28 De Oorlog. 8e JAARGANG No. 219& BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Inlerc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering voor Leiden li cent per week, f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per kwartaal. Franco per post ff.80 per kwartaaL Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7Va cent tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent DONDERDAG DECEMBER 1916. De ADVEBTEHTIEPBJiS bedraagt van 1-5 regels IQJ5, elke regel meer 15 een Ingezonden medadaelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratig bewijsnummer. Bij contract aanzienlijks korting. Groote ietters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (8e0o Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent V Een onderwijsbeiang. Zoio weinig afis een gramophiöon ge! ijkt op een mensahélijke .stam, 2300 weinig verdient een onderwijzer, dliie slechte ■wieiiklbuijgeLilk zijn „plicht" doet, dien haam van opvoeder. Én daarom is 't van hét giioo-tete be lang vocxr die opvoeding van ons volk, dat de onderwijzers zijn: nieit slechts roan- schen met wat ingepompte kennis, maar BEiensohan van kar akte r, menschen, d'ie zicih met hart en ziel wijden aan hun taak, d'ie hun persoon geven a in ihet onderwijs! .Doch daarvoor is eiersltle eisoh: een goede safari-earing1 der onderwijzers. era tens,- om bij bekwame personen am- Uiifaiie voior het valk te wekken. En- vervol- ;gens!, om hij degenen, dite reeds de functie van onderwijizer .beikfleaden, die toewijding levendig te houden. Wij willen geenszins vonondensteOlen, dat een onderwijzer niet opzet minder tijd af minder ijver aan zijn •ar.Ixüd zal (besteden, naar de mate hij minder verdient, dlan het hem toekomen de, doch wèl ga'ioiovan we., dat een voort durend nijpend te)ko,rt aan geldelijke mid delen ten süloitte dien krachtiigisten ijver zal ver!aimmen, die levendigste toewijding zal verflauwen. Hot bericht dm ons nummer. va.n giste ren, waaruit blijkt-, diat aille staatkundige partijen ernstige plannen ko-etstaran ter verwezenlijking van aller gemeensc.hap- pelijken wensch om de on-derwijzesrssala- jïvsen te verhoogen siteunt daarom zeer verheugend. En eveneens de mededeeling dut B. en W. van Leiden voor-stellLe-m "de onderwijzeurasalantesem hi ex ter stéde op een -taogar peil- te (brengen. Zij aarzelen niet, aldius zéggen -zij, dit veal geld vra gende voorstel te doen, omdat zij de sala- riigverbeteriiittg dier onderwijzers 'een o n- d-e rwijsbelang achten. Wij vertrouwen, dat de besturen der bij-z-ondieir? schollen ook all' het mogelijke znf'.r-n rln-rin om in-jcteuzG- hGasjfuivtetijdleer--te- lenigen den fmamcieelen nood van vete onderwijzers. Voor wüe niet schromelijk kortzichtig -te, moet dit doch zijn niet ■slechts oen öi'sdh van billijkheid ten op zichte der onderwijzers, maar ook een voornaam onderwijsbeiang! BUITENLAND. De Centralen nemen Ramnicu-Sarat. - Een vredesnota van Zweden. - Kabinets crisis in Luxemburg. - Landingspogingen der Engelschen in België? - Overlegging van Duitsche vredesvoorwaarden? Van de oorlogsterreineir. Overzicht. - 'Zoo juist mochten de Centralen aan het ïl.oomeensché front eiich (beroemen •op. de inname van Fililpasti in' Groot Wa- laehije en nu brengt het l>uiiteche legen- bericht alwéér oen noodijott.'ig kllinkenidie mededeeling vaar dié RuisisJiisch-Roörfieeni- sbhe troepen. Mackensen's negende leger is er n.l. in gésilaagid om in een slag, welke 5 dagen geidiuurd heeft, een taai verdedigd; linSesteilsiél dier Russen op ver scheidene punten te doorbreken. Het le ger wist •Rianxnicu-Sarat te veroveren; Ook de rechteiwleuget van die taioepen der Middens toten, heft egn. Donaulegeir, maakte zich van verscheidene slterk ver schanste doppen mecisitcir, waardlooi* de Russische en Roeimiaensche troepen ge dwongen werden op noo-rdlelijker gereed gemaakte sitehdnigen teiriig te trekken. De verDLezen van dien vijand zijn zeer groot. Sedert den 22st-en dezer hieeft hij boven dien in het geheel! 7600 gevangenen, 27 machinegeweren en 2 mijn-werp-ers in handen van het negende leger gelaten. Het aantal gevangenen van het' Donau- uagar is m.eer dan 1300. Van Ruasfedho zijde wordit op den val van Ramnicu-Sarat een ontwijkende be vestiging gegeven. Het heet, dat aam den weg van Rimnicu-Sarat Russische trog- P'én, na een reeks aanvallen te hebben af geslagen, niettemin gedwongen wanen de eerste ïi'.'nae door geschut/vuur vernielde loopgraven te ontruimen. Dit nieuwe feit versterkt wederom de mogelijkheid- van een aanstaanden val van Bracjiia. Ook zou het niet te verwon deren zijn, wanneer de troepen dier Mi-d- densitaten een sprong naar het Noorden deden, temeer omdat een groot deel van heit Bofbroecfejal-egier zijn kracht op het 'hruggeihio.ofid van Macih kan richten. Trouwens, het Duiisichie tegeabericiht wijst nu reeds op vorderingen, wriheeen ern stige bedreiging warden op de flank-van het terugtrekkende leger der Russen in het Oosten van Waliaehije, Naaist'de gebruikelijke „kleine bewegin gen" en „artillerievuur" aan die diverse oorlojgsterreonen, valt voor heden niets te Vernielden, dan dat in het Oosten O.-H. a'deél.'inigen in hat Graheika-vak, na gce slaagde ondernemiingen, 32 gevangenen en 2 machinegjeweren meebrachten. op zee. De duikboot- en mijnooriog. De Belgische stoomtreiler „Neptune" en de Britsche schoener „Agnes" zijn gis teren in den grond geboord. De bemannin gen zijn aan lapd gebracht. Een Deen9che bark (wellicht is de >.-T°- han" bedoeld. Red.) is getorpedeerd. Het Nederlanidsche stoomschip „Noordwijk" heeft de bemanning gered. Het Italiaansche s.s. „Angelo Parodi" (3825-ton) is door een duikboot in den grond geboord. België. Zullen de Engelschen een landingspoging in België doen? Een correspondent in België schrift aan „De Tijd": Ofschoon de officieele leg'erberichten er weinig melding van maken, kruisen den jongsten tijd herhaaldelijk Engelsche vlieg tuigen langs de Belgische kust. Zij laten niet altijd bommen vallen, en hun manoeu vres schijnen in verband te staan met kemningsdiensten met het oog op vroeg of laat te ondernemen militaire operatiën. Van hun kant blijven de Duitschers de verdedigingswerken in de duinen en de daarachter gelegen - stellingen geregeld versterken. Nieuwe bezettingstroepen cijn aangekomen en overal wordt nieuwe artil lerie in stelling gebracht. Opmerkelijk is ook het groot aantal kapdnniers, thans in de buurt van Knocke en Zeebrugge gele gerd, en meest behoorende'.tot" de marine. Uit gesprekken en zekere teekenen is mij gebleken, dat die Duitschers vroeg of laat een poging tot landing van Engelsche troepen aan de Belgische "kust verwachten. Of het weder opvatten van dergelijk plan dat reeds voorheen in Engelsche maritieme en militaire kringen schijnt te hebben be staan, maar dat-nooit werd uitgevoerd, moet worden geweten aan de jongste re geer in,gsiv er an dering in Engeland, immers bedoeld om den oorlog krachtiger dan ooit voort te zetten? De wegvoering, van Rëlgen. De ministers van staat, senatoren en afgevaardigden, die in het land zijn geble ven, hebben 'zich gewend tot de vertegen woordigers van de onzijdige staten te Brus sel, met verzoek een einde te maken aan de deportaties. „De vreedzame volken zegt het ver zoek kunnen niet onbewogen blijven, bij deze ernstige schending van de heiligste beginselen van het natuurlijke recht, van het volkenrecht en de internationale over eenkomsten. De eer der meiischiheid eischt, dat de onpartijdige geschiedenis geen laak bare onverschilligheid voor de ergerlijkst-* onrechtvaardigheden behoeft op te teeke nen." Luxemburg. Kabinetscrisis. Het Luxemburgsche ministerie heeft ont slag gevraagd. Men verwacht een hervor ming van het kabinet, waarin dan direc teur-generaal Weiter geen zitting zal heb ben. (In- de Kamer is dezer dagen een mótie van afkeuring tegen Welter, aangenomen, omdat de voorziening met levensmiddelen in Luxemburg Te wenscben Iaat. Red.) Duitschland. Zal Duitschland vredesvoorwaarden overleggen? Naar de „New York Herald" uit Was hington bericht, meent Bernstorff te weten, dat Duitschland en zijne bondgenooten binnenkort een nieuwe nota zullen zenden, waarin zij zich bereid verklaren, gedetail leerde vredesvoorwaarden voor te leggen aan eene conferentie van vertegenwoordi gers van oorlogvoerende staten. Zij zouden-bereid "zijn schadeloosstelling aan België toe te staan op voorwaarde, dat zij als compensatie vergoeding ont vingen voor de in OostePruTsen geleden schade. Wij vermelden dit bericht natuurlijk ondier alle voorbehoud. Mocht geschieden, wat daarin wordt ge zegd de zedelijke verplichting van de Entente om over de vredesvoorwaarden te gaan onderhandelen zou nog zwaarder worden, dan zij reeds is. Frankrijk. De socialisten cn de vrede. Het Congres der Framsche socialisten, Zondag; te Pajrijis bijeengekomen, besloot nia eeniig diebat een commtesoje van 41 lev- den het ontwerpen eener resolutie op te dragen aangaande de houding der partij ten aanzien van den aoriiog en d'e nota van Wilson. In die oommisslile wenden 22 vee rstandara van voortzetting van den oorlog cn 19 van dé vredespartij gekozen. Gisteren zoop de commissie het resultaat van haar werk" aan heit congres voorleg gen. Rusland. Een legerorder over den vrede. Generaal Roeski, commandant van het Noorderleger heeft een legerorder over de Duitsche vredesvoorstellen uitgevaardigd: „Geheel Rusland heeft tzich reeds eens gezind tegen de voorstellen van den. vijand uitgesproken. Bit is geschied in volkomen overeenstemming met onze dappere bond genooten en met alles, wat wij, soldaten, gevoelen. De vrede van onze tegenstanders is een nieuwe kwaadaardige list. Laten wij zijn voostel wantrouwen en getrouw aan den wil van onzen verheven chef dapper en met zelfverloochening voort worstelen, tot dat de volledige overwinning is be haald, zonder welke ieen waarachtige en duurzame vrede onmogelijk is. Deze wor steling is onze heilige plicht tegenover ons vaderland."- Zweden. Een nota van Zweden. Zweden heeft een nota tot de aobioigvoe- renden gericht,, waarin het in overweging nemen van de vredesvoorwaarden wor-'t gevraagd'. Aan de nautiiaf.-en werden af schriften gezonden. Vereenlgde Staten. Be ncta van Wé,ben. Reuter saint uliit Londen: De rageerOngen der entente-mogendlhedlen wisselen op het «ogenblik van gedachten over heit arut- wn-mnrt on het Duiitec'ho \Tfidewoorv-7telHet Ontwerp-antwoord :is" te Parijs opgestefid. Over een antwoord iop de nofa van YViü- son is neig1 niets besloten; vermoedelijk zullen, de geaJllaeerden ten aanzien van deze mota en de Zwitseradhe nota van steun geen officieelcn slap doen voor. zij Hielt Duitsche voorstal hébben beantwoord. Verschillende oorlogsberichten. Voor de BolgBsche soldaten. Rij göle genhedd van hat Kerstfeest hébben de Koning en d'e Koningin der Belgian aan aeder der soldaten te velde eau leer en portemonnaie geschonken^ Beperking ritueeila lichten. Het mili tair gezag in Oostenrijk heeft wegens het noodzakelijk geiacht beperkt gebruik va.n kaarsen- en ofllav-arlicKÉlng bepaiaild', dat de Israëlieten bij voorkomende sterfge vallen sleohts 3 maal 24 uur het zlo.oge- naamde Naiir Tomied (eeuwige Kiciht) in wijl dl'Jt an dieais gedurende een geheel juair het eltarflhufe mogen laten branden ter- geschiedt. De natoibijnen hebben hunne gemeenten verzocht het ontsteken van kaarsen tot het hoogst nooclige te beper ken. Beperking van licht. In alle gemeen ten in Frankrijk is de openbare verlich ting door gas oif eilectnieiteit terugge bracht tot op een derde van wat zij was 'in den winter 19131914. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog. Distributieregeling van brood, bloem, meel en rogge. Ter beperking van het gebruik van brood en van de grondstoffen tot bereiding van brood is een regeling getroffen, waarvan we de bepalingen, voor het groote publiek van belang,laten volgen: De kaarten. Het Rijk stelt, door tlusschenkonist van dè gemeentebesturen verkrijgbaar: a. wittebroodkaarten, ter voorziening ini de behoefte aan wittebrood, zoet rogge brood en bakkersbeschuit), uitsluitend van dien houder en van het gezin waartoe bij behoort; onder bakkersbeschuit wordt in deze regeling verstaan alle boschuil, met uitzondering van die welke in ongeschon den origineele verpakking wordt verkocht; b. bruinbrooil-kaai-ten, ter voonzienlng in de behoefte aan bruinbroodu itelu itend van den houder en het gezin waartoe bij behoort; c. roggebrood-kaarten, ter voorziening in de behoefte aan grof roggebrood, uitslui tend voor don houder en heü gezin waar toe. hij behoort; d. aanvuUin.gs-broodk.aarten, strekkende tot aanvulling in de behoefte aan brood, .uitsluitend voor dengene, voor wien, naar het oordeel van het gemeentebestuur, de hoeveelheid brood, te verkrijgen op een kaart als bedoeld sub a, b of c, niet vol doende is in- verband met den aard zijner werkzaamheden, en zijn normale wijze van voeding; op de aanvullings-broodkaarten is uitsluitend óf bruinbrood óf grof rogge brood verkrijgbaar; e. dag-brpodka,arten, strekkende ter. voor ziening in de.behpeftte aan, .wittebrood, zoet roggebrood én bakkersb'èschuif, uitsluitend van een tijdelijk hier te,lande in een hotel of soortgelijke inrichting vertoevende vreemdeling. De wittebrood-, bruin-broods, roggebrood- en aanvullingsb r oodk a a r t cn zijn geldig voor de daarop aangegeven week; de dag- broodkaarten zijn- geldig voor den daarop aangegeven dag. B o n s. De broodkaarten worden vooniien van een aantal a.fscheurbare bons, ieder ge merkt met een W, een B of een R, naar gelang zij behooren tot een wittebrood-, tot een bruinbrood-, of tot een roggebrood- kaart, en vei-meldende het gewicht der broodsoort, hetwelk daarvoor kan worden gekocht en verkocht; de kaarten en de bons zijn bovendien voorzien van een cijfer overeenkomende met het volgnummer van de week waarvoor zij geldig zijn. Eén of meer der bons van een wittebrood- resp. van - een bruinbroodkaart kunnen worden (geldig verklaard tot koop en ver koop van bloem, resp. meel, in stede "van wittebrood, resp. bruinbrood. Uitreiking. De uitreiking der broodkaarten geschiedt in iedere gemeente op de wijze, door het be stuur van die gemeente te bepalen. Aan iederen ingezetene, kinderen bene den den leeftijd van één jaar niet medege- FEUILLETON. CECILE. Vrfj naar het Fransch. 9) Ik ben ouder dan gij en heb meer ondervinding opgedaan, zeitie hij met be wegen stam. Maar toch gevoel ilk, zonder er mij over te verwonderen, den invloed, Wéke- gij oip mij uitoefent.... Het schijnt mij, dat moeders -belangstelling uit u upreelkt, en 't va?It mij licht, je vertrouwen to schenken... Ik aal n-adenlken, over wat ge mij hebt gézeigd en ree-dis geloof ik, ciat ge gelijk hebt: ik moet mijn leven niet ver kniezen... Goeden nacht,. zusjélief; de goede dagen van onze kindsheid zijn wederge keerd en die lucht van het ouderh/uii© ver licht mijn hart.... En Christina bleef alleen, denkend aan het geluk van haar beminden broeder. VIII. Lu-oi-en die SalILS zat in vij.n kamer van het Ministerie. Aan de andere zijde van het vertrek was een -ambtenaar bezig in stoffige dossiers te bladeren en nabij d-e schrijftafel van den minister zat een grij ze' beambte met eentonige -stern ean rap port voor te lezen. Maar de -minister was v-aratroodd. Van tijd tot tijd deed hij clen beambte eenige volzinnen herballen, waarna hij niet ge- hkstard had en zijn hand spéélde zanuw- eicihlteg met een vouwbeen. Er werd licht op de deur getikt en do kamerbewaarder tpad binnen, 't Was een oude man, die al verscheidene- minusters overleefd had em tal van pea'i-oden hal meegemaakt. Hij naderde den minister, die zich mat een air van verveling had aangewend en gjaf ham een kaart-je, dat onder don naam Jothan Ducey, luitenant t. z., deze woorden bevatte: „Beste Ctom, „Ik wil u vod-strekt ni-et storen, hoewel ilc u gaarne eens spreken wil. Zeg mij hoe laat i'k even bip u kan komen". Het bleéke galaat va,n de Saillis kleurde. Laat mijnheer, een oogenblilkje wacfli- 'tan... Mijnheer Durand1, wil dat rap port, dat naiuwgerachte oveiwugi-ng ver dient, maai* hier laten-. Lama re, ge kunt dat onderzoek morgen wel voortzetten... In 't eerste half uur ben ik niet te spre ken. De ambtenaren veft'dwenen, de minister deed een elcctrfecfbe sehel weerklanken en een- oogn-bklk later trad' Johan Ducey bin nen. Beste .oom! ik ben büj u te ziian. De begroeting .was va-n weerszijden ih-artélijlk, want er bestond tusisdhen -ezé twee mannen, die elkander te zelden za gen, dan dat hun verschillende anmo'htan in botsing zouden komen, een uitmunten de verstandhouding. Na de e011ste plichte plegéngcn, zeide de msnister: Besite vrienid, ge idndt mij terag in een ppiaitie, .welke mij in staat stat u nuttig te zijn. Duizendmaal dank, maar ge hebt altijd gezegd, dat ik' zonderling was en diat ben ik nog, an zo-oveiri'o -ten niitaiste, diat ik als al-tijd, intrigues en gunsten verfoei. Ik kend-3 u alle ambitie toe. van een verstandig man, die zich van zijn eigen waarde bewust is. J-oflia/n glimiliachte, terwijl hij sprak: Beste oom, ik wil volstrekt niet den nederige uithangen; ik weet, dat mijn chefs mij aahien en mijn (kameradien eein goed' officiéa* vinden en ilk hoop dan ook in mijn beroep, dat ik ear en bemin, een behoorlijken rang te bekomen. Welnu! ik kan u helpen, door u b.v. het bevél over te doen geven. Ik zo-u het wed gaarne hebben, doch ik verzoek u hetl aan mijn superieuren over t-a laten. Wij officieren, hebben er een afkeer van, dat een burger zich met onze zaken inlaat, en hem, die, in stede van op hun chefs te vertrouwen, vreem de hulp önroepein om hooger op te komen, kijken wij met geen goed oog aan. Een bittere glimlach plooid,e zich om de lippen van den minister. Wees oprcicht ten-einde toe, zed de hij. Gij zo-udt heit beneden u achten, gunsten te aanvaarden van iemandi, die niet uw politieke gevóélens is toegedaan. Dat als het zeker, waar het een gunst in mijn beroep geldt. Maar wat ik u heb gezegd is voükamen juist; wij betreuren ten zeerste de treurige resuiltaten van vreemden inviioed. Ten bate van een joe gen makker, wordit een.groot aantal kame raden onrecht gedaan. Er was een oogenbük 'sti'.te,, alvorms de SafUds hernam: Gij hebt nu zeker verlof. IToe zult gij datdoor brengen De glimlach verscheen weder op Johan's gelaat. In de eerste plaats wil ik een beetje van u geni'oten, indien tenminste uw bezig heden u fcoefiiafen, u mat uw eenvoudigen neef te bemoeien; voorts wensch ik de kennismaking met Parijs te hernieuwen. En taflis de lenlte komt, ga ik mij wat op het veld vermoeien... Ik heb Christina een weinig vermoedid gevonden; die friissch-e lucht van Touraine zal 'haar gloed doen. Mijnheer de Saiilte verschrok. Gaat gij naar de Rive, /-vroeg hij naden kend. In hoe lang heb ik haar niet -gezien... Webiiu0 oom, dan moet gij ons ex eéns komen opzoeken. De oude hoeve is groot genoeg voor ons en Christina zal u wel die noodige geri&fMjkhede-n weten ta venschiaffen. Heit is al twaalf jaar geledén da-t ik ■op de Rive gewaest ben, zeilde de minister met een zucht. Dat is een reden te meer, om er eens naar toe te g.aan. Br zijn droeve 'herinneringen voor mij aan verbonden en ik vrees... ja ik v-rees, dathet kastéél op den and-eren bever niet onbewoond te. Johan kéék verwonderd' op. Zijt gij dan mensdhenschuw gewor den oom, of verfiangt gij naar de eenzaain- hed, om er een zwakheid te vergaten? Een langdurige aandoening teekmdle zich op het gelaat van den minister af. Kent gij den eigenaar van het kas teel? vroeg hij kortaf. Weóneen, ik héb &v zioo weinig ver toefd... Maar wacht eens... Hebt ge mij niet eens verteld, dat hij met u gebroken had tengevolge van een proces, waardoor de Rive verdedld werd. Ja, wij zijn gebroialleard, zei de minister-na eeni-g stilzwijgen; maar hij is mijn vriend gewg-eet en... ik hoop, dat gij het nooit zult ondervinden, Johan, men kan niet onverschillig worden voor wat men bemind heeft... Wij haten eika^r. Hij uitte dat versolirikkedijke woorl op- achten toon, a'.sof het de eenvoudigs' e yaak ter wereld Was. Maar het maakte desniettemin Indruk en deed Joh-a-n op schrikken. Ik geloof niet, dat ik iemand eiou kunnen haten, zeide hij, zijn oom oribc- vdngen en ernstig aanziende. Omdat gij niet in uw belangen en in uw teederste gevoe'eins aangetast 'ijt. Een hoogrood® kleur overtoog 'het gelaat van mijnheer de Sa'llis. Hij Qieeft mijn verwachtingen en mijn göluk veamield. Hij deed het wel onwetend; voegde hij er ondanks zich zalven lij, maar sinds dien tijd worden wij door een afgrond gescheiden. Maar als hij het toch onwetend leed, metrkte Johan op, zijn éérlijke oogen op zijn oom vestig,end. Wat welt gij? Is men meester van zijn gevoelens? Maar mijn kan.' ze bedwingen, ver stikken! riep Johian met vuur uit. O, oom, kom op de Rivet Misschien zult gij- dë vriendschap van vroeger voelen herleven en dien vriend van uw jeugd met genoev- gen terugzien. Neen, want er heers-cht ook een poli tieke haat tussahen ons, die haptstoahte- lijkste en hardnekkigste van aflle... Vix>o- ger hoéft hij eens mijn oandidatu-ur voor de Kamer bestreden.. (Wordt vorvo!g<LÏ

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1