26 j Dit nummer bestaat uit twee bladen. BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. 7e JAARGANG No. 1915 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAS, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN Ce ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, metGRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze ten II cent per week, f 1.45 perkwartaaL Franco per post fl.65 per kwartaaL Afzonderlijke nummers 2 Va cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent WOENSDAG JANUARI. 1916. Do ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent iedere regbl meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent iedere regel meer 5 cent a|v Politieke duisternis. Wat zal de politiek ons nu brengen? Gisteren heeft de heer De Meester in de Tweede Kamer verklaard, dat de weige ring van min. Tireub tot onmiddelijke jehandeling van de Ouderdomsrente iroor de geheele linkerzijde pen onverwachte en zeer groote teleurstel- ing is. Donderdag zal de Kamer daar over met den minister discussieeren. 't Zal ar dan spannen. Minister Treub wil eerst de belasting-ontwerpen zien aange nomen; de linkerijde in de Kamer wil lerst de Ouderdomswet behandelen. Zal de linkerzijde dan ten slotte toch niet on der het Trtubsche juk doorgaan zooals wij gisteren voorspelden? Wij meenen nog van „ja"; zoo niet, dan is de politieke toestand voor haar heelemaal duister ge- 8 worden: iemand, die Treubs program overneemt, is niet. zoo gauw te vinden Intusschen willen wij wel reeds zeggen, dat de houding der linkerzijde en niet minder die van den voorzitter der Tweede Kamer, den heer Borgesius, tegenover mi nister Treub aangenomen,- verre van ra- Jtioneel is. De linkerzijde steunt de regeering in ihet niet voldoen aan da lang-Opgewekte |en zèèr gerechtvaardigde .verlangens van 0 e onderwijzers om verhooging hunner 'salarissen. Waarom? Omdat er geen geld Ss zegt men._ Doch waarom billijkt men dan niet de Ij reden e erin g van minister Treub, die eerst 'aan geld wil komen voor zijn staatspen- Mjtjsioen, daar hij anders een dure wet zou v zien aangenomen zonder dat er geld in mkas is? ''*1; wij hebben het gisteren uiteengezet: er is hier politiek in het spel politiek, vaaraan (wat niet te verontschuldigen), Wl de voorzitter dei- Tweede Kamer, de heer '■®j Borgesius, die hoven de partijen moest 'kj staan, het krachtigst meedoet! u'! Tot op zekere hoogte kunnen wij dat .politiek gedoe genist gadeslaan en be daard a.fwachten of het politieke spel a.s. [jj Donderdag al of niet op tragische wijze zal eindigen misschien wel met een po- Itieken moord op den heer Treub. De ontwapening van het Montenegri n- sche leger blijft, volgens een officieel Oostenrijksch bericht, vlot van stapel loopen, alie berichten over een her nieuwden strijd in Montenegro zouden volgens dit bericht verzonnen zijn. - Het Engelsche Hoogerhuis heeft de wet tot verlenging van de parlementaire periode in derde lezing, en de wet op den dienstplicht in tweede lezing aan genomen. Van de oorlogsterreinen. Overzicht De zoo (Lang gerwemschte opheldering, is teindelijlk gekomen. Een officieel bericht j uit Ween,en meldt: „De ontwapening van Ihet Monitmegrijnische leger blijft vlot van stapel loopen. Overal waar onze /troepen Sternen, leveren die Moniteniegrijnsdhe bar 'toal'joms onder bevel hunner officieren .'Eonider aarzeling hun wapens in. Tal van fiafdeelinigen uit stireiken, door onze troepen ^ffuog niet bezet, heb/ben zich bij onze voor- Üposten aangemeld en Zich bereid veiiktaaiid (tot- ontwapening. Te Skoetari hébben wij 12 kanonnen, £500 geweren 'en 2 machinegeweren buiilt gemaakt. Alle ujt heit vijandelijke lkamp afikomstdge berichten ,j?o ver hernieuwden sit rij dl in ^Montenegro zijn verjonnen. Dat de koning zijn land en zijn leger Jhee lit verlaten, wordlt beivesitijgicL In wLemis •ilhandien op het oogenbLik de regeeringsr •■macht is, kan neg niet, met stelligheid '(worden uitgemaakt. Het is trouwens vtoor /den, militairen uitslag van den «veldtocht 'jm Montenegro zonder eeniig belang." Wat er nog van heit Moniteniegrijnsche r&ger mier was is naar Albanië gegaan, /Ecodait thans Montenegro geheel «door de ^centrale mogendheden is veroverd. /Hat» zal onder de gegeven omstandig- 'heden geen varwicmd eu'Lng meer kunnen .haren, .indien ook eerst daags wordlt ver zie men, dolt de Italiaansche itdoeipen, d'iie Hestijds 4e San »Giovantnii di Medua en te ^'alona jn Af/bahië zijn geland', aLle zijn teruggetrokken. Reeds hebben do resten I van ilidt Servische en een gedeelte van het 'WontenegrijusclBe leger aicli. naar Korfo© ingescheept. Nu de Bulgaren dichit bij Val-ona zijn genaderd en Durazzo door de Oostenrijkers wordt bedreigd, schijnt een verdediging van Albanië een vrijwel nut- tedooze zaak. Van de overige oorlogsterreiroen vallt niets bijzonders te melden 0p Zee. De duikboot- en mijnoorlog. Volgens efin „Reuter"-bericht moet het Engelsche stoomschip „Norseman" gezonken zijn. 0p den Balkan. De vlucht van koning NikHa en koningin Milena. „Reuter" meldt uit Londen: Op de vlucht van den koning en de koningin van Mon tenegro van Podgoritsa naar San Giovan ni di Medua cirkelden er vliegtoestellen boven het reisgezelschap en wierpen bom men. Daar de Montenegrijnen geen kanon nen hadden om te antwoorden, daalden de vliegtoestellen zoo laag, dat ze in staat waren de machinegeweren tegen het ko ninklijk gezelschap te gebruiken. Duik- booten trachtten het schip aan te vallen waarop Hunne Majesteiten van Medua ven-trokken, totdat een Italiaansch oor logsschip ter hulp kwam. Koning Nikita to Lyon. De koning van Monten^ro is aan alle stations in Frankrijk eerbiedig begroet. Te Lyon is hem militaire ee> bewezen. De menigte bereidde hem een hartelijke ont vangst. België. Kardinaal Mercier, Uit Mechelen wordt vernomen, dat kar dinaal Mercier voornemens is in hot begin van Februari uit Rome naar België te- .trug te keeren. Oosienrijk-Hongarije. Gabrinowits t. De .„Vossische Zeitung" verneemt uit Theresienstadt, dat in de militaire ge vangenis aldaar de Servjsche anarchist Gabrinowits, die in het proces tegen de bedrijvers van don aanslag te Serajewo op 28 Juni 1914 tot 20 jaren kerkerstraf veroordeeld werd, aan longtering is over leden. Engeland. Uit het Hoogerhuis. Het Hoogerhuis heeft de wet tot verlen ging van de parlementaire periode in der de lezing, en de wet op den diepstplicht in tweede lezing aangenomen. Een geheim verdrag tusschen Engeland en Japan? Wolff" meldt uit Berlijn; Volgens een over Stockholm ontvangen bericht maakt de „Retsj" melding van het te St. Peters burg loopende gerucht, dat Japan met Engeland een geheim verdrag heeft ge- Bloten, waarbij Japan zich verbindt Rus land in Mantsjoerije aan te vallen, ingeval Rusland een afzonderlijken vrede mocht sluiten met de centrale mogendheden. Portugal. Mobifisatieger lichten. Uit Lugano wordt aan die „/Deutsche Tageszettung" geseind, dat de vroegere geruchten over mobilisatie van |(0-arf-ugal opnieuw in de Italiaansche pers opdui ken:. Een gezaghebbende Portugees te Rome deed medcdeeLimg van belangrijke conferenties te Lissabon tusschen den minister van Buitenlandsche Zaken en den gezant van Engeland, die -uitgelokt waren door de houding van de Duiltschge- Binde partij onder leiding van den vroe- geren minister van Buitein'andsdhe Zaken Magatadtos en den kapitein Gamacho. Hiertegenover staat echter dat er hard go- werkt wordt om de neutraliteit te hand haven:. Verschillende oorlogsberichten. Valsche munter. Naar de „Nieuwe Zeeuwsche courant" uit Sas van Gent verneemt, is te Gent een valsche munter gearresteerd, die voor 50.000 francs val sche briefjes van de stad Gent in omloop heeft gebracht. Kleinere kranten. Wegens de steeds stijgende onkosten, het feit dat een groot deel van redactie- en drukkerij personeel in het veld staat en dat de voor papier-, fabrikatie en het drukkersbedrijf noodza kelijke grondstoffen zeer moeilijk te krij gen zijn, heeft de Zesntralverein der Zei- tungs-Unternehmungen_in Oostenrijk be sloten, zijn leden te verzoeken in 't ver volg don omvang der kranten tot op het noodzakelijkste in te krimpen. Stijging der tarweprijzen. Uit Mel bourne wordt aan de „Times" geseind, dat daar een lading van 6500 ton tarwe naar Engeland verkocht is voor 70 sh. per quarter, af te leveren einde April. Dit is de hoogste prijs, die ooit in Enge land voor tarwe is betaald n.l. tweemaal zoo hoog als vóór den oorlog. Buitenlandsche berichten. Een aanslag. Uit Now-York wordt aan de „Daily Chronicle" gemeld: Een sensationeel© aanslag had te Chi cago plaats waar een gewapende ban diet na den heer Walsh, den kassier van Cook's reisbureau, gevaarlijk verwond en een politiebeambte vermoord te hebben, met 200 dollar ontkwam. De bandiet kwam in oen auto waarin zich ook een blinde vrouw bevond, die in den auto bleef, terwijl hij het bureau bin nenging. De kassier was op dit oogenhlik bezig het geld te tellen. De bandiet hield al het personeel in bedwang en schoot den kas sier neer, toen deze een revolver wiLde grijpen. Nederland en de Oorlog. Kom. N ai Steencomité. Blijkens de 72ste lijst van hét Kon, Nat. Steuncomité bedroegen de bijdragen van 26 December tet en melt 1 Januari f 3838.68; -bét -totaal der vorige lijsten was f 3,430,800.66s, zoodot hét totaal der ont vangen bijdragen en toezeggingen bedroeg f 3,434,639.34s. Blijkens een bijgevoegde lijst*, houdende opgaven van gelden, die nog niet werden opgenomen en van andere, die aan het coimité werden g-ezocridorj^^fo-ch door den gevens géheel of gedeeltelijk voor andere doeleinden waren bestemd of wel reeds in een vorige lijst, opgenomen, werd aan tele grafische zendingen uit Ned. Inid-ië, waar bij geen naaim van afzender geméld werd, f 130,000 ontvangen, Tengevolge van de veranderingen, in deee lijst vöorkoimen-det, wordt het totaal-generaal f 3,565,864.91s. Verkoop van slt'oomtreilers. Uit IJmuiidéQ meldt men aan de „N. R. Gift.": Naar wij roet zekerheid vernemen, heeft de maatschappij hort beheer van stooimtrei- Oiens en andere viaschersvaartu'igen te IJ-muiden haar geheele Visscbeirsvloot, be staande uit 14 stoamtréiliers, naar Noor wegen verkocht. V-ensch'illenide andere maatschappijen van etioo-mrisschersvaairtuigen voeren on derhandelingen, over dien -verkoop naar hét huttent and van al hare schepen. Brood voor militairen. De Minister van Landbouw enz. heéify volgens de „Avp.'\ aan zijn .ambtgenoot var. Oorlog bericht, dut dooi' den comman dant van een op manoeuvre zijnd detache ment mi litairen, aan d-e burgemeesters der gemeenten Waddingsveen en Bos. k o o p os gela-sit, zong te willen dragen dalt een extra hoeveelheid regeerimgsmeel (on- gébuild tarwemeel) bij een bakker beschik baar gesteld werd voor hét bakken van tarwebrood ten behoeve van bovenbedoel de militairen. Aangezien versitrekking van aégeeitings- meel - a-an bakkers alleen kan geschieden voor bet bak'ken van omgébui'd tarwebrood dat op broodkaarten is te verkrijgen, kun nen lastgevingen aflis hieiboven bedoeld, verwarring in de contróle govern, terwijl het verstrekken van goedkoop ongebuild tarwemeel aan militairen niet toelaat baar -is. De Minister verzoekt zijn ambtgenoot daarom maatregelen ite nemen dat dierge lijke lastgevingen niet meer gegeven wor den. Udtvoerverbo d. Bij kon, besluit is de uitvoer van rub ber, gutta-percha en daaruit vervaardigde artikelen, vorbodien en dis bepaald^ dat hét ©enig artikel van hét kon. besluit van 3 Augustus 1914 („St.bL" nr. 361) wordt gelézen als volgt: De uit- voelr van automobielen en onderdeelen daarvan Éis verboden. Tweeërlei standpunt. De hoef-ijzer-correspondent van het li berale) ,,Han<délslblad" veroordeelt op de volgende wijze de 'houding der liberale partijen. Naar aanleiding der aankondiging van débat-, hfcdi&u in de. Tweede Kamer gedaan, wenschen wij nog even de tegenstelling aan te scherpen, die waar te nemen is tusschen het standpunt van den Minister en dat van den Kamervoorzitter in de ge publiceerde oorrespondentie. Het standpunt van den Minister is: eerst nieuwe inkouiéten, dan aide-uwe uitgaven. Geheel en al niaemit hij dat luieiii in; er is een zéker te voel aan den eemen en te wei nig aan den anderen kant dat - de positie ietwat onzuiver maaikji, maar in 't alge meen is ze klaair en begrijpelijk. Voor ieder gewoon burgermansvérstand dat d-oor de politiek niet is beneveld. Het as hét logische standpunt, het zakelijke standpunt, dat w-aarop bovenal een Minister van Finan ciën en dan nog in welken tijd! be hoort te staan. Wat is nu dat van den, Voorzitter der Tweede Kamer? Wij hebben diens lange redemieeriing gelezen en herlezen en kun nen, aós Leitmotif en argument waarom de heel© reideneerinig draait niets anders vinden, dan. diit: A'ls men met. de behande ling der Ouderdomswet wacht, tot de af- deelifngsversilag-en over de béLastimgon't- werpen zijn uitgebracht, dan zal die be- hand-ei'iing wonden vent.ra.agd. Natuurlijk zal ze dat. Om dat aan te toornen, had de heer Borgesius gteen twee kolommen druks -behoeven te .vullen met zijne, inderdaad vaak sdharpzinnigé, rede- neeringen. Waar het echter op aankomt te, te we ten of door zulk oponthoud eenig lands belang zal worden geschaad. Dat (heefit de Kamervoorzitter echter niét -aangetoond' en dat ware ook allicht moéilijk geweest. Maar waartoe dan dat jachten met de Ouderdomswet, zóó, dat het wordt voorge steld alsof haar kansen een zier beter worden door sipoedige behandeling? Er dunkt ons geen ander motief te vin den dan het p-otitieke; de partijprograms dragen de -Ouderdomswet en sleuren haar wort. En de pajriijleidérs zijn opgeschrikt dooT hét gehuil van „verraad!" dat uit „Het VoCfk" (groote V s.v.p.!) 5is opge gaan. Ze konden zelfs niét wachten tot Donderdag om reetdis heden hun „groote teleurstelling" te kennen te geven.... Qmda't dé Minristeo«-van Financiën (welke persoonlijke overwegingen misschien bij hem nog mogen gelden, doet ©r niet toe) zich giesteld hééft op het zakelijke stand punt en, vragend wat hét landsbelang eischt, geantwoord heeft: eerst geld. Maar de politiek eischt dat niet. De pa'itiék eischlt: eerst de verkiezingsleuze voldaan. En de politiek zal wel winnen. Gemengde berichten. Lijk aangespoeld. Gisteren ite in de Kromme Gouwe te Gouda het lijk aange spoeld van de 44-jairige vrouw H., uit Waddinxveen, die sedert einde December werd vermist. Aan misdaad' wordt hier ni-et gedacht. Misdrijf? Eeniige dagen geleden over leed te HiiLvensuhi de edhitgenoote van een doctor in d'e létteren, woonac-hidg aan do Mozartlaan aldaoii'. Gteteuien zou de begra fenis plaats hébben, doch de politie vond reden cm in .te grijpen. In verband mét hét vo.orloop.ig onderzoek heeft de commis saris van poHUié den weduwnaar aange houden. Het lijk is in bestog genomen en ter béschikking van de justitie gesteld. Lijk opgehaald. Gdébernamiddag heeft de brugwachter van de Ruigeplaatbrug uit den SchiemoTiid te Rotterdam het lijk opgehaald van een onbekenden man, Hét is naar de algemeane begraafplaats aldaar overgebracht. Overleden. Maandagavond viel hét 4- jarig dochtertje van den heer S. te Goes van de zoö-dentrap. Gisteren is de kléine aan de gevolgen overleden. Vergiftiging van paarden. De ziekte onder de paarden van de Am-sterdaimsohe Rijtuig-Mij. is tolt staan gekomen. Als oor zaak wordt vergiftiging genoemd, wélk© een gevolg was van het gébrulik van fou- rage, waarmede geknoeid was. In hét ge heel zijn 32 paarden gestorven. Verdronken. De groentenkoopman II. v. d. II. uit de Pottte-bakkerssteég te Rot terdam is giistera/vond, tengevolge van bij- ziendhéid, mét zijn wagen, die hij aan de Leuvéhavem, O. Z. aldaar aan den water-1 kanlt wilde zetten, te water gereden en verdronken. Twintig minuten later werd zijn lijk opgéhaald. Tevergee.£s heeft man nog gepoogd de levensgeesten, op te wek ken. De 17-jarige treromer H. Jansen, van Amsterdam, is bij hét aschwlppen aan boord van den Stoomt/rei! er Jdargaretha YM 23", op 35 mijl N.W. van IJmuiden over boord geslagen en verdronken. T© Echt 5rs gisteren dé jomgedochtor J. R. in een ttoot gevallen en verdixmken. Aan do gevolgen overleden. Te Seve- ru-m werd Maandag zekere P. v. N. 3 daniig mish-andeild, dalt hij gisteren in het St. Anton:ius-gesticht te Hora'i aan de ge- Volgen is overleden. De vermoedelijke dader is gearrosteerd. Bewusttoos door rookende stoven. Toen Zondagmorgein ds. Prop uilt Elden de godsdienistoofenimg in hét Evongélisa- itiegebouw te Stolwijk zou sf,uiten, wend hij, waarschijnlijk tengevolge van hét, roo- ken der s'toi\ren, bewusteloos. Dadelijk schoten eenrigé persouenD toe om hem uit het gebouw te brengen en werd een geneesheer ontboden. Ook vijf toe hoorsters geraakten doér den damp be wusteloos. Gelukkig was hun toeis&anri' niet ernstig, zoo dut de avonddienst weder door d&. Prop geleid kon worden. Staten-Generaal. TWEEDE KAMER. Verhooging brrevenport enz. Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi ging van de wet tot .regeling der hrieven- posterij en van de wet betreffende den postpakkettendienst. In de memorie van toelichting wordt o. a. het volgende gezegd: De herziening betreft: 1. het port der brieven van hooger gewicht dan 100 gram; 2. de briefkaarten; 3. het po'rt der druk werken van hooger gewicht dan 500 gram, 4. het recht verschuldigd voor de invorde ring van gelden op quitantiën; 5 het port der postpaketten; 6. den prijs der adres kaarten én douaneverklaringen; 7 het/tele gramtarief; 8 het telefoontarief. 1. Brieven: Het komt niet aanbeve lenswaard voor, het port der brieven van het meest voorkomen gewicht te verhoo- gen. Alleen voor brieven van hooger ge wicht dan 100 gram zou meer te vorderen zijn in dier voege, dat de tariefschaal wordt: tot 20 gram 5 cent; boven 20 t/m. 100 gram 10 cent; verder voor elke 100 gram 5 cent. Voor de brieven, te bestel len binnen den kring van het post- of hulppostkantoor, waarin dl© ter pest zijn bezorgd,» zou het tarief kunnen luiden: tot 20 gram 3 cent; boven 20 t/m. 100 gram 6 ct,, verder vqor elke 100 gram 3 cent; waarmede dus ook voor brieven, zwaar der dan 200 gram het z.g. locaalport zou worden ingevoerd. Een e-enigszins nauwkeurig© raming van de hooger© opbrengst kan niet worden gegeven, wijl geen gegevens bestaan om trent brieven naar het gewicht. Aangeno men kan echter worden, dat van het totaal aantal der brieven tusschen de 85 én 90 pCt. eem gewicht van de overblijven de 10 k 15 pCt. slechts een klein gedeelte zwaarder is dan 100 gram (voor welk ge deelte alleen het hoogere tarief zou gelden) en dan wordt, gezien het totaal aantal brieven, pl.m. 120 millioen per jaar, een baten becijferd van pl.m. f 150,000. 2. Briefkaarten. Het port der briefkaarten bedraagt thans 2l/a ceiit, resp. (locaalverkeér) 1V£ cent; voor het formulier wordt Vz remt in rekening gebracht. Naar het oordeel van den minister zou de port zonder bezwaar tot 3 resp. 2 cent, kunnen worden verhoogd,N daarentegen het formu lier kosteloos kunnen worden verstrekt. Dooi' de postadministratie zal dan, even als tot dusver, voor een briefkaart 3, resp. 2 cent, worden geheven. Er worden thans pl.m. 90 millioen brief kaarten verzonden,, waarvan het formu lier niet dooT de post wordt geleverd. Ver mits de kosten van dit formulier lager zijn dan cent per 9tuk, kan door de voorge stelde wijziging een belangrijke bate wor den verkregen. 3. Drukwerken. De verlaging ia het tarief voor de hooger© gewichten ver valt en het tarief wordt eenvoudig vastge- steld op: 1 cent per 50 gram of gedeelte van 50 gram. 4. Quitdntiën. Het tarief voor het invorderen van quitanties wordt voor be dragen boven f 25 (ongeveer 10 pCt. van het totaal-aantal) gebracht op 10 cent. Voor de tweede aanbieding wordt een recht van 5 cent geheven. Bij de uitbetaling is bovendien wegens het bedrag, ingevorderd door ^izelfde postkantoor, het recht verschuldigd, dat is vastgesteld votfr een postwissel van gelijk bedrag. (Thans wordt het recht berekend naar het totaal ingevorde/«d op een bor derel, ongeacht hoeveel kantoren bij de inning der quitantiën van dit borderel zijn betrokken geweest.) De uit dein quitantie-dienst te winnen hoogere opbrengst bij invoering van de vorengenoemde wijzigingen, worden op pl.m. f 250,000 geraamd. Het is hoogst gewenscht te achten meer evenwicht te brengen tusschen de ont vangsten ©n uitgavenvoor den dienst der pakketpost, welke tot dusver met groei verlies heeft gewerkt. Het port voor elk pakket zou met 5 cent zijn te verhoogen en het tarief dus zijn vast te stellen op: 20 ct. voor een pakket tot een gewicht van 1 K.G. 25 ct. voor een pakket boven 1 tot 3 K.G. 30 ct. voor een pakket boven 3 tot 5 K.G. Waar jaarlijks 6 A 7 millioen postpak ketten worden verzonden, kan zelfs alé men aanneemt, dat van de verhooging van het tarief teruggang in het verkeer te ver wachten is, een bate van pl.m. f200,000 worden geraamd. Hot ligt voorts in het voornemen, over te gaan tot e.ene verhooging van het recht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1