31
UI T EN LA ND.
De Oorlog.
BINNENLAND.
JAARGANG
No. 1971
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN,
Interc. Telefoon 935. - Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
i ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bijonza
112 cent per week, f!.60 perkwartaaL Franco per post f 1.80 per kwartaal,
fzonderlijke nummers 2Vs cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
VRIJDAG
MAART.
I9I6.
Ds ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cenl
Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met grati3
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regel3 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
\ijsverhoog3ng.
rdat de drukker den prijs heeft ver-
ij zijn wij genoodzaakt een
ÜjPELUKE VERKOOGING
roeren voor liet Geïllustreerd
a g s b 1 a d.
af 1 Apriil zal voor het Geïllustreerd
Afegsblad 10 cents pie«r kwartaal wor-
in .rekening gebracht. Dit bedrag
bij die eerste be tailing in het nieuwe
aal, dat 1 April begint, geïnd',
tra mogefijk"hopen wij tot den vroe-
g [prijs te kunnen terugkeer en.
DE DIRECTIE.
strijd om Verdun. - De Duitsche
en de duikbootnorlng. - De
ir Entente-conferentie te darijs,
-dinaal Mercier. De Russische
ir van oorlog afgetreden. Scan
die post in beslag genomen.
kina aan de Clyde.
Van de oorlogsterreinen.
8| Overzicht.
erdun wordt opnieuw hevig gestre-
naar het schijnt met. succes voor de
Ten Zuiden van de Sorame
de Duitscliers, die in een vooruit
stuk der Fr arische linie ten
n Vermand-Villes (ten N. van
is doorgedrongen "waren,- door één
l*fhen tegenaanval daar weer uit ge-
zijn.
den strijd in het bosch van Avon-
jeldt het Fransche legerbericht, dat
itsche aanvallen door de Fransclien
:eerd; het Duitsche, dat herhaalde,
door vuur voorbereide aanvallen
Fransclien werden afgeslagen en
id tot wijken werd gebracht,
in de lucht heeftgroote bedrijvig-
[elieersch't. De Duitsche luitenant
ïann stelde in een luchtgevecht ten
Bapeaume zijn twaafde vijandelijke
buiten gevecht.
Franscli vliegtuigen-eskader heeft
lag 15 granaten van zwaar kaliber
station MetzSablons en 5 op het
Meizières aan de Moesel geworpen,
icht hebben twee Fransche vlieg-
het station Meizièresles-Metz ge-
leerd. Volgens een Duitsch bericht
[slechts "eenige soldaten (het aantal
;t liet bericht) gedood cn gewond,
fan Duitsche zijde werd een vijan-
vliegt-uig ten val gebracht, en wel
li sergeant Chap ut, die zijn tegen
op groote hoogte 214 mijl aan.
ramde. Het stoffelijk overschot van
ilschen vlieger, een Beiersch offi-
'ï'd met militaire eer begraven.
3 gevechten aan het Oostelijk
heden weinig nieuws te melden,
iet intreden van de dooi loopt het
ige merengebied overal onder,
een op het zuidelijk, maar pok op
"lelijk deel van het front- komt er
op liet ijs van rivieren en meren,
'ellen van het zeer dikke sneeuw-
fei'oorzaakt op de wegen groote
heden voor de bewegingen den ar-
et Zuidelijk oorlogsterrein hebben
enrijkers in een lievige,n strijd bij
g'gelïoofd van Görz 350 Italianen,
officieren, gevangen genomen,
s een bericht f'an den Oosteprijk-
iarinestaf hebben Woensdagochtend
tervliegtuigen Walona gebombar-
raar verscheidene bommen de bat-
versterkte schuilplaatsen, de vlieg-
s en het magazijn op het Fransche
B-moederschip „Foudre" getroffen
De vliegtuigen .zouden ondanks de
hescheting onverlet zijn tarugge-
'>j het Suez-kanaal is de bedrijvig-
de lucht zeer groot geweest. Zes
he vlieguigen hebben een aanval
op de vooruitgeschoven Turksche
Dir-el-Hassanah waar naar
correspondent aan het Suez-
ffieldt verscheidene waterreser-
gebouwen werden getroffen.
Ir va^ niets bijzonders te melden.
Op Zee.
De „Sussex".
Pgelsche admiraliteit maakt bekend
e7jt -to zijn vpjïi het bewijs dat een
duikboot twaalf uur nadat de
was getorpedeerd, pogingen
1aan een torpedojager te tor-
pedeeren, die bezig was overlevenden van
de Sussex" op te nemen.
De duikboot- en mijnoorlog.
Volgens een Reuter-bericht uit Londen
is het s.s. Kilbride" den len Maart ge
zonken.
Het stoomschip ,,Lavinia Westoll is
gezonken; de bemanning is gered; de ma
chinist is gewond.
België.
Kardinaal Mercrer.
Do Keulsche correspondent van ,,De>
Tijd" bericht aan dat blad:
-,,Ofschoon het in buiten!andsehe bladen
verspreiden bericht door ,,De Tijd" op dat
oageaaiblik terecht als onjuist werd tegen
gesproken :ten aanzien der vermeende tus-
scbenkomst van kardinaal v. Hartmanm,
welke door clen H. Stoel inzake het geval
van kardinaal Mercier zoude zijn verzocht,
blijft hot niettemin waar, dat tusschen d,en
kardinaal-aartsbisschop van Keulen en de
regeoring te Berlijn gedachten-wisselin
gen over dit geval hebben plaats gehad.
In verband met de houding, door de
Duitsche militaire ovenheid tegen don Bel
gischen primaat aangenomen en nog na
der te bepalen, is thans kardinaal v. Hairt-
mann naar Berlijn vertrokken."
Een particulier telegram uit Berlijn aan
het blad meldt nog:
,,Naar uit Brussel gemeld wordt, is de
boekdrukker, die het herderlijk schrijven
'van Kardinaal Mercier gedrukt heeft, tot
1 jaar gevangenisstraf veroordeeld. De
•exemplaren, die in de drukkerij werden
gevonden, zijn in beslag genomen, terwijl
de vormen onbruikbaar zijn gemaakt."
Door fusschenkomsf van den Paus bevrijd.
Een correspondent van ,,De Tijd" in
België bericht aan dat blad het volgende,
dat wij gisteren reeds in het kort hebben
vermeld:
Een paar maanden geileden meldde ik
u, dat Duitsche militairen plotseling in het
huis van mejuffrouw Renkin, de zuster
van den Belgischen Minister van Kolo
niën, waren binnengedrongen, en zich van
haar meester ma akt en, zonder dat haar
gelegenheid werd gegeven, eenige noódige
zaken te regelen. De inhechtenisneming
ging gepaard met een huiszoeking, waar
bij alles overhoop werd geworpen.
Een en ander wekte te meer opzien,
daar mevrouw Renkin zich geheet aan
liefdadige werken wijdt.
Later ds gebleken, dat zij te goeder trouw
had deelgenomen aan de bevordering van
het vertrek vain Belgische militieplichtigen
naar de grens, een „misdaad", waarvoor
zij tot vijf maanden, gevangenisstraf werd
veroordeeld.
Nadat de gezant van België bij den H.
Sto'eL op de - tusschenkomst van den H.
Vader had aangedrongen, «heeft Z. H. de
Paus zich langs dipèomatieken weg tot de
militaire overheden gewend, en door be
middeling van den Internuntius -gedaan
weten te krijgen, «dat mej. Renkin, die
reeds eenigen tijd in arrest had doorge
bracht, op vrije voeten werd gesteld.
Duitschland.
De Rijksdag en de duikbootoorlog.
In de begrotingscommissie van de
Rijksdag is gisteren, met op één na alge
meens stemmen het volgende voorstel van
de afgevaardigden Bassermann, Bruhn,
Ebert, baron v. Gamp, Massauen, Gröber,
dr. v.Heydebrand, dr. Mtiter (Heiningen),
von Payer, dr. Rösicke on graaf von
West'arp aangenomen: ,de commissi® be
sluite, den. Rijksdag de volgende verkla
ring'aan den rijkskanselier voor te stelten:
aangezien de duikboot een doeltreffend
wapen tegen Engeland's, op uithongering
van Duitschland gericht© oorlogvoering is
gebleken, geeft de Rijksdag uiting aan zijn
overtuiging, dat het een gebiedende eisch
is van at onze militaire machtsmiddelen
eh dus ook van onze duikbooten het
gebruik te maken, dat een Duitschlandls
toekomst verzekerenden vrede waarborgt,
en bij onderhandelingen met buitenland-
sche staten de voor Duitschlandls positie
ter zee gewemsehte vrijheid van het ge
bruik van dit wapen, onder in acht ne
ming van de rechtmatige belangen van
onzijdige staten, te handhaven)."
De commissie heeft zich in het verdere,
deel harer vergadering heden bezig ge
houden met vertrouwelijke besprekingen
over de begrooting van buitenlandsche
zaken. De bespreking wordt morgen voort
gezet.
Frankrijk.
De sluiting der Entente-conferentie te
Parijs.
Bij de sluiting der Entente-conferentie
heeft -Tritoni, de Italiaaini9che gezant, de
Fransche regeerring bedankt voor het bij
eenroepen dezer conferentie, wier uitkom
sten zeker den guns'tigem invloed zullen
hebben op (het ten einde brengen van dien
oorlog. Spr. betuigde den minister-presi
dent zijn levendige dankbaarheid voor het
gezag, waarmede hij den arbeid der confe
rentie heeft'geleid en voor zijn persoonlijk
optreden, dat bewondering en .achting af
dwong van allien, die de eer hadden met
hem in aanraking te' komen.
Bria-nd betuigde Tittoni zijn dank voor
zijn woorden van lof en bracht hulde «aan
den verheven geest, waarmede allo afge
vaardigden van- die geallieerde mogend
heden de belangrijke aangelegenheden, die
aan het oordeel der conferentie zijn onder-
worden, hebben bestudeerd en er beslis
singen over genomen.
Engeland.
De staking aan de Clyde.
De Times" heeft uit Glasgow van amb
telijke zijde vernomen, dat een spoedig
einde van de staking der munitiemakers
aan de Clyde wordt verwacht. In de werk
plaatsen van twee der grootste machinefa
brieken, waar 8 tot 900 man staakten, is
een aantal stakers alweer aan den arbeid
gegaan en waarschijnlijk zal de groote
meerderheid tegen het eind der wepk weer
binnen zijn.
Rusland.
De Russische minister van oorlog
afgetreden.
Het ,,Pet. Tel.-Ag." meldt, dat generaal
Poliwanof, de minister van oorlog, op ver
zoek van zijn ambt is ontheven.
Tot zijn opvolger is de generaal de: 'n-
fanterie Sjoewajef, chef der intendance,
benoemd.
Het „Berliner Tageblatt" merkt ditmaal
niet onaardig op, dat juist op het moment
dat op de conferentie der Geallieerden te
Parijs, de eenheid in de actie we verkon
digd, door het aftreden van den Russisch*ji
minister van oorlog, Poliwanoff, ia bewe
zen hoe het in werkelijkheid met deze een
heid is gesteld. Generaal Poliwanoff was
eerst kort geleden generaal Soechemlinoff
als minlst-er van. o0rlog oogévJl^'-lv Yriate"-
orn zijnheengaan 1100dzakeïijk' was?
Scandinavië.
Skancüsiavïsche post in beslag genomen.
Uit Kristiania wordt aan de „Frankfur
ter Zeitung" gemeld: De geheele post van
den Skandinaafsche Amerikavaarder „Hel
goland", ongeveer 800 zakken, is te Kirk
wall in beslag genomen. Dit is de eerste
maal dat de heele Skandinaafsche post
voor Amerika, de briefpost inbegrepen,
door de Engelschen wordt weggenomen.
Verschillende oorlogsberichten.
Tegen het uithongeren. Mevrouw
Paasche schrijft in de „Vossische Ztg."
een artikel tegen ihet uithongeren, waar
in zij he-t denkbeeld' bepleit, om de men-
sc'hen, die in de stad gemist kunnen wor
den, nood lijden en geleden hebben, naar
het platteland te zenden, om" daar veld
arbeid te verrichten.
De Fransche munitiefabrieken. Uit
Lyon komt het bericht, dat in de laatste
weken 'talrijke troepen van overzeesche
werklieden voorbijkomen, die bestemd zijn
voor de munitiefabrieken in Bourges. Ook
dezer dagen landden te Marseille weder
honderden «arbeiders, alle afkomstig uit
Indochina.
Buitenlandsche berichten.
Treinbotsing.
Een bericht uit Cleveland (Ohio) meldt,
dat twee pjersonen'treinjcn in den vroegen
morgen van 29 Maart bij mist, op 37 Eng.
mijlen afstand ten westen van Cleveland
op elkaar zijn geloopen. Een derde trein
reed in dei w.rakhoop. Tot nog toe zijn 17
dooden en 25 gewonden gevonden.
Schilderijendiefstal te Perugia.
Volgens een bericht van het agentschap
„Stefani" zijn onbekend gebleven dieven
in de sacristie der Basilikai St.. Peter te
Perugia binnengedrongen en hebben 9
schilderijen van groote waarde gestoten,
4 van Perugino, 1 van Baeeano, 2 van
Guemino, 1 dat aan Mantegma wordt toe
geschreven en 1 van Rafael.
Er wordt ieem onderzoek ingesteld.
Nederland en de Oorlog.
Onze zeevaart.
Het departement van Marine deelt mede:
De door de RegeerLng aangekondigde
maa'tregdl, om de Nedierlandsche koop
vaardijschepen .orp hét traject 'tusschen
Noord-Hinder en Galloper-bank te doen
voorafgaan door twee sleepbooten ter be
veiliging «tegen geankerde mijnen, zal in
werking treden op Zaterdag 1 April. De
sleepbooten „Titan" en „Siimson" zullen
des morgens te 6 uur van dien dag ver
trekken van een punt, gelegen op één zee
mijl ten Noorden van liet lichtschip Noord-
Hinder en vandaar de schepen voorstoo-
men naar een punt, gelegen op 51 graden
46 minuten, 5 seconden Noorderbreedte
en 2 gr. 2 min. 5 sec. Oosterlengte van
Greenwich, zijnde ongeveer 3 zeemijlen
Zuidoostelijk (magn.) van de Noord-Gal-
loperboei, alwaar de booten zullen anke
ren. Des (namiddags te 1 uur zullen zij
weder van dit punt vertrekken naar het
punt van afvaart, benoorden het licht
schip Noord-Hinder.
De belastingwetten.
Gisteren vergaderden de commissies van
rapporteurs der Tweede Kamer: la over
het wetsontwerp «tot heffing van buitenge
wone belastingen ter gedeeltelijke bestrij
ding der kosten van de voortduring van
den oorlogstoestand (de z.g. verdedigings-
belas.ti.ng)2e. over (het voorstel van wet
van dein heer Bos c.s. tot heffing eener
buitengewone belasting tot dekking van
ooriogsuii tgaveiiu
De leening 1916,
De inschrijving op de Staatsleening is
gesloten. Nu het bedrag bekend is gewor
den, mag er wel eens op géwezen worden,
dat het succes van deze belangrijke opera
tie in. niets voor dat van de Leening '1914
onderdoet.
Toen, veertien maanden geleden, werd
het gevraagde bedrag anderhalf maal vol-
teekend (bijna 410 millioen). En thans, met
een bedrag aan inschrijvingen ad 186 mil
lioen, terwijl 125 millioen gevraagd werd.
Weliswaar werd thans minder gevraagd,
maar overigens waren de omstandigheden
en de voorwaarden ditmaal zeker niet
gunstiger dan in den aanvang van 1915.
Het rente-type is een half pCt. lager; de
oorlog heeft een Jaar langer geduurd en
het is voor de tweede maal dat de Regee
ring „crisisgeld'' komt vragen. Beide ma-
lerL.dreigde, wellicht overbodig, de wet met
gedwongen leening; maar voor- dezen stok
zal men allicht nu minder bang geweest
zlju dan toen men hem voor het eerst bij
de deur zag staan.
Dit alles maakt het schitterende slagen
van de Leening 1916 slechts te verblijden
der.
Verloven en Zondagsrust.
Door het N-ed. Werkliedenverbond Patri
monium" werd tot den Minister van Oorlog
het verzoek gericht, om, met het oog op de
bevordering der Zondagsrust zoodanige rege ling
te willen treffen, dat met verlof gaande mili
tairen in plaats van Zondag, Zaterdag kunnen
vertrekken en toe te staan, dat terugkeer in
plaats van Zondagavond, Maandagmorgen kan
geschieden.
Naar wij vernemeu, heeft de Minister op het
verzoek af wijzend beschikt, wijl na ingewon
nen informatie is gebleken, dat, met het oog
op den dienst, zulk een regeling niet te tref
fen is,
Invoar in Duitschland.
De postadministratie heeft de aandacht
erop .gevestigd, dat ook per brief de invoer
din Dui'tischland verboden is van buiten
landsche post- en w eld ad'ighei dsz egel s,
•alsmede van gouden eiri zilveren werken..
Zendingen leverde planten naar
Duitschland.
Hoewel de invoer in Duitschland van zen
dingen levende planten, bloemen, bladeren,
takken, enz. verboden is, mogen tot en met
15 April levende planten voor Duitschland
door de spoorwegen ten vervoer worden aan
genomen indien deze zendingen vergezeld zijn
van eene verklaring afgestempeld door het
keizerlijke Duitsche gezantschap .te Den Haag.
De papier-duurte.
Meerdere bladen hebben hun abonne
mentsprijs tijdelijk, te beginnen op 1 April,
met niet minder dan 50 cent per drie
maanden verhoogd. „De Leidsche Courant"
vraagt niet meer dan 10 cent per drie
maanden voor het Geïllustreerd Zondags
blad, dat iséén cent per keer.
Ieder lezer zal deze kleine prijsverhooging,
ongeëvenredigd aan de huidige meerdere
productie-kosten, gaarne betalen, gaarne
inzooverre hij het noodzakelijke en dus re
delijke ervan inziet. Mogen de tijden spoe
dig zóó worden, dat het éouranten-bedrijf
er niet meer onder gedrukt gaat, wat zeg
gen wil, dat de vrede is weergekeerd.
Laten we er alleen maar eens onzen le
zers op wijzen, dat het papier bijna 100%
duurder is dan vóór de oorlog. En... men
zal er -\terbaasd over staan, dat de stijging
van den aboniiementsprijs in vergelijking
daarmede zoo onbeteekenend kan zijn!
C e men t.
Het verzoek van een aantal der grootste
betonijze.rfabrikanten om een audiëntie bij
Minister Posthuma, is «toegestaan en heeft
reeds plaats gehad.
Door «de hoeren zijn de 'toestanden dn den
cement handel uiteengezet.
Door den Minister zijn .geen bepaalde
toezeggingen gedaan, maar «er zal getracht
worden «in 'den com ent nood 'te voorzien.
Wanneer nu van zekere zijide beweerd
wordt, dat en1 hier te lande geen cement-
nood bestaat, dat or in de paar afgeloo-
pen maanden meer cement is ingevoerd
dan gewoonlijk, dan berusten die bewe-
ringem niet op onwaarheid, maar zij«n ze
toch ook niet juist.
To»t goed (begrip diene, dat in Duitsch
land bestaat een cam ent-syndicaat en een
vrije handel in cement. De groote beton
ijzer-fabrikanten zijn naot aangesloten bij
dat syndicaat en ontvangen hun cement
dus van niet-aangesloten fabrieken, Nu
heeft da<t syndicaat, dat ook zijn vertak
kingen in ons land heeft, meer cement ge
lhad, zoodat het hier te lande nog over ce
ment kan beschikken. Het is echter een
schat waar niet ieder aan kan komen, en
zoo kan voor het meerendeel dcr-beton-
ijzierfabrikanten gesproken worden over
cementnood. Heit streven zail dus zijn om
ook voor dien vrijen handel hier te lande
cement te 'krijgen.
IJzer en Staal.
Aan „In- en Uitvoer" ontleenen wij 't
volgende
Nauwelijks zijn de moeilijkheden niet den
invoer van ijzer en stqal uit Duitschland op
bevredigende wijze geregeld, of er dreigen
weder zeer ernstige moeilijkheden met den
invoer van dit artikel uit België. Zooals we
reeds in eenige vorige nummers schreven,
worden uit België belangrijke hoeveelheden
zwart, gegalvaniseerd on gepolijst dun plaat
ijzer betrokken. Hoewel de Belgische fabrie
ken zeer te lijden hadden aan gebrek aan
grondstoffen en aanvragen om uitvoerver
gunning zeer. veel tijd in beslag namen, ging
de uitvoer nog vrij geregeld.
Plotseling echter hebben de Duitsche auto
riteiten den uitvoer verboden door de uitvoer
vergunning te weigeren ook zelfs-van partijen,
die reeds in de wagons geladen waren. De
fabrieken hebben de mededeeling ontvangen,
dat alleen dan uitvoervergunning wordt ge
geven, indien de Hollandsche afnemers bereid
zijn, de prijzen te betalen, die door de DuiLsche
regeering zijn vastgesteld en die c.a. 100 pet.
(voor de zeer dunne soorten zelfs nog veel
meer) hooger zijn, dan die, waartegen de
bestellingen en contracten indertijd zijn
afgesloten.
Deze maatregel is dus veel ongunstiger, dan
die, welke onlangs genomen is voor de oude
bestellingen en contracten die tegen .lagen
prijs bij de Duitsche wals werken waren ge
plaatst. Zooals men weet blijven daarvoor de
indertijd overeengekomen prijzen gehand
haafd, doch moet do betaling plaats vinden
in guldens, waarbij de marken worden omge
rekend tegen den koers van 59, hetgeen een
verlies oplevert van c,a. 30 pCt., daar bij het
afsluiten dezer zaken op een gageren koers
werd cerekend.
Het"behoeft geen betoog, dat de willekeu
rige maatregel in België groote ontsteltenis
wekt bij dc Plollandsche afnemers (lie met
groote schade bedreigd worden.
Dat voor nieuw af te sluiten zaken plotseling
zulke hooge prijzen worden verlangd is na
tuurlijk volkomen gerechtvaardigd, maar dat
voor reeds lang geleden afgesloten contracten
deze geweldige verhooging moet worden toe
gepast, hetgeen niemand had kunnen ver
moeden is ergerlijk!
De Nederlandsche groothandelaren in ijzer
en staal hebben zich reeds tot dc Duitsche
autoriteiten gewend met het verzoek dp d zen
maatregel terug te komen of ten minste hem
in gunstiger zin te wijzigen.
De bellen baan van een
«torpedo.
Van deskundige zijde schrijft men aan
de „N. Crt.":
In d«e communiqué's betreffende de ver
moedelijke oorzaken van den ondergang
der Nederiandsche stoomschepen „Tuban-
tia" en „Palembang" wordt herhaaldelijk
gesproken van'het zien van een beMenbaan
op het oogenblilk vóór of na de ontplof
fing. Het is voor een goed begrip der zaak
•n«iet ondienstig hier evcin nader aan te ge
ven wat onder die zoogenaamde bellen-
baan verstaan wordt.
De z.g. vischtorpedo is een visch- of
sigaarvoirmig ilicbaam van .ruim 5 meier
lengte, dat z.ich door eigen beweegkracht
op een vooraf bepaalde diepte onder do
wateroppervlakte met groote snelheid
voortbeweegt, naar (het doel waarop zij ge
lanceerd is.
De machine van de «torpedo wordt gedre-
ven cloor samengeperste lucht en evenals
bij een -zich voortbewegen den locomotief
•stoom uit den schoorsteen ontsnapt en bij
een automobiel gassen ontsnappen, verlaat
de afgewerkte ludht we.lke in de machine
•van een torpedo haar werk heeft verricht
het torpedo'lichaam door een buis aan den
staart der torpedo.
Deze afgewerkte lucht stijgt in den vorm
van bellen naar boven waardoor achter
de torpedo het .zeewater in beroering
wordt gebracht en zich op de oppervlakte
van het water een zeer kenbare langza
merhand breeder wordende witte streep
vormt, die bij de marine met de aan zee
lieden eigen vindingrijkheid op taalgebied
dö „bellenbaan van de torpedo- wordt ge
noemd. Zij geeft dus zeer duidelijk d-e rich
ting aan waarin de torpedo z'ich voortbe
weegt en is ook bij nacht dikwijls zeer goed
te zien als een lichtende streep.
Aangezien echter del luchtbellen eenigen
tijd behoeven om aan de oppervlakte te
komen en de torpedo -met groote snelheid
haar weg aflegt, bevindt de zichtbare bel
lenbaan zich altijd op een zékeren afstand
achter de torpedo. Deze afstand hangt af
