WOENSDAG 7 FEBRUARI 1917. BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLANÓ. Nederland en de Oorlog. 8o JAARGANO Ne. 2231 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Int ere. Telefoon 935. PosÜms 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering voor Leiden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per weak, 1.60 per kwartaal. Franco per post f 1.80 per kwartaaL Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cenL per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7Vs cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels HL75, elke regel moer 15 ceo* ngeznnden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dianstpersoneel, Huur- en Verbuur, Koop- er Verkoop CS69» Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. Dit nummer bestaat uit twee bladen. 5= Propaganda-Comité voor „De Leidsche Courant". INGEKOMEN GIFTEN. Vorig badnag j(3. S. te Leiden ■N. B. (te LeAdieSa. N. N. t3 Katwijk egstg-eest N. N., jtot zekere intentie f 15.— 1 0.50 4.72 5- y Ernst. Wij begonnen ons te. gewennen aan het icBoffe gemmmed van (hot oorlogrumoer heell dn dia verte. Maar nu ts het plotseling iweer als boven omzie (hoofden losgebroken, leti 't is, of do dreunende sfliagein weer li el het lamd', ais in Augustus 1914, doen op schrikken van angst em vervullen inert ivtre s üe toestand is zorgwekkend diat vraagt gföeoi bewijs, maar is waarneembaar tri helle duideCijlkhedd! „Er is giaen redlen tot bijzondere enge- rustlheid" «die uitspraak van deer pre mier kunnen we gelooven zonder ook maar Üe iminste achterdocht het buitenland sch bcfiad van de reigieerimlg kunnen we sehen- Icöni ons «yloOflie vertrouwen dioch :t waaia etruis\rogellipoiliüeflc, 0010 we on® ontveins den, dat bet oorlogsgevaar voor ons va- <teAand nu dreigender isi, dan wellicht ooit te voren in da achter oinis liggende fooriogsjaren Dit mag geien aamletdiiTug zijn, dat ons verstand als wondt bevangen met en ver bijsterd door eien <on redelijken schrik eooaTis in die verdwazenda dagen van 'Augustus 1914! maar -wel mag en moe t 't ons stemmen tot ernst. Erns t..„ Wij allen wenlscben zoo vurig onze (negeering toie voorzichtig beleid en groote (wijsheid, om ons 5and, zoo eeinigszins mo- gieiijk, te bewaren voor dien aJllerpijnlijk- eten geesel va.n den oorlog. Zoo lefènigszins mogelijkDaar is er Eén, in Wienis macht ligt bet liot d-er menschb aid, Die het verstand dier bestuurders kan verlich ten en de harten der (hieenyclhiars kan be jegen... Brio daarom, allen, >dtie gelooven- op de knieën! Wij, Katholieken, wij Iff eten met de volstrekte zekerheid van bet geloof, dat wij "door het gebed iaoove.el g'oeicïls kunnen verkrijgen, zooveel kv aarls kunnen weren. Zou 't dan niet onvsrantwo 0 rd el ijk zijn onveran t- (ffoor d e 1 ij Be oJlis wij niai1 tieten in deze 030 critiekie diagen Gods barmhartigheid «war ons vaderland en ons allien af te Iomeeken! Als Katholieke courant stellend jde feiten van den dag in het licht des geloofs, mogen wij itodh wel allien en aHercenvt ons zeiven herinnetren aan den plicht van gébed, vooriail in deze dagen! Het Noorsche stoomschip „Odin" zón- eer waarschuwing getorpedeerd. - Rede van Tisza in het Hongaarsche Huis van Afgevaardigden. Een Braziliaansche nota. - De houding van Zwitserland. DE BREUK TUSSCHEN DE VER- EENIGDE STATEN EN DUITSCHLAND. Zwitserland volgt het voorbeeld niet. De Zwitsersche Bondsraad, heeft van pre- ndent Wilson een nota ontvangen, waaritn verwachting wordt uitgesproken, dat Zwitserland Amrika's voorbeeld zal volgen. 9e Bondsraad heeft .zich twee dagen met 3eze aangelegenheid bezig gehouden en ^ft afwijzend geantwoord op het voorstel FAO Amerika. De ZwitSersche pèrö is aigSmêen de mee- toegedaan, dat hert verzioek van Wil- Zwitserland om zich aan de eijde Amerika te scharen, berust op een ollediga miskenning van het wezen van de witsersche onzijdigheid -en haar geschied kundige beteekenis. Het verzoek van Wil- j*® is daarom ook bei9list afgewezen en pverö werd d'e nadruk er op gelegd, dat wcM/9 de schending van de eer van het «nd of van het grondgebied van liet rijk KK>r Zwitserland aanleidingen kunnen zijn, neu^rahteit te laten varen. In geen ge. /h W sPrak(i van, dat de Bondsraad het nee ft over de in te nemen houding met idere neutrale Staten in verbinding te an* Evenwel is me® van plan op ge paste wijze te Berlijn en te Weenen te pro testeeren. Het Noorsche stoomschip „Odin" zonder waarschuwing getorpedeerd. Volgens eetn teTiegram aan het Noorstche ministerie van Buitenlandsche Zaken is (het stoomschip „Odin" uit Bergen, op weg van Banry naar Lissabon, op 2 Februari om 4 uur, 20 imijilen ten N.W. van Oues- sant zondier waarschuwing tot zinken ge bracht. Een machinist en een stoker, beiden uit Beugen), zijn gedood. Een Braziliaansche nota. De president van iBraiziilië deed aan den ministerraad meidiediaaliing van een protest- nota aam. Duitschland. Alle laden van het kaibinet ware.n een stemmig voor de termen der nota, waarin Brazilië op gematigd-en, doch vasten toon Z'ijin houding uiteenaat, ter bescherming zijner rechten en bet argon. tegen de he- dredging imet den Dudtisidhen duikboot- oorlog. De tekst der nota zal worden publiek gemaakt, nadat deze iaan de kanselarijen aai zijn bekend gemaakt. Van de oorlogsterreinen. Overzicnt. Op het Oostelijk gevechtsterrein hebben Duitsche aanvallen plaats gehad bij Ketzeline en Brody, welke aanvat lie n volgens het Russische be richt werden afgeslagen. Van het W e s t e 1 ij k oorlogstoon eel komen weer belangrijke berichten. Tus- sdhen 11 a p a u m e en Péronne, blij ven de Engelsdben veel bedrijvigh?dd ont wikkelen. Men meDclt dat zij ten N.W. van G n a u di e c o u ir t een plaatselijke onder neming luitvoeiden, waarbij zij loopgraven bezetten o-ver oen afstand van 500 yards én 70 man gevangen namen. In de nabij heid van Bouchovasnes, Nys en Grajid- court drongen zij in de Duitsche loopgra ven. Doch va'»i eeniiig reichtstreeiksoh ge volg hij dit binnend/iingen wordt verder niet gerept. Is dims ten Z. \an de A n c r e het ini tiatief der aanvallende beweging aan Engeilsche zijde, zij het dan ock dat het alles te saam niet veel te bc.teekenen hee-ft, ten N. van de Ancre n.il. te-n O. van Baaiucourt trachtten de Duitschens dlooa- heirhaa',die tegenaanvallen hun vroe gere loopgraven weer in te nemen, het geen de Engelschen verhinderden. Het nieuwe Fransche communiqué spreekt van overrompelingen der Duit- schers op. dien rechte roever van die M a a s, welke .tot staan weirdien gebracht. In Lo tharingen, bij Paroy, had een Duitsche aanval aanvanikeilijtk eucoea. dat echter door eem tegenaanval der Fransohan we der werd prijsgjageven. Er warden duo op het Westelijk front tal van kleine gevechten geleverd, die alhoewel zij cp zichizelve beschouwd wei nig effect sort eer en toch op groote ga- beurtendssen wijzen. Op Zee. De duikboot- en mijnoorlog, Het Engelscbe s.s. „Warley Picke- ring" (4196 ton) is in den grond geboord. Het Engelsche s.s. „Floridian" (6930 ton) is in den gi-ond geboord;-16 matrozen zijn gered. Het Engelschë zeilschip „Belford" (1905 ton) is in dien grond geboord en, naar veruidt, ook de Noonsche bark „Tamara" (453 ton). Het Britsche s.s. „Port Adelaide" is tot zinken gebracht; de stoomtreilar „Re solute" heeft 96 menschen van de beman ning en de passagiers op zee opgepikt. Naar men meent, is het Russische s.s. „Cerera" (3512 torifenhet Engelschie „War- tenfels" (4511 ton) tot zinken gebracht. De volgende 9chepen zijn vermoede lijk alle in den grond geboord: het Noor sche s.s. „Regal" (892 ton), 22 leden der bemanning zijn op zee opgepikt; de bark „Wasdale", 19 ledën der bemanning zijn op zee opgepikt en de bark j.Sunigdal", waarvan 25 leden der bemanning op zee zijn opgepikt Een Duitsclie teruggekeerde duikboot heeft, behalve de reedis vermelde tAvee En- gelsche schepen van tezamen 7400 ton, nog het Italiaansche s.s. „Bisagne" (2252 ton), hert Portugeesche zeilschip „Hinho" (500 toaii), een bewapende vrachtboot van 3500 ton in den Atlanitischen Oceaan in. dien grond geboord en bovendien in Engelsche wateren bij nacht twee onbekende vracht schepen van ongeveer 2000 en 4000 top.. De duikboot heeft ee»n kanon buitgemaakt en 3 gevangenen meegebracht. Qostenrijk-Hongarije. Een rede van Tiexa in het Hougaareohe Huis van Afgevaardigden. In het Hiuis van Afgevaardigden deelde de -minister-president graaf Tisza over de verscherping van don duikbootoodog o. A. het wlgeT.de medo? Het betreft de verdediging van ons aan gevallen levein met gebruik van alle ons ten dienste staande rechtmatige middelen. Dé" minister verklaarde ten slotte: „Wij staan ook thane nog op het standpunt van dendoor Wilson voorgestelden vred'e, wel ke niejnand in de voorwaarden voor zijn bestaan wil aantasten en niemand wil ver ootmoedigen en geschikt is een nieuwen grondslag te vormen voor den wereldvrede. Wij .zijn ook thans nog tot onderhandelin gen bereid, zoodra wij den waarborg ont vangen dat onze vijanden geneigd zijn om tot het verkrijgen van zulk een vrede te onderhandelen. Zoolang (fit echter niet het geval is, zoolang onze vijanden ons naar het leven staan, zijn wij genoodzaakt en besloten dezen onmenschelijken en misda- digen aanslag af te .slaan en ons te bedie nen van alle rechtmatige middelen, die zich eigenen tot borgstelling der resulta ten. Verschillende oorlogsberichten. Gouden ambtsketens Ingeruild. Uit Breell-au wondt aan die". „Köln. Z%." be richt, dat het gemeentebestuur bes'oot de gouden ambtketens vam den eersten bur gemeester en den voorzitter van den ge meenteraad aan het goudirfcoopbureau aldaar te verkooipan on door ijzeren ambts ketens te vervangen. De aamkoopsprijs der ketens bedroeg in het jaar 1840 772 thaler. Mishandeling van krijgsgevangenen. Haw as geeft in een uitvoerig telegram ■een relaas over gruwelijke mis/handelin gen van Fransdh-a krijgsgevangen in Duiitschiand met de namen van sommige Duitsche militairen, die zich aan deze mishandelingen hebben sdhulddig gemaakt e:n met die van dia krijgsgevangen, welke het s'lachtoffe/r er van waren. Zulke ver halen van wreedheid' ovetr en weer zullen nu waarsohijwl ijk eien afzonderlijke lite ratuur gaan vormen. En helaas bij eenigia vermoedeHijfke verdrijving - - mis schien ook wol meer waadheid bevatten, dian die eer dieir memschetijikheid gjadoogen kan. Buitenlandsche berichten. De koude. Uit Duits*hland koman berichten van bui-tem gewoon Htaenga koude* De 2 Fe bruari was in de streken van Keulen de ■koudste dag sedert 100 iaren. Op sommige gedeelten van den Rijn vroor het 23 en in d<etn Eifeil zélfs 29 graden. Ook uit Koningsbergen wordt gamel'd dat de koudie in Oost Pruisien buitenge woon hevig is. In Insteaburg vroor het 25 graden. In dien wacht van Zondag op Maandag heaft heeft het in het Cassetgehergte 26 graden en in do dialemi 22 graden gevro ren. Dit is de strengste vorst shdert het jaar 1841 waargenomen De imigratiewet in de Ver. Staten. De Senaat heeft het met het veto van den president teruggezonden wetsontwerp <op die imigratie, dat voor die imigranten een Heets- en schrijfproef voorschrijft, aan genomen met 62 tegen 19 stemmen. De beraadslaging wias zeer Gevendig. Daaj- het R-qpresemitantenllwiis het ontwerp -ieedis goedkeurde wordt het eiem wet. Otver deze qwacstie is twintig jaar -lang gesitrederii en 'dinia presidenten wraken hun veto over den maatregel uit. In de lucht gevlogen. Uit Zeiveuaaii! wordt (gemaild aan hei „Hlb'ld.": Naar ik ziooeven van uit Duitsch- lland (komende reizigers verneem, is in do vorige waek de fabriek' vam anilineverf- etoffctw, drogerijen, geneesmiddelen e. d. van de firma Baijer te Leverkussen groo- tendeeds in de lucht gevfiogion. Er zouden. 000 dieeldie men mij meidie, twee straten te Leveokusisen 'gnootwideele vernield 011 véle mansohon oxngettoaman zijn, terwijl de knal zoowel te Gobtenz ofs to Duidbu'Yj gehoord wend- Mem dteeMe mij nog onder voorbe houd mede, dat het geval geflieim gehou den weincL De verscherpte duikbootenoorlog. De „R ij n d a m". Van het atoomschip „Rijndam" van de Holland-Amerika-Lijn, op weg van New- Lorit naar Falmouth, is draadloos bericht ontvangen, dat het omgekeerd is en den terugtocht naar New-Cork aanvaard heeft. D e „K a w i". Heit Ihuiijsvarande -stooraadhip „Kawi" >van diep Rotterd am sch en Llioydi ia 3 dezer -te POfdang aangekomen em blijft aldaar, 001 op madiene orders te wachten. N a a r z e e. Gisterochtend vroeg zijn twee Engelsche stoomschepen uit den Nieuwen Waterweg naar zee vertrokken n.l. de „Kirkham Abbey" naar Huil en de „Starling" naar Londen. Uit IJmuiden wordt gemeld, diat het Engelsche stoomschip „Amsterdam" gister nacht om 2 uur naar Leith is vertrokken. Naar Engclanidi. Stoomschepen, in Nederland gebouwd voor vreemde rekening, die uitvoerconssnt hebben gekregen op voorwaarde, lat zij gedurende oen vastgesteLden tijd voor Neder-iamteche belangen, zullen blijiven vai*en, mogen, zoo meldt het „Hbld..", ook niet naar Engeland vertrekken. O u di-M inisterTreub over den toestand. De „Haagsche Couran.t'f heeft een onder houd gehad met oud-minister Treub over het besluit van de centrale mogendheden inzake den verscherpten duikbootoorlog. Omtrent de positie van ons land vond mr. Treub het wenschelijk, zich niet tot in bijzonderheden uit te laten. Wel vestigde hij er de aandacht op, dat, wanneer men aanneemt, dat er geen daden gebeuren, waardoor Amerika tot oorlog ge dwongen wordt, het niet denkbaar is, dat Duitschland den maatregel tegenover Amerika niet zou doorvoeren, en tegenover de andere neutrale staten wel. Mr. Treub verklaarde eich overtuigd, dat men in dit geval den graanaanvoer niet meer moei lijkheden zal in den weg leggen dan hij nu reeds ondervindt door den duikbootemoor- log, zooals die tot dusver wordt gevoerd. In het tweede geval dus, wanneer er wel oorlog met Amerika komt, kunnen de le vensmiddelen, die wij vandaar betrekken, beschouwd worden als contrabande, ko mende uit een vijandelijk land, maar het is niet waarschijnlijk dat Duitschland prin cipieel wat het practisch zal doen, blijve in het midden .zulke schepen met graan, geconsigneerd aan de Nederlandsche regee ring, stelselmatig in den grond zal boren, teneerste, omdat het provisie betreft voor Nederlend en dit geldt ook voor andere neutralen en het een uitlokken van de mogelijkheid van conflicten met de Euro- peesche neutralen zou beteeken en. Ten tweede acht ik het niet waarschijnlijk, om dat uit een zuiver economisch-politiek oog punt alleen nadeel voor Duitschland het gevolg ervan zou kunnen zijn. Want hoe minder graan er inkomt 110e meer men (het broodveitbruik moet ver minderen, hoe meer mein het brood moet vervangen door al wat men anders ter beschikking voor uitvoer maar Duitsch land zou (kunnen houden. Zulk optreden zou voor Duitschland nooit eenig belang hebben en. ik geloof niet, dat heit zal ge schieden. Gevraagd-n nor zijn me'ening over de kwestie van het aandoen door onze sche pen van Engeland, antwoordde mr. 'Ireub- Afgezien van het verplichte, aanleggen of England af sit and zal doen van dezen maatregel, weet ik niet wijs ik er op, dat vale sdhepan Engeland moeten aan doen met het oog oo de kolenkwestie, ook al zou Engdlamd afstand doen van de tot nu toe 'bestaande veihouding tengevolge der gewijzigde omstandigheden. De toestand aal' 000 worden, dat men alleen uitvaart, als men koten genoeg heeft voor de heenreis en in verscheidene gevaölien, als men. kolen genoeg heeft voor de heien- en thuisreis 'Het gievcfljg zal een groote vermindering der vaart wazsn. Betreffende die m.oleistverzek'aring is, naar men woet, begin aomer een wet aan gen 0- memi, die hdt dier rejgeering mogelijk maakt, te borassuroeren en zeïif te assu- ree-ren, als het voor de particuliere' maat schappijen te ga vaart ijk is geworden. De thans ontstane toestand heeft ten. gevolge, dat de regeering van de haar bij dje wet toegekend a betvaegdlheid waarschijnlijk gebruik zal moeiten maken. De stemming in Indië. De correspondent van de ,,N. R. Cf" te Semiai-ang seint: De tolegrnainirman over den moeilijken toeisrtand van Nederland in Europa hebben hier in Indië groote consternatie verwekt, vooraJl wegjens de absolute »>nzek^rhodd, waarin men verkeert, daar officiee'e be richten ontbreken,. De of fee tan markt is zeier gedrukt. De scheeipisagenituur-maaitsichappijein zijn met elkaar in- conferentie getreden. Ver koer met En ge'l and. Te Hoek van Holland zijn gisteren uit Engeland G600 zakken prist en mail aan gekomen. Invoer in Duitschland. -Heit bericht, als Axu alle uitvoer uit Duitschland' met ingang vatn 16 dezer worden vartoodlen, berust op een misjver- cstandi De zooJk iflt njaan hot Hbld."' uit goede bron venTnaerot, de©©: Sedert ecnigon tijd was dloor verksera- stramming, in Duitschlland dJe invoer van Ncdertand naar Duitscilidland veihoden, met uitzondering van goederen, waarvoor dioor Duitschlland consent tot invoer waa QQgiven. Dit verbod van invoer word$ met ingang van den löden dezer opge heven. Normaal bak- en braadvet., In de plaats van rundvet zal binnenkort door de Regeering normaal bak- en braad, vet beschikbaar worden gesteld. Ook hier van zal de detailprijs 40 cent per pond be dragen. De „Bepalingen, nopens den ver koop van regeeringsrundvet" zullen ook voor dien van normaal bak- en braadvet gelden. Geen beperkten treinenloop Dezer dagen werd medegedeeld dat, ia verb and "met de steenkolenschaarschte, bin nen korten tijd opnieuw een beperking ia den treinenloop zal worden gebracht. Naar men te bevoegder plaatse medo. deelde, is dit bericht niet volkomen juist. Wanneer de kolenschaarsclite mocht blij ven aanhouden, zal een nieuwe beperking in den treinenloop moeten worden, overwo gen, doch een onmiddellijke beperking i3 nog niet te verwachten. K o I e n. Dank zij den aanvoer van kolen, zijn" de werkzaamheden op de fabriek der fir ma EliaiS, te Tiiburg, waar ongeveer 300 personen arbeiden, hervat. Gebrsk aan brandstof. De firma H. P. Gelderman en Zonen td Oldenzaal, heeft zich wegens stenkoLen- schaarsdhte genoodzaakt gezien den werk tijd in (haar fabrieken te (beperken tot 5 dagen van 9 uur pea week en haar nieu we p'oqgi van pl.m. 300 adbeiddrs uit Los ser en elders einde dezer week to cfhlslaaitj Zij ontvangen van de firma nochtans gen durend® 4 weken finaiucieieilen steun. Wegens gebrek aan grondstoffen, zijn de Bartels' chef abri eken aan de ')mvad bij Amsterdam stop gezet.' Steenko1engebrek ook over de grens. Te Emmerik zal de gasfabriek wegens kolengebrek moeten gesloten worden. Geen steenkool uit Duitse h- landt Het Ned. Corr. bureau meldt ons: In verband mrit het bericht, dat Ouilsoh- Jiand be,redd is in den vervolge maande lijks 320.000 k 350.000 ton steenkool aan ons land te leveren, indien Nederland voor het varvcmr naar hier zorg wil dra gen, wordt er de aandacht op gevestigd, dat deze iop .zidh zelf zeer te waardeeren bereidverklaring van Duibséhland in den oogenblikke!ijken moeilijken toestand geen wijziging brengt Immers, zoolang het scheietpvaartvaikieïr op den Rijn gestremd blijft, is een eenigszins omvangrijke aan voer uit Duitschland uitgesloten. Men heeft eidh er mitsdien op voor te berei den, diat zoowel door de stremming van het schéepvaartverrkeer in 'het bijzonder als door de Verm metering van ne toch (reeds aoer geringe voorraden in het alge meen dc koCienvioonziening nog gedurende langen tijd zeer moeilijk zal blijven. De machinefabriek der firma Stork Co. stop g e 7 e t. De machinefabriek der Gelbr. Stork Co. te Almelo, is heden stop gezet tot en met Zateüid;ag, clan zaïl een nadere regeling getroffen worden. Op de kanto ren vord.t doorgewoiikt. Het volle loom wordt uitbetaald), hiervan een derde uit het mohilisati^onds en twee derden dooaj do firma De hooge lederjprijzeo., Te 's-Gnaivenbage 'haid gistennviddag dj aangiotoondigjdie protesüvangadJering pSaati tetgien, de hoog 3 liederprijaeni uitge?chrevftri dioor hert bestuur van dien Ned. Bond vol Schioenmakieffs-Paitrooniaveraenigningen. Dfll veiTgadering was zeer druk bezocht. Aangenomen werd op vier na algome4 ne stemmen de reiedls giepubdiceends m<kA Wij komen morgen nader op deze vw gadering terug. Aardappëben-, groenten eu fruithandel. Het dagélijksdh bestuur van dan NcdWV la-nidschen Bond van aardJappet., ten- en £ruithandie laren beseft den, m tor van Landbouw, Nijverheid) en Ha wagens de groote moeilijkheden wao£ dei handed ailjgiamcem veikieeaU, ten spoedigste een onderhoud 6e M\MA toestaan aan dat bast uur. G'3 en sinaasappeffien moer. Men meldt dat lncr L"i - c

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1917 | | pagina 1