18 BUITENLAND. De Oorlog. JAARGANG No. 1908 e ^idóolxe6ou^cmt BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAB, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, metGRATIS POLIS Ongevallen-verzehering ï'n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week fl.25 per kwartaal; bij onze "genten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per poet fl.65 per kwartaal Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent DINSDAG JANUARI. I9I6. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groots letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cenL Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentlën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent „Een ellendig schouw- spel". amendementen van do S, D. A. 'sche Kamerfractie, om de Ouderdoms- 80ikt&, het Staatspensioen, te doen ver- ogen, en op jeugdiger leeftijd te doen gaan, vinden geen genade in de oogen n de oud-liberale „Nieuwe Courant". Zij et zulk een.handelwijze een tactiek van .vertroeven" en noemt het zelfs „een iendig schouwspel". „Wij vinden het een ellendig schouw spel in een Kamer* die voor een ont- i redderd rijksfinanciënwezen staat en eerlang wellicht tegenover een juist op dat punt ontredderd kabinet, aller lei aanstalten te zien- maken om de kosten van een maatregel, waarmee de zich ter uitvoering van 811 )%ihaar program verantwoord acht, met millioenen en millioemen 's jaars te verhoogen." •Verder wordt er nog naar het hoofd socialisten het niet zoo buitengewoon lend compliment geslingerd, dat zij n voorstellen aanbieden „in een toe- and van algeheele financieel© bewuste loosheid". Ieder zal zeggen, dat zulkfe uitlatingen juist niet wijzen op een verhouding a politiek© eensgezindheid en saamhoo- heid. Maar dat is ook geen wonder ssehem oud-liberalen en sociaal-demo- aten is immers een breed© principieel© bve! Dat laatst© is zeer waar. Doch ïdanka dat diepe beginsel-verschil, on- nks die scherpe uitvallen van vrijzinnige _de gericht tot de S. D. A. P., ondanks at alles, bereidt de vrijzinnigheid .zich Kjh voor om bij de a.s. verkiezingen te ukken voor diezelfde S. D. A. P., wil zij eel gaarne naar de pijpen van. de S. D. P. dansen en, om wederkeerig de stem- iii-gunst te verkrijgen voor den socialis- ïSc-hen candidaat, ter stembus tijgen, ---al© men nu spreekt .au „ton dig schouwspel", dan betitelen wij met t, woord het samengaan van zulke te- nstrijdige elementen! Montenegro heeft zich onvoorwaar delijk aan Ooetenrijk-Hongarije over igeven; als alle wapénen zijn ingeleverd, iglnnen de vredesonderhandelingen. meraal Sarrail is tot opperbevelhebber noemd van de Fransch-Engelsche troe- n in Macedonië. Op hel Zuidelijk rlogsterrein hebben de Oostenrijkers Kirchen-bcrgrug bij Oslavia ontruimd. Van de aorlogsterreinen. Overzicht (Montenegro heeft een wapenstilstand ge uten. Aldus het verrassende nieuws, dat min.-pres. Tisza in het Hong. Huis ,rt Afgevaardigden mededeelde. Uit de oordendoor hem gesproken, blijkt, dat antenegro tot inleiding der vredesonder handelingen. onvoorwaardelijk de wapens heeft neergelegd. Reeds den 13en deze? hadden de Koning van Montenegro en zijn regeering verzocht, de vijandelijkheden te staken en vredesonderhandelingen te be ginnen. De Oostenrijksch-Hongaarsche re- geetring; heeft daarop geantwoord, dat, dit verzoek slechts kon worden ingewilligd, als het Montenegrijnsche leger onvoorwaar delijk de wapens neerlegde. Aan dezen eisch heeft de Montenegrijnsche regeering Zondag voldaan. De inneming van den berg Lovtse'n blijkt dus inderdaad van ingrijpende beteekenis te zijn geweest. Toch komt deze overgave onverwacht. De Italiaansche bladen dron gen dezer dagen nog met die meeste kracht er op aan, dat de Italiaansche troepen van Albanië uit, de Montenegrijnen tegen de Oostenrijkers zouden steunen. Deze raad is te laat gekomen. Met den zwaksten vijand hebben de centrale mogendheden geheel afgerekend. Tisza zelf wenschte in het Huis van Afgevaardigden deze ge beurtenis niet hooger aan te .zien dan ze verdient, maar kenschetste ze toch, als een gebeurtenis, die de eerste vrucht vormt van het uithoudingsvermogen en den helden moed der Oostenrijksche monarchie en van de Hongaarsche natie. Montenegro was niet glbonden, tegen over de andere géallieerden, geen afzon derlijken vrede te sluiten. Maar dit ver hindert niet, dat. zij die eerste scheur in de Entente pijnlijk zullen voelen. Italië in de eerste plaats. Van Italiaansche zijde zelf werd de regeering te Rome van laks heid beschuldigd. En bovendien is voor- loopig de Montenegrijnsche kust in Oosten- rijksch bezit. Van het Zuidelijk oorlogsterrein wordt gemeld, dat de Oostenrijkers den Kirchen- bergrug bij Oslavia weer hebben ont ruimd. Van de overige oorlogsterreinen valt niets bijzonders te melden. Op Zee. De duikboot- en mijnoorlog. Volgens _e«ai Lloyd'sbericht is het Spaansche stoomschip „Belgïca" gezonken. Drie en twintig leden der bemanning zijn gered. 0p den Balkan. De bezetting van Korfoe. Officieus wordt gemeld, dat de Oosten- tenrijksche consul. e1n de agent- van detn OostenTijksch'eni LLoyd op K-orfoe. gear resteerd zijn. De prefect van Korfoe heeft aan de Grieksdhé regeering bericht», dat Ihet binnenloop en van schepen an en het vertrekken uit de haven en de reed© van Korfoe verboden is, zonder bijzondere .toestemming der Fransche militaire auto riteiten. .Gisteren zijn de Servische troepen uit Albanië o.p Korfoe aangekomen. De autoriteiten van Korfoe besloten, in overleg met de bevelvoerende officieren der geallieerden, deze troepen naar het eiland Ptydhia, tegenover Korfoe, te zen den. De kroonprins van Servië met de offi cieren van den generale®, staf is eveneens van Skoe'tari op Korfoe aangekomen. Troepen.Iandingen te Piraeus en PhaJeron. De „Est" meldt uit Sofia dat de Engel- schem en Franschen ook in Piraeus troe pen hebben geland. De Grieksche troepen daar hebben een lijdelijke houding aange nomen, In de Atheensche haven Phaleron zijn ententetroepen aan wal gegaan, die echter weer zijn ingescheept na de plaats te hebben doorzocht. Uit Sofia wordt aan de „Berl. Ztg." ge seind, dat in den Zondag te Athene gehou den kroonraad een nieuwe protestnota aan de entente is ontworpen, tengevolge van de landing van troepen 'te Phaleron. Een groot gedeelte van het rijksarchief moet naar Larissa in het noordwesten van Griekenland zijn overgebracht, waarheen bij gevaar ook de hoofdstad van Grieken land zal worden verplaatst. Generaal Sarraif opperbevelhebber. „Reuter" meldt, dat de Fransche en Engeische troepen in Macedonië onder bevel van generaal Sarrail zijn geplaatst. Het besluit om het opperbevel der troe pen aan generaal Sarrail op te dragen wordt in Britsche en Fransche kringen met voldoening begroet en men verwacht er de beste resultaten van, meldt „Reuter" uit Saloniki. Sarrail is niet alleen de foudste generaal ter plaatse, maar hij heeft een verdienstelijke loopbaan ach.i zich. Zoo heeft hij als bevelhebber van Verdun de pogingen van den. kroonprins om door te breken geheel verijdeld, hoe wel de kroonprins over een overmacht beschikte. Ook in Macedonië heeft Sarrail het offensief voortvarend en krachtig ge leid en tan slotte zijn troepen uit een moei lijke vooruitgeschoven positie op meester lijke wijze bevrijd, onder zware verliezen voor den vijand, teisvijl zijn eigen leger er nagenoeg heelhuids is afgekomen. De verstandhouding tussche® Sarrail en sir Bryan Mahon is hartelijk. Als gevolg van de nieuwe regeling zal de samenwer king tusschen beid© legers zoo nauw mo- gc'-jk rij»; Italië. Kardinaal Mercier te Rome. Naar aan de „Msbd."' wordt gemeld, duurde de audiëntie van kardinaal Mer cier bij den Paus van 9 uur 55 tot 11 u. 15. I-Iet „„Giornale d'Italia" schrijft, dat naar in Vaticaansche kringen verluidt de Paus kardinaal Mercier met zichtbare blijdschap ontving, evenals dezer dagen mgr. Hevlen, den bisschop van Namen. De Paus zette hun de redenen uiteen, welke Hém tot' gereserveerdheid aanspo ren, een gereserveerdheid, welk© nochtans niet als onverschilligheid mag beschouwd worden. De Paus kan niet ongevoelig zijn voor de stem der smart welke uit België en Armenië tot Hem doorklinkt. Hü hoort haar en is er diep door bewogen. De documenten en bewijsstukken, welke door de twee bisschoppen aan den Paus voorgelegd werden, maakten een diepen indruk op dezen. Verschillende bijzonder heden waren Hem onbekend. In Vaticaansche kringen verklaart men ook, dat de brief der vier Belgische bis schoppen aan de Duitsche bisschoppen niet op zijn bestemming is aangekomen. De brief werd aan kardinaal Von Hart- mann afgezonden. Deze kwestie werd in de gesprekken der Belgisch© bisschoppen met den Paus be sproken, die geen enkele beslissing nam, doch nadere inlichtingen wil afwachten. Het „Giornal© d'Italia" voegt er aan toe, dat toen kardinaal Mercier zich naar den Paus begaf, hij een groote portefeuil le bij zich droeg geheel gevuld met ver klaringen van bisschoppen, priesters en volkomen betrouwbare persoonlijkheden. Nadat kardinaal Mercier vertrokken was, ontving de Paus ook diens vicaris- generaal, mgr. Van Roey in audiëntie. Kardinaal Mercier bracht ook een be zoek aan den kardinaal-staatssecretaris, Gasparri. „Havas" meldt uit Rome, dat Kardinaal Mercier voorgesteld heeft, ©en commissie van bisschoppen te benoemen teneinde de juistheid vast te stellen van de berichten omtrent de wandaden, die de Duitschers in Belgi8 hebben begaan. De Belgische bisschoppen achten het niet denkbaar, dat hun Duitsche ambtgenooten zich zouden kunnen onttrekken aan den plicht om de waarheid vast te stellen en zich door krachtige protesten zouden afmaken van hunne verantwoordelijkheid. Hun zwijgen zou verwarring brengen in de gemoederen van de katholieken der geheele wereld, zoo men met reden mocht veronderstellen, dat zij toegevendheid of vrees zouden betoo- men jegens de bedrijvers van de misdaden, van welke België het schouwtooneel is geweest. Verschillende oorlogsberichten. De IJzeren Hindenburg. Door het pu bliek te Berlijn is tot nu 'toe voor 435,000 Mark in den IJzeren Hindenburg verna geld. Opneming van koren voor rad en. In Pruisen zal 24 Januari een nieuwe opne ming van den aanwezigen voorraad koren plaats hebber^ omdat de opneming die 16 November is gedaan., niet aan die ver wachting beantwoord Keett. Zij die bij deze nieuwe opneming geen behoorlijke "opgave verstrekken, worden bedreigd met ten •hoogste 10,000 mark boete of 6 maanden gevangenisstraf. Niet geïnterneerd. Sommige dienst kloppers, aldus de „Tablet", schijnen er bij het ministerie, van hinnenlandsche za ken op aangedrongen te (hebben, dat de monniken van Buckfash Abbey, die van Duitsche afkomst zijn, zouden geïnter neerd worden. De minister van Ibinnen- landsehe zaken is echter van meening, dat deze .personen binnen de muren van hun klooster, reeds voldoende geïnter neerd zijn. Hij heeft dan ook verklaard, dat zij vrij zijn van interneeriing en bin nen de muren van (hun klooster mogen blijven. Een bekeerling, Naar de „Tablet" meldt, is luitenant E. R. Hick®, van het lste Royal Munster Fusiliers, de jongste zoon van den bisschop van Lincoln., tot de Katholieke Kerk toegetreden. Den 3den December heeft hij iin de kapel van het klooster van het H. Hart ite Ramlieh VADekandrië) zijn igektofdbalijdienis afge legd. De Gregoriaansche tijdrekening in Bul garije. Volgens een bericht uit Sofia aan de „Kölimsche- Zeitung", heeft d© mi nisterraad (besloten den Gregoriaanschën •kalender an te voeren* De datum, waarop de nieuwe tijdreke ning zal worden ingevoerd1, ia nog niet De Servische staatskas. De Servische staatskas, die indertijd naar Tou'ton werd gebracht bevindt zich (thans in do Fran sche Bank te Marseille. De kas en hert archief zijn in 1100 kof fers verpakt. Buitenlandsche berichten. Mgr. Richard Scannen, t De „Osservatore Romano" meldt den dood van Mgr. Richard Scanned!, bisschop van Omaha (Ver. Staten van N.-Amerika). Mgr. ScanneU werd deen 12en Mei 1845 te Cloyne dn het graafschap Cork in Ier land geboren. Hij ward den 9©n Aug. 1887 tot bisschop -van Concordia gewijd em ging den 30en.Jan. 1891 naar de bisschopszeteil van Om^ha over. Mexico. De vertrapping van die rechten der Ka tholieken Ln Mexico gaat aldoor voort. De rooverhoofdman Carranza, die nu de re- geering' in handen heeft (onder begunstir ging van president WiLson, zijn medebroe der-vrijmetselaar), benoemde tot minister van Onderwijs den Methodist dr. Andreaa Ozuma. En dat in een land, waar 98 pCt. der bevolking katholiek is! (Tijd) Hooge waterstand in België. De Maas en de Sam.br© zijn uit haaT oevers getreden; verschillende dorpjes zijn overstroomd. Ook bij Namen iis de Maaal erg hoog. Onder de püaatsen, welke overstroomd zijn worden genoemd Avelghem, Kerk- hove, Bercham en Melden. De beekjes Marcke en Zwalm zijn zóó gezwollen dat men van groote rivieren kan spreken. Overal in de geteisterde streken, ie de schade aanzienlijk. Brand te Lissabon. De particuliere correspondent van de Morning Post" te Lissabon meldt, dat aldaar een groote brand geevoed heeft jai militaire magazijnen. De 400 vrouwen, diie er werkzaam waren, hadden juist hei!) werk verlaten,- maar 30,000 uniformen en ander oorlogsmateriaal werden een. prooi der vlammein. Twee brandweerlieden wer den gedood en verschillende ernstig gel- wond. Men vermoedt, dat brandstichting in het spel is. Brand in de kazerne 6e Chaham. Zaterdagnacht j.l. heeft er een hevige brand gewoed in de jtazerneg der Ro-yail Engeneers. Slechts met groote moeit© gó- ïuikte het, het vuur te stuiten,doch toen waren reeds verscheiden© gebouwen) in den asch gelegd. De brand ontstond in .de paardastaJle® gelijkvloers, doch alle paarden konden im veiligheid1 worden gebracht. Er is geen verlies van menséhenlevems te betreuren. De brand te Bergen (Noorwegen). Zondagnacht om 3 uur is de (brand ge stuit. Ongeveer 400, meeremdeels kostbare groote gebouwen zijn afgebrand. D© totale schade wordt begroot op ongeveer 100 millioen kronen. Ongeveer 3000 menschea FEUILLETON. Misdaad en strat II. De nachtronde. v I I 'Alhoewel Holland onderworpen scheen lari de wapenen van Lodewijk XIV, was fe dienst, der officieren in de veroverde Steden nauwgezet en lastig en waakte ik hunner beurtelings, ten einde de rap ten in ontvangst te nemen van de leden der ronde, welke den geheel en chit zich langs de straten bewogen. De art. was gekomën aan den heer de Tri- [astel, hij bracht den nacht door in een al van het stadhuis en. om den slaap weren, beproefde hij een werk van lOlybe te le-zen, en zich het Grieksch jeer voor den geest te halen, waarin hij >eger aan de Academie had gestu- ;e.rd, geen geluid verstoorde zijn lectuur, ao het „werda" der schildwachten en fan itijd tot tijd de stemmen der soldaten^ due in de aangrenzende hoofdwacht op Bh trommel kaartspeelden. Het had één jjuc geslageln op den wachttoren, de der- pe ronde was juist teruggekeerd, en de fenge officier maakte zich gereed, het lappend van den opperwachtmeester in jutvangst t,e nemen. Deze toad juist met •n ontsteld gelaat binnen, en sprak: Luitenant, we hebben een: vreemde *1 gedaan, kom haar zien en uw or- p'tf gaven. De jongeman 'stond op en ging de hoofd macht binnen. Een fakkel, aan den muur "restigd, verspreidde een zwak licht en feed giroe.^étn der soldaten ten halivje u'tkomen. De ©en hield zich bezig met) kaartspelen, om de lengte van den nacht te konten, terwijl de anderen op een veld- be i lagen uitgestrekt. De manschappen, die van de ronde waren teruggekeerd, stonden daar met de karabijn in de hand ©n bewaakten een wouw, die|, van het hoofd tot de voeten in. een zwarten mantel .gewikkeld', zich in hun midden bevond. Wij hebben deze vrouw op straat aan gehouden., sprak de onderofficier, na haar langen tijd bespied .te (hebben. Zij is bij een zeker aantal deuren blijven stilstaan, zij heeft herhaalde malen op zonderlinge wijze geklopt, we kondien er niet aan twij felen^ dat dit ©en teeken was. Deze vrouw staat gewis in betrekking met den Prins van Oranje. Wat heeft u te antwoorden? vroeg de heer de Trie as tel aan de gevangene, die onbeweeglijk, sprakeloos bleef, .en wier houding ©en zied schéén of te schilderen, verheven boven de slagen van het nood lot. Geef dan antwoord! riep een der soldaten, met ruw gebaar haar ka.p, welke haar gelaat verborg, naar omlaag trek kend. De heer de Trie as tel had e.en fakkel ge grepen, en liet heit. llichit op het gelaat van de aangehoudene schijnen, hij stond" op eens van verbazing getroffen hij het her kennen van juffrouw Jacobea, die, bleek en ernstig evenals altijd, hem stilzwijgend aankeek. Mejuffrouw riep Blij uit, is moge lijk! ut, op dit uur, op straat! u, aangehou den door mijn solid aten! In naam des He mels, (hoe zul'k een «onderling geval tot klaarheid te brengen? Mijnheer, vroeg zij hem, is u Katho liek? Ja, juffrouw, noch ik, noch de mijnen hebben iets gemeen met de belijders van den hervormden dienst. Welnu! ik 'ben ook Katholiek^ onze sta belt nog eemige personen, aan dien vernietigden godsdienst getrouw; ik ging hen, onder een afgesproken toeken, waar schuwen, dart, in den nacht van' morgen, de Mis 1ln de kapel van Cep-de-Vigne zal gelezen worden. Dat id alles4 mijnheer. Het was onmogelijk a.an de geloofwaar digheid van deze woorden ite twijfelen, op zulk een belsliiste® toon en met zulk een eerlijken en oprechten blik uitgesproken* Wat! riiep de ridder uit, woedt er een dergelijke vervolging tegen, de Katholieken in een Stad, waar de vlag van Frankrijk's koning wappert? God laat het zoo toe, gaf Jacobea met kalmte ten antwoord. Dat mag niet voortduren', vervolgde de jongeman. U, mejuffrouw, duld, dart ik u weder naar uw broeder teruggeleide. Zij «antwoordde met een bescheiden nij ging, doch weigerde met eern gebaar den arm, dien hij haar aanbood, fn wikkelde zich in haar mantelSpoedig bereikten zij de woning van den heer de GheLdof; Jeodbea ontsloot de deur en zeade op ge dempter» toon: Dat God' u loonei En de ridder toog naar het stadhui® terug. Den volgenden ochtend het de kolonel, welke heit opperbevel voerde over de stad, openlijk afkondigen,, dat de aalmoezenier van hert regiment de Hoogmis zou opdra gen in de kapel van Cep-du-Vigne. Sedert honderd jaren hadden Holland'® Katholie ken een dergelijke vrijheid niet genoten. Die van Naarden snelden toe, verrukt, in den boezem zelf hunner behoeftige kerk ©en verren weerschijn Ie aanschouwen van de praal van hert Katholicisme en van die huldebewijzen, welke, in de meest be voorrechte streken het heilig altaar om ringen. Toen bij de opheffing van de Hos tie de trommels in d© velden roffelden, ■toen het commando van de ov-erste onder het gewelf weerklonk en de soldaten, met neergebogen hoofd, met een knie ter aar de den verborgen God aanbaden, toen. ge voelde menigeen zich het oog, dart geen tranen leende, vochtig worden, en vereie- nigde de godsdienst, in een en dezelfde om helzing, èn' de harten der overwonnenen en die der overwinnaars. Nadat de ridder ziah weder had' opgericht, bemerkte hij, in do voorste rij der geloovigen, Jacobea, de ocgen .op het altaar gevestigd, haar etreoig gelaat, dat altoos, gevoelloos, den hoon en dio marteling scheen af te wachten, had zijn strakheid verloren: een inwendige vlam ontstak het in gloed; tranen van aan doening rolden langs haar wangen. Naast haar, als een Serafijn in aanbidding, be vond zich een jong meisje, een teedene en liefelijk© schoonheid, met de oogen ter neergeslagen in gebed verzonketp. De rid der herkende haar terstond. Zij was de zelfde, die hij in den tuin gezien had, de kleindochter van zijn gastheer, Claudia. HI. Het Familieleven. De d'ielnsit. aan Jacobea bewezen, de nog gropte.ro dienst in de oogen der Katholie ke®, nl. d© vrijheid aan hun godsdienst teruggegeven', ontsloten den heer de Tri- castel den toegang tot den huiselijken kring bij de familie Gheldol. Hij werd nteit meer beschouwd als gast, als vijand, maar als bloedverwant, als een broeder, want de machtige band van den godsdienst ver- eenigde hem met degenen, van wie hij door bloed eüi polSbiek was gescheiden. Van d'ien dag af sprak de heer de Gheldof hem onomwonden toe. Gij hebt, zei de hij, die ellende van Holland's Katholieken vernomen, bij d© ontmoeting, die gij meit mijn zuster hadlt. Des nachts, geheel allieen; zonder bescher ming, ging zij aan de deur van onze be klagenswaardig© geloofsgenooten aanklop pen, om hun mede t© doelen, dart het ver heven Offer zou opgedragen worden in de ouistemis, als een schandelijke daad; ach ter tal de zaal van een kroeg! En Hotland'd grond is bezaaid meit kerken door vorston gebouwd, gezegend door de heiligen, die, thans gevallen in de handen van de kelt. teiij, tot schuren, kortten en tot stalbeas dienen! d© zwijnen drinken ui/t het marmer van 't heiligdom; de os en de koeien liggen op de graven der ridders, de paarden, de jachthonden en de valken zijn gc/hiuisve^B in de kloosters waar Thomah Kempls zijn onsterfelijk work schreef, en ons oude ge loof, waaraan ©enige harten nog getrouw bleven, heeft geen andere schuilplaats dan woningen, die de rijken der eeuw voor hun j achithoniden niet zouden willen, tor- wijl het zijn heilige Geheimen moet opdro gen in de schaduw en in heit verborgeoL want de wet bedreigt allen, die de M>wl doen, degenen die de onderrichtingen vani eert Katholiek priester volgent (Wordt vervolgd.).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1916 | | pagina 1