Leger en Vloot.
Landen Tuinbouw.
KERKNIEUWS.
SPORT.
WETENSWAARDIG.
Marktberichten.
Burgerlijke Stand.
Ingezonden Mededeelingen
Een maand in Duitschiand.
«tesxï. verkeerde. werd naar riet Hnmo-eo-
naüsch -zteikenhuis en vandaan naar de
Rijksklinieken overgebracht.
Heidebranden. De Tilburgeche corres
pondent van „De Tijd" meldt
Telken jare als de lente in het land komt
en de zon staat de beide droog te blakeren,
dan hoort men hier bijna dagelijks van heide
branden. Branden, waarmede somtijds kost
bare uitgestrektheden boseh en boschgrond
te loor gaat, die aan de betrokken eigenaars
groole schade toebrengen.
Zondag en Maandag zijn onder deze ge
meente niet minder dan 25 H.A. verwoest. In
den Reeshof verbrandden 15 H.A., toebe-
hoorende aan de Heidemaatschappij, terwijl
aan den Rielschen weg 10 H.A. van een
particulier te loor gingen. Meestal ontstaat
de brand door het roekeloos wegwerpen van
brandende voorwerpen.
Brandstichting. Als verdacht van brand
stichting in bare woning is te Haren (Gron.)
gearresteerd vrouw P. Ze is naar liet huis
van bewaring overgebracht.
Smokkelwaar gevonden. Onder Rilland
Bath zijn door een schaapherder in een kreek
17 kisten met vet gevonden, die klaarblijkelijk
daar waren neergelegd om te worden gesmok
keld naar België. De bisten werden door de
rijksambtenaren in beslag genomen.
Staking. Na lange onderhandelingen is
gistermorgen te Tilburg staking uitgebroken
onder de arbeiders in bet kleermakersbedrijf.
Bij 3 der gjootste patroons hebben de arbei
ders bet werk niet hervat. De reden der staking
is geschillen omtrent bet collectief arbeids
contract, dat door de patroons-organisaties
als onbillijk en voor ben onaannemelijk wordt
verklaard.
De staking zal zich, wellicht tot alle geor-
ganiseerden uitbreiden.
Onvoorzichtig. In een der kazernes te
Utrecht waren een paar landstormplichtigen
van het 4e landweerbataljon met een geweer
aan het stoeien, niet wetende, dat het geladen
was. Plotseling ging een los schot af en werd
een hunner aan de hand getrofien. Gelukkig
is alles betrekkelijk goed afgeloopen. Een
onderzoek wordt ingesteld.
Uitgeleide per vliegmachine. Gistermid
dag landde voor het badpaviljoen op het strand
te IJmuiden de Nederlandsche vliegmachine
M 1, waarin de vliegers luitenant ter zee 2e
kl. Nieuwonhuizen en de 2de luitenant der
infanterie Van Oosten. Zij waren van Soes-
terberg gekomen om het ss. Koningin der
Nederlanden uitgeleide te doen, aan boord
waarvan zich bun kapitein-instructeur
bevond op reis naar Indië. Zoowel de landing
als bet weder opstijgen geschiedde zonder
eenige hindernis of storing.
Be oplichting te Amsterdam. De politie
te Amsterdam heeft gisteren een bewoner der
Fokke Simonszstraat aangehouden die ver
dacht wordt betrokken te zijn bij de oplich
ting Yan f 22,000, waarvan onlangs een bank
instelling aldaar het slachtoffer werd.
Eveneens wordt hg ervan verdacht, be
trokken te zijn bij den diefstal van f2000 uit
de brandkast der firma Geseher en Kemper
op den Nieuwendijk. Dezer dagen werd in
verband met laatstgenoemde zaak door de jus
titie huiszoeking in zijn woning gedaan, doch
toen was de vogel gevlogen. (Hbld.)
Inlijving ficfttfoig 1916.
In de hieronder vermelde tijdvakken zul
ten van de dienstplichtigen der lichting
1916 worden ingelijfd:
1. in het tijdvak van 1620 Juni 1916:
a. de dienstplichtigen, itoegewezen- aan
bet koaps pontonniers en bestemd voor het
tweede in te lijven gedeelte;
b. het thans nog ow/rschietend gedeelte
van de getallen der diensplichtigen, toe
gewezen aan de gevallen der dienstplich
tigen, toegewezen aan de compagnieën
wielrijders, met uitzondering van hen, die
bet in art. 70 der Militiewet bedoelde be
wijs van voorgeoefendheid hebben verwor
ven. Deze laatsten zullen twee maanden
later worden ingelijfd;
2. in het tijdvak van 15 Juli 1916, de
helft van de getallen der dienstplichtigen,
toegewezen aan de regimenten huzaren.
Alleen om zeer gewichtige redenen
[waaronder in dit geval ook studiebelangen
kunnen worden gerekend kan aan. deze
Sn te lijven dienstplichtigen, uitstel van de
eerste oefening worden verleend, indien
zij daartoe alsnog ten spoedigste zelf hun
verlangens bij (ongezegeld) verzoekschrift
aan den Minister van Oorlóg, te kennen
geven, met oven-legging van een deugdelijk
bewijsstuk omtrent het werkelijk bestaan
van de reden der aanvrage.
In hert verzoekschrift zal de dienstplich
tige behooren te vermelden de gemeente
voor welke hij Is ingeschreven, alsmede
het korps en het korp sender deel waaraan
hij is toegewezen.
De dienstplichtigen zullen echter reke
ning moeten houden met de mogelijkheid,
dat het uitstel wordt ingetrokken, zoodra
de omstandigheden daartoe aanleiding
mochten geven.
De L. T. B.
Op eene vergadering van het hoofdbe
stuur van den R. K. Dioc. Lan.d- en Tuiinv
bcuwbond in het bisdom Haarlem is be
sloten de werkzaamheden, verbonden aan
het secretariaat op te dragen aan den heer
Engels, en dm beer A. J. van Benthem te
benoemen- tot technisch adviseur in ver
schillende bedrij f&aang elegemheden. Deze
functie zal bezoldigd worden.
Tot dit laatete werd besloten uit een
iil 1 ijkhoidsoogpunt, wijl men van iemand
advies kan verlangen in technische aan
gelegenheden zonder vergoeding, en ook,
wijl men de zedelijke verplichting gevoel
de den heea- van Benthem oompjensatie te
verieeoieai, wegens het verlies rijner be
trekking aJLs bezoldigd- secretaris van dén
vo-ormalinen Prov. N.-H. Boerenbond.
De zorg voor de totstandkoming van een
vereenig-ing van kaasproducenten wend
opgedragen aan den R. K. Boerenbond,
aangesloten bdi den. L. T. B.
Een commissie, bestaande uit de hee-
rem, H. Klaver. A. J. van Benthem, A. H.
J. Engels en dien heer mr. A. Tepe, wend
dngesteud. tot. bastudeering van het Land-
beuwhuishoudkundig onderwijs voer meis
jes uit den boerenstand. De bedoeling is,
zoo mogelijk, dit onderwijs te doen geven
geheel zelfstandig uitgaande van den
L. T. B.
Naar aanleiding van een gerezen ar
beidsgeschil in een der afdelingen werd
de oprichting van een permanent scheids
gerecht aan de orde gesteld, tot oplossing
van meer dergelijke geschillen in de toe
komst. De bedoeling-daarvan is: de over
eenstemming dn dergelijke gevallen, tus-
schen patioons en arbeiders zonder sitrijd
te verkrijgen.
De voorbereidende werkzaamheden voor
omzetting van de Centrale Boerenleen
bank in een Centrale Land- en Tuinbouw-
bank als offiicieele instelling in den L. T.
B., zijn thans zoover gevorderd, dat
Woensdag 17 Med a.s. een buitengewone
aigemeene vergadering van do Bank zal
worden gehouden, waar bovenbedoelde, of
ficieels aansluiting als voorstel op de
agenda staat.
De generaal der Dominicanen.
Den 17en Med zal de Hoogeerw. Pater
Hyacinth Cormier. Genetraal-Overste der
Dominikamen-Oirde, den dag' herdenken
waarop hij vóór 60 jaren de H. Priester
wijding ontving.
ATHLETIEK.
Wedstrijden 4e Lisse.
Het dag. bestuur d-er N. A. U. heeft aan
de voetbal ver e-eniging Lisse te Lisse toe-
t lemming verleend tot het - organ is eeren
va1 athletiek-demonstraties en wedstrij-
dtin op 7 Med a.s.
Aan de-z-e wedstrijden zullen ook miet-
Unie-leden mogen deelnemen.
Pootje baden is ongezond!
..Moleschott" schreef hierover: Dat de
werking van een dergelijk zeevoetbad een
gunstige zou zijn, moet ontkend worden.
Het kan slee hts beschouwd worden oils een"
gewoon bad, waar dan slechts een gedeel
te van bet lichaam dn bet, water komt en
het overige deel door loop en, of door an
dere Uohaamsbewegingeax, in het zweet
geraakt. Weet niet haast ieder, dat een
frieoh hoofd en warme weten gezond is en
het omgekeerde niet-!
Ook h-et met bloo-te voeten in het zand
loop en weidt door vele kinderen slecht
verdragen.
Het ware te wenschen, dat ieder, .die
het strand betreedt, een gedrukte waar
schuwing ontving; Po-otje-baden is onge-
zondl
Middagslaapje.
De spijsvertering eiisoht rust of althans
matige beweging na het eten, maar deze
rust mag nooit overgaan in slaap, daal
de slaap, dde op zich zelf reeds de spijs
vertering tegenhoudt, ook nog de werking
d-er org-anem verzw.aM. Daaa*bij bevordert
het middagdutje ook nog de traagheid, en
verhindert indirect -dat de stofwisseling
snel en volkomen verricht wordt.
Dus, heeft men ziirih aan een middag
slaapje gewend, dan moet men zich deze
gewoonte weer afwennen met alle moge
lijke kracht, hoe moeilijk het ook is om
een aangenomen gewoonte te moeten op
geven. Doch men bedenke, dat dit middag
slaapje noch-voor deai geest, noch voor de
veerkracht van het lichaam bevorder
lijk j-s. Moleschott."
Chroomproductie.
De voornaamste producenten van
chroom zijn: Nieuw-Caiedonië met 50,000
ton jaarijks. Rhodesia met 62,000 ton,
en Rusland met 20,000 ton. De grootste
producent ter wereld is Rhodesia (Britsoh
Z.-W. Afrika). In 1912 had dit land- 61,548
tooi. waarvan de helft- geëxporteerd werd
naar de Ver. Staten. Cali-fomië voerde- in
1912 50,000 ton uit, grootendeel-s naar
Duitschiand en de Vea\ Staten. De chroom-
maatschappij, dde toezicht heeft op de mij
nen van Nieuw-Galedonië, js voornemens
hydro^eiectische inrichtingen te bouwen
van 150,000 pkr., om ijzerchroom te ma
ken. Uit deze gegevens, verstrekt door den
geologise hen dienst van de Ver. Staten,
blijkt, dat bijna de geheele cbroompro-duc-
tie de Tiirksch-Aziatische mijnen alleen
uitgezonderd beheiarscht wordt door
het Viervoudig Verbond. In Franschè vak-
tiidschriften vinden we de- me-ening uitge
sproken. dat. on verband met de belang
rijke rol, die chroom speelt in de moderne
metaalindustrie, de behoefte aan chroom
een van de redenen is geweest-, die de cen
trale mogendheden er toe gebracht hebben
de verbinding met Turkije te herstellen.
Linofeum-sctioenzolen.
Er zijn al heel wat vreemder s'toffen
voor leder-surrogaat voorgesteld dan lino
leum. Wellicht wilden de fabrikanten er
niet de aandacht op vestigen dat ook in
vredestijd licht en goedkoop schoenwerk
wel met behulp van linoleum ineen gezet
Werd. Thans kan men er echter gerust
voor uitkomen, dat -een paar linoleum zo
len, die misschien een dubbeltje per -stuk
kosten, zoo gek niet zou zijn. Men weet,
dat -linoleum 'een ©tof is, die uit jute-
wee fsël bestaat, waarop een plastische
laag aangebracht is, bestaande uit lino-
xyne (geo-xydeerde lijnolie), hars, kurk-
meel eai kleurstoffen. Patronen woa'den er
op gedrukt ..inlaid" is linoleum met mo-
zaiek. Nu is het natuurlijk niet moeilijk
de hiars-lynoxyrue-massa, het z.g. ïino-leum-
ceinent, was te veranderen, om aan het
product andere eigenschappen te geven,
die hij het nieuwe gebruik zouden pas
sen-. Zoo heeft men bijvoorbeeld vroeger in
Duitschiand al een kaoetsjoekhoudend li
noleum gemaakt, dat de gummi zolen nog
al nabij kwam. Teer-pek of asphaltachtige
producten zullen misschien zeer goed op
hun plaats ziin in de linoleum-ma©9a, die
er samenhangend en tegen watier bestand
door zaJ kunnen worden.
Aangezien zulke zolen geplakt, genaaid
of gespijkerd moeten worden, kan ook
met de manier van bevestiging bij de sa
menstelling der massa rekening gehouden
worden,
Of zij echter genoeg do-orwasemen, om
gezond te ziin, is een andere vraag.
Kalk voor het itichaam.
Er wordt veel kalk uit het lichaam afge
voerd en er is aanvulling van deze hoe
veelheid door voedsel noodig. Zal dat in
voldoende mate plaats hebben, dan moet
aan de volgende voorwaarden woa'den vol
daan:
lo. de hoeveelheid kalk moet niet te ge
ring zijn;
2e. de darmwand moet niet de geschikt
heid bezitten om in voldoende mate kalk
door te laten;
3e. de cellen moeten in voldoende mate
de kalk opnemen (assimileeren),
4e. in de urine moet niet te veel kalk'
worden afgevoerd.
Als aan al deze voorwaarden wordt vol
daan, dan is iemands ,,kalkhuishouden"
normaal.
Men kan moeilijk weten of men een
zuinige kalkhuishouding heeft. Het gaat
daarmede als met voedselopname in het al
gemeen: de een heeft veel, de andere weinig
noodig. Dit hangt samen met: le. het ver
mogen van spijsverteringsorganen om de
spijzen in voldoende mate te verteren; 2e.
de geschiktheid van de darmwand tot -door
lating van kalk; 3e. het assimileerveimo-
gen van de cellen. Laat een van deze fac
toren te wenschen ove-r, dan heeft men
veel voedsel noodig".
De hoeveelheid kalk kan ook te gering
zijn.
In streken met kalkarm drinkwater komt
het verschijnsel van slechte kiezen veelvul
dig voor. Bij jeuking van de huid wrijft
men de gansche huid stuk en de huisarts
staat dan vaak voor een raadsel. Een wei
nig calcium doet het gevoel verdwijnen,
Ook bij inspuiting van anti-diphthiritsch
serum ontstaat vaak uitslag, dat men met
calcium bestrijden kan.
Ook winterhanden en wintervoeten zijn
met calcium te bestrijden.
Als het blijkt, dat iemand te weinig kalk
ontvangt, dan is dat aan te vullen b.v. door
.calcium hij het drinkwater te voegen.
Het hoogste kalkgehalt© vindt men in
koemelk en kaas.
(Uit een voordracht van prof. dr. IT. J.
Hamburger).
PURMERENB, 2 Mei. Kaas. Aangevoerd
24 stapels kleine fabriekskaas, 1' 64, 90 stapels
kleine boerenkaas, f63,1 st. Cornissie f 61,
2 stapels middelbare f60. Handel vlug.
Boter. Aangevoerd 1342 K.G., fl.551.60
per K.G.
Vee. 414 runderen, vet vee, f 0,951,20per
K.G.; 0 paard; 27 vette kalveren fl,10, fl.30
p.K.G. 633 nuchtere-, fl0-24,fok- f 16-30p.stuk,
230 vette varkens, f 0,810,91 pir K.G.; 121
magere id. f 3254 per stuk; 236 biggen,
f1726perstuk~;lS37 schapenen lammeren.
SNEEK, 2 Mei. Boter. Aangevoerd 0/0
v. Fabrieksaanvoeren 21/6 en 00/0, f 85.
Noteering van de commissie der vereenig. voor
boter- en kaashandelaren in Friesland: le
soort f 85.
Vee. Aangevoerd 690 koeien (48 vette), 11
kalveren, 235 nuchtere id., 1325 schapen,
lammeren, 179 varkens en biggen. Prijzen
van vet vee per Vz K-G. .vette koeien 48—52 c.,
varkens 40—42 c., arkens voor Londen 3941
c., kalveren prijshoudend. Handel in varkens
vlug, nuchrere kalveren traag, rest prijs
houdend.
ALKEMADE.
Geboren: Jacobus HeancLricus, z. van
Th. J. van diea' Zweit en A. de Jonie.
Ondertrouwd: J. P. Giesike 25 j.
ear A. M.'vam. den Akkea- 26 j. H. C.
Hooigenboom 30 i. en C. W. van-der Meer
22 j. M. Turk 23 j. en M. Bax 22 j.
a 30 cent per regel.
Vergiftiging van het bloed.
Br ls geen verontschuldiging voor, ais
gij er zelf aanleiding -toe geeft.
Overvloed van urinezuur in het bloed
is een kwaad ding. Bij sommige menschen
voornt zich tweemaal zooveel urinezuur ails
bij anderen. Het ontstaat gedeeltelijk uit
vüeesch en andere sterke voeding, gedeel
telijk uit weefsels van het lichaam bij in
spanning.
S Lach tof fers van urinezuur zijn rheuma-
tisch, zenuwachtig, slecht gehumeuird,
achterdochtig, Jijden aan hoofdpijn, zijn
soms duizelig of worden gekweCd door
plotselinge, vreemde pijn. Zij worden te
spoedig oud en na verloop van tijd onkw.Sk-
kelen zich hartkwalen, niergruis, verhar
ding der aderen, waterzucht of de nood
lottige Bright's ziekte (chronische uieront
steking).
Neemt uw maatregelen bij het eerste
teek en van urinezuur 4c walen, want urine,
zuur is het kwaadaardigste vergift, dat aan
de wetenschap bekend is. Eet weinig
vleesoh en niet te veel van hetzelfde voed
sel. Drinkt melk en water. Neemt vol
doende lichaamsbeweging en jrust, en
slaapt meer. Gebruikt Foster's Rugpijn
Nieren Pillen om de verzwakte nieren te
hea-stellen en verschaft aan deze organen
de noodige hulp om hen in staat te stellen
het urinezuur uit het bloed te filtreeréo.-
Foster's Rugpijn Nieren Pillen verwij
deren het urinezuur en andere niergiften,
de gewone oorzaak van niersteen, blaas
ontsteking en rheumatiek, en zij helpen
het opgehoopte water bij .waterzucht af te
voeren. Dit geneesmiddel werkt alleen op
de nieren en blaas.
Te Leiden verkrijgb. bij D. M. Krui»
singa, N. Rijn 33, Reijst en Krak, Steen-
straat 41 en D. de Waai, Mare 56.
Toezending geschiedt
franco na ontv. v post»
wissel h f 1.75 voor
één, of i 10.— voor 6
doozen. Eischt de echta
Foster's Rugpijn Nie
ren Pillen, weigert
elke doos, die niet
voorzien is van ne«
venst. handelsmerk.
2636
LEIMUIDEN.
Geboren: Petras, z. van J. Seuip en
V. H. Spruijt. Elisabeth Johanna, d.'
van A. Hogetooam en E. van Rijt-. Jaco
bus. z. van J. Koomen. en G. Verwer.
Omde/rtrouwd: H. C. Zeihof 29 j,
jit en P. Buskermolen 24 j. jd.
Getrouwd: J. de Vos 28 j. jm. en
J. GroeneveHd 29 j. jd.
Overleden: J. Nagtegaal 70 j.
J Lék 75 j. J. Blom-mesteijn 59 j.
LISSE.
Gehuwd: W. Verduijn en F. VerduijM,
P. van der Snoek em A. Minnaant.
Ondertrouwd: P. van Vliet em C.
A. van, der Meer. A. Hoogendoonn en
A. v-an der Splinter.
Geboren: Wallempje, d. vam A. in 1 Z
Veld en G. Smink. Petromella Maria,
d. van P. Romijn em C. Du-ine veld.
I^onar-dus, z. van J. van Schooien en H.
P. van der Meer.
VOORSCHOTEN.
G e b o ren: Cornells Gysbertus, z-. vaif
C. G. Toil en A. II. ten BrummeCaar
Arend Willem, z. van W. Dijkman en N.
P. van Doom Wilheilmiinia, d. van J.
Vermeulen em W. Later veld. Henidrika
Huberta. d. van D. J. v. Cuiitembur-g en
J. Po-tjewijd.
Gehuwd: A. van Nood 32 j. en H. C.
Pielanen 26 j. B. H. Plettenhurg 33
em G. van Zij 11 30 j.
Ondertrouwd: P. Kairemans 26 j!
en H. C. van der Krocht 2g j.
Overdeden: J. J. Hedjn eeltig. vail
J. H. Remmers waal 30 j.
De zeereerw. pater Fabianus O. Cap.
Min, heeft de vorige maand een studie
reis door Duitschiand gemaakt. Van zijn
bevindingen deelt bij o. a. het volgende
mee in ,,De Tijd":
„Reisindrukken" vraagt gij en „reisin
drukken" zult ge slechts hebben. Geen
studies, geen beredeneerde beschouwin
gen. Ik behoor niet tot degenen, die zteh
zelf tot rechters en autoriteiten duiven
opwerpen na een oppervlakkige kennis
name van iets.
Maar „reisindrukken"... die krijgt ge
yan zelf op uw zwerftochten, en mijne
indrukken zijn gunstig voor Duitschiand.
„Grossartig", „wunderbar-"; „ungeheuert"
dat zijn de uitdrukkingen, die ge telkens
en lederen dag opnieuw herhaalt, zoo dik
wijls ge staat voor een nieuwe praestatie
van echt-Duitsche kracht en echtiDuit-scbe
teederheid.
Kracht en teederheid, ge ziet het eene
zoowel als het andere. Alleen niaar bar
barisme en barbarendom ziet ge niet..
Ik herinner me de reisindrukken, welke
eeia journalist voor enkele maanden te
rug uit Duitschiand schreef in dit blad.
Ik achtte toen die correspondenties over
den soldatenvoorraad overdreven, maar
ze waren het niert. Wat een soldaten
Duitschiand nog heeft in het eigen land,
jonge krachtige soldaten, moedige stijders,
prachtige kerels in elke stad, op elk per
ron. in eiken trein, 't is ongezien en on
gelooflijk.
De treinen loopen er, zooals men wel
er; - zegt, ,,als de treinen in Duitschiand"
Ge 'ent- er enkele duizende-n katern-eters af,
en nergens vertraging, nooit ononthoud,
a'r.ijd aansluiting van Kleinbahn op
Gr- ssbahn en omgekeerd. Ze loopen
„püiiktiich", met de regelmaat van een
jiurwerk. Hoe bLjiroevend fs de indruk
toch, als ge uit het oorlogsland komt, met
den Duitschen trein precies op tijd in El-
ten, op de minuut af op tijd, en ge ziet
dan den Hollander voorrijden, heel be
daard alles op zijn gemak, veel te laat,
in Zevenaar nog meer te laat, op de brug
van Westervoort opnieuw vertraging,
vooraleer hij in Arnhem binnenloopt nog
weer eens rusten en dan wachten op den
sneltrein van Nijmegen, die, gelukkig de
zen keer! nog veel meer te laat komt.
We hebben onze reis gemaakt over Dus-
jsietdorf, Kouten, Koblenz, Frankfurt., en
we hebben in al die plaatsen vertoefd. We
hebben met tal van menschen gesproken,
en met allerlei menschen, uit den aard der
zaak en van het land het meest met ka
tholieken en met zeer vele priesters en
kloosterlingen én ziekenverpleegsters en
den eenigen indruk, dien we overal opde
den is de indruk van een volk-in-kracht.
Een groot volk, machtig door zijn kracht
die vertienvoudigd wordt door een on
berispelijke organisatie, een volk in wa
penen van het hoofd tot de voeten, maar
een volk ook aan den arbeid met alle vlijt.
Van Heidelberg naar Stuttgart reisden
we in den trein met twee heeren, die in
onberispelijk Nederlandsch met Amster-
damsch dialect hunne handelsbelangen'
bespraken en nieuwe plannen overwogen.
Niet weinig verbaasd keken ze elkaar aan
toen ik on een geschikt oog en-
blik tn even onberispelijk Neder-
tandseh mijne belangen te ber
de bracht. Al spoedig evenwel waren we in
een druk gesprek en roerend waren we
het eens: wat «en kracht in dat volk, wat
een kracht, wat een kracht!
„Zeg daarvan maar niets in Holland",
voegde de Amster-dammier me vriendelijk
toe. „Zeg het maar niet, want ze gelooven
u niet en lachen u maar uit. Ik reis nog
voortdurend, in Duitschiand en heb zoo
dikwijls in Holland gezegd, wat u daar
zei^ maar dan hen ik bevooroordeeld en
ndot njiëhter genoeg. Dat-moet ge hooreni
In Stuttgart was het een oogenblik om
bang te worden. Onze trein, die daar
stond, reads vol, met nog ternauwernood
een plaatsje onbezet, werd, nadat een
trein uit de richting Strassburg Metz
binnenliep, op eenmaal bestormd en ge-
nemen door een.' afzienbare massa Beier-
sche soldaten. Met een vaart, met een la
waai werd er op losgerend als gold hij
een vijandelijk fort. Het waren soldaten,
die van het front kwamen, dat was
hun aan te zien en die nu met „Urlaub"
op vacantie gingen naar moeder en naar
de vrouw, wat hun even duidelijk was
aan te zien.
Daar zaten en stonden we, ten deéle
gepakt en gezakt. De trein veel te vol,
vol koffers, vol kisten, vol doozen, vol ran
sels, vol sabels, vol geweren, vol versna
peringen voor vrouw en kinderen, zonder
licht en zonder lucht (tenzij bedorven
lucht, die aan loopgraven, herinnerde);
maar van niemand werd een enkele klacht
gehoord en allen zouden we het hebben be
treurd, zoo maar één enkel strijder een
uur later met den volgenden trein naar
zijn familie zou hebben moeten terugkee-
ren.
Wat heb ik me toen beklaagd niet- beter
met het Duitsch en het Beiersche dialect
op de hoogte te zijn. Hoe hartelijk werd
daar gelachen, hoe uitbundig werd er ge-
„ulkt" en ge-„wd!tselt"; hoe. liefdevol wer
den staan- en zitplaatsen onder elkaar ver
wisseld, heel voorzichtig, zonder den sla
pende te storen, en hoe broederlijk werden
viilgaret-ten, spek en brood onder elkaar
verdeeld.
„Grüss Gett, Hpchwürden, Grüss Gott",
was de vriendelijke groet van die gemoe
delijke strijders, en niet één verliet ergens
den trein zonder een „Grüss Gott" aan
zijn wapenmakkers, en uit een paar dozij
nen van kelen klonk het hém tegen: „Auf
iwtederzelien" en „Behü-f sie Gott". Als
kostschoolkmderen zoo blij waren deze
dappere Beteren en gebote» Stürraers,
en als kostschoolkinderen zoo goedig en
onschuldig straalde hun oog.
W.aairom zou ilk op mijn beurt ook niet
onbaatzuchtig uitdeelen van hetgeen be
zorgde zielen me z.oo rijkelijk hadden
jeeg^geven en heel gemoedelijke grens
wachters me hadden laten behouden?
Een paar dozijn Hollandsche sigaren en
een 10-tal puike sinaasappelen e. m. a.
gingen rond, en toen men hoorde, dat het
van Holland kwam, klonk het heel spon-
taon: „Leb' Wilhelmienchen, vive la Hól-
lande!"
In het Fransch spreken hadden ze het al
len reeds aardig ver gebracht. Tallooze
Franschè woorden en uitdrukkingen en
spreekwoorden kruidden hun scherts.
Neen, ze waren in de loopgraven nog
niet verdierlijkt, ze waren nog niet bloed
dorstig, niet afgestompt of verworden, ze
zagen er niet naar uit dm ook maar een
worm iets kwaads te doen.
Een bewijs daarvoor, wat me zeer frap
peerde. Ondea-weg werd de D-trein ge
splitst en wegens plaatsgebrek werden,
een paar ouderwetsche wagens aange
haakt, waarin ook ons gezelschap moest
geborgen warden. De wagen gaf plaats
\cov 50 personen, maar verschillende
moesten zich met oen staanplaats tevre
den stellen. Alles was soldaat in den
trein, allen waren ze meer dan een jaar
in h-et veld geweest, ik alleen daartusschen
als priester; en dm.cem hoek, in het mid
den van de coupé, zaten een paar meisjes
van nauwelijks 20 iaar. Maar niet één
soldaat heeft- op die urenlange reis tot die.
meisjes één woord gesproken, nog eenige
toespeling gemaakt. Niet één van hen heeft
gespot en gelachen, toen de dienstmeisjes
heel devoot' den rozenkrans èn het gebe
denboek voor den 'dag haalden en met
stichtende godsvrucht hun devotie ver
richtten.
„Reisindrukken" zijn dat, die nog geen
recht geven^ tot generaliseering maar
terh zoo verheven en grootsch dat men ze
onder de soldaten voor onmogelijk zou
houden en dat ze verdienen openlijk to
worden vermeld. Aan deze strijders breng
ik gaarne hulde. In zulk gezelschap heb
ik mogen reizen; ik noem het een voor-
recht, dat het mij te beurt gevallen is. Die
mannen en jongens, uitwendig zoo ruw]
met half vereisten laareen, met jas-en
broek vol winkelhaken, met sabelgordel,
die met touwtjes werd aan elkaaï
gehouden, mannen van wtie so®
mige al gestreden hadden in Ser-i f
vië en Frankrijk, leggen een BeierschJ
schalksheid aan den dag, en een goedig
heid, waarvoor men het gepantserde hart
van den soldaat ontoegankelijk zou hou
den.
Zoo ging de reis verder en verder.
Pasing, Pasing, zoo jubelden zij opeens.
Pasing, Ls een plaatsje onder den rook
van München. Al zichtbaarder werden
groote brouwerijen, al grootea- de letters,
waarmee de eene Münchener-Brau boven j;
de andefe werd aangeprezen. Men smulde
reeds van het bier, dat men aanstonds zou
genieten. La France n'a pas de bière, zei
me er een, en een tweede meende'lachendo
dat een land als België, met zulk slecht
bier, nooit den zegen van den hemel
kunnen hebben.
Intusschen begon- onze -machinist- to
remmen. De Fe-ldgrauen stonden gepa^
en trewukt wie zon het geluk hebben irt nj.
eerst uit te stiappen? i H
„Grüs Gott" Hocliwürden, behut's Gott, >111
auf wiedersehen". Bedaard ging ik wat
terug, om de Beieren over het perron
zien stormen. Maar neen-, „bitte, ll0rf Ift
Pater" en men liet mij voorgaan. Maar p
nauwelijks voelde ik vasten grond "ontlat F
den voet, of daar stormt men me voorlliji VI
hollend maar den Miliitar-ausgaog, vaat
honderden.vrouwen en moeders en ni®1^
jes en kinderen stonden, in wier actie
armen en op wier Liefdevolle hart
Beiersche pffensiefthans doodliep!
it;
EE