Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van gisteren.
Onderwijs.
Aam 2e orde is
Artikel 192.
Het bestaande artikel luidt:
,,Het openbaar onderwijs is een voor
werp van de aanhoudende zoijg der Re-
geering.
De inrichting van het openbaar onder
wijs wordt, met eerbiediging van ieders
godsdienstige begrippen, door de wet ge
regeld.
Er wordt overal in het Rijk van over
heidswege voldoend openbaai- lager onder
wijs gegeven.
Het geven van onderwijs is vrij, behou
dens het toezigt der overheid en bovendien,
voor zoover het middelbaar en lager on
derwijs betreft, behoudens het onderzoek
naar de bekwaamheid en zedelijkheid der
onderwijzers; het een em ander door de
wet te regelen.
De Koning doet van den staat der hooge,
middelbare en lagere scholen jaarlijks een
uitvoerig verslag aan de Staten-Generaal
geven".
Na de Vrijdag j.L daarin aangebrachte
wijzigingen luidt thans het regeeringsvoor-
stel aldus:
„1. Het onderwijs is een voorwerp van
de aanhoudende zorg der Regeering.
2. Het geven van onderwijs is vrij, be
houdens het toezicht dér Overheid, en bo
vendien, voor zoover het algemeen vor
mend, zoowel lager als middelbaar onder
wijs betreft, behoudens het onderzeek naar
de bekwaamheid en de zedelijkheid van
den onderwijzer; het een en ander door de
wet te regelen.
3. Het openbaar onderwijs wordt, met
eerbiediging van ieders godsdienstige be
grippen, door de wet geregeld.
4. In elke gemeente wordt van overheids
wege voldoend openbaar algemeen vor
mend lager onderwijs gegeven in een ge
noegzaam aantal scholen.
5. Volgens bij de wet te stellen regels
kan afwijking van deze bepaling worden
toegelaten, mits tot het ontvangen van
zoodanig onderwijs gelegenheid wordt ge
geven.
6. De eischem van deugdelijkheid, aan
het geheel of ten deele uit de openbare
kas te bekostigen onderwijs te stellen,
worden bij de wet geregeld, met inachtne
ming, voor zoover het bijzonder onderwijs
betreft, van de vrijheid van richting.
7. Deze eischen worden voor het alge
meen vormend lager onderwijs zoodanig
geregeld, dat de deugdelijkheid van het
geheel uit de openbare kas bekostigd bij
zonder onderwijs en van het openbaar on
derwijs even afdoende worden gewaar
borgd.
8. Bij die regeling wordt de vrijheid van
het bijzonder onderwijs betreffende de
9. Het bijzonder algemeen vormend la
ger onderwijs, dat aan de bij de wet te
stellen voorwaarden voldoet, wordt haar
denzelfden maatstaf als het openbaar on
derwijs uit de openbare kas bekostigd. De
wet stelt de voorwaarden vast, waarop
voor het bijzonder algemeen vormend mid
delbaar en voorbereidend hooger onder
wijs bijdragen uit de openbare kas worden
verleend.
10. De Koning doet jaarlijks van den
staat van het onderwijs aan de Staten-
Generaal verslag geven."
De Voorzitter deeiit medle flat het
amendement Van Raalte door de Regee-
ringswijziging is ivervaTjen.
De heer Rutgers (A.-R.) licht een
amendement toe, cm de Be alinea te doen
verwaaien, waardoor het artikel diezelfde
fortmuleeiring zal be natten nils airt. 16 der
lager onderwijswet. Reeds is bij Konink
lijk Besluit uitgewerkt dat, indien in
een gemeente geen behoefte bestaat aan
openbaar 'Jager onderwijs, de openbare
school kan worden opgeheven, zonder
dal men in strijd komt met die bepaling
of met art. 192 der Grondwet. De Minis
ter wees er reedis pp dat de bestaande
redactie van art. 192 volstrekt niet voor
schrijft dat er in iedere gemeente een
openbare sehiool moet blijven bestaan.
Spr. wijst er op dat door de nieuwe
wijziging het standpunt van samenwer
king en overleg is verlaten.
De Minister wijkt nu voor en relletje
en geeft voet aan de tyrannie van het
openbaar onderwijs. Spr. hoopt, dat de
Minister zijn voorstel niet zal handhaven.
De heer Vander Vooritvan Zijp
(A.-R.) stelt voor, alinea 8 aldus te lezen:
,,Bij die regeling (van de eischen van
deugdelijkheid) wordt de vrijheid van het
bijzonder onderwijs eoowel wat betreft de
benoeming der onderwijzers als de vast
stelling van het leerplan en de keuze der
leermiddelen geëerbiedigd."
Die heeir Voort van den Zijp
CA.R-) lidht zijn amendement toe. Meer
nog dan de keuzra der Leermiddelen raakt
de vaststelling van het leerpCian de vrij
heid van richting bij, het bijzonder onder
wijl?. Pet leerplan is juist jarenlang
een voorwerp van strijd geweest. In de
Staatscommissie was men hieromtrent
tot overeenstemming gekomen.
De Minister van Binn. Zaken
merkt op, dat ook na de weloverwogen
forraul&eermg twijfell overblijft De afwij
king zal de wetgever moeten voorschrij
ven hn steeds het middel moeten kiezen
diat het minst van den regett afwijkt. ,Wat
de verplichting tot (het geven van vol
doend openbaar onderwijs betreft, bier
kan geen ontheffing worden gegeven.
Het beroep van den heer Rutgers op
de intenpel'iatie van art. 16 'der L.O.-wet
kan tniet gefden, want dit betrof de in
terpellatie van de thans géldende bepa
ling van art. 192. De Minister ontkent
uitdrukkelijk dat het voorgestelde een
politieke beteekenis kan hebben. Hij moet
het aim-en demon t-Rutgers dan ook niet-
aannemeJijk verkillaren..
Het amendement van den heer Voort
van Zijp -wil een term in de Grondwet
vastleggen, die alle bepaaldheid mist en
die daarin niet thuis hoort
De vrijjheid' van richting is door Uö
nieuwe redactie buiten kijf gestéld. De
Minister heetft zich bij zijn fonnuleering
stipt gehoudesn aan de termen van het
compromis. De Minister moet het amen
dement dus afwijzen. Spr. vertrouwt dat
beidie amendementen na deze verklaring
zulflen worden ingetrokken.
De heeir K. Ter Laan (S.-U.) be
toogt dat die nieuwe Regeeringawijzriging
aan aflle redelijke eischen voödtoet. De
hierop voorgestelde amendementen gaan
tegen het oompromia Spr. bestrijdt ver
volgens het amendement jSerdmons. Vob
gens het Grondwetsartikel zal' men nru
aan kinderen in /een gemeente waar
geen openbare School ia, öf in dezelfde
gemeente huisonderwijs kunnen gjeven öf
in een ondiere gemeente openbaar school
onderwijs.
Ten Slotte betoogt spr. dat de rechter
zijde thans het alleruiterste krijgt, wat
de voorstandiers van het openbaar pnder-
wijs kunnen gesven.
Na de pauze wordt verworpen met 39
tegen 32 stemmen, een voorstel-V a n I d-
ainga (C.-H.), om d'e wijziging van de
Beroepswet morgen, niet in de afdeelingen
te onderzoeken.
Daarna wordt de behandeling van de
herziening van art. 192 der Grondwet
voortgezet.
De heer Otto (U.-L.) acht de nieuwe
regeeringsredactie een groote verbetering.
Maar de waarborgen tegen noodelooze
oprichting van bijzondere scholen acht
spr. te gering.
Spr. is bereid tot intrekking van het
amendement op art." 5, indien de minister
daarin inlascht het woord „voldoende"
(n.l. voldoende gelegenheid tot het ontvan
gen van openbaar onderwijs).
De lieer De Savornin Lohman
(C.-H.) ziet, in strijd met den heer Rut
gers, gèen tegenstelling tusschen die nieu
we alinea's 4 en 5, en bestrijdt het amen-
dament-v. d Voort v. Zijp.
De heer De Muralt (U.-L.) erkent,
dat de wijzigingen, door den Minister aan
gebracht, verbeteringen zijn, die spr. als
concessies aanvaardt. Hij constateert dat
in zake het leerplan de Minister dingen
heeft gezegd, die onthouden dienen te
worden. In de toekomst zal spr. zich vaak
daarop kunnen beroepen'.
De heer Visser v an IJ zendoorn
(V.-L.) zegt dat de Regeering in zeer hooge
mate is tegemoet gekomen aain epr.'s be
zwaren. Spr. vindt zijn eerste amendement
vrijwel geheiel terug in de nieuwe vierde
en vijfde alinea. Op één punt is er verschil
n.1. ten aanzien van de vraag wie de uit
zonderingsgevallen zal beoordeelen. Spr.
had aan den Koning het recht willen ge
ven om alle willekeur uit te sluiten. Spr.
trekt zijn eerste amendement-in; Wat zijn
tweede amendement betreft, zegt spr., dat
het verschil tusschen dit en de wijziging
-TteM.rVnynOróP l.iWOfcLittffCiTJK. aarom
De heer Ketelaar (S.-D.) meent dat
de Minister er uitstékend ito*' geslaagd is
alle onduidelijkheid weg te nemen. Hij be
grijpt niet hoe er leden kunnen zijn, die
dit artikel niet overeenkomstig het, rap
port der Staatscommissie achten.
De heer v. d. Molen (A.R.) meent dat
deze wijzigingen vrucht zijn van veel be
raad. Misschien zijn nu a'üe onduidelijk
heden weggenomen.
De (heer Van I d 9 i n g a (C H.) oppert
bezwaren tegen de- redactie van de Re
geering.
De heer Nolens (R.K.) zegt dat de
wijzigingen voldoen aan de eischen, die
hij heeft gestéld'. Het verband van het
grondwetsartikel met (het rapport dér
Staatscommissie is er niet dooir gewijzigd.
Over d'e beide amendementen wil hij
maar liever zwijgen, omdiat ze toch on
aannemelijk zijn.
Spr. vraagt of onder leermiddelen ook
de leerboeken vaillén en of ondier aanstel
len van onderwijzers ook het ontslag te
begrijpt "valt.
In alinea 8 acht spr. het ook gewenséht
de woorden ,,met name" in te lassclien.
De heer Eerdmane (U.L.) is niet
geestdriftig over de wijzigingen. Hij trekt
in zijn amendement om alinea 5 te doen
vervallen en eveneens het tweede dieel. Hij
zegt geen overwegende bezwaren te héb
ben om zich tegen het artikel te verzetten.
Hij zal' er zijn stem aan geven.
De Minister van BinnenllandSche Zaken,
de heer Cort van der Linden,
blijft ontkennen, dat hij een concessie
heeft gedaan aan wien ook. Het is al
leen zijn streven geweest de bedoeling
van hert, artikel nader te formule eren.
Onder ttéermiddlelen vallen natuurlijk
de leerboeken. Onder aanstelling behoort
natuurlijk ook ontslag.
Wijziging zoodanig dat het eaaumeratie-
ve karakter van het artikel duidelijk
blijkt, wil de Minister wél' overwegen. In
alinea 8 voegt hij dims in „met namé'.
De heer v. d. Voort van Zijp (A.R.)
trekt zijn amendément in.
De heer Otto (U.L.) trekt zijn amen
dementen in, al is hij niet tevreden.
De heer Rutgers (A.R.) trekt zijn
amendement in.
De beraadslagingen worden gesloten.
Het artikel wondt goedgekeurd met 81
tegen 1 stemmen.
Tegen die heer Lieftincfc.
De voorzitter zegt dat hij eerst
daags zal voorstellen de belasting op re
gistratie en zegel te behandelen.
De vergadering wondt verdaagd tot Don
derdag halftwaalf.
Gemengde Berichien.
Nekkramp. In de Prins Hendrikkazer
ne te Assen heeft zich, naar de ,,A. Ct."
meldt, onder de aldaar gedetacheerde mili
tairen uit Leeuwarden een geval van nek
kramp voorgedaan. De patiënt is ter verple
ging opgenomen in het hospitaal. Zijn toe
stand is zorgwekkend. De overige militai
ren zijn geïsoleerd.
Gearresteerd. Te Sliedrecht is gear
resteerd en gevankelijk naar Dordrecht
overgebracht H. Kikker, meer algemeen
bekend onder den naam van, „de kikker",
de schrik der bewoners van den Biesbosoh,
dien hij al zoo dikwijls door diefstallen met
inbraak, voornamelijk in werkliedenketen,
onveilig maakte, en waarvoor hij al tal
van vonnissen heeft ondergaan. Hij is in
't laatst van October uit Veenhuizen ont
slagen, waai' hij een jaar heeft doorge
bracht, na een jaar gevangenisstraf te heb
ben ondergaan. Bij, voorkeur oefende hij
zijn practijken op Zondag uit als de keten
door de werklieden zijn verlaten. In een
gestolen roeiboot werden goederen aange
troffen te Sliedrecht ontvreemd in den
nacht van 19 op 20 November en voorwer
pen vermoedelijk door diefstal verkregen
nit een keet op den polder den Buiten-
springeT onder Dubbeldam.
Duitsche „loopgraven". Een corres^
pondent van het „Hbld." aan de Oostgrens
^schrijft:
„De Duitschers leggen langs onze heele
Oostgrens kolossale loopgraven aan en
plaatsen op de wallen er van reusachtige
kanonnen met den mond naar Nederland
gericht". Zoo meldden telkens en weder
opnieuw tal van bladen; en grensbewoners
verzekerden, dat ze die reusachtige loop
graven zelf gezien hadden, circa 100 M.
lang en met elkander verbonden door ,,ou-
deraardsche gangen". Wat dat toch wel te
beteekenen had? En de phanfasie kreeg
vrij spel. Na al hetgeen over deze beruchte
loopgraven is geschreven en gephanta-
seerd, hebben we het niet overbodig ge
acht, zelf eens een kijkje te nemen en een
nader onderzoek in te stellen. En wat we
dan dezer dagen van de zooveel besproken
Duitsche „loopgraven" zagen, was niet veel
meer dan een breede greppel, hier en daar
en elders zeer nabij en soms waf verder
van onze grens gegraven, op de hoogste ge
deelten met een lengte van 8 a 10 M. bij
een breedte en diepte van circa 1 M. De
aarde uit deze „loopgraven" was opgewor
pen tot een wal. Zoo zagen we er véle vol
tooid en andere onder de handen van jon
ge recruten of leden dier Jugendwehr nog
in wording. En het doel van deze „grep
pels"? zoo zullen we ze maar noemen.
Niets anders^ zoo werd ons pertinent ver
zekerd, dan oefeningen voor de a.a lands
verdedigers en een soort borstwering voor
de grensbewakers tegen de grillen van het
koude seizoen. Wat er meer van- verteld
wordt, behoort tot het rijk der verdichtse
len, We zagen zelfs deelen dezer geriicht-
wékkende „loopgraven" met takken, waar
over heideplaggen, om als schuilplaats te
dienen voor de grensbewakers bij die re
genvlagen en sneeuwbuien, welke te ver
wachten zijn.
Over de gre«9 gekomen. Te Maastricht
kwamen Maandag twee ontvluchte Russen
aan, die in de buurt van Heerlen over de
grens waren gekomen.
era vèlr dftC"1
Te Aal ten zijn'vier Pobische mi jaw er;
gers over de grens gekomen, die spoedig
naar het Duitsche front moesten' vertrek
ken. Tegelijkertijd bereikte een Duitsch
soldaat in uniform ons land. Hij word ter
interneering naar Bergen gezonden.
Te Glanerfbrag zijn drie Duitsche de
serteurs over de grens gékoimien. 't Zijn
drie broeders, die aJjlen reeds eenige ma
len voor Verdun werden gewond en nu,
niettegenstaande de één nog kre/upel liep,
weer naar het front hadden moeten ver
trekken.
Te Maastricht kwamen nog drie ont
vluchte Russen en twee Fransche militai
ren aan, de laatsten ontvlucht bij Keulen
en bij Nijswiller over de grens gekomen.
Een welgesteld smokkelaar. In de ge
meente Gendringen is het raadslid J. W.
van. Hees, een groote steen fabrikant te Et-
tan, op vermoeden van smokkelarij, uit het
in staat van beleg verkeerend deel der pro
vincies Overijsel en Gelderland gewezen.
Van het eiland Marken. De berichtge
ver van het „Hhld." schrijft:
De haringvisscherij ter Noordzee loopt
weer ten einde. Onze loggervaarders zijn
allen, op één na, behouden teruggekeerd.
Een 250-tal mannen ongeveer trok in het
voorjaar uit. Alleen D. Teerhuis, gehuwd,
vader van zes kinderen, kwam met de „J.
T. Cremer" om. De behouden wedergekeer-
dan kwamen over het algemeen met zeer
goede verdiensten tehuis. Door sommigen
werden ongehoorde bedragen verdiend.
Gelukkig is de herbouw der vernielde
huizen vrijwel geëindigd, zoodat ook de
thans teruggekomen getroffenen weer in
eigen huis kunnen trekken. Wel moet aan
eem. enkel woningcomplex de laatste hand -
nog worden gelegd, maar de arbeid is
toch zoover gevorderd, dat de advies-com
missie haren vasten opzichter, den heer
J. H. Bos, van Marken kon wegnemen.
Inbrekers te IJmuiden. Er (schijnt zich
te IJmuiden een inbrekérsbende gehuis
vest te hébben. Thans hebben ze rich toe
gang weten te verschaffen tot een kantoor
in de Kanaalstraat en getracht de brand
kast te forceeren wat hun echter niet ge
lukt is. Nadat zij alle voorwerpen, welke
op het. bureau aanwezig waren, door el
kander gesmeten hadden, zijn zij wederom
er vandoor gegaan.
Uit een vischpakhuis in de Visschering
straat hebben ongenoode gasten zich eeni
ge manden visch toegeëigend.
Gezonken. De stoomboot .„Luik 7".
geladen met tabak van Rotterdam naar
Luik, kwam op de Merwede bij Gorinchem
in aanvaring met de „Mercurius" en is
gezonken. De opvarenden werden gered.
De „Mercurius" bekwam averij, doch ko;
den wal bereiken.
Smokkelen. Zaterdagavond hielden
ambtenaren van Roermond, die vrijen
dienst in de buurt van SwaJmen deden,
een auto aan, die beladen bleek met pl.m.
300 K.G. rubber. Voor de smokkelaars, die
heelemaal uit Holland kwamen getuft met
hun goed verstopte lading, was cle teleur
stelling wel groot, dat ze, zoo dicht bij de
grens reeds, niet alleen hun smokkelwaar
geannexeerd zagen, maar bovendien een
heel zoete winet dierven: de ruhberprijs
toch- bedraagt hier te lande ongeveer f 5
pea- K.G., terwijl, naar men eegt, daarvoor
in Duitschland pl.m. f 175 per K.G. wordt
betaald, zoodat, als de onderneming ge
lukt was, daaraan ongeveer een halve ton
verdiend zou zijn geweest.
Gouden steeltjes. Een fruithandelaar
te Tiel kocht in .Maas en Waal 250 poind
handperen (Joséphine de Malines) voor
f 100 of 40 cents per pond.
Brand. Maandagavond zijn te Elburg
afgebrand de bewaarplaats van medicinale
Ipiuiden van den arts Van Klaveren en
twee aangrenzende woonhuizen. Meer per-
ceelen werden aangetast, doch hier kon
door de motorbrandspuit het vuur bedwon
gen worden. Alleen de - bewaarplaats was
verzekerd.
Een eigenaardige historie. Uit Ma-
lang sóhrijft pnen aan het „Soeraib.
HibQad" het volgende:
Sarina, een kind: (udt die desa stampte
baïfb padd tot bnais, totdat een huwelijkis-
t\aVndïdaat kwiaim opdagen in den per
soon van Amtadsaliim, die zijn bekoorlij
ke desagénoote reeds lang met een wel
gevallig oog had basohouiwid. De ouwelui
hadden er niets op tegen en gaven het
paartje hun zegen en triomfantelijk voer
de de gelukkige echtgenoot zijn kippetje
de echtelijke woning binnen. Een heelen
tijd ging alles goed, leek bet huwelijks
leven van Amadlsaiim en Sarina een af
schaduwing van het geluk, dat zij een
maal zouden smaken in Mohameds para
dijs.
Maar helaas, niets is bestendig op deze
wereld, en zoo geviel het, dat na eenigen
tijd Sarina bij haar man een kwaal ont
dekte, rlie zij allés hehaJlve prettig vond.
De arme b'iksem had zoo goed: ai'is ge
heel zijn gehoor /vendoren en nu kwam
Leiden in last. Zoo'n flink' wijf als Sarina
was, meende, dat zij niet langer met
haar dooven man kon samenleven, zij
kon wel een flinkeren vent krijgen. Om
kort te gaan, ze wou scheiden. Maar
daarnaar had Aniadöailim. heelemaal gieen
ooren, Ic'n vrouw kon optspéllen, scènes
maken, allemaal goed en wel, maar om
zijn duifje een soerat lepos te geven,
daar kwam hij niet van in.
Zooa'is van zelf spreekt, gang Sarina bij
haar moeder trootst zoeken en vertelde
hoe de vork in de steed zat. ITaar moeder
zou dér traditie ontrouw geworden zijp,
wanneer zij haar dochter ongetroost zou
hebben dloen heengaan. Zij zou dat paak-
je wel eens opknappen, Sarina kon ge
rust zijh. De brave schoonmoeder snelde
haar idé keuken en gang voor haar
9cfao<)u0oon een hesd-ijk puddinkje be
reiden en daar ziou zij hem eens mee ver
rassen. Op, wég naar Amadisailim'e wo
ning ontmoette zij hem en overhandigde
het schoteltje met het lueeriajk gebak,
vertellende, dat dit een present was voor
hjke lieveilighed'en van zijn schoonmoeder
heefiemaal niet gewond, en kwam ten
Slotte na rijpe overpeinzingen tot de con
clusie, dat ieder mensch nog wel eens
een goed' moment heeft, al is het ook
maar eem schoonmoeder. De raad hem
gegeven zijn Mouw niets van het gebak
af te staan, zou~hij trouw opvolgen, ze
had hem hl genoeg gepest. En zoo begon
Amad' te eten. Na een paar hopjes geno
men te hebben vond hij toch, dat de pud
ding beroerd smaakte en ging de zaak
eens inspecteeren. Al héél spoedig zag
hij, dat ér vreemde dingen in gemengd
waren, eén Soort van geeil en wit poeder.
Daar wou hij meer van weten. Heel voor
zichtig diepte hij de geel-witte korrefs op
en stopte deze in gedroogd di ago eng/blad'.
Aan zijn vrouw deelde hij mee, dat de
p d-^'ntg pveiriheenlijlk hafl gesmaakt en
het beginsel toepassend: voor wat hoort
wat, had' hij besloten om zijn schoon-
y a|ua| hu eetns te verrassen met een
gebraden kippetje. Sarina ging daarmee
direct acooord, de vetste hen werd den
nok omgedraaid' en even daarna was
Sarina aan het braden, dat het een lust
was om te zien. Toen de kip voldoende
bruin was en een heeriijk sausje had ge
geven, stond Aimad ct op dit geschenk
persoonlijk aan zijn lieve schoonmama te
overhandigenOnderweg nam Amad' de
ge él-witte korreltje©, die bij zoo trouw
in het djagoenlbLad had bewaard en roerde
die door de saus. Ik heh gesmuld' dacht
hij, nu is het jullie beurt Schoonmama
en met baar de ganscbe familie bestaande
uit zes personen was in de wolken, toen
het heerlijke gebraad arriveerde, ze von
den Amad een besten vent en al gauw
begon de smulpartij, die zoo droevig zou
eindigen. Al spoedig kregen de luidjes
heftige krampen in den buik en moesten
braken van je weliste. De .Doerah verne
mend wat er aan het handje wais, spoedde
zich naar de pflaats des onheils, liet eieren
met wonderolie vermengen en gaf dit der
ongelukkige familie te slikken. De obat
deed wonderen en na een poosje gevoel
den'zij zich allien zoo lékker aü(s gebraden
kip. Het kamponghoofd maakte van het
gevalletje rappori, allles wat in de be
nauwdheid naar buiten was gekomen
werd onderzocht en nu bleek, dat ieder
een flinke portie rattenkruid naar binnen
bad gekregen, en het vergif zich in de
kippensuus had bevonden.
De gulle Amad werd in arrest genomen
en bekende zijn daad ten vole. De'
schoonmama, die eigenlijk als oorzaak
van ales mioet worden beschouwd, ging
vrij uit, omdat in haar sputum well rat
tenkruid was gevonden en in dat van
haar schoonzoon niet. -Deze had te voren
reeds herhaalde malen gebraakt, zoodat,
ken de inhoud Van zijn maag werd on
derzocht, alle sporen van het vergif reeds
verdwenen waren. De arme Amad werd
dus het kind van de rekening en hoorde
order aanneming van verzachtende otm-
"staardigheden, Maandagmorgen door den
landraad hier twee jaar tegen zich
eischen, ouder aftrek van den tijd in pre
ventieve hechtenis doorgebracht.
Ziehier dus oen ernstige zaak, waaraaaj
het koimdsch element niet ontbrak.
gc-eft twens een duidelijk kijkje, hie hei
in de desa toegiaats hoe er gekuipt en g&
konkeld wordt en hoe weinig een me®
sc'h en beven daar dikwijls waard is.
Een veldwachter opgehangen. os
veldwachter Den B. uit Nieuw-Lekker,
land, was een dezer dagen de dupe var
een flauwe, zoo niet ergerlijke grap. Toet
hij, na zijn gewone route naar- huis keer.
de, werd hij plotseling overvallen door drij
gemaskerde kerels. Zij stopten hem eeq
prop in den mond en hingen hem daarin
op aan een dikken boom, even voorbij hei
Elshoutische stoomgemaal; gelukkig nle
aan den hals, want dan was de man ei
niet zoo afgekomen. Een touw werd hen
onder de armen, gebonden en daar hinj
de man een paar voet van den grond l
bengelen. Hulp kwam niet opdagen
schreeuwen was lutm niet mogelijk, en zo
hing hij den ganschen kouden, ijzigen No
vembernacht. Stijf van kou en schrik wer(
hij den volgendon morgen uit zijn netelig
positie verlost.
Men is op het spoor van twee der dader?
Brand. In de magazijnen van di
Agentuur- en Hamdel-Maatschappij aan d
Trawlerkade te IJmuiden' is hedennach
ongeveer half twee een brand uitgebroken
die in korten tijd een zeen- grooten omvan,
heeft genomen. In die magazijnen zijn o.a
gevestigd een agentuur van de Stoomtou\i
slagerij en Spinnerij voorheen onder d
firma J. M. van der Lely te Maassluis e
een depot van de Continental Petroleui
Co. De aangrenzende gebouwen bevatte
taanderijen en opslagplaatsen van haring
netten.
De brand liet zich bij het afzenden va:
dit bericht voor de aangrenzende gebouwe
zeer ernstig aanzien.
Een vreeselijk ongeluk. Te Tandjou
Priok is een afschuwelijk ongeluk gi
beurd, schrijft het „Bat. Nbl."
Drie Chineesche stokers waren aan boot
van het stoomschip „Karimoen" van d
Java-Pacific-lijn bezig met het schoonmi
ken van een kouden ketel.
Door welke ooi-zaak het geschiedde,
vooralsnog niet bekend, maar öf door
hunner werd een verbindingisschuif bij oi
geLuk geopend, óf wellicht ook sprong i
schuif vanzelf ópen, althans plotselii
vloog de stoom uit den naastaangeleg<
ketel de ruimte binnen.
Gelukkig werd die ramp onaniddelli;
opgemerkt. Het gillen der leviend-gekoe!
te slachtoffers vermengde zich met h
sissen van den ontsnappenden stoom. II
reet werd de ketel opnieuw afgeslote
waarna de ongelukkigen te voorschi
werden gehaald. Ze leefden alle drie no
maar een hunner was er dusdanig a
toe, de lappen gekookt vleesch hingen
bij, dat herstel practisch uitgesloten mt
wordeui geacht
De havenarts, direct ter plaatse, vi
leendie met groote voortvarendheid hul
-3va&rai&_de slachtoffers per ziek en sw
Of en' van schuld door onvoorzichtig^
spake is en zoo ja, op wien die izou ruste
zal. een nader onderzoek in loco moei
uitwijzen.
Staking opgeheven. In verband met
gistermiddag gehouden conferentie v j
den Bond van machinisten, stokers
dekpersoneel en de directie van de N.
óebrs. v. d. Boom's Stoombootreederij
Rotterdam, kunnen we mededeel en, dat
staking geëindigd is, ook voor wat i
plaatsen Amsterdam, Helmond, Devent
en Zutfen betreft.
Van weerszijden heeft meni verstand
iets toegegeven, zoodat de condities nu zi
voor kapiteins f 19.50;' machinisten f 17.
en stokers en dekpersoneel f 15: een
tijd van 78 uur met schafttijden en buil
dien tijd 30 cent per uur, benevens
nachtrust van 7 uur.
Aanvaring door mist. Een bavkasl i
de marine, die op het Noorvlzeelka» 1
voer, is gistenmiddag ten gevofge van i
mist door de „Zaandam^ I" aangevairi
De barkias zonk. terwijil 'de drie inzitti
den te "water geraakten. Van de Zaan da
séhe boot, werden een sloep gestreken i
eenige reddinggordeöé te wateir geworpi
De drie drenkelingen werden gered dP
C. Dobber uit Oost zaan, die met een i j
o.p het fhiu'pgeroep "kwam aanroeien.
De Zaandlamséhe boot bekwam eienij
averij. „Té'
Ongeluk. 'Gisterenavond viel de
jarige J. Z., wonende in de SpicgeCniss
straat te Rotterdam, op het perron van
Electriscbe 'Spoor aan het Hofplein
het uitstappen tusschen het perron e.n
treeplank. Met gebroken linkerbeen
arm, benevens een hoofdwond' werd
cpgenoimietn en na verhonden te zijn n<
het Ziekenhuis vervoerd, waar hij gW i
avond haüf 10 is overleden.
Ook daér! Uit de gang van het Pal i
vam Justitie te HaarCem werd Maand) j
oéhtend een rijwiel ontvreemd, t.oébef»
rend aan een persoon, die ails getuige
een dér zaken werd gehoord.
„O. H. Ct
Inbraak in een station. Zooals
meld ie., werd docr inbraak f 1200 ge
len uit de brandkast in het kaarienbufi
der N. C. S. aan het j-lation Vnn-rsfo
De daad is gepleegd tusschen 2 en 5
Maandagmorgen, daar 1.40 Ie la31 1
personentrein is 'binnengekomen. 1 Jet s i
van de buitendeur, evenals -.'.at van
kaarteribureau is geforceerd. De Li-8 i
kast is met boiren geio-pend. Alles wip
■op, dat beroepslui aan het werk zijn i
weost. Het (weetal honden der Am 1
foortséhe po'it ie heeft niets kunnen I
brengen tot het vinden van eenig spool
Paardenafbeui'ing. Maandag»*
werden onder Ihevig verzet te Bufpiuiö
arresteerd dé gebroeders Out, die od
den invloed van sterken drank een IC
zoodanig afgebeuld hadden, dat
■slotte dood neerviel. Een paar ag*
werden bij die orroetatie ernstig
d'dlKL