9 SEPTEMBER 1916. BUITENLAND. De Oorlog. f; Buitenlandsche berichten. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog. Uit de Omgeving. No. 2105 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering Leiden.II cent per week. f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, 1.60 per iaL Franco per post f 1.80 per kwartaal. |et GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cenL wartaal, bij vooruittetiling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7>/s cent ZATERDAG De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 een Ingezonden medadeelingen van 1—5 regels fl.50, eüte regel meer 30 cent, met grati' bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groots letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop tee6n Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent nummer bestaat uit twee den en het geïllustreerd idagsblad. De grootste armoede. terecht plaatst Prof. FaMus boven citaat uit de Genie en te-anbeixter", i den Ned. Bond van Gemeente lieden e<ein neutraal b'.ad! liet apn,-j opschrift: De grootste o e d e. met den godsdienst ban aal-spottend röf-profan eerend stukje drukken we over: Er'is een bijbelspreuk-diie luidt: „Ik en mijn gezin,1 wij zullen den [eer dienen", maar de* 'arbeidersvrouwen belioorén fe spreuk te veranderen in: -„Ik en mijn gezin, wij zullen de lasse dóenen, die door het kapiitaïis- ie verdrukt wordt". arlijk, de loochening van de neutra- k'fnkt wol heeil schel op uit dergelijke «jen maar even brutaa/1 zal toch iveer de bewering worden uitgeschef,- dat een Bond, -iin welks orgaan zulke tag-spottende' uitdrukkingen vooiko- Jtoch neutraal cis.... pt 'n armoede aan hoogere 1 even/sb e- ïwing, aan godsdienstige beginselen likt er uit de zoogenaamde neu- orgaulsaties; wat 'n gemis aan geds- >U;g besef, aan diepe overtuiging Ligt het wezen dier organisatiieis cp- ten! En vooral ook: 3vat ontwikkelen organisaties een propeagiandOstsehe ht tegen den godsdienst.... Dat dit eens allen Katholieken diep in de tu'tgiiin-g- miocht zijn gegrift! ij k moet zich de Kalilioliek-geor- sierde gevoelen, steunend op de ster- Vacht 7.\\ner beginselen, strevend in de V -VT-rffcTTg— Taeaaiv."zipr il, dat dieper strekking n hocgere .'vein's heeft, dan „hetheö'.iig ideaal" socialisten, hetwelk a'leien omvat: loon en minder arbedld. nootste armoede ter wereld id odsdienstloodheid, is het gemós van beginselen), van vaste overtuiging, ie-fdc tot Hem, Die de Schepper is.... itraiiiteil t is onbestaanbaar. Neutra- be teek ent anti-go dsdiene tig, bete.e- jvije.ndiig tegenover den godsdienst een waarheid, die de practijik van nven dagelijks .leert en welke door liet geolteeirde citaat weer voor de zoo-., te maal wordt bevestigd! Een getuigenis. or de aifdèefJing Haarlem en omstre- van de VereenigOng .Volksonderwijs" t gisteravond behandeld het voorstel legeering tót wijziging van artikel 192 Grondwet. Twee leden der Tweede tr, belde leden der linkerzijde, waren prekers uitgeuioodóigd; de lieer A. H. r-i, zou daar voor spreken, prof. B. D. Eerdmans daar tegen, zullen we het betoog van dezo bedde 11 riet nagaan dat van den heer Imans is trouwens reeds voldoends md. a 1op één uitlating uit de rede van heer Gerhard wallen we hier even M en dat iis de volgende wij lezen het verslag van diens rede: ..Spr. neemt aan, dat de openbare 6drool niet voldoende iis voor den wa ren Roomsch-Kathoilick of Calvinist." 'fs iemand, wiens beginselen l ij n- "h t togen over de onze staan, komt tot tóare iineneht, dat wij ons niet m 0- 1 6n niet kunnen tevreden stellen de apenbare school. Dat zegt veel, veel! j' '&ötuiigenis van zu k een persoon wel de oogen .epemen van dege- onder ons, die daar nog niet van uögd zijn. fen goede lectuur, aangename ontspan ning. liter is eek op zoo'n bijzondere wijze een leeke n-ap 0 sto 1 >aa t te ver vullen! De strijd san de Somme. - De Gentsche hcogeschool. - Een rede van Botha. - Vliegeraanvallen. Van de oorlogsterreinen. Overzicht Nog steeds blijft de strijd aan de Somme vc-ort woeden. De jongste comrminiqué's spreken voornamelijk van hevige arbi'lle- rieactiie over het gefheele front De Enigell'schen deden aanvcfllan ten Z.O. van Cuihchy en bij Phcbebourg l'Avone, waar zij de Duitsche" schansen overrom pelden en, naar het Engeische legerbe- richt, den vijand zware* verliezen toebrach ten. Ten Zu'Lden van de Somme isde strijd' ontzettend hevüg geweest. Daar vo'gden de aanvallen en tegenaanvallen met gros te snelheid elkaar cp, en krachtig violen van beide zijden de ©lagen. In verhou ding tot den hevigen strijd its het i-esul- taat zeer weinig geweest, terwijl ten W. van Bemy en Sante.rre eenige Duiitsche loopgraven in hun handen bloven. De strijd b'eetf aan het Westfront niet tot de gevechten aan de Somme beperkt; ueit die lege'bbe nichten blijkt, dat Otp den rechter-Miaasoever ten N.O. van. het fort Souvillle de Dultschers e-enig gebied lieb- llJ an front Is vooral zeer hevig op het gedeelte waai- de Oostcnrijik- sche aartdhertog-trooncpvolger Karl het bevel voert. Hot Russische legerbérlcht meldt, dat het offensief der Russen in de •5ti eek van die Guila Lipa orderingen blijft maken, het Ooistenriiksche daaren tegen, dat alle aanvallen werden afgesla gen ovenals in de Karpathen, waar de Russen pogen op Hongaarseh gebied door te dringen. Van het RoemeenscTie front valt niets anders te melden dan dat ten Westen van ('sik Szareda de Oosterijkêirs op het ge- beigle Hargit zijn t&ruggotrokkein. 0p Zee. De duikboot- en mïjnooriog. Het Engielsche s.s. „Taguis." (5545 ton) is in den grond geboord. Het EngeCsche s.s. „Heathde-nef1 (3541 ton) is in den gi'ond geboord. Het Noorsohe s.s." „HLso" (1562 ton) iis in den grond geboord. stookt. Een vijandelijke vlieger is bij Zere! tot landen gedwongen. Gisternacht heeft een onzer marine- liniéschopen liet Russische vi/Legstation Runol in de Golf van Riga overvloedig en met goed gevo'lg met bommen bestrooid. Gisteren heeft een Russische kanonneer boot de noordkust van Koerland vruchte- loos beschoten; ze is dpor onze marine- vLLog tuigen vervolgd en me-t bommen be stookt.^ Griekenland. De houding van Griekenland. Naar het „Neue Wiener Journal" uit Korustantfnopel verneemt, vreest men in de Grieksche kringen daar ter stede, dat deelneming van Griekenland aan de zijde der geallieerden aan den strijd tot ernstige maatregelen der Turksche regeering tegen de Grieksche bevolking van Turkije zou lei den. Men acht het niet onmogelijk, dat deze maatregelen niet alleen de Grieksche staatsburgers in Turkije zullen treffen, maar ook de Turksche onderdanen van Grieksche nationaliteit. In Konstan tinopel wonen ongeveer 60,000 Grieken en ongeveer 200,000 Turk sche Grieken. Uit Athene wordt aan de „Daily News" gemeld: De internationale toestand is ten aanzien van Griekenland nog twijfelachtig Tot enkele dagen geleden wenschte een der ententeimog'endheden Roemenie's in tree in den oorlog rpet een tweede succes te bekronen en gedaan te krijgen dat Grie kenland ziich bij de bondgenooten zou aan sluiten. Doch ten minste twee der en ten te - mogendheden zijn ongeneigd zelfs om Grie kenland door overreding tot een besluit te brengen. Zij willen alles aan Griekenland zelf ter beslissing overlaten. Het gemeenlijk, goed ingelichte blad Pa tres" verzekert opnier iaf 'de regeering, I Voor de militairen. j 'e2t?n in de bladen, dat te Rotterdam .vergiade.ring iis gehouden ter bespre- ».va'n vraag, wat in het bedang der piiügie miEPaiiren in Zuid-Hoilland ïan 'can worden. Er werd op gewezen, noodzakelijk het dat van yrijzfcu- zlJde vcoif lectuur en voor ontspan- pWdelein wordt gezoi gd. z:!ei van vrijrinnilge zijde wi(l- ^6n aamstaanden winter de pro- ^da onder de militairen zoo krachtig IK voeren. Men zal trachten op hun 'jd beisl'ag te leggen door lectuur en orrtspaTiiniijgsmiddelen d van het standpunt der vrijzinnigen ^ouwd, vodkoimen te begrijpen!' a,t des te onverklaarbaarder des' te antu-ciordef.ijikeji- zon het daarom zijn ans. Kathohiaken, zoo wij niet alles Pj. wat in ons vermegein is, om onzen i e k e n militairen te verschaf- Engeische vliegeraanvalien. Offlicieel wordt d.d. 8 dezer uit Londen gemeld: Marine-vliegtuigen hebben g'iister- md-d/ag met succes bommen geworpen op het vijandelijke Vbegkamp te St. Démiis (bij Bergen). Een onzer vliegtuigen is niet teruggekeerd. Denzelfden middag heeft een onzer vlieg tuigen een vijandelijken kabelballon nabij Gstende, gew&d. De ballon is verbrand. De Engeische vlieger is, ondanks de hevige beschieting door afweergeschut, ongedeerd teruggekeerd'. De Gentsche Hoogeschool. Het Wolff"-bureau meldt uit Brussel: Twee groote Vlaamsche academische ver- eenigingen, de Hoogeschoolbond. en het katholieke oud-hoogstudentenverbond, hebben oproepingen ten gunste der ver- vlaamsching van de hoogeschool te Gent uitgevaardigd. De eerste is door 106, de .tweede door 565 Vlaamsche oud-studenten onderteekend. In belde oproepingen wordt gezegd, dat de verordening van den gou verneur-generaal over de heropening en vervlaamsching der Gentsche hoogeschool als een rechtmatig en rechtsgeldig besluit moet worden beschouwd. Het geldt hier niet een gevraagd geschenk maar de ver vulling van een lang gestelden eisch tot 'rechtsgelijkheid. Beide bonden doen een beroep op lioog- leeraren en studenten om mede te werken aan het groote ideaal der nationale vor ming en ontwikkelng van het Vlaamsche volk. Zij doen dit m$t bewust verantwooz-- delijkhe'id te aanvaarden tegenover hun volk, hun land en hun vorst. Rusland. Duitsche vliegeraanvallen. Officieel wordt d.d: 8 dezer uit Berlijn gemeld: Eergisteren hebben onze raarine- vliogtuigen' voor. Arensburg pp Oesed vijr anxlefijke oorlogs^Qhepen mét bommen l>e- to es tand, en overreed door de liberalen, het pad schijnt te zullen betreden, dat de volkswil haar aanwijst. Eert rede van Botlta. Bobha heeft te Klerksdorp een rede ge houden en. er den nadruk cp gé'ogd dat Smuts nu driekwart van Oost-Afrika heeft bezet en dat alle sporen Ln zijn handen zijn. De verbindingslijnen zijn duizend inijl korter geworden. Ofschoon het oinda in zicht is. moeten'de strijdkrachten op volle sterkte woixien gehouden en daarom is het noodiig geregeld versterkingen te zanden. Pofha verzekerde dat het overzeesche contingent evcfneens op peiil moet blijven en dat de oorlog tot een stellige beslissing moet worden gebracht. Het is beter nu twee jaar Langer te vechten, dan over tien Jaar weer te rfioeten vechten. De „Niobe" opgebracht Het Wolffburcau rne'dt officieel uit Ber lijn, dat op 7 September het Nedeirnandsohe stóaraiseh jp „Nitabe", mat oontraJbando be laden, door Duiitsche oorlogsschepen in de Noordzee is opgebracht. Beschoten. Schipper C. Veriheij, van den zcitlogger VL. 191, „Rosa", der Viiisscherij-Maat- schappij VlaarcüLngen, heeft, bij binnen komst in de VlaardimgBche haven gerap porteerd, dat zijn schip op de Noordzee her haaldelijk door een duikboot van onbeken de nationaliteit dis beschoten, 'zonder ech ter getroffen te worden. Een Zeppelin beschoten. Gistermorgen kwam, naar de „Tel." meedeelt, een Zeppelin aandrijven op zeer .geringe hoogte, vlak bovein het eiland Schiermonnikoog. De manschappen in de gondels waren duidelijk waarneembaar. De twee op het eiland opgestelde kanonr nen werden onmiddellijk in weifcing ge steld en gaven eerst eeniige waarschu wingsschoten. Veavcdgens werd op den stuurbaï'on gemiikt en ooggetuigen namen waar, dat na een der schoten ter hoogte van het roer een groette rookwolk zich ontwikkelde, zoodat vermoedelijk een treffer gemaakt is. De Zeppelin steeg spoe dig op grootere hoogte om daarna in N.O. richting weer te verdwijnen. Appelen en peren. De minister van Landbouw geeft ken nis, dat overwogen wordt oen regeling, waarbij mogelijk zal zijn bepaalde partijen appelen en peren -van z.g. luxe-soorten ender vast tQ stellen -vobrwaardé^i ka uit voer toe te Laten. Stoofperog en appelen., alsmede handappelen, die hier te lande -veel gegeten worden, zullen niet ten uit voer worden toegelaten. De visscher ij-g u a e s t i e. De regeling der vlsscherij-quaicstie is thans zoover gevorderd, dat Vrijdagmor gen weer, voor het eerst sedert 30 Aug., afslag van haring te VJiaard in gen kon plaats hebben. V eevoeder. De rniiuiister van Landbouw brengt ter kenniiis van belanghebbenden, dat voor Oc tober door do Regeering een zekere hoe veelheid veevoeder (met uitzondering van maïs) beschikbaar wordt gesteld. Inlandsch graan, buitenlands- h graan en lijnkoeken worden, ter besohiRdring ge steld uitsluitend van veehouders, d'. w. z. allen die voor de voeding van hun" paar den, runderen, schapen, varkens, pluim en ander vee bodoeld veevoeder n00dig hebben; deze personen moeten, dit betrek ken door bemiddeling van een aankcop- vereen.iigöng of andere dergelijke organisa tie. of door bemiddeling van een liainde- Laar in die artikelen, alles door invui'lilng en onder teek emim g van een beste', bi1', jet op daarvoor beschikbaar ges telde formulie ren. In de -,,St.-Ct." 211 deelt.do minister van Landbouw mede onder welke voor waarden en ten behoeve van weke perso nen voor October a.s. de Regeering een zekere hoeveelheid veevoeder (met uitzon dering van maïs) beschikbaar stolt. Invoer van paarden in D ui tsclil an d. AangezJien de heer J. P. Le&uwanbhrg te Dept het uitsluitend recht heeft verkregen jenge paarden in Du.itsehland in te voe ren, werd Dinsdag j. 1.do-or de Duitsche autoriteiten Kleef, een veulen beneden den leeftijd van jaar. door anderen van u":i ïtit-mvgin in b:->T^g ge nomen, te,rwijL aan den paardenhandoïaar Rozenkrans te Kleef door .de Duitsche re geering vergunning werd geweigerd 193 jonge paiarden, door hem iin Zee'and en Limburg gekocht, in te voeren. Een ve-rdedig.ing van Neder- landschon uitvoer naar D uitschland. Dr. J. J. L. van Rijn, de Neder*', and sche Landbouwkundige commissaris dn Enge land, tracht in een mededeeiïing aan de En ge'.sehe pers, zoo lezen we in d e ,,N. Rdtt. Grt.", het Engelse/he volk dui'ldlelijk te maken, dat het geen p.artijdiiigfheiid voor DuLtsohland is geweest, dat er zooveel meer Nederland sche voortbrengselen naar Duitscbland dan naar Enereland zijn ge- .gaan. De Nederland sche handel, die na tuurlijk dóór onize regeerding vrij is gela ten, kon een'voud'lg in Duitscbland 'i-eel belere prijzen maken dan in Engeland. Maar na de overeerkomst, die er den 18en Jur.f. tuaschen het landbouwui.tv.oeiburoau iin Den Haag en een Engeische li and els- vereen.'ging is gesloten, gaat er meer naar Engeland. Evenwel, het vervoer iis kost baar en gevaarlijk. Dus aal de norma'© toestand niiet aanstonds hersteld kunnen worden. Als nu maar de Engeische han del en hel Engeische voi'.k meeworkèn dooir ae Nederland,sche waren te koopon. Ook logt dr. Van Rijn uit, dat de Ne- deil'andscihe boo ren niet zoo grootewin sten maken, als men in Enge'and wel dankt, en zoekt hij de Engeilsdhe lezers te ovtertuliigen, dat de groote winsten, die de handel in ons land tijdens den ooiflng heeft gemaakt, slechte een kleine minder heid van de bevolking ten goede zijn ge komen. Scïzcentrejnen. De seilzoer.trernen van de HoManicLsche Sjïoor (de treinen, welke volgens de dienst regeling tot en met 2-S Augustus zouden loopen, doch volgens latere bekendmaking tot nader bericht gehandhaafd blijven), vervallen ingaande 12 dezer. In verband hiermede zullen de treinen, die van 28 Augustus af zouden loopen, met ingang v.an 12 dezer worden ingelegd. De toestand aan de Hembrug. Verleden week is aan do wapenfabriek aan de Hembrug do nachtploeg gelneel met de dagploeg omgewisseld. Gedurende min stens twee jaar was daar door de arbei ders op aangedrongen, maar deze verbe tering was steeds op technische bezwaren o/lgestuit. Dat, onder den druk der mi ontstane beweging, dl?c verbeteriinig plot seling wèl mogcCijk bleek, heeft natuur lijk niet weinig de arbeiders in hun e'.schen gesterkt. ..Tel." Herwonnen Levenskracht. Gedurende de maar.d Juk is door „Her- wonnon Levenskracht" de som van f 14,975.68 ontvangen, grootondcels als op brengst van den Bloemendag. Van 1 Ja nuari af ontving het fonds f De onlusten te Djambi. De poiT&poh£:iiL vcifi de tiN. R. Crt." Ie Spepa/baja seint; Do toestand in Djambi is n-g steeds ernstig. Er zijn noi voldoende troepen. Do moord oip controleur Walter w rdt thans officf.eeil beócetigd. De oproerig© beweging is waarsohijn- Jijiv begonnen door bloedvei-wanten- van een vroeger en sultan, in elg geval udef den invloed van den Sarikat Islam. De blad-en zeggfen, dat liet g-wveiTirment er verkeerd aan doet de Sarikat Islam te beschermen. Deze revolutuonaiiire bavveging dre'gt oóaeiporsii'biie in Indië ernsbi-A' aan te ta©ten. Het ris noodzakcilïjp, dat de ve- geerirg mlandsdhe r&vcr.utier.aire, vereêni- glngen verbiedt, wier terrorisme onze macht on ons aanzien schaadt. (Officieel?) Blijkens een van den gouver- heurgenei aal van Ned.-Inidië ontvangen bericht zij 6 deacr uit Djambi vijf liTiga- des infanterie vertrokken naar Moeara Tambesi, waar de rebellen op den twee den dezer vijftig dooden Jiadden en twee der onzen Licht weiden gew:nd. De controleur Van Ebbenhorst Tcngiber- gen. van Mocara Tambesi, omtrent w-ien eerst werd bericht dat hij waarsahijnlijkl vermoord was, schijnt iin veiligheid to zijn. Twee compogniieën gaan 'naden van Patemlbang naar Moeara Rcepit, in het westen der gelijknamige residentie, en; troepen van Soengetl Penoe, vermoede'ijlkJ d'i'e uit Padang over Indtapoera gezonden' zijn,' naar Batigko. De tel^fiocmverb lading tüèsdhen Mo ear a Tebo en Moeara Boengo is hc.rstdid Van Moeara Tebo luiden de beach ten' gunstig. AL'es is daar wel. De correspondent van de „Tel." eeent uit Weltevreden: De l-roopen hebben Moeara Tebo bereikt en deze praats ontzet.. -Ik verneem echter, dat er nu weer 00ge regeldheden zijn voorgevallen be Pa!em- bang. De nooctige f^orzongsmaat regelen STADSNIEUWS. Gisteren avond was door de -Belgische uitgewekenen alhiier een ailgemeeme bij- een komst belegd in de groote zaal van Zomerzorg". De avond is uitstekend ge slaagd. Heel moo.ie zangstukjes werden keurig uitgevoerd dioor de heeran Soheepers, Vrucht en Vreeburg, met uitstekende pianobegeleiding van den heer God dijn. Gezamenlijk wei-don door de aanweeiigdm verscheidene Belgische volksliedjes gezon gen, waarbij de heer A. Germain op del piano acoomf\agrieerde. De heer rar. A. Groeve hiièLd een leer zame en geestdriftige ïed© over „Ons volk iin liet verLeden". Aan het einde van den avond beturgdo de zeereerw. heer pastoor Krol aan allen, die tot het weilslagen van dezen avond hadden-bijgedragen, zijn hulde en dank. De verplaatsing van den commies 2q klasse der directe belasbi.ngon, W. Lango- dijik, van Beek bij Nijmegen naar hier gaat in 1 October in plaats van 1 Sopt. Nadat an het begin van deze week een' transport Duitsche kinderen naar hun vaderland is teruggekeerd zijn er gtstereo onder leiding van mevr. prof. Nicuwen- huis uit Leilden weer ongeveer 250 kimde- ren uit Duóbschland hiie-r te Lande aange komen. Twee vrouwen, bhu'sbeho:-rcnde. in eert wocnwagen, hehben -gisteren een winke lier op de Haarlemmerstraat alhier cpgcf- licht voor een bedrag van f 7. Zcio-a's ge woonlijk, deden ze eenig kleine inkoopen on vroegen toen den winkelier kwartjes» waarop de beeltenis der Koningilin imot Loshangendhaar, of guldens van zekec jaartal, waarvoor zij den wiuiketier graag iets meer wilden betalen, hem zelfs gratis eer. handje willen heupen met zoeken. De winkeliers zijn nu voor de zocveehte maal gewaarschuwd, zulke klonten niet ta helpen, teneinde niiet de dupe te worden van de handigheid van dat volkje. ALKEMADe. Verplaatst. De commies 3e klasse cüea: dllrecte belastingen H. A. Kramer, ts ver plaatst van Baarle Nassau naar hier. ALPHEN Ongeluk. Gisterenmiddag liep in de Van Mandersloostraat een persoon met een onaangespannen paard in de hand. Een meirijder, die hiervoor wilde uitwijken, kwam door liet schrikken van het paard te vallen, en kreeg daarbij van liet dier een; zoodanige slag tegen heit hoofd, dat een bloedende wonde ontstond en hij zich ondec geneeskundige behandeling moe^ stellen* Oqk het rijwiel werd bescnadigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1