UITVERKOCHT,*
Opvoering van „DE VERLOREN ZOON".
BUITENLAND.
De Oorlog.
BINNENLAND.
7e JAARGANG
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, metGRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze
agenten II cent per week, fl.45 per kwartaal. Franco per post fl.65 per kwartaaL
Afzonderlijke nummers 22/s cent, met Geïllustreerd Zondagsblad. 5 cent
MAANDAG
24
JANUARI.
1916.
Do ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 cenl
Ingezonden mededeelingen Van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groots letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
Alle plaatsen voor de Opvoering op a.s.
WOENSDAG 26 JANUARI zijn
wij zullen daarom
een tweede Opvoering geven
op Donderdag 3 Februari a.s.,
geheel op dezelfde voorwaarden als voor de
eerste Opvoering.
Voor verdere bizonderheden verwijzen wij
naar de rubriek advertentiën.
DE DIRECTIE.
Duitsche vliegers hebben bommen ge
worpen op Kent in Engeland. Koning
Nicolaas van Montenegro is van Rome
naar Lyon vertrokken. - Volgens een
„Reuter'-bericht zijn de geallieerden met
Griekenland tot overeenstemming ge
komen wat betreft de bezetting van
Korfoe.
Van de oorlogsterreinen.
Overzicht
De berichten over de overgaV© van Mon-
(teniêgiPO zijn, zoo zeer met élk aar in tegen
spraak, dait het moeilijk wordt toe ooindee-
ien over de gefbeurteriissen. in (helt land der
Zwarte Bergen.
Ui't Weenen Wdrfllt -officieel gemeld: De
neder legging van de wapenen door de
Moiutemagrijnen vordert. Op tail van plaat
sen zijn de wapens neergelegd!. Aan het
(Noordoostelijk, firomlt van Montenegro heb
ben rich de laatste dagen meer dan 1500
Serviërs aan ons overgegeven.
De Adriat/iisdhe havens Antivari en Duil-
icigno zijn door onize troepen bezet.
Daarentegen melden alle berichten van
ide zijde der Enltenlte, dalt het Montenegrijn-
isclie leger onder bevel van generaal Woe-
kowits, oud-miniMier-president, den strijd
"blijft voortzetten, met het doel een ver
een,ig.ing te beweiksbeiLM'gen, met ide Servi
sche-troepen in Albanië. De.' onderbande-
Mngen over een nederlegging van die wa
penen, zoo meldt helt consdlaa/tgen er aal
van Mo.ntenegm te Rome, hadden uitslui
tend ten doel tijd te winnen, fceneinide den
aftocht en de onitiruiming dn de richting
van Podgoritsa en Skoötari te verzekeren,
te voorkomen, dalt and'ere Montenegrijnsche
troepen aan de nog veel verder van Podgo-
ritea gelegen fronten zouden worden vast
gehouden, en dert tijd te winnen om de
Servische troepen uit Podgotniltsa en Skoe-
tarte naar Ailessiiio en Durario te laten
wegtrekken. Zoo was het zeker da/t de
Oostenrijksdhe troepen hun oprngnsch ten
minste een week zouden vertragen.
De lezer ziet, dait in de berichten ver
schillen zijn, die wij ndeit vermogen op te
lossen.
Aan. hét Westelijk front hebben de Duilb-
schers rich meeöter gemaakt van een stuk
loopgraaf bij Nemviille en van een verde
digingswerk in de Aingonnen.
Do bcxs(jenrt]liers-ïbe®5ear-aac^hêt RuasT-
sche "front een loopgraaf met 300 Russen
in die lucht 1-alben vliegen.
Aan het Perzische front zouden de Tur
ken volgens niét-officieél© berichten zich
van de steden Kengower, Assada-afbad,
Chaj en Parkam hebben mees tier
0p Zee.
De „Persia".
De Oostenrijksch-Hongaarsche regeering
heeft den Amerikaanschen gezant te
Weenen meegedeeld dat geen O.-H. duik
boot de „Persia" in den grond heeft ge
boord.
De „Ancona".
Tal van lijken van mannen, viouwen en
kinderen, die bij de torpedeering van de
„Ancona" waren omgekomen, zijn te Poz-
zo, in Calabrië,
De duikboot- en mijnoor/og.
Lloyds bericht, dat het Engelsche
stoomschip ,,Trematon' gezonken is.
De bemanning is gered.
Op den Balkan.
Koning Nïicolaas naar Lyon.
De koning van Montenegro en prins
Peter zijn te Rome aangekomen en aan het
station begroet door den koning van
Italië, den prefect en den consul van Mon
tenegro. Toen zij buiten liet station kwa
men, .worden zij door een talrijke menigte
warm toegejuicht. De koning begaf zich
met zijn gasten naar de villa Sayoia, waar
de koningin en de kleine prinsjes hem af
wachtten.
De koning en prins Peter vertrokken
gisteren te 6 uur 30 naar Lyon. De koningin
hen naar het station.
Griekenland en de Servische Regeering.
Er wordt bericht, meldt „Reuter" uit
Athene, dat de Griekse he regeering geen
bezwaar heeft egen de vestiging van de
Servische regeering op Korfoe en ook be
leid is de zorg voor de krijgsgevangenen
uit den veldtocht in Macedonië op zich te
nemen. Daarbij «wordt er echter op gewe
zen,, dat er reeds een groot aantal Griek-
sche en Servische uitgewekenen in het
land is.
Engeland.
Een luchtaanval op kent.
Het Engelsch© regeeringSpersbureau be
richt d.d. 25 Jan.: Gebruik makend van het
heldere maanlicht heeft een vijandelijke
aëroplane gisterochtend ie één uur een
bezoek gebracht aam de oostkust van Kent.
Na snel achtereenvolgens negen bommen
-te hebben geworpen, vloog zij weder naar
zee terug. Er is geen schade toegebracht
aan gebouwen voor leger en vloot, maar
wel aan particulier eigendom. Een brand
bom veroorzaakte een brand, die te twee
uur in den ochtend gebluscht was. Twee
mammen werden gedood, een vrouw en drie
kinderen licht gewond.
Het Engelsche ministerie van oorlog be
richt, dat gisteren kort na 12 uur 's mid
dags wederom twee hydroplanes een aan
val heb beft gedaan op de oostkust van
Kent. De aanvallers werden hevig bescho
ten on verdwenen, vervolgd door vliegtui-
--gim~vaa_leger en vloot.
Er werd géén schafle aangericht en even
min iemand getroffen.
Verschillende oorlogsberichten.
Uitvoerverbod boter in Noorwegen.
De Noorsche regeering heeft een uitvoer
verbod vam boter uitgevaardigd, dat op
25 Jan. van kracht wordt.
Duitec he zaklantaarns-batterijen. De
„Daily Mail" bericht, dat de douane
beambten in Engeland zeer zorgvuldig toe
zien of de elementen voor zaklantaarns,
die ingevoerd worden, ook geheel of
deeltelijk uit Duitschland afkomstig zijn.
Er moet al gebleken zijn, dat vele elemen
ten, Waarop het etiquet „made in Holland"
geplakt is, uit Neurenberg afkomstig zijn.
Bezuiniging. Volgens de Parijsche bla
den heeft generaal Joffre voorgesteld de
hem voor bureaukosten toegwezen 200,000
francs te verminderen, op grond, dat hij
zulk een groot bedrag niet noodig heeft.
Buitenlandsche berichten.
De brand te Motde.
Tegen vier uur Zaterdagavond was
het vuur onder bedwang. Uit Aalesund
vertrokken stoomschepen met kleeren en
levensmiddelen naar Molde.
120 tot 150 huizen zijn afgebrand. De
schade geloopt 3 millioeu. kronen.
Waarschijnlijk is de brand gesticht,
daar hij tegelijkertijd op twee ver van
elkaar gelegen plaatsen is uitgebroken.
De Noorsche kaning vertrok Zaterdag
avond naar Molde.
Treinongeluk bij Seattle (Ver. St.).
Op 120 mijlen van Seattle, in de bergen,
is een trein door een lawine getroffen.
Twee wageins zijn in een 90 meter diep
ravijn gestort. Veertien menschen zijn ge
dood, vele gewond.
Fabrieksbrand.
Zaterdagochtend is in de suikerraffi
naderij, toebehoorend aan de Landwirt-
^schafffichei Kreditbank fiiir Böhmen, te
Aussig (Noord-Bohemen, aan de Ube),
brand uitgebroken, die het machinege-
bouw en vele andere bedrijfsgebouwen en
opslagplaatsen heeft vernield. Het aan 't
spoor liggende magazijn met groote voor
raden, het ketelhuis, 't kantoorgebouw en
het nieuwe magazijn zijn behouden. Waar
schijnlijk is de brand ontstaan door kort
sluiting of door zelfontbranding van ge
ronnen olie. De schade, die eenige mil-
lioenen bedraagt, is door verzekering ge
dekt.
In de fabriek werken 800 arbeiders en
arbeidsters.
De ulitroeping van de monarchie in China
uitgesteld.
De Japansche gezant te Peking meldde
de Japansche regeering telegrafisch, dat
de Chineesche regeering officieel de verda
ging van de instelling van de monarchie
bekend heeft gemaakt en wel wegens bin-
nenlandsche troebelen, waardoor wijziging
van het plan om de monarchie begin F e-
bruari te proclameer en noodzakelijk werd.
Het uitstel is onbepaald.
Den provincialen ambtenaren is mede
deling gedaan van dit besluit.
Nederland en de Oorlog.
De „A polio" op een mijn
geloo p en.
Er zijn Zaterdagnamiddag mét de mail
boot te Rotterdam wéér schipbreuk elingen
aangekomen, ditmaal van het Stoomschip
A-polio", van de Kon. Nederl. Stoomvaart
maatschappij te Amsterdam, diait, otp rede
van Lissabon naar Amsterdam, Vrijdag
avond om 6 uur, ongeveer o,p een mijl af
stand van het Galloper vuurschip, otp een
mijn is getoopem.
Betreffende die toedracht van deze
schipbreuk verneemt die „N. R. Gt." het
voilgeride:
Het scMp werd getroffen in het groote
ruim aan bakboordzijde. De ontploffing
was onitizertitend, de mannen worden door
élkaar en tusschen do lading geworpen; de
uitkijk viel in helt ruim. Hot voorschip
was in twee minuten onder water. De
heide booten weerden uitgezet; dn de cenc
kwamen 9 en in de andere 7 man; drie dier
opvarenden gingen met hiet schip, dat in
8 minuten' geheel verdwenen was, mede
in de diepte. Het waren de tweede stuur
man Waller, de stoker J. Cohen en die 16-
jarige mesroom-jongen. Eerstgenoemde
hoeft nog noodsignalen met de stoom fluijb
gegeven; laatstgenoemde heeft men nog
hulp Ihooren .roepen, maar het was onmo
gelijk, het rinlkende schip te naderen, Bon-
der gevaar te loepen, allen mee naar do
diepte te worden getrokken.
De uitkijk, een Russische matroos, diiö
door den val Sn het ruim een been en een
anm gebroken had en een ©r.nsi'Jige wonde
aan het hoofd had gekregen, werd nog
tweemaal over boord geslagen, maar weer
mi de boot gehaald. Bij aankomst te Rot
terdam is die man ter behandeling in hét»
R.-K. tóekenhuis gebracht.
Ook ©enige andere schipbreukelingen
hadden meer of minder ernstige wonden
en kneuzingen; een had' een arm gebro
ken, van een ander is de bovenlip ge
scheurd, enz.
Het kostte de gezonden en licht gekwet
sten heel wat moeite, de „Galloper" te be
reiken; na ongeveer een uur kwam men
bij dit baken in zie© aan. D© Engelsche
mannen daar deden allies wab zij konden
om bét lot van d© Nederlandsche schip
breukelingen te verzachten, hen te voeden,
te verbinden en een rustplaats te geven.
Hedenmorgen werd aan de passé©rende
mailboot door seinen' en schieten berichtt,
dat er schipbreukelingen waren mee te
nemen.
De ..Prinses Juliana" nam de 16 man
nen aan boord en zette na een oponthoud
van dirie kwartier haar reis naar VliBsin-
gen voort.
Aan boord van de rnaiijboot hebben de
bemanning ©n d© passagiers met groot©
menscbliievendheiid voor de schipbreuke
lingen gezorgd. Zoo werden er kleeren
afgestaan. Vellen namelijk waren gevlucht
in de booten zonder schoenen, zonder jas,
ia zelfs ©en 16-jarig© lichtmatroos zctoals
hij u'(t ide kooi was gekomen.
Een der opvarenden, d© donkeyman,
was de bom van een. verongelukten mes-
room-jongen.
Het schip was ongeveer 1200 ton groot
en stond onder gezag van kapitein Burg
hout, di© zelfs zijn scheepspapieren niet
heeft 'kunnen redden. Bij aankomst alhier
werd hij met den stuurman, door den ma
rine commandant a'Jhiier gehoord.
Het schip had ©en reis van ongeveer 8
weken achter den rug, en men had ge
dacht nog ongeveer 16 uur tie moeten va
ren vaar man weer te Amsterdam zou
zijn.
De lading bestond uit vaten wijn, balen
oacaoboouen., kisten sinaasappelen, kurk,
enz. Dit alles direef in zee rond het zin
kende schip, dat als laatst© haven Lissa
bon had aangedaan. Op zijn vorig© reis
had het/ schip op d© Theems door een mijn
anker en 60 vaam ketting ver'oren.
Melt den mai'ltrein van Ou. 10 miin. zijn
de mannen van hier maair hun woonplaat
sen, naar Amsterdam en Rotterdam, ver
trokken.
De Aa llm oezeniers.
Naar de ,,Avp." verneemt, zal het aantal
aalmoezeniers ©n veldpredikers bij het le
ger belangrijk worden uitgebreid.
De nieuwe functionarissen zullen ech
ter eerst in tijd van oorlog hun ambt in
het legervervullen.
Een door den Minister van Oorlog ont
worpen algemeen© instructie zal weldra
FEUILLETON.
Misdaad en straf.
j 6) (Sfto't.)
Dié bloemen van Europa zijn mooieir
'dan de kaktussen van d© West, daar hebt
ge witte rozen, zoo als di© dn Naarden
bloeiden.-. Zij plukt© di©, zij speelde met
den makkein kievit, even onschuldig en
bevallig als d© bloemen en de vogöls....
Antoiin© begreep er niets van; de relt-
gieuse, ©venwel!, scheen verwonderd; zij
ging naar bulten en kwam melt een tak
rozen terug, nog schitterend van ©en zach-
ten regen, die de aarde bad verkwikt.
Kijk, mijnbeer, .sprak zij melt teeder-
Bietid, daar hebt u van dli© rozen, welfke u
zoo heerlijk vindt.
Hij nam ze aan en keek naar het jonge
meisje, dait ze ihem aanbood, en aelf de
Schoonheid en de reinheid deter bloemen
bezat.
it Is vreemd, zei hij in zich' zélf, ik zie
haar overaL
Den volgenden dag wilde hij naar dat
venster terug, en de religieuze geleidde
hem daarheen. Toen zijn krachten weer
©endgsrins waren toegenomen,, voegde hij
haar toe:
Ik zou wel willen, dat men mij een
medaillon teruggaf, dat ilk oni den bate
R'oeg op, den dagv dait menj mij hier
binnenbracht.
Mijnbeer, antwoordde de zuster, ik
/dacht, dat het een reliq.iie-doosje was;
*k héb hét in, de geheime kast van onze
Sacristie geborgen. Ik zal 't dadelijk halen!
Zij keerde terstond terug, een zeer platte
ga u den en rijk-bewerkte doos dn de .hand
houdend. Hij nam haar in d© hand en
beproefde, doch te vergeefs,op de veer
te drukken.
Ik kan ncjet,sprak hij, ik ben t©
zwak.... Ach, zuéter, druk u daar eens
op....
Zij gehoorzaamde, de doos ontsloot zich
en liieft hiet portret van Claudia, door een
meestecriijke hand geteekend, in den bloed
barer schoonheid zien. D© religieuze wierp
h&ar Mik daarop, zij beefde over al haar
ledematen en riep met diepbedroefde stem
In 's. Hemelsnaam, mijnheer, ho©
komt u aan dait portret?
Hét is dat van mijn vrouw. Maar gij,
hoe kiemt gij het?
Hét is dait mijner moeder, ik beril
hiet ©veneems! aeild© zij op haar (knieën val
lend©, mijn naam is Claudia d© TricasteL
Mijn kind! mijn kind1! riep hij uit,
haar mét ©en bovennatuurlijke kracht aan
zijn borst drukkende. Ik ben uw vader,
ik (ben Charles d© Tricastel! Wat! gij tee Pb!
gij, die ik zoo gezocht, zoozeer beweend1
héb! en uw moeder?
Ach! mijn vader! mijn moeder ziét
ons van uit d©n hemel!
Zij spraken geen woord meer;, zij drukt©
met haar ilLppen haar vaders handen, en
hij, hij bedekte haar sduticr met kussiem en
met tranen.. Zij konden niét spreken, en
in die grievende aandoening, welke bei
den. gevoeldein. was het/ meer de smart
dan de vreugde, die bij hen binnendrong:
de overledene echtgenoot©, de voor immer
verdwenen moeder stond1 hun voor d©
oogein.
Terwijl zij hun armen, .oan elkaar gesla
gen bliefden, trad (Je "moeder-ovenst© van
hot hospitaa/l binnen, ©n verhaalde Claudia
■haar onmiddellijk hetgeen er voorgevaJlen
was. De religieus© luisterde met belang
stelling naar dlilti korte verhaal, en zeilde
vervelens:
Mijn iklimd, ga naar de kapel om Gcid
dank te zeggen voor deza gelukkige ge
beurtenis; uw arm hart heeft behoefte
zich uit te storten aan de vaelten van On
zen Dieven Heer....
Zij gehoorzaamd© en ging henen, na d©
hand van haar vader gekust te hebben
De werst© nam hij hem plaats, en on
der haar kalm en en z achten blik beproef
de hij eerjiiig© macht aver rich zelf te her
krijgen
Hij haalde uit zijn portefeuille, welke
naast hem lag, eenige papieren te voor-
s.hijn, dóe zijnidentLteib bewezen; zij wierp
ér een Mlik in en gaf ae hem terug, ter
wijl zij hem hieb volgende toevoegde:
Indien mijn verhaal u nliét zal ver
moeden, zal ik u in korte woorden mede-
deelen, hoe hét komt, dat u uw dochter
in drift hutiis hetbtt teruggevonden. Ik ben
ItolLamcteoh© van geboorte, mijnheer; mijn
familie was door huwelijksbanden en
door gemeenschappelijk getoof .nauw ver
bonden aan d© faimi'lle de Gheldof; na d©
overgave Van Naarden (vergeef mij, zoo
dik u ©en pijnlijke herinnettirg voor deji
geest breng), haalde Jacobeia haar broe
der en haar niich't over in Antwerpen een
schualpOiaabs ite feoeken. Zij .volgden haar
raad op, en ik had heb geluk hen te ont
vangen" in dit huis, waar (ik reeidls op dat
tijdstip, aan heit Ihoofd stond. Ik huisvestte
hen in een paviljoen, da deel uitmaakte
van dib hospitaal. Uw jonge vrouw was
zeer lijdende; ik kende haar, dk was aan
haar gehecht als aan o^'iiefda zuster...
en ik zag haar in mijn armen den laatster,
adem uitblazen', weinige maanden na d©
geboorte van haar kind1. Haar grootvader
overleeflde haar niet. Jaoobaa droeg moe
dig haar kruiis, zij verzamelde al haar
krachten, om die te wijden aan deze arm©
weoze; maar de druk van den ouderdom,
de gestrengheden van haar boetvaardige
.ïavemswijzie, het verdriet daft zij leed In
stilt©, verteerden haar: die krachtige ziel
keerde tot God terug, en de klein© Glaud/i©
ken die geen andere familie dan d© reln'giieu-
zen-famille, wélke haai' had aangenomen.
Mijn medecruéters en ik hebben haar te©-
derlijk bemind, mijnheer! zij heeft oris
nimmer verlaten, zij was d© vreugd© en
d© glans van ons hiuis, en de arme zieken
zielfis vrooTijkben op: dab zoo bevallige
kind in den tuin .te zien rond'lioopen en.
bij het vermennen in d© kapel v.an haar ge
luid, wanneer zij haar lofliederen aan God
toezong!
Toen zij den leeftijd' had benéikb om een
levensstaat te .omhieilizen, wend .rij door
dames, welke haar kenden, voor haar zoon
aangezocht, doch zij wees alle aanzoeken
van de hand, zij wl'-ide rich wijden aan
God. Hij alleen, inderdaad, ils de liefde
van zu'tk een eid-éle aiel waardig! Het is nu
al zes jaren dat zij rehgteuse te, zes jaren
van stichting voor oris, van geluk voor
haar. Ik mag htaar u niét teruggeven,
mijnheer, maar ik kan u verzekeren, dab
z/ij altoos gelukkig is geweest, dat zij al
toos bemminid iis géworden, en zij steeds
voor u bad, oif ge lévend waart of dood.
Trioastel schoen in, diepe gedachten, ver
zonken; na een lang stiHzwijgcn sprak hij
eindelijk bat d© overste:
Dat zomerhuis, waar mijn Claudia
ie gestorven, kunb u mij dab verknopen,
verhuren, of wat ook?
Ja, mijnheer, gaf zij-verwonderd ten
antwoord.
Mooi aoo, aldaar wil iik leven en
sterven,..Daar zal ik van tijd tat tijd
mijn kind rien, voegde hij er, in rich zelf
sprekend aan toe.
Toen hij alleen was, gaf hij zich over
aan een te 'lang ingehouden aandoening.
Hij weende geiruiimen tijd; zijn rampen en
zijn fouteai kwamen hem voor den geeob;
hij weende vooral, God miskend, God ver
geten te hébben, dien God, welk© hem
toch uit aooveeil gevaren had gered, en di©
op hét eind© van zijn leven den. enge'l der
barmhartigheid en des galuks, onder de
gelaatstrekken van zijn kiind, aan hem
toonda
De tranen van een oprecht berouw zijn
vruchtbaar in edele daden.. De ridder
6chorik zijn rijkdom aan de armen van.
het hospitaal en .behield slechts hJéb Strikt
noodige voor zich, voldoende oan in het
zc-merhuls een nederig en verhangen leven
te kunnen leiden. Zijn eenige uitspanning,
zijn laatste vreugd© was te l/evern in de on
middellijk© omgeving van zijn dochter,
haar stte/m ite onderscheiden, ondier de ge
wijd© gezangen, en dab rein© gélaat te
aanschouwen, waarop reeds een straal yam
eeuwige vreugde rustte. Hij sbierf in haar
armen, beweend1 en aangemoedigd door
haar.
Antoiri© du Mome wilde Antwerpen nftet
verlaten; hij bezab ©r, waarnaar hij dan
ook trouwens alboas had gestreefd, een
mooie woning en, een, tuin, goed vooraten
van moóo'e tulpen, maar zijn
onllbrak hem.