ALBERT RIEL
man, die daarop een onderhoud met den
officier van justitie t© Bied a had. Het
schijnt, dat de inbeslagneming in. verband
staat niet e©n arrest van den Hoogen
Raad van 22 Nov. 1915, Weekblad 9892,
volgens hetwelk alleen de Minister van
Oen-log, bevoogd is tot het verieenen van
consenten, zoodat alle dooi' den Minister
van Handel, Landbouw en Nijverheid
fven^irdkte .consenten, onwettig en dus
[waardeloos zouden zijn.
De rechtskundige raadsman heeft zich
thans eveneens tot den Minister van Han
del, Landbouw en Nijverheid gewend,
evenwel tot nu toe ook zonder gevolg.
D e „M ecklenbur g".
Volgens de bij de ft*;j. Zeeland ontvan
gen dTaadlooze berichten zijn alle 22 pas
sagiers van de „Mecklenburg" met do be
manning gered door de Nederlandscho
stoomschepen „Westerdijk", „Prins van
Oranje" en „Samarinda".
Mm meldt uit Vlissingem aan de
„Ms-bd.": v
AK© passagiers en de bemanning van de
„Mecklenburg" zijn volgens een bij de di
rectie der Maatschappij „Zeeland" ont
vangen telegram, .te Deal in. Kent getand.
Het. „Hbld." verneemt, dat het verloren
gegane stoomschip „Mecklenburg" ün En-
getand tegen modest was verzekerd. De
Nederlandscho assuradeuren vroegen pre
mies per reis, die door de Zeeland' niet
betaald konden worden.
Amerikaanse he post aan
gehouden.
De post, welke zich aan boord bevond
van het 23 dezer van Rotterdam naar New-
lYork vertrokken- stoomschip „Rotterdam"
van de Holland-Amerika-lijn is op last van
'deEngelsche autoriteiten t© Falmouth
ontscheept geworden.
Post naar Engeland.
Het uitgaande postverkeer naar Enge
land te aldus geregeld, dat, te beginnen
met Woensdag, de mails driemaal per
.week, en wel Maandag, Woensdag en Vrij
dag, naar Londen zullen verzonden wor
den. Wat het "thuiskomende vorkeer be
treft, hiervan is de regeling aan den Em-
gelschen postmaster opgedragen*
Uit -Den Haag mcüdit men:
..In verhand met de voorloopige staking
van den dienst der Maatschappij „Zee
land" van Vlissingen op Engeland vice-
versa, zal de post uit Nederland naar en
over Engeland met ingang van 6 Maart
e.s. worden verzonden met de Batavier-
lijn, welker stoomschepen Maandag,
Woensdag en Zaterdag te 12 uur 's avonds
yan Rotterdam naar Londen vertrekken.'
Uit het bovenstaande blijkt-, dat de Ba-
tavienüjrt blijft varen; ook de Hollandsohe
Stoombootmaatschappij blijft den dienst
onderhouden.
Boter- en k a as p r ij z en.
De minister van Landbouw heeft be
paald', dat du, maximumprijzen voor den
verkoop van kaas en van boter, vastge
steld bij zijne beschikkingen van 31 Jan,
voor de maand Februari 1916, ook voor de
maand Maart 1916 zuEcm gelden.
Uitvoer aardappelen.
De N. O. verneemt, dat vermoedelijk
Woensdag vrije uitvoer van een bepaalde
hoeveelheid aardappelen naar alle landen
zal toegestaan worden. Aan dien uitvoer
mogen alleen de erkende exporteurs deel
nemen, echter slechts tegen consent..
De kosten van het consent zullen per
wagon van 10,000 K.G. f 15 bedragen, ter
wijl er ook consenten voor 5000 K.G. en
grootere hoe\-eelbeden aardappelen be
schikbaar zullen zijn.
Koleninvoer.
In de afgeloopen week werden door 4
stoomschepen uit Engelsche en Schotsche
havens 6,055,000 kilogrammen steenkolen
langs het Noordzeekanaal ingevoerd te.
gen 3,448,850 kilogrammen door 5 stooom-
fcchepen in de week t© voren.
Stroo carton.
Naar men uit Groningen meldt, wordt
de invoer van stroocarton in Engeland
voorloopig beperkt, teneinde scheepsruim-
te vrij te krijgen. Voorloopig mag 2/3 van
de gewone hoeveelheid stroocarton wor
den ingevoerd. Br is voor andere landen
groote vraag naar stroocarton, zoodat de
fabrieken h. t. 1. wel zullen kunnen door
werken.
Porti an d-c e m e n t.
'Naar „De Tijd" verneemt, heeft de Duit-
i&che regeer ing het verïeenen van consen
ten voor den uitvoer van portland-cement
tijdelijk geschorst. Volgens sommige be
richten moet de oorzaak gezocht worden
in het ontbreken van een. eenheidsprijs,
dien de rgeering vastgesteld wenscht te
zien, terwijl van andere zijde het vermoe
den wordt uitgesproken, dat Duifschland,
lor voldoening aan eigen behoeften, den
ndtvoer voorloopig weder geheel heeft doen
ophouden.
De anlir. partij.
De (anti-rev.) „Rotterdammer"- van gis
teren meldt:
De Zaterdag ten huize van dr. Kuyper
met de vijf heerem van de bekende brochu
re gehouden bespreking, heeft aan het be-
joogde doel mogen beantwoorden.
Het geschil ün. zake de twee brochures
'(Star rent ritsen en Leider en Leiding in de
anti-revolut. partij) is ter beslechting naar
een te benoemen commissie van arbitrage
.verwezen..
Beiderzijds wenscht men, dat in verband
met de stembus 1917 de organisatie van de
enti-revolutionnaire partij verbetering on
derga. En voor de komende provinciale
stembus zal in nauwe aaneensluiting wor
den saajngewerkt.
De Kiezerslijst en de Dienstplicht.
Volgens de bepalingen der Kieswet, mo
gen. zoo als bekend, miliciens geen kiezer
zijn., en zoo zijn. dan ook de gemobiliseer
de.' miliciens in de uitoefening van hun
kiesrecht geschorst. Lamdwoenplichtigen
mogen echter hun kiesrecht wel uitoefe*
men. Me.t 1 Januari zijn wederom tal van
miliciens naar de landweer overgegaan.
Naar ons bekend is, zijn echter dooi' meer
dere korpscommandanten, die vroeger
wel opgaven welke perscnen geschorst
moesten worden, deze overgangen niet be
kend gemaakt aan de betrokken gemeen
tebesturen cn «blijven daardoor die perso
nen geschorst, terwijl zij wettelijk recht
hebben om piedo te stemmen. Wellicht is
in deze alsnog door een verzoek aan den
minister van Oorlog wijziging te brengen.
(Vad.)
Briefkaarten,
Het bestuur van den Centrale» Raad
van vakbond-en in het grafisch- en boek
bedrijf, (heeft in een adres aan den minis
ter van Waterstaat geprotesteerd tegen
het wetsontwerp, waarbij o. a. in verband
met de vei (hooging van de port voor brief
kaartformulieren door den Staat kostelods
beschikbaar te doen stellen. Het gevolg
daarvan, toch zal zijn, dat niemand weer
riin briefkaarten van de drukkerijen zal
betrekken en v-oor boekdrukkers en pa-
Dieihandelaars zal dit op een schade van
"verscheidene tonnen gouds komen fe
staan. De schade zou echter kunnen wor
den vermeden indien de Staat, een port
van 3 cent voor een briefkaart heffende,
de gezegeld© briefkaartformuLLere» voor
3'L cent beschikbaar stelt. Bovendien zou
daardoor de .toeloop naar de loketten, die
anders zeker te verwachten is voorkomen
worden!
Ten stofte verzocht de Raad voor drie
gedelegeerden-, de heeretn A. Loeber, Wou
ter Nijhoff en mr. J. A. Veraart, toestem
ming om dit adres op een particuliere
audiëntie nader toe te lichten.
Mond- en klauwzesr.
De minister van Landbouw, bezocht
gisteren vergezeld van den inspecteyr van
het vceartsenijkundig staatstoezicht digi
Remmelts, eenige boerderijen in de om
streken van Delft, ten einde zich op de
hoogte -te (steiLlen van de werking van het
daar toegepaste Stelsel van isokering ter
bestrijdóng van het mond- en klauwzeer.
Gemengde berichten.
DE WATERSNOOD.
Uit Anna Paulownapolder:
Dank zij den aanhoudenden Oostelijken
wind blijft het water laag en heeft men
gelegenheid gehad den spoordijk tusschen
Molenvaart en Kleiweg zóó t© versterken,
dat er geen onmiddellijk gevaar voor
doorbraak meer bestaat. Ook aan het an
dere deel van den dijk wordt steeds ge
werkt. De overstroomde bloembollenvelden
bij het Balgkanaal zijn weer droog geloo-
pen. Waar dit niet het geval was, hebben
sommige kweekers hun akkers door dijk
jes omringd en leggen die met behulp van
stoompompen droog. Ze hebben goede
hoop, dat de bollen, die niet zoo lang on
der water hebben gestaan, weinig geleden
zullen hebben.
In den Oostpolder zijn vele boerderijen
en bijna all© kleine huizen weggespoeld.
Het dichten van de dijkbreuk vordert
goed. Geregeld wordt met verschillende
ploegen arbeiders van 's morgens 4 tot
's avonds 10 uur gewerkt. De zinksteen
wordt langs het N.-H. Kanaal tot bij den
Helder aangevoerd. Zolderschuiten, door
sleepbooten voortgetrokken, voeren het
materiaal vervolgens door het Amstcldiep
naar de plaats van bestemming. De aan
nemer hoopt met 14 dagen de breuk voor
loopig gedicht te hebben.
Uit Monnikendam: Door het dag
en nacht pompen der machines zijn alle
straten weder begaanbaar. Vele inwoners
fijn thans bezig hun huisraad, dat zij
met de vlucht hadden kunnen medenemen,
weer in hun huizen te brengen.
Heden heeft men in de dijkbreuk Kat-
woude een zinkstuk laten zinken. Waar
schijnlijk zal vanmiddag een nieuw zink
stuk tot zinken gebracht worden.
De Algemeene vereenigde commissie ter
leniging van rampen door watersnood in
Nederland had gisteren in totaal
f 2,195,652.34^ ontvangen.
Blinde passagiers. Er worden door de
Duitschers, die in het buitenland vertoeven,
nog steeds pogingen gedaan om naar hun
vaderland terug te keeren. Een staaltje daar
van heeft men meegemaakt aan boord van
a.8. „Koningin der Nederlanden" van de Maat
schappij „Nederland", dat Zóndag alhier aan
kwam.
Toen het stoomschip in het Kanaal was,
werd een der kolenbunkers geopend, die op
Las Palmas was gevuld. De schrik van het
machinekamerpersoneel was groot, toen het
daar twee mannen vond. Ze werden uit het
steenkolenruim te voorschijn gehaald en voor
den kapitein gebracht. Het bleek, dat het
twee Duitschers waren een stoker en een
matroos van een Duitsch schip, dat gedurende
den oorlog op Las Palmas lag. Met behulp
van de Spaansche kolenwerkers waren de
beide mannen aan boord van het schip ge
komen en hadden zich in de bunkers weten
te verstoppen. De Spaansche kolenwerkers
hadden hun ook een voorraad levensmiddelen
beloofd, maar tevergeefs hadden zij uitgezien,
naar de vervulling van die belofte. Ze hadden
twee scheepsbeschuiten bij zich en daar had
den de lelde mannen mannen een week op ge
teerd. Het was dus te begrijpen, dat de beide
schepelingen uitgeput" waren van honger en
dorst. Ze werden door de bemanning dadelijk
van het nbodige voorzien.
Met hun ontdekking was echter ook aan
hun plan, naar het Duitsche vaderland te
komen, de bodem ingeslagen. Bij Dungeness
kwamen Engelsche zce-otlicieren aan boord
en was de gezagvoerder van de Hollandschc
mailboot verplicht mededeeling te doen van
zijn ontdekking. De -twee Duitschers werden
door de Engelsche Jantjes van boord gehaald
en zullen nu hun vaderland niet weer zien
vóór het einde van den oorlog.
Vermoord. Te Bargers Oosterveld
(Dr.) is gisternacht -de 21-jarige Arend
van G. vermoord. De vermoedelijke da
ders, drie personen uit de gemeente
ödoorn, zijn aangehouden.
Haatkrtfpper. Door een 15-jarlg
meisje is aangifte gedaan dat haar in do
2© Hugo de Grootstraat te Amsterdam
dow een ~als lieer gekleed persoon een ge
deelte van het haar is afgeknipt.
Met knuppels bewerkt. In demijnPad-
jang te Sawahloento werd een mijnopzichter
door koelies zoodanig met knuppels bewerkt,
dat hij meer dood dan levend naar het hos
pitaal werd verroerd. Dc politie stelt een
onderzoek in. (Java Bode.)
Yeruioonl? Uit Koetaradja aan het
„Bat. HdbL":
Den 29 December is de Europeesche deta-
chemcnts-comraandant van de gewapende
politie te Edi, J. van der Post. te half negen
'8 avonds op den weg naar het douanekantoor
dood gevonden.
De ongelukkige is "waarschijnlijk vermoord.
Een autobandiet uitgebroken. Men seint
d.d. 3 Januari uit Bandoeng aan de „Java
Bode":
Gistermiddag te 12 uur is uit de hoofd
wacht te Tjimahi de beruchte autobandiet
V. opnieuw uitgebroken. Hij vluchtte naar
kampong Baros en dwong den sadokoelsier
met een grooten omweg over Lewi Gadja
naar Bandoeng te rijden, waar hij naar de
woning van den heer De Bruine op Tjitepocs
ging. die naar Batavia was vertrokken.
Hij zei aan den bediende Van Delden te
heeten en namens De Bruine eenige accepten
en andere geldswaardige papieren te balen.
De bediende weigerde beslist, waarna V. naar
de Socndaneesche vrouw Idi, in de desa
Lenkong, met wie hij vroeger geleefd had,
reed.
Hier heeft de gealarmeerde Bandoengscbe
politie hem gisteravond gearresteerd. Geboeid
werd hij naar Tjimahi overgebracht. Vijf
militaire patrouilles waren te Tjimahi en
Bandoeng uitgezonden voor het opsporen. Een
wachtmeester is verantwoordelijk. Hij was
dronken op wacht en werd in voorloopig
arrest gesteld.
Inbraak. Te Zaandam is Zondagavond,
tijdens de afwezigheid der bewoners, inge
broken bij den heer C. Haan, barbier en
debitant der Staatsloterij aan den Zuiddijk.
De daders werden door de onverwachte thuis- j
komst van een der familieleden verrast, doch
wisten te ontvluchten. Een bedrag van f 100
en eenige gouden en zilveren voorwerpen
worden vermist.
Staking iu het tninbouwbedrüf. Te Loos
duinen is een staking uitgebroken onder de
warmoeziersknechts, welke geleid wordt door
z.g.n. vrijgestelden uit andere plaatsen. De
patroons hadden het loon met fl per week
verhoogd en het minimum gemiddeld ge
bracht op f12. De arbeiders elschten echter
gemiddeld f 12.75 en erkenning hunner orga
nisatie. Dat laatste is geschied. Daar-de ar
beiders geen arbitrage wilde, zooals de heer
J Boezel, gemeente-secretaris, hen voorstelde,
hielden zij onder zijn leiding toch een con
ferentie met het moderamen der patroons-
veieeuiging. Hier kwam men tot een over
eenkomst, die door de arbeiders werd aan
genomen, maar door de patroons werd ver
worpen.
Gisttfren is de tweede week der staking
begonnen. De rijkspolitie is op 20 man ge
bracht en sterke patrouilles militairen be
waken de tuinen, terwijl schildwachten bij
de stookkassen worden uitgezet van'6 avonds
6 tot des morgens. Den gehuwden arbeiders
is 75, de anderen 50% van hun loon beloofd,
maar allen is dat Zaterdagavond niet uitge
keerd, zoodat men verwacht dat velen weer
aan het werk zullen- gaan. „Hbld.
Ontsporing. Bij een poging om den weg
weer bruikbaar te maken, ontspoorde gister
morgen op den hoek van het stationsplein
en de BrccUraat te Beverwijk een met twee
machines bespannen, in volle vaart rijdende
stoomtram. De voorloopende pekelwagen
kwam terecht op het terras van het café
Bellevue, de eerste machine viel om, terwijl
de tweede alleen ontspoorde. Persoonlijke on
gelukken kwamen niet voor.
Een veteraan. Op ruim 101-jarigen leef
tijd is te Taarlo (Dr.) overleden de heer Sjoerd
de Boer, die tot kort voor zijn dood nog ge
regeld de weekmarkt te Assen bezocht.
Gevolgen van hoog water. Te Haaften
is dc Crobsche polder ingeloopen, waardoor
de daarin gelegen steenfabrieken geen grond
kunnen krijgen om te kunnen verwerken.
Daardoor is een groot deel der arbeiders werk
loos, waarschijnlijk voor geruimen tijd.
Onder den trein. Te Loon-op-Zand is
Zondagmiddag de 19-jarige fabrieksarbeider
Rijnen uit Tilburg, ten gevolge van onvoor
zichtigheid, door de stoomtram derHolland-
sche Buurtspoorwegen doodgereden.
De zilverdiefstal to Amsterdam. De da
ders van den zilverdiefstal in het verkooplo
kaal Nieuw-Hecrenlogement te Amsterdam,
waren gisterenmiddag nog niet gevonden. In
het vcrkooplókaal gaat alles weer zijn nor
malen gang, de dieven hadden niets vernield.
De waarde van het gestolen goed schijnt mee
te vallen en zal wel beneden de aanvankelijke
raming van f3000 blijven.
Aanslag op een assistent. De correspon
dent van de „Java Bode" schreef d.d. 4 Jan.
Zooals ik u reeds seinde, is er door drie
koelies een aanslag gepleegd op den assistent
Van Lierop, der onderneming „Mirmontana"
te Njalindoeng.
De koelies, boedjangs der onderneming, wa
ren niet op het werk verschenen, waarom de
heer Van Licrop zich naar de boedjang-kam-
pong begaf, om de oorzaak hiervan op te
snorren. Al spoedig kreeg hij de „speibelaars"
in de gaten, die zich met eenige „kampong
belles" vermaakten.
Toen de heer Van Lierop hen aansprak,
namen zij een dreigende houding aan en on
danks zyn kalm optreden vielen zij hem on
verhoeds aan. Twee der kerels waren met
messen gewapend. De heer van Lierop onge
wapend zijnde, verdedigde zich zoo goed mo
gelijk met zijn vuisten. Bij het pareeren der
messteken werden twee zijner vingers hall'
afgesneden.
Eén der kerels viel hem op ëen gegeven
oogenblik ook van achter aan, en bracht hem
een vrij diepe snede aan het. achterhoofd toe
De heer van Lierop stortte bewusteloos neer.
Zijn hulpgeroep was intusscben door den ad
ministrateur, de heer Kiugma, gehoord, die,
toegesneld, hem vond liggen, badende in zyn
bloed.
De heer Kingma liet het slachtoffer oumid-
delijk naar de „Juliana Kliniek" alhier ver
voeren. Vooral de hoofdwond bleek vrij ern
stig en diep te zijn. Weinig scheelde het of
de hersenen waren geraakt. De algemeene
toestand van den heer Van Lierop is, naar
omstandigheden, vrij goed. De daders zijn tot
heden nog voortvluchtig.
Verdronken. Men meldt uit Stratum
d.d. 28 Februari:
Hedennacht is in de kom van het ka--
maali verdronken Fr.. Verhoef/en, we
duwnaar, oud 55 jaar. Vermoedelijk is
hij door do duisternis misleid on te water
geraakt. De justitie stelt een onderzoek in.
Brand. Gistermorgen ontstond brand
in de sigarenfabriek van de firma Arend
ite Eindhoven, welke thans dient tot mi
litair© ligplaats. De inboedel brandde ge-
dj Jtei/ijk uit. D© brand is vermoedelijk
ontstaan door het vallen van vuur uit de
kachel.
Zaterdagavond ontstond begin van
brand in de zaad van Apollo's Lust.
Met een, minimax werd de fyrand in den
aanvang gebluscht.
Wat een kwakzalver een zieke in dc maag
stopt. De Gezondheidscommissie, gezeteld
te Wijk-bij-Duurstcde, deelt in haar verslag
over 1915 mede, dat zij aan het Centraal
Laboratorium heeft laten onderzoeken eenige
medicijnen, afkomstig van een kwakzalver
te O'egstgcest, welke medicijnen gedeeltelijk
waren gebruikt door een ingezetene .van de
gemeente Jaarsveld, die na het gebruik
daarvan ernstig ongesteld was geworden.
Het onderzoek had het volgende ïesultaat
opgeleverd:
No. 1. een hcldère vloeistof: petroleum.
No. 2: capsules met een mengsel van pe
troleum en bcukenteer.
No. 3: een bruine, troebele vloeistof, be
vattende anijs- en venkelolie, gom, schimmel
draden, sporen, sennaharen en deelen van
kaneeibast.
STADSNIEUWS.
„GeEoof en Wetenschap".
In de gisteravond gehouden, vergadering
van „Geloof en Wetenschap" hield de heer
H. J. A. M. Stein, doeent aan de R. K.
leergangen, een voordracht over den Fran-
schen dichter Edmond Rostand.
Spr. gaf eerst eenige levensbijzonderhe
den over de» dichter. Eugène Rostand
werd den lsten Mei 1868 te Marseille ge
boren, hij studeerde in de rechten, te Da
rijs, werkte korten tijd aan een bankin
stelling, doch gaf zich spoedig geheel en
al aan de dichtkunst. Hij trad in het hu
welijk met Rosemund© Gerard, evenals
hij in geestelijk en physisch opzicht een
troetelkind der fortuin. Uit zijn huwelijk
rijn geboren Maurice (een dichter) en Jean
'(een botanicus en zoöloog). Sedert 1891
bewoont hij een kasteel op een der mooiste
plekjes in de Pyreneeën, t© Cambo. Op
33-jarigen leeftijd werd hij ridder in het
Legioen van Eer, terwijl hij een jaar later
een zetel verwierf in' de Academie Fran
cais©. Rostand is niet godsdienstig, maai
bij is een nobel mensch, vol idealisme cn
romantiek, een vijand van realisme,, van
platheid. Hij heeft een groot© 'sympathie
voor alle misdeelden en. verstootenen, het
geen reeds blijkt uit zijn eerste dichtwerk
„Les Musardises".
In zijn gedichten openbaart zich ook
een voorkeur voor den. militairen stand,
vooral ook een warme lietde voor de na
tuur*, doch in heel zijn weriten uit zich
boven alles zijn idealisme.
Rostand heeft zes tooneelstukken ge
schreven, waarvan er drie waarlijk mees
terwerken zijn te noemen. Hij heeft zich
een plaats verworven naast Corneille,
Molière en Racine en wordt meer dan de-
zen gelezen en herlezen.
In 1894 ging de première van zijn too-
neelstuk „Les Romanesques". De inhoud
van dit werk, door spr. aangegeven, is een
herhaling van Shakespeare's „Romeo en
Julia". In 1895 werd vertoond >,La prin-
cesse Lomtaine" een 12de-eeuwsche legen
de van een ridder-minnezanger. In dit
tqoneelwerk speelde, evenals in het vorige,
Sara Bernhardt de hoofdrol. In 1897 werd
„La Samaritaine" ten tooneel© gevoerd.
Dit dichtwerk bevredigt ons niet, door dat
het ©ene godsdienstige opvatting mist.
Christus is een zachtzinnige, mensohlie-
vende moralist, to veel mensch, door wien
fechoonheid en deugd' worden vereenzel
vigd.
De beroemdst© tooneelst ukken van Ras-
tand .zijn: Cyrano de Bergerac L'Aiglon en
Chantecler.
„Cyrano de Bergerac" is vroolijk en
pathetisch, dol en aandoenlijk, vol van
gezonde humor. De 17de-eeuwsche dichter
Cyrano de Bergerac, die een scepticus
was, een rationalist, een minnaar van
vechten, wordt in dit stuk wel wat te veel
geidealiseerd; hij wordt hier voorgesteld
als een edel man, die veertien jaar lang
voor een vrouw wist te verbergen, dat
haar gestorven echtgenoot haar niet be
mind had. Spr. noemt de Hollandsche ver
taling van dit drama door Willem Kloos,
waarbij hij memoreert het niet vleiend
oordeel van prof. Van Hamel in „De Gids"
van 1898.
In „L'Aiglon" wordt uitgebeeld de per
soon van den cenigen zoon van Napoleon I,
den konoing van Rome. Spr. wijst hier
vooral op de prachtige karakteriseering
der verschillende personen. De dichter
stelt hier voor oogen de geschiedenis van
iemand (den zoon van Napoleon I) die
stierf aan een sleepende ziekte, maar
meer nog aan een te groot idealisme.
Na de pauze behandelde spr. afzonder
lijk „Chantecler", dat in 1907 is verschenen
en alom groot© bewondering en waar dec
rying heeft gewekt. Hier en daar laat de
actie te wenschen over, is het woordspel te
veel gezocht, zijn de tirades door de vele
toespelingen onbegrijpelijk, doch er zijn,
aldus spr. in dit spel passages, zoo su-'
blierp, als men elders tevergeefs zal zoe
ken.
De kont© inhoud van het spel Is deze:
Een haan (Chantecler) leeft vreedzaam
op zijn ©rf; hij meent door zijn gekraai de
zon te doen opgaan. Hij ontmoet een
fazant-hennetje, dat hem er toe beweegt
met haar med© t© gaan. De hen doet den
haan inslapen onder haar vleugels en nu
bemerkt hij, dat de zon is opgegaan zon
der dat hij heeft gekraaid. Zijn illusie is
verdwenen en hij gaat naar zijn erf terug
met gebroken ideaal.
In dit spel is samengevat eeji naïve
sprookvertelling en geraffineerd boule
vard leven; schoone poëzie en menschkun-
dige teekeningen zijn er in te bewonderen.
Spr. geeft een uitvoerig, overzicht van dat
tooneelwerk en leest meerdere passages
ivoor. Tenge^olgei van de verschillende
Ingezonden frlededeelinget
a 30 cent per regel.
DENKT OM
MEUBELMAGAZIJN
HAARLEMSV1ERSTR.2
d l'n
dieren-costumes (er komen er ongevetj
honderd in voor) kostte de uitvoering
van enorme sommen gelds. Voor
voering van de première was er reedi u
600.000 francs aan ten kost© gelegd.
Spreker wijst ten slotte nogmaals
-hooge en nobele aspiraties van Rostand 1
Te midden van een tooneeL van zwendt
en misdaad, staan de figuren in de too
peelspelen van Rostand rein en ede;
hoog staat zijn achting voor do vtouk sl
die hij plaatst op het voetstuk van mored
ongereptheid; nooit zoekt hij de strelin
van onedele hartstochten, nooit schildei
hij ongeoorloofde verhoudingen.
Mogen wij, aldus spr., liet idealism
van de hoofdfiguren in Rostand's werkt 'el
overnemen, doch het plaatsen op den b e
dem van ons geloof. Dan zal geen clesillG 11
«ie liet ons kunnen ontnemen, omdat he1
geloof ons wijst op het onontneehibaa
Ideaal, den hemel.
De Voorzitter, dr. H. J. Taverne, danl Vi
den spreker, er op wijzend, dat alle® ii
ademlooze stilte zijn voordracht hebbe ^e1,
gevolgd, die interessant was zoowel vot
degenen, die Rostand kenden als voor ht:ctr
die nooit met zijn werken hadden keani
gemaakt.
Sociale cursus.
Voor de leden van de afdeelinig Leidef1^
van den Ned. R.K. Volksbond werd' g
ren door pater Zuidgeest de laatste socia r
cursus gegeven. De Eerw. behandelde d
zen avond fiet Bolidanisme.
Op de vorige cursussen, aldus ving
Eerw. spr. aan, hebben we behandeld lx J;ei
oude liberalisme en het jonge socialism ist.
en gezien,-dat beide systemen de oplcesiag
van de sociale quaestie (brengen, waar ht1 d
eerst© slechts rekening houdt met b
eigein belang van den mensch, wil
laatste mechanóch de beweging van i
deelen van het maatschappelijk or gaai ord
me aan de overheid' toeschrijven.
In grove trekken wil spr. het dool
de Katholieke1 sociologen, uiteen zette
Het cnoote Katholieke denkbeeld zegt, d; st"
de Staat niet is een loss© vereeniging va
menschen. maar een organisme, bestaand lijnj
uit verschillende onderdeelen, die
kaars verband werken. Dit organism
moet zijn: één vóór allen ear allen voo cUt
één. Dit systeem wordt genoemd
daiiteit. Het ©olidarisme wil komen t: p
de e.g. beroepsstanden. Men moet M sch
vereenigen tot vereen i gingen, die niet' ztf af
als onze .tegenwoordige vakorganisatie dsd
private rechtspersoonlijkheid moeicsvves ga
krijgen, inaar een publieke reehtspersoot i-
iiiik'heiid. De Katholieke sociologen wiillei
dat aan deze beroepsstaiiden liet red ifgei
wordt gegeven wettelijke verplichting! ;ba?
op te leggen. D© regeling van den arbei jodij;
zou moeten worden toegekend aan de b r jn
roensstanden. Zoo zou men komen tot a Fins
beidskamers, waarin, ongeveer zooals idiei
do Eerste en Tweede Kamer, de afgevas rin»
die de van de verschillende standen i
economische belangen konden besprek* ,j nw
en bevorderen. Hieruit moeE de verjti
tins voortvloeien om tot deze beroepssU i)OU
den toe te trede'n. Dit systeem is ui aan
alleen Katholiek, reeds Dr. Kuyj it-nhc
propageert in zijn brochure „Ons Pi
gram" dit denkbeeld.
Zoo ziet men, dat hét solidarisme n :,e d(
betrekking tot de sociale quaestie i !ende
gulden middelweg wil nemen. Zoowel 1 even
liberalisme als (het socialisme worden j üKn
heel verworpen. l1- vo<
Wanneer de toekomststaat, nienis ui
weet, zegt de Eerw. spr., of de weg hi rad u
toe lang of kort zal zijn., ons de bero? Iksboi.
dtanden zal brengen, zullen op het eon id;
gezicht moeilijkheden ontstaan. Het i lat wi
kunnen komen tot een grooten strijd t louien
schen kapitaal en arbeid, wanneer niet ig in
groote sociale deugden, die van roe schart
vaardigheid en liefde, werden beoefa Gea
Zonder rechtvaardigheid1 en 1/iefde zu' nminj
de twee groot© legers, kapitaal en arb< tot,
niet kunnen samenwerken. De werkgfl icht g(
moet bedenken, dat de werkman zijn r« la; wij
tem en plichten heeft, de werkman, da! dad d
werkgever van den werkman kan eiset 1 zoo
de vervulling zijner plichten en de eert d wo;
diging van de rechten "van zijn patrM di^. ri
Wanneer hierbij geen rechtvaardigt ragën
en liefde wordt betracht, kan uit den 'J I gold,
komststaat geen vrede geboren worde! o. dat
Ten slotte las de eervv. spr. een ged« inicr :ge
voor van een rede over de Christel laai
Liefde, door hem gehouden op de sod fszins';
week te Breda. dat 2
Aan het ©inde van dezen cursus br» taarsch
pater Zuidgeest een woord van dank* daf
allen, die dem apoiogetisohen en socil rtijen
cursus getrouw (hebben gevolgd'. Overestbied
alaemeen was de eerw. spreker ovw den;
slechte opkomst teleurgesteld. WaW las Wj
echter.Jeinand iets in liefde geetft, zegt jer
Eerw. spreker let hij er niet op hoc j p een a
gave wordt ontvangen en gewaard# igewen
Toch acht Spr. de slechte opkomst c«j( schaffe
rustbarend verschijnsel. Waar het een:
gewichtig vraagstuk geldt als het W nder bi
schappelijke, waarbij het niet gtert1 w&£
meer loon ©n minder werk, maar
godsdienstige en zedelijk© belaW ledenc-n
had spr. een betera opkomst verw» »maals
1 ...n ncvi nlï .ïil.rti H1\ r. r-.nll'i lI-WAll d
ID
temeer waar zij, diic thans schitteiw zakeri
afwezigheid, dikwijls blijken geven,' ngon e
weinig van het maatschappelijk vraag
te weten. Deze onverschilligheid, zegt* nuale t<
stemt lot nadenken en ernst. Iloe kuff i-gen V(
vraagt spr., onze Volksbonders, pal jgbaur
tegen de 6te-eds aangroeiende golven
het socialisme, zonder de minste eli
taire kennis van het groote vraaS-'
Spr. bracht ten slotte ^nogmaals
