RlEi«
KRONIEK.
1915.
25 Januari De Duitscho pantserdek-
kruiser „Gazelle" wordt bij Rügen door
een vijandelijke duikboot getroffen. Een
Parivai voor Libau neergeschoten.
Buitenlandsche deelneming.
In aansluiting aan het bericht betreffen
de 4e zeer hartelijke deelneming, reeds
vroeger door de Belgische regeering be
tuigd, deelt men ons mede, dat de Koning
der Belgen door zijn gezant in Den Haag
aan den minister van buitenlandsche za
ken een persoonlijke gift van 500 francs
heeft doen overhandigen, met bestemming
voor het Watersnoodcomité.
De Britsche tijdelijke zaakgelastigde
heeft uit naam van zijn regeering en als
bewijs van haai- sympathie en achting
jegens het Nederlandsche volk, 2000 pond
sterling aan den minister doen toekomen.
Op het bericht van de-overstrooming
heeft de Japansche regeering haai- tijde-
lijken zaakgelastigde opgedragen, haar
oprechte sympathie aan jhr. Loudon te
doen aanbieden.
Ook de Roemeensche regeering heeft
door haar gezant in Den Haag de verze
kering van haar zeer hartelijk medegevoel
doen overbrengen.
De Paus heeft,, zooals het agentschap
„Stefani" al met een enkel woord hef
gemeld, door den kardinaal-staatssecreta
ris telegrafisch aan H. M. de Koningin de
verzekering doen aanbieden van zijn diep
gevoelde deelneming in het leed door den
watersnood teweeggebracht.
De Koningin heeft onverwijld door onzen
minister van buitenlandsche zaken haar
hartelijker dank aan den Paus doen
'Overbrengen.
De watersnood ïn Noords-Holland.
Een der verslaggevers van de „N. R. Gt."
'schrijft d.d. 24 dezer:
Naai' aanleiding van de alaimeerende
berichten over den befaamden dijk aan den
Wijden Wormer en uit P u r m e r e n d
hebben wij den tocht, dien wij sedert Don
derdag j.l. niet weer gemaakt hadden, he
denmorgen opnieuw gemaakt.
Is 'ten slotte de gansche toestand van dit
van het ondergeloopen gebied nog,
n, toch was er sedert Donder
dag weer veel veranderd. In de eerste
plaats in den waterstand, die weer aan
merkelijk hooger wa3„ al had de afgeloo-
pen nacht eenige verademing gebracht.
Want sedert Zondag was er een val van
20 cM. vast te stellen.
De grootste verandering viel echter waar
te nemen in den aanblik van het gansche
terrein, dat ten gevolge van den overvloe-
digen voorraad hout, uitnemend door kist
dammen kon beveiligd worden. Op den
weg langs het kalf, om een voorbeeld te
noemen, hoe versmald die dan ook moge
zijn, schijnt het gevaar voor de kalverpol
der wel tot een ovnimum teruggebracht
te zijn.
Precair blijft nog immer de kalverbocbt
bij den Wijden Wormer. Er wordt nog
geducht gewerkt thans zelfs met een twee
de houtschoeiing achter de zandzakken. De
schoeiing is aanmerkelijk hooger dan de
eerste houtrand. De versterking tegen den
vijand schijnt er een op leven en dood. Hie
vooral kan vastgesteld worden, welk uit
stekend werk in de afgeloopen tien dagen
verrichiT'is, want het water in den aan
grenzenden polder staat reeds veel hoo
ger dan het talud van den dijk. Gisteren
avond heeft het er met den hoogen water
stand en den flinken zuidwestenwind nog
geducht gespookt; het zeildoek, dat op de
zandzakken ligt, was op sommige plaatsen
nog doornat. Enkele punten van het nood-
dijkje vertoonen ook -reeds barsten. In
haar geheel echter schijnt de constructie
bijzonder solide en met een beetje mede
werking van het weder de uitbreiding tot
den Wijden Wormer te zullen kunnen te
genhouden.
De militairen der omliggende forten heb
ben zich hier bijzonder kranig geweerd.
In P urm erend was tie toestand sedert
ons laatste bezoek verslechterd. Zoo stond
de straat het Gouw in de buürt van I
kanaal vol water. Het hotel Heeren-Loge-
ment was slechts over een loopplank te be
reiken. Op de Heerengracht was de water
stand belangrijk hooger. De zandzakken,
waarover wij Donderdag j.l. langs het sta
tion van de Noordhollandsche tram naar
het huis van den burgemeester geloopen
hadden, waren thans niet meer als voepad
te gebruiken.
In Purmerland tusschen Nek en P,p'
merend is de toestand in de boerderijen
over het algemeen veel gevaarlijker gewor
den, vandaar, dat hier de ontruimingen op
grooter schaal hebben plaats gehad. De
rijwielhersteller, wiens werkplaats bijna
geheel onder water staat kondigt echter
schijnbaar met onverstoorbare kalmte aan,
„dat de zaak in het bovenhuis wordt voort
gezet". Men moet echter een tweede Fran-
ciscus van Paolo wezen om de werkplaats
zonder boot te kunnen bereiken.
Uit Zaandam: Het water is gisteren
bij den hoogst genoteerden stand ruim 5
centimeter gezakt.
Aan de kistdammen op den ringdijk van
den Wijde Wormer wordt met kracht
voortgewerkt. Ongeveer 100 soldaten, van
wie 20 van de genie, zijn met dit werk
bezig.
Het Water kan nog 2 decimeter stijgen
'eer de Wormer direct in gevaar komt.
Uit Monnikendam: De stand van
het water is gistermorgen sterk gedaald.
Een groot aantal werklieden is gezig met
het aanleggen van dammen rondom de
gasfabriek opdat de fabriek weer spoe
dig zal kunnen werken. De verlichting in
Monnikendam geschieJt thans met kaar
sen en petroleum.
Uit Edam: In Edam was Zondag
'de -toestand zeer gunstig. Daar stond het
water zeer laag, en ook was er vanochtend
geen verandering in gekomen.
Uit Purmerend, van gistermorgen
8 uur:
Het water staat thans even hoQg als
gisteren. De toestand is, hoewel niet kri
tiek, toch als zeer ernstig te beschouwen.
Uit Z ij p e: Voor den polder Zijpi© dreigt
•het gevaar voor overstroominig hét. meest
uüt hdt zuiden. Valt helt Zuidenzeewater
'in Scherineuboezemdan stroomt het N.-
H.-kanaal, dat Zijpe in de langt e door
snijdt, vol. De boorden van dit kanaal
kunnen bet water tot iy2 M7 boven A. P.
bevatten. Om te voorkomen, dat bet water
door de talrijke egalementslooten naar
binnen zal stroom en, zijn alle verbindin
gen daarvan met bet kanaal door sehut-
balken afgesloten, diq, als de nood aan
den man kamt, met zakken zand kunnen
versterkt worden. De. Jacob Klaassemisluii's,
die de Groot© Sloot met bet kanaal ver
bindt, wordt voor de scheepvaart nog
opengehouden, 'doch zat ook gesloten wor
den, zoodra het water aanzienlijk begint
te rijzen. De sluis staat dag en nacht on
der bewaking.
In het noorden wordt Zijpe van den
overstroomden Anna Paulownapolder ge
scheiden door den ouden Zijperzeedijk, die
dteik genoeg wordt geacht, om den vloed
tie keeren. De schutsluis dn dezen dijk is
gefoedl met zand gestopt, terwijl bij den
spoorwegdoorgang van de lijn Alkmaar—
Helder een vdldoende hoeveelheid mate
riaal aanwezig is om het galt te dochten,
zootdra de versterkte spoordijk bezwijkt,
die op het o ogenlbl'ilk in den Anna Poulow-
mapolder nog slechts enkele centimeters
boven het water uitsteekt.
Aardbeving. Gistermorgen om 7 u. lm*
tijd van Greenwich, werd aan het Meteoro
logisch instituut te de Bilt een vrij sterke
aardbeving geregistreerd op een afstand van
bijna 2800 K.M., vermoedelijk in de streek
van den Kaukasus of van de Azoren.
Ballon neergekomen. Zaterdagmiddag
viel even buiten de kom der gemeente Roo
sendaal op een weide een militaire verken
ningsballon. Het schuitje was er niet aan,
wel een in het Duitsch geschreven verzoek
om den ballon naar Oostende terug te zenden.
Dure tgden Het overzicht van de heffing
der belasting op tooneelvertooningen en ande
re vermakelijkheden te Utrecht wijst de vol
gende teekenende cijfers aan:
Tooneelvertooningen in 1914: f3289,72 en
in 1915: f4125,35;
Bioscoopvertooningen in 1914: 5158,83 en
in 1915: f5686,53;
Muziek-, zanguitvoeringen en danspartijen
in 1914: f3182,99 en in 1915: f4332.83.
Het zuiver bedrag der algemeene heffing
is in 1914f 13,468,03 geweest en in 1915
f 15.786,80V2.
Een dolksteek. Te Obdam is, naar het
„N. v. d. D." meldt, bij de opvoering van het
drama „Guido de Yendeeër", een der mede
spelers, de heer A. D., uit Spanbroek, zoo
danig door een dolksteek gewond, dat zijn
toestand hoog ernstig is.
Ruwe kwanten. Zaterdagnamiddag
brachten een 30-tal grondwerkers een bezoek
aan het café Welberg, gelegen aan den straat
weg van Hengelo naar Borne. Na bedreiging
der bewoonster van het café verschafte men
zich toegang tot het buffet. Na gebruik van
een hoeveelheid sterken drank werden ver
schillen voorwerpen kort en klein geslagen. De
politie stelde een zestal te Enschedé thuis
behoorende grondwerkers in verband met
het voorgevallene in arrest.
Inbrekers gearresteerd. Te Goirmdhem
zijn. tw.ee werklieden van de scheepswerf
Fontuna .aldaar gearresteerd, in verband
met een poging tot inbraak in hot fa-
briekakantoor. Door middel van een zuuir-
stof-apparaat beeft men getracht de brand
kast, die f 30,000 inhield, te openen^ d'ocb
dit. is inliet geluklt.
Nïet gering. Te Delft is gisternacht
ten niadeebe van stihippeir De Boo een met
5 laat maïs geóaden schuit gestoten.
Branden. Te Waspik is de droogkameir
van die drijMemenf-abriek der firma Hagen
uitgebrand.
Aangehouden. Door een agent is te
Amsterdam een 19-jarig militair aange
houden, wiens opsporing door de politie
te Schevemingen verzocht was. Hij wondt
verdacht van diefstal van f 1100 Iten na-
deeile van zijn ouders.
Een blokkade? Onder dit opschrift
vertelt „De Maasbode" het voSgenide uit
Botterdam:
„Met verwondering zagen wij Vrijdag
middag het café „Transval/ia" aan den
Bergweg diotor militairen afgezet. Onze
eerste gedachte was... spdonaaage of iets
dergelijks. Wij informeerden 's avonds bij
den eigenaar, den heer S. DéTLetbarre, die
ons mededeel!de, diat hij vrijwilliger was
bij den landstorm te Amsterdam en eemii-
gen tijd geleden eigenaar werd van het
café. Toen, begaf hij zich ongevraagd naar
hier, o-m zijn eigendom in bezit te nemen..
De overste, garnizoens-commandant al
hier,, was spoedig ingelicht en wiilde den
heer Dellebarre anresteeren. Hij liét daar
toe de woniitng van genoemden heer door
militairen afzetten en sommeerde hem
mede te gaan. De heer Dellebarre weiger
de, omdat hij ongesteld1 was en telefoneer
de om een officier van gezondheid. Deze
constateerde, daJt genoemde heer niet ver
voerd mocht worden en erindélijk na.,.,
drie uur werd de blokkade opgeheven.
„Naar wij van den heer DeLlebarre ver
namen, zal deae een aanklacht indienen
tegen den overste over het willekeurig
sluiten van zijn café door militairen, met
het verbod dat de aanwezige gasten het
café niet mochten verlaten."
Staking. In een vergadering gehouden
van de voerlieden werkzaam hij de ver
voerders van bouwmaterialen te 's-Gra-
venihage is besloten de werkstaking voor
alle vervoerders van bouwmaterialen al
daar te proclameer en.
De logger „SCH 414" vergaan? Van
de vermoedelijk met man en muis veron
gelukten Scheveningschen logger ,,Sch.
414", was de ©chipper, D. Groen, gehuwd
en vader van vier kinderen; terwijl voorts
opvarenden waren: vijf gehuwden (met
gezamenlijk twintig kinderen) en twee
jongens, van wie' 'één de zoon van een dér
opvarenden.
Nog steeds worden te Scheveningen vaar
tuigen verwacht, die vóór den storm zijn
uitgegaan en reeds over hun tijd zijn.
Een belangrijk legaat. Bij erflating
heeft wijlen de Zeereerw. heer J. Leemkoef,
pastoor te Beltrum, aan de St. JozetSsitach-
tinig (afdeel'ing ziekenverpleging) te Har-
lingen volgens de „Lw. Ct." 4 50,000 ver
maakt.
Ontsporing. Gistermiddag ontspoorde
de locomotief van de Gooisch© Stoomtram
bij Naar den tusschen Bussumer en Laar-
derweg. De locomotief stond dwas over den
dijk. Hét opruimingswerk heeft geruamen
tijd geduurd. Persoonlijke ongelukken vie
len niet voor.
Overreden. Gisteravond werd een be
woner van die Breedstraat te 's-Graven-
hage door een daar passeeren.de tram aan
gereden. Onmiddeilüjk werd de Eersite
Hulpdienst gewaarschuwd. Tijdens het
onderzoek van den geneesheer vandien
dienst overleed de man.
Oude munten. Door den héér J. M.
Franke te St. Maartensdijk is bij het uit
graven eener fundeering aan zijn woning
gevonden em aarden potje, waarin 10
oude Zeeuwsdhe rijksdaalders. De jaren
van aanmunting varieeren van 1675 tot
1713. Albe zijn in meerdere of mindere mate
besnoeid. Overigens is weinig slijtage te
bespeuren. De spreuk om liet wapen: Con
cordia Res Parvae Crescunt (Door "Een
dracht groeien kleine dingen), ils duidelijk
•leesbaar (Middelh. Cl)
Dood gevalt: en. De 30-jarige l'oodgie-
tersknecht M. te Breda viel gistermiddag
van een ladder, met het ongelukkig gevodg
dat hij eenige «ogenblikken daarna over
leed.
Zwerver aangehouden. Door de mare
chaussee te Sdttard ths gisteren aangehou
den een, zwerver, zoogenaamd zigeuner,
die wegens moord op een Dorisch wacht
meester gepleegd nog het em en ander
met de justitie .in Duitschland te vereffe
nen had.
Te Breukelen is gisteren door onbe
kende ooi-zaak het woonhui® met stal van
den veehouder H. V. tot den grond afge
brand. Verzekering dekt de séhade.
RECHTSZAKEN.
Geen bekoorlijke inkwartiering.
De ambtenaar van het O.M. bij het kan
tongerecht te Middelburg, mr. \V. F. E. baron
van der Feltz, heeft Zaterdag tegen den 62-
jarigen rentenier C. B., te Koudekerke, f75
boete of 15 dagen hechtenis geëischt, wegens
het met behoorlijk ligging verschaffen aan
twee bij hem ingekwartierde soldaten.
Het bleek, dat de soldaten op een donkeren
zolder waren gebracht, waar zij niets anders
vonden dan een oud tapijt om op te liggen
en eenige baalzakken als hoofdkussen. Op
hun verzoek mqehten zij toen een paar bossen
stroo uit de schuur halen. Als dek kregen
zij drie katoenen dekens.
De waarnemende kantonrechter, mr. J. J.
Heijse, wees erop, dat er twee lakens moeten
worden verschaft.
De ambtenaar van het O.M. zeide, dat
bekl. een der rijkste inwoners van Koude
kerke is, en vond zijn handelwijze des te
onbegrijpelijker, daar hij zelf een zoon in
dienst heeft.
Uitspraak 5 Februari.
HAAGSGHE RECHTBANK.
De rechtbank te 's-Gravenhage veroor
deeld©;
G. v. d. L„._ zonder beroep en zonder
vaste woonplaats, ter zake van diefstal
van een gewicht te L e i d e n, tot 48 dagen
gevangenisstraf met aftrek van 48 dagen
preventieve hechtenis.
J. Ph. L., kleermaker te Leiden, ter
zake van mishandeling, tot f 10 boete of 10
dagen hechtenis.
P. Z., sjouwerman te Leiden, ter
zake van diefstal ten nadeele van zijn
patroon, tot 14 dagen gevangenisstraf.
P. V., timmermansknecht te II a z e r s-
w o u d e, ter zake belemmering van een
ambtenaar tot f 1 boete of 1 dag hechtenis.
G. de R., arbeider te Nieuwveen,
ter zake van wederspannigheid, tot f 5
boete of 5 dagen hechtenis.
A. R., bollenkweeker te Noor d wijk,
ter zake van bedreiging van een ambte
naar, voorwaardeijk tot 14 dagen gevan
genisstraf voor den proeftijd van 2 jaren.
M. B., minderjarige te N o o r d w ij k,
ter zake van diefstal van konijnen tot f 10
boete of 1 maand tuchtschool.
Vernietigd werd het vonnis van den
kantonrechter te Leiden waarbij A. J. de
B., kweeker te Sassen hei m, werd
vrijgesproken van de aanklacht van over
treding van de Rij wiel wet en bekl. schul
dig verklaard en veroordeeld tot f 5 boete
of 5 dagen hechtenis en tot betaling van
f 10.50 schadeloosstelling, evenals het von
nis van denzelfden kantonrechter, waar
bij J., student fe Leiden, werd veroor
deeld tot f 50 boete wegens overtreding
van de Rijwielwet.
Bekrachtigd werdén de verstekvonnissen
waarbij G. dienstbode te Rotterdam,
werd veroordeeld tot 1 week gevangenis
straf, ter zake van diefstal van f 10 in
haar dienst te K a t w ij k aan Zee en
A. van K. met nog 4 anderen werd ver
oordeeld tot f 3 boete of 3 dagen hechtenis,
wegens diefstal van bloemen te Was
senaar.
Het O. M. vorderde tegen:
W. van R., koopman, ter zake van mis
handeling te Hazerswoude, 7 dagen
gevangenisstraf
N. M., los werkman te O u d 3 h oo r n,
ter zake van mishandeling met een mes te
Aar lander veen, 4 maanden gevan-
G. T., los werkman te Oudshöorn,
ter zake van mishandeling, 3 weken ge
vangenisstraf.
T. G., huisvrouw van W. K., te Kat
wijk a a n Z e e, ter zake van beleedis-'-
van den inspecteur van politic aldaar, f 5
boete of 5 dagen hechtenis.
Bevestiging werd gevorderd van een von
nis van den Leidschen kantonrechter,
waabbij A. v. d. K., winkelier te L e i d e n,
werd veroordeeld tot f 5 boete of 5 dagen
hechtenis tea- zake van overtreding, van de
Hinderwet. Het betrof hier de-vraag of de
inrichting van bekl., die.een vischbakke-
rij heeft, valt onder de Hinderwet, waarin
alleen gesproken wordt van „bakkerij".
De rechter-rapporteur mr. Du Mosch,
deelde mede, dat door hem bij het ge
meentebestuur te 's-Gravenhage werd ge
ïnformeerd, hoe dat bestuur genoemde
wet toepast in dat opzicht. Men berichtte
hem, dat het genoemde gemeentebestuur
onder het woord „bakkerij" alleen ver
staat broodbakkerij. Ook had Z.Ed.Achtb.
geïnformeerd te Amsterdam, doch hij_ ont
ving nog geen antwoord van dat gemeen
tebestuur.
De officier van justitie m^. Bijnen- was
van oordeel dat onder, het woord bakkerij
ook moet worden verstaan beschuitbak
kerij, koekbakkerij, vischbakkerij, enz.
Mèj. mr. Boom uit Leiden pleitte ver
nietiging van het voomis en ontslag van
rechtsvervolging van békï. en verwees
daarbij naar de literatuur, waaruit vol
gens haar duidelijk bleek dat men alleen
bedoelde broodbakkerij. Bovendien voerde
pl. verschillende taalkundig© argumenten
aan en verwees ze naar divers© kookboé-
ken. Uit een en ander meende pl. te
kunnen aantooiien, dat in de Hinderwet met
het woord „bakkerij" een inrichting be
doeld wordt, waarin een of ander geprodu
ceerd wordt, en waar nu vischbakken een
toebereidingshandeling en geen visch-
produceeren is, was pl. van oordeel, dat
de inrichting van bekl. niet valt onder de
Hinderwet.
Het O. M. heeft gisteren geëischt tegen
M. P., kelineh, en H. J. H. V. zonder be
roep te ^s-Gravenhage, 4 dagen gevange
nisstraf, ter zake van diefstal van visch te
Oegstgeest.
J. W. v. d. B., lossen werkman te L e i-
d e n, ter zak© van vernieling f 8 boete of
8 dagen hechtenis.
J. C. D., werkman te Wassenaar,
ter zake van mishandeling van een politie
beambte, 1 maand gevangenisstraf.
Na een nieuw ingesteld deskundig on
derzoek persisteerde het O. M. bij zijn re
quisitoir tot bevestiging van het vonnis
van den kantonrechter, waarhij J. v. d. L.
bouwondernemer in Den Haag werd vea--
oordeeld tat f 3 boete of 3 dagen hechtenis
ter zake van overtreding van de Wasse-
naarsche Bouwverordening.
STADSNIEUWS.
„De Hanze
Een bijzonder ga-oot aantal leden had
gevolg gegeven aan den oproep van het
bestuur om gisteravond ter vergadering te
komen inwaar? Op de convocatiebil-
jetten en in de agenda van de „Leidsche
Courant" was „In den Vergulden Turk" als
vergaderplaats aangewezen, terwijl in een
advertentie van de ,,L. Crt." „Zomerzorg"
Lwerd genoemd. De meeste leden -waren
naar „In den Vergulden Turk" gegaan,
terwijl er echter ook verscheidene naar den
Stationsweg waren getogen de laatsten
maakten een vergeef sche reis! Doch de zei-
aanvankelijke teleurstelling over de vergis
sing was spoedig verdwenen, als zij in de
vergaderzaal van „In den Vergulden Turk"
waren gekomen, waar een gezellige en
vriendschappelijke, toon heerschte. Aan
wi© de schuld van de verkeerde advertentie
't is moeilijk te-achterhalen en we zui
len er ons ook maar niet meer druk over
maken.
Wij zeiden, dat er op de vergadering
een gezellige en vriendschapplijke toon
heerschte.. Deze deed echter geen afbreuk
aan de zakelijkheid en degelijkheid, welke
de besprekingen onder leiding van den
voorzitter, den heer H. W. Spendel, ken
merkten.
Door de vele „Ingekomen Stukken" na
mén de gebruikelijke eerste nummers van
de agenda een beangrijke plaats in. Over
eenige daarvan, zooals een voorstel om
een bureau van advies op te richten, zal
het bestuur op de volgend© vergadering
zijn meening hebben uit te brengen.
Van de „Bestuursmededeelingen" stip
pen wij aan, dat de Centrale Raadsverga
dering de volgende maand binnen onze
veste, in „Zomerzorg", zal worden gehou
den.
Uitvoerig© be spiekingen werden gewijd
aan een voorstel voor den Central en Raad,
hetwelk was ingediend door de eenigen
tijd geleden door en uit de afd. Leiden
van de Hanze opgerichte distributie-com
missie, en dat werd verdedigd door den
voorzitter dier commissie, den heer
Meeuws. Het voorstel behelst een verzoek
aan den Centralen Raad om er bij den
minister op aan te dringen, den prijs van
de volvette Goudsche en Edammer kaas
met inbegrip van grossiers winst te bren
gen op 32 gld. per 50 Kg., en den maximum
prijs van de kaas zoo te stellen, dat er een
hooger winst-percentage overblijft voor
den detailhandel. Uit de zaakkundige toe
lichting van den heer Meeuws bleek o. m.,
dat, zoo de prijs van de kaas wordt ver
laagd, ook die der melk waarschijnlijk zal
dalen.
De vergadering kon zich algemeen met
het voorstel vereenigen en besloot aan de
afgevaardigden ter Centrale vergadering
als deskundigen toe te voegen de heeren
Meeuws en Verberg.
Bij de behandeling der agenda van den
Centralen Raad bracht een door de Com
missie van Beheer van het orgaan ,,De
Alanze ingediende suppletoir© begroeting
om de post van het orgaan met 1500 gld. te
vermeerderen vele tongen in beweging. De
ze suppletoir© begrooting wordt verdedigd
met een beroep op de mindere advertentif-n-
ontvangst tengevolge van den oorlogstoe
stand.
De meeningeu waren nog al verdeeld.
De eene partij wilde het gevraagde crediet
toestaan om daardoor het eigen, zelfstan
dig orgaan voor het bisdom Haarlem .gele
genheid te geven zich verder te ontwikke-
ingezonden iViededeelingej,'
a 30 cent per regel.
DENKT OM~
•MEUBELMAGAZIJN
HAARlEilERSTR. 26
len„ de andere partij verzette zich da art/ ts
gen. Deze laatste was verdeeld in hei bi
wien de inhoud van het orgaan niet bevn
digen kon en die er daarom niet
aan ten koste wilden leggen, en in hei»
die, afgezien van de waarde van het oil
gaan, nu de federatie tot stand is gekomen!
slechts één orgaan wenschelijk acbto 05
voor de vijf diocesen. In dat orgaan, ale
dus de meerderheid dezer laatsten, zoude,
de bestaande twee bladen moeten worrkm
opgelost, waartegenover anderen de bi
staande „R. K. Middenstander" als alg< I
meen blad voor den R. K. Middensian t
aanbevalen.
Na levendige discussie werd met 20 lette
gen 17 stemmen besloten het gevraagd w
crediet niet toe te staan; de afgevaardig p
de krijgt echter in deze vrij mandaat, onm
zijn oordeel te bepalen, gehoord de bespre
kingen van den Centralen Raad. Een vooi i
stel van dén heer Schrijvers om bij pun 'e
5 der agenda van den Centralen Raai
„Goedkeuring program van actie van
Federatie",, de oprichting van een fed era
tief orgaan te bespreken vond veel bijval
Punt 7 van de agenda was „Besprekin] s-
Nederland sche Winkelweek". De heei
Creyghton, lid der desbetreffende commis r
sie, gaf hier eenige gewaardeerde toelich ta
ringen. De Voorzitter gaf een overzich ïtl
van wat hij in deze had gedaan, opdat ooi Ti
„De Hanzé' in de organisatie van dezi (al
week officieel zou worden erkend, waar a
voor hem van uit de vergadering huldi
werd gebracht. Aan het bestuur werd vol
macht gegeven een afgevaardigde van
Hanze aan te wijzen voor de commissie to
het organiseeren van de Winkelweek, ter j
wijl besloten werd een subsidie te verlee 5I
nen van 25 gld. g
Bij de rondvraag werd 0. a. door den
heer B. van. Noort gewezen op de be
staande klachtencommissie in „De Han
zé' betreffende de distributie van levens
middelen, die zeer nuttig werk kan doen
Te ongeveer middernacht werd de geani
meerde vergadering gesloten.
Sociale cursus. es
Op den vdea-d'en socialen oursosavoalpa
voor de leden van de afdee'jing Leifa id
van den Ned. R.K. Volksbond behandeftf
de Eerw, pater Zuidgeeist „Het Socia^
Jilsane".
Onder ihelt <sodi<dSi.sm© of -het ooliec.tri.vi:
me, aldus de Eeirw. spreker, verstaat mi
neder eooonoma&aeihi.-«tei'ise!, dat als eiscüx«
in 'zijn (program .schrijft, dat dé eigen,d<
der piroduotiemoiddelen moet komen i
handen der gemeenschap een dat deze ver]
der de geiheele economische orde, dat i£
de productie en de verdeoMng, moét reg&j
ien; im. a. w. de gemeenschap moet beps
ïèn, wat en hoe er moet worden geiproaj
ceerd en hoe de verdeeling dén- voort
bracht© goederen moert plaats héb]
Alleen het verbruik der verdeelde goed(
reai blijft ieders privaatzaak.
Tot goeid begrip dezer definitie moet ia
heit oog gehouden warden, dat elk soo:
van socialisme berust op wijs-ge enige
godsdienstige beginselen; dat inliet scd<
economisch systeem, dat maatschappelijk^
hervormingen wïl aanbrengen, hert sobi
lisme ils; dat ieder sltelsé, dat meer
de gemeenschap Wil brengen dan de p]
duetaemiddelm, moét aangeduid wordi
met uien naam van communisme, en di
het socialisme een algemeene naam is vo<
verschillende stertsefts, die alle mét
naam van socialMsme of gemahiigrt-positi
communisme moeiten worden, aangeduid. js
Het sociialism'é, het wefensch appelij^
socialism© of marxisme,verstaart onderdo
gemeenschap de burgerlijk© maatschappij^
waar aan het hoofd staart een bestuur, dalek
op .democratische wijze is gekozen. ,ar
Het anarchisme verstaat onder d© g4eg
me en schap groepen van arbeiders, die hu^
eigen autonomie (bewaren. Deze giwpeapct
kunnen .ingedeeld worden in gemeenteaN
of ieder bedrijf kan afzonderlijk st-aam jke
Het staatssocialisme wil, in te gen stel]
Sing met d© sociaal-democratie, den poli]
rieken staat behouden, zoo al© wij di<
tegenwoordig kennen. sic
Het akkersocialBieme wil niet ale pnoh
diidtié-miidideleu, maar alleen den grondiss
maken tot gemeenschappelijk bezit. a 1
De grondleggers van (hét weitenschappefie:
lijk (Socialisme zijn Karl Marx en Friédrii"
Engélis. De pilaren, waarop hun sociafisj
me d© gebouwd, zijn heit historisch mai
irialism© en de leer over de evenwaar.de
d© meerwaarde.
Nia in het kopt deze (twee punten nad<
ufïbeen gezet te hebben eindigde PatóL
Zuid'geest zijn door vefl'e voorbeelden ver^
duMedijkte rede, waaivan Z.Eerw. overj
veertien dagen ©en voortzetting zal geven.
R. K. Stud.-Ver. „St. Augustinus".
Gisteren hield voor bovengenoemde Verw
eeniging Pater G. Vrijmoed O. F. M. zijnU^
lezing over Vrouwenkiesrecht, die reeds i%
Delft zooveel succes oogstte. Hij besprak]?
breedvoerig het standpunt der v©i-schiJleD'tt>j
de partijen hier te lande, vervolgens den Aa
toestand in die landen, waar hot vroo'^
wenkiesreeht is ingevoerd, ©n gaf wffod
slotte de voornaamste argumenten pro "H
contra. Na d© pauze was gelegenheid to;
debat, waarvan géftn druk gebruik werd
g.zmaakt. P. Vrijmoed beantwoorde
vragen naar genoegen en ontvixtg een
haitelijk applaus voor zijn belasgwek-r^
kend© lezing.
In de huishoudelijke vergadering
in dé plaats van Th. Niemolter, die
Anuuarium-redacteur aftrad, gefcowia
Ida LancezaaE