17 lit de Leidsche Vroedschap. BUITENLAND. De Oorlog. iaargang BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. dit blad verschijnt elken dag, uitgezonderd zon- en feestdagen ia ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden II cent per week, f 1.45 per kwartaal; bjjonza 12 cent per week,'f 1.60 per kwartaal. Franco per post fl.80 per kwartaal ■"feonderlijke nummers 21/* cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent No. 1959 VRIJDAG MAART. I9I6. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 cenl ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, eike regel meer 30 cent, met gratie bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent ihijnts dat dé heeren een regen- middag1 hebben" merkte de er op, toen eir al een heelen boom opgezet bij een der eerste agenda een verzoek van den heer G. H. tot demping- van een gedeelte ■*ugs den Witten Singel. Het betrof 8 rwaarden, waaronder het werd in- d voorwaarden, die al jaren de- zijn en eigenlijk vanzelf spreken, a ook niet de moeite waard het gesprokene naar voren te bren- kwam een voorstel tot toekenning gratificatie aan den opzichter in jnen dienst bij gemeentewerken, r M. Splinter, wegens bewezen bui- me dienstien een gratificatie van daar gedurende anderhalf jaar k( jure van een opzichter voor brug- ierwerken en wegen heeft, bestaan, eer Splinter in dien tijd de anders titularis te verrichten werk- den heeft vervuld. Er waren hij instel twee stroomingen in den die deze gratificatie aan den wilde toestaan, doch dan ook ifdopzichter een dergelijke extra- wilde toegekend zien. Deze vt ig werd door den Voorzitter terug- en door de bemerking, dat daar een voorstel van uit den-Raad zou worden ingediend. En een andere die voor een gratificatie aan oei den opzichter niet veel gevoelde, systeem, om zoo nu en dan een ■\i tie udt te keeren, gevaarlijk acht- i mogen eigenlijk hier niet. van een 1° ing" spreken, want de heer Sytsma lenige, die deze bemerking maakte, ar, dat het veel onbillijkheden kan ken, al9 er zoo nu en dan eens ambtenaar, die extra werk heeft een extra belooning wordt uil ge- de brutaalsten, degenen, die niets I its willen doen, zooals ze zeggen, clan de meeste kans daarvoor in ring te komen, 't Is waar, dat een even goed als iemand, die in dienstbetrekking is in de rstelling natuurlijk, dat het nor- laris behoorlijk -is er niet tegen rt zien 'ns extra-werk te doen en rïiiet maar onmiddellijk om extra- moet vragen. Doch daartegenover i waar, dat iemand, zooals de be-- opzichter, die anderhalf jaar lang k van een 'ander waarneemt, wer- panspraak, zelfs een zeker recht i een extra-vergoeding. Ten slotte lartoe dan ook door den Raad zon- rfdelijke stemming besloten, ibewoonbaarverklaring van eenige in de MichieLstraat lokte, wat F perceelen betreft., verzet uit iet, dcut o. 'i. wel gemotiveerd was. echter «en kwestie van appre- a de oppositie bleek bij de stern- echts uit een zestal personen te be- vemclub krijgt het beheer over de 15 richting aan. het Rijn- en Schie- zooals B. en W. het hebben voor- De heer v. d. Pot wilde op vast gestelde tijden de inrichting voor een la- geil dan het gewoon tarief geopend zien. Doch de meerderheid van den Raad schaarde zich aan de zijde van B. en W. en meende, dat zij, voor wie het toch reeds lage tarief te hoog is, een kostelooze zwem inrichting vinden aan den H-eerensingel. Nu dringt zich hier de vraag op: is deze kostelooze zweminrichting' goed, voldoet zij aan redelijk te stellen verlangens, al zijn er dan ook niet zoo veel comforts, als in dia voor betalende bezoekers. De meerder heid der leden, die tegen het amendement v. d. Pot stemde, zal dit hebben gedaan, omdat zij meencle op da hier gestelde vraag een bevestigend antwoord te moeten geven. Wij kregen echter den indruk, dat het water van de Zweminrichting aan. het Kanaal veel renter is, dan dat in de gele genheid aan den Heerensingel, en zouden daarom da aanneming van 't amendement v. d. Pot, waardoor ook niet-betalenden zich eens konden verlustigen in de nieuwe zweminrichting, volstrekt niet hebben betreurd. Thans kwam aan de orde de in de vo rige raadszitting verdaagde voorstellen, tot het aanvragen van voorschotten uit 's rijks kas, in verband met de bebouwing van het z. g. n.Kooiterrein buiten de Zijl poort, de®, aanleg van een Volkspark enz. Die voorstellen strekken meer speciaal om B. en W. te machtigen tot het aanvragen en de aanvaarding van:. A. Een voorschot uit 's rijks kas, groot f 379.2-43, om in 't belang der volkshuisves ting op het Kooiterrein te laten bou wen 147 woningen, (varieerende tusschen f 2.en f-2.50 weekhuur) waaronder 3 winkelhuizen en 2 pakhuizen, door de Vereeniging tot bevordering van den bouw van Werkmanswoningen. B. Een voorschot als voren van f 48.500 voor den aanleg ter plaatse van een volks park en om in verband daarmede aan de Vereeniging voor den bouw van werk manswoningen te verkoopen 3150 vierk. M. aan de gemeente-toebehoorendcn grond voor f 12.600. C. Een voorschot als voren- van f 88.480, om te laten bouwen 30 woningen (van 3.80 weekhuur) t^n N. en ten Z. van het aan te leggen volkspark. In den breede is er over deze plannen gesproken. Toen het tegen half zes liep, schorste de voorzitter de vergadering om clie te acht uur te hervatten. De tegen stand ging niet tegen het reeds vroeger iangem omen plan om een volkspark te stichten op het terrein benoorden de De- cimastraat en de Medusastr., wat de ge meente 43.000 gld. zal kosten, en waar voor zij een rentedragend voorschot van het Rijk hoopt te krijgen, krachtens art. 33 cler Woningwet. Aan dat volkspark heeft de gemeente, niet willen beginnen, voordat er plannen waren ter bebouwing van het daar omheen liggende terrein. En deze zijn er nu. Het verzet ging ook niet zoozeer tegen het onder C genoemde, den bouw van 30 arbeiderswoningen van f 3.80 waarte gen alleen, de heer Huurman opmerkte, dat het bouwen van zulke dure woningen met rijks- en gemeentegeld eën niet gewet tigde concurrentie is met de particuliere nijverheid, terwijl dit Raadslid ook de kostenberekening te laag oordeelde, De tegenstand brak ten slotte alleen los tegen het sub A genoemde, de bebouwing van het Koo iter rein. Men wilde goedkoope- re huizen, woningen voor de armsten met een huur van plm. 1.40 per week; men oordeelde, een op dat terrein aangelegd pleintje met daarom heen gebouwde 29 huizen in den vorm van een hof te bekrom pen; men meende, dat de benedenwonin gen, waarin behalve één woonvertrek, drie kleine slaapkamertjes, niet zouden voldoen aan de verlangens van arbeiders gezinnen; men vond de kosten berekening niet goed gefundeerd. Dat zijn zoo onge veer de bezwaren, hoofdzakelijk geopperd door de heeren Huurman, Hoogenboom en Botermans (van wie de laatste ten slotte toch .voor de plannen van B. en W. stem de.)' Vooral de heer Huurman was een ge- duchte tegenstander van de plannen- en wist zijn meening krachtig gedocumen teerd naar voren te brengen. Do heer Huurman hield o. a. een pleidooi voor be tere woningen tegen den prijs van f 1.40, medelijden als hij gevoelde met hen, die zulke in woningen zijn gehuisvest; hij zed- de, het leven van de arbeiders te kennen, en daarom te weten, dat zij met wonin gen, waarin één woonkamer, niet tevre den zouden zijn; hij achtte het voor onder houd berekende percentage van de huur te laag, enz. enz. De heer Huurman, zelf bouwondernemer, dus man van het vak, maakte door zijn diepgaand betoog veel indruk, en het was daarom niet te ver wonderen, dat hij tegenstemmers aan zijn zijde heeft gekregen. De heer Huurman maalde door zijn gisteren in dm Raad ge houden redevoeringen ook den indruk van iemand, die zeer veel gevoelt voor goede huisvesting, die meeleeft me,t de nooden der onbemiddelde klasse, in één woord den indruk van een sociaal-voelend bouw ondernemer, met wien de huurders van huizen gaarne te doen zullen hebben! Het percentage bijv. dat hij rekende voor on derhoud der woningen, voor het behangen verven pnz. is, naar ons verzekerd werd liooger dan menig ander eigenaar van huizen berekent. Tegenover de drie genoemde raacLsleden hielden echter ook wethouder Fischer en het zoo helder betoogende Raadslid mr. v. d. Pot frisch-geargumenteerde redevoe ringen ter verdediging van B. en W.'s plannen. Wethouder Fischer heeft waar lijk op voortreffelijke wijze het goede in de voorstellen van B. en W. aangetoond. Ten slotte men leze hierover, .zoo men er meer van wil weten, het verslag, zijn do voorstellen van B. en W. aangeno men met een grootere meerderheid. Het sub C. "genoemde zal de gemeente geen geld kosten! hat sub. A genoemde ongeveer f 3500 's jaars. De Voorzitter wensehte de gemeente ge luk met he genomen besluit. Wij wen- schen B. en W., inzonderheid den burge meester en wethouder Fischer geluk met de aanneming van een besluit, waarvoor zij zich ongetwijfeld zoo veel arbeid en studie heb en moeten getroosten. Moge de pi'iit,i{ek der liegen standers tje zwartgallig zijn geweest iets zal er, dunkt ons, al thans wel van juist blijken te zijn, maar denken we dan er aan, dat er nü eenmaal niets op het ondermaansche volmaakt is. ïmiusschen hebben degenen, die naar hun meening gewettigde erotiek hebben uitge oefend; hun plicht gedaan als Raadslid. Wij begrijpen althans niet, hoe de heer Sytsma kon verklaren, dat een plan als het onderhavige niet in details moet wor den beschouwd evenmin als wij het kunnen billijken, dat de heer Sytsma den heer Huurman een verwijt durfde maken van te groote scherpte bij zijn bestrijding der plannen. Ten slotte besloot de Raad den prijs van heit gas voor de Leidsch© ingezetenen, met uitzondering van het z.g.n. muntgas, tij delijk bepaald op 7 cents per kub. M., ook gedurende de maanden April en Mei op dien prijs te handhaven. Da Duitsche Rijksdag. - iH! nisier Davignon. - Aan een duikbootaanval ontsnapt. - Midden-Amerika en Duitsch- |and. -- De zwarte lijst. Van de oorlogsterreinen. Overzicht. Het lijkt wel of de derde slag bij Verdun zal eindigen evenals de eerste en tweede. Tot nog toe hebben de Duitschers geen enkel belangrijk voordeel kunnen behalen, zelf9 zijn zij op enkele plaatsen terugge slagen. Over de laatste gevechten bij Ver dun zegt de Fransche Luitenant-kolonel Bousset: De Duitschers wilden hier blijkbaar iets anders bereiken, dan de verovering van een paar vooruitgeschoven stellingen. Toch gaven ze na het geringe voordeel, dat door hen behaald werd, hun pogingen reeds op. Doze ongewone houding kan men op drie ërlei manier verklaren: hun troepen zijn door de ontzettende verliezen al te zeer ge demoraliseerd, of het is noodig de reserves te sparen, of er zijn niet voldoende krach ten voor den aanval beschikbaar. Dat evenwel liet Duitsche menschenma- teriaal nog niet uitgeput is, bewijst wei het bericht van de Matin", volgens het welk de Duitschers, ter aanvulling van hun verliezen, in 24 uur tij cis 130 militaire treinen naar het Fransche front hebben gezonden; 80 mat bestemming naar Kame- rij'k, 15 voor Sedan, 35 voor Mezières. Wan neer men aanneemt, dat de helft van de treinen troepen vervoerde, dan zijn e.r in dat korte tijdsbestek 65,000 man aange voerd. Of deze troepen, nu juis't bestemd zijn voor de aanvulling dar Duitsche verliezen •is nog niet geheel zeker; evenzoo kan een nieuw offensief worden voorbereid. Van de overige oorlogsterreinen valt niets bijzonders te malden. Op Zee. Aan een duikbootaanval ontsnapt. De mailboot „P atria." is met 9Ö0 passa giers aan boord te New-York aangekomen. De kapitein verklaart dat hij bij de kus't van Tunis zonder voorafgaande waar schuwing door een duikboot is aangeval len. De torpedo, op het schip afgeschoten, ging 20 voet achter dan spiegel voorbij. (De ,,Pa'tria" behoort aan de Cie. Fran- galse de Navigation a Vapour te Marseille en meet 11,885 ton.,Red.) België. Minister Davignon. De begrafenis van minister Davignon heeft gisteren te Nice plaats gehad. De ministens van binnen!andsche zaken, van •arbeid en van buitenlandsche zaken waren "tegenwoordig. Baron Beyens heeft aan het graf namens do regeering gesproken. Duitschland. De Rijksdag. Bij de eerste lezing der rijksbegrooting en de daarmede verbandJioudendc nieuwe belas tiingontw er pen zegt de rijksminister •van financiën Helfferich: de begrooting bevat geen posten voor de oorlogvoering. Plet oorlogskrediet van December voorziet nog eenigen tijd in de oorlogskosten. In de begrooting vormt de oorlogswinst- belasting de post, waardoor de te verwach ten vermindering van ontvangsten wordt gedekt, terwijil het evenwicht der begroe ting ie gevonden door dë geraamde op brengst van 480 milldoen uit de nieuwe belastingen. Denieuwe belastingontvverpen zijn inge diend om de orde in de rijkshuishouding te bewaren, ten einde te voorkomen, dat de soilide bouw onzer financieele politiek gevaar gaat loopen; verder gaan de plan nen der regeering niet en de opbrengst der nieuwe belastingen zou ook niet verder reiken. Wij kunnen financieel den oorlog slechts volhouden en den overgang naar den tijd van vrede slechts bevredigend 'tot stand brengen, als er orde is-in onze rijkshuis- Jiouding. Wij mogen onze hoop op het slui ten van een financieel gunstige vrede zoo hoog spannen als wij willen, het blijft niettemin zeker dat een aanmerkelijke stij ging der rijksinkomsten ncod'ig zal zijn. 500 millioen nieuwe belastingen kan het Düitsclie volk best dragen. Met ons levensonderhoud hebben wij he»t moeilijker dan onze tegenstanders, wier aanvoer van buiten openstaat, maar niet temin heeft Duitschland en daarop kan niet genoeg nadruk worden gelegd van alle oorlogvoerende staten de laagste prij zen voor brood, aardappelen en suiker. De inschrijving op de vierde oorl'ogs- leemiing zal voor den uitslag van den groo- ten volleerenkrijg van de grootste beteeke- ns zijn. Na uitgifte van deze leening zullen wij opnieuw de eenige oorlogvoerende zijn, die de gezamenlijke oorlogskosten dekt door leeningen op langen termijn. Onze oorlogs kosten hebben in de laatste maanden van 1915 meer dan 2 milliard per maand be dragen en blijven in Januari, Februari» vermoedelijk ook dn Maart 1916 beneden dat bedrag en1 zijn dus thans nauwelijks hooger dan een jaar geleden. Do inleg .op de' spaarbanken is bij onsi sedert het begin van den oorlog met meer dan 500 millioen mark gestegenj in Frank rijk is ze met 280 miillioen frs. gedaald. Niet in staat ons te evenaren, versprei den onze vijanden de waanzinnigste ge ruchten over onzen financieelen toestand. Als antwoord daarop zullen wij eensgezin- dor dan ooit onze kracht toonen en het •spiedendo buitenland bewijzen dat allo hoop op tweespalt en zwakte van Duitsch land ijdei is. (Toej.) Onze troepen hebben bij Verdun den vij and helclhaftóg teruggedrongen, zij weten FEUILLETON. verkeerde omgeving. hij dat mannelijk schoone gelaat, c onvergételijken indruk van die-po |n berouw voor zich zag, klopte zijn sklaps vaderlijk voor dien vre.em- die hem wel onnoemelijke smart rokkend, maar die toch a aai zijn o dierbaar geweest.' was, dat" Geer- liaar loven oen geringen prijs had om zijne ziel te redden. Hij zag, smart van ddan jongen nian nog was dan zijn eigene, en heide aan Stianley toestekende, sprak hij derende stem: u niet) zoo bitter; zij js gel uk- gij of 'ik haar makeit* kon!" 'sof hij troosten moe3t, in plaats roost te worden, zette hij een stoel amley nevens den zijnen en drukte &e\varig de hand'. kon in het begin niielfc spreken; elfbewustzijn, zijn vast karakter 11 hem bij die onverwachte onü- të vea-la'en. Hij had koude hoffe- verwacht, hij was op Christelijk a "voorbereid geweest maar niet op ^hartigheid, diei grootsche goed je aan toegenegenheid grensde, tik, toen hij de hand1 van deii ia eene opwelling van diepen ffekust had, zeide 'hij met van ont- ë^vaste stom: Mannering, wanneer ik mij niet !a°r I13"1'0 G^heden en grootmoedig- n "°ds genade had overgegeven, zou iliet nu geschied zijn," nu ik niet slechts met erbarming maar ook met zulke goed heid en liefde door iemand opgenomen wordt, wiens huis ik van zijn zonnestraal heb beroofd." „Zeg dat niet, mr. Graham.," hervatte de grijsaard met bevende stem. „Heeft God niet blijkbaar alles zoo geleid? Zou Hij u en. mijne dochter niet samengebracht hebben), nieti voor deze werejld, maar tot hare vroeg tijdige heiliging en opdat bij het kleinood1 van ons heilig geloof zoudt verkrijgen? Mag ik toelaten, dat gij u zeiven beschul digt, mr. Graham, terwhjl gij het werktuig zijt, dooi' waks bemiddeling ik heden on zen Heer eene heilige voor den hemel heb mogen .schenken, zooals vader Walmsley zoo terclït zei-de?" En terwijl weder de tranen in Stanley's ■oogen welden bij het aanschouwen van die Christelijke schoone gelatenheid van den getroffen vader ging de heer Mannerihg voort, hem alle bijzonderheden van Geer- itrui's dood te verhalen: hoeveel zij over hein had gesproken en gedacht, vooral sinds de tijding zijner bekeerling was geko men, en hoe zij vader en broeder gebeden had, dat zij beiden dear bekeerling toch zouden liefhebben. Het scheen den ouden man nieuwe kracht te geven en zijn verdriet te lenigen, a'.s hij zoo de groote zielesmart van zijnen toe hoorder trachtte-te stelpen, en hij, de rol len omkeerende, zelfs de trooster van den man werd, dien hij voor weinige dagen nog dein moordenaar van zijn dochter np&mde. Hij was kalmer, dan hij den gelieelen dag geweest; was, in weerwil van Rupert's en vader Waknaley's .troost redenen, in weer wil der bemoeiingen van lady Hunter, om hem eenige afleiding .te geven. Langer dan een uur zaten beide man nén zoo te zamen, cin de overigen hielden zich opzettelijk verre, om de eerste samen komst niet te storen van de twee, die Geertrui zoo had hef gehad, en die door haren zangen dood op zóo wonderbare wijze warén saamgebracht, als haar leven wellicht nooit vermocht zou hebben. En zeker, wanneer Geertrui van den hemel omlaag z-ag, moest zij verheugd zijn, dat haar laatste wen-sch, haar laatste ge bed voor haren eenzaam achtergelaten va der reeds'.veihoord was. Zelfs op natuur lijke wijze voelde de oude man zich ge trokken tot den vreemdeling, d'ie op een zoo bijzondere wijze door God begenadigd was, en voor wiens ziel zijne lieveling van zoo nabij haren Goddelijken Heiland had na gevolgd en het'heilige woord vervuld had: „Een grootere vreugde ondervindt nie mand. dan wanneer hij zijn leven geeft voor zijne vriend en." Vier dagen later, op den vooravond van Geertrui's begrafenisdag, legde Stanley de Katholieke geloofsbelijdenis in de kleine kerk af, waarin Geertrui zoo lang en zoo dikwijls voor hem gebeden had. Hij nam den naam Franciscus Xaverius aan, op verzoek van Rupert, die hem den wensch daartoe zijner overleden zuster overbracht, ofschoon de neofiet zich zelf dien glorierijken naam niet waardig acht te. Hij had gewensc.ht reeds voor de ge- heele wereld tot de Katholieke Kerk -te be- hooren, wanneer hij bij de begrafenis de lijkbaar volgen zou van haar, die hij nu bijna als een heilige vereerde, die hem met zoo reine, onzelfzuchtige), grootmoedige diefde bemind had een liefde, voor welke hij zijn geheel© leven ais dankoffer aan God' wil dé wij d en. Graham had. de familie Mannering in dien tusschentiid niet tot last willen we zen, maar mr. Marmering, door Rupert ge steund, had hem zoo nadrukkelijk ver zocht zijn gast te blijven, dat hij het niet kon afslaan. Ach en hij bleef zoo gaarne in de nabijheid van het dieihare overschot, zoo gaarne .bij de door haar geliefde huis- genooten, "wier goedheid en deelneming zoo onverwacht groot waren geweest. En zoo ging hij ieder en dag gedurende eenige uren naar vader Walmsley om godsdienstonderricht 'te ontvangen. Hij, de trotsche en geleerde Stanley, luisterde naar deden* woord van den eenvoudigen dorpspriester en was .als een kind in ge willigheid en geloof. De .priester vond zijne taak licht, daar Stanley reeds veel gestudeerd en gelezen had over den. godsdienst en in zijn gods diensthaat minder de kennis van den godsdienst gemist had dan het nederig be grijpen en willen. Toen hij nu onderdanig alles aanhoorde, was hem plotseling hel der geworden, wat hein vroeger donker toe scheen. En terwijl lady Hunter hem van dag tob dag gadesloeg, de verandering dn zijn wezen zag, dat zij zoo lang en goed gekend had, werd het haai* bang 'te moede: zij be wonderde hetgeen zij^den moed niet had na te volgen, en voelend, dat zij als door eene onzichtbare klove van die drie ande ren gescheiden was, die door een nog hei liger band verbonden waren dan door liefde tot de afgestorvene, hiedd zij zich vaak afzijdig en teruggetrokken. Eindelijk was alles voorbij. Geertrui was uit haar oude, lieve woning weggedragen^ evenzoo zeker een martelares als ooit iemand harer voorvaderen, en het lijk was in het familiegraf bijgezet naast haar moeder en met liet eenvoudige opschrift op .de zerk: GEERTRUIDA MARIA MANNERING, negentien jaren en negen maanden oud. Geen oog was droog gebleven in de kerk, en op aller lippen- lag de geschiede nis van haar leven en van haren dood. Dienzelfden middag moest iady Hunter de Mannerings en Graham vaanveil zeg gen om naar Nathercotes terug te keeren* Stanley vergezelde haar tot het station. „Rid voor mij, Stanley," fluisterde zij onder tranen, als zij hem bij het scheidcw de 'hand drukte. „Lady Hunter, kunt gij daaraan twij felen? Kan ik ooit ophouden te bidden, dat de mij geschonken genade ook u ten deeli vake? U, zonder wie dk Geertrui nooit zou gekend hebben, zonder wie Geertrui nieit mijne bekeering bewerkt hadde, en zonder, wie .ik wellicht mijn reine bruid nooit meer wedergezien had, eer men haar be groef?" Dan vertrok lady Hunter, om terug te gaan in de wereld, die voor haar voortaan alle vroegere glans etn aamtrekkef.ij khetk> verloren had. 'Slot volgt.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1