BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. No. 2264 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Inierc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN BOftlNEMENTSPRUS bedraagt, bij vooruitbetaling, mot GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering jden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per Franco per post f 1.80 per kwartaaL GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent* N rtaal, bij vooruitbetaling. 01 fzonderhjke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7Va cent ZATERDAG 17 MAART I9i7, De ADVERTEHTIEPHI1S bedraagt van 1—5 regels 10.Z5, elke regel meer 15 cent «gezonden mededeelingen van 1-5 regels 11.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groots letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- er Verkoop (9B6> Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel me8r 5 cent. immer bestaat uit drie en het geïllustreerd agsblad. ■ouwenbond en ■ouwenkiesrecht openbaart zich hier ,e:n daar een be- .onder de Iloomsche vrouwen, alsof rlsiie van het vrouwenkiesrecht nu h ia de aanneming yan de Grondwets. len brandend" iis geworden. Katholieken Vrouwenbond te Hil- laat men zelfs niet minder dan drie het v r o uw enki e s re cht-v r a a.gstuk ïlen, teneinde de leden in de gele- te stellen, deze kwestie .van ver fde zijden te bezien, haar .te bestu- over na te denken, te wikken en |en, om dan tzelf ,er ten slotte een over te vormen. Ier Katholieke bladen heeft tot die m oproep gedaan !het vrouwen- "Iit staat voor ,de deur, aldus het -tem cle vrouwen er zich daarom op er'eiden, (Ïlen we ons deze twéé vragen .stel- nl het vrouwenkiesrecht .werkelijk zoo In, zoo ja, Ls het dan noodzakelijk voorbereiding ,er van ter nemen? door de naaste toekomst het jkiesrecht worden gebracht? Is men weet, is door de Grondwets- ine; het passief vrouwenkies- igevoerd, d.w.tz. dat vrouwen v e r, zijn, kunnen gekozen :en. Dit is, natuurlijk, mtet iets, wat jigt'e raakt; is slechts voor enkelen ang. ilgens de nieuwe Grondwet kunnen ven echter nog niet .zelf kezen, in. a. w. nog niét het a c t i e f nkiesrecht. Wèl is daartoe de 'weg 'tenS-dft-iot JVU.gf&ldond-e grond- li, waren de vrouwen van het ver van het kiesrecht positief uitge-, n. Bij de nieuwe grondwet is clez- ing vervallen en 'is de m o g e 1 ij k- end voür. de regeering om een maken, waarbij aan vrouwen het wordt verleend. nu werkelijk aan die mogelijk. ivolg worden gegeven, zal nu inder- ie' regeering een' dergelijke wet Ïlen en de Volksvertegenwoordiging innemen? we een linlcsche regeerimg met een ic Kamer krijgen beslist zeker, i ook zal het ons inziens voor een ilijke regeering een voorwerp van je overweging moeten zijn om een of [n vorm van actief vr uiwcnkiesrecnt loeren. N i'e t uit sympathie daar- - wij voor ons staan volstrekt ,niet thiek tegenover het -Vrouwenkies- evenroin als de groote meerderheid e Nederlandsche Katholieken, zoowel en zelf als mannen. Maar om t.e voor dat een eventueele linkscbe regee- jen vorm van vrouwenkiesrecht zal ;en, welke wellicht door eijn bruut dualistisch karakter, door de misken- Pdeliüvvelijks-eenlie'd pijnlijker zal togen onze Christelijke beginselen, ij 'het ons hadden, voorgesteld, zoo.wij dan ons .zouden moeten be- a tot'protecteeren, zeulen wij c-ns hem tegelijkertijd mouten verwijten t achter denwagen te hebben gespan. het ook zij, dat het vrouwenkiesrecht 0||lkenvorm dan ook, niet |;u.g m<er zal Nn lijkt wel zeker, althans heel diijnlijk. moeten daarom nu reeds de Katlio- vrouwen er op worden voorbereid n wijze, zooals door den Katholieken venbond te Hilversum is geschied? .zien, er noch de noodzakelijkheid, dewenschelijldieid van in .Zeker, dat K)i Rooinschcn Vrou ve.ibon l c.'k ééns 'gesproken over het Vrouwenkies. m verband met -de Katholieke begin- uitstekend. Maar men moet er zich öziens voor hoeden, ;om dat vrouwen- te maken tot een „brandende' üe. welke de aandacht als 't ware en al opslurpt, de toewijding voor an |?aken te veel naar den achtergrond ln make zich niet te bezorgd over die Riding! '°nze vrouwen zijn georganiseerd in °°msche Vrouwenbonden met hun so- charitatief en godsdienstig {ier) dan zal het vrouwenkiesrecht, [tear zij niet haken, als het komt, jHiet onvoorbereid vinden, waérlijk godsdienstige zou er zeker geen verkeerd gebruik fuaken. De Revolutie in Rusland. De oogenblikkelijke toestand. De Tsaar heeft nog geen afstand gedaan vart den trcon -- Persstemmen over de omwente ling Dreigende spoorwegstaking in Amerika. Overzicht. De beteck'öuis der gevoehtis1-actie op het W e ste0! ij ,k front, 19 uihermale gering. De. Engelzchen bezetten Duitsche loopgra ven ten Zuidiein' van Ihet bosch van St. Pierre V aast ove.r een frionhbreedbe van -4 K.M.; de Duitectecrs daarentegen drongen ten Z.O. van A t r e c h t de vij- audelijlke Loopgraven binnen. Onbelang- rijike operaties dus. ln Mesopotamië bCljvern de Tur ken hun terugtochtvoortzetten, al' gaat diait niet meeir met de snelheid van na den val van Koet-el-Arnarai Ook in Perz i.ë_ wordlb hiet ic^e/n Tuaiken 'lastig gemaakt. Vroeg of üiaat zullen hunne troepen .zich met die in Mesopotamia voreemigd hebben en dan zal deae gezamenlijke Turksehe strijidmacllit wellicht niet meer gevolg weerstand hiedien aan d'e vervoeging van (haar tegenstanders, -» Wij -hebben, tijdens dezen rampzaligen wereldoorlog, reeds menigmaal mac h t s- varplaatsing bijgewoond, en thans zou zich het eerste geval van m a c li t h e br z e r s-verplaatsing openbaren, haclde niet" een later •tefegram van de Britsché legatie gemeld, dat een vorig bericht over den troonsafstand van den tsaar en de behoietónjing vangrootvorst Miehaei' tot n-ea-gn-t n.'iet juist vwc„Do troonsafstand van den- tsaar en de benoe ming van den regent was ncxg geen vol dongen feit., hoewel er d'oor liet uitvoerend comité toe besloten was." Terwijl dus de Russische troon-orlsis intact bfij.fb, "wettigt zich de vraag naar de oorzaken van het belangrijke, politieke laveneinemt in het Tsaren-rijk. Wij moeten ons hiervoor een 13-tail jaren terugdonkan. Want in Rusland zijn de opstand en lang niet zeldzaam, evenmin als vorsteomooird. Do noodlottige afloop van dien Russisch-JapanSchen oorlog deed. in het rijk van den Tsaar een revolutie ont- barsfeu, die met geweld van wapenen werd bedwongen. En menigeen zal zich nog de stakingen herinneren, welke in 1905 hef J'and beheiefechten en die eerst verflauwden, toen de regeering een nieu we concessie deed door een oekase, welke uitbreiding van het kiesrecht voor de Doema bevatte. Toch .bleef het Verre van rustig. De re volutionaire socialistische partij bleef Polen terrorise eren; in de Balüsche pro vinciën duurde de anarchie voort, de Kaulkiasua-l anden bleven het toon eel van een verwoeden burgeroorlog.' Toen de Doema in den voorzomer van 1916 te Petersburg bijeenkwam, weigerde .zij haar taak te laten beperken tot- hef programma, dat de regeering haar" voor legde; zij zocht naar een oplossing van' heit agrarische vraagstuk., het grootste vraagstuk voor het Russische volk, waar van die meerderheid uit bóeren bestaat; Niooilaas' II liet zich o:verbalen tot c on daad van reactie. De Doema werd ont bonden; eerst, oveir een half jaar zouden de verkiezingen voor een nieuwe vclks- v ertë genwiooisJ igfng plaats hebben. Een reals' van aanslagen op, autoriteiten \vas het antwoord van de revolutioniare par tij op deze daad,. Men weet dat er weer een Doema bijeen kwam tegen welke de regeering zeer kras optrad; en daarna nog weer een. Maar thans voor het eerst, voelt zich cle Doema machtiger dan de autocratie. Indien het parlement zich tenminste op den duur kan handhaven! Met Nikola as II regeert een vorst die meer te beklagen clan te benijden is, en wiens geheele leven, als vorst en echtge- noot medelijden en ontroering moet wek ken. Zijn onverzettelijke koppigheid, zijn vasthouden aan de. opvattingen, die hem vanaf zijn jeugd' zijn ingeprent, 'is do oor zaak geworden va.n vele rampen, clie se dert zijn ruim 20-jarig bewind ln Rusland zijn voorgevallen. Hij leeft onder den druk van een toe stand, waaraan hij door zijn vasthouden aan de bureaueratisch-autocratische begin. sejen, grootelijkaschuld was. Zelfs de waarschuwingen, die hem nog in den laat- sten tijd door de leden der Engelsch'-Eran- sche controle-commissie zijn gegeven, heeft hij in den wind geslagen. Zij wilden een kabinet vormen, waaruit de booze geest, van de jongste, regeeringen zou worden verwijderd, en waarin Miljoe-kof en zijn aanhangers zouden zitting hemen. Dit is thans geschied, doch,gondii- de meclewer- king van den Tsaar.' 'J gen diens z-'iin en langs revolutionairen weg. Of hij vrijwillig «ai aftreden of gedwon gen? Het méést aannemelijk is, dat cLe grootvorst zijn -invloed, gebruikt om den Tsaar tot troonsaf.-Ln d to bewegen. Mocht afstand van üt-n troon het gevolg -zijn, dan 'is de '13- jarlge zoon Alexis Nico la jewitsj heerscbér ai Ier Russen onder re gentschap van zijn oom grootvorst Michael Alexandrowitsj. v Van den groot vox sf i- niets-bekend. Maar dit zal eenieder topgeve l, dat hem in af wachting der gebeur tonussen een zeer zware taak op cle schojiders wordt gelegd. Doch er zal moeten afgewacht •worden wat de verdere loop der gebeur tenissen zal zijn. De -toekomst von bet nieuwe Rijk en de nieuw geschapen toe standen tfijn nog vol aagtéekens! 0p Zee. De verscherpte duikbootenoorlog. Duitschland en Mexico. Volgens een H^-as-bericht uit Parijs verneemt clei „Herald" uit New-York, dat toen geïnterneerd© Dnitsdiia schepen te Havana zich gereted maakten te ontsnap-, pen met wapenen voor Mexico, de. krui ser, die ze bewaakte, hevel kreeg hen onder vuur te nemen, indien zij werkelijk het plan uitvoerden. £!ïge!sche torjedojager gezonken. De Rngelsdhe adhiir.aliüedt deelt mede: Een torpedojager van oud type is in het Kanaali op een mijn geloop en en gozon- 1 ken. Alle. officieren zijn gered; een man is gedood en 28 warden vermist; zij zijn vermoed elijk verdronken. België. Verbod om onroerend en roerend bezit van_£fce Jr; .-dden. De Brusselse-hé correspöiidttnt v«,n not ,Hbld." schrijft d.d. 9 Maart: Zoo juist is een door d©n Gouverneur-ge neraal von Bissing onderteekend besluit verschenen dat ook met liet oog op Belgi sche toestanden in Holland van belang kan zijn. De lieer von Bissing beeft verordend dat: „ondernemingen, wier zetel in het ge bied-van bet gouvernement-generaal is ge vestigd, doch wier bedrijf geheel of gedeel telijk buiten Belgiëgelegen is, hun bedrijf, dat zich buiten België bevindt, of dé moe rende goéderen of inrichtingen die tot dat bedrijf behooren, niet vervreemden, noch bezwaren, noch verhuren pf verpachten, noch aan anderen overmaken, zonder toe stemming van den (Duitschen) commissa ris-generaal voor de banken. Ondernemin gen, wier zetel in hetzelfde gebied geves tigd i'9, mogen hun „deelliebbing" (Betei- ligiingen) .acties, aandeelen, genotaan- deelen, enz. aan vreemde ondemem ngen of aan Belgische ondernemingen, waarvan het bedrijf zich geheel of gedeeltelijk bui: t.en België bevindt, niet vervreemden noch bezwaren, noch aan anderen overmaken, zonder dezelfde Toestemming. Alle piet de ze bepalingen in^'sFrijd zijnde schikkingen zijn .nul en van ge en er waarde. Bovendien is een straf van ten hoogste 5 jaar gevan genisstraf en ten hoogste 1000.00 Mark boe te op de overtreding dezer verordening ge steld. Ook de poging daartoe is strafbaar, terwijl de boete ingevorderd kan worden ten laste van de firma's, persoiTfen en ver mogenswaarden, wier vertegenwoordiger of beheerder de strafbare handeling heeft begaan. Vereenigde Staten. Amerikaansche troepen naar Frankrijk. „Havas" bericht, dat in-geval van oor log een Amerikaansch leger zou gaan vechten aan het Fransche front, te Wash ington met geestdrift is ontvangen. I11 een bijeenkomst van het Republikeinsche Co mité t© Brooklyn werd -cle eiscli gesteld', dat een AmeoTkaaiische divisie zou worden gezonden naar Frankrijk en ter beschik king zou worden gesteld van generaal Ni veile. China. China en Duitschland. De Amerikaansche minister van marine ontving bericht, dat in verband met de af breking dor betrekkingen tusschen China en Duitschland'. de Chineesche regeeiïng be slag liet leggen op alle Duitsche schepen in de haven van Sjanghai geankerd. De be manning werd aan wal gebracht en een gewapende macht op elk schip geplaatst. China bepaalt zich echter tot het beslag leggen op de belangrijke panden, die de Duitsche schepen vormen. Het weigert ver der de storting van de 50 millioen francs per jaar, als achterst alien va.. NerschUlen- dé leeningen of schadeloosstellingen, die het aan Duitschland .schuldig is, Deze be dragen w-erden door Duitscherrs in öost- Azië geïncasseerd en strekten tot betalung der Duitsche propaganda tot in de Veree nigde Staten. Buiienlandsche Berichten. Dreigende spoorwegstaking in de Ver eenigde Staten. De vakvereenigirigen ,van spoorwegper soneel -hebben .een ultimatum verzonden, waarin ze zeggen, Zaterdag tie zullen sla ken, tenzij de epoorw.eigbesturen den acht- ufürswerkdag toestaan alsmtde betaling van overwerk naar verliou eg. Men ver- ndeni'ti, dat Wilison bereid ia, tusaeh en- beide te komen en beide prfartijen te vra gen, water in haar wijn te doen. Nederland en de Oorlog. Onze graanschepen varen uit. Naar wij vernemen is het verbod van het uitvaren van onze graanschepen thans opgeheven. De „La C a m p i n- a". Uit Nieuwediep .meldt men, d.d. gisteren: De Nederlandsche sleepboot „Thames"- heeft heden, alhier van het lichtschip Dog'gersbank-Zuid aangebracht de beman ning, groot 32 man, van het stoomschip ,,La Campine", dat in de Noordzee door een Duitsche duikboot vernietigd is. De be manning, die door de Duitschers aan haar lot werd overgelaten, heeft in 2 scheeps- booten 32 uur up zee rondgezworven/Toen trof een Engelsche duikboot haar aan, die ze later op een Noorsch stoomschip heeft overgezet, welk schip de opvarenden aan liet lichtschip Doggersbank-Zuid heeft af- gegevenr - De vis s c m© r )5 v i-u o t v a' 4> u 1 t. Gist ejren zijn uit. IJmu id en 35 stoom- trawlers van de -opgei©gele ^laot ter \is- scherij ultigeatoomrl.. - Een galoot aantalwordt nog gcirecid ge maakt om uit te varen. Een li o o g e g a s p o- ij 9; De gas commissie te Winterswijk heeft zich genoodzaakt 'geizien den gasprijs voor licht- en kernkgos" te brengen op 10% cent pier M2. De g e m e e n t e 1 ij lc -e e.e t. w agens weer afgeschaft De proef met het verschaffen vian wann voed sell; tlegen zeer matigen prijs/ is te Amersfoort nia twee weken gestaakt. V, e- kelijks werden slechts 750 porties- genomen. Verbouwing van erwten en boonen op gemeentegrond. Het gemeentebeiSibuur van VHssdngen heeft een commissie van d-Cs'launidigen be noemd, die zal onderzoeken, welke ge- meeaitegjr-ondeni geisic-hikt -Zi.j.n >,voo-r vein bouw van -penlvrndhtien; reeds is beslo ten het niet gebruikte deöl van de liaveai- teirreinen daarvoor te bestemmen. N 6 g nuttiger dan sport. Oip verschiliendle plaatsen in Maas-en- Waal, o. a> te Druten en Bergharen, worden de voetbalvelden omgeapit en in gericht voor de teelti van aardappelen. Tweehonderd Fransche k i n d e r e n. D© „Meierijsche Crt." verneemt-, dat in het klooster der patere Jezuïeten te Ge- rnert 200 Fransche kinderen zullen wor den ondérgelbiraelht. Driehonderd Duitsche kinder e n. G'stermiddag arriveerden te Zevenaar ruim 300 Duitsche kinderen, waaronder volwassen meesjes bestemd "foor diverse Nederlandsche plaatsen. Koper-vitriool. Tiert bestuur van het Landbofciw-Export- Bnreaü deelt aan het Landbouw'-weekblad mede,', dat 'de - Nederlandsche - Ovcrzee- Trustmaatsehappij voor alle door de Kunst- mest-Commissie ingeizonden aanvragen voor koper-vitriool consenten tot invoer in Nederland heeft verstrekt. Over minister Bosboom. Wij hebben ons nog al eensi in afkeu renden zin ■uitgelaten, ovetr het be'leid van den heer Bosboom en niet verheeld onze verwondering* over het feit, dat de Kamer dezen minister handhaaft. Dal) wij in deze niet alleen slaan, is onzen lezers bekend. Wij willen echter ©ens naar vuren li ren,- gon de krasse wijze./waarop dezer dagen Hot Huisgezin aan hare verbazing uiting gaf. .Het blad sahreeif o. m.: ,Dat minister Basbaorn dear goeden smaak niet.heeft gehad, op gezoaidheide redenen een beroep to doen om er mofc krijgsmanseer tusschen uit te trelcken, id onvergeeflijk. Maar nog onvergeeflijkJr is dat da Kamer, die na herhaald© oomité's-gen er aal zich onvoldaan -en- erger toont, den moed heeft gemist-, den zwaksten minister, van Oorlog, dien we in. jaren gekend, hebben, onschadelijk te maken voor het hoog© be lang onzer landsverdediging. Het ongeluk op Hr'. Ms. „Gelderland"." Ten 12 uur gistermiddag kwam te Mid delburg met 'den gewonen trein, .waarin een salonrijtuig was geplaatst, H. M. da Koningin aan. Aan het station werd zij begroet door den commandant in Zetland, schout-bij-nacht W. C. Smit en den burgemeester van Mid delburg, de heer P. Dunion Tak. Met öii- litaire .auto's reed: H.M. met gevolg naar het Militair Hospitaal, waar zij eersit be zocht den stoker A. S. Hoogendonk van de „Gelderland", met wien zij zich eeni- gen tijd onderhield en daarop al -de'andere verpleegde militairen. Voor allen had zij een hdnddruk en enkele woorden over. Te ruim kwart over twaa'f vertrok de Ko- nmgin per auto naar Misgingen om de ge wonden, die daar verpleegd worden ,te be* zoeken. Men meldt uit Vlissingen: Wij vernemen, dat de .toestand van dd gewonden, die hier inhet St. Joseph-ziekeiL, huis gorden verpleegd, hedenmorgen naar omstandigheden redelijk was. Hedeiiniiddag bezocht H. M. de Koningin de gewonden en eveneens de twee ïn het hospitaal te MitLdefiburg vcipieegd wor dende gewonden. De'Koningin kwam te 12 uur te Middel* burg aan, vertrok na het bezoek aan de gewonden aldaar, per auto naar Vlissin gen en keerde per trein van lialftwee naac Den .Hdag' terug. Nader melcit men uiifc'VlisaisigeTi; II. M. de Koningin heeft de 6 gewonden", •die op 4 verschillende kamers in het St. iToseph-ziekenhuLs liggen, alleen bezocht en' naar hun toestand gevraagd en haar leed wezen betuigd met'liet ongeluk. Óp verzoek van de gewonden werd Hard Majesteit door den schout-bij-nacht dank! gebracht voor Hare belangstelling. De Koningin vertrok na haar bezoek aanj, het .ziekenhuis naar de jn den buitenha ven liggenden kruiser „Gelderland", om de plaats van het ongeluk in oogenschouw to nemen. De Koningin-Moeder nam met zeer groot- leedwezen kennis van het droevig ongeval aan boord! van .Hr. Ms. pantserdeksctePp. „Gelderland" en van de ramp die daar door de Koninklijke marine getroffen heeft. Har© Majesteit heeft Z.Exc. dien opper bevelhebber van land- en zeemacht ver zocht Hr. Ms. deeneming over te brengen aan /dei nagelaten betrekkingen van dei slachtoffers en tevens verzocht bericht te ontvangen omtrent den toestand' der ge* wonden. De zomertijd. Ook het „Hbld". voegt zijn aandrang bij dien van anderen, die den zomertijd op 1 April wenschen te zien ingevoerd. E11 hoopt, dat de Tweede Kamer een amendeering van het ont werp in dezen nog mogelyk zal maken doo* liet snel in~"behandeling te nemen. Maar dan zal men toch moeten opschieten, want over veertien dagen is het al 1 April. Wordt de behandeling nog iets gerekt, dan zal men, nolens volens, wel 1G Apiil moeten nemen. De Wiohelro&de. 't Verdiend1 wel de aandacht, dat het gé bruik van de wichelroede zelfs cle aan dacht trekt van een lid der Eerste Kamer., In het vooiioopig verslag toch op de be- grootdng van Binnenlandsehe Zaken lezen we: Eèn ILicL meende, gezien het slagen van proeven in het buitenland, dat liet van overwegend' nut Was, het gebruik der wi chelroede te bevorderen, althans deze caaic ernstig onder de oogen te zien. - Staten-Generaal. TWEEDE KAMER. Vergadering van gisteren. Indische Begrooting,. De replieken waren gematigd. Velen lo* den namen een sierlijken of ook wel oen wat hockerigen draai, teneinde zichzelf in, de gelegenheid te stellen niet tegen de be- grootrng te moeten stemmen. De heer II e e r e s (U.L.) verklaarde zich; slechts op enkele punten bevredigd '&n in hoofdzaak niet van meening veranderd., Toch zal hij voor de heg rooting stemmen* 't Zijn vreemde tijdenl De heer Kleerokooper zal zijn

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1917 | | pagina 1