27
Ons geïllustreerd Zondagsblad.
BUITENLAND.
De Oorlog.
BINNENLAND.
7e JAARGANG
No; 2349
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. - Postbus 6.
BIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, voor Leiden II cent per week
f 1.45 per kwartaalbij onze agenten 12 cent per week, f 1.60 per kwartaal. Franco per post
f 1.80 per kwartaaL
Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent per
kwartaal, bij vooruitbetaling.
Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7% cent
WOENSDAG
JUNI
1917.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.25, elke regel meer 15 cent.
Ingezonden mededelingen van 1-5 regels J 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bnwijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte,
KLEINE ADVERTENTIËN, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd
huur en verhuur, koop en verkoop 40 centen per 30 woorden, leder woord
meer 1 cent.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
De drukker van het Geïllustreerd Zon
dagsblad heeft zich genoodzaakt gezien
den prijs van het Zondagsblad aanmer
kelijk te verhoogen.
Wij kunnen dit behoeft geen be
loog de meerdere kosten niet geheel
en al op onze courant laten drukken,
doch zijn gedwongen die ten deele op
de abonné's te verhalen.
De prijs van het Geïllustreerd Zon
dagsblad zullen wij nu van 10 op 15
-cent per drie maanden moeten bren
gen.
Dit is dus slechts een verhooging van
5 cent voor drie maanden.
Wie den lultelen prijs van ons Zon
dagsblad beschouwt in verband met
het s t e e d s duurder w o r de n-
d e papier zal moeten erken
nen, dat een billijker levering onmoge
lijk is.
't Is eigenlijk slechts een zeer kleine
tegemoetkoming in de groote uitgaven,
.welke wij ons voor het Zondagsblad ge
troosten.
De volgende week zullen de couran
tenbezorgers de gelden voor het Zon
dagsblad innen.
DE DIRECTIE.
V Beschaving.
We kunnen in een tijd van ver-vlak
king en weg-doezeling niet met tè groote
kracht naar voren stuwen en omhoog
heffen de waarheid van onze begin
selen.
De waarheid, dat de beschaving,
waarop onze tijd ondanks de uitspat
ting eener barbaren-wreedheid, welke
de oorlog vertoont nog-steeds zoo
groot wil gaan, niet is gelegen in uiter
lijk pronk-ver toon en blinkend vormen
schoon. maar in een p 1 i c li t b e w u s t,
ze d e 1 ij k leven die waarheid moet
telkens der in kermis-gejoel voortdei-
nende menigte worden voorgehouden!
Dat is ten slotte ook de grondwaar
heid, het grond-beginsel van orize Chris
telijke levensbeschouwing, van onze
Christelijke levenspractijk!
Beschaving zij bestaat in de
innerlijke cultiveering, in de verdie
ping en omhoogvoering van de per
soonlijkheid
Beschaafd is hij. die weet te zijn,
iriensch, dat is: rede 1 ijk schepsel
Gods.
Onbeschaafd is hij, 'dit zijn
lusten laat heerschen over zijn
rede. Onbeschaafd is bijvoorbeeld
de trolschaard, wiens lagere lusten heb
ben gedoofd het licht zijner rede, waar
in hij zou kunnen zien. dat hij uit zich
zelf niets is, en alles te danken heeft
aan de onverdiende goedheid van zijn
Schepper.... Onbeschaafd is de trolsch
aard, omdat hij zich niet toont een re
delijk schepsel; een schepsel, wiens
denken en doen wordt beheerscht door
de rede...
f Beschaving. 't Is als een luid
klinkend metaal voor de velen, die er
figéen andere beteekenis aan hechten, dan
■pralerij met uiterlijkheden! Bescha
ming. 't Is als een gepleisterd graf
Soor de velen, die maatschappelijke vor
men gebruiken als bedeksel van zede
lijke minderwaardigheid! Bescha
ving :t is als een zeepbel voor de
velen, die haar zoeken en rneenen te
vinden inde modewinkels!
Beleven de Katholieke beginselen, be
leven in en door de genade van God, düt
is: omvatten en uitstralen de bescha
ving, in haar wezenlijke beteekenis,
d4t is m. a. w. doen heerschen in den
mensch het hoogere, verhevene en
«dele!
Oostenriiksche tegenaanvallen
in Trentino.
Het optreden van Venizelos in Grieken
land. - Belangrijke sommen voor het
Roode Kruis in Amerika.
Overzicht
Kan liet Westiront i= dc strijd nog im
mer van weinig importance. In de
streek ten Z.W. van Lens hebben de En-
gelschen langs de Souchez-beek eenig
plaatselijk voordeel bevochten over een
kont van ongeveer anderhalven mijl.
Van Duitsche zijde wordt van dit suc
cesje geen gewag gemaakt.
«Pe Fransclien deden een krachtigen
aanval ten N.W. van Hurtebise. Die
aanval moet op een goed plaatselijk
succes voor de aanvallers zijn uitgeloo-
pen. De eerste Duitsche linie en meer
dan 300 gevangenen vielen in Fransche
handen, terwijl tegenaanvallen den Duit-
schcrs niets van het verloren terrein te
rugbezorgden.
Volgens het Duitsche legerbericht zou
het laatste niet juist zijn. Het Fransche
succes wordt dus overigens wel erkend.
In het Zuiden is eenige verrassing ge
komen door de mededeeling in het Oos-
tenrijksche communiqué, dat een be
langrijk succes met de O.-H. wapenen is
behaald.
Daar de laatste dagen van dit front
berichten binnenkwamen, inhoudend:
„niets of weinig bijzonders", moet het
dus blijkbaar een korte en hevige voor
bereiding geweest zijn welke aan den
aanval der 0.-1-I. regimenten voorafging,
een aanval welke de Oostenrijkers in het
bezit stelde van de onlangs verloren stel
lingen op de grenshoogten ten Z. van
het Sugana-dal.
Dat het hier een flink krijgsbedrijf
geldt, bewijst het aantal gevangenen,
1800. door de aanvallers gemaakt. Het
legerbericht geeft voorts te kennen, dat
de stellingen ten Z. van dit dal nog in
Italiaanse!)c handen waren en volledig
heroverd zijn.
Het is niet duidelijk of hiermede be
doeld wordt dat de terreinwinst van hei
de ltaliaansche aanvallen, een op 11 en
een op 20 Juni. in Oostenrijksche han
den terug zij. Die twee ltaliaansche aan-"
vallen golden beiden de grenshoogten
ten Z. van de Sugana en de Italianen
meldden toen o. u. de verovering van
toppen van de Monle Zebio en een groot
deel van den Monle Ortigara, waarvan
zij bij den tweeden aanval nog .meer
„geduchte stellingen" vermeesterden.
Nu is hel nog de vraag, of alles uit dit
gebied weder öoslenrijksch is" gewor
den. Het ltaliaansche legerbericht dient
hiertoe le worden afgewacht.
De jonge Grieksche Koning heeft Ve
nizelos belast met de vorming van een
nieuw ministerie. Zoodra het parlement
zal zijn bijeengeroepen, zal Venizelos
zijn politiek program aan de volksverte
genwoordigers voorleggen. En wanneer
de voorloopige werkzaamheden in de
Kamer zullen zijn afgeloopen, zal Veni
zelos een campagne door het land on
dernemen om „aan het volk duidelijk te
maken", zooals de „Times" het noemt,
„hoe onverbrekelijk de 'belangen van
Griekenland met de zaak der Geallieer
den verbonden zijn".
Een veelbelovend program dus!
Inlusschen zijn Fransche troepen
Athene binnengrukt en hebben het Zap-
peion en verscheidene punten der stad
bezet. De aanleiding hiertoe was de be-
toogrng, dié in den avond van Venizelos'
aankomst in de hoofdstad tegen dezen
staatsman was gericht; een belooging,
welke door aanhangers van den Duitsch-
gezinden ex-premier Goenaris op louw
was 'gezet en die er op wijst dat de orde
in het „bevrijde" Grieksche Rijk nog
geenszins is hersteld.
Dergelijke beloogingen waren even
wel te verwachten, daar de anli-Venize-
listische partij een niet geringe macht
vertegenwoordigt.
In tegenstelling met ons vaderland,
zijn in andere landen veel spion
nen-diensten verricht. Zwitserland heeft
het eene „opzienbarende-geval" na het
andere. Gisteren nog vernam de „N. Ct."
van een nieuw proces aldaar, waarbij
een Fransch millionair zou zijn betrok
ken. Noorwegen is in opschudding door
het ontdekken van een Duitsche samen
zwering, welke ook tegen Noorsch eigen
dom schijnt te zijn gericht. Tegelijker
tijd komt het bericht, dat dr. Michahel-
les, de Duitsche gezant, Krisliania eerst
daags voor goed zal verlaten.
Neen, dan komen wij er in Holland
toch beter af. een enkel „bescheiden"
geval dan buiten beschouwing gelaten.
Ouitschland.
Duitsche verliezen.
Volgens de officieele Duitsche verlies-
lijsten zijn de verliezen sedert het begin
van den oorlog dc volgende:
Gedood 098.439
Overleden 60.688
Gevangenen 303.309
Vermisten 254.101
Zwaar gewonden 571.386
Gewonden 310.616
Licht gewonden 1.599.7-43
Gewond, doch aan 't front
gebleven 249.478
4.356.760
Frankrijk.
Jan' Olieslagers.
Uit Havre wordt gemeld, dat de be
kende vlieger Jan Olieslagers, die reeds
ridder der Leopoldorde is en het oor-
logskruis kreeg, wederom eervol ver
meld is, wijl hij twee vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten heelt.
Griekenland.
Het optreden van Venizelos.
Een telegram uit Athene meldt dat
Venizelos pér auto daar aankwam. Ilij
zal door den koning worden ontvangen.
die hem de vorming van een ministerie
zal opdragen.
De „Times" verneemt uit Athene: Zoo
dra hel parlement is bijeengeroepen zal
Venizelos den volksvertegenwoordigers
zijn program voorleggen. Dit zal waar
schijnlijk het voorstel bevatten om de
zijde der geallieerden te kiezen, maar
Venizelos is niet van plan het Grieksche
volk Ie mobiliseere.n legen zijn wil.
In Epirus heeft men zich voor de
voorloopige regeering verklaard.
Na de landing van een Fransch deta
chement te Preveza ontscheepten zich
troepen van de voorloopige regcering.
Gemengde Fransch-Grieksche detache
menten bewaken verschillende punten.
Dc „Daily Mail" verneemt uit Athene,
dat Maandagmorgen Fransche troepen
de omgeving van het Zappeion en ande
re belangrijke punten in Athene bezet
ten.
Hst loon der gehoorzaamheid.
De ..Stampa" verneemt uit Athene,
dat de Grieksche markten voor hel eerst
vele maanden weder overvloedig
van levensmiddelen voorzien waren.
Véle artikelen kosten llians het achtste
deel van den prijs, die er twee weken
eleden voor betaald werd, hetwelk van
groot belang is voor de bevolking.
Vereenigrie Staten.
Voor het Roode Kruis.
De zevcnrtaagscho c unpagne van het
I\oode Ivruïs. bëoogeiioS liet bijeenbren-
brengen van 100 miüioen dollar, eindig
de op 25 Juni te middernacht.
De in die enkele week bijeengebrachte
som bedraagt 100,313,000 dollar.
Verschillende oorlogsberichten.
Levensmiddelennood. Uit de debatten
in flen Deensdhen Rijksdag blijkt, dat mei;
in Denemarken een zeiör garingen oogst
-vei wiel it, en voorts, dat de toestand en be
treffende de var kenspi cductie angstwek
kend zijn. -Het is nog onzeker, of de (helft
dei normale .productie gehandhaafd zal
kunnen blijven.
De „harrevceters". De Oostenrijksche
studenten besloten, de colleges voortaan
slechts barrevoets) of geschoeid met houten
sandalen bij to wonen en zich ook zoo op
straat te vortoonen, om aan de bevolking
een goed voorbeeld te geven, hoe men leer
m oet bespa rent
Zuinigheid op het tooneel. De „Reichs-
beklci.lungSïte'le" te Berlijn heeft den
voorzitter van de Duitsche tooneelvereeni-
ging verzocht, er voor te willen waken,
dat bij 'het opvoeren van stukken, welke
in modernen tijd «pelen, niet, gelijk voor-
li een gewoonte was, voor elk nieuw stuk
nieuwe klerxling en nieuw schoeisel wor
den aangeschaft. Ook de acteurs en actri
ces moeten zich aan de omstandigheden
aanpassen.
Iir,zal voortaan toezicht gehouden, wor
den, opdat -de toonecLpe'.ers hun toch
reeds brevier uitgemeten „klcciling-
ranlsoen" niet te zeer overschrijden..
Een nieuw oorlogscrediet. Zooals een
Wolff-tèlegéam meldt, '/al de Duitsche
RijliTs'clag' den öen Juli weder bijeenkomen
om de crediei-oatwerpen te behandelen.
De ,Schlesische Zeitung" verneemt, da.t
de Rijksdag waarschijnlijk acht tot tien
dagen zal vergaderen en gaöh on dei c za
ken. dan een. nieuwe oorlcgscrediiot-aan.-
vrage van 15 000 000.000 Mark zall bohan-J
delen, om vervolgens op zomerreces to
gaan.
BiUardbanden in beslag genomen. De
Duitsche regeeningheeft al'e billardbanden,
igcvulcani-verd .of ongevulcaniseeird, in be
slag genomen, ook die welke zicih in die
koffiehuizen tim. in büfi'ards bevinden. De
tafels mogen, vendor wel -bespeeld worden,
maar het is verboden de banden daarvan
te verwij leren en te verkoopen.
De pers in hst gedrang. De „Anhaltii-
i sche IIurz-Zeitung'" deelt haren lezers
mede, dat het haar nog slechts enkele
diagen mogelijk is te verschijnen, doch
bovendien in zeer verkleind formaat c-n op
gekleurd pa.p|ier, terwijl de inhoud slechts
uit officii cite berichten, die belangrijkste
telegrammen en advertenties zal bestian.
Hot blad ziet zich hiertoe genoodzaakt,
daar liet van het rijksbureau voor cou
ten papier-industrie noch papier, noch be
richt van verzending daarvan heeft -ut-
vangen..
Sn vijandelijk land ter aarde besteld.
Aan do hinden wordt uit Varna in Bulga
rije lien'.lit, ,'ia<t op het strand het lijk
jan eon Fransch kapitein 'werd uange-
-ipoe'ild. die uit oen aeroplane was geval
len. Het lijk werd dadelijk pc-r brancard
naar het hospitaal gebracht en van daar
met de eerbewijzen, aan den rang van
den overledene verschuldigd, ter aaide
besteld. Katholieke priesters te Varna ver
lichtten den lijkdiienst. Het lijk werd be
graven op de Fransche begraafplaats bij
Je stad, De commandant van. hel versterkt
rayon, de chef van die Bulgaarsohe flot-
tilje, de burgemeester van Varna en dc
Nelerlanilsche consul woonden de plech
tigheid bij. Ben halve compagnie bracht
de militaire honneurs.
Nederland en de Oorlog-
De Hilversumop een mijn geloo-
2oen. De bemanning is gered.
Ontraden wordt om winteraardappe
len op te slaandaar de regeering deze
misschien in beslag zal nemen.
Het aantal icerkwilligen onder de
mijnwerkers le Heerlen neemt niet on
belangrijk toe.
De „Hilversum" op een mijn geloopen.
Naar wij vernemen is te Amsterdam
bericht ontvangen, dat de „Hilversum",
een stalen schroefstoomboot, bruto 1505
ton, gebouwd in 18S3, eigendom van de
Stoomvaart Maatschappij „Oostzee", te
Amsterdam, ergens in het Engclsche
Kanaal op een mijn is geloopen en ge
zonken. De bemanning is le Milford ge
land. Nadere, bijzonderheden omtrent de
lading en doel Van de reis zijn niet ont
vangen.
(De geruchten, dat de „Hilversum" ge
torpedeerd is, zijn volkomen onge
grond.)
De aardappe'ennood.
Ma atregelen voor den
winter.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel brengt ter algemeene kennis,
dat, zoolang omtrent den uitslag van
den aardappeloogst geen meerdere ze
kerheid is verkregen, het aankoopen van
winteraardappelen door gemeenten, in
stellingen en particulieren moet worden
ontraden, aangezien een minder goede
uitslag van den oogst inbezitneming van
alle winteraardappelen van Rijkswege
waarschijnlijk noodig zal maken.
Regeering.s bloem.
Dc mi raster van Landbouw, Nijverheid
en llandiel beeft bepaald, dat art. 4 der
distributic-regeling van re-geeringsbloem en
iregeoiltigsmeël van 1-4 Maart als volgt ge
lezen zal worden:
Voor de molenaars, die naar zijn oordeel
niet in .staat zijn regeeiringsMo-ein of jv-
ge urm gsm eel te vervaardigen en die hun
bedrijf maakten van het verwelken van
tarwe, zal door een door den minister aan
te wijzen fabriek een door hem t.e bepalen
teeverthsid grondstoffen tot regeenngis-
meel worden verwerkt.. Dit regeerings-
meel zal door den fabrikant rechtstreeks
aan da gemeenten worden geleverd', nadat
hem daartoe op de gewone wijze machti
ging door het Centraal 'Broodkantoor is
verleend. Aan den mo'enaar, voor wien
de grondstoffen worden verwerkt, zal de
door den minister van Landbouw. Nijver
heid en Handel toegekende provisie van 25
cents door dien fabrikant, worden uitgo-
Iceeird', 'voor iedere 100 K.G. regeerings-
moel, die voor hem worden verwelkt.
Deze bepafing treedt in werking 1 Juli
1917 en zal buiten werking treden op 30
Juni 1918 of zooveel eerder als de minister
van Landbouw, Nijverheid .en Ilandel zal
goedvinden te bepalen.
De minister heeft deze mededeeling ter
kennis van de burgemeesters gebracht nm
c-ene circulaire .waarin hij het volgende
opmerkt:
Naar aanleiding van de hierin (in de
meded.eelinig) vervatte bepaling, dat de
molenaars, die geert regee.ringsmeel faibri-
cecren, in 'het vervolg geen a-egeeuingsmeel
meer zullen ontvangen, doch dat de leve
ring van dit meel rechtstreeks aan de
gemeenten zal plaats vinden, maar ik u
opmerkzaam, dat deze bepaling gein be
letsel behoeft le zijn, om bovenbedoelde
moten aars aks tussehenpersonen v oor de
gemeente te doen optreden.
Dolk in het vervolg zal derhalve door de
gemeenten kunnen gebruik worden ge
maakt van de opslagplaatsen van deze
molenaars.
Kaas.
Het bestuur van de Kaasvereëniging
i bericht het volgende aan houders van
verplichte voorraden volvette Gouda-
kaas:
Met het oog op hel reeds vrij ver ge
vorderde Seizoen, verzoeken wij u, on
middellijk een aanvang tc maken met
het reserveeren van partijen kaas voort
de verplichte voorraden en de voor
waarden, waaronder zij gereserveerd
worden, zullen binnen enkele dagen be
kend gemaakt worden. Vermelding ver
dient nog. dat reeds thans de prijzen
zullen worden vastgesteld, waartegen de
voorraden in den a.s. winter moeten
worden afgeleverd.
Bak- en braadvet.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel beeft met intrekking v ip zijns
beschikking van 31 Mei j.l., den maximum-
inkoopsprijs van normaal bak- en braad
vet aan de gemeenten vastgesteld op f 115
per 100 K.G., en< bepaald, dat deze prijs
gerekend zal worden te zijn ingegaan op
11 Juni 1917.
Melk.
De verhooging van den melkprijs tot'
14 cent per liter heeft te Arnhem groote
ontevredenheid gewekt. De centrale
commissie, gevormd uit de verschillen
de arbeidersorganisaties en coöperaties
aldaar voor het houden van toezicht op
de naleving van de Distributiewet, zal
aan den minister van Landbouw drin
gend verzoeken, spoedig maatregelen te
nemen, waardoor de melkprijs te Arn
hem weer op normale hoogte kan ge
bracht worden.
liet hole 1-m e n u.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel heeft aan de gemeentebestu
ren gericht eene circulaire van den vol
genden inhoud;
Ten vervolge op mijne circulaire van
21 April j.l., no. 32291, afdeeling Handel,
heb ik de eer u te berichten dat, naar
mij gebleken is. de handhaving der bij
circulaire van 31 Maart j.l. no. 29112, af
deeling Handel, medegedeelde bepaling,
volgens welke voor een avondmaaltijd
in hotels, restaurants en koffiehuizen
naar keuze kon''worden wr-brekt: ie.
een soep en een voorgerecht, of een soep
en een nagerecht, 2e. een vischscholel,
3e. een vleeschschotel, tot moeilijkheden
heeft aanleiding gegeven.
In verband daarmede wordt thans
door mij vastgesteld, dat voor een hoofd
maaltijd verstrekt, kan worden: een
voorgerecht, soep, twee gangen, bestaan
de uit visch- en (of) vleeschschotel en
een nagerecht, mits dit niet uit een
meelspijs besla.
De bepalingen betreffende fruit eil
kaas blijven ongewijzigd.
L ij n z a a a.
De Rijk'V.ommüt&sic van toezicht 05.1 dei
vlasveieeniging deelt mede. dat he mi
nister van Landbouw, Nijverheid en Han
del bij besluit van 23 Juni t verbod van.
■vervoer, verkoop en aflevering van lijn
zaad van 21 Mei beeft ingetrokken.
Uitvoer van sn ij biet.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel heeft bepaald, dat aan de lijst
van soorten groenten, waarvoor overeen
komstig, cle beschikking betreffende icvi
uitvoer van verecbe groenten, consenten
kunnen worrlen afgegeven, wordt toege
voegd snij biet.
De duurte van de tabak
en sigaren.
Men schrijft uit den Geldersclien Ach
terhoek aan de „N. Crl":
Sedert weken gaan dagelijks per wa
gon, per as of op andere wijze groote
hoeveelheden tabak en sigaren, waar
van de uitvoer vrij staat, over de grens.
Wie deze artikelen slechts bemachtigen
kan, promoveert zich tot koopman. Hij
moet slechts zorgen van het uitgevoer
de aangifte bij de. belastingen tc doen.
Is hel wonder, dat de prijs van. tabak en
sigaren ook daardoor stijgt?
De opening der Staten-Generaal.
Daar de ongesteldheid van het Kamer
lid de heer Lieflinck nog voortduurt, zal
naar thans vaststaat, niet hij, doch het
Kamerlid jhr. mr. De Savornin Lobman,
na den lieer Lieftinck het oudste lid in
jaren, het voorzitterschap der Tweede
Kamer bekleeden in het nieuwe, Don
derdag te openen zittingtijdperk der
Staten-Generaal, totdal de nieuw te be
noemen voorzitter zijn ambt zal hebben
aanvaard.
Gemengde Berichten.
Smokkelaar doodgeschoten. Te Oude
zijl, gemeente Beerta, overleed de 34-jarige
arbeider J. L., die Zaterdagavond door del
grenswacht te Nieuwe Schans wegena
smokkelen in den rug werd geschoten.
Een duur ongeval. Tc Veen lam reed
een wagen, beladen met 20 balen Chili in
liet kanaal. Toen de halen waren opgc-
vificht, bleek het kostbare zont zoo goed
als opgelost. Voor den boer is het een
