WOENSDAG 9 m BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog. No. 2309 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus DIT BLAD VERSCHUNT EL KEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering Leiden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per rlaaL Franco per post f 1.80 per kwartaaL GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent. kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 71/» cent 1917. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels fOJ5, elke regel meer 15 cent ngezanden madedeaiingeii van 1-5 regels 11.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aaniianiijke korting. Groots letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 ceot Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- er Verkoop (floet Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedera regel meer 5 cent. i nimmer bestaat uit twee bladen. Zij en wij. onlangs gehouden algemeene ikanten-vergadering zeide een der üers, sympathie te gevoelen voor naam... protestant-Katholiek. Hij j zelfs de kennismaking aan met leschrift (w e 1 k, hebben wij in het ag niet gelezen), waarin, naar hij ,de Mis in haar eigenlijke beteeke- oegelicht wordt, zoodat zij „iets aan- telijks verkrijgt".... licht der waarheid trekt de dwa in, en zij zij blijven op een af- j staan; in hun verdooling den wa- «eg bijster geworden, kunnen of en zij niet naar die schittering he nellen.... En toch.... toch verlangen ie koude harten zoo naar warmte, de volle koestering van den zuive- zorme-gloed der waarheidI En zij „zich neer op een afstand, heel in ■trie, om enkele stralen van dat licht L, mnen opvangen, zich er door te la bellijnen.... Laten wij ons noemen, linkt de slem van een in de verdoo- naar waarheid smachtende, laten dos noemen.... protestant-katholiek! me zoekenden..... en wij jasten rond in de donkerte, blij van zich in een flauwe licht-scheme- le kunnen bewegen, j leven in het onbevlekte en onbe- i, in het gouden zonnelicht der lieke waarheid. Voor ons is in schoonheid wijd uitgespreid „de jkkelijkheid van de Mis" en van wat zich daar in het rijke Katho den rondomheen beweegt.... wij.... Versmachten naar de waarheid. En renmaden wij haar niét al te dik- strijd in het Westen verslapt opnieuw. Ische herovering van Fresny? ht. nslag op den Duitschen Keizer? Atf|pentransport8Chepen door de Duit- n tot zinken gebracht. Overzicht. |is een nieuwe rustpoos ingetreden it W e s t e 1 ij k gevechtsterrein, misschien hier en daar de aanval- sr Franschcn door, grootendeels is ïtrijd op het uitgebreide front ver- Franschen en Duitschers aan de De rusten nu op hun manier; maar si Duitsche legerbericht zou men en afleiden dat de Engelschen bij hl weder bezig zijn het vuur aan sen. beurten doen Engelschen en ichen hun groote en heftige aan- lop het nog hechte Duitsche front, waar hebben de Engelschen reeds beurten gehad dan de Franschen, dat waren dan beurtjes die niet 'den. In de naaste toekomst is aan jijden van de S c a r p e de vijfde sche stoot te verwachten. Duitschers deelen mede, dat zij het sFresnoy, tusschen Lens en de e, hetwelk de Engelschen bij hun 6n aanval veroverden, .heroverd 6n en daarbij 200 krijgsgevange- lol dusver binnenbrachten", wel men dit wapenfeit van ecnige henis kan noemen, bevreemdt het een Engelsche mededeelin'g ml deze verovering ten eenenmale eekt. Wel bericht Londen, dat. de diers met sterke strijdkrachten aanvallen ondernamen op de nieu- ntsche stellingen Zuidwaarts van Souchcz en daar moet Fres- [ok onder begrepen zijn doch «lt tevens vast, dat geen Duitscher 'Ische loopgraven bereikte. overige oorlogsfronten verloopt "jd vrij kalm. Du i t s c h' 1 a n d beschouwt men jj'slellen van 's Kanseliers rede in riksdag, als een feit, noodzakelijk 'gaande aan een ophanden zijnde 'joende politieke gebeurtenis, schijnt een toespeling op verbeter- Jfjeskansen, maar er is nog geen Jf'hng van, waarop dergelijke ver ingen gegrond zouden zijn. Wel 'de nadrukkelijk warme toon van jammen, tusschen Bethmann en 'enrijkschen minister van Bui- tenlandsche Zaken gewisseld, te wijzen op vernieuwde overeenstemming, maar in hoeverre deze onmiddellijk dienstig zal zijn aan den vrede, zoolang er geen sprekende teekenen zijn van vredesge zindheid bij de regeeringen der geal lieerden...., nogmaals, hiervan is nog geen voorstelling. De verschillende socialistische groe pen van Rusland zullen worden verte genwoordigd op de Conferentie van Stockholm. Dit kan van be- teekenis zijn op hun verdere houding. „Het Volk" vernam uit Stockholm, dat Troelstra zich voor 10 dagen naar Petro- grad zou begeven. Vermoedelijk staat die reis in nauw verband met de vredes pogingen. Maar rnen mag slechts verwachten, dat Troelstra's bemoeiingen en de be sprekingen van de Conferentie te Stock holm ten doel zullen hebben de Russi sche socialisten te winnen als bemid delaars bij de socialisten der meerder heid in do andere Entente-landen, opdat deze bij hun regeeringen aandringen op de bekendmaking van een democratisch vredesprogramma zonder inlijvingen. Op Zee. Transportschepen tot zinken gebracht. Volgens te Berlijn ingekomen berich ten hebben de Duitschers drie vijande lijke transportschepen tot zinken ge bracht en wel: den 15den April ten Oosten van Malta aan geheel bezet vaartuig, door twee Ita- liaansche torpedojagers geconvooieerd, metende 10,000 ton, met bestemming naar Egypte; den 20sten April ten Westen van Gi braltar een Engelsch grijsgeschilderd troepentransportschip, metende 12,000 ton, dat in Oostelijke richting koerste; 4 Mei in de Jonisehe Zee het Italiaan- sche troepentransportschip „Lersco", 3935 ton, met soldaten aan boord van het Giste regiment, dat ook van een tor pedojager vergezeld was. Duitschland. Een beweerde aanslag op den Keizer. Lange clen langen weg ZüridhRome Loiidcn bereikt ons het bericht, dat toen de Keizer per auto naar Berlijn reed een individu drie revolverschoten) top 'hem loste, Twee daarvan hadden de auto ge raakt. De schuldige werd gearresteerd1 door d:e politie. De grootste geheimhouding, werd bewaard. Reuter seint uit Londen, dat de C o r- rierre d'I t a 1 i a uit Zürich het bericht vernam! Een treinbotsing. Bij het rangeeren ontstond een botsing dein omdergrondschen spoorweg, Jt»e Berlijn, 30 personen werden gewond, van wie er twee 2waar gekwetst werden.. De opheffing der jezuïtenwet. Dat de opheffing der Jezuïtenwet in Duatschiand) niet overal welkom ontvangen wordt, blijkt duidelijk (uit het volgende kilediirzidlige en tot varzet prikkelende stuk je uit de (Duiitsche) Wortburg. „Dus toch! Men kon, men wou het niet gei'iooven, toen de geruchten van de a.s. opheffing! van de Jeziuitenwet steeds vaste- ren vorm aannamen... Zoo echter moet het P.rolestantscihe volik dit besluit a's een slag in het aangezicht gevoe'en. In het jubeü- j-aai' der Hervorming wondt het als bizon- dene feestgave de oipiheffing der Jczuiten- wettn den school gelegd. In hetzelfde jaar, waarin het Protestantsche volk zich zijn I/utlher dankbaar herinnert, worden de ergste vijanden van diezen Luther, die hem ateeds met een waarlijk' duivelschen haat Vervolgd! hebben, in het vaderl and der Her vorming teruggeroepen... Van zelf spreekt dat hierdoor de confessioneels godsvrede ernstig in gevaar a© gebracht Niemand zal toch van. ons verwachten,, dat wij, dn ver trouwen op beloften van de rijiksregeering. aamatonidis zrwijgen zullen. Wij vreezen de Jezuiiten niet, iiuaar wij kennen ze voldoen de om -te weten dat zware innerlijke strijd ons te wachten staat. Wij hoopten op een •anderen ontwikkelingsgang. De regeeiing he elft het anders gewild. Nu spreken wij met Luther: De tijd van zwijgen is voorbij, en de tijd tot spreken is gekomen. Italië. Revolutie? De „Koln. Ztg." verneemt uit het Oosten- rijksch-Hongaarsche oorlc-gsperskwartier, dat op SiciMë 20.000 verlofgangers van het legj&r aan het muiten zijn geslagen. Deze Italiaanische soldaten verzetten zich gowapenderhand tegen terugzending naar het front. De muiters hebben, te zamen met deserteurs, een soort bij regeer ing gevoimd In Italië worden d^ze gebeurtenissen ge heim gelhouen, «Ibdhis tiet Duitsche blar.'. Zweden..- De conferentie te Stockholm. De deden der Internationale socialisti sche conferentie hebben hear eerste consti- tueerende vergadering geli-uidear. Tot voor. zifter werd gekozen Braniing en tot secre taris Camilla Huysmansi j-Iet door Stau- ning opgestelde progreatma van werk zaamheden werd aangenomen. Te begin nen met 15 Mei zullen verschillende afzon derlijke conferenties van vertegenwoor digers der afzonderlijke panden} worden gehouden. Daardoor zal k'jiarheid in som mige punten bereikt vvotfjSn, zoodat alle deelnemers da conferentie v£n 10 Juni kun nen bijwonen. Vereenigde Staten. De gedenkdag van de „Lusitania". De geheele üjmerikaac^me pers drukt een oorlogskreet af: „Gedfnk de Lusita- nia". De bladen bevatten Rekeningen, die op do ,,Lusitania" betrekking hebben en de hoofdartikelen gevmjjfeiting aan de bitterste anti-Duitsche gevo^lensi Van het Vatidaan. Gebed voor den vrede. Uit nadere telegraipmeti blijkt, dat in het schrijven des Pausen aan kardinaal Gasparri de H. Vader ook den door Pius X aan de Chilenen toegestanen af laat uitstrekt over alle gezinnen, die zich aan het Allerheiligst Hart toewijden. Ten einde het einde van den oorlog te verhaasten, dringt de ^aus aan op ge bed tot het H. Hart van Jezus door be middeling der Allerheiligste Maagd en beveelt, dat van 1 Jürii al in de Litanie van Lorette de bede: „Koningin des vre- des, bid voor ons", zal-worden irtge- lascht, gelijk reeds tijdelijk aan de bis schoppen was toegestaan.. Verschillende oer 'berichten. Een biddag in Polen. Op den eersten Zondag iii Mei is in alle kerken van het be zette Polen een biddag gehouden, om hulp in dezen moeilijken tijd, alsmede om zegen voor den arbeid aller memschen van goe den wil voor het vaderland, het vrije on afhankelijke Polen.. Een vredestijdschrift in Frankrijk. In Frankrijk is een nieuw tijdschrift versche nen onioicsr den naam van „La Paix Orga nised", dat in (het hoofdartikel van zijn eerste nummer zijn programma altlus aangeeft: „„Verzamelen, ceniraiib-'eenefn, daarna verspreiding van den denkbeelden, de plannen en ontwerpen, welke zich ten doel stellen de organisatie van den wereld vrede". De redactie constateert, dat men geen gunstiger omstandigheden zou hunnen vinden dan de tegenwoordige voor de ver wezenlijking van de organisatie van clen wereldvrede, want „do hoop, dat uit dezen oorlog zullen voortkomen de waarborgen voor den toekomstigen vrede, is de reden, dat de strijders van de geallieerden vol houden." De gemeenteraad van Antwerpen. Naar Fransche bladen melden, heeft de gemeen teraad van Antwerpen een krediet van 40,000 francs toegestaan, om behoeftige ouders in staat te stellen hun kinderen voor de eerste plechtige H. Communie be hoorlijk te kleeden. Olie uit lijken. Afgevaardigde dr.. Heekscher stelde in den Rijksdag de vol gende „korte vraag": Inhei Engelsche La gerhuis achtte een lid van het kabinet lord Cecil het bericht, dat de Duitsche regee ring vet laat ftvbr ice eren uit soldaten-lij- hen, niet ongeloofwaardig. Wat denkt de rijkskanselier te doen om deze erbarmelijk ste van alle Engelsche lasteringen actief te gen te gaan. Wanneer vrede? In White Hall Place (Londen) moeten voor regeeringsdoelein- den gebouwen worden afgebroken. Als termijn voor den, aanvang van die afbraak werken schijnt te zijn gepaald: twee jaar en negen maanden van den eersten kwar taaldag., volgende op het sluiten van den vrede. Vanwege het departement van. openbare werken is nu als 11 auwlceurigst-moge 1 ij ke datum van den afbraak genoemd: 1 Juli 1921. Daaruit volgt dns, dat bedoeld depar tement van meening is, dat 1 October 1918 de vrede er zeker zal wezen. Vet uit koren. Wolff" meldt, dat het gelukt is vet en eiwit uit koren te berei den. Thans worden in vijf oliefabrieken, met verlof van het oorlogslevensaniddelen- departement spijsolie bereid. Het tegelij kertijd uit de kiem verkregen eiwit heeft 31/2 maal de voedingswaarde van vleesch. 20 gram kunnen een kippenei vervangen. De meelvoorraad! wordt hierdoor niet ver minderd. maar de qualite.it verbeterd. omdat de vetzuren verdwijnen. Een spoorweg wagon graan bevat grondstra y or \i.jf cen tenaar margarine. Aan militairendie buiten hun garni zoen vertoeven kullen dagrant so enkaar- ten worden uitgereikt. De minister van Landbouw heejl een Toewijzing s commissie voor kaarsen schemerlichten enz. ingesteld. De beugschippers te IJ muiden varen niet uit met het oog op het gevaar voor torpedeering. Ook de visschersvloot te Vlaardingen is stilgelegd. De houding der Regeering ten opzichte van de Voor- loopige regeeriag in Rusland. Op de schriftelijke vraag van het Ka merlid mr. Van Leeuwen naar de houding die' onze regeering heeft aangenomen ten opzichte van de Yoorloopige regeeiring in Rusland heeft de minister van Buitenland!- sche Zakc-n het volgende antwoord inge zonden: Op 19 Maart 1917 heeft de Russische ge zant aan de Regeering medegedeeld, dut de Tsaar afstand had gedaan, van den troon voor .zichzelven en voor clen Grootvorst- Troonopvolger, en dat, zoolang een bij een- te roepen Constitueer en de Vergadering nog niet had.beslist ten aanzien van den regee- ringsvorm, Vict hoogste gezag berustte bij het op initiatief van de Staatsdoema ge vormd voorloopig bewind. De gezant voegde aan cijn mede dee ling die eveneens aan den gezant der Neder landen te Petrograd is gedaan toe, dait het voorloopig bewind hoopte dat de be trekkingen tusschen Rusland en Nederland onder iliet nieuwe régime nog inniger en vaster zouden worden. Bij liet bericht van ontvangst dier mede- deeling. vcerd aau den- ïfessiscben ge/..tut de verzekering gegeven, dat tie Nederland sche Regeering er harerzijds prijs opstelde de tusschen beide landen bestaande vriend schappelijke betrekkingen te handhaven en tót nog meerdere, .ontwikkeling tie bren gen. De gezant, te Petrograd heeft met de mededeeling van bovenstaand antwoord opdracht gekregen officieuze betrekkingen met het Voorloopig Bewind te onderhouden. In aanmerking nemende den loop dei- zaken en ir.aondeirheid d'e omstandigheid dat de bijeenkomst van de beraamde Con- istitueerende Vergadering en in verband daarmede de vaststelling van een defini tieven regeeringsvorm nog niet binnen korten tijd kon worden tegemoet gezien, is sindsdien een nieuwe stap gedaan en aan den gc-zar.t der Nederlanden opgedra gen met het Voorloopig Bewind in Rus land in officieeel betrekkingen te treden. De gronden voor de houding door de Regeerrng ten opzichte van het Voorloopig Bewind in Rusland aangenomen, liggen in het aan den Russisch en gezant kenbaar gemaakt verhangen aangaande de nt wikkeling der vriendschappelijke betrek kingen tusschen Nederland en Rusland. Dagrantsoen kaarten voor militairen. De minister van Landbouw heeft tot de burgemeesters de navolgende circu laire gericht: Naar mij is gebleken, is hel wensche- lijk te achten, maatregelen te treffen ten aanzien van de verstrekking van som mige levensmiddelen aan militairen, die lijdelijk buiten hunne garnizoenplaats, verblijf houden. In verband daarmede is in overleg met den minister van Oorlog een regeling getroffen, volgens welke, de militaire autoriteiten aan dergelijke personen dagrantsoenkaarten zullen verstrekken, recht gevende op de aanschaffing van 1 K.G. aardappelen. Deze kaarten zullen worden ingericht in den geest als de plaatsbewijzen van verschillende trammaatschappijen, zoo dat zij slechts voor een door inktpoot- lood aangewezen dag dienst kunnen doen. Deze militaire dagrantsoenkaarten zullen geldig zijn voor alle gemeenten van het rijk" en zullen bij de aanschaf fing van het op de kaart vermelde rant soen aan den verkooper moeten worden afgestaan. Ik verzoek u aan het bovenstaande de noodige bekendheid te geven en er voor zorg te willen drageh, dat deze regeling in uwe gemeente behoorlijk toepassing vindt. Distributie van kaarsen. De minister van landbouw heeft tot de burgmeesters de navolgende circulaire gericht: Ik heb de eer u te berichten, dat het in mijn voornemen ligt, regelend op te treden ten aanzien van de distributie van kaarsen, schemerlichjten enz. In ver band hiermede is door mij ingesteld eene Toewijzingscommissie voor deze artikelen, gevestigd Parkstraat 109, Den Haag. Het komt mij het meest wenschelijk voor, de plaatselijk distributie van deze artikelen aan u op te dragen, waarbij er rekening mede zal moeten worden gehouden, dat zooveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van den bestaanden tus- schenhandel. Uwerzijds dient derhalve te worden nagegaan hoeveel kaarsen, schemerlichten enz. in uwe gemeente benoodigd zijn en op welke wijze deze het best zouden kunnen worden gedis tribueerd, terwijl aanvragen om toezen ding van de benoodigde hoeveelheden voor uwe gemeente kunnen worden ge-i richt tot de Toewijzingscommissie voorw noemd. Kaarsen en schemerlicht t e n. De minister van landbouw, nijverheid en handel heeft bepaald, dat het aan fa brikanten van kaarsen, schemerlichten en dergelijke verboden is te verkoopen of af te levéren: a. kaarsen, schemerlichten en derge lijke; b. de grondstoffen, die zich onder hunne berusting bevinden en welke dienen voor het fabricceren van de on der a. genoemde producten, tenzij door de Toewijzingscommissie voor kaarsen, schemerlichten en dergelijke daartoe vergunning is verleend. Kunstmest. De minister van landbouw heeft, on der intrekking van zijn beschikkingen van 28 December 1916, 4 April 1917 en 10 April 1917, verboden, kunstmeststof fen, in welken vorm of van welke soort ook, af te leveren, le verhandelen, ten geschenke te'geven of op ecnigerlei wij ze te vervreemden, tenzij in opdracht 0! met goedkeuring van de commissie, be last met de zorg voor den aanvoer en korter genoemd „Kunstmest-Ciommissie. De bomaanslag op Zierikzee. Op de schriftelijke vragen van den' heer Patijn naar aanleiding van het wer pen van bommen uit een vliegmachine op Zierikzee, luidt het antwoord van den heer Loudon, minister van buitenland- sclie zaken: De regeering is tot haar leedwezen nog niet in staat mede te deelen, van welke nationaliteit de vliegmachine was, waar uit den 30sten April jl. bommen op Zie rikzee zijn geworpen. Zij twijfelt niet, of de regeering van het land, waartoe het vliegtuig zal blij ken te behooren, zal volledige vergow ding voor de geleden schade en veront schuldiging voor het hoogst ernstig feil aanbieden. De regeering heeft, nadat uit een amb telijk onderzoek overtuigend gebleken was, dat de bommen van Engelsch! maaksel waren en zulks ook door den Britschen marine-attaché alhier was er kend, door tusschenkomst van den Ne- derlandschen gezant le Londen aan de Britsche regeering mededeeling gedaan van het voorgevallene en van den uit slag van het voormeld onderzoek,' mei het verzoek te willen nagaan of ook het vliegtuig van Britsche nationaliteit was.- Naar aanleiding van zijn stappen heeft de gezant aan het Foreign Office verno men. dat de Britsche regeering de rap porten van haar marine-attaché niet ge noegzaam afdoende achtte orn harerzijds le kunnen erkennen, dat de bommen, hoewel blijkbaar van Britsch maaksel, geworpen waren uit een Britsch vlieg-! tuig. Een grondig onderzoek is gaande cn' zal vergemakkelijkt worden door het feit, dat slechts een marine- en niet een legervliegtuig boven Zierikzee geweest kan zijn. Het onderzoek zal met de grootste voortvarendheid worden voort gezet en mededeeling van den uitslag} ten spoedigste volgen. De scheepvaart. Het stoomschip „Noordam", van da Hollund-Amerika-lijn, zal zeer waar-J schijiilijk op 15 dezer naar Amerika ver-; trekken. Deze reis heeft in hoofdzaak plaats om de hiei verblijvende Amerika nen, die naar hun land terug wenschen te lceeren, daartoe in de gelegenheid ta stellen. Volgens de directie van den Rotten damschen Lloyd, is omtrent liet vertrek van haar stoomschip „Ophir" naar In* dië, nog niets bekend. De onderbande* lingen daaromtrent zijn nog stoedar gaande, maar van ecnig praktisch re* sul laat is nog geen sprake. Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit is benoemd tot direc teur van liet post- en telegraafkantoor te lerseke P. C. Pervoosz, Itians commies de.r posterijen en telegrafie 2e kl benoemd lot directeur van het posk

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1917 | | pagina 1