BUITENLAND.
De Oorlog.
jaaroanc
No. 2237
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. - Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
_.jr Leiden II cent per week, fl.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per
löprartaaL Franco per post fl.80 per kwartaaL
Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent
er kwartaal, bij vooruitbetaling.
Afzonderlijke nummers 5 cenl, met Geïllustreerd Zondagsblad ll',i cent
It nummer bestaat uit twee bladen.
WOENSDAG
14
FEBRUARI
I9I7.
De ADVEBTENTIEPRIJS bedraagt vail 1-5 regels f0.25, elke regel meer 15 cent
ngezanden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Broote letters naar plaatsi-uimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cant
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- er Verkoop (B009
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Propaganda-Comité
voor „De Leidsche Courant".
INGEKOMEN GIFTEN.
oor prcpagaitoa^Gomdté B. F.,
te Leidein f 1.-
Het Weeldevraagstuk.
Bevreemding zal het misschien bij eoim-
gien weaken in deze -sobere tijden fre
v wren spreken omar die wee/Bde. JJat hel
0! htar ook nu zijn nut ii>3eft, om over dit
n( derwerp klaar licht te doen schijnen,
vcAdoeradie (blijken uit hart. verloop de-
verhandeling', vooral waar wij zullen
teenzetten Ihet reilattove karakter van
&t weeldiSbegrip. Blijken zad dan, dat
zaken uit het gewone diageflijkseho
ren geworden, zijn in deze tijden; „kost-
ire" aakan, zoodjat den onredelijk ge-
uik daarvan niet meer „veitkwisting"
leen, maar zelfs, „weeflide" te noemen is.
Bovendien is de wesetldi?. niet alleen on-
lelijk kwaad, maar ook een economisch
raad, met diep-ingr ij pende economische
ivolgen. zooclat we hij da oplossing de*-
caale quoe^tie het weeTdevraagisrt.uk riet
f omen huitensflluiten.
I 'Dit zal ongetwijfeld duidelijk worden,
annezr wij nagaan, wat wij onder weel
moeten verstaan, hoe wij o.ver de weel
hehben te oordeeLen en op welks wijze
j haar kunnen bestrijden.
I. Begripsbepaling van
iwee ld e.
feel is '3r getwist over die juiste i.cfint
van weéldp. Maar ons schijnt het toe,
de m-eiest juiste begripsbepaling gege-
i wordt dioar prof. Aengemsni, wanneer
i de weelde, definieert als h.pt -nm rwiq-
f gebruik van Kostbare zaken, tea- vo'
ëning aan ziinneilijiMieid en praal-
oht". 1) Dit zulten wij wat nader tce-
likvi.
Vooreerst, de weefldie is eletn „onreiie-
jj3c g eh r u i k" enz., d. w. z. zulk esn
Ibruik der aardischie goederen, hetwelk
i strijd, iis met dJe uitspraak van het ge-
Jnde verstand. De stoffelijke goederen,
«9 God ons gegeven heeft, mogen en
Sfs moeten wij getbrudken overemkom-
ig het dloel waartoe ze - door God ge-
Itapen zijn. "Dat is het natuurlijk,-het
delijk gébruik. Wie dus zijn goe.dc.ron
i een dwaze wijze verspilt, zonder te let-
n op het cloor God1 gestelde dqel, mi<s-
ruikt die goederen, maakt er een onrede
jk gébruik van. Wanneer een werkman
in zijn weekloon de helft 'besteedt aan
erk?n drank, dan gebruikt hij zijn geld
el, maar niet naar behooren* niet vol-
ens de voorschriften van het geeonde
eirtand, derhalve maakt (hij zich schui
ig aan een onredelijk gebruik.
Bvawvett wordt het begrip „weelde" niet
DÏedig gedefinieerd door dieze woorden
Heen. Immers ook „verkwisting" is een
onredelijk gebruik", en wed in 't alge
B5en „elk onredelijk gebruik van aard
de goederen". De „weelde" daarentegen
leeft riet die aligemeene betïekeniis. Al is
tet waar. .dat iedere weeldie een zekere
TOrikwisting" is, omgskeerd is het niet
l»ar, dat iedere „verkwisting" „weelde"
&n genoemd worden.
Om deiihailve „weelde" van „ve.rkwi.s-
log" te onderscheddisn, luidt de definitie:
weelde is het onredelijk giebnuik van
testbare zaken", enz., d. w. z*
tal zeldzame zaken», die een betrekkelijk
öoge waarde hebben; of zooaffls Prof. Aen-
enent zegt: waarvan „het genot der be-
lediging ajLt?. evenredigheid mist met de
offering en die er aan gepaard g'aan" 2);
<niet Lib era tore: „de weeddfe is de ver-
filling van den övemvtaed), maar een ver-
pilling in liooigerein graad en buiten alle
naait". 3)
Hieruit blijkt, dat in het bovèng: noemde
toorbeeikl van den ■werkman giaem „weel-
ifl" maai- „verkwisting" is waar te nemen
mdat geen onredelijk gebruik van kost-
a r e zaken -gemaakt wordt). Maar als die-
Bilde man voor zijn spaarcentjes een
[rachtige piano koopt (niet om te bespelen
'tait dat kan hij niet, naar we veronder-
tellen), dan maakt hij zich schuldig aan
weelde.
Onder alle stamden treffen wij die „weafl-
j-zonde aan, ook ondier midden stan-
®r3, 4) Wélke groote uitgaven wonden er
"taters tegenwooaxüg niet besteed aan al
lied kostbare nakien-, zooiaüs nueubilee-
kleeding, eten en drinken, enz.
Misschien, aal iemand zeggen: „ja, rr.aar
«zijn torih uitgaven, die mijn vermogen
®men dragen, dus niet omreda'ijk te
1000011 Toegegeven een oogenblik,
deze uitgaven werkelijk door groot
®daenstcn in handed of industrie moge-
z'jn, zon dei- schulden te maken, dan
Zorgelijke uitgaven toch nog bijna
*W genoemd kunnen wonden: „een -c n-
oni de bedoeling, die hierbij meestal ligt
opgeöloten.
Vandaar, dat er in de definitie als laat
ste element aan toegevoegd wordt: „waal
de is het onirediedijk gebruik van kostbare
nak/ern ter voldoe ni ng aan zin-
nelijkheid en praalzuch t".
Vooreerst „ter voldoening aan zinnelijk-
(hedid" of hel. toegeven aan den voortdu-
renidiem audit naar zingenot. Van nature
is hst den menscfh ingeschapen zijn geluk
te zoeken. Van iets genieten is dus op
zich zelf niet verkeerd, wanneer dit maar
geschiedt op geregelde en redelijke v ij ze.
Onze zondige matuur echter neigt zoo ge
makkelijk tot ongeregeld genieten, 200 ge
makkelijk zoeken wij in aardsch genot ons
hoogste geluk. Zoowelen worden cr gevon
den,, helaas! die tot levensregel schijnen
te hebben: „laten wij zooveel mogelijk
van de wereld, van het leven genieten!"
zonder' diat zij zich bekoimniaren om iioo-
gene, geestelijke belangen. Dat is het ge
not der zinnen, het opgaan in het louter
stoffelijke, het mat »ria!iisffr,e, waarin d.e
mensohelijke samenleving dreigt ten onder
te gaan, gelijk onize gnvote Paus Bene^1 ic
tus het aLleruatdrukkelijkst' leeit in zijn
pracht-oncychek „Ad Beatuasómi", waarin
dit kwaad door hein genoemd wordt de
„allerverderfelijksle dwaling", de „wortel
van al/Ie rampen" in deze sombere dagen.
En zelfs dalen velen hierbij af tot
het 'laagste zingenot. Bij velen komt dal
misbruiken der kostbare aardse he goede
ren voort uit da bedoeling, oon toe te ge
ven aan -de lagere driften van zichzelf of
van anderen. We behoeven hierbij sleclits
terÜoops te (herinneren aan da hedendaag.
sche mondiaine en vaak zedelooze kleeding
valer dames,, om u te doen begrijpen, wat
ik hiér bedoel te zeggen.
Maar behalve die zinnelijke weelde, is er
nog een weelde, voorkomend uit ij delheid.
Om te pralen en te pronken, om boven
anderen uit te gaan, om van zich zelf een
hoogen dunk te 'geven, het is alles zoo me
nigmaal de diepste v ervaringsgrond
voor heerlijke spijzen en uitgezochte dran
ken,, voor bekoorlijke woningen, voor een
opgesmukte meubileering, voor kostbare
Meeding, of aangename reukwerken.
Dat „grdot-doen" uit ijdelheid vindt men
onder alle standen, onder de hoogere stan
den, onder de boeren., onder de arbeiders,
en ook onder de middenstan
d e r s. Om ons een oogenblik tot dezen
laatsten stand tie bepalen 4), hoe dikwijls
zien we 'het niet-, dat een vroeger eenvoudi
ge winkelier, of Mein-industriëel later, als
het hem wat voor den wind gaat, het air
aanneemt, alsof hij eigenaar is van een of
ander groot magazijn of bazar of van ©eni
ge fabrieken. Hoe dikwijls wil de midden
standersvrouw gekleed gaan, gelijk de echt
genoot© van een rijken buurman, of moeten
de kinderen reclame loopen, als bezat men
een Parijsch modemagazijn.
„Vele middenstanders zenden hun kin
deren naar scholen, die meer kosten dan
de beurs kan betalen en brengen hun
kroost in een omgeving, die het prikkelt
tot grootdoenerij, omdat vrienden of vrien
dinnetjes van rijkere ouders hun jaloezie
opwekken, althans gemakkelijk kunnen
opwekken. Zij leeren behoeften kennen,
dié thuis niet bestaan en brengen met een
beetje wetenschappelijke kennis veel defti
ge manieren mee, die aan hun ouder^ meer
geld «uilen gaan kosten dan overeenkomt
met hun draagkracht". 5)
„Wanneer de eb van den tegenspoed
plaats maakt voor den vloed van den
voorspoed, zegt Stipriaan Luïscius 6) zoo
raak-juist, laten velen zich meesleepen
door die ongekende strooming. Zij laten
hun oude kennissen los. De zilveren
horlogeketting wordt vervangen door een
gouden. Hét fijnste bont wordt gedragen,
zoodra de therometer slechts even daalt.
Men komt zelfs in kamers met .zijn pels.
Men koopt een villa. Men schaft zich een
equipage of auto aan. Men tracht zijn doch
ter uit te huwelijken in de zoogenaamde
groote wereld. Men beproeft zijnen zoon
een adelijken titel te bezorgen. Men wordt
een parvenu. Men gooit met geld. Men ziet
neer op zijn gelijken, die niet. zoo voorspoe
dig zijn. Men maakt noodelooze reizen.
Men pocht op zijn rijkdom. Men blijft zich
zelf niet meer
Zoover komen dikwijls degenen, die zich
aan weelde overgeven.
Door deze dubbele bedoeling derhalve
(zinnelijkheid en praalzucht) wordt nader
toegelicht het onredelijke gebruik van
kostbare zaken. Maar tegelijkertijd wordt
de „weelde" hierdoor onderscheiden van
de „prachtlievendheid", welke
goed verstaan een deugd moet ge
noemd worden. Want de „prachtlievend
heid" is ook het gebruik van kostbare
zaken, maar dan een r e d e 1 ij k gebruik,
omdat men die groote uitgaven in-dit ge
val doet, om iets grootsch en edels tot
stand te brengen, in zooverre die kosten
in overeenstemming zijn met de draag
kracht van het vermogen en met het nut
of de noodzakelijkheid van het nagestreef
de dooL
Zoo zal niemand het afkeuren, dat koning
Salomon in hemelschen luister den won
dervüiien tempel bouwde te Jeruzalem voo*-
Jahue. Miemand vindt er iets verkeerds in,
wanneer de priester in heerlijken pracht en
praal het hoogheilig Misoffer opdraagt
Niemand zal het overdaad en weelde 110e
nien, wanneer de Koningin, optreedt in
vorstelijke statie. Dit is geen weelde, maai
prachtlievendheid en stemt) overeen met
het woord in het Boek Esther; „Ut magni-
ficentia regia dignum erat: gelijk het de
koninklijke prachtlievendheid paste"
Na deze uiteenzetting van het weelde
begrip is het toch noodzakelijk hieraan toe
te voegen, dat dit begrip betrekkei ij k
is. Immers wat voor den een weelde is, is
dit nog geenszins voor den ander. De
concrete-vraag, of iets weelde is, hangt dus
op de eerste plaats af van de personen,
die de kostbare zaken gebruiken. Een auto
is een weelüe-artikel voor een winkelier
maar niet voor een millionair.
Of iets weelde kan genoemd worden, hangt
boveiud en af van allerlei plaatselijke om
standigheden. Vandaar dat Dr. Walter
zegt: „hetgeen voo: onbeschaafde wilde
menschen een ovenbac'iige weelde is, is vooi
cultuunnenschen vaak een onm'shaar
iets". 7)
Tenslotte hangt de concrete weelde ook
af van de tijden waarin wij leven. Vijftig
jaar geleden was die fiets voor den werk
man een weeldeartikel, maar tegenwoordig
is zij voor hem een bijna onmisbaar en
noodzakelijk verrvoermiddel geworden. Zeer
juist werd dan ook ©enigen tijd geleden in
„De Leidsche Courant" betoogd, dat steen
kool ofschoon in normale tijdon een
heel gewoon huishoudelijk airtikel in d>>
tagenwoordige tijden, nu groote schaarschte
heerscht, een „kostbare zaak" is te noe
men, en dus een onredelijk gebruik daar
van met zijn noodlottige economische
gevolgen terecht als „weelde" moet wor
den aangeduid.
begrip volgt dus, dat we, bij de concrete
vaststelling of iets weelde is, rekening heb
ben te houden met allerlei omstandighe
den. Daardoor wordt tevens verklaard, dat
het praktisch niet altijd even gemakkelijk
is om in' concrete van een zaak te zeggen
of het een weeldeartikel is of niet: we kun
nen nu eenmaall geen mathematische gren
zen trekken en hebben ter bepaling alleen
een relatieve norma.
Na deze uiteenzetting van het begrip
„weelde" komt nu de vraag: „hoe moeten
wij de weelde beoordeelen". Vandaar ons
tweede deel; Beoordeeling der
weelde.
1) Leerboek der Sociologie, pag. 437.
2) t. a. p. p. 437.
3) Sta.aithri'iishofudikunde" p. 396.
4) Deze lezing werd gehouden voor mid
den standers.
5) Woorden van M. de Hout, gesproken
op den 7en Katholiekendag van Den Bosch.
6) „Karakters", pag. 23.
7) Staatslexikon „Luxus".
J. P. VERHAAR.
Seminarie „Hageveld". Pr.
V Een ploertige beleediging.
Het wetsontwerp om de lichting 1918 ver
vroegd op te roepen, zonder daarbij split
sing te maken tusechen militie en land
storm is gisteren aangenomen m e t h e e 1
de linkera ij de voor.
Waarom zulk een eensgezinde stemming
van de linkerzijde, terwijl toch bij' de dis
cussies de verschillende sprekers van links
verre van enthousiast gestemd waren over
da strekking van dit wetsontwerp?
Waarom? De rechterzijde had bij haar
critiek niet slechts gewezen op het onwea-
scheLijke en onlogische,, dat nu juist bij de
Hchting 1918 geen scheiding wordt gemaakt
tussohen militie en landstorm daarin
was de linkerzijde het met haar eens
maar zij had hierbij ook gewezen op de
izedelijke gevaren, waaraan vooral de jeug
dige miliciens in het leger zijn blootgesteld.
En dat had zij niet mogen doen! En uit
vrecs(!), datl zij er van verdacht zou wor
den, in deze met rechts mee te gaan, heeft
toen de linikerzijde maar de zijde des mi
nisters gekozen... 't Zou immers te preutsch
zijn, ook zelfs maar den schijn te wekken,
voor zedelijkheids-argumenten iets te voe-
lenl
Toen er gewezen werd op het geval be
treffende een schunnige voorstelling voor
de militairen in het circus Carré te Amster
dam (waarover indertijd de heer Arts vra
gen stelde, waarop de heer Bosboom ant
woordde, dat de .zedelijkheid of onzedelijk
heid een kwestie van „appreciatie" is)
deed de Minister al een zeer* vreemd ver
haal. Hij had een officier, een achtens
waardig man, zeride hij, uitgezonden, om
het bewuste stuk te gaan zien. Deze. had
hem verzekerd, dat hij voor een maand ge
lachen had en dat het stuk onzedelijk was...
voor hem, die onzedelijk denkt of voelt.
Eerstens, wat het „achtenswaardige"
van bedoelden officier betreft Dit is im
mens een kwestie van „appreciat&e"! 't Is
lang niet onmogelijk zelfs heel goed mo
gelijk dat de heer Bosboom iemand „ach
tenswaardig" heet, dien wij een ploert
noemen.
En dan, dat „ihet stuk onzedelijk was
wor hem, diie onzedelijk denkt of voelt"...
„De Maasbode" noemt dit terecht „een
ploertige beleediging" voor al, die zich
over de schunnigheid van het bewuste
geergerd hebben.
Men keert den rug toe aan iemandf die
met dergelijke ploertige middelen «ijn te
genstanders van zich tracht af te houden.
En vooral, indien zoo iemand een minister
V Niet paraat.
Na^twee en een half jaar mobilisatie in
one vaderland 'kan man in een openbare
vergadering van de Volksv ertegen woo r-
diging opeinlijik .als zijn meerling te kennen
geven, dat ons leger niet paraa/t is! Dat
is gisteren geschied in de Tweede Khmer
bij de be raadsliagi nge n over de vervroeg
de oproeping van de lichting 1918 zen
der ook rnaar eenig protest!
Dat zoo iets geschieden kan is be
droevend en ergeailijk. 't Vooi spelt, dat
er bij de behandeling van de aanstaande
Ootriogsbegrooting den -minister van Oor-
t>g w?l zéér harde moten te kraken zullen
wouden gegeven. Met spanning zien wij
die discussies tegemoet
V Weerbaar.
Het anti revolution aire Kamerlid, de
heer Scheurer, verklaarde gisteren in de
Tweede Kamer voor een algeineenen dienst
plicht te zijn, omdat hij is voor een «00
sterk mogelijke weerbaarheid
ILPCUaVnW- Oiiyi.. '7'ÖO.r Wt'iM -
oen vraag, of die weerbaarheid wpl zoo
sterk wordt, a!s er al maar meer mannen
worden gerecruteerd voor levend legerma-
teriaafi; als er maar steeds meer krachten
worden onttrokken aan de versterking
van onze ©economische kracht., waardoor
öeni land zioh toch ook, én niet minder,
men zie slechts maar de oorlogvoereuir
de rijken! weerbaar moet maken.
Men zoeke 's lands weerbaarheid toch
niet in'aul'k een eenzijdige richting!
Onderhandelingen tusschen Ouitschland
en de V. S. -- Ook China roert zich. --
0e ,.Afric" van de „White Stare Line"
gezonken. - Een Engelsche Munitiefa
briek ontploft.
DE BREUK TUSSCHEN DE VER-
EENIGDE STATEN EN
DUITSCHLAMD.
Het was een verrassing te vernemen, dat
Duitschland een mededeeling tot de Ver.
Staten had gericht, waarin het aan zijn
verlangen uiting gaf om in zake den, duik
bootenoorlog tot een vergelijk te komen,
ten einde een oorlog met de Vereenigde
Staten te vermijden. En het kon wet an
ders dan verblijdend genoemd worden, dat
Duitschland te elfder ure een gewapend
conflict met de Ver. Staten wilcle voorko
men en daarom tot een matiging in zijn
onrlerzeeschen oorlog wilde overgaan. Een
Wolffbericht kwam een oogenblik de illusie
verstoren, daar de mededeeling uit' Wash
ington rondweg tegengesproken werd. Doch
opnieuw bleek, dat een gerucht zelden ge
heel en al uit de lucht is gegrepen: Duitsch
land heeft zich wel degelijk door bemidde
ling van den Zwitserschen gezant metl d®
Ver. Staten inverbinding gesteld. Op het
oogenblik ziet het er niet naar uit, dat de-
«e stap tot een bevredigend resultlaat zal
leiden, daar geen der beide partijen van
haar standpunt afwijken wil. Duitschland
zegt, geneigd te zijn tot onderhandelen op
voorwaarde dat de „handelsblokkade tegen
Engeland" een wel wat vreemde bena
ming voor den verscherpten duikbooten-
strijd! onverbroken blijft. Het antwoord
der Amerikaanschc regeering moet nu we-
zon. dat Amerika gaarne bereid is te on
derhandelen mits Duitschland zijn pro
clamatie van 31 Jan. j.1.waarin het den
verscherpten duikbootenoorlog aankondigt,
intirektl
Van de oorlogsterreinen.
Overzicht.
Op Net W<3»teVijk oTrtogstenrein
breidt aich de !ie niet tut. 1 m
iegehberLcht spreekt van belemmering de*
gevecihtébedrijvigtheid tengevolge van mist,
meldt mislukte aaiwaiüen der Engelschen
tusschen Ypetretn em Atreoht, en zwijgt
over dio An ere. Van EngeHsdhe zij.de wordt
melding gemaakt van een Mein vooartoet,
dat door (hen ibdhaaM zou zijn ten. Noor
den van de Ancre.
Ook in (hot Oosten diedian zich geen
belangrijke wapenfeiten voor. Het "voor
naamste is diat, waarvan een Duitech lo-
gaiberidht melding maalkt, n.l. van de ver
overing van aan sterk gebouwd steunpunt
dei- Russen ten Z. van VaJoputna; 3 offi
cieren, 168 man, 3 machinegeweren en
andere oorlogsbuit vieflen in handen der
aanvallers.
Aan dit feit kan daarom eendge tetee-
konis worden gehedht, omdat in deze
streek het offensief langen tijd aan Rus
sische zijde is geweest; het kan dus dui
den op een ommekeer in clo steikt©ver
houdingen.
Op-het 'Macedonische front be
perkt de oo;i'lo(g zich sedert den val van
Monastij* vrijwel tot srihermutsélingen.
Mag men de afilcicelo Engeésdhe lezing
over den strijd in Mesopotamië zrn-
der meer aanvaarden, dan wordt de po
sitie der Turken aan de Tigris steeds on
gunstiger.,
Op Zee.
De verscherpte duikbooteroorlog.
Brazilië sluit zich niet bij Amerika aan.
Uit Brazilië wordt bericht, dat de regee
ring het verlangen van de Vereenigde Sta
ten, om zich bij hen aan te sluiten, van d«
hand heeft gewezen en zich zal bepalen
tot een protest tegen eventueele benadee
ling der Braziliaansche belangen.
Argentinië weigerö Wilson te volgen.
Volgens berichten uit Argentinië bepleit
het officieus© blad „Epoca" de afwijzing
van het voorstel van president Wilson eu
"f uü,'alit'cit. Ook de „Prensa" neemt
r\a "Rnrrvn1
zing van het voorstel van Wilson.
De houding van China.
De „Morning Post" verneemt d.d. 8
dezer uit Tientsin, dat de opvatting in
officiéél© kringen te Peking thans geneigd
is tot ihet afbreken van de betrekkingen
met Duitoohland. Aanvankelijk was de
meerderheid van hét Kabinet er voor. oor»
niets te dioen; maar na ontvangst van de
nota van Wilson kwam er verandering in
de opvattingen, en werd men er voorstan
der van, zioh aan te sluiten bij de politiek
der Ver. Staten. Slechts twee ledcm van
het Kabinet waren daar tegen*
Men verneemt diat China, alvorens de
betrekkingen mat Duitsohtiand formeel af
te breken, voornemens is, oen protest te
richten tot Duiteohlland, tegen den onge-
breide'.den duikibootoorlog.
Do „Afric*.
Het stoomsdhip „Afric" van de „White
Star Line" is gezonken.
Vijf personen zijn om het Teven geko
men.
Van de equipage worden 17 man ver
mist.
(Hot stoomschip „Afric" was groot 11999
hr. ton. cm werd gebouwd in 1899. Red.)
De duikboot- en mijnoorlog,
De motorsloep „Norvegia" is in den.
grond geboord; de bemanning is "red.
De treiter „Athenian" en de vis-
schcrsbark „Victoria" zijn In. den grond
geboord. De bemanning vam de „Athe
nian" is ger ed.
Het Britsdhe stoomschip Foreland"*
(1960 ton) 'én de t rei lier „Brissens'zijn in
■dien grond geboord.
Den 8en dezer is bekend gemaakt dot
een teruggekeerde Duitsche duikboot in
dien Atlantisdben Oceaan 10 schapen, mei?
een gezamenlijlken inhoud van 19,000 ton
in den grond had geboord. Daarbij waren
2 .sohqpen van 4900 ton met graan en le
vensmiddelen, 1 vam 2300 ton met salpartcr
voor Engeland bestemd; 2 van 5000 ton
mat .steenkool voor GibnaJltar en voor de
Itatiaanisdhe staatssporen bestemd, cn 1
van 2100 ton met olie naar Queenstown
onderweg. De duikboot heeft bovendien
een Engelsch prijs-officier van een Nedetr-
landsch stoomschip gehaald.
Volgens een pas ontvangen duikboot-
bericht zijn verder zes stoomschepen en
ee.n zeilschip, met can gezamenlijk en in
houd van 25,000 ton in dien grond géboordt
België.
Wat de Belgen voor hun werkloozen deden.
Men schrijft aan, het „Hbld.":
Voor de werkloozen in België is, naar de
cijfers, meegedeeld door de „Kölnische
Volkszeitung" van 10 Januari 1.1., van den
aanvang van dein oorlog tot op 31 Decem
ber 1916, door de Belgische steuncomités
reeds een som van 227 milhoen franks be-
stee Tn de ©cember werd
1 m behoeftige
