ZATERDAG 24 MAART 1917. e» BUITENLAND. De Oorlog. Buitenlandsche Berichten. BINNENLAND. JAARGANG 1 No. 2270 m&zklócbz&oiMt/m BUREAU; STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus fx DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, mot GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering Leiden II cent per week. fl.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per aaL Franco per post f 1.80 per kwartaaL let GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cenl- ..wartaal, bij vooruitbetaling, k'l Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7'/, cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.25, elke regal meer 15 cent ngezontien mededeelingen van 1-5 regale ,1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijks korting. Groots letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cenl Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- er Verkoop (ü09* Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent nummer bestaat uit drie den en het geïllustreerd dagsbiad. Propaganda-Comité oor „De Leidsche Courant". INCEKOMEN GIFTEN. [eer. werkman te Leiden f L Sociale wantoestanden. de Encycliek ,,Rerum No varum" van i Leo XIII is het liberalisme op oeco- isch tenrein;, het systeem van ,,een i voor zich", gebrandmerkt met een j dat gloeij&nd door alle tij cl. ui heen randen het brandmerk van een al- itrengste veroordeelirtg. nd het verschijnen, van dezen wereld raden zendbrief behoeft een Katho- niet meer te schromen, om in onverho- ifkeuring, met krachtige verontwaardi- veroordeedeni zoo vele misstanden ociaal terrein misstanden, die, as, óók onder Kahol'eken worden aan- ilfen, omdat' óók onder hen niet immer H hoog gehouden de standaard, van de stelijke beginselen, de standaard van 'h tvaardigh eid en naaste n- 1 ij verafschuwen de takt lek van het so- .e, dat, in zijn zucht om haat te ;en, maar aldoor zoekt naar steeds itiger termen, ora te kunnen striemen ijkeren der aarde, ook zelfs èn dat loral het verderfelijke ook zelfs als hun plichten van recht en liefde var- lij verafschuwen d'\e taktiek. Maar ook [niet scherp genoeg worden gelaakt het ezelen der waarheid, het verbloemen boshsid, het vergulden van wat ver- eidrijving schaadt, maar niet min- ïadeel wordt) berokkend aan de waar door de huichelarij. zwart: ewart zonder naar woor. Ie zoeken, welke andere kleuren aan- ea ij wijzen in dit verband op de magistra- le, door den aalmoezenier van den ar- 'n Limburg, Mgr. dr. Poels, verleden t te Maastricht gehouden, en waarvan in dit nummer een uittreksel vindt. uu'in worden onomwonden _de sociale loesanden, welke te Maastricht heer- n, blootgelegd en veroordeeld. de apostolische vrijmoedigheid, rrnede deze priester sprak, is doortrok- van, is gegrond op en wordt bekroond i apostolische w a arheid: Dat zou niet zoo geworden zijn, ate beoe- I was de christelijke leer van reclitvaar- nki en naastenliefde! a als met een krijg.sk] a roe n roept hij op p L' ginselen weer ten volle in toepas- te brengen voor het openbare, het Schappelijke, heti sociale leven! «I klai'o klaroengeschal moge w ij d e r rklinken dan binnen Maastricht" s t e Niei ver te zoeken. (hoofdbestuur van de Yereeniging bestrijding van bet Nieuw Malthusia- De heeft besfjO'ten dit jaar, zoo moge een conferentie te houden ter bespre- van de vraag: Op welke wijze cn met middelen de onrustbarende achter- 3llo van de geboorten is tegen Ie gaan. «e vraag is teer kan. moeilijk in een 'fint worden .besproken. Maar toch en we er wei even nader op ingaan, jteft wij alleen dit zeggen, dat het oord er op niet ver gezocht zal be- te woa'dn. 'Smen 't ook keert of wendt, het ar.t- 'rd zal moeten luiden: Teurag naar een ïoudiger levenswijze wat op zijn beurt niet mogelijk is zoneter een Qhri&te- ïevenslbesclii ouwing, waardoor de :ch niet langer is gebonden.en geboeid de aarde, maar met zijn verlangens levingen een (hoogere vlucht neemt, un eenvoudiger levenswijze,.. Maar lioe ^'ijk zal dat velen vallen, moeilijk al ooik, omdat ze dam... zooveel ,,ach- van hun mediemenschen moeten gaan ten! dè.t is ten e&otte de oorzaak van zoo kwaad, dat zèèr veten (hunner mede- l^hen eeren naar de mate van den nijken praal, dien zij ton toon spreiden 'tl 't dan ook misschien ton koste van Kiik i eg aa[llj (]i6 KJ oogst e en heiligste don en niet naar do mate hunner c h t sb e t r a e h tin g..„. 'j stippen deze opperv lakkige, c n- 19 t e 1 ij k e wijze, waarop men de achting, welke men zijn medemen- schenkt, afmeet naar een zeker hjk vertoon, hkr slechts even aan ..le^ 0r niet over uitweiden. Dit vvil- *11 slechts ze.gigm, dat daarin- een zc-er gi\X)le aanleiding ligt voor het hierboven gesignaleerde kwaad'! De Revolutie in Rusland -- Erkenning der verloopige regeering De verscherd- te duikbootenoorlog - Oe Duiteche Keizer over den terugtocht in het Westen. Overzicht. Op vele plaatsen van li.t W e s t e 1 ij k front beijveren de Du'stschers zich don op ril arsch der geallieerden te remmen; zoo o.a. van A it- r echt uit langs het nieuw ontstane front naar liet) Z. over een afstand v an pl.m. 35 K.M. Over het ongeveer 20 K.M. lange front- deel van ten O. van Peronne tot ten W. van St. Quentin kwam dc laatste dagen geen nieuws binnen; maar men mag ver moeden dat de geallieer ten daar langzaam aan nog eenig terrein winnen. Ten Z.W. van St. Quentin tot even ten N. van .S o i s s o n s (het operatiege bied cler Franschen) is de tegenstand der Duitschers liet hevigst; ook hier is de nieuwgevormde frontlijn, behoudens eenige wijzigingen ten ZW. van St. Quentin en ten K. van Soissons intact gebleven. Bij St. Simo n lieblien de Duitschers •een kraclitigen aanval gedaan op het dorp A r t e m p s, waarbij cle Franschen eenigs- 7.in.s moesten wijken, doch daarna de Duit schers tot voorbij Artemps, naar Grand— Serauoourt, hebben teruggeworpen. De plaats Sti. Simon ligt op 8 K.M. ten Oosten van Ham, terwijl 'Artemps eenige K.M. verder op den weg naar St. Quentin 's ge legen. Het feit, dat de Duitschers na hun aanval moesten terugtrekken tot GrandSerau- cpurö, dat weer een tweetal K.M. achter Artemps ligt. is een bewijs van de elastici teit der Franeclie troepon, die nauurlijk op eiken aanval zijn bedacht. Van de overige gevechtsterreinen geen nieuws van beteekenls. Hek officieels ,,Pet. Tel. Ag." meldt, dat do gevangenneming van Tsaar en Tsaritisa van Rusland volgde, om .zich te clekken tegen een mogelijke tegen-omwenteling of monarchistische propaganda. Doch het le ven 3n Petrograd .zou bijna weer gewoon zijn Te lande was men verheugd' over hc.' afschudden) van het Tsarenjuk. Toch schijnt de voorloopige regeering nog altijd zeer toegeeflijk te moeten Bij de groote troepenschouwing te Kief marcheerden de regimenten met vlaggen, waarop o a. stond: „leve de democratische republiek!" Én dit, terwijl de samenstel ler nog zal moeten uitmaken of grootvorst Michael den troon cler Ronianof's zal be klimmen. 0p Zee. De verscherpte duikbooteroorlog. De „Danton". Het slagschip „Danton" is den 19cn Maart in de Middellanclsche Zee door een onderzeeër getorpedeerd. Het schip zonk na dertig minuten. Van de equipage werden S06 inan gered en verdronken er 296. Duiischland. - Een krasse uitlating. We behoeven niet van alle uitingen, door leden der socialistische minderheid 'in Duitsche vei öegenwoordigende lichamen ge daan, melding te maken om het zeer onaf hankelijke standpunt aan te geven, die zij innemen. Maar Donderdag is Kunert van dag bijzonder kras opgetreden. Hij aei: De voeding is zoo slecht, dat er niets meer of minder dan hongersnood heerscht. Gedurende den oorlog zijn al bijna twee mil. lioen menschen te gronde gegaan. D c schuld van de ramp van den oorlog üreft den keizer en den kanselier. De Keizer over den terugtocht. De Keizer zond de volgende Kabinets order aan den chef van den generale n staf van het leger te velde: Mijn waarde Generaal Veldmaarschalk. De bewegingen, welke thans in Frank rijk geschieden, boteekenen een maatregel, die voor den geheclen toestand op ens Westelijk front van dc grootste Leteeke- nis ia) Met wijze vooruitziendheid hebt gij met uw trouwen raadsman, den generaal der infanterie, Ludendorff, het zwaarwegende besluit hiertoe genomen en daardoor we derom een proef geleverd van veldheers kunst in gamten stijl, welke zioh waardig aansluit bij de groote successen in liet Oosten» - Immers is hierdoor een nieuwe grond- slag gelegd voor do verdere oorlogvoering. Het verdragende L duit in daden ora to zetten, kon echter -jechts stagen, indien alles tot in bijzonderheden diep overwogen en volgens een vaat plan voorbereid werd; een taak', welke de .grootste toewijding en den incest ingespannen arbeid van al uw stafoffk*ie ren veveischie. Het vlotlcj, zonder wrijvinjg plaats vin dende verloop van alle tot dusve^ ten uit voer gebrachte maatregelen, vormt mede een nieuwe roemrijke bladzijde in de ver richtingen van mijn opperste legerleiding. Alhoew el ik den troepen reeds door u voor hun optreden mijn volle waardeering heb doen uitspreken, zoo an?em ik thans de gelegenheid te baat in zeïer bijzondere mate u, generaal Ludendoi ff en al uw medewer ker"., mijn donk on mijn onbeperkte tevre denheid tot uitdrukking te brengen rn ver zoek u dit aan alle betrokkenen mede te doelen Groot Hoofdkwartier. 19 Maart '17. Uw eer toegenegene en •dankbare Koning Wilhelm R. De Revolutie in Rusland. 9s nieuwe toestand. Het Petersburgsdh Tlclgraaf Agpntscn.vp bericht: Volgens de jongsfo berichten hoeft geheel Rusland, met inbegrip van Finland, Kau- kasië, Tuike itan en Siberië, zich aa n ge te- ten bij duet nieorwe bowind, dait de Doema, krachtig gesteund door do vaderlandslie vende troepen, heeft, ingevoerd. De revolutie, in Petersburg begonnen, werd door hot gciliecle land o\ ei-genomen, een rövo"utie, die Rusland met. zijn 170 müiiom inwoners slechts 2000 gewonden en dooden kostte. Pet: og.ad heelt, na, een stortnachtigc weekB rc.::d& weer het gewone' aanzien gekregen; en de nieuwe regain ing zal de vrij!;eten en jn Ajiea. in de procla matie afgekondigd^, ikj 'dclhi1- invoeren, wat het beste bewijs i's voor haar kracht. De erketming. Dei Engoisohe, Fransche cn Italiaansche gezanten hebben opdracht ex officio de vooa^oc'pdg» aiegeerirg te-erkennen. Zij zul len door de regefcring -officieel worden ont vangen. Ook het Am er ïka ansah e departement van buitenlandsche zo.ken heeft loirmeel de voleclige erkenning der nieuwe Russische Regeoring mod.'ege.deeücL Moordaanslag te Laval. Er is een moor daan s'-ag gepleegd) op dr. Adrlen Plouffe, hoogleeraar aan de univer siteit te Laval, die oiï'<angs in de pers een bock had gekritiseorcT, waarin het natio nalisme in de -politiek werd aanbevolen. De aanvaller riep: „Zul jij ophouden met schrijven, judas?" ön stak hem metoe-n mat cien mes in die hartstreek. Doordat de hoogleera-ar e.en dik boek in zijn zak had, ward hij ©3 edits l'ic/hi gewond. Het mes was dwars door het boek heengegaan. De pro fes or is ook in hét voorhoofd gestoken. Nederland en de Oorlog. De zeven getorpedeerde schepen. Aanbiedingen der Duitsche Regeering. De houding van Nederland. TIelt Ministerie van Buiteniland'sche Za ken. deelt hot volgende mede. Op 28 Februari giaf de Duitsche Gezant aan den. Minister van Buitenlandsche Za ken te kermen da-t een -onduidelijkheid in een vau zijn Regeeripg onh airgen tele gram nopens de wijze waarop de Duits-die Rcgeering meende aan -de Nederlamdsche Regeering genoegdoening te kunnen ver schaffen wegens de torpedeering van de Nededandsciie schepen „Bandoeng", „Bron land", „Gaasterland", „Jacutra", ,,Mcna- •do", Noorderdijk" en „Zaandijk", hem belette den Minister te dier zake een stel lige moded-eeling te dioen. Inmiddels bil eek uit de berichten van Ilr. Ms. gezant te Berlijn, die in opdracht der Regeering eich tot de Duitsche Regee- •ririg en met name tot den Rijkskanselier li-ad gewend om op genoegdoening in den vorm van vervanging der verloren gegane scheepsaaiimte en vergoeding der geleden schade aan te dringen, dat die Regeering nog geen -definitief besluit omtrent hare houding had genomen. Onder diagtcekening van 6 Maart teelde do Duitsche gezant mede, dat zijn Rrgee- ring bereid was de bemanningen der zeven schepen srluidoteos te stellen voor de ck.or hen getede.n materieole reifijiozen en zich bezig liield met de vraag om aan d'e verlie zen der a'eeders tegemoet to komen, d.' ar hen, zoo zij dit wenschten, d^n aiankc^) van Duitsoho schepen, nadat, de vrede zou zijn gesloten, te vergemakkelijken. Dit aanbod, zoo voegde de gezant daar aan toe, ikon niet worden aangemerkt als een erkenning- van ©dbuld aan de zijde der Duitsche Marine, maar m-oiost worden be schouwd als een uitvloeisel van den wensch om de Nodevlandsche koopvaardijvloot schadelioos te stellen voor de geledien veo-- liezen en -als alleen door overwegingen van menschelijkli-eid en goede nabuurschap ingegeven. Hernieuwde stappen ingevofge opdra-dit der Regiering door Hr. Ms. gezant t.e Ber lijn daarop omder meel" hij den Rijkskan- seliar gedaan, leidden de Duitsche Regee- ring tot nieuwe overweging der aangele genheid. Die Rgeding heeft thans den gezant me degedeeld dat zij als vergoeding voor het gebeurde bereid is do n-ceders van de sche pen in cle gelegenheid te stelten gedurende den oorlog Duitsche schepen op gunstige voorwaarden te huren. De Nederlandsche Regeering heeft dit aanbod als onaannemelijk afgewezen en de reeders zijn onder die omstandigheden eenstemmig van oordeel geweest ook het aanbod betreffende de ecfhacler.ioosstalling voor' de biennanning niet te aanvaa.rdicn. liet veilen van voor export bestemde groenten. Naar bekend is moeten allo soorten igr'oenten, voor ejxporti bestemd, geveild/ worden dus ook van kweekers, die te- vens expoirthandclaors zijn. Het ligt voor de hand, dat die producen t en als lid zullen moeten tc-ct.reden tot de veilingveirceniging, waar zij verkoopen, zoodat Biet als gast vetten alleen wo-rclt toegestaan aan -ten, die een veiling1 bestuur nic-t als lid kan aannemen. Deze moeten, dan in de gele genheid gesteld worden. vo:or hetzelfde jiercentage te veilen als de; leden. AMe uit de hand of op contract kropen of veikoo- pen van voor export bestemde groenten is dus mr verheden. Tegen koo; evs cn ver kopers die zich hier niet aan "nouden, zn'len doo-r do Groenten-Centrale inaatre- gelen genomen worden. Zooals men weet, worden de prijzen oio de E i nk au f-Z en tra.le besteden wil, bepaald door een, oommisae uit fliaar en uit de kweekers, waarbij de kweekers altijd in de meerderheid moeten zijn. Toch is er nu concurrentie geko-m-en. Amsteirdamsohe exporteurs kno-pen op de laatste veilingen vo-or de Scandinavische rijken,, terwijl ook voor Enge'and spoedig gekocht zal wor den. Meikbrod. Men meldt aan de ,,N. R. Ct.", dat neg zeer geruimen tijd geen gebruik zal kun nen worden gemaakt van de bevoegdheid om weer me'.'kb rood te bakken. De verkla- ïing van dit feit is deze. dat de melkboe ren hun vee, toen het inelkbrood ver vangen werd door waterbrood „droog'* hebben geizet, wat voor Ilicn een aanzien lijke besparing van onkosten beteekende omdat zij dan niet verplicht waren hun vee kracht,voeder te gaven. Men verwacht, dat de aanvoer van groote hoeveelheden melk, noodig wanneer weer melkbrood gebakken zal worden, eeivt dan verzekerd i?, als de koeien weer in het gras kunnen worden gebracht. Tuinbouw. De commissie tot ondersteuning van kweekers te Boskoop, belast met den verkoop van planten, wélke uit het fonds bij de meest noodlijdende kweekers aldaar zij-n opgekocht, heeft goed succes op haar werk. Verschillende gemeentebesturen en particulieren, welke voor dit dioel zijn be zocht, hebben belangrijke aankoop en ge daan. II oe ver het om is. In het „Nederlandcche Zeewezen" zet de lieer P. van Huizen uiteen, hoever de omwe. gen zijn, die onze scheepvaart ten behoeve van onze overzeosche verbindingen maken moet, De reis om den NooTd om Schotland heön in plaats van de gewone Kanaal- route via Falmouh, is <#n fimweg van on geveer 950 mijlen. Do rois om Kaap de Goede Hoop, toen het Suez-kanaal onveilig werd geacht, en thans weer, nu het. tot dc verboden zee be hoort, is een omweg van 3200 mijl. De schepen, die op Zuid-Amerika varen, hebben een omweg va.n 1650 mijl te maken. De weg naar Indië door het kanaal van Suez is 9150 mijl. Gaat men via liet Pana ma-kanaal dan wordt bet 10050 mijl (van IJmuidcn via Udeire tot Norfolk in de Ver- oenigde Staten 4020 mijl; van Norfolk tot Colon, Panama, 1770 mijl; van Colon door het Panama-kanaal narr Honolooloe, Sand wich-eilanden, 4710 mijl; van Honoloeloe naar Soerabaja 5550 mijl). Bah! ,.Ee>n quaestie van appreciatie" zet oen milicien botvén oen stukje, dat hij in Da Tijd" plaatst. „Bah!" had hij er ook boveaï 'kunnen zetten aan het adres van degenen^ die de vertooning; waarvan in het schrijf» vein sprake ie, organiseerden,, aan het adretf ook dor autoriteiten, weCike dewi toelieten. Dinsdag 20 Maart wetnd aa.n de militair ren cler vesting-artillerie letn der in fan ter i^, gelegerd aan den Cruquiusweg, een vctxp* stelling aangeboden in „Pathé" te Amster» dom. Het tegin der voorstélQing was op artit- leiristisch gebied zeer leerzaam. Maar het leerzame moest weer worden bedorven* Er volgde n.l. een film, waarin Ihuwelijks» ontrouw en onzedigheid op elkander wig- den. Nadat ar toen oen fiüm was vertoond^, betrekking hebbend op munitiefabrieken* voBgde tot slot dier voorstelling een film* waarin wordt voorgesteld een man, die, giehuwd zijnde, nog niet 2 vrouwen in be»» trekking stond. Nadat ook hier de huwen lijks-ontrouw belachelijk werd voorgesteld en aangeprezen, was deze buitengewone voorstelling afgöloopen Is het een wonder, dat vele moeders, dif hun» zonen in godsvrucht hébben opgevoed, beven hij Biet Qiooren van liet bericht, dait haar zoon in dienst moet? Moge toch eens een einde komen aan dé schandelijke dingen, wier schande door ge zagl 1 ebb end e n nog maar steeds tot do quaesties van appreciatie wordt gerekend* Aldus de inzender in ,.De Tijd", die hel stukje met zijn naam ondarteekenit. In waaiheid: zulkio feiten zijn ergernis» en angstwekkend! Zij schreeuwen om eert krachtig protest! Genezen door een reliquie. Onder dezen titel plaatst liet Tijdschrift voor Ongevallen-Genecskunde", uitgege ven 'oor het bestuur der rijksverzekeringa, bank (Maart 1917, b],z. 84), een artikel, dat aldus pater Rijken O.P. in het Centc." èn om den officiëclen aard van liet tijdschrift, èn ora den niet» katholieken schrijver v. E. (dr. vani Eedcn), inspecteur-arts der bank, bijzonde re aandacht, verdiend. Het betreft een werkman; wien een ongé^ val getroffen had en na herhaald onder zoek een blijvende lijfrente naar volledige invaliditeit was toegekend, doch die later, volkomen herstelde door het dragen van een reliquie. De ziektegeschiedenis va.n dezen invalid^ is volkomen betrouwbaar, omdat ze be schreven as naar offioieelo rapporten vai* artsen, die over de invaliditeit hadden té oordcelen. In Juli 1909 gleed een 27-]arig schipper^ bezig zijnde met het schip overstuur te halen en aan ander bij te zetten, uit en kvam op zijn lioofd terecht. De gevolgen waren vrij ernstig. Dientengevolge werd aan getroffene eert blijvende lijfrente naar volledige invalidi teit toegekend. 15 Febr. 1912 luidde het rapptrt: Toe stan onveranderd. Voor onderzoek opgeroe* pen, kreeg Lr; de wachtkamer een hyste risch toeval. 24 October 1915: Verbetering werd niet! verwacht. Er bestaat hysterische amaurosa (blindheid). Getr. is hulpbehoevend. Einde 1916 kon de rente geëindigd wor den, nadat gofir. uit zich zelf was komen mededoelen, dat hij volkomen hersteld wag door lieb dragen van een reliquie, bet door een geesteiijke verstrekt. Er werden geert afwijkingen meer gevonden. Hij zag nor maal. Wij voegen aan deze merkwaardige „ge nezing door een reliquie" geen beschou wingen toe, besluit P. Rijken. We laten haar voor zich zelve spreken. R. K. Herstellingsoorden voor Longlijtfera en zwakke kinderen. Gisteren werd in de Régen t enk am er van het O. L. Vr. Gasthuis te Amsterdam do jaarvergadering gehouden dor vereenl» ging R. K. Herstellingsoorden voor Longu lijders' en Zwakke Kinderen. In zijn ope ningswoord herdacht de voorzitter dr. NF. P. van Spanje, de groote verdiensten, di« het overleden Bid van den Raad van Be- stuur en ondervoorzitter der vereenigirvg, mr. J. P. R. M. de Nerée van BabbericJi uit 's-Graven!hage voor de vereeniging heeft gelhad. Eveneens wees do voorzitter op hel groote verlies voor de of dealing Arnhem; door Biet overlijden vani de ijverige pen»» ningmeesteresse dier af deeding, mevrouw Ott en—Jansen. De le secretaris, dr. P. W. C. M. BuscH bracht het jaarverslag uit over 1916, waar uit bleek, dat het Sanatorium der Ver* eeniging „Dekkerswald" steeds aan dé verwachtingen hlijft beantwoorden. Voor de exploitatie van het terrein te Wijk-aan- Zee, bestemd voor een herstellingsoord voor kinderen, ontbreken helaas nog steetó de geldmiddcten. De geneesheer-directeur dir. Jongmans, diced vershag van den gang der zaken in het sanatorium. Verpleegd wei'den 429 patiënten met 60570 verpleeg- dageai. Da anemoonq ponningmoostej", de bee*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1917 | | pagina 1