25 Opvoering van „DE VERLOREN ZOON". buitenland. De Oorlog. BINNENLAND. aire «JAARGANG No. 1914 e Ceicbelve (Bouriicmt BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze lenten II cent per week, f 1.45 perkwartaaL Franco per post fl.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers Z'/i cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent DINSDAG JANUARI. 1916. Do ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur-en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Verdere mededeelingen over de tweede opvoering vindt men onder de advertentiën in dit nummer. DE DIRECTIE. 'IW Het Vrouwenkiesrecht. De linkerzijde iblijkt inzake het vrrouwen» lesrecht meer en meer een hinkende hou- nig aan te nemen. Mett ih'aair eene been oipt zij' op de door haar opgeworpen ver- oogirug van „voonuiltsitrevenida" ideeën, rwijl ze het andere been op den bodem tr 'bestaande werkélijkJheüd zet. Knadh- ns haar itheorieën moet de vrouw ,,ver- jannalijkt" worden, in allies aan den man ■lijk gesteld, doch zij voelt zich tegelij- intijd nioig vastgeklonken in de oude, ogx natuur der vrouw gebaseerde chriiste- fk© leer van het verschil der beide ge- adhten. Zoo komt iuu b.v. „De Fakkel" weer melt meening» dat volstrekt niieit aan de louwen het algemeen kiesrecht moet lorden geschonken ,,de eerste stap" a.i rarus mag niet verder reiken, dain een eporkt 'kiesrecht, voor bepaalde catego- b.v. zegt het iliiberale lorgaan voor de loeders. Dus mannen wel algemeen kiesrecht, irouwen niet. Maar de Christelijke opvax- jing omtrent hét verschil der bedde ge- achten wat betrefit de maatschappelijke ie, de bestemming voor maatschap- 'I ij ken arbeid is immers verouderd? aarom dan dit verschil gemaakt......?! De oud©, maar mooib verouderde waar lid omtrent taak en -roeping der vrouw ilirustert ihiier door het spinrag der m/o- rn© ideeën jt* In de klem. |jl De vrijzinnigen ziiltiten tooh leelijk in de ilem. Wilden zij bij de-a.s. Statenverkiezingen Jams hebben het door hen beoogde succes behalen, dan moeten zij gebukt het so- alirijisohe juk onder door... Doch niet alleen van diien kant. drukt >n de tegenspoed. Hun geestverwant, mi nister Treub, maakt 't hun ook mi-et ■eiiBierig. Zoo gaarne hadden zij nu on- Hdellijk Biet staatspensioen in behande- de Tweede Kamer zou het de Eerste zou het verwerpen, hoopten ze. En dan geen prachtiger jéikiezmgsreclainej, dan Eet door den Se at verwoapen staatspensioen, waardoor pvete oude iiietden verstoken waren go rden van een hun toekomend redht, 5., eniz.; metn zoiu op politieke vergade ringen en in de vrijzinnige, peirs tranen puilen van verontwaardiging over die de rechterzijde dn ide EerStte Kamer, har dat aliles ais nu een misrekening ge ilek-en. Ondanks het pruttelen en spar te- In van den voorzitter der Tweede Kamer» hrij'fit minister Treub aan de linkerzijde wöt voor, blijft hij op zijn edsch staan, hij de behandeling van het staatspen- n in de Eerste Kamer zoolang zul te- ihouden, totdat de Tweede Kamer die be- tdngionitweripen heeift aangenomen, n dat laatste dis niet zoo maar in een paar Steken klaar te spélen... als Tireub's be- Jastingplarmen, gezien de cniitiek, ook van gjnks, er ooit in de Tweede Kamer door «uilen komen! He vrijzinnigen kunnen nu mopperen en «rammen, zij zuilen ook het Treubsche juk wider door moéten.- Hun reclame-artikel,, gét s t autspensioen, kunnen zij nu niet dscbikis meer uitstallen!, dooh moeten jij voorloopig dn de lucht .laten bengeilen 'als Treub te veel .tegenkanting naar Mn zin ondervindt met zijn belas tingp laa ien, en de tgonkanting as hem gauw te Hg! gaat hij er, politiek gesproken, van ?©or en iaat de linfkarijde beteuterd' staan Bonder staatspensioen. Dat de vrijizinniigein en dat heet de lin- rzijde met dat al 'leelijk in de klem zit dunkt ons, nog ai duidelijk. [Ie Oostenrijkers hebben in Montenegro ikoetari, Niksits, Danilowyrad en Pod- Ij oritsa bezet. Volgens eon „Reuter"- I lericht trekt een Qostenrijksche troepen- li macht naar Durazzo en een Bulgaarscfto naar Walona. Fransche vliegeskaders hebben Monastir en de vijandelijke stellin gen rondom Gewgeli gebombardeerd. Van de oorlogsterreinen. Overzicht Uit de tallooze verwarde berichten blijkt, dat een groot deel van het Mcmtenegrijn- sche leger heeft gecapituleerd. Dat de on derwerping van het overige deel eerlang zal plaats vinden, schijnt weinig twijfel achtig, daar volgens een officieel Oosten- rijksch officieel bericht Skoetari is bezet. Zonder slag er binnengetrokken; eenige duizenden Serviërs, die de bezetting verm eden, hadden zich teruggetrokken, zonder ^het -tot een gevecht te laten komen. Boven dien werden in Montenegro de plaatsen Niksits, Danilowgrad (beide ten N.O. van Cettinje) en Podgoritsa bezet. I>e ontwapening van Montenegro, zegt een Oostenrijksch legerbericht, is to.t dus ver zonder wrijving gegaan. Op sommige punten hebben Montenegrijnsche afdeelin- gen het verschijnen van onze troepen zelfs niet afgewacht, doch reeds tevoren' de wa pens neergelegd, *vm naar huis te.kunneii terugkeeren. Op andere plaatsen heeft verreweg het grootste deel der ontwapenden de voorkeur gegeven aan krijgsgevangenschap boven den toegestanen terugkeer naar hun woon plaatsen. De bevolking heeft onze troepen overal vriendelijk en niet zelden feestelijk ont vangen. Buitensporighederi, die bijv. te Podgorit sa zijn voorgekomen, hielden op zoodra de eerste. O.-H. afdeeling was opgedaagd. Een „Reuter' -telegram ui't Saloniki meldt, dat na de inneming van Berat m Albanië, de Oostenrijkers naar Durazzo en de Bulgaren naar Walona optrekken. Lang zal het dus niet meer duren of ge heel Albanië zal in handen zijn van de centrale mogendheden. Italië wil hier be slister gaan optreden. De Romeinsche cor respondent van de „Daily Telegraph" kan melden, dat hieromtrent de laatste dagen overleg is gepleegd tusschen den eersten minister, den koning^ den minister van buitenlandsche zaken en de hooge militaire autoriteiten. Men gaat vooral van de over weging uit, heet het, dat een krachtige actie in Albanië terugwerkende kracht zal hebben op den algemeenen Balkan-toe stand. Het gerucht gaat, dat Briand, de Fran sche minister-president, binnen enkele da gen te Rome komt om Italië t-e bewegen op alle oorlogsten*reinen nauwer dan tot- dusver met zijn bondgenooten samen te werken. Te Milaan zijn de Fransche oud-minis ters Barthou en Pichon en de voorzitter van het Fransch-Italiaansch verbond aan- Aan het Grieksche front, zoo meldt ^Reu ter" uit Saloniki, heeft een eskader van 45 Fransche vliegtuigen Monastir gebom bardeerd en de kazernes, den spoorweg en het munitiedepot zwaar beschadigd. Er zijn meer dan 2000 bommen op Monastir en de naburige stellingen geworpen. Een tweede eskader wierp 100 bommen op de stellingen rondom Gewgeli. Alle vliegtui gen zouden behouden en wel teruggekeerd zijn. Op de overige oorlogsterreinen is de toe stand. onveranderd gebleven. 0p den Balkan. Generaal Poetwik. De „Est" ontleend aan de „Dimineaca" te Boekarest het bericht dat de Woywode Poetnik, die met de Servische regeering te Korfoe is aangekomen, aldaar is over leden. Generaal Poetnik was chef van den generalen staf van het Servisch© leger. Engeland. Duitsch vliegtuig boven Dover. Heit Engelsche Rejgeerings Persbureau maakt bekend dat '©en Buirttsdh wate-rvlieg tuig gistermiddag ocm 4 uur over Dover rns. gevlogen. Het ie door alle afweeifkaiuonr men ctnldér vuur genomen en door twee En ge Lsdhe vBiegtiuigen achtervolgd. Een officieel Duirtsdh (bericht meMt over den aanvat, dat het watervliegtuig het station, de kazernes en de dokken van Dover met hommen heeft bezocht. Vereenigde Staten. Engeland en de vereenigde Staten. Naar uit Washington aan de „Associated Press" wordt gemeld» Eeeflt de re gearing der Ver. Staten bezwaar gemaakt 'tegen de toepassing van de üritsdhe wet tolt het beletten van handel met deh vijand, daar de Amerikiaansdhe handel er door getroffen wordt. Buitenlandsche berichten. Gene raat Villa. Wij hebben onlangs een „Reuter"-tele- gram gehad, waarin werd meegedeeld, dat generaal Villa door troepen van Car- ramza zou zijn gevangen genomen. Thans wordt uit Chihuahua gemeld, dat de aanvoerder van de Mexicaansche regeeringstroepen, generaal Hen-era, het bericht van de gevangenneming van ge neraal Villa tegenspreekt. Daarentegen was de tijding van Villa's inhechtenisneming bevestigd door den Mexicaanschen consul te El Paso. Wij weten niet hoe het er nu eigenlijk me© zit. Negers gelyncht. Uit New-York wordt aan de „Frankf. Ztg." geseind: In de stad Sylvester (Geor gia) drong een troep, die in automobielen aangekomen was, de gevangenis binnen, haalde er vijf negers uit en hing dezen aan een boom op. Op een ijsbsrg geloopen. Aan het „Berliner Tageblatt" wordt uit Kopenhagen gemeld: Een groote stoomboot van de Wilson-lija. is, volgens een bericht van de „National Tidende" uit Christiania, in de Witte Zee, ten gevolge van een bot sing met een ijsberg, gezonken. Van de 20 le den der „bemanning, we len. _er__drm gered. Negenvoudige moord. Naar gemeld wordt, werd in bet dorp Rozkopaczowa (gouvernement Lublin) de uit acht personen bestaande familie Grim berg benevens eeaa inwoner uit het dorp Zezulin, die bij deze familie overnachtte, vermoord gevonden. Nederland en de Oorlog. Inistiru'ctae voor de hulp- aalmoezeniers, De minister van Oorlog heeft de volgen de instructie vastgesteld voor de buiLpaal moezeniers: De hoofdaalmoezenier wijst den hulp- aalmoezeniers hun heistemming aan, geeft Ihrm bericht waarneer zij die bestemming hebben te volgen en doet hiervan mede- deelimg 'aan de commandanten der regi menten of brigades, waarbij zij worden in gedeeld. Bij het regelen hunner werkzaam heden treedt "de hoofdaalmoezenier in over leg met de dttvirie-ualmaeEeniiiers. Door den hoofdaalmoezenier c.q. den Qivisie-aalmoaziander, bij wöjens divisie zij zijn ingedeeld) kunnen zij worden belast met de zielszorg van een ander deel der divisie dan waartoe zij aanvankelijk waren bestemd. De hulpaaknoezenieirs melden zich bij hun onmiddéLlijkeu chef: den regaments- commanidauit o<f. indiien slechts één hulp- aalmoezenier per brigade is aangewezen, bij den brigade-commandant. Zij worden opgenomen in den staf van het regiment c.q. brigade en trekken mede te velde. Nederlandse he schepen. Naar wij vernemen zijn eerstdaags van 'noogeihand maatregelen te verwachten, waardoor zal worden bereikt, dat Neder- landsche schepen uitsluitend naar Ne der- land sche havens zullen moeten bevracht. Tevens aal in het a'gemeen geen toe stemming meer tot vervreemding van Ne derlandse lie schepen wonden verleend. Aanhouding mails uitgaan- de schepen. Naar wij vernemen is niét alleen de ge- heele mail, waaronder ook Nederl. post zakken, van de „Noordam" te Falmouth achtergebleven, maar ook van de Rotter dam" bis de post thans in Engeland vast gehouden. Beide schepen zijn uitgaande booten. Naar aanleiding van deze ajarihou- ding van de Nederl andsche mail, hébben verschillende firma's hesfotem, met de laat ste boot dor, „HoMand-Amerika-lijn" nu geen poststukken te verzenden. (Hbl.) Steenkolen. Naar wij vernemen, heeft de Directeur (van de RijkskoLendistributie, ten einde voor het aanstaand contractjaar tot een doelmatige distributie van kolen hier te ilande te kunnen geraken, aan alle hem bekende industrieel© afnemers met een jaarbehoefte van minstens 500 ton steenko len, steenkoolbriketten en (of) mijncokes verzocht, hem zoo spoedig mogelijk de noodige gegevens in verband met de in ge noemd tijdvak 'benoodigde hoeveelheden te verschaffen. Ten einde echter alle industrieën met bovenvermeld minimum-verbruik in de gelegenheid te stellen, hun wenschen te dien opzichte aan hem kenbaar te ma kent heeft bij alle zoodanige afnemers, die nog geen circulaire mochten hebben ont vangen, bij oproeping in de dagbladen uitgenoodigd, daarvan omgaand mededee- ling te doen aan zijn bureau 's-Graven- hage, Javastraat 44. De plannen van Minister Treub. Men schrijft uAlt 's-Grajvenhage aan „De Tijd": Het is gebruikelijk, en a's regel ook ge- wensciht, diaJt in de kritiek op hét open bare leven van politieke personen hun particulier leven buiten beschouwing wordt galatten. Naar wij vernemen kan echter het voornemen van Minister Treub, om heen te gaan. .alleen indiien hij daartoe naar hij veoklaarde door politieke redenen wordt genoopt, moeilijk in uit sluitend polirtiekan Zin worden uiiltgalegd. Het huishouden van den Minister te Schevemingen is opgebroken; dezer dagen adverteerde hij in „Het Vaderland", diat hij zijn intrek heeft genomen in een Haagsch peaislon- Naar wij vernemen slaat oen en ander in verband méit plannen van den Miimiistter om tie hertrouwen, met wélke plannen... niet a'i'ie leden der Linkerzijde zijn ingenomen. Géi ijk men weelt scheidde mr. Tre-ub reeds van zijn eerste echtge- noote en huwde hij een tweede. tntusschen acht de Linkerzijde het noo- fj.ig, dat de Miruiéter' aanblijft ibot dat de GU'derdomsHrentte door de Eerste Kamer wordt verworpen. Dat Vritum hoeft men noodig' voor de agitaltrie bij de a.s. Staten- verkii eziingeai. Bevredigingscommiösie op onderwijs gebied. Verwacht wordt dat de ee.rstvo'gende vergadering van de Bevreidliigdngscommi&- sie op on.deiwijsgebiedwier bijeenkomsten sedert de jongs'.© vergadering mThet einde van 1915, wegenis de ongesteldheid van 'haar voorzitter, dr. Bos, nog niét hervat kooiden worden, thants dn het begin van Februari e.k. zal plaats hébben. De wantoestand aan „De Telegraaf". Door het bestuur (dér Journalisten-ver een iging „De Amstiardiamsche Pers" was Zaterdagavond j.l. eeni buitengewone, sjloedeiischendo leden-vergiaidering belegd, ter behandeling van het eenige punt. der agenda: „ATbeuxistioestanden aan ,„de Te legraaf". De vergadering was zeer druk bezocht; ruim 40 Amsterdamse he jounnar listen van all© richtingen waren aanwe zig. De voorzatter, de heer J. W. Hefmer, «deelde in zijn openingswoord mede, dat deze vergadering, op diniitiartief van hem en den secretaris, was belegd, naar aanlei ding van het onttélag door de directie van het dagblad „De Telegraaf" van een aan tal oollega's, zonder dat daarvoor aanne melijke redenen bestonden. Hét bestuur achtte het noodzakelijk, een dergelijk© daad, dl© op dé arbeidsverhoudingen, in de journalistiek van buitengemeen slech ten invloed kan zijn, met de leden, te be spreken. Op verzoek der vergadering» werd door daartoe alleszins bevoegde personen een uiteenzetting gegeven van dé gebeurtenis sen, die aan d!it ontslag voorafgingen. Bij dit exposé werd! vooropgesteld, dal, ook blijkens d© mededeelingen aan het hoofd van „De Telegraaf', d© heer F. W. J. Hol der t directeur is; doch dat de heer H. M. C. Holdart, die de meerderheid der aandealen in eigendom heeft, de onderne ming, waartoe ook „De Courant" behoort, beheerscht; en telkens weer in den gang van zaken, ook wat de redactie betreft, zélfstandiig ingrijpt. Dat ingrijpen, ge schiedde maar all te vaak op een wijzei, die volkomén in strijd' is, met wart, men „rechtspositie en bestaanszekerheid" ploegt te noemen. Om vaak nietige rede nen werden vaak journalisten van alge meen békend© bekwaamheid ontslagen. De beei H. M. C. Holdert placht, als tegen een dergelijke wijze van doen berawaren werden lirugehracht, te zeggen: „Ik neem het reoht iemand1 te ontslaan, ook ej'is zijn gezicht of zijn Stem mij niet bevallen." Sedeolt den zomer van 1915 had de heer Holdert een vertrouweling, een zekeren heer G. Simons, dlio, zonder den hoofd redacteur daarin te kennen, eigenmachtig allerlei veranderingen op het redactie- bureau invoerde. Zelfs wilde men redactie-leden dwingen op straffe van onmiddellijk onitsl'ag zitting te nemen in het particuliere „Anti-Smok- kelhureau" van den heer H. M. C. Hol dert, van welk bureau ter vergadering al lerlei onwaardige practijken werden mede- Op 2 Dec. werd de heer Schroder ont slagen, als hoofdredacteur (dit ontslag was de jugtiitaiq, die hem op 4 Dec. arresteerde, niet bekend). De heer Schroder ié echter tot nu -toe nog aan de „TéL" werkzaam. Achtereenvolgens werden ontslagen, zonder opgaaf van ïédenen, redacteuren, die 13, 10, 10 en 7 jaar aan de „Teil." werk zaam waren geweest en over wie door den i ioofdnedacteur /steeds met |lof was go$ sproken. Op de vergadering van „De Amsterdam- sche Pens" wend naar aanleiding van ai dergelijke schandelijke practijken, ten slotte de volgende motie Qangetnoimecni: „De vergadering, gehoord al deze feiten, beslodt met aCgemeene stemmen dit reload door een apeciaatt daarvoor ui't de veiga- dering benoemde commissi© tie do<en op maken, te public eer en en een beroep te doen op alle Nederlandseh© journaliiisten, om d© plaatsen der ontslag en en niet in te nemen en aanbiedingen daartoe onverbid- derijk van de hand' t© wijzen." Gemengde berichten. DE WATERSNOOD. Kon ink'ijk bezoek. Omtrent het baziek,, dioar H. M. de Ko ning,in gisteren aan N ijk eik. gebracht, melidit het „Hlbld.", dalt H. M„ na de be groeting door de autoriteiten, dn de raad zaal kwam, waar drie door dein water snood geteisterde gezinnen vereenigd wa ren. Ook d© veldwachters, die zich bijzon der moedig bij het reddingswerk gedragen hebben, bevonden zich in de zaal Op eenvoudige, hartelijke wijze onderöiiéld H. M. zich mét de verschiiLemde personen en Liet zich ,d© bijzonderheden aangaand© d© ramp vertellen, de ramp, die alleen wat de gemeente Nijkerk betreft, een ver lies van f 80,000 aan ve© belteekent. Terwijl de Koningin op hét étadhuio vertoefd©, had zich daaibuften eon talrijk© mentgiöe verzaméld, die de vorstin, toen zij haar auto besteeg om een bezoek aan de éluiis te (brengen, een allerhartelijkste ovatie bereidde. In gezelschap van den commissaris en d©n burgemeester werd de tocht naar de groote Zuiderzeesluizen aanvaard. Daar aangekomen beklom H. M. den deerlijk géhavonden dijk etn gaf den wensch te kennen dé groote doorbraak !n dén Ar- kenheonspolder, die 250 meter breed en 80 meter diep dis, nader óm ©ogenschouw t© nemen. In gezelschap van den dijkgraaf, den heer J. van Elfnirikhof, en de beide heem raden, de heeren H. en J. van Heil» werd in den striemendan regen de wandeling over den .deerlijk gdhavonden dijk onidcr- niomen. Overall waren groote keien uiiit het pad geslagen en meer dan eems moest H. M. door het water waden, terwijl boven dien het loopein in de kleffe, weeke mod der alles bdhafïve aangenaam was. D© handen in de zakken van haren donkéren regenmantel, een pelsmuts over het hoofd getrokken, vervolgde «de Koningin haar weg. Herhaalde malen informeerde jonk heer Van Citfcars of het, gezien het slecht begaanbare pad en den steeds- dichter vall- lenden régen, niet béter zou zijn terug ite keeren, dooli de Koningin veilk'aande la chend, dat ze er zeer goed tegen kon en achtte het zélfs oveTbodllg van den haar aangeboden wandelstok gébnuiük te maken. Herhaaldelijk ibleef de Koningin stil staan, om een brik te werpen op het 'Over stroomde land en de 'losgewoelde keien te bekijken, dli© all© kaatsballen door het aan- stuwen'de water de glooiing afgeworpen waren. Na een tocht van een kwantier ongeveer werd een (bocht in den dijk bereikt, van waar de groote doorbraak duidelijk be zien was. Nadat de Koningin zich door d© heeren van het polderbestuur eeni'ge in lichtingen had doen verstrekken, zeide H. M. lachendé: „Ik vermoed, dat de heeren ear niiets op ttegen hebben, wanneer wij ihans de terugreis aanvaarden." In de sluiswachterswoning aan t eind© van den dijk, waaT .de auto's te wachten stonden, hadden éich intusschen een aan tal boeren en boerinnen; verzameld, di© 'de hofsteden aan de zee bewoondm, doch daaruit door hét waiter verdreven waren. Ook bij deze meuschcn informeerde H. M. belangstellend naar de ramp en betuigde herhaaldelijk haar diep leedwezen met hét gebeurde. Van de Sluils begaf de Koningin zich! naar de buurtschap Dorenstecg, een bui ten wijk van Nijkeik, waar tin den nacht van 14 op 15 Januari (hot meeste ve© ver dronken is. De Koninklijke Bezoekster trad er de waning van de wediuw© Bal kers binnen en onderhield ziah 'allervriendelijkst met het oude vrouwtje. Ook in de 'buurtschap I-tolk werd een door den watersnood ge teisterd© boerderij bezidhtigd. Te halfdri© ongeveer verliet H. M. per auto Nijkeik en begaf aioh naar Amers foort, van waar d© reis naar de reridanibi© per trein werd voortgezet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1