MAANDAG
7
MEI
BUITENLAND.
De Oorlog.
No. 2307
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, b[) vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
jijen II cent per week, f 1.45 per kwartaal; by onze agenten 12 cent per week, 1.60 per
Franco per post f 1.80 per kwartaaL
IGEÏLLUSTREERD ZONDAGSGLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent*
irtaal, bij vooruitbetaling,
i Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 77a cent
1917.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regeta fOJ5, elke regel meer 15 cent
ngezonden mededeaiinger) van 1-5 regels fL5ft elke regel meer 30 cent met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Grooie lettere naar plaatsruimte
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent ieders regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- er Verkoop (0e®B
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent iedere regel meer 5 cent
s motie-Marchant.
■zecriticke tijden mag het Neder-
ivolk zich gelukkig prijzen, dat
hoofd van zijn leger staat een
ii Minister van Oorlog „sans
sans reproche", zonder vrees en
blaam.
eer Bosboom is zeer krijgshaftig,
heeft hij nu weer met
fierheid en cordaten moed
breed-krachtig krijgsmansge-
van zich afgewezen de
[ronde overtuiging en het
'uite verlangen van de Volksver-
nordiging, als zijnde voor hem
grooten man van geen waar-
onbeduidende beteekenis.
weet het Vrijdag heeft de
.Kamer door de aanneming van
lie verklaard, dat zij niet inzag
niet eerst de jongere lichting
rj worden opgeroepen, voordat
fcren landstormers van 1908 het
moet treffen uit hun broodwin-
qÉI hun gezinnen te worden
it'
lötie is toen aangenomen met de
n van alle Katholieken (op één
antirevolutionairen, alle sociaal-
aten, alle vrijznnig-democraten
le Chr.-Historischen. Tegen
alle Unie-liberalen, alle Vrij-
d, drie Ghrist.-Historischen en
boliek.
lie-iiberalen stemden echter Vrij-
rii a 11 e toen aanhangige moties
er vijf aan de orde), omdat
v. ir de lieer Van Kaalte namens
\!- iiieke vrienden verklaarde o
59) akenende en gewetensvol hande
■h aatsmanswijsheid! omdat zij
ie moties niet meer wijs konden
bi)
er-|e Vrij-liberalen.... Wij signaleer-
leden week reeds een artikel uit
-liberale courant „De Nieuwe
Lwaarin een vaderlandsliefde
preekt, welke wij om haar bui
igheid beschouwen als van een
m bekend woord van „De Nieu-
rant" zelf te gebruiken als van
rdacht allooi'
jlksvertegenwoordiging in over-
meerderheid voor zoover de
et althans de moeite waard acht-
J jnvoordig te zijn! sprak zich
idertlag uit voor oproeping van
:re lichting 1918 vóór de oudere
mers mannen van 28 jaar
alerdag verscheen de officieuse
fling, dat er over een tweetal
een begin zou worden gemaakt
indiensttreding van de landstor-
r lichting 19081
officieuse mededeeling hooren
sabel-gelcletter rammelen van
I—een held, die de publieke opi-
;r den krachtigen voetstap van
ihlige persoonlijkheid weet neer
sn, om zijn eigen zin. al is deze
nog zoo ongemotiveerd, door te
in vollen ernst:
e Volksvertegenwoordiging ook'
^olge der critieke tijden zoo le-
oepel zijn geworden, dat zij zich
een hoek laat duwen, zich op
lijke wijze onmondige laat ver
zonder ook maar een kik te ge-
ïnnen het niet gelooven. Zeker
ivan den vader der betreffende
len heer Marchant.
Tegenaanvallen der Duitschers
bij Soissons.
Diplomatieke betrekkingen tusschen
Brazilië, Haïti en Ouitschland. -- Een op
roep van den Paus. De Engelsche
admiraliteit. - De toestand in Grieken
land. De revoluiie in Rusland laait
weer op.
Overzicht.
A.1 mag men de vierde doorbraakpo
ging der Engelschen in het gebied van
A t r e c h t afgedaan beschouwen, toch
worden er nog talrijke verhalen en suc
cessen van medegedeeld.
Zoo rapporteert de Engelsche veld
maarschalk Haig dato gisteren, dat de
vijand trachtte zijn positie te herstellen
op de hoogte van Le Vergnier, die
hij gedwongen was te ontruimen; hij
slaagde echter niet in deze poging. De
vijand deed eenige vruchteloozc aanval
len op Engelsche stellingen aan de Hin
denburglinie ten Oosten van B u 11 e-
court.
Vielen dus de Engelschen in de streek
van Atrecht aan en evenzoo^ zij het
dan in mirfdere mate bij Lens en Ka
merijk in Champagne zijn het
de Franschen, die vorderingen te boe
ken hebben. Na een drietal aanvalsacties
ten oosten van den Mont-Cornillet, na
men zij talrijke krijgsgevangenen.
De belangrijkste verovering der Fran
schen is evenwel die van Craonne.
en de bezetting van 4 K.M. linie der
Duitschers in de nabijheid van Reims.
De Duitschers lieten zich in tegenaan
vallen niet onbetuigd, waardoor het mo
gelijk werd het plaatsje Chevreux.
waar de Franschen verwoed aanvielen
te behouden.
Ook ten N.O. van Soissons deden
de Duitsche troepen hevige tegenaanval
len. Binnen het verloop van twee da
gen maakten zij 5800 krijgsgevangenen
De berichten van dezen slag zijn nog te
schaarsch om nu reeds eenige conclusie
uit de gevechts?ctie te kunnen trekken.
Feit is het echter, dat de verwoede tegen
aanvallen der Duitschers de laatste da
gen steeds meer op den voorgrond tre
den.
De Russische Revolutie,
waarvan de laatste weken weinig nieuws
naar buiten uitlekte, laait weer wij
wezen er in ons vorig overzicht reeds
op met verwoede vlammen in de
groote ruimte van het vroegere Tsaren
rijk uit. En opnieuw zijn hét rumoerige
bètoogingen, die helaas het onvermijde
lijke gevolg van dergelijke toestanden
zijn, en die de schrik om het lijf doen
slaan, omdat zij gepaard gaan aan scher
mutselingen, aanslagen, en erger nog.
Blijkens een telegram in de „Manch.
Guard.", dat een zeer helder licht werpt
op de jongste gebeurtenissen in het Rus-
siche Rijk, zijn de imperialistische ver
klaringen van Minister Miijoekof de
oorzaak der nieuwe gisting. Miijoekof
heeft zich als leider der Kadetten-partij
in de Doema steeds een warm aanhan
ger der imperialistische politiek van het
Tsarisme getoond en als zoodanig kan
hij dan ook stellig niet als de vertegen
woordiger der Russische democratie
worden beschouwd.
Toen nu het Tsarisme was omver ge
worpen en Miijoekof met de portefeuille
van Buitenlandsche Zaken Jn het voor-
loopige Kabinet werd belast, vermocht
hij niet onmiddelllijk afstand te doen
van de beginselen welke meer met de
Tsaristische politiek dan £el met die
van het nieuwe Rusland sxrooken. In
verschillende toonaarden zijn Miljoe-
kof's verklaringen achtereenvolgens
vervat en deze wijzen er op, hoe de mati
ging daarin onder den druk der Arbei
derspartij tot stand gekomen is. De evo
lutie van het politieke leven in het Rus
sische Rijk heeft er dan ook toe geleid,
dat Miijoekof naar rechts is opgescho
ven.
Onder alle voorbehoud zij medege
deeld, dat de „Daily News" zelfs uit Pe-
trograd vernam, dat Miijoekof zijn por
tefeuille van buitenlandsche zaken zou
neerleggen. Dit als gevolg van de betoo
gingen die men tegen hem hield.
Nu het C h i n e e s c h e k a b i-
n e t zich voor de oorlogsverklaring
aan Duitschland heeft verklaard, is
Haiti dit voetspoor gevolgd, terwijl
Brazilië de diplomatieke betrekkin
gen met het Duitsche Rijk reeds ver
brak.
En ofschoon nu het grootste deel van
Europa naar een voorspoedigen en duur-
zamen vrede verlangt, en de Kerk er
zonder ophouden haar geiteden voor
naar God opzendt, zijn er bulten Europa
steeds meerdere landen, di^-den krijg
als iets nieuws als een afwisseling in
het daagsche leven aanvaarden, ja
zelfs vorderen,
België.
Kardinaal Mercïer en President Wilson.
Naar het „Belgisch» -tmgblad" ver
neemt, heeft kardinaal Mercier een
eigenhandig geschreven brief aan presi
dent Wilson gezonden.
Duitschland.
De Braziliaansche gezant vertrokken.
De Braziliaansche gezant te Berlijn,
Gurgel do Amaral, is Zaterdag met een
extra trein naar Zwitserland vertrokken.
De Ghineeschs studenten.
Blijkens een beschikking van den
Duitschen minister van eeredienst zul
len aan de Chineezen, die hunne studie
aan de universiteiten en technische hoo-
gescholen willen voortzetten, geen moei
lijkheden in den weg worden gelegd.
Engeland.
De Engelsche admiraliteit.
De „Times" meldt: De admiraliteit is
gereorganiseerd en Jellicoe's positie
stemt overeen met die van Sir William
Robertson op het ministerie van oorlog.
Hij is het hoofd van den uitgebreiden
hervormden oorlogsstaf, welke door toe
voeging van eenige jongere officieren
van de vloot versterkt is.
Foto's en prentbriefkaarten gevraagd.
De „Daily Telegraph" wijst er haren
lezers op. dat foto's en prenbriefkaar-
ten uit het bezette gebied in Noord-
Frankrijk en België dikwijls voor het
ministerie van oorlog groote waarde
kunnen hebben, vooral wanneer er
bruggen, spoorwegkruispunten, rivie
ren, kanalen of fabrieken op staan.
Het blad wekt dan ook ieder, die zich
in het bezit van dergelijke reissouvenirs
mag verheugen op er ten behoeve van
het vaderland afstand van te doen.
Griekenland.
De huidige toestand.
Het feit, dat de gallieerden zich op
nieuw rnet Griekenland bezig houden,
trekt groote belangstelling. Men is al
gemeen van oordeel, dat de kritieke toe
stand aldaar binnenkort zal uitloopen
op de vorming van een kabinet Zaimis.
De stappen van de Fransche autoritei
ten, om volledige controle te bekomen
over de spoorwegen, de telegraaf en de
politie, worden le Parijs gunstig beoor
deeld, doch tevens gelooft men meer en
meer, dat 't gevolg van deze crisis zal
zijn, dat koning Constantijns Duitsch-
gezinde neigingen nog zullen toenemen.
Naar men hier verneemt, zijn toebereid
selen getroffen, om de Grieksche ko
ninklijke familie van Rome naar Frank
rijk over te brengen.
De Revolutie in Rusland.
Miljoafcof.
De „Daily News" verneemt uit°St. Pe
tersburg: Er loopen geruchten, dat Mii
joekof zal aftreden als minister van bui
tenlandsche zaken.
Buitengewone zitting van de Doema.
De Doerna zal heden in buitengewone
zitting worden bijeengeroepen, voor de
eerste maal sedert de revolutie.
De Raad van gedelegeerden van arbei
ders en soldaten heeft met een meer
derheid van 35 stemmen een motie van
vertrouwen aangenomen.
Demonstraties te Petrograd.
Er is voor de legaties van Engeland,
Frankrijk en Italië een groote pro-geal
lieerde betooging gehouden.
De Britsche gezant verscheen op het
balcon en hield een rede, waarin hij ver
klaarde, dat het voor de wereld duide
lijk was, dat Engeland niet ter wille van
veroveringen streed. Het had zich steeds
in den oorlog gemengd toen België over
weldigd en de rechten van andere na
ties met voeten getreden werden.
Men kon de Britsche democratie, de
oudste ter wereld, onmogelijk ervan
verdenken, zich tegen de vrijheid der
volkeren te kanten. Het eenig doel van
Engeland was de plechtige wreking van
het recht.
De gezant deed een beroep op de Rus
sen om de regecring te steunen als de
ware en oprechte verdedigster van de
belangen van het volk.
Het comité van gedelegeerden van ar
beiders en soldaten heeft telefonisch
naar Kroonstad, Tsarkoje Selo, Peterhof
en andere garnizoensplaatsen hij Petro
grad bericht gezonden, geen troepen
naar de hoofdstad te dirigeeren, dan na
een schriftelijk verzoek van het comité.
Het comité heeft den garnizoenen ver
zocht gedelegeerden te benoemen, ten
einde over den toestand te beraadslagen.
De toestand in den Kaukasus.
Naar Ilavas meldt, verneemt de „Pe
tit Parisien" uit Tiflis, dat in den ge-
heelen Kaukasus rust heerscht. Te Tiflis
zijn de winkels geopend en gaat alles
den gewonen gang. Het volk, voorzien
van roode vlaggen, houdt betoogingen,
waaraan ook soldaten deelnemen, liet
comité van arbeiders en soldaten houdf
permanent zitting in het Volkshuis,
waar deputaties uit de verschillende
plaatsen worden ontvangen, die hun in-«
stemming komen betuigen met het niein
we regime.
Zweden.
Onlusten,
Volgens een bericht uit Stockholm
hebben te Norrküping zeer ernstige hon-
gerdemonstraties plaats gehad, 's Mor
gens vroeg verzamelde zich een menigte
van circa 5000 personen, die zich naar
den burgemeester begaf en een verhoo
ging van het broodrantsoen eischte. De
burgemeester beproefde de menigte te
kalmeeren en beloofde een rechtvaardi
ge verdeeling der levensmiddelen. De
manifestanten trokken hierop naar de
slagers- en bakkerswinkels, waarvan er
verscheidene geplunderd werden.
De politie stond volkomen machteloos.
In verschillende fabrieken hadden de
arbeiders bovendien t werk neergelegd
om naar de omliggende dorpen te trek
ken en zich daar van de aardappelvoor-
raden der boeren meester te maken,
waarmede zij zich verwijderden, voor
dat de politie zich daartegen kon ver
zetten.
Vereeitigde Staten.
De burgemeester van Chicago.
Naar de „Daily Mail" uit New-York
verneemt, heeft de burgemeester van
Chicago, Thompson, geweigerd Joffre te
ontvangen, hetgeen hem door het ge-
hëele Anierikaansche volk kwalijk ge
nomen wordt. De burgemeester heeft
onbeschaamd Chicago de zesde Duitsche
stad ter wereld genoemd. Men verwacht
dat het federaal bestuur zijn macht zai
doen géiden en de burgers verlangen,
dat de burgemeester wordt gearresteerd,-
De gemeenteraad heeft dan ook een re
solutie aangenomen, waarbij de invita
tie aan de Fransche en Britsche missies
werd gedaan om Chicago te bezoeken^
De houding van Brazilië.
In zijn boodschap aan het Congres
verklaarde de president van Brazilië, dat
Brazilië trots zijn levendige sympathie
voor het herstel van den vrede, zich er
stëeds van onthouden had, voorstellen
ten behoeve van den vrede te steunen.
Hij bracht hulde aan de Fransche en
Engelsche regeering, wier goede wil bij
verschillende gelegenheden gebleken
was en gaf vervolgens een overzicht
over het incident, in het leven geroepen
door do torpedeering van het Braziliaan
sche stoomschip „Parana" waarvoor de
Duitsche staatssecretaris van Buiten
landsche Zaken, Zimmermann, zijn ver
ontschuldigingen had aangeboden. De
Braziliaansche regeering heeft deze
excuses niet als bevredigend be
schouwd.
Sprekend over het afbreken der diplo
matieke betrekkingen met Duitschland,
zeide de president: De regeering heeft
in deze zonder overhaasting of overdrij
ving loyaal en waardig haar plicht ge
daan. Nu het parlement weder bijeen
gekomen is. heb ik bófelolen u in kennis
te stellen van den ernstigen internatio
nalen toestand, waarin zich Brazilië
bevindt.
Ik ben zeker, dat gij binnen de gren
zen van de vérstrekkende bevoegdheden,
welke de grondwet u verleent, met de
vastberadenheid, welke de omstandighe
den van u eischen, handelen zult.
FEUILLETON.
vrouw in het wit.
s avond, voor ik de wijk Ful-
ikte en de straat Gower's Walk
ura en Marianne beiden kwa-
J de voordeur, om mij in te la:
begroetten elkander, alsof wé
in plaats van dagen waren gc-
geweest. Laura's opgewekte
tl en welvarend uiterlijk toon-
dat zij nog niets wist van het
lat haar. tot weduwe had ge-
6 verandering \an woonplaats
haar cene welkome afleiding te
feest. Zij sprak ervan als van
angename verrassing, die Ma-
Mij had bereid, en was dus
ir ook onbekend met de reden,
tor zuster tot die plotselinge
bewogen had. Zij praatte
teekeningen, die zij gemaakt
of ik geslaagd was in het
an nieuwe kuhslkoopers, en
|fflij fier, dat zij reeds een beurs
had overgespaard. De be-
welke zich gedurende de da-
tor afwezigheid in hare geestes-
toct voorgedaan, vervulde mij
pondering en blijdschap tevens.
Jrira ter ruste was gegaan, en
«oord mei Marianne kon pralen,
t haar voor het kloek overleg,
waarmede zij als alleenstaande vrouw
was opgetreden. Maar zij wees allen
dank af.
„Ik vermoed, dat de oorzaak van uwé
plotselinge verhuizing gelegen is in een
nieuwen streek van graaf Fosco", zeide
ik. „Is het niet zoo?"
„Ja", antwoordde zij. „Ik heb hem ge
sproken, gisteren."
„Wist hij dan, waar we woonden?"
„Blijkbaar. Laura zat aan tafel te tee
kenen. Terwijl ik bezig was de kamer
op te ruimen, ging ik voorbij het ven
ster en zag aan den overkant graaf
Fosco met een man staan praten.
„Zag hij u?"
„Neen. Ten minste, ik geloof het niet.
Ik schrok te hevig, om er precies acht
op te slaan."
„lvendet gij dien anderen man?"
„Helaas, ja." Het tvas de directeur
van het zenuwlijdersgesticht."
„Wees de graaf hem het huis aan?"
„Neen, zij stonden te praten, alsof zij
elkander toevallig hadden ontmoet. Ik
bleef achter het gordijn staan, om hen
te bespieden. Kort daarop namen zij af
scheid; de graaf ging den eenen kant
uit, de directeur den anderen. Ik dacht,
dat het inderdaad eene toevallige ont
moeting was geweest, toen ik den graaf
op zijne schreden zag terugkomen. Voor
ons huis stond hij stil. bleef midden in
de straat staan. schreef mts op een
kaartje en ging den winkel in het be
nedenhuis binnen,
Laura had niets bemerkt. Ik zeide
haar, dat ik even naar den zolder moest
maar ging de trap af, om halverwege,
op den overloop, te blijven staan, ten
einde Fosco te beletten naar boven te
komen. De juffrouw uit den winkel
kwam in het portaal en reikte mij zijn
kaartje over, een ding met vergulde
hoeken en een kroontje boven den
naam. Er stond met potlood op geschre
ven: „Geachte dame", (ja, cle schurk
dorst mij nog zoo aanspreken) „één
woordje, s. v. p. over eene \oor ons bei
den gewichtige zaak." Ik achtte het beter
hem aan te hooren dan zijn valschheid
op te wekken door hem weg te zenden.
Daar ik niet wilde, dat Laura zou verne
men dat hij er was, zeide ik, dat hij in
den winkel even moest wachten, ging
mijn hoed opzetten en kwam buiten.
Hij kwam den winkel uit mij tegemoet.
Hij was in diepen rouw en groette mij
met overdreven beleefdheid. Al de af
keer, dien ik tegen den man heb, welde
met verdubbelde kracht in mij op.
„Ik sloeg een zijstraat in, opdat Laura
ons niet zien zou. en vroeg, wat hij ver
langde. Hij vertelde mij, dat hij onze wo
ning had gevonden, doordien hij u ge
volgd was; hij had het adres gedoleerd,
om er gebruik van te maken, als hij het
noodig achtte. Nu sir Percival om het
leven was gekomen, vreesde hij, dat gij
u tegen hem als deelgenoot in het korn-
plot zou keeren. Daarom droeg hij mij
op u te verzekeren hem met rust te la
ten, wijl hij anders den directeur van
het zenuwlijdersgesticht de ontvluchtte
patiënte zal doen opeischen, wat u in
een reeks van processen zou wikkelen
en u de handen binden."
„Onzin, Marianne! Laura wordt als
Anna Catrijn beschouwd en kan alleen
op aanvrage van vrouw Catrijn worden
opgeëischt. Fm vrouw Catrijn zal dit niet
doen, nu zij niet meer onder den dwang
van sir Percival staat. Met Fosco heeft
zij niets te maken."
Marianne ging voort:
„Waarschuw mijnheer Hartrnond, zei
de Fosco verder, dat hij met iëniand le
doen heeft, die den brui geeft' van de
Engelsche wet en alle rechters uitlacht.
Als mijn betreurde vriend, ging hij
voort, mijn raad had gevolgd, zou hij
de lijkschouwing van den heer Hart
rnond hebben bijgewoond, in plaats van
de heer Ilartmond de zijne. Maar mijn
betreurde vriend wilde mijn raad niet
volgen. Zeg als 't u belieft aan den heer
Hartrnond, dat, als hij de zaak wil voort
zetten, hij Fosco tegenover zich heeft,
en dat Fosco een andere manier van
optreden heeft dan wijlen sir Percival
Glyde. Goeden morgen, geachte dame.
Daarop nam hij zijn hoed beleefd af,
boog, en ging heen.
Ik snelde naar huis terug, en daar ik
het een veel le onveilige woning vond,
nu Fosco ze kende, verzon ik voor Lau
ra het praatje: u een verrassing te be
reiden, en verhuisden we nog dienzelf
den avond onopgemerkt naar deze wo
ning, die ik een paar dagen te voren ta
huur had zien staan.... Heb ik goed ges
handeld?"
Ik drukte haar warm de hand.
Vervolgens verhaalde ik haar alles,
wat ik 1e Welmingham en Knowlesbury,
gehoord, gezien en ondervonden had.
„Wat nu?" vroeg Marianne, die in da
diepste aandoening alles had aanges
hooicl.
„Ons doel," antwoordde ik, „moei
zijn, Laura weer te doen erkennen, da
dwaling, dat zij de dochter van die afs
schuweiijke Gatrijn zou zijn, op te hefs
fen. Ik weet, dat het niet gemakkelijk" -
zal gaan. Maar we zullen den moed niel
verliezen. Lalen we ons vooral niet ovec
haasten. Misschien is 't goed, als Fosco
voorloopig in den waan verkeert, dat ik:
zijne bedreiging heb ter harte genomen.-
Nu een ander punt: Weet Laura al
iels van den dbod van haren man?"
„Neen, Walter, natuurlijk niet. En we
zullen haar die mededeeling besparen,
zoolang we kunnen, niet waar?"
„Neen, Marianne, liet is beter, dat gij
haar voorzichtig cn geleidelijk op de
hoogte brengt, dan dat zij hel misschien
op een kwaden dag plotseling en on
voorbereid hoort. Dat zou haar versland
nu op weg van genezing, misschien
voor immer kunnen schokken. Ook om
wille van mij zeiven wensch ik, dat gij
haar mededeelt, dat zij weder vrij is.'
Wordt vervolgd^
