BUITENLAND. De Oorlog. No, 2314 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935- - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN Ut ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering r Leiden II cent per week, fl.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per SJirlaaL Franco per post f 1.80 per kwartaaL Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent- kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7Va cent DINSDAG 15 MEI I9I7. De ADVERTENTTEPRUS bedrest van 1—5 regels f035, elke regel meer 15 ceüt ngezooden mededelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratU bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 eest Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- er Verkoop (9eett Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Vóór oorlogsuitgaven. ïl vraagstuk der oorlogsuitgaven in dezen tijd, en vooral ook in deze [en, in ons land, gemakkelijk ver beid worden. rij dienen allereerst scherp te onder- jden tusschen den nu nog i d e a- toestand en den werkelijken land, welke wij op het oogenblik even. Ie nu nog ideale toestand is die, rnaar een steeds sterker wordende oining over heel de wereld streeft: okrimping van de militaire uitgaven Jen oorlog, het terugdringen van het kbeelcl: vrede door oorlogsvoorberei- j voor dat andere denkbeeld: vrede ir arbitrage, vrede door recht. En nu DE nien dit ideaal niet te verwezenlij- achlen en een illusie noemen willen daartoe niemand het recht «ggen. Maar wèl ontzeggen we een rlen stelligste het recht, dat streven n te werken op z'n minst is het, kt ons, plicht van een ieder, om t rent <:Ie resultaten daarvan een af lijnde houding aan te nemen! :h hoe men ook over de toekomst denken, op het oogenblik is de rkeli j ke toestand zóó, dat heel de eld rondom ons gepantserd staat, en elke natie dus ook de onze wil ito ielf niet worden geslagen of versta ld ten krijg paraat rnoet wezen! ïw i daarom is ieder, die zijn vaderland lw iw wil zijn dus iedere Katholiek ■óór oorlogsuitgaven, vóór een zoo g g mogelijke gewapende landsverde- ij zeggen: een zoo stevig mogelijke, ikrop dient ook vooral de aandacht stigd. We mogen bij die landsver- >nh ling de perken van het redelijk-mo- ke niet te buiten gaan. le voorbeelden gaan mank toch e het volgende duidelijk maken, wat leüóelen. ^■zoiKlt gezeggen van demand, üie ko eel geld besteedt om zijn bezittingen Ischutten tegen brandgevaar, dat hij duit meer overhoudt voor andere ge uitgaven? De stumperd behoeft "el niet erg bevreesd te zijn, dat wat .zit door brand zal worden ver- maar hij bezit tóch alreeds.... on- niets meer. wat zoudt ge zeggen van een natie, [ooveel geld en persoonlijke kracht de gewapende landsverdediging nkt, dat zij in maatschappelijke en Dinische veerkracht en in ujthou- svermogen uitgeput en lamlendig erzinkt? \olksweerbaarheid, de kracht, de rlijke en uiterlijke kracht van een moet niet uitsluitend worden ge in de gewapende macht.... daar- zou zelfs die weerbaarheid kunnen len verzwakt! wij dus zijn: vóór oorlogsuitga- dan vatte men dit op in een beperk- k n, eni '8,1 tho b' tea" De overweging ten voile KHifwaard. de rede, welke liet Tweede-Kamer- eheer Engels Zondag op de Ency- meeting te Amsterdam hield, elite hij zijn auditorium de gedach- TEL •happ te mede te geven, om van uit Katholiek Nederland het initiatief te nemen tot het houden van een internationaal congres te Rome na den oorlog om daar te ko men tot inperking van de bewapening. Dat denkbeeld achten wij de overwe ging ten volle waard! Wij zeiden hierboven, dat wij niemand het recht willen ontzeggen, om de in perking van de bewapening als een niet te bereiken ideaal te bestempelen. Wij scharen ons echter zelf uit volle overtuiging vlak tegenover dezulken! Als er een krachtige drang over heel de wereld uitgaat in éénzelfde richting waarom zou dan niet dat doel, dat heerlijke vredesdoel, bereikt kunnen worden? Wij noemen het een vredes doel, want dit staat vast, dat, hoe meer de mi litaire macht, hoe meer ook het militair vertoon, onder de volkeren wordt neer gedrukt, des te geringer wordt de oor logskans. Juist de opvoering van de militaire Aveerbaarheid over heel Europa, juist dat heeft ge\rormd het licht ontplofbare voedsel voor den wereldbrand, die vis ontstoken kunnen worden door de eer zuchtige diplomatie der naties. Een "Katholiek internationaal congres te Rome na den oorlog tot inperking van de beAvapening nogmaals: 't is een denkbeeld de ovenveging ten volle waard. Moge het verwezenlijkt Avorden! Plaatselijke gevechten in het Westen. Herleving der actie op liet Italiaansche front. De Russische minister van oorlog afge treden. - Toch een aanslag op Keizer Wilhelm? Overzicht. De dorpen Bv.llecourt en Roeuxop welker verovering door de Engelschen Avij gisteren wezen, schijnen a'oor de Duitschers van groole Avaarde te zijn, daar zij hier heftige tegenaanvallen doen. De vraag rijst dus, of de strijd hier, na het Engelsche succes, tot rust is gekomen. Behalve eenige stukken muur in de genoemde dorpen, namen de Engel schen bij hun aanval 900 M. Duitsche loopgraaf aan beide zijden van den weg Atreeht—Kamerijk, en ongeveer lVa mijl loopgraaf in de streek van Roeux (bij de Scarpe), terAvijl alles volgens het be richt uit Londen 700 Duitschers als krijgsgevangenen in liun handen vielen. Eindelijk komen ook van het Zuidelijk oorlogsterrein berichten, Avelke op aan valsplannen Avijzen. De tijd van het lang vernachte offensief op dit front schijnt niet ver meer. En de aanval schijnt te verwachten te zijn van Italiaansche zijde, en in het gebied van de Isonzo. De Italiaansche artillerie is daar sinds eenige dagen hevig in actie, en het be richt uit Weenen spreekt nu van een ar- tillerieslag, Avelke zonder tusschenpoo- zen voortduurt. Een aldus gesteld be richt is geAvoonlijk een zekere aanwij zing voor een op handen zijnde infante- rieactie op uitgebreide schaal. Zwitsersche bladen zijn van meening, dat een groot offensief op dit front nog niet te verwachten is, aangezien het weer voor groote krijgsbedrijven nog niet gunstig zou zijn. De politieke gesteldheid in het Russi sche rijk is thans onbestendiger dan ooit. De commandant van Petrograd, ge neraal Kornilof, heeft zijn ontslag geno men, daar hij den toestand niet meer meester is. De Raad van Afgevaardigden der Arbeiders en Soldaten eischte, dat Kornilof al zijn bevelen, eerst aan den Raad ter bekrachtiging zou A'oorleggen, terwijl andere organisaties zich even- eens geroepen achtten bevelen te ver strekken aan het garnizoen. Ook de Mi nister van Oorlog, Goetschoff, is afgetre den, daar hij niet langer de A'erantAvoor- delijkheid wil dragen voor de aa'antoe- standen, welke in het leger blijven heer- schen. Tot overmaat van ramp is thans een groep anarchisten eensklaps in het poli tieke strijdperk getreden en heeft nieu we onrust gebracht. Het- feit, dat der gelijke beAAregingen tot ontwikkeling ko men, Avijst er op dat de rust nog geens zins is weergekeerd. Nog even moeten we wijzen op een onjuistheid, welke gisteren in ons oa'er- zicht is geslopen. Wie de toestand in Rusland aandachtig heeft gevolgd, zal begrepen hebben, dat de Raad van Afge vaardigden der Arbeiders met één stem meerderheid geweigerd heeft, deel uit te maken van een coalitie-kabinet. InJlidtschlmd^LerxvajAi Lmen den een antwoord van1 tiorFTvanseher op de interpellaties omtrent de oorlogsdoel einden. Misschien slaat daarmee de plot selinge reis naar Weenen in verband, Avaar Bethmann sprak met Keizer Garl en diens minister van Buitenlandsche Zaken. Wat de Kanselier ook moge zeg gen, de Rijksdagzitting belooft interes sant. te worden; de meeningen ten op zichte van de oorlogsdoeleinden, staan scherp tegenoA'er elkaar, en het ieder naar den zin te maken, dat kan ook de Kanselier niet. België. De bestuurlijke scheiding. Krachtens een a-erordening van den gouverneur-generaal Avorden de minis- terieele departementen voor landbouw, kunsten, Avetenschappen, bedrijven en arbeid (behalve patenten).van 15 Juni af in een Vlaamsche en Waalsche afdeeling gesplitst. De namen van de departe mentshoofden aarorden in het Staatsblad 'gepubliceerd. Terugkeer van de gedeporteerden. Het Duitsche departement van Oorlog heeft aan het sociaal-democratisch par tijbestuur medegedeeld, dat niet alleen de ten onrechte als Averkloozen naar Duitschland gedeporteerde Belgen zul len terugkeeren, maar dat vóór den 15en Juni alle gedeporteerden teruggezonden zullen Avorden, die niet bereid zijn vrij willig in Duitschland te werken. Duitschland. Verwachtingen. „Wolff" bericht: Naar gemeld Avordt zal de Rijkskanse lier heden Aóór zijn redevoering met de partijleiders confereeren. De inschrij vingen van het leger op de oorlogslee- ning zijn tot ultimo April tot ver bOAren 800 millioen Mark gestegen, er kan op een eindresultaat van een milliard Mark gerekend Avorden. Een aanslag op Keizer Wilhelm? De correspondent van de „Humanité" te Bazel bevestigt de geruchten van een aanslag op Keizer Wilhelm, die onlangs zou hebben plaats gehad. De correspondent deelt het \rolvende mede: „Sedert het begin van den oorlog woont de keizerlijke familie bijna uit sluitend in het kleine paleis van Belle- vue, in den Thiergarten. Het is overbo dig te vermelden, dat dit paleis streng door militairen beAvaakt a\-ordt. En dit verergert juist de ontdekking van een ware helsche machine in dat paleis, ge laden met een hoeveelheid dynamiet, die voldoende ware geAveest om het ge- heele paleis en nog eenig andere gebou wen op te blazen. Men is wel genoodzaakt, tot de ge volgtrekking te komen, dat zonder de hulp van soldaten nooit een Averktuig van dergelijken omvang het keizerlijk paleis had kunnen binnenkomen. Het ingestelde onderzoek heeft geen enkel resultaat opgeleverd. De Duitsche regeering zal natuurlijk Aveer a'erklaren, dat ons bericht een „puur verzinsel" is. Ik blijf echter de juistheid mijner mede- deelingen staande houden." Passen geweigerd, lift- Het riiksriagliri Haasp_._iiQQr7.iHpr van oi)|Jle~öüz. AWeitsgemeinschaft ofzöoais die nu heet de onafhankelijke sociaal democratische partij, heeft verklaard dat het Berlijnsche politie-presidium hem en de andere leden van de delegatie de zer partij weigert, passen naar Stock holm te A'erstrekken. Qostenrijk-Hongarije. De Hongaarsche journalisten en de vrede. De jaarvergadering der Iiongaarsche Joumalistenvereeniging heeft besloten Wilhelm Singer, den voorzitter van den Internationalen Persbond, telegrafisch te verzoeken de leden van den Persbond uit de onzijdige en de vijandelijke landen Aroor een congres in de hoofdstad Aan een onzijdig land bijeen te roepen om daar over stappen tot het bespoedigen van den vrede 'te beraadslagen. Frankrijk. Gestook onder de sertdaten. Volgens de „Köln. Volksztg." Avijst de „Libre Parole" er in een artikel op. dat het Fransche volk tegenwoordig door infaam gestook verontrust Avordt. Het is, schrijft het blad, bijna geheel gelukt, de beweringen dat de katholieke priesters en de rijken de aanstichters van den oorlog zouden zijn, te overwinnen, maar thans is een niet minder geA'aarlijk sto ken tegen de militaire leiders merkbaar. De Brandstoffencommissie Leiden maakl bekend, dat de maximumprijs van tuit door haar is vastgesteld op f 1.20 per 50 K.G. franco huis af afgehaald. Bij geringe* hoeveelheid moet een evenredige prijs be rekend worden. De leverancier is ver plicht de A-ereischte weging te verrichten in tegenwoordigheid van den afnemer of diens gemachtigde. Aan geen gezinshoofd mag voorloopif meer dan 50 K.G. per week geleverd wor den. Voor het betrekken, van grootera hoeveelheden kan eeai schriftelijke aan vraag bij de Brandstoffencommiss'e inge leverd worden, met redenen omkleed en a'ermeldende naam en adres Aran den leve», rancier. Overtreding van door de Brands.toffon- commissie uitgevaardigde voorschriften! en bepalingen kan onthouding Aran toewij zing van brandstoffen len gevolge hebben* Leidien, 14 Mei 1917. De Voorzitter: J. HARTEVELT Azrt* De Secretaris: J. C. STAM. Men AA'eet niet, wie deze geruchten irt omloop heeft gebracht. Rusland. De Minister van Oorlog afgetreden. De minister van oorlog, Goetschoff, is afgetreden. In een brief aan den premier verklaar! Goetschoff, dat zijn aftreden het gevolg is van omstandigheden, die de macht; betreffen, Avelke noodlotting dreigt te worden voor de verdediging van hel land. De minister Aveigert de verant- Avoordelijkheid mede te dragen Aroor de ernstige fout, die tegenover het landt Avordt bedreven. Palestina. Verdrijving der Joden. bron, dat gedurende Het Paaschfeest de geheele Joodsche bevolking uit Jaffa is verdreven en gedwongen om in Noorde lijke richting te ontvluchten. Met goed vinden van de Turksche overheden Averd de Joodsche bevolking gedurende de vlucht beroofd, vernielde men hun huizen en verduisterde hun bezittingen* Zij, die zich tegen de plundering verzet ten, Averden opgehangen. Duizenden trokken langs de Avegen, hulpeloos ver hongerend, terwijl hun ellende dood ziekten nog vermeerderde. Onder degenen, die naar onbekends bestemming gedeporteerd werden, be vinden zich massa's jonge Joden uit Je- ruzalem. Vereenigde Staten. Het Huis van Vertegenwoordigers. Na een stormachtig debat besloot hel) Representantenhuis met 215 tegen 178 stemmen dat bij de besprekingen mei den Senaat over het amendement op het legerontAA-erp, strekkende om Roosevelt te machtigen een divisie naar Frankrijk te brengen, dat door den Senaat Avas ge schrapt op de weder opneming van deza aanvulling te blijven staan. Verschillende oorlogsberichten. De levensmiddelenvoorziening, D* FEUILLETON. )e vrouw in het wit. nam een stuk papier en schreef, ip'. ijner Avoorden hardop herhalend: ■o: uimner één: een kakatoe van bui- :wone pluimage. Nummer tAvee: kanaries van ongeëvenaarde vlug- en levendigheid. Als een bewijs tliu buide aan den tuin in Regent's Park, eboden door Fosco." raaf. gij schijnt de muizen te verge- I zeide" zijn vrouAV. njft stond op, nam haar hand en legde Opzijn hart. fonora". zeide hij, ,.alle mensche- beradenheid en flinkheid heeft 1 grenzen. Mijn grenzen staan op dit ment. Van mijn witte muizen kan et scheiden. Breng ze naar hare ooi, mijn engel, ze gaan mei mij rderë 1 Jo(l ponderenswaardige leederheidl" de gravin en ging met een laatslen frigen blik in mijn richting de ka- uit. zeven uur kwam dc agent. liet een man met een dichten, zwaren ion* «Uniederen trek van zijn gelaat een VU snlandsche spion, als er ooit een Oegsijijnheer Harlinond mijnheer Ru- stelde de graaf voor. De graaf daarop zijn agent mee naar een dvaar hij hem eenige aamvijzingen gierde. Ondertusschen schreef ik jpca, om mijn brief aan brenger s mede te geven, De graal bekeek het adres, voor hij het aan Rubelle over gaf, en zeide: „Dat dacht ik Avel!" Even voor achten kwam de agent te rug met mijn ongeopenden brief, dien hij aan den graaf gaf. Deze stak een kaars op en verbrandde het stuk, terwijl hij zeide: „Ik vervul hiermee mijn belof te; maar deze zaak zal hiermee niet ein digen, mijnheer Hartmond. De graal' was weer in zijn houding van den vorigen avond vervallen; koel, bijna norsch sprak hij mij aan, en van tijd tot tijd Avierp hij mij donkere blik ken toe- Er stond een rijtuig voor de deur. De graaf en de gravin gingen vertrekken. „Nog een Avoord, mijnheer Hartmond", zeide hij vertrouwelijk. „Toen ik juffr. Ilalcombe het laatst zag, vond ik haar opvallend bleek en mager. Draag zorg voor haar, mijnheer. Met de hand op mijn hart, smeek ik u, draag zorg voor juffrouw Halcombe." Hij nam mijn hand, drukte of liever kneep ze stevig en liep de trappen af, waarna ik zijn zwaar lichaam in het rijtuig hoorde vallen. „Gij Avacht hier nog een half uur, mijn heer!" zeide Rubelle. ..Juist mijnheer", zeide ik, en daar ik geen lust gevoelde om een gesprek met hem le beginnen, hield ik mij bezig met de lezing van de afschuwelijke misdaad, geschreven door den man, die haar had onlAvorpen en voorbereid. HET VERHAAL VAN DEN GRAAF. In den zomer van 1350 kwam ik in Engeland, belast met een belangrijke po litieke zending voor het buitenland. Het ia genoeg voor liet belang dezer beken tenis te zeggen, dat nog andere perso nen er half-officieel bij betrokken waren, en dat onder hen behoorden monsieur en madame Rubelle. Daar ik voor den aanvang van mijn werk eenige weken vrij had, ging ik met wijlen mijn vriend, sir Perci\'al Glyde, eenigen tijd op diens bezitting, den Vij verhof. doorbrengen. Mijn verhaat be gint bij de ziekte van het A'oortreffelijk wezen, dat ik ken als Marianne, en dat in de koelere atmosfeer der maatschap pelijke samenleving bekend is als juffr. Halcombe. Wat voor dien tijd gebeurd is; is nauwkeurig en met veel kennis van zaken verhaald, in het dagboek van Marianne. (Vergun mij de bedwelmende vrijheid, die verheven vrouw bij haar doopnaam te noemen. De toestand dan gedurende die ziekte Avas zeer hachelijk. Sir Percival had groote sommen gelds tegen een bepaal den tijd noodig. (Ik Avil hier niet spreken a'an mijn eigen behoeften, die evenzeer drukkend Avaren). Van het fortuin zijner vrouw Avas vóór haar dood geen stuiver te zijner beschikking. Maar er was nog erger. Mijn veel beklaagde vriend had nog andere moeilijkheden-, waarin ik mij kiesheidshaWe niet mengen mocht. Al Avat is wist, Avas, dat zich in de buurt een atouav, genaamd Anna Gatrijn, op hield, en dat die vrouw trachtte aan lady Glyde onthullingen te doen, welke Per- cival ten ondergang zouden doemen. Ofschoon altijd moedig, sidderde ik bij die gedachte. Als hij verloren was, Avat zou er dan a'an ons beider financieele belangen terecht komen? Met alle kracht spoorde ik daarom Anna Gatrijn op. en daar ik .wist, dat zi» eens in een bootenhuisje op Vijverhof gekomen Avas, posteerde ik mij daar, hopende, dat die vroirw daar terug zou keeren. Ik had slechts enkele aamvijzin gen van sir Percival gekregen, maar zij waren A'oldoende om er een plan op te bouAven, dat een grootschen uitslag be leefd heeft. Anna Gatrijn geleek spre kend op lady Glyde, en ik hoorde, dat zij onlangs uit een krankzinnigenge sticht ontsnapt Avas. Ik wilde niet min der dan de gemaakte verwisseling van twee personen, Lady Glyde en Anna Ga trijn, zouden \'er\Arisselen van naam, van plaats en van bestemming, Avaardoor Avaarschijnlijk dertigduizend pond ge- Avonnen zouden Avorden, en sir Percival's geheim \roor eeuAvig beAvaard bleef. Ik werd beloond voor mijn geduld, Avaarmee ik A'oor schildwacht speelde. Bij mij verscheen niet Arina Gatrijn, maar de persoon, die haar verzorgde. Die persoon vloeide over van goedge- loovigheid, en ik behoefde slechts een gedeelte van mijn talenten te gebruiken, om al haar vertrouwen aan mij te trek ken. Ik zal niet uitAveiden over de om standigheden, Avatirmede zij mij geleid de naar het Aroorwerp harer moederlijke zorg. Toen ik Anna Catrijn voor het eerst zag, was zij slapende. Ik werd ge troffen door haar gelijkenis met lady Glyde, getroffen door de uitdrukking van lijden, die op haar gelaat zichbaar was. Hier moet ik een noodzakelijk protest doen hooren en een ellendige dwaling wegnemen. De beste jaren van mijn leven heb ik doorgebracht met de studie der medi sche en chcmi.^hp. wetenschappen, Vooc al scheikunde heeft steeds een groote aantrekkelijkheid voor mij gehad, we gens de onbegrensde macht, die haat kennis den mensch aanbrengt. Nu heeft men mijn gedrag misver- staan'en wil men mij arerdac.ht houden dat ik mijn kennis tegen Anna" Gatrijn gebruikt hebt en dit zelfs tegen. Marian ne zou gedaan hebben, als ik kon. Wal een hatelijke onderstellingen! Mijn be langen brachten (zooals men dadeüjlö zien zal) juist mede, dat Anna Gatrijn's loven gespaard bleef. Slechts in twee ge vallen "bediende ik mij van mijn uitge strekt kennis, n.l. toen mijn vrouw eea der brieven van mijn aangebeden vij andin onderschepte en een anderen overschreef. Beide brieven aa'aren toever- trouAvd aan een ontslagen meid, die za in haar japon op haar borst gestoken had, Avaar mijn onschatbare echtgenoo- le ze, geholpen door een mijner middel tjes arandaan Avist te halen. Het tAveede geval, Avaarin ik mij van dergelijke middelen bediende. Avas, toen lady Glyde in Londen aankAvam. Ik kom hierop later terug. Na_aan atouw Clements als mijn mee ning te hebben meegedeeld, dat de besta manier om Anna buiten Percival's be reik te houden, was haar naar Londen te brengen; na gezien te hebben, dat dil voorstel zeer in den smaak viel en nat een dag a'oor het vertrek te hebben vast gesteld, waarop ik de reizigsters aan hel station zou zien, ging ik naar huis oral verder te beraadslagen. Ik had afgesproken, dat vrouw Cle ments haar adres in Londen aan ladfl Glyde (dus aan mij) zou meedeelent (Wordt varvolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1917 | | pagina 1