ZATERDAG
27
MEI.
1916.
BUITENLAND.
De Oorlog.
BINNENLAND.
No. 2019
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekerin9
Leiden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bij onze agenten 12 cent per week, f 1.60 per
rartaaL Franco per post f 1.80 per kwartaal.
Het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD is tijdelijk alleen verkrijgbaar tegen betaling van 10 cent
ir kwartaal, bij vooruitbetaling.
Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 7Vs cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dieostpersoneel vao 1-5 regels 50 ceot, iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
nummer bestaat uit drie
laden en het geïllustreerd
ondagsblad.
5e politieke toestand.
Mr. A. baron Van Wijnbergen heeft ter
igadiering van den Alg. Bionid van R.
Kiesvereeniigingein, welke Iheden te
iredht werd gdhauden, d'e volgende rede
jlke een helder licht werpt op den hui-
i gen politieken toestand.
Door het bestuur vian dezen Bond werd
aangewezen. aldus isoreker, de taak op
ij te nemen, daar hem, die zoo lange
«ks van jaren deze vergadeiting leidde,
iet eere/ vervuld. Een pUbohit en een
Onrecht reken ik het mij vóór alles van
.plaats aan Mr. Kaaien te brengen
jpechte dank en huilde voor den amiviang-
Eten abbeid. op voortreffelijke wijze door
au verricht dm het belanig van den
ond, in 't beüiamg van de Katholieke
laatspartii, in 't belang van het land'.
En. dan metre Hk verder, dankbaar
jor het vertrouwen, dat men m. mij
Bende te mogen stellen de hoop ult-
ireken. anet Gctds hulp en met uwe me-
ïéex(k!ing niet al te ver te zullen bijven
meden de verwachting, diie men koestert
m mij.
Al.is de toesltamd, waarin een ziao- groot
iel van Europa verkeert, nog steeds
oogst droevig, toch aanvaard ikmijne
tak met opgewektheid, wijl ik vertrouw,
juiiot de tijden, di'e wij doorleven,
leeis meerderen tot het inzicht zullen
lengen, dat d'e rechtsche poftMiiek in ons
aderlaad os in 't werkelijk nationaal he
ng",
ifoig steeds woedt de oorlog olm ons, en
ondervinden wij er van de gevolgen,
i! Leden blijven wij, Gode zij dank, voor
ersohirikk el i jtk en oorlogsramp be-
paaird. Dank. groote. hartelijke damk zij
larjücüar gebracht, zonder eenliig voo.rbe-
aan einze huidige Regeering, voor
ar tot dusverre cao buitengemeen ge-
ikkig gevoerd buiitenlandlsidh beleid. Ang-
tijidien heeft zij doorleefd, een zwar.en
ist beeft zij te .dragen gehaid en draagt
'lieg maar openlijk, zij liet haar dan
gezegd, dat haar arbeid hoogelijk
fordt gewaardeerd'.
Maar des te meer doet 'het daarom leeid,
at dóe lof en huilde haar nliiat gebracht
an worden voor de wijze, waarop zij
'dh sinds September 1915 heeft gedragen
9 liet terrein der (binnenlandisohe politiek.
Daar wilde zij het .onvereenigibiare ver
langen. daar walde zij twee heeren dóe-
t feu. dat oclk in oioiJLticjiis niet giaat.
Zij, dlüe steeds met klem verzocht had,
il te dein, van den poditiieken strijd, riep
['teling - zelf den poldtieken strijd te
wrsühijin. Zonder in het minst aanneme-
ijk te maken, dat de grond, waarop, haar
ppronkelijik, zoo vaalk herhaiaM, ver
telt steunde, vervallen was.
En was dlie zwenking der Regeering
jjnlijk speciaal voor hen, die, als opposi-
ie-partij,en, haar nietteimiin in do ruimste
jate vertrouwen, hadden geschonken;
öoast zij betreurd worden daar allien, dl'e
®a. oerdeel waren, dat het Kabinet zich
lis nationaal Kabinet in deze tijden had
Koeten blijven gedragen, nog pijnlijker
Rfiïd de zaak daar hetgeen ter jaarver
der in g van de Libera je Unie vernomen
>st men tot dusverre het er wal voor
houden, dat dian toclh ter J/'.nkerzijide men
Ket de Regeering van oordeel was, bat
te Mnnenlandstihie politieke strijd met de
te# mogelijke gevolgen van dJlOn, ge-
op de internationale verhoudingen
het ia ogenblik, niettemin zonder
Möge bedenking kon worden heiwat
Notselü-rg wordt daar vrijwel te verstaan
fifgw&n, idat zulks niet het geval is, en-
tet diaarrom bij de as. Staten-veikdezin-
het Qiinksch element moet versterkt,
tenende d'eisgewiilid dia Eerste Kamer in
"vereenstemmiïng te kunnen brengen met
te Doliiltieke inrichten der Regeering.
Dat daarbij te eenenmale vergeten werd,
tee in den laatsten tijd bij meer dan eene
toogst belangrijke aangelegenheid, jurist
rechterzijde een oonflrct met de Regae-
«S work wam, als de linkerzijde haar
ten noodigen steun onthield, gaan we
roerhij.
Maar wèl achten wij ons verplicht, er
P te wijzen, hoe, die voarstel/iLng juist
'.JJrie, aan het Kabinet een nog beden-
W rol wordt toegedicht.
•v-at juist zonde dan tocih de verklaring
^-est zijn, dat volkomen gerustelijk
j10 ipouifcieke strijd' kon hervat. Maai- rulet-
zoude men het rtsioo van die her-
dting met eventueele gewötlgen van dien
dben willen loop en en dan ter zijner
w Op diie mogefijke gevolgen wijzen, ten-
jride winst te behalen 'cip de enve der
nnnerllandsche pcfitiek, gelijk we dan
zien geschieden.
verünouwen, dat de j^egeeii'/ing, jvat
huur betreft, dien opzet zial afwijzen, al
moet eikend. dat zij daoir haar tweeslach
tige houding aanleiding tot zü'lk teene be
denkelijke voorstelling van 'zaken gege
ven heeft,.
Wij vertrouwen, dat dc Regeering, zco-
dxia. haair de gelegenheid. geboden wondt,
zal afwijzen de poging cm Nederlands
internationale positie, tot behoud waar
van rille politieke partijen zander uitzion-
denLmg krachtig en eendrachtig heibben
samengeweiikt, en zniZfen blijven samen
werken, te betreldcen in den blunenland-
schen politieken strijd of.de meening
te doen postmtten,dat de handhan'ing
dier iintemationale po-sLtie op heden 't
veiligst uain eene feksche Reigeeiring en
eene liberaalnSociialiigtiisohe meeriderhdild
ziou ziin toevertrouwd!
Komt men ter linkraijde thans tot het
inzicht, dat de buitengewone tijiden, diie
we nog steeds doarlevcn,, efisahen, dat op.
het terrein der binnenIandsche pioSiitiek
een andere koens wonde gevoCigd? Men
erkenne eerlijk, dat men heeft gedwaald.
W ij waren steeds en zijn nog van mee
ning, dat 's lands belang eischt, dat het
Kabinet was büiven venvullen zijn na
tionale taak, dlie het zich had zien opge-
E'egd. Zulks was beslist n'aadlig wegenis de
internatrion ale vei houdingen van h et
ougeniblik, maar ook ter richtiige ven-ul-
ting ivan de tAak, diie op binnenlandscöi
economisch terrein te vervullen viel. Wij
duchten dan ook geien tegenspraak, wan
neer we zeggen, dat de overgroote meer
derheid van onis volk ontstemd is over
het fedt. dat den laatsten tijd terwijl
er ook binnen onze landsgrenzen zooveel
geleden wiardt de Regeering niet al
ihaur tijld, al haar zorg, .al haar aandacht
besteedde aan de leniging van_ dien nood,
maar openlijk .de voorkeur gaf aan .af
werking van ei'gen partijprognamn
En ddt alles geeft ons,me enen we, het
a-echt, te zeggen, dat de houding en de
handelwijze van Regeerin'g en linkerzijde
sinds September 1915' niet hebben voidaan
aan de'erisehen, dlie in déze buitengewone
tijden aan een wui'e natóonale politiek
mogen .worden gesteld.
Daartegenover echter haudien wij ons
overtuigd, dat juist velen tot dusver
verwijderd gebleven nader tot ons zull-
Isn komen.door aandaolrtiige averwe-gdng,
fnio'e de houclina der -rechbsche partijen in
jdeze tijden juist hot 'liand1 ten goede iis
gekomen, en meer en meer bujkt, te al-
gemeenen nutte het heiilaaamist te zijn.
Zonder zici'.fveiheffinig ziuilen wij steedis
ih herhinieaiing moetien houden, dat aan
den volijveriren aibeld der Rechtsche Ka
binetten, gesteund' diOor reohtsdlne meer-
doiheden zich niet üiatend beïnvloeden
door kiezersvrc'es, maar door die eischen
tvan 's landis lrellang het te danken is,
dat onze .huiiid'Jge Regeering ever een zóó
sterk, zóó georganiseerd, zóó uitgerust
leger beschikken kan, als zij noodig had
•tot vervulling der nationale taak, door
haar zao lofwaardig volbracht. En dat
verleden geeft ans Ihet reoht te zeggen,
dat een rechtsche meerdierüiiei'ld in onze
Staten-Generaail het best waarboirgt, dat
in de toekomst de gulden woorden ,,re-
geeren is voomitzien" niet vergeten wor
den.
Met voldoening mag vastgesteld, dat na
jarenlang en strijid, gevoerd door de par
tijen ter rechterzijde, ap onderwijsgebied
al kamen dan ook onze beginselen niet
voldoende naar varen dan tach velen
cirizer pollMJieke. tesens-tanders clinidei'.ijk)
tot de erkenning zijn gekomen, dat de fi
nancieels bevoorrechting, gelijk die thans
niag plaats heeft, ten bate .van een deel
der burgers een onrecht is, dat weggeno
men moet wonden.
En waar op dit dlooruifg terrein een
'compromis mogriijk bleek, zal ook om
trent het kiesrecht wellicht wereenstem-
ming kunnen worden bekomen, mits neet
vaar de eene partij v.an te voren vaststa,
diat aan eigen inzicht m aan eigen
efisahen onveitoidldelijk vastgehouden wor
den zal.
Dat echter juElst bij., do Grondwetsher
ziening., diie dit KaibOuet tot stand te bren
gen heeft, het national belang eischt,
dat de invloed der rechtsche partijen
sterk zij, zal moeten worden erkend, ook
door hen, di'ile, wellicht niet geheel onze
beginiselen deelend, toch de oog en niet
kunnen sHurten war het -feit, dat de vrij-
zinriiigen hier te lande met den dag meer
.afhankelijk worden van en ondfer leMing
komen van de sociiaahdemocratio.
Wij zuilen verder met kracht er naar
hebben te streven, dat het recihtsch ele
ment in onze Staten-Generaal behouden
en zao mogelijk .verstenkt w'arde, opdat
de sociale vei^ekering, tat vóócr kart door
all ie partijen begeerd en vooirgestaan, na
zooveel iaren met zoaveel" moeite tot stand
gebracht, dan ook worde ilngetvoerd, en
niiet aan èene aan ouzo nationaóe beigtrip'.-
pen en wetgeving te eenenmale vreemd
zijnde Staatshedleeling viorde opgeofferd,
tot onberekenbare financieele en moreefe
schade onzor aftbeidersireivolking, tot
scHiadie onzea* nationale zaak.
Eu dair; msn, diie beluistert,, met welk
een liuchtQiartiglheild, èn door de Regete-
ring èn van vrijzinnige zijde, wordt ge
spreken otver het niet uitvoeren der In-
valiiditeitswet, over niet Zorg dragen, dat
de nakomfing der Begratfienfewet word'e
ige'vvaaxfbprgid, kan het ontgaan., dat
in hoogere krinaend'e eeifbiiad voor (die wet
dalend is, en dat dit geleidelijk moet voeren
tot vermindering van "eerbcied1 voor de
overhelïd, vemnind'ering van eerbied voor
het Gezaa bil jziansolons volk.
Zal d'egener die aandachtig voegt, welke
uitlatingen van de Regeeringistafel wor
den vernomen, wanneer het geOd't zalken,
de moraal betreffende, dóe eens nalieest,
wat nog onlangs in den Raad onzer
hoolldstad getzieisd kon worden omtrent
het wezen van het huweilijk en welke
theorieën daaromtrent konden verkondigd
worden, niiet tot de erkenning moeten
komen, dat op zedelijk terrein- ook hier
te lande een ontzettende verwprdóng
plaats grijpt, noodwendig gevjolg van het
loslaten der aloude, vaststaande zediewet,
noodwendiggewoUltr van het verwerpen
der CIlm'steLijke begun sollen in Wrigeviing
en Staatshastuur? Welnu, waiar zao de
zaken staan, daar vertrouwen we, dat
vele door de feiten zullen gebracht wor
den tot de erkenning, dat de Rechtsche
politiek, dat de Christelijke Staiatkunde is
in 't belang van 't Vaderland, m 't na
tionaal belang.
En dat stemt ons tot opgewektheid, dat
geeft ons moed en vertrouwen,, dat Ne
derland zal blijven eene Christelijke natie,
in den waren zin des. woerds, dat ons
Nederlandsche volk nsiet slechts zal- be
houden ziin Christen-Vonsti nn emaar
ook zijn Koninginne zal blijven verstaan,
wanneer ze als Chirietinne tot haar volk
spreekt.
Daarvoor te zorgen, die taak rust in de
eerste plaats oip ons, katholieken, in sa
menwerking met onze beide coalitie-par
tijen, met wie we 'eendrachtig, hartdiijk
en trouw zniE'Ien blijven samenwerken, ge
leid-en .gesteund door debeginselen, dóe
•ons op staatkundig terrein zijn gemeen-
heginselen. dlie niet door den volkswil
worden ter zijde gesteld of gewijzigd,
maar zijn onveranderlijk,' tevens richt
snoer gevend gelijk dia laatste, tijiden
weer too euansriik hebben bewezen
voor alle tijden en omstandigheden.
En 'daarom, Baat ons nimmer ons laten
afbrengen van den waren weg door min
juiste behandeling, gel ijk wij diie weder
de .laatste maanden in zóó sterke mate
van onze politieke tegenstanders onder
vinden moesten, laat ons evenmiln ons
laten beïnvloeden door_. allerlei kleine
moeiliikbaden. drie zich steeds zullen voor
doen. o:lk in eügen kring, maar laat ons
ais beginselvaste mannen op politiek ter
rein ons doen en laten steeds afhankelijk
stellen-van de beantwoording der vraag,
wat pheht ons gebiedt te doen jegens God
en het Vaderland'.
De strijd aan liet Italiaansch-Oosten-
rijksche front. - Beschieting van Porto
Ferrajo. De strijd in Duitsch Z. 0.
Afrika. - De Duitsche en Oostenrijksche
consul te Kanea. - Bisschop; eMjke be
zoeken aan krijgsgevangenen.
Van de oorlogsterreinen.
Overzicht.
Bij Verdun woédt de strijd, vooral aa.n
den oosteli jk en oever van de Maas, met
groote heViigheUid Voort, maar- wijirigiingen
van be/teekeniis zijn daardoor mog niet 'we
der ontstaan, sedert de Duitschers de
ruïne van het fort Douaumont heibben
heirniomen.
Van den oostelijken oever van de Maas
melden d'e Duitschers, dat zij ten Weisten
van de steengroeve hun stellingen heb
ben uitgebreid: den hellen weg bij Thiiau-
mont hebben zii overschreden en dien vij
and ten Zuiden van het fort Douaumont
verder teruggeworpen. Bij cteze gevechten
hebben de Duitschers nog 600 gevangenen
gemaakt en 12 mitrailleurs veroverd.
1 lljertegeno'ver melden de Er an scfli en,
dat zii door tegenaanvallen weder in het
bezit zijn gekomen van een stuk loop
graaf tusschen he-t bosch van Haudro-
mont en d:e hoeeie van Thiaurhont,, dat
Donderdag door de Duiitschers was bezet.
Ook ten Noorden van deze hoeve zouden
de Franschen met behulp van handgra
naten vooruit zijn gekomen.
Wat de gevechten' hij het fort Douau
mont betreft, meldt het Fransche stafbe-
-ri'cht, dat krachtige Duitsche aanvallen
tegen de Fransche loopgraven aa,n den
buitenkant van het fort met ernstige ver
liezen voor den vijand zijn afgeslagen.
Op den li/niker Maasoever werden voor
al hevige ai\tilleri'egevecliten geLeveu^ .af
gewisseld door wederzijidsche tnfanterfe-
aanval'len, diie afgoslag-en werden.
Het hieronder afgedrukte overzicht
geeft een kledn dehkbeeüd van de vorde
ringen door de Oostenrijksch-Hiongaarsche
troepen aan het Zuiid-Tiroilsche front be
haald: De Italianen waren een groot deel
van Zuld-Taral binnengedrongen en bazef-
ten al vrij spoed% na het uiitb reken van
den oorlog h'et deel van Trenthno tot zuii-
deliik van Roi\'ereto en het oostelijk deel
van Zuid-rii'r»,l tot Borgo in het Sugana-
dal en noz een strook ten noord-en daar
van, Het Oostenrijksche offensief heeft de
Italianen nu echter al reeds uit het groot
ste d'eel van het bezette gehóed verdreven
en de Oostenrijksche troepen zijn ap hun
beurt, nadat zij de Italianen van de
hoogvlakten van Laf-raun (Lavarone) en
iYücj'gereuitih (FoUgaria) hiadden terugge
drongen, de Italiaansche girens overge
trokken in de richting van de Italiaansche
vendedligiingsijiniie Asaagio-Arsliero-Schio, did
den toeg'.arijg tot de Venetiiaansche vlakte
afsluit.
Ook in het SuganadaJ, waar zij thans
weer den Monte Civaron (ten Z.O. van
Burger) hebben veroverd en de Elfersplfce
li-ebben beklommen, rukken de Oosten-
j iiksch- Hongaairsche troepen voort. In
het vak ten Noorden van Asia go hebben
gedeelten van het Grazer legercorps nu
do geheeve bergrug van den Co.rno1 dl
Campo Verde tot Maate .genomen. Vol
gens het Oostenrijksche s-taflbaricht heb
ben de Ita'liianen op hun vlucht zware
bloedige verliezen geleden en meer dan
5b>00 gevangenen, o. w een kolonel en ver-
.galroidene stafofficieren, benevens vier
kanonnen, vier machinegeweren300 rij
wielen en veell ander krijgstuig in handen
der Oostenrijkers moeten achterlaten.
Ten Noorden van Arsiero zijn de Italia
nen eerst uiit hun stellingen ten Westen
van Borracola (5 K.M. ten Noorden van
Araiero) verdreven en daarop hebben de
O.-IT. troepen in ge^'eohten, die zeven uu.r
hebben geduurd, het boschachtig terrein
ten Noorden van den Monte Gimone ge
zuiverd en den top van den berg bezet.
In het dal van de baven-Paana hebben
de Oostenrijkers Bessale genomen.
Ten Zuiden, van .de Terragnola houden
de Italianen nog stand op den Pasublo,
vvaar zii mot de O-ostenrijkers nog slaags
zijn, maar het ten Zuiden van den Pasu-
'biio in het Branddal, de Valarsa, gelagen
Cbleisia is reeds in Oostenrijkscllre banden,
zoodat ock de vermeestering van den Fu-
gozza-pais ona-etwiifeld nor slechts een
quaestie van korten tijd is. Tusschen Val
Arsa en Eetsrih strekt zich de Zugna Torta
uit, waarvan het noordelijk doel reeds in
Go steur ijkscbe handen is. Alleen het
uiterste zuidefijk deöl van Trentino as dus
nog in Itali-aansch bezit.
Die Italóaneni veiiklaren herhaaridielijk,
dat alle stailóngen,. diie zij tot dusver heb
ben ontiuimd, tot hun vOioiruiitgeschoiven
linie behoorden en dat de vijand thans
eerst op de hoafdverdediligiingslmóe ge-
stooten is. Het dient thans te warden af
gewacht of de Italianen zich sin hun
'hcofdtihiie zullen weten te handhaven.
Voorshands heeft het Oostenrijksche of
fensief .dan oclk slechts in zoover beteeke-
nis, dat al de door de Italianen met of
fensieve doeleinden bezette punten verlo
ren zijn gegaan en. dat dus een Itailiiaamsch
offensief .in lie Mem' is verstikt.
Over den strijd in Duitsch O.-Afr.iika klo-
m-en naid-eire beaidhten. Uit Londen wordt
nil. gemeld, dat de voorhoede van het le
ger van generaal Smuts zonder tegen
stand te ontmoeten het Rnivukarnp aan
de Pangani-rivier, Lembina en Ngulu. 8
mijlen ten Z.O. van Lembeni, lieeft bezet
0p Zee.
De duikboot- en mijnoorlog.'
Het ItailüaaTische sfocmschiip ,,Eröol'e"
,is in de Mciddeliandsche Zee door een
Duitsche duikboot in den grond geboord,
Llovd's verneemt dat het Engel sche
stoomschip ,Ei Argent-lno" en het Italiaan
sche zellsohip „Australië" in den grond
zijn geboord.
(Het s.s. „El Argentine", in 1907 ge-
i Ixuwd, mot 6809 ton bruto en behoorde
aan de Argentltno Cargo Line Ltd., te Li
verpool.
De „Australia" mat 1586 ton bruto en be
hoorde thuiis te Genua.)
H'et Spa-ansche s.s. „Aunrera" iis ge
zonken.
(De „Aurrera" mat 2845 ton en behoor
de aan de'gelijknamige reader ij te Bilbao.)
Beschieting van Porto Ferrajo.
Officieel wordt uit Weenen gemeld: Een
onzer duiikbooten heeft in den ochtend van
den 23sten de belangrijke hoogovens van
Porto Ferrajo (op het eiland Elba) zeer
doeltreffend beschoten. Het vuur is door
een kustb-atterij vruchteloos beantwoord.
Bovendien heeft de duikboot het Itali
aansche s.s. „Washington" in den grond
geboord. -
(Met de „Washington", wedks verlies
Reuter reeds heeft geseind, was dus het
Italiaansche stoomschip van dien naam
bedoeld. Het mat 2819 ton en behooaide aan
de Soc. Italiana di Servizi Marrittihai, te
Venetië.)
Engeland.
Dienstp lucht.
De Koning itch tte de vollgende bood
schap tot zijn voCk:
Oin dhs land dn- istaiat te stelden zijn
militaire middelen dn de groote worsteling
van têgeniwoordlg vioor de zaak dar be
schaving krach tiigeir te organise er en, heb
ik het, handed end op (raad van mijn Mi-
nisters, noodzakelijk geoordeeld, ieder
ïiicbaimelijk geschikt man tusschen de 18
en 4-1 jiaar bij het leger itn te lijven. Ik
wensch deze gedegenheid aan te grijpen
om mijn vodk mijn dankbaarheid te be
tuigen voor de schitterende vaderlands
liefde en zei f v ericioch enimg die ze tentoon
siireidd-en, d'oor sedert het begioi van den
krijis: niiet minder dan 5,041,000 mian vrij-
willdg op de been te brengen, "oen kriaclxts-
ontwllkikering, welke d'i'e van allQe andere
naties in geflijke oanisitandlgheden, waiar-
van de geschi'edenfe gewaagt, verre achter
zich laat en een, die een bestendige oor
zaak van trots voor de volgende geslach
ten zal zijn. Ik vertrouw, dat de prachtige
cezindihedid. dóe tot husiver miin volk in de
beproevingen van dezen gruwehjkeai oor
log schraagde, liet zal beaieüen tot het
agen van h'et offer, dat het nu bon'en-
dien wondt opgcflegd en dat het met Goda
hulp ons en onze strijdmakkers zall hel
pen bij het belbalen van de overwinning,
die de bevrijding van Europa zal beweik-
steliiigien.
Steun voor het moederland.
De gouvemeur-genieiraal van Zuiid-Afri-
)iia heeft aan den minister van kolomen
telegrafisch meegedeeld, dat de Algeme
ne Raad van Trans Kei, die voor 't moe
rend eel uit inboorj'.ngen, bestaat, den
ISden dezer heeft besloten voor den duur
vsn één jaar den aanleg van alle nieuwe
wegen en albe openbare werken, diie niet
(volstrekt noodig zijn, uit te siteMen, ten
einde daardoor vrijkomende gelden in
Engelsche ooailiogslecningen te heileggen,
en zoodoende de sympathie 'der inboor
lingen met het rijk in dozen ocu'liog to
kennen te geven.
De regeaiiing heeft haar groote waa/r-
dearing voor deze daad betuigd.
Griekenland
De Duitsche en Oostenrijksche consul
te Kanea.
Volgens telegrammen uit Kanea hebben
de gezanten der entente op ven-zoek van
de Griek sche rqgeiemLng den Duiitschen en
Ooslenrijlosehen oonsul te Kanea toege
staan ni&ar Piraeus te vertrekken. De
consuls en hun personeel zijn daarop
Woensdag op eeai Gridksch stoomschip
vertrokken, dat kort na zijn vertrek docxr
eien Engelschen torpedojager iis aange
houden en naar de Soedanbaaii gebracht,
waar het Donderdagochtend' vroeg is vrij
gelaten met de consuls aan boord.
Italië.
Bisschoppelijk bezoeken aan krijgs
gevangenen.
De Paus heeft den bisschoppen in alile
landen opgedragen cle krijgsgevangenen
linnen hun diocesen te bezoeken.
De Itailiioansche bisschoppen hebban
daarmee reeds een begin gemaakt.
Verschillende oorlogsberichten.
Negen 'zonen. Van de familie Mainz
tc Patun (Jüldch) staan negen zonen bij
erdun aan liet front, waarvan er a-eeds
vier in den tijd van twee weken gesneu
veld zijn.
Duitsche kleurstoffen. Uit een ant
woord van Lord Robert Gic'd, $h het La
gerhuis gegeven, in zake de verzending
van Duitsche kleurstoffen naar Amerika
i'ets ie er al uit gemeld valt op te
maken, dat Engeland Amerika zal mel
den, dat het de zending niet kan door
laten.
Over Engelsche krijgsgevangenen.
Ir. het Lasrerhuiis heeft Tennant, de on
der minister van" oorlog, gezegd, dat hem
ui1, het getuigenis van uit Duilschland te
ruggekeerde krijgsgevangenen! fis geble
ken, dat de krijgsgevangenen daar niet
genoeg te eten krijgen en het dus zoor
gewenscht is, dlat men in Engelland met
'het zenden van 'levenism'iiddelen doorgaat.
De plaketten komen nagenoeg a/.He teredht.
De Ier Gimmelil zei: Hoe hepft Engeland
in vredestijd de Ieren Michael Daivdtt en
O'Donovan Rosöa dn de gevangenis be-
handiöM!
De nieuwe legercommandant in indië.
De generaal-majoor W. R. de Greve,
van het leger in Ned.-Imdüë, is beyorderdi
tot luLtenantgeneraal, commamdant van
het leger ;in Ned,-Indië.