den uitgemaakt. De doodstraf weder ingesteld. De regeering lieeft de doodlstraf aan liet front we dier ingesteld. Muiterij te Kjef. Volgens een telegram wit Stockholm 7.al morgen het Berliner Togeblatt' het vol gende bericht bevatten: Muiterijen bij de troepen hadden wiet alleen plaats in Pe tersburg en Kroonstad, maar overal. Op 17 Juli kwamen te Kjef 21.000 gewa pende Oekraaners, drie zidh het Po-lobotka- regiment noemden en weigerden naatr liet front ta gaan. Dit Polobofka-regiment ontwapende de militie te Kjef, nam den rejgiments-eom- mandant gevangen, bezette verschil lende gebouwen en plunderde het ammunitie- depot. Eindelijk lieivte'ide het. garnizoen van Kjef de orde en ontwapende de Po'lo- botka, waarbij ook de studenten en het Oekranisch regiment ,,-Bogda.n Chemel- nicky" medededen. 1-Iet Poloibotka-regianent, Is thans naar het front vertrokken. Staking te Moskou. „Aftonbladet" verneemt uit J lap ar an da, dat te Moskou 60.000 metaalbewerkers sta ken en dat deze staking ziich yiok tot an dere nijverheidstakken uitbreidt. Geen afzonderlijken vrede. Goldenberg, gedelegeerde van den Raad1 van. arbeiders en soldaten, thans op reis waar Engeland en Frankrijk, verklaarde aan een correspondent van de Matin", diat Rusland in geen geval een afzonder lijken vrede zal sluiten. Namens de staatkundige partijen der rechterzijde is een protest gericht tot de linkerpartijen in verband met het poli tiek accoord en de motie-Schaper. De minister van Landbouw lieeft aan de Tweede Kamer nadere inlichtingen verschaft omtrent de voorgenomen proef-instaUatie voor de verwerking van afvalproducten tot veevoeder. Broodkaart 22ste week. De directeur van het Centraal Brood-' kantoor maakt bekend, dat de brood kaart van de 22ste week loopt van 28 Juli tot en met 5 Augustus. Tot zinken gebracht. Te Hellevoetsluis zijn aangebracht door een visscherman drie man van de zeetjalk „Spes Mea", tot zinken gebracht door een Duitsche duikboot 8 mijl van de Noordhinder. Concentratie bakkers bedrijf. Woensdagavond heeft de wethouder van Rotterdam, de heer II. Stulemeyer, ten stadhuize vergaderd met de bestu ren der verschillende bakkerspatroons organisaties, ten einde met het oog op, de kolenschaarschte de bakkers te wij-i zen op cle wenschelijkheid van bedrijfs-i concentratie in dezen zin, dat verschil-» lende bakkerijen tijdelijk in elkander zullen worden opgelost. De besturen zijn van het nut en de noodzakelijkheid daar-» van overtuigd en hebben toegezegd een regeling in dezen zin te ontwerpen. Pulp. De minister van Landbouw heeft de volgende maximumprijzen voor de pulp- campagne 19171918 en oudere pulp vastgesteld: a. voor natte pulp: f 4.50 per 1000 K.G. op voertuig aan de fabriek; f 4.50 per 1000 K.G. vletwerk op de binnenrivieren en rondom de fabrieken, met vracht voor rekening der koopers; f 5.75 per 1000 K.G. groote vaart „Holland" franco voor den wal: f 5.75 per 1000 K.G. J5 cent extra onkosten als van ouds op Rotte en Leidsche Vliet, franco voor dén wal, alles onder waarborg van voldoend ge wicht en van voldoende qualiteit (maxi mum 66 pet. van het bietengewicht); b. voor gedroogde pulp: f 10.50 per 100 K.G. op voertuig of in vaartuig of fa briek, geleverd in zak, waarvoor f 1 per. stuk in rekening zal worden gesteldj welk bedrag wordt terugbetaald, indien de zak binnen drie weken na den dag van aflevering wordt teruggeleverd; c. voor suikerpulp: met een suikerge halte van ten minste 30 pet. f 14 per 100 K.G.; met een suikergehalte van ten minste 20 pet. f 13 per 100 K.G.; met een -suikergehalte van ten minste 10 pet. f 12 per 100 K.G. op voertuig of in vaartuig of fabriek, geleverd in zak, waarvoor f 1 per stuk in rekening zal worden ge steld, welk bedrag wordt terugbetaald, indien de zak binnen 3 weken na den dag van aflevering wordt teruggeleverd. Te veel gloeilampen. Wegens groole moeilijkheden in clen afvoer harer producten, heeft de directie der N. V. Philips' Gloeilampenfabriek te Eindhoven besloten voorloopig in hare fabrieken gedurende de eerste vier da gen der week lot 4 uur te laten werken en het bedrijf Vrijdag en Zaterdag stop, te zetten. Het politieke accoord. Door de heeren dr. J. Th. de Visser, ds. C. van der Voort van Zijp en mr. A. baron Van Wijnbergen is het navolgend schrijven verzonden aan de heeren mr. II. C. Dresselhuys, mr. P. Rink, prof. Kohnstamm en W. II. Vliegen, die met hen namens den Bond van Vrije Libe ralen, de Liberale Unie, den Vrijz.-Dcm.- Bond en de S. D. A. P. deelgenomen hebben aan de onderhandelingen be treffende'het politiek accoord: „De ondergeteekenden, deelgenomen hebbend aan de besprekingen omtrent het politiek accoord, hebben de eer uwe aandacht te vestigen op het navolgende: Tot stand is gekomen tusschen de ze ven in de Tweede Kamer vertegenwoor digde partijen het bekend politiek ac coord. Van den eenen kant zou getracht wor den geene wijziging te brengen in de bestaande partijverhoudingen der Twee de Kamer. De rechterzijde heeft zicli daaraan loyaal gehouden; nergens zijn door haar tegencandidaten gesteld met gevolg dat de linksche meerderheid in cle Tweede Kamer werd behouden. Van den anderen kant werd uitdruk kelijk vooropgesteld, dat gedurende da nu aangevangen periode door alle par tijen zou worden bevorderd, dat elkö beslissing zou worden vermeden over, eenig onderwerp, dat tot politieleen be ginselstrijd leiden zou. Niettegenstaande dat heeft de heer Schaper verleden Dinsdag een zuiver-politieke motie voor gesteld, die clan ook bij eene stemming) van links tegen rechts is aangenomen, en zulks nog wel nadat de Minister Gort van der Linden had gezegd, dat bij da Regeering ernstige twijfel bestaat, of da

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1917 | | pagina 1