WOENSDAG 25 JULI 1917. BUITENLAND. De Oorlog. Nederland en de Oorlog. de JAARGANG No, 2372 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG. UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN Ce ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, voor Leiden II cent per week f 1.45 per kwartaal bij onze agenten 12 cent per week, f 1.60 per kwartaaL Franco per post f 1.80 per kwartaaL Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is alleen verkrijgbaar tegen betaling van 15 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent Dit nummer bestaat uit twee bladen. Offensief der Centralen in Galicië. Amerikaansch oordeel over de rede van Michaëlis. - De Engelsche regeering vraagt eon crediet aan van 650 millioen pd. sterling. Overzicht De ferme aanval bij Zloctsof, welke de Russen wijken deed, is het begin ge- wces t van een zege-vollen opmarsch van de Centrale troepen over een uitge strekt stuk van het Oostelijk front. Dew voer!rukkende beweging neemt geweidige afmetingen aan. Het jongste bericht uit Berlijn meldt over dit krijgs bedrijf dat de Centrale troepen van de Serelli lot aan de Woud-Karpathen over een breedte van 250 K.M. vooruitrukken. .Verder zegt het „Wolff'-oyerzicht: „Niettegenstaande talrijke verdedi gingswerken aan den oostelijken oever van de Strypa, met de uitgebreide en nog geheel intact zijnde ijzerdraadversper ringen, 'een uitstekende gelegenheid bo den om tegenstand le bieden, maakten de Russen daar bijna geen gebruik van, zoover men zien kon, zag men aan beide oevers van de Strypa wijkende Russi sche kolonnes, wier terugtocht hier en daar in een vlucht ontaardde." Wij hebben het dus zien gebeuren unicum in dezen oorlog dat de tijde lijke overwinning der Russen zoo spoe dig in een catastrophe veranderde. En hel slaat zeer te betwijfelen, of de Rus sen dit yerlies nog ongedaan kunnen makcrc.-.. Niettemin vallen de Russen nog wel aan, en richten zich zoowel op punten !en N. als ten Z. van het gebied waar zij thans terugtrekken; en het geschiedt niet de kennelijke bedoeling den druk in hel midden te verlichten.... blijkens de berichten uit vVeenen en Berlijn, bleven hun pogingen tevergeefs. In het Russische rijk heeft de voorloo- picre regeering onbeperkte macht gekre gen lot herstel der orde, met het gun stige gevolg, dat Petrograd weer m rust .verkeerd. Maar de toestand is nog vrij onzeker, daar de mitrailleuses en machi negeweren der opstandige troepen nog piet uit de stad verwijderd zijn. De Duilschers geven zeer sombere, Liangs indirecten weg" over Ilaparanda [en Stockholm te Berlijn ontvangen be richten, die den indruk wékken, dat het binnenkort met de militaire macht van het Russische Rijk zou zijn gedaan. Al les goed en wei, maar laten de Duit- jsclicrs zich niet aan den feestroes over geven van de overwinningen der laat ste dagen! De rede van den Engelschen premier [wordt over het algemeen toegejuicht. Zoo zegt de „Manchester Guardian" over twee voorname punten: „Vooreerst zei de premier, dat Michaëlis' rede dubbel zinnig is. maar dan kon hij ook niet zeggen, dat die rede bewijst, dat de mili taire partij heeft gezegevierd. In de twee de plaats geeft hij te kennen, dat liij op een democratisch Duitschland wacht om daarmee le onderhandelen. „Hu blijkt voor het blad uit de gebeur tenissen in Duitschland, dat de vredes partij het heeft gewonnen, maar de de mocratische hervormingsbeweging het hooft afgelegd. Dit zou clan een overeen komst lót in het oneindige kunnen ver schuiven. Maar, zegt het blad, wij gin gen ten oorlog niet om de democratie te vestigen, maar om haar te bevestigen vaar zij bestond." .Moge de weg naar toenadering eii ver zoening niet lang meer zijn. in Spanje is de rust, nog steeds niet hersteld, nu Valencia het de regeering nog lastig maakt. Wel sprekt de regee ring legen, dat de staat van beleg zou zijn afgekondigd, maar de voortdurende ongeregeldheden toonen aan, dat het haar nog niet gelukte, de beweging te bcheerschen. Engeland. Bcnar Law over den financicelen toestand. In het Lagerhuis een credietaanvraag voor 650 millioen pd. st. indienende, zeide Bonar Law, dat dit crediet 150 millioen grooter was dan eenig vooraf gaand crediet. bij het Huis aangevraagd. De gemiddelde dagelijksche uitgave uit het laatst toegestane crediet had zijn gemaakte raming met 1 millioen pd. st. dagelijks overschreden. Die raming be droeg 5,411,000 pd. st. dagelijks, terwijl gedurende 112 dagen van het begroo- tingsjaar de dagelijksche uitgave 6,795,000 pd. st. bedroeg. De toeneming was waar te nemen 'onder de hoofden: leger, vloot en munitie, voor een bedrag van 6000 pd. st.;. voorschotten aan Geal lieerden en Dominions voor een bedrag van 569,000 pd. st. en gemengde uitgaven ten bedrage van-7000-pd. st. Voortgaande verklaarde Bonar Law eenigszins teleurgesteld geweest te zijn, dat ondanks de' hulp van Amerika, de voorschotten van.Engeland aan de bond- geooten waren toegenomen. Echter heeft men zich steeds, op het standpunt ge steld, dat de Geallieerden een geheel vor men en dat geld, aan de bondgenooten besteed, moest worden beschouwd als besteed voor ons zelf. De last, dien wij op ons namen, was van grooten omvang en was er een, dien wij beschouwen kunnen als het duidelijkste bewijs voor onze onzelfzuchtigheid ch voor het feit, dal wij niet voor.ons zelf alleen strijden. Hij verklaarde zich tevreden over het feit, dat president Wilson en de groote natie, die achter-hem staat, deze aange legenheid met denzelfden -geest van edelmoedigheid zal behandelen, of beter gezegd met het besef, dat de zaak der Geallieerden ééri is,zoodat'wij er op kunnen rekenen; dat wij van de Ver. Stalen de hulpmiddelen verkrijgen, om goederen van elk soort aan te schaffen voor de Geallieerden. De gezamenlijke voorschotten, aan de bondgenooten en aan de Dominions, be dragen 1025 millioen pd.'-st., maar de ge zamenlijke voorschotten aan de Domi nions alleen bedragen slechts 146 mil lioen. Het toenemen van de uitgaven voor liet leger is gedeeltelijk te danken aan 't feit, dat wij Indië voor de diensten, be wezen in verband met den oorlog, beter betalen. Dit wil zeggen, dat een grootere troepenmacht door Indië werd verschaft de vliegtuigen veroorzaakten de toene ming dej kosten.. Een andere oorzaak voor het toenemen der uitgaven was het feit, dat onze ver liezen aan het front geringer zijn dan liet vorige jaar. De netto vermeerdering der ooriogsuitgaven, afgezien van de leeningen aan de bondgenooten, be draagt 300,000 pd. st. Het is duidelijk, dat de bcgrooting dagelijks verre overschre den moest worden do,or onze voorschot ten aan onze bondgenooten. Het gezamelijke bedrag der oorlogs- credieten is thans 5.292 millioen. Nu staat het land met de grootste hulpbronnen der wereld aan onze zijde. Thans nog meer dan vroeger was het waar, dat niet het gebrek aan geld ons zal tegenhouden van de overwinning, waarnaar wij allen verlangen. Rusland. Hd vrouwert-bata'.joti, „Aflonbladetverneemt uit Ilaparan da', dat het PctrogTadsche vrouwenba- laljon vertrokken Is naar het front in Galicië. Vereenigde Staten. Een Amerikaansch oordeel over da rede van Michaëlis, Senator Lewis zeide naar aanleiding van cle vodje van Mdchae'is, dia.t deze -een reclitetreokisieihe udtnoocVugiing was aan de Yeireenigdia Stalen oim hun invOoe-d te ge bruiken voor d;en vrede. Hij meende, dat de centrale mogencllhed'en bereid zijn een vrede zonder oiYemviraiiing te aanvaarden. Toen den senator werd gevraagd, of de uiting van den kanselier, dat de. duukboo- ten de geallieerden weL ten onder zou brengen, veel had van een vredesaanbod, Bedde senator Lewis, dat hij bij nauwkeu rige lezing van de rede tot. de opvatting was gekomen, clat Duitschland tevreden kou zijn. men een herstel van den status quo vóór den oorlog. Senator Borah vroeg, of senator Lewis ook de vraag van do toekomstige regee- tfing van Duitschland an het oo-g had ge- va^ Borali geloofde niet, dat iDuitsich'land öji, gekomen was op, het punt, dat het in vloeden van builen ziou toelaten den vorm van regeering voor te schrijven. Léwis antwoordde, dat de Russische revolutie grooten invloed oefen.de dn Duitschland. „Het ie mijn overtuiging, dat or al in vloeden in Duitschland werken, die oor zaak zullen zijn van groote binnenüandischa hervorm igem". Leeningen aan de Geallieerden. Naar Reuter uit Washington meldt heeft de Amcrikaansche Regcering 75 millioen dollar aan Rusland en 60 mil lioen dollar aan Frankrijk geleend, het geen het totaal der aan de Geallieerden voorgeschoten som op 1523 millioen dollar brengt. Oorlogscrediet. De regeering vraagt het Congres De ADVEHTEHTIEPRUS bedraagt van t-5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent. Ingezonden mededeelingen van f-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte KLEINE ADVERTENTIËN, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd huur en verbuur, koop en verkoop 40 centen per 30 woorden, leder woord meer 1 cent. machtiging om noff" 5000 millioen doll, te besteden voor iégcjr en vloot. Verschillende (^ortogsberichten. Een stoute vlucht,--JJc aviateur Michel Draguscanu is te. S^prgikt opgestegen en te Kolustba.ia, in Be^arabië, aangekomen. Hij Vloog over heel Bulgarije en Roemenië cn wierp proclamaties op Boekarest en Con,stanza. De door jfjfem afgelegde afstand bedraagt moer dan^LÓöO K.M. Draguscanu iiö een Roemeen en Éfcaatit deel uit A an het F ran sch e vtiegko rf<é?' Het broodrantsoen verhoogd. Het bro'odraritsoen is r voor Groót-Bcrlijn vanaf den 13en Augusi.us op 1950 gram per weck gebracht. Dit. beteekent ten we- kelijksche vermeerdering met 350 gram. In den gro n-d geboord. Twee kleine Nedeiterffdsche schepen zijn tot zinken gebracht.»*:'. In de eer.de plaagde „Nereus", van Rotterdam, die *2 Jnti» d-.or een Duitsche onderzeeb-ot 10 mijl u eo uilen bij Oost van het lichtschip Noori-II nder tot z.n- kea werd gebracht. De uil 5 man bc.stoande bemanning is, na eemt te Harwich te zijn aangebracht, thans te Londen. In de twee Je plaul? ie „Vrede", van Rotterdam, vermoedelijk een &tqom- scheepje, dat ep denzelfden dag tot zinken is gebracht 15 mijlen le.i Zuiden van den Noord-Hinder. Omtrent de bemanning van dit vaartuig is riog niets bekend. Leveringsvoorwaarden v e e-y d-e r, zien zijne beschikking7van" ZZ Juni ifir' „Ncd. btct." no. 144, inhoudende de leve ringsvoorwaarden van veevoeder, be paald, dal art. 2bis, letter g, als volgt zal worden gelezen: ,.de belooning zoowel van den grossier als van den tusschen- persoon bedraagt f2 per 2000 K.G., be rekend over de toegewezen hoeveelheid in welke belooning alle administratie kosten en porti zijn begrepen; de gros sier is bevoegd daarenboven aan zijne ontvangers in rekening te brengen alle werkelijk door hem uitgegeven kosten voor vracht, expeditie en assurantie. R ij k s-k olondistr ibutie. Naar de „Star.d." verne mt, heelt het lid der Tweede Kamer, dr. E. J. Beun er, verleden week de yolger.de vragen aan den minister van Landbouw' ingebonden: Volgeneen ber.cht in de bladen is een regeling door de Rijks-kolendïstrdbuiie ontworpen, waarbij het wint er rant soon voor groep A, klasse II en Ila (woningen onderscheidenlijk met 2 haardsteden en 2 haardstelen met kookgas), uitgaande van het feit, dat klasse II en Ila als regel niet meer dan één kachel zulLen stoken, is be paald op 12 H L. Is de minister bereid rnede te deelen lo. of dit bericht juist is; 2o. zoo ja, a. door wie en op welke wijze liet vermelde feit ontdekt is, b. of de Minister alsnog de vaststelling eener distributicregeling wil bevorderen, waarbij in mindere mate do belangen van hen, die 2 haardsteden ge bruiken, worden opgeofferd aan die van personen, welke meer haardsteden heb ben? De brandstoffennood. In verband met den noodtoestand heeft de Directeur van het Brandsloffen- Bureau te Haarlem de volgende maat regelen genomen: Fabrieksturf mag door de handelaren niet worden afgeleverd dan met schrif telijke machtiging van het brandstoffen- bureau. De wasscherijen, die haar inrichtingen één werkdag stopzetten en voor den lan- geren dagelijkschen werktijd dispensatie van de Arbeidswet vragen, krijgen 9/10 van de in Juli toegewezen brandstof. De wasscherijen, die niet tot dezen maatregel overgaan, krijgen voor Augus tus slechts 7/10 en voor September slechts de helft der over Juli toegewe zen brandstof. Kleine wasscherijen die tot nu toe slechts een maandvcrbruik van 4 H.L. brandstof en minder hadden, krijgen niets meer \crstrekt. Deze kleine bedrijf jes, die best samen te voegen zijn tot grootere, verslinden op zeer on-econo- mische wijze massa's brandstof. De vier bestaande coöperatieve bak kerijen: de Eendracht, de Vooruitgang, Arbeid Adelt en Eigen Hulp worden uit- genoodigd in de bakkerij ..De Een dracht'' een gemeenschappelijk bedrijf in le richten, dat uiterlijk op 6 Augustus a.s. in werking moet zijn. Dit gecombi neerde bedrijf krijgt het volle kwantum benoodigde kolen, waardoor reeds een besparing verkregen wordt van 25 pot. bij de tegenwoordige werkwijze. Het kwantum brandstof zal verhoogd wor den voor elke bakkerij, die zich vóór 4 Augustus bij de combinatie der 4 coöpe ratieve bakkerijen aansluit na overleg met de commissie Bakkerijen in de gemeente Haarlem en stadsgedeelten van aangrenzende ge meenten, die zich niet vereenigen, krij gen voor Augustus 50 pet. minder brand stof dan over Juli, terwijl voor Septem ber in 't geheel geen toezegging kan worden gedaan. Bakkerijen in de buitengemeenten krijgen voor Augustus 10 pet. minder brandstof dan in Juli, tenzij zij zich vrij willig combineeren voor 15 Augustus. De bakkerij-commissie, ingesteld om te komen tot cenlraliseering der bedrij ven, zal Dinsdag haar werkzaamheden met spoed aanvangen. Banketbakkers krijgen voor Augustus 25 pet. minder brandstof dan over Juli. Pensions, restaurants en hotels krij gen voor Augustus 15 pet. minder brand stof dan over Juli. Zij zullen moeten be sparen door inkrimping der menu's en door warme spijzen slechts gedurende een deel van den dag verkrijgbaar te stellen. De extra-verwarming verstrekt aan si garenwinkels wordt met Augustus met de helft verminderd, voor September met 3/4. De smeden krijgen voor Augustus 10 pet. minder toegewezen dan over Juli. Eigenaren van particuliere kassen, verwarmde serres enz., zullen tijdig moeten omzien naar beroepskweekers, bij wie zij hun planten kunnen onder brengen; of zij moeten zich op groote schaal combineeren, daar het zeer on waarschijnlijk is, dat voor planten brandstof beschikbaar zal worden ge steld, indien voor de industrieën kolen- - worden omdat verzoeken lot \erslrek- king van brandstof, hoe billijk misschien ook, niet kunnen worden ingewilligd wegens liet ontbreken van de brandstof. Aanvoer van katoen en garens. In een vergadering der Kamer van Koophandel te Hengelo werd voorgele zen een schrijven van de Kamer te En schede,waarin werd medegedeeld, dal 't aan hel syndicaat Stoomvaartmaatschap pij Noordzee niet gelukt is meer booten in zee te krijgen voor een beteren toe voer van katoen, garens enz. uit Enge- land en dat de Enselsche Kamer daarom beeft voorgesteld het syndicaat, dat met Tvvenlsch preld is opgericht 0 Ion le ontbinden. Moeilijkheden in den bierhandel. De buitengewone tijdsomstandighe den brengen allerlei moeilijkheden, ook voor den bierhandel. De verschillende priisverhoogingen, die wij reeds hebben gehad, zijn gevolgd door andere maat regelen, die vooral voor den kleinhandel belemmerend v. erken en er staan ons nog heel wat andere dingen te wachten. 11ef bestuur van den liond van Xedcr- landsehe Brouwerijen heeft aan den lunchen- en kleinhandel reeds een cir culaire gezonden, waarin het besluit ge publiceerd wordt, dat door de leden van dezen brouwersbond geen vergoeding mag worden verstrekt voor bier, dat we gens smaak- of kwaliteilsafwijkingen terug wordt gezonden. De kleinhandel verkeert thans in den toestand, dat wan neer de bottelier of de caféhouder bier ontvangt, dat volkomen onverkoopbaar is hij liet weg kan laten loopen. doch geen enkel recht van reclame tegenover rie brouwerij heeft. De waar is tlians dus duur en slecht. Maar waarschijnlijk zal dit nog erger worden en. zijn de geruchten juist, dan zal binnenkort door de brouwerijen slechts één soort bier worden afgeleverd tegen een nog veel hoogeren prijs dan tot heden het geval is, terwijl de afne niers slechts de helft kunnen bekomen van het kwantum, dat onder normale omstandigheden door h*n betrokken werd. Het spreekt wel van zelf, dat al deze moeilijkheden door het publick gedeeld zullen moeten worden. Ook de klanten zullen niet meer zoo nauwlet tend kunnen kijken naar 't hun verstrek te bier; zij zullen nog wat dieper in de porlemonnaie moeten grijpen en men zal niet meer dan mondjesmaat kunnen krijgen. Tót zoover het „Hbld.", waaraan wij het bovenstaande ontleenen. „Men zal niet meer dan mondjesmaat kunnen krijgen" zegt het bericht, maar.... de maat van den mond is bij de bierdrinkers zoo verschillend! De schending onzer zeegrens Naar „Reuter" meldt, zegt de mari tieme medewerker van de „Observer"; Wat wellicht het belangrijk.-te punt is in de buitmaking van vier Duitsche koopvaarders is, dat daardoor de kunst matigheid der driemijlsgrens 'aan den dag komt. Die afstand werd destijds bepaald, toen de kanonnen minder ver droegen, opdat slecht gerichte schoten niet een onzijdige kust of de scheepvaart aan die kust zouden bereiken. Nu evenwel kan een gevecht worden gevoerd door schepen, die ver buiten die grens liggen en verdwaalde projec tielen kunnen vallen op de kust. Dat is blijkbaar in dit geval geschied. Er is niets onschendbaars in dien af stand van drie mijlen. Een Staat, kan, als hij wil, verklaren, dat zijn territo riale wateren loopen lot vier, of vijf mijlen uit de kust, of welken afstand men maar wil. In één geval ten minste is de afstand uitgebreid tot 4 mijlen gedurende dezen oorlog. De uitbreiding moet natuurlijk worden goedgekeurd door belligerenten om rechtsgeldig te worden en die toe stemming zal niet worden gegeven, ten zij de onzijdige duidelijk maakt, dat daardoor niet de eene oorlogvoerende partij wordt bevoordeeld ten koste- van de andere. Maar die voorwaarde geldt ook voor de driemijlsgrens. Het zou ondenkbaar zijn als aan Duitsche schepen door de Nederlanders werd veroorloofd, onze blokkade vruchteloos te maken, door ze straffeloos te laten varen door Neder- landsche territoriale wateren naar de Eems. De voorwaarden van onzijdigheid gel den alleen, zoolang de geest van onzij digheid behouden blijft. N e (I e r 1 a n cl e Naar aanleiding v gram nit Londen, vo! land in 1916 voor oi gulden (of zoneter ch l'AO'i U4(L jnUd.i an Engeland. •en Reu ter-te lo ur- hetwelk Nedicw eveer 160 millioen margarine slechte i1:11 jbollwp 1'oduqll percc tien, geveor 540 millioen gulden naar Dultecii- lancl, hebben wij ons tot 'het Lnndibouw- Exportbursau om inlichtingen gawend.. Daar vernamen wij, dat liet niet duicle- ij'k was, uit. we'ke 'bron de gionoemdie cijfers kunnen zijn geput, maar dal cle uisUicid er van ongetwijfeld zeer aan- e ebt baar is. Uit een globale bcrekerim.g toch viel af le leiden, dat Engeland alleen an April tod ultimo December 1916, inclusief de margarine, voor een waarde meer dan 222 mü'lloen. gulden heetft ontvangen. O ven gens moot men niet vergeten, clat tot 1 .lull 1916 er zoo goed als geen exp >rt Engeland ylaat-s had, maar vrijwel alles naar Duitschland: werd geëxporteerd. Toen is een voorloopigc f/vei eenkam&t ffen met d-e British and De no ral Tra ding Association, volgens wrikt een zeker .lage van verschillende landhouw- cten 'i.-rir Kr..-: m i z i w -n gc- exporteerd tegenover een bcpoahl 11 - een- lage naar Duitschland. Op 1 N w. 1916 efinUieve overeenkomst gesh t -n, verder MriM de hand is .gehou- !al Eng1'Vind Aisd-cliien heeft ont liet gedieelle, waarop het aan spraak kon maken. In de tweede plaats lienl. niet uit het ycr verloren, -dat ook vóór den. oordog eed? meer 'naar Duitschiland dan mar Engeland was geëxporteerd. Gebleken kcTs, dat sinds liet in 'werking treden van de bovenbedoelde overeenkom?! met, Enge>- lancl de naar dat land uitgevoerde hoeveel heid kaas zoo groot was, dat zij feitelijk onverkoopbaar was in Engeland. In de diende plaats bedenke, men, dat Duitschland in bét algemeen voor de ver schalende landbouwproducten veel booger prijzen betaalt Jan Engeland en dut het in elk geval in 1916 ihooger grijzen betoolv- de dan de Engelsche prijzen; zoodait hier door de waardie van den export, naar Duitschland vanzelf een booger cijfer be draagt. En ten vierde moet men met vergelen, dat een groot deel van de geëxporteerde producten ds afge^verd aan de Belgische Rel.ief-commissie. Dit deal va.n den export, ofschoon bet niet over zee. maar over land is verzonden, behoort niet te worden gerekend'bij de uitvoeren naar Duitsch land, maar bij die naar Engeland. Eindelijk moet worden herinnerd aan do omstandigheid, dat in het begin v an 1916, dus toen de regeling met Engeland nog mot in werking was get.reden, een groote uitvoer naar DuitsdWand heeft plaats ge had van v.'ee, afkomstig u.it de watersnood- districten, wat eveneens van invloed te geweest op het totaalcijfer. Uit de staten, welke ons op het Land bouw-Exportbureau welwillend ter mzage werden verstrekt, van de uitvoeren gedu rende de perioden Juli—October 1916 en November 1916—April 1917, hebben wij "te overtuiging geput, dat het Laudbouw- F.xpoi ibuivau aan de met Engeland over eengekomen percentage bet-effende dien i exp wt over zee van de verschillende ca te-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1917 | | pagina 1