20 BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog. fe JAARGANG No, 1910 B)e £&idóo\ui (Bou^orit BUREAU: STEENSCHUUR 15, LÉ1DEN. Interc. Telefoon 985. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze igenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2-cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent DONDERDAG JANUARI. 1916. Da ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regel3 f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Ad vertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 oent „Reuter" en „Havas" melden, dat op and van de onaannemelijke voorwaar- tn, door Oostenrijk aan Montenegro isteid, de vredesonderhandelingen zouden jn afgebroken. -- Keizer Wilhelm en sning Ferdinand van Bulgarije hebben kaar te Nisj ontmoet. Van de oorlogsterreinen. Overzicht Over de positie der Engelsche strijd- acht iu Mesopotamië, die na de neder ig bij Ctesiphon op Koet-el-Amara terug- )k, deed Austen Chamberlain eenige me dedingen in het Lagerhuis. Daaruit &ek, dat de Turksche troepen, die zich rzetten tegen de aankomst van de Brit» Se aanvult ingstroep era, ter versterking n de expeditionaire strijdmacht, versla- in werden op 13 Januari bij Wadi, on weer 25 mijlen van Koet-el-Amara, be-" denstrooms aan den Tigris. Daaruit jkt, dat de Turken zieh ook ten zuiden n Koet bevonden, tusschen dezen plaats den mond van den Tigris, zoodat de te et aanwezige Engelsche strijdmacht itelijk is afgesneden van de verbinding >t haar operatiebasis. Ihamberlain deelde mede, dat Wadi in .nden der Engelschen is, en dat do Tur- n zich bevinden in een stelling te Ess tusschen de beide Engelsche legers, n krachtig Engelsch leger zou dus in zijn, door een snelle en omvattende iveging, het Turksche leger tusschen ïe vuren te nemen, het op te sluiten en overgave te dwingen of te vernietigen, 'och het leger van generaal Townsend 'C .vn oCloJoiz, eji C"""1'11 bevelhebber van het ont.zettingsleger, Ldt, dat zijn bewegingen door het slechte ?r zeer worden bemoeilijkt. Daardoor de Turken in staat de vereeniging beide Engelsche strijdmachten nog eds te beletten. [p de overige fronten is de actie in de .tste dagen al zeer gering geweest. In ankrijk hadden de artillerie-duels Lats, die nu reeds achttien maanden bij- iis zonder oponthoud over het gcheele >nt worden gevoerd en die, aldus de erzichtschrijver in het ,,Hbld." te rdeelen haar de hardnekkigheid, waar- led e zij worden voortgezet, zeker van Ieilig nut zullen wezen. In het Oosten is de Nieuwjaarslag", 'loals de Oostenrijkers den veldslag noe- p.ln, die tengevolge van het jongste Rus- ks^phe offensief aan de Bessarabische gras is ontstaan, geheel verloopera, zonder 1 een bepaald resultaat verkregen werd. In dezen slag, die' den 14en December ei\l ingezet en tot 'den 15en Januari heeft >duurd, Werd door de Russen veel ver feilt. En inderdaad had een overwin- ng der Russen, zelfs een krachtig plaat- lijk succes van grooten invloed op de Jkan-gebeurtenissen kunnen zijn. Doch jdei'om zijn de legers vastgeloqpen. na wreed-bloedige worsteling. De plaats «rtorysk, aan den spoorweg Kowel— Sarny, in het centrum van het front, kwam in Russische handen, doch een verder op dringen der Russen bleek een onmogelijk heid. Gemeld wordt thans, dat door de Russen nieuwe versterkingen zijn aange voerd; wellicht dat nogmaals een poging zal worden gewaagd. Rondom Saloniki gebeurt niets, dat wijst op een naderende' actie; beide par tijen breiden haar defensieve maatiregeleD uit Er wordt door de Duitse hers een spoor, lijntje aangelegd tusschen Veles en Mo- nastir voor het transport van belegerings geschut, terwijl door de GeaLlieerdeh voor •strategische doeleinden qenige bruggen bij Demir Kassar, Seres en Kilindir werden opgeblazen en óók een spoorlijntje werd aangelegd. Dit zijn de berichten, die ons van het Zuidoostelijk front bereiken en die als gewichtige mededeeUngen worden ge seind. De landingen der Geallieerden op de Grieksche eilanden schijnen intusschen toe te nemen,, daar uit tal van bronnen de be richten luiden, dat Fransche troepen in de haven van Phaliron zouden zijn ontscheept en dat in Corinthië een landing zou zijn ondernomen. Reeds werd'de veronderstel ling geuit, dat eerlang cok Athene door de geallieerde troepen zal worden bezet. Hoe dwaas dit ook klinken moge, niet te ontkennen valt, dat een -landing in de baai van Phaliron, op korten afstand van do Grieksche hoofdstad, wel te denken geeft. Op Zee. De duikboot- en mijnoorfog. Naar Lloyds" meldt is 'het Engelsche s.s. „Marere" gezonken; de bemanning is gered. Naar Lloyds" uit Ramsgate ver neemt, zijn de kapitein en 15 leden der bemanning van het Fransche stoomschip „Léonville" daar geland. De ,,Léonville" is gezonken; 2 man zijn verdronken. !- i - ---- Ha* de smak Evelyn" in den grond is ge boord. De bemanning is gered. Reuter" meldt, dat de smakken ,,Foamcrest" en ,,Sunshire" zijn ge.zonken. De bemanningen zijn gered. Duikboot en kruiser. Het Fransche ministerie van marine bevestigt officieel dat het wei degelijk een Oostenrijksche kruiser was, die door de Fransche duikboot „Foucault" is getorpe deerd. Vier torpedo's zijn afgeschoten op 400 meter afstands, d. w. z. onder om standigheden waarbij geen vergissing om trent den vorm van een schip mogelijk is, en de torpedo's hebben doel getroffen. 0p den Balkan. Keizer Wilhelm en Koning Ferdinand te Nrsj. Precies te 12 uur Dinsdagmiddag had in het feestelijk versierde Niisj de samen komst plaats van Keizer Wilhelm en Ko ning Ferdinand van Bulgarije. De troe pen hadden aan het station een eerewacht gevormd. Na de hartelijke begroeting be gaven de beide vorsten zich in auto's naar de citadel, waar een parade plaats had van de Bulgaarsche, Macedonische en Duitsche troepen. De Keizer overhandigde den Koning van Bulgarije een maar schalkstaf en de Koning benoemde den Keizer tot chef van het' naar hem ge noemde Bulgaarsche regiment infanterie. De keizer was vergezeld door de gene raals Von Falkenhayn em Mackensen, de generaal-adj udant Von Plessen en Lyn- cker en andere militaire autoriteiten. De koning van Bulgarije was vergezeld door de prinsen Boris, Kyrill, de generaals Mavkof, Bojadjef, en de minister-presi dent Radozlawof. De vredesonderhandelingen afgebroken? Zoowel Havas" als „Reuter" meiden, dat die ondeirhandelinigara tusschen Oosten- rijk^HoTifgarije en Montenegro zijn afge broken, daar M'orateraegro de door O.-H. gestelde eischen onaannemelijk achtte. Op het o ogenblik, dat wij deze regelen schrijven., zijn deze berichten nog niet be- vesftigd. Ook van Oostenrijksche zijde kwam geen.' enkele tijding in ons bezit, zoodat het dus onder het bekende voorbe houd aanvaard moet worden, in afwach- ifcing van tegenspraak of bevestiging. De Monïenegrijnsche Koningsftamilie naar Italië? Volgens het „Journal des Débats" heafö de Koning vain Montenegro zich met zijn familie en het corps diplomatique te San Giovanni di Medua ingescheept naar Italië. Een u)tima.uni aan Griekenland? Uit Sofia wordt aan de „Voss. Ztg." ge seind, dat-, volgens aldaar nib Athene ont vangen berichten, Engeland en Frankrijk 17 Januari een nota hebben overhandigd ■aan de Grieksche regeeringj, die felted ijk met een ultimatum gelijkgesteld kan wor den. De nota eiischt, dat Griekenland bin nen acht en veertig uren aan alle diploma tieke vertegenwoordigers en consuls van Duitschland, Oosterarijk-Hongarije, Bulga rije en Turkije hun pas zal uifcreöken. Voor 'het gevail dat hieraan niet voldaan, werd, tiro'ng dè^^ea/i'lieerdeii t e r' b~£s c h e r- dige maatregelen nemen. Tegen den stoat van beleg. Een ©omm issue uit de vakveroaraiglngera van Athene en. Piraeus heeft een verzoek- scfhr.ifit ifcot den Griekschen koning gericht, waarin gewezen wordt op den nood, ver oorzaakt door de buitensporige prijzen der levensmiddelen en. de roekelooze speculatie door de kooplieden. Den koning wordt ver. zocht, geen besLui/t tot afkondiging van den staat van beleg te teekenen, waardoor de edilende nog zou worden vergroot, daar protesten tegen het roekeloos optreden, waarvan de werklieden het slachtoffer zijn, dan onmogelijk zouden worden. België. De deken van Dixmuiden gestorven. De deken van Dixmuiden abbé Moulaert die tijdens den Yserstrijd langen tijd te Dixmuiden bleef en laatstelijk in Enge land toefde, is als balling aldaar thans gestorven. Verschillende oorlogsberichten. Veldmaarschalk Haseler. De oude iUuitsche veldmaarschalk 'gi'aaf Haseler vierde gisteren te velde zijn 80ste>n ver jaardag. O, die censuur! In de Paris-Midi" vinden wij het volgende duidelijke en juiste stukje; „Vertrouwelijk vernemen wij uit abso luut zekere bron, dat deregeering deregeering gepolst heeft om te vernemen of zijngeneesheer zou vergunnen naarte reizen, om den te behandelen, en hem een kunst matigte verschaffen. Ter bevoegder plaatse heeft -men zich daartoe bereid verklaard en nu zal aan professorde beslissing zijn. Wij deelen dit bericht onder voorbehoud mede. De censor heeft alle namen uit dit be richt weggenomen, en het daardoor na tuurlijker, duidelijker en begrijpelijker gemaakt. De knods in eere hersteld. Volgens een ,,United-press"-telegram uit Saloniki, zijn de Duitsch-Oostenrijksche troepen van knodsen voorzien, terwijl ook op sommige gedeelten van het Engelsche front de geallieerde troepen met dergelijke wape nen, met stalen punten bezet, zijn uitge rust. De knodsen moeten voornamelijk dienen als wapen bij onverhoedsclie aan vallen op loopgraven, waarbij vuurwa penen te veel geraas zouden maken. Landweer era militielich- tirag raaa.r huis. De dienstplichtigen der landweer!ichting 1910, het kader iinbegrepen, z ut'.era op 28 Januari) a.s. an het genot van voorloopi.g klein verlof wordetn gesteld. Al hetgeen ten aarazöein. van het met- verlof gaa^ der landweerlichting 1909 was bepaald, is ook vara kracht voor de thans met. verlof to zemfo»* o' "jLj't'uari e.k. zufllen eveneens-met voorloop Tg klein verlof worden gezonden de dienstplichtigen der milktielichting 1906 van het korps pantser f or tarbilteria met in begrip vara het tot die lichting behoorend kader, alsmede vara het korps torpedisten, echter met uitzondering van het miütie- kader. Maa'rogeilom wordem genomen ten einde ook zoo spoedig mogelijk het militie- kader der itorpediisten in het genot van verlof te doem deelen. Engelsche onderzeeër gestrand. Men seint van Schiermonnikoog d.d. 19 dezer: Te vier uur hedenmorgen is bij den ingang van het Frieschegat eèn Engelsche onderzeeër gestrand. Hedenmiddag vertrok de reddingboot van Schiermonnikoog om hulp te bieden en keerde terug met 11 leden der beman ning van den onderzeeër; daaronder enkele officieren. De elf andere opvarenden wer den door ©en Engelsche torpedoboot gered. Het Correspondentiebureau meldt nog omtrent deze stranding: Uit betrouwbare bron wondt medege deeld, dat in den namiddag van 19 Januari een Engelsche onderzeeboot is gestrand in het. Friesche zeegat wegens fout in het bestek. De aan boord aanwezige bemanning is door de reddingboot van Schiermonnikoog op dat eiland aangebracht. De dekking der crisisuiftgaven. De hoefijzer-corr. vara het „Hbtd." schrijft: Bij de behandeling van de Leenfingwet heeft minister T.rouib verklaard, dait van hem geen voorstel was tie wachten tot het doen van eerae (heffing ineens, ook later niet Nochtans Hel/ben wij goede reden om aan 'te nemen, dat de Minister binnenkort) zal komen met een voorstal tot dekking van de thans weder benoodigde 225 tmil- lioera aan oo rlogsu iitga/ven, mi/at alleen in den vorm van leening, maar ook dn die van heffing. Volstrekte zekerheid dienaangaande hebben wij ons niet. kunnen verschaffen, maar de positie van de beide zegslieden die ons dit mededeelden, laat. nauwelijks ruimte voor eanigera (twijfel Eëra vain hen beiden wist ons zelfs de verhouding mede ■te dee!en(, waarin.de 225 miWoera over de beide dak k.i ng.amiddelera zouden worden verdeeld; 125 miillioera zouden door leaning era 100 m.i'llioen door heffing worden ver kregen. R.-K. Gsmcentcraad& iden. Door den Kring Haarlem van R K. Ge meenteraadsleden werd eene commissie benoemd om te onderzoeken: ra. in we'Jka gemeenten van ons larad een sociaal bu reau bestaart; b. welke resultaten daar mede zijn bereikt; c. hoe de samanstalking iff. era d hoe de taak is omschreven. De contributie werd bepaald oip f 1.50 voor a rb eiid e rs-ra adsladen era op f2.50 voor andere leden. Besloten werd geen afge vaardigden van dera Bond van R.K. Ge meen' e-werklieden a.ls 3iid toe te laten. De heer Mi'. Bomans hield een inleiding over progressieve gemeente-belasting „S «gu. veroeraïsffchgen herrit, een geschrift tegen de tabaksbelasting uitgegeven, getiteld: Waarom de sigarenwinkeliers tegen eene tab aksbei astiing zijn. Het wetsoni'.iwerp wordt daarin uitvoerig besproken. Aam het voorwoord is het volgende ontleend: „Wij wetera, dat van de vraag, of tabak belast zal worden, ons bestaan afihangt., Neederlarad, met éénerzijds het Brit- sche, anderzijds, het Duitsche achterland; door deze ligging geografisch aangewezen als het Transito-land bij uitnemendheid, Ls zóózeer vergroeid met den Tabaks- handel, verschaft zóóvelen een stuk brood, dat eene verandering in het systeem, tot heden in dien handel gebruikelijk, eene totale ontwrichting tengevolge moet heb ben. Men staart zich zoo gaarne blind op Duitschland, zóózeer zelfs, dat in het voor ons liggende Wets-ontwerp verschil'.lende artikelen schier woordelijk overeenstem men met de bepalingen der Duitsche Be lasting-wetten. Men bedenke echter eens, dat de toen standen hier ztoo gansch anders zijn. Wat voor Duitschland misschien, gced ;is, is het da-arom nog niet voor Holland. En waar hier de Hollandsche wereldnaam on het spel staat, bedenke men zich well terdege, alvorens het te laat is. Elk koop mam weet, dat het zeer moeilijk is, afzetgebied ■te veroveren, doch zéér gemakkelijk om het ie verspelen. Juist omdat de Holland- FEUILLETON. Misdaad en straf. NaavdeQ zou door het leger van den 'ins van Oranje belegerd worden* en L't izou èr, te midden vara de kansera van n oorlog era van de gevaren vara een lég', worden van een zoo jonge èn bosachtige vrouw, era v-ara twee bejaarde ffi'schera, haar' eenige beschermers, in- era zij haar jeugdigera echtvriend verloor? ze onrustbarende overwegingem deden q ridder het voorstiel van <Tera heer de leldof goedkeuren,, die met Jacobea en ludia naai- Amsterdam wilde vertrok- velke stad niet gebukt ging onder t juk der Fransdhen, era waar zij er op kenden vrienden era bloed verwanten to illen vinden. Toebereidselen voor het ver- ek weo-den gemaakt. Claudia, orader- Brpen maar doodelijk bedroefd, weende l liet zien vara haar echgeraoot), era hem f kromp, onder een somber voorgevoel, t h art atneera,. De etad was nog nog niet ges/loten,, era hij meende, zonder aan plicht te korit te komen., zijn vrouw haar familie tot op den weg naar Am- ïrdam te kunnen vergea ellen. Het was enwel niet zonder aarzelen, dat hij dius dchtte voor de teerhartigheid era haar in voorrang ga.f boven het gestrenge ge- boven dei oaxverbiddelijike wetten; ent 5n hij. te paard, dera wagen begeleidde, >!ke Claudia era de twee bejaarde men ton wegvoerde, de poort, der stad door- gevoelde hij eera rillLng door zijn ledematen gaan, en riep een inwendige stem hem toe te blijven. Doch eera blik, geworpen op de bleeka, lijdende jonge vrouw, stilzwijgende in haa/r smart, deed hem schielijk 'besluiten, hij gaf zijn ros de (Sporen en reed snel de gewuifd^ poort door en ging de valbrug over. De tocht geschiedde zonder eera woord te wisselen. Toen zij evenwel op twee uur afstand "van Amsterdam waren gekomen, gaf de heer de Gheldof ze.Lf het sein voor het afscheid. Gij moet ons verlaten, mijn zoon, sprak hij,, ga na air uw post en, wanneer betere tijden voor ons zullen aanbreken, zult gij ons, naar ik hoop, te Amsterdam bij onzen bloedverwant, kapitein Paul us, vinden. Vaarwel, mijn jongens, dat de Heer met u zij Vaarwel! herhaalde Jacobea. Vaarwel! fluisterde de zwakke stom van CLaudia; o! neen, geen vaarwel! tot spoedig weerzien! voor immer! Vertraag uw terugkeer niet, zoo gij wilt, dat ik in leven blijf! Neem u In acht voor uw kind en voor mijl Zij konden van elkaar niet schelden. De dag brak aan,» de oogenbiikken waren geteld... Jacobea nam haar nicht tusschen haar armen zeggende: God1 verlangt het, gij moet eikaar verlaten. En de Tr.Lcastol gehoorzaamde aan de<ze «tem, welke hem tolt zichzelf terugriep, hij maakte eera gebaar van smart era. van afscheid en verwijderde zich galop. Ter raauwernood eera half uur onderweg ontmoette hij buitenlui, die hun vee voor Eich uitdreven en met angst schenen ver vuld te zijn. Waarheen gaat gij? vroeg hij in het Hollandsch, dat hij ira een jaar tijde ge leerd had'. Eera der boeren wees met de hand naar den gezichteinder, waar zich een golvende en voortbewegende streep vertoonde. De dijken zijn doorgestoken, zeide hij, binnen een uur zal het land op eera zee gelijken. Het lis het waperaj, waarvan de prins van Oranje ziich bedient, om de vreemdelingen weg te jagen. En zijt gij aara het vluchten? Wij beproeven ten minste ons in vei ligheid te brengen, doch, als wij era onze beesten voor het vaderland moeten ver zuipen, welnu! dan ook goed! Deze woordera gesproken hebbende, ver haastte de boer zijn gang em sloeg met zijn gezelschap eera dwarspad in. De rui ter zette zijn ros aan, terwijl hij met doods angst naar de streep van den gezichtein der zijn blikken wierp. De beweging van het water werd zichtbaar, het naderde werkelijk en* te midden van de voisLagen stilte, die over den weg' heerschte, vernam men reeds het doffe bruisen dei' golven. Het roode dak van een kleine boerderij, iti de diepte gelegen, verdween voor de ocgen vara den reiziger, hij 'zag twee hooge pc.pulierboomera onder het geweld van het water ziich krommen en knakken era, met een snelheid, door de gedacht© slechts te evenaren.-was de. aan den weg grenzende weide plotseling overstroomd door water, zoo groen als gras. De vloed stuwde den stroom voort., de weg werd bespoeld, de hoeven van. het. .paard drongen in de door weekte aarde, en overblijfselen van brug gen, groenten, Jandbouwweukluigen, bees- ■tent in de weide overval ton, dreven op het onstuimige an dreigende water- voort. Eéra enkele gedachte hield de aandacht vara den rampzaligen officier gaande: de post dien hij verlaten had|, de eer die verloren was! Met een •ziranelooze verwoedheid ver snelde hij den gang van zijn paard, doch heit was te vergeefs, het water steeg', steeg immer hooger, de weg was niet meer zichtbaar era aan weerszijden spreidde zich een onafzienbaar meer uit, dat slechts bcheenscht werd door de kruin van eenige boomera of de wieken van eera molen. Het paard, verschrikt, steigerde en stortte neer. De 'heer de Tricastel liet het aara de golven over en, zijn krachten verzamelend zwom hij naar het heuveltje, waarop de molen zich verhief. Hij kwam ei- aara on der de uiterste pogingen en mam de wijk tusschen de houten 9tiilen, welke het lichte gebouw steunden. Uren van doode- lijkera ziele angst vloden voorbij, hij vrees de niet voor zijnleven, hij dacht zelfs niet meer aan zijnvrouw. Naarden verlaten, Naardeni, wellicht aan den vijand overge leverd, verscheen hem voor de cogen era, in een vurig gebed, met geen en te be schrijven, smeekte hij God om eenige uren levens, ten einde zich achter de wallen, wtike. hem waren toevertrouwd, weder te irogen opsluiten en aldaar te mogen sne ven. Tegen den avond scheen het water te •zakke.ni, het zakte trapsgewijze en, alhoe wel de doortocht nog groote gevaren op leverde, aarzelde de ófficiej-, door de wan hoop gedreven, geenszins. Hij bereikte weder zwemmende den sitrautweg en dien, wegens zijn hoogere ligging, van water bevrijd vindende, toog hij te midden van (ie toenemende duisternis era tusschen twee zeeën, die aan zijn zijden bruisten den weg. Eten geheeten nacht liep hij voort, al worstelende met de onmacht, met de ver moeienis, mei het gevaar. Bij het aanbreken van den jjag zog hi) de welbekende klokketorens aan den ge zichteinder opdagen. D% zon ging schitte rende era stralende op over de golven, dia do stad omrini/dera en tegen dera voet ba rer wallen a ank lots ten. Tricastel slorul stil en. keek, hij meende zich door krank zinnigheid aangegrepen... De Hollandsche vlag, met haar drie kleuren, wap.perdo uit den groeten, toren era schildwachten, in donkerblauw uniform, stapten heen-en- weer boven op de wallen... Itet cadaver vuil eera der ruiters van Brionne, hét-kort haar aan zijn roode uniform, dreef op hot r ater. De stadi was ontzet. V, De 9traf. Veertien dagera later waren de Fran sche troepen, welke Utrecht bezet hielden, op de markt den- stad verzameddi, en ira carré opgesteld, officieren on manschap pen schenen in afwachting, era. een pijn lijk voorgevoel drukte hen altera. Eens klaps slóeg de .trommelslager dera roffel: 's konings provoost trad naar voren te mi dde.n der ba taillons, en achter hem volgde eera man., begeleid door gendarmera van het regiment, vara do Kroon, wiens handen in boeien waren geslagen: het was kapitein de TricasteL (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1