24 BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. ge JAARGANG No. 4219 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. latere. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDEBD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met6RATIS POLIS Ongevallen-verzekering voor Leiden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per kwartaal. Franco per post fI.SO per kwartaaL Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 71/, cent WOENSDAG JANUARI ISI7. De AOVEBTEJfTIEPBIJS bedraagt van 1—5 regels t G.75, elke regel meer 15 cent ngezanden mededeelingen van 1-5 regels flAO, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijanuannar. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Vjrhjx-, Koop- er Verkoop Ca68# Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Dit nummer bestaat uit twee bladen. Nieuwe Vredespogingen van Wilson. De pers beoordeelt deze niet heel gunstig, doch ook niet beslist on gunstig. - Slag op de Noordzee. Van de oorlogsterreinen. Overzicht. Gedurende langen tijd had ziich in het •Noorden van d,e Dobroedeja geern actie maeir ontwikkeld. Daarom is het op- jmericenswaardig in de tegenberichten \an •Duitsche en Oostenrijk sch-Hongaar seh 0 zijde, dat daarin gemeldt wordt, dat Bul- gaarsche troepen bij Tulcea den zuidelij ken arm -viaai den Donaju (de St. George- arm) overstaken, en op dien noordelijken oever tegen aamvaMon der Russen stand hielden. Nadere berichten zullen ons wei spoedig omtrent beteekenis en doel van deze be weging inlichten; het Russische legerbe- richt meldt er niets van. In die Wou d-K arpathen on nat Moldavische grensgebied, waar het fel vriest, wordt de artilheare-strijd hevi ger maar heensdht overigens nog het betrekkelijke evenwicht, dat door de aan vallen der Russen niet wondt verstoord. Op het Z u i d e 1 ij k oorflogsienrein slaagden O osteirurijkschie j achtcomm au dio's" erin eenige vijandelijke loopgraven te veroveren. Het niauws van de andere oorlogsfron ten is vrij onbeteekemend. Van de zeeslag op Naordkee. vindt men ielldiers in dit blad uitvoerige bijzonderhe den. Gp Zee. Gevechten In de Noordzee. Duitsche lezing. „Wolff" meldt uit Berlijn: Bij een onderneming van een deel onzer torpedobooten had in den vroegen ochtend van 23 Jan. een botsing plaats met Engel- sche lichte oorlogsvaartuigen. Een vijan delijke torpedojager werd gedurende het ge vecht vernield, een tweede na het gevecht door onze vliegtuigen in zinkenden toestand gezien. Van onze torpedobooten geraakte er één door averij in zee nood. Volgens ontvangen berichten is het de Nederlandsche haven IJmuiden binnengekomen. Onze overige booten zijn voltallig met geringe verliezen teruggekeerd. Engelsche leziiTg. „Reuter" bericht uit Londen: De Admiraliteit deelt mede, dat gister nacht bij de Nederlandsche kust een mari ne-patrouille een divisie vijandelijke torpe dojagers ontmoette. Er had een kort tref fen plaats. Een vijandelijke torpedojager is gezonken. De overigen werden uiteenge jaagd na een geweldige tuchtiging ontvan gen te hebben. De duisternis maakte het onmogelijk, de resultaten der actie waar te kernen. Hedennacht had nabij de Schouwenbank eveneens een hevig gevecht plaats tusschen vijandelijke en Engelsche torpedojagers. Een onzer torpedojagers werd door een tor pedo getroffen. De ontploffing doodde 3 of ficieren en 44 minderen. Het schip werd later door onze eigen schepen in den grond geboord. Aan boord onzer overige schepen kwamen geene verliezen voor. De duikboot- en mijnoorlog. Het Deensche s.s. „Klompenburg" (1785 tooi) is blijkens een telegram van don gezagvoerder aan de reederij Zater dag door een Duitsche duikboot in den grond geboord. De bemanning is aan de tfïansche kust geland. Het Noorsche stoomschip ..Reinunga ''147 ton) is in den grondgehoord. De bemanning werd ontscheept. Het Deensche s.s. Klampenborg" in den grónd geboord, en bet Zweedsche s-s. „Kemma" in de lucht gevlogen. (Waarschijnlijk is het s.s. „Kamma", 3516 ton, bedoeld. Red.) Engeland. Oproeping van achttienjarigen. Voortaant zullen jongelui tot da mili taire opleiding voor do verdediging des jonde op den 1 leeftijd van achttien jaar, ln plaat® van 18 jaar en zeven maanden zooials thans bet gieviaJl is opgeroe pen worden. Zij zuililen cobber evenmin thans vóór hun negentiende jaar naar het buitenland gezonden kunnen worden. Het doell van dezen miaatregelt is geen ander, dan de behoefte aan oudere man nen van de lichamelijk minder geschikte te vermin dieren. Weer een munitie-ontploffing. Reuter meldt d.d. 23 Jan. uit Londen: Bij eien munitie-ontploffing, die hedenoch tend te 10 uur plaats had, werden 44 mannen gedood, 19 ernstig en 155 licht gewond; 11 vrouwen gedood; 34 ernstig en 102 licht gewond; 14 kinderen gedood, 19 ernstig en 70 licht gewond. De plaats der ontploffing is nauwkeu rig afgezocht, zoodat men gelooft, dat deze lijst volledig is. Buitenlandsche Berichten. De koude te Berlijn. Naar de ,,Kreusiz.tg." schrijft, heeirsohte te Berlijn ook een groote koude. De ther mometer wees 12 gr. Celsius vorst aan. Een scherpe Oostenwind bij helderen he mel maakte, dat de koude nog meer ge voeld werd. Gelukkig voor bet voorj.aars- zaad is de aarde niet een dichte sneeuw laag bedidkt. Op sommige plaatsen is de ijslaag van de bevroren wateren 1 d.M. dik. Brouwerijien, andere inrichtingen, die ijis naodig hebben, beijveren zich de ijsivoorradan, die tengevolge van de jong ste zachte winters vrijwel, waren uitgeput weer aan te vullen, hetgeen bun. indien de koude nog eenige dagen aanhoudt, ook wefli zal gelukken. De sneeuw, die eerst tengeivofjge van gabrök aan arbeidskrach ten was blijven liggen, is bard geworden, dioch tibans ziet men op verschillende plaatsen mannen van den civieleu tienst- plidhit beizdg om de straten te reinigen. Bij luuni huTg(eiit)ijke kleedij draige/n zij de blauwe kwartiermuts der soldaten. Het tramverkeer heeft minder onder de koude te lijden dan het verkeer met rijtuigen. Nederland en de Oorlog. Duitsche gewonden aangebracht. Zooals reedis gisteren verme-ldi, zijn d or die als stoomtrawler ingerichte IJ mui der sleepboot „Eems" te IJnnudden een tiental zëer zwaar gewonde schepelingen van. de Duitsche marine aangebracht. Aan bet ,.Hbld." meldt.- men d.di gis teren nader uit IJmmidan: Een der opvarenden van die .,Eems>' dieteCde mede, dat zij hedenmorgen te on geveer 9 uur dioior een Duitschein. torpedo- jiagor werden aangehouden, die verzocht een tiental zwaar gewonde schepelingen over te nemen en te IJmuiden te landen. Onmiddef.lÜjk gaf d!e schipper van de ,,Eems" aan dit verzoek gevolg en. stoom de dodelijk naar IJmuiden. De verschrik- kelijik gewonde Dudtsdbeirs zijn in de Witte en Roodie-Kruisgeibouweri onderge bracht. Doctoren en verpfLéegeiteire zijn 00- imididJelilijk geroepen om hulp te bieden. Een aantal brancard® staat bij de haven gereed, daar da bemanning van 'de „Eemis" mededeelde,, dat de Duitsche tor pedojager, waarvan men de gewonden loveirnam, assistentie verlangde en vermoe delijk bier wel binnenkomen zal. Het schip was zwaar beschadigd, de schoorsteen was weggeschoten. Eenig merk of naam heeft men niet kunnen ontdekken. Het is niet mogelijk heden de zwaar ge wonden te interviewen. Wij zulten echter spoedig meer kunnen mededeelen. Een sleepboot in dienst van da regeering is uitgestoomd om naar het beschadigde schip om te zien. Vanmorgen om half negen zag men van de „Eems" nog een Duitecban torpedo jager, die in volle vaart naar het Noor den stoomde en naar alle waarschijnlijk heid niet beschadigd was. Naar wij verne men zijn iniog een twintigtal min of meer zwaar gewonden aan boord van den eersten torpedojager, welk schip op on geveer 5 mijlen afstand van IJmuiden eich bevindt. Volgens mededeelingein zou een slag ge- lleverd zijn tusschen een flottielje Duit sche oonlogeischiepen en eenige Engelsche jagers. Aan weerszijden moeten ongeveer elf schepen aan dien strijd hebben deel genomen. De stag had plaats bij de Vlaam- sche kust. Een Duitsch'e jager moet ge zonken zijn en eenige zwaar beschadigd- De Neepboot ,.Bi?0,iton" hèSft den voor- gaats van IJimuidlen ronddrijvenden Duit- schen torpedojager opgepikt en mot be hulp wan twee andere sleepbooten in de haven binnengebracht Het schip is van een oudere klasise en heeft twéé schoor- etéenen, waarvan do achterste is wegga- schoten en op het dek' ligt. Volgens de visscheralied'en ie de boot gemerkt V.- 69. Het zwaar goteisterdo schip ligt thans onder de Duitsche v®ag aan oen steiger in de buitenhaven gemeerd. Door de mik tadren, die in groot." n getale on do been zijn, worden de dood^n en gewonden boa groot bet aantal is, weten wij nog niet op- brancards naar het Witte en Roode-Kruvgebouw gebracht, waar ieder aan het wenk is om do schipbreu kelingen waardig te kunnen ontvangen. Door da militairen zijn de terreinen om het schip en om de ziokexihuizjen afgezet. Een groote menigte is op de been oru het transport der Dudtschars gade te slaan. Een bijzondere berichtgever van het „Hbld." te IJmuiden rnekU-: liet was gistermorgen omstreeks 9 uur, toen de semaphore (de kustwacht van het loodswezen) van den loodsstoomer zon der welks toestemming geen schip mag binnenkomen bericht ontving, dat de „Eems", een kleine Drawter, in aantocht was met 16 gewonden aan boord. Onmid dellijk werden het bestuur en alle dames en heeren van het Roode Kruis gewaar schuwd. Bij aankomsWan den trawler wa. ren-allen op hun post en konden de gewon, den onmiddellijk per brax-card naar het gehouw van het Roode Kruis gebracht wor den. De voorzitter van het Roode Kruis, dr. H. van der Hopst), zette zich onmiddellijk aan het verbinden der gewonden, terwijl da secretaris, de heer Knaap, voor alle bij komstige werkzaamheden corg droeg. Spoe dig werd dr. Van. der Horst bijgestaan door een viertal officieren van gezondheid en dr. T. Blok uit IJmuiden. Vijf van de gewon den bleken zwaar getrofïcn, en op het oogciulik dat wij dit schrijven is het de vraag, of twee hunner den avond zullen halen Negen bleken minder ernstig gewond en twee konden weer spoedig naar boord te- rugkeeren, d.w.z. naar boord van "de V. G9, den Duitschen torpedojager, waarvan zij afkomstig waren, en die inmiddels de ha ven was binnengesleept. Welk een ontredderde aanblik deze boot leverde, is reeds kort ver-neld. Achter is alles vernield,-d» schoorde *n een efnd over stuurboord hangend, een stloomsloep plat ■geschoten, de commandobrug door een gra- naatschot vernield. Daar bevonden zich op het oogenblik, dat de treffers door den E11- gelschen kruiser het was een slagschip, dat de ,,V. 69" tegenover zich had ge maakt werden, de flottielje-commandant, Korvetten-kapitein Schultz, met twee offi cieren. De twee officieren werden op slag gedood en den commandant werden beide beenen afgeschoten. Hij leefde nog, toen de boot te IJmuiden binnenkwam, maar gaf kort- daarop den geest. Zijn lijk werd gelegd naast dat van de andere gesneuvelden, voor op het schip, den z.g. „bak". Daar la gen zij den geheelen dag, afgedekt slechts door de vlag van hun vaderland. De oorlogsbodem weid gemeerd voor in de haven. Het is een schip van ongeveer 700 ton, met drie semi-automatische kanon nen van 7i cM. en 6 torpedolanceerinrich- tingen. Twee compartimenten staan vol water. Het is onmogelijk te «eggen, of de boot zonder herstel zee zal kunnen kiezen. In verband hiermede wordt tilians ten bu- reele van den positie-commandant den ge heelen dag de vraag der interneering be sproken. Voortdurend wordt met Den Haag van gedachten gewisseld. Op dit oogenblik is dienaangaande nog geen beslissing geno men. Nóg is het een Duitsche schildwacht, die, met reusachtige sokken om de voeten, op de loopbrug de wacht houdt en iedereen van boord weert. Omtrent het gevecht zelf, waarin de V. 69 zoo deerlijk gehavend werd, is nog wei nig te vermelden. De Duitsche bemanning bewaart een absoluut stilzwijgen. Het waar schijnlijkste is echter, dat een Duitsche torpedo-flottielje is gestuit op een sterke Engelsche strijdmacht. Hier loopt op het oogenblik het gerucht, dat nog een andere Duitsche torpedojager beschadigd zou zijn, doch daaromtrent kon den wij geen zekerheid rkijgen. Waarschijnlijk zullen de dooden worden overgebracht naar een daarvoor speciaal in te richten lokaal. Engelan d—V 1 i s s i n g e n. De mailboot „Prins Hendrik" is gisteren 7 uur binnengekomen met 114 passagiers, onder wie 90 Duitsche mannen en Duitsche vrouwen. Eén der mannon weigerde naar Duitschland te gaan. Hij gaat rich nu met terwoon te Den Haag vestigen- Zijn zoon i® Engelse hm an en drijft de zaken in Enge land. De boot bracht 1450 zakken, pakketpost mee en slechts 43 zakken mail. Heden vertrekt de „Koningin Regentes" met 1000 zakken pakketpost en 200 zakken mail. De opvarenden van de „Prins Hen drik" hebben van den. zeeslag of de gevol gen daarvan niets bemerkt. Mail „Koningin Re g dn t es". Naar wij vernemen, wordt de Nederland sche mail voor en over Engeland, welke 10 November door het s.s. „Koninging Re gentes" op last van de Duitsche militaire autoriteiten te Zeebrugge is ontscheept, thans, na door den censor te zijn, onder zocht, geleidelijk aan Nederland uitgele verd. Zoo werden van de ongeveer 500 zak ken, waaruit deze mail bestand, reeds meeï dan 350 zakken door den Nederlandschen dienst terug ontvangen en naar de bestem ming doorgezonden. De oudere Landstorml90 8. De gisteravond gehouden vergadering van de Prov. Gron. Vereen, van landstorm- plichtigen in Nederland werd met algemee- ne stemmen een motie aangenomen, waar in den Minister van Oorlog gevraagd wordt de inlijving van' militie- en landstormplich- tigen van de lichting en jaarklasse 1918 aan die der oudere landstorm jaarklasse te doen voorafgaan. Steun aan kweekers. De afgeloopen week is de do oir den burgemeester van Boskoop, dein heeir ma*. V. Rutgers, samengestelde commis sie, onder diens presidium verschillende malen ten madhuize in vergad\dn,g hij een geweest. Er i® thans, volgens da „Tel.", een aanvang gemaakt met het koopen van boom en en het phiniten bij die kweekers, dJie daarvoor in aanmerking kiemen. Naar verluidt, moet da commissie daar- a-oor de beschikking höbiben gekregen over een bedrag van bijna honderdduizend gulden. Locomotiefpersonael en het broiodi^anteoeni ln antwoord op een verzoek van het hoofdbestuur van den Bond van Neder- liandsch Locomot iefper saneel om verhoogd broodrantsoen voor het locomotiefperso- neeil werd namens den minister van Landbouw, Nijverheid en Handel mede gedeeld, dat naar 's ministers meening dé werkzajamheden van het locomotiefperso- néel der spoorwegen inderdaad van d" an aard zijn, dat dat personeel voor uitkee- iring van aanvul'lingelkaarteai geacht moet wonden in aanmerking te komen. Da minister dioet nochtans opmerken dat de vraag of de uitreiking inderdaad oafJ geschieden in de dist ribu tier e g,e ling aan de gemeentebesturen tar beantwoor ding is opgedragen. Gebrek aan Petroleum. Onze correspondent) te Rotterdam vernam dat ten gevolge van d,e geprovoceerde be sparing in het gasverbruik de vraag naar petroleum zoo is gestegen, dat, mede in ve»yband met de slechte aanvoeren en de stagnatie in het scheepvaartbedrijf der laatste weken, de bestaande distributie-or ganisatie heeft moeten besluiten tot beper king in de leveranties. Deze zullen over het geheele land tot 75 pCt. worden terugge bracht. In de helft der volgende maand ver wacht de American Petroleum Co. weer een drietal schepen, zoodat dan allicht de genomen maatregel \veer kan worden op geheven. Gebrek aan ij z 3 r. Nu Duitschflainicl gean ijzer meer uit voert, zal binmein een pactr weken de voorraad ijzer aan die Constructie Werk plaatsen em Machinefabriek, van de firma De Vries, Robbé Co. te Gorcum spra ken. Men is volgens de „Tel." aangevan gen een gedee'/to van het kantoorperso- naei te ontslaan. L e d e r p ij z e n. De protost-vargadeirirvg van den N'ederl. Bond van Scluoe nmakc rs-p atr00 ns-v arce n i- igiingjen zal gehouden wórden op 6 Fobr. A'lls sprekers zulilen optreden de heeren Lancester, uit Amsterdam, en T. Hes- eeis, secretaris van den Ne der 1. Bond vanj SchoemflTLafce'rs-patroons-vereenigin- gen; verder zulilen nog uitgenooJigd wor den em ischoenwinkelier uit Rotterdam en een lid van 'het hoofdbestuur van den AJg. Ned. Bond van Schoenfabrikanten. Invoerverbod van gekorven tabak in Rusland. De directeur-generaal der posterijen en telegrafie maakt bekend, dat ^net ingang van 1 Febr. de invoer in Rusland zal wor den verboden van pakketten inhoudende gekorven tabak, snuif, sigaren en sigaret ten. De invoer van tabak in bladen blijft toe gelaten. Minister Bosboom. „De (Chr.) Amsterdammer" schrijft: „Wat het. bericht omtrent het eventueel aftreden van Minister Bosboom betreft, 't Correspondentie-bureau is schijnbaar naar den Minister gegaan, en heeft hem ge vraagd of hij wegging. Deze heeft dit te gengesproken, waarna op de oude bekende wijze, die door 't Correspondentiebureau altijd gevolgd wordt, bij nieuwtjes die niet van hem zijn, 't bericht ongegrond ver klaard is. Maar omtrent wat in legcrkrin- gen verwacht wordt, kan niets worden te gengesproken, en bij de behandeling van de Oorlogsbegrooting zal waarschijnlijk wei meer worden gehoord. "- Kamerverkiezing Rheden. Men meldt uit het district Rheden aan de „Residentiebode": In de Zondagnamiddag gehouden verga dering van den Centralen Raad van R.K.. Kiesvereenigingen voor het district Rheden werden aanbevolen de candidaturen van de heeren mr. van Schaik te Arnhem, mr. Scbretlen te Utrecht en Hoogveld te Wehl. Het bestuur verklaarde «zich unaniem* voor den heer van Schaik, en ook het gros der afgevaardigden voelde blijkbaar het meeste voor dezen candidaat. Gemengde berichten. De e'ectrische draad. Men meldt van de grens aan de „Msbd.": De afgaloop en week heeft op het vak Hilvajrexibee-kWeert weder eilf slachtof fers te boeken, dtie daoir de electrischel draad aan da grens zijn gedood. Voor zoover bekend is, werden drie smokke laars door het moordend lood -van dd grenswachten der Duitsclhers getroffen. De gedeeltelijke zonsverduistering. Gistermorgen beeft men te Amsterdam! het zeüdzame schouwspel kunnen genieten dor opkomst van de gedoellèlijk verduis terde zon. Hoewel er vrij zwaie nevelwol ken joegen langs den OoistelMjkan horizont, was de zon toch reeds door die nevelen zichtbaar, nadat zij zich ternauwernood boven den horizont had verfievan. De ^•ebtverzwakiking door djö nevelen bood tevens het voerdeel, dat men nu den roo- den vuurbol, althans Ln 't begin, mat on gewapend oog kion volgen. Naar ruwe schatting was bij 't eerste zichtbaar v or den ongeveer drie tienden van de mid dellijn aan dan Oostrand verduisterde Naar mate de zon hooger rees, werd 't dicht -scherper voor 't oog, zoodat 't noot- dig wais een lichtgekleurd glos te gebrui- keny, om verder hat interessante verschijn sel te volgen. Dit bleef, met slecht® korte onderbreking dood naveivfirdiohting, tot het laatste zichtbaar tot halaos, juist de voor den astronoom het meest inte ressante phase, het laatste contact van maan en zonneschijf, in een zwaardera woflkenbank verloren ging voor het oog, zoodiat het volstrekt onmogelijk bi.eek, dit oogenibldk met voUdoende benadering te bepalen. Het geheele verschijnsieJL duurde een kleine tian minuten. Een diep-ongefukkige. E.an verpleeg de in het Rijkskrarnkzinnigengestieht te Medemiblik is overleden. Hij was krank zinnig, blind en doofstom; zijn herkomst was evenmin als zijn ouderdom vast te stellen. Dcodelijke val. Te Heel kreeg Maandag het 6-jarige zoontje van den veldwachter. R. bij een val op de schoolspeelplaats zoo danige kwetsuren, dat het korten tijd later, aan de gevólgén is overleden. Doodgestoken. Het „Nieuwsbl. v. Era- men" verneemt uit Barger-Oostervee-n, dat eergisternacht nabij de grens twee soldaat- kommiezen door Duitsche smokkelaars zijn; doodgestoken. Gestrand. Een slteepboot heeft op Ter schelling aangebracht de bemanning, iwea man, van het bij het Waddeneiland Griend vastgeloopea Wieringer tjalkje "van schip per De J-oaig. Brand in een schoot. In den kelder van de M.U.L O.sdhooU te IJmuiden ont stond gisteren brand, vermoedelijk door het vlam vatten van eienige tu.rven did •dioht bij den ketel voor de centrale ver warming lagen. Door het 'krachflge optreden van da politie, geholpen door het personeel der Electrische Drukkerij, werd de brand met de koo'lzuui-spuit en emmers water ge1" bluscht. De schooljeugd had door dit ongeval eeri vrijen morgen. Branden. Door onbekende oorzaak id die woning en timmermanswerkplaats van d'en aanneimer K. Kats te Surhuisterveeo (Fr.) afgebrand. De schade wordt gedjeflï- telijk door verzekering gedekt. Gisteravond omsreeks half zeven braM te Nieuwendam in het oostelijk hoekhuid van een blok van vijf woonhuLzm brand uit. Dit hoekhuis, dat veertiegi dagen ge leden door de familie Kuyt was betrok ken, brandde geheel uit. Van den inboe del viel weinig of niets te redden. De overige peirccelen zulilen waarschijnlijk wei behouden blijven. Een stoorabrandr spuit uit Amsterdam, op het terrein aan wezig, 'behoefde geen diernst te doen. Een ijs,,breker" geverbaliseerd. Maan dagmiddag omstreeks 3 uur kwam de Am- sterdaimische schietschuit firma Ekxlom, van Zeist, door da Bilitsche en Zei star Grift opstoomem, fén spijt van do liefheb bers van schaatsenrijden, het ijs, dat zoo bijzonder mooi wa®, stuk brekende. De

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1917 | | pagina 1