Uit de Omgeving.
Aanbestedingen.
!Wée€ te vfoTdem en* die daardoor maatschap
pelijke menscheaii blijven.
„Het meerendeal onzer" schrijft oais
een milicien- „i9 reeds :in een- staat van
fatalisme en van ongevoeligheid, als van
een Javaan der minste soort, zoo een,
wien alles oged is en die aan niets meer
denkt dan aan eten, drinken en slapen. Zij
zouden wel opium wil-len innemen, om
maar met hun gedachten van de wereld
ai te wezen... Het fe een dierenleven;
waarmeo ik niet zeggen wil, dat er slecht
heid is onder de mannen. Och, dieren zijn
immers ook niet kwaad. Maar ze zijn
niets."
Zulke klachten ontvingen wij reeds
meermalen. En het schijnt ons goed, er
de aandacht op te vestigen van de militai
re autoriteiten, maar ook van hen, die
zorgen kunnen, dat het moreel -peil van
ons beste volksdeel niet zakt, doordien de
duivelen van alle kwaad gaarne liggen op
het oorkussen der ledigheid.
Kamerverkiezing Njjmegen.
Voor de verkiezing in het kiesdistrict Nij
megen zijn - candidaat gesteld voor lid van
de Tweede Kamer de heeren mr. M. J. C.
M, Kolkman (r.-k.) te 's Gravenhage en L.
M. Hermans (soc.-dem.), te Arnhem.
Oud-Minister Coïrjn.
In tegenstelling met de „Msbd." meldt
het „Vad." dat de heer Colijn reeds in de
Residentie is aangekomen.
STADSNIEUWS.
Bezoek van H. M. de Koningin.
H. M. de Koningin bracht heden een niet
officieel bezoek aan onze stad. Te half
twee werden de koninklijke auto's zicht
baar, voorafgegaan door een auto waarin
de commissaris van politie en de hoofd
inspecteur Pronk gezeten waren.
Langs Noordeitode, Rreestraat en Hoo-
gewoerd reiden. <ie koninklijkeauto's, tot
aan de fabriek van de" firm a Gebr. v. Wijk
Co., waar H. M. te kwart voor twee arri
veerde.
Langs den weg en aan de fabriek ston
den honderden belangstellenden geschaard
die H. M. hartelijk -toewuifden en toejuich
ten. Bijna hu-is aan huis wapperde de
driekleur.
H. M. de Koningin, die gekleed was in
een pluche mantel met bont afgezet en
een bruingrijze hoed met witte veertjes
droeg, was vergezeld van de grootmeeste-
resse brn. Mervil v. Lynden, de hofdame
Jonkvr. Six, den adj. baron Tuyl v. Seroos
kerken, den kamerheer baron van Ge-er,
particulier secretaris van H. M., baron de
Sweerts He Land-as Wybongfh, commissaris
der Koningin in de provincie Zuid-Hól
land.
In het fabriekskantoor werd H. Majes
teit ontvangen door den burgemeester jhr.
Mr. Dr. N. C. de Gijselaar, die vervolgens
de firman/ten der fabriek de heereoi W. F.
Verhey van Wijk, A. Corts, B. Corts en
J. Verhey v. Wijk, aan H. Majesteit voor
stelde. Vervolgens wend een aanvang "ge
maakt met de bezichtiging van d-e fabrde-k.
H. M. werd rondgeleid door e-en der fir
manten en bezichtigde op do eerste plaalö
het bijkantoor, dat herschapen was in een
zichtkamer, waar op keurige wijze wollen
dekens in alle genres, ruwe wol, garens
sajetiten, sokken, kousen, paardendekens
enz., enfin alle grondstoffen en artikelen
der fabriek tentoongesteld waren. Vervol
gens werden de verschillende gedeelten
van de fabriek bezichtigd en liet II. M.
zich vol belangstelling inlichten, over de
werking der verschillende machinerieën
enz. Hoogst voldaan vertrok H. M. de Ko
ningin met gevolg ongeveer drie uur. Voor
de Koninklijke auto's reed een auto waar-
In de burgemeester gezeten was.
De Koninklijke auto's reden vervolgens
over Rijnstraat (brd^ over), Leivemdaal
(Zuidzijde), Geeregracht, Plantsoen, Plan-,
tage, Hoogewoend, Watersteog, Nieuwe
Rijn, Oranjegracht (Oostzijde), ie G memo
s-teeg, He eren gracht (Oostzijde), Kalver
markt, Haarlemmerstraat, Pelikaan straat.,
Van der Werfstraat, Janvossensteeg,
Haarlemmerstraat, Prinsessekadei, Kort
Rapenburg, Rapenburg (Oostzijde), Steen-
schuur, Breestraat, Raadhuis, hartelijk
toegejuicht door de honderden belangstel
lers, die zich overal opgesteld hadden.
De Koninklijke Auto's hielden stil voor
het Raadhuis. Langs de groote breede
steenen trap, welke met een mooie looper
belegd was, begaf H. M. zich met gevolg
naar' de vestibule, welke keurig met plan
ten en tapijten versierd was. H. M. de Ko
ningin werd ontvangen door het dage-
lijksch bestuur van de gemeente, en geleid
naar de mooi versierde raadszaal, waar
H. M. de Koningin, doo-r den burgemeester
veiwelkomd werd.
In de kamer van B. en W. werden ver
bolgens de volgende personen aan H. M.
.voorgesteld:
Prof. Dr. W. Brede-Kristensen, Rector
Magnificus aan de Universiteit. Prof. Mr.
C. v. Vollenhoven, secretaris Acad. Senaat.
W. Pera, Voorzitter Kamer van Koophan
del Prof. Mr. J. E. Hee-res, Voorzitter
Plaatselijk Steuncomité. Prof. Mr.
7. H. Carpentier Aliing, Voorzitter comité
Êelgisch© Vluchtelingen. Dr. H. J. Zwiers
Voorzitter Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Mr. P. E. Briët, voorzitter Gemeentelijk
Werkloozenfonds. Mr. C. W. v. d. Pot,
.Voorzitjter Levensmiddelencommissie. Dr.
J. J. v. Eek, Direoteur Keuringsdienst van
eet- en drinkwaren, secretaris der voe
dingscommissie, en hoofd van het distri
butiebureau. P. Heemskerk, Voorzitter
van het comité uit de Leidsche Vakcen
trales. Mr. Th. B. Libourel, den Burge
meester behulpzaam in verband met de
buitengewone tijdsomstandigheden. S.
iThors, Lid der Provinciale wolcommissie.
Te ongeveer 4.30 verliet H. M. het stad
huis ©n verlieten de koninklijke auto's de
gemeente langs Breestraat, Noordeindc,
Haagweg. Langs den weg deden honder
den H. M. op de meest hartelijke wijze
uitgeleide.
De Jonge Garda.
De R. K. Propagandaclub „De Jonge
Garde" hield gisteravond een algemeene
vergadering in. het gebouw van den Ver
huurd er sbond, Hoogl. Kerk'gracht.
De voorzitter, die heer Molkenboer, open
de de vergadering met dien, christelijken
g-roet, heette allen hartelijk welkom en
ging de oorzaken na, waarom „De Jonge
Garde" het algeloopen jaar niet heeft kun
nen. werken, zooals het behoorde. De bui
tengewone tijdsomstandigheden hadden
daartoe aSles bijgedragen. Vele bestuursle
den en leden van „De Jonge Garde" waren
onder de wapenen, daarenboven was de
gelegenheid om te vergaderen niet groot,
daar op vele zalen ook al beslag was ge
legd. Ook had het bestuur nog zijn ijve-
rigen secretaris, den (heer v. d. San den,
die de stad verlaten had, verloren en had
den twee bestuursleden, de heeren v. Haas
teren en Pollmanm, zich genoodzaakt ge
zien ontslag te nemen.
Het was dringend noodzakelijk
dat het bestuur op zijn oude sterkte
kwam en daarom was voornamelijk deze
vergadering belegd. Veel toch zal van dc
Jonge Garde in de komende maanden ge
vraagd worden. De verkiezingen voor do
Provinciale Staten zijn ito het zicht, de
kiezerskweek moet dus duchtig ter hand
genomen worden. Het bestuur heeft intus-
sche-n niet stil gezeten. Het heeft verschil
lende maatregelen getroffen die allen uit-
ötekejld zullen slagen, indien de leden
van de Jonge Garde slechts medewerken.
Vervolgens werden de notulen der vo
rige vergadering gelezen en vastgesteld.
Aan de 'orde kwam nu bestuursverkie
zing wegens vertrek van. den heer v. d.
Sanden en bedanken van de heeren van
Ha asteren en Pollmann.
De voorzitter bracht in eenige welgeko
zen woorden den heer v. d. Sanden dank
voor al hetgeen hij als secretaris in het
belang van ,,De Jonge Garde" gedaan had.
Ook den heer Van Haasteren werd een
woord van dank gebracht.
Tot bestuurslieiden werden vervolgens
gekozen de heeren A..,v. d. Sandeni, A. Bo-
kern en J. Boekraad.
De voorzitter deed vervolgen® zeer be
langrijke mede-deelingen. Waar deze een
huishoudelijk karakter droegen zullen wij
er niet op ingaan.
Hopen wij, dat bij de eerstvolgende ver
gadering van „De Jonge Garde" de zaal
te klein zal zijn. Het wordt tijd, hoog tijd,
dat „De Jonge Garde" weer aan het p/o-'i-
tieke leven gaat mededoen' en dat alle le
den op him .post komen.
Een woord van hulde aan het ijverig be
stuur zij hier op zijn plaats. Niettegen
staande do vele moeilijkheden heeft het
bestuur niet stilgezeten, maar verschillen
de maatregelen voorbereid, die de goede
zaak ten nutte moeten komen.
vee- en Kaasmarkten.
Be vee- en kaasmarkten van Vrijdag 31
December a.s., zullen worden gehouden
op Woensdag 29 December te voren.
De vergadering, gehouden door de afd.
Leiden en Omstreken van den Nad'. Bond
van Koffiehuis, Restauranthouders en
Slijters, gehouden ter bespreking van de
verhooging van den bierprijs, heeft aange
nomen 't besluit van de hoofdbesturen der
verschillende organisaties uit te voeren,
door bij wijze van .prof met ingang van 1
Januari a.s. d© bierp rijzen te v echo ogen.
Tevens besloot de vergadering dn begin
sel den prijs van het gedistilleerd met 5
cent per liter te verhoogen en dit laatste
besluit op de eerstvolgende vergadering
nader te bekrachtigen.
Door het bestuur en eenige leden van
het Kruisveahond is het initiatief geno
men voor .de oprichting van een Tooneel-
club.
De voorzitter van heft voorlóopig bestuur
is de heer P. Bisschop, Bakker Korfstr.
Voor den Vasten zal er reeds een uit
voering worden gegeven.
Bij Kon. besluit is dr. P. van Geer, oud-
h&og'jeer aar aan de Rijksuniversiteit, op
zijn verzoek, met ingang van 1 Januari
1916 eervol ontslagen uit. zijn betrekking
van wiskundig adviseur bij het Departe
ment van Koloniën, onder dankbetuiging
vcor de gewichtige diensten door hem dn
die betrekking bewezen.
AARLANDERVEEN.
Gemeenteraad. De raad dezer ge
meente vergadert Donderdag 23 December
des voormiddogs te half tien.
HAZERSWOUDE.
R.K. Armbestuur. In d.e plaats van
wijlen den heer A. W. Straathof is tot lid
van het R.K. Armbe'stuur benoemd de
heer -A, P. Beijker.
Gemeenteraad.
Voorzitter: de burgemeester, Mr. C. S.
van Dobben de Bruijn.
Aanwezig alle leden; er is een vacature.
De voorzitter opent de vergadering met
gebed, waarna de no-Nilen der vorige ver
gadering onveranderd worden goedge
keurd.
De Voorzitter deelt vervolgens
mede, dat ingekomen zijn.
Eenigé missives van Ged. Staten van
Zuid-Holland, ten geleide van goedge
keurde raadsbesluiten.
Door B. en W. zijn nagezien en in orde
bevonden de kas en de boeken van den
gemeenteontvanger, waarbij in kas be
vonden werd f 12.679.47V6-
Een verzoek van de afd. Zuid-Holland
van den Ned. Bond van Gemeenteambte
naren, om de jaarwedden van de gemeen
teambtenaren in deze gemeente te verbe
teren.
Al deze stukken worden* voor kennisge
ving aangenomen.
Alvorens tot de verdere behandeling der
agenda over te gaan, wenscht de voor
zitter het overleden raadslid, den heer
A. W. Straathof, te herdenken. Spr. zegt,
dat de heer Straathof, gedurende 24 jaar
met de meeste ijver en toewijding de be
langen der gemeente heeft behartigd.
Hierna komt aan de orde de wijziging
in de verordening op do jaarwedden der
onderwijzers. B. en W. stellen voor de
minimum-jaarwedde van het hoofd der
openbare school te stollen op f 1050, na
vijf jaar telkens opklimmend met f 50.
tot f 1250.en den onderwijzer met in
gang van 1 Jan. f65.— per jaar vergoe
ding voor huishuur te geven.
De heer Korteweg stelt voor
het maximum op f 1300 te stellen; spr.
heeft de salarissen van hoofden der scho
len uit vele omliggende gemeenten verge
leken, eai vindt f 1250.te weinig.
De Voorzitter zegt, dat B. en W.
de salarissen van de verschillend© hoofden
hoofden der school in deze gemeenten heb
ben vergeleken en tot de conclusie zijn
gekomen, dat geen dei*"*" hoofden meer
salari9 heeft..
Het voorstel Korteweg wordt in stem
ming gebracht en verworpen met 6 tegen
4 stemmen. Het voorstel van B. en W.
wordt hierop met algemeene stemmen
aangenomen.
Tot lid van de Commissie tot wering
van schoolverzuim, ter vervanging van
den heer J. van Beek Azn., die voor het
lidmaatschap had bedankt, werd met al
gemeene stemmen gekozen de heer J. Bol.
Als punt 4 is aan de orde duurtetoe-
slag. B. en W. stellen, voor aan de 2 veld
wachters, den bode en den gemeentewerk
man een duurtetoeslag te geven van f 20.
ineens en aan den bewaarder van de
.raadszaal flO.—voor meerder gebruik
van brandstoffen, waartoe zonder discus
sie met algemeene stemmen wordt beslo
ten.
Verder deelt de Voorzitter mede,
dat een verzoek is ingekomen om de knol
deren, waartoe door den Raad aan B. en
stoven aan den Voorweg te laten verwij-
W. machtiging wordt gegeven.
Hierna gaat de Raad in comité-generaal
ter vaststellinfg van de supplietoire ko
hier H. O. en Hondenbelasting.
HOOCMADE.
Ziekenfonds. In de te Woubrugge ge
houden vergadering van het Ziekenfonds
„Onderl. Hulp" voor Woubrugge en Hoog-
made werden d© besluiten), in de vóór
vergadering te Hoogmade gehouden goed
gekeurd. De aftredende bestuursleden, de
heeren F. Kroes, Van <ter Nagel en H-
Meijer, werden herkozen. De uifkeering
bleef bepaald op f0.90 per dag (ook Zon
dag). Het aantal leden bedraagt 123, bui
tengewone leden 14, donateurs 44. Uit
het verslag van den penningmeester, wien
voor zijn belangeloozen en omvattienden
arbeid hartelijk dank werd gebracht, bleek
dat het bezit der vereeniging tè terugge
gaan van f 1251 op f 1221, ten gevolge van
de veel meerdere uitkeerimgen dan in het
volrige jaar, waarom de wensch werd uit
gedrukt, dat velen nog zouden toetreden
als donateur, oon deze zoo nuttige instel
ling te steunen. v
LEIDERDORP.
Gemeenteraad. De gemeenteraad
heeft overeenkomstig het voorstel van B.
«j! w. besloten aan Ged. Staten inzake
een adres van 141 ingezetenen van Zoe-
terwoude, wonende aan den Hoogen Rijn
dijk, om den Hoogen Rijndijk bij Leider
dorp te voegen, te berichten dat tegen dit
bezoek geen bezwaar bestaat, mits een
regeling wordt getroffen, waarbij de be
langen van Leader-dorp niet worden ge
schaad en de gemeente Zoeterwoude in
niet al te bezwarende financieele moeilijk
heden worden gebracht,
LEIMUIOEN.
R.K. Bloemist-, Land- en Tumarbeïders-
vereeniging. Maandagavond1 'hield de
R.K. Bloemist-, Land- en Tuitoarheddeirs-
veipeencigmg „St. Joannes de Dooper" een
vergadering bij J. Keyzesr. Door den. heer-
Loerakker wérd artikelsgewijze behandeld
den z.g. beschrijvingsbrief voor de alge
meene vergadering, waarbij door den
spreker de noodige inlichtingen werden
verstrekt. Hierna werden aan verschillen
de vragers inlichtingen aangaande het
werk-loozemfonds enz. gegeven. Vervolgens
werd besloten een actie inzake loon en
arbeidsduur van vaste arbeiders op touw
te zotten, waarna deze vergadering, welke
ook door den geestelijken adviseur werd
bijgewoond, werd gesloten.
NIEUWKOOP.
—Poldervergadering. Op. Vrijdag 31 De
cember a.s. des voorm. 10 uur zal.ito „Het
Vliegende Paard" ©ene vergadering wor
den gehouden van. stemgerechtigde inge
landen van den Polder Nieuwkoop en
Noorden. Onderwerp: Voorstel tot wijzi
ging van het bemalingssysteem en het
aangaan van een geldleeaxing tot dekking
der kosten daarvan.
OUDE-WETER ING.
IJsclub. Morgen zal de IJsclub „Ijs
vermaak zij ons doel" de® avonds te 6.30
uur in bet café Het Wapen van Alkemade
een bestuursvergadering houden, waarna
te 7 'uur dienselfden avond een ledenver
gadering.
Leiden. Bij den gasteren vermelden uit
slag van de aanbesteding voor de gestich
ten „Endegeest", „Voorgeest" en „Rhijn-
geest" is niet vermeld' de levering voor
eieren, waarvoor hadden, ingeschreven D.
Warring f 7.per 100 stuks en F. Fisser
f 6.25 peer 100 stuks.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van gisteren,
Binnem.'andsche Zaken. Landbouw.
Financiën.
Een hoofdschotel van de gisteren gehou
den- vergadering was wel de interpellatie
van den heer Teenstra (V.D.) inzake
de bestrijding van het' mond- en klauw
zeer, waarover men een uitvoerig verslag
kan vinden onder de rubriek „Land en
Tuinbouw",, -
Eeniige Leden klaagden zeer terecht
over den Bond voor Lichamelijke Opvoe
ding. Van de f 20,000 subsidie schijnt al
heel weinig -ten nutte van het eigenlijke
dc#>l van -diem Bond te komen. Toch blijft
die subsidie gehandhaafd, terwijl b.v. de
f 1000 subsidie voor den R. K. Schoolraad
(noodig voor het afnemen van examens
voor de akte vóór bawaarschoolonderwijs)
werd ingetrokken, waartegen de -heer Van
Wijnbergen (R.K.) zijn protest liet
hooien.
Bij de afdeeling Kunsten en Weten
schappen hield' de heer De Stuers
(R.K.) een tragi-comische rede over de
stiefmoederlijke- behandeling van deze
afdeeling, wat hem niet veel mocht ba
ten
In den namiddag is de Begrooting van
Binnenlandsche Zaken aangenomen en
werd een begin gemaakt aan de Begroo
ting van Landbouw. Nadat de heer A a 1-
berse (R.K.) van den Minister toezeg
ging had ontvangen, dat een onderzoek
zou wordei ingesteld naar schijnbaar anti-
clericale subsidie-weigering voor cursus
sen van landbouwonderwijs, ving de bo
vengenoemde interpellatie aan in zake het
Moaid- en Klauwzeer.
Vermelden we nog, dat zonder hoofde
lijke stemming in den loop der namid
dag vergadering is aangenomen het wets
ontwerp tot goedkeuring van een met de
gemeente Alphen gesloten overeen
komst tot afstand van een- strook water
en berm, enz.
Onder presidium van den heer Ruys
de Beerenbrouck (de heer Schaper
had een speech te houden) werd in de
avondvergadering aangevangen met de be-
haindeling van Financiën. Er werden nu
en dan wel belangrijke onderwerpen ter
sprake gebracht maar eenig debat kwam
er niet uit voort en de kwestie van de
Staatsgarantie, voor 50 pCt. van het even
tueel verlies van het te Amsterdam op te
richten bureau voor in- en verkoop van
diamant, jets dat het Rijk op een half mil-
lioen kan komen -te staan, werd door den
heer Fruytier (R. K.) wel even uit
eengezet als voorzitter der Commissie van
Rapporteurs, maar de verdere bespreking
werd uitgesteld, tot op het eind der be
handeling van dit hoofdstuk.
Land en Tuinbouw.
Mond- en klauwzeer.
Wij laten hier volgen een uitgebreid
verslag van de gisteren in de vergadering
van de Tweede Kamer door den heer
Teenstra gehouden interpellatie inzake de
bestrijding van het mond- en klauwzeer.
De heer Teenstra geeft toe, dat het
laten „doorzieken" niet afdoende is en er
niet moet worden opgehouden met de be
strijding. Doch daarom gaat het niet. Het
gaat hierom, dat men volstrekt niet alle
maatregelen heeft genomen, die de wet op
het mond- en lkauwzëer voorschrijft, en
die, volgens artikel 45, in b ij z o n^d ere
gevallen, aan te wijzen door den districts
veearts, gelast tot afmaken over t© gaan.
Men heeft een stelsel ingevoerd, dat uit
niets anders bestaat dan steeds en
alleen afmaking. Daartegen komt spr.
op. Men heeft nagenoeg niet de wet
toegepast, maar alleen naar het af
in akingsstelsel gegrepen. Er kwamen vele
klachten tegen. Spr. voegde zich daarbij
niet, al drong hij op isoleering zooveel
mogelijk aan. Maar hij wilde eens loyaal
afwachten, wat men bereiken zou. Thans
evenwel is het tijd, dat men erkenne de
ziekte niet meester te zijn geworden. Ter
wijl het vee op stal stond, en dus tamelijk
geïsoleerd, brak telkens mond- en klauw
zeer uit.
Er was niet gezorgd voor dé pasteurisa-
tie van den afval van het verdacht vee.
Voorts heeft men te kampen met gebrek
aan medewerking van d© zijde van den
landbouw. En dat is nu wel niet de schuld
van den Minister, maar het feit bestaat
dan toch, en men had zich eerst die mede
werking beter moéten verzekeren. Die
medewerking wordt belemmerd door de
barbaarsche straf, die wordt toegepast in
de gevallen van te late aangifte,
welke niet altijd' te kwader trouw ge
schiedt. Boeten van f 8000 en f 16,000 wer
den opgelegd. Heele veestapels, soms van
40 koeien, werden verbeurd verklaard!
Verder werden er zeer weinig voorzorgen
genomen tegen besmetting-overbrenging
©n had de afmaking vaak te laat plaats.
Dan: een der voornaamste redenen voor
het afmaken was dat men in België en
Duitschland krachtige maatregelen nam
ter bestrijding van het mond- en klauw
zeer. Doch nu het staat ook in de stuk
ken is dat opgehouden. Nu hebben we
ook niets meer dan het afmaken. Ook is
het gebleken, dat er geen wetenschappe
lijke steun meer is voor het af maak stelsel.
Spr. behoeft niet de boeren ten tponeel te
voeren, die schreiend 't afmaken van hun
beesten bijwonen. Maar het is toch waar,
dat zoo iets vreeselijk moet zijn voor hem,
die heel zijn leven heeft gewerkt om een
goeden veestal te krijgen. De voormannen
zijn reeds tegen het afmaken en vele ver-
eenigingen zijn er tegen. Nu heeft de Mi
nister in zijn antwoord op spr.'s vraag
de landbouwvereenigingen gegroepeerd
naar de provincies, en is gebleken dat de
provincies Friesland, Gelderland, Noord-
Brabant en Noord-Holland vóór het afma
ken waren. Evenwel heeft spr. verschillen
de bedenkingen tegen het stuk. In ver
schillende gevallen werd feitelijk geen be
sluit genomen, maai- verklaarde de verga
dering „vertrouwen" te stellen in de Be
geering. Ware de vraag; omtrent de afma
king op zichzelf beantwoord, dan zou het
antwoord anders hebben geluid.
Nu de financieele zijde van het vraag
stuk.
Telken jare staat f 175,000 op de begroo
ting voor het bestrijden van het mond- en
klauwzeer, doch thans heeft het f 8,000.000
gekost, waarvan een paar miLlioen wegens
verkocht vleesch is afgegaan. 6 millioen
heeft het dan toch gekost. Welnu, die som
is veel te hoog in verhouding tot het nut.
Spr. stelt nu d© vragen:
le. Of de Minister in uitzicht kan 'stel
len dat ten gevolge van het afmaaisysteem
spoedig het mond- en klauwzeer zal ver
dwijnen, en
2e. of hij een financieele regeling kan
treffen waardoor de schatkist niet zoozeer
wordt bezwaard met deze kosten?
De Minister van Landbouw, Nijverheid!
en Handel, de heer Posthuma, -ant
woordt. Voor hem bestaan er maar twee
stelsels: doorzieken, dus niets doen, of
afmaken. En dan altijd afmaken.
Daartusschen 'bestaat niets.
Zonder dat afmaken zou er geen, moge
lijkheid zijn voor het houden van de smet
stof binnen een. omheining. De Minister
begrijpt niet, hoe de heer Teenstra eener-
zijds klaagt over te slappe toepassing van
de wet en dan weer over de barbaarsche
straffen, wanneer te laat is aangegeven'.
Men, heeft wel zonder afmaking kunnen
omheinen, n.l. in 1882. Maar dat was toen
aan het einde van de epizootie. Zou men
met afmaken ophouden;, dan zal in 1917
weer worden aangedrongen op het afma
ken terwilie van onzen vee-export. Als
spr. nu zeker wist, dat de oorlog nog een
paar jaar zou duren, dan zou hij nog weli
een andere wijze van bestrijden waken pro
beeren. Maar niemand weet, hoe' spoedig
we weer zullen hebben te maken met de
moeilijkheid ons fokvee uit te voeren. Nu
klaagt de heer Teenstra over het niet ge
reed zijn, speciaal ten aanzien van de ver
plichte pasteurisatie. Maar toen de Minis--
ter machtiging daartoe vrpég, werd van
verschillende zijden dn de Kamer gevraagd
om; er met groote omzichtiging van ge
bruik te maken.
Medewerking van de belangheb
benden krijgt van niet zoo spoe
dig. Die moet langzamerhand komen. Doch.
dat is waarlijk niet de schuld van de bar
baarsche straffen,, doch het komt herhaal
delijk voor, d'at men veertien dagen lang
quasi niet ziefy dat zijn vee lijdende is. Te
Staphorst heeft men door krachtig ingrij
pen de invasie van het mond- en klauw
zeer kunnen tegenhouden.
De Minister zelf heeft niet geaarzeld.
Hij zond steeds het afmaaksysteem goed,
maar hij aohtite zich na een jaar ervaring
verplicht de belanghebbenden zelve te
vragen wat ze er van dachten.
De heer Duymaer van Twist
(A.-R.): Die zeggen „niet afmaken".
De Minister: Dan pleit 'het tegen
hen. De boeren hébben in den tijd "van de
longziekte gezegd, dat zij ndet wilden be
strijden. Doch nu denkt toch niemand er
meer aan, die ziekte te -laten loepen. En
wanneer men boeren, vraagty die in hun
omgeving een geval hebben bijgewoond,
die zijn voor afmaken. Op een moment,
dat het grootste deel van ons land vrij
was van mond- en klauwzeer, verzweeg
een boer, dat zijn vee ziek was en zoo ving
de ziekte aan! ;Nu zegt men: Zie je wel dat
je geen medewerking hebt? Maar moet
men daarvoor uit den weg gaan? Om één
zco'n boei'? Nooit zal spr. het. doen, zoo
lang hij nog iets heeft te zeggen.
Met graph'ieken betoogt do Minister hoe
goed het afmaakstelsel heeft gewerkt. In
elk geval zijn er twee legenden den okp
ingedrukt: le de legende, dat het mond
en klauwzeer niet zou zijn te bestrijden,
2e dat het niet in den weidetijd zou zijn
te bestrijden. Zou men nu ophouden met
het afmaken, dan^ou men een huis héb
ben gered op het dak na, en dan plotse
ling ophouden, zoodat alle moeite en kos
ten vergeefsch zouden zijn.
Op de gestelde vragen moet de Minister
zeggen,, dat hij natuurlijk niet kan zeg
gen oef in 1916 het mond- en klauwzeer zal
zijn geëindigd, of belangrijk verminderd',
daar dit voor een zeer groot deel afhangt
van de medewerking, die hij ondervindt..
Op de tweede vraag antwoordt hij, dat
reeds een overleg in gang is met den Mi
nister van Financiën over de geschiktste
wijze, om een deel der kosten te verhalen
op de belanghebbeiylen. Wanneer zulke
maatregelen zullen gereed komen, hangt
grootendeels af van <le werkzaamheden
der Tweede Kamer.
De heer Teenstra verklaart zich
niet bevredigd, en stelt met den heer
Wykerslooth de Weerde steyn een motie
vcor, luidende:
„De Kamer,
overwegende dat de bestrijding van de
verspreiding van het mond- en klauwzeer
door het z.g. afmaaksysteem thans geen
aanbeveling' verdient,
gaat over tot de orde van den dag."
Laatste berichten.
Gezant bij Z.H. den Paus.
De definitieve dag van vertrek van Jhr.
Mr. O. Van Nispen tot Sevenaer, tijdelijk en
buitengewoon gezant bij den Pauselijken
Stoel, naar Rome, is thans vastgesteld op
Dinsdag 28 dezer.
De gezant zal uit Nijmegen vertrekken#
Naar wij met zekerheid vernemen is ko
lonel Latour, Commandant van de 2e Infan-
terie-Brigade benoemd tot commandant van
de Ille divisie en kolonel v. Delft, comman
dant der 9e Infanterie-Brigade, tot comman
dant der le divisie.
Beide kolonels worden bevorderd tot gene-
raal-majoor.
De Russsn bij Warna geland?
LONDEN, 22 Dec. Aan de „Daily Chro
nicle" wordt uit Athene geseind: Berichten
uit betrouwbare bron melden, dat de Rus
sen den 20sten dezer te Warna (Bulgarije)
geland zijn. Het garnizoen heeft zware
vérliezen geleden, de stad ligt ten gevolge
van het hevige bombardement in puin.
Marktberichten.
AMSTERDAM, 22 Dec. Tec. Aangevoerd
218 vette koeien, le qual. f 1.46 a f 1.52,
2e qual. f 1,40 a f 0,3e qual. f 1,80 a
f 0,91, 000 vette kalveren, le qual. f 0.a
fO.—2e qual. f0,a fO3e qual, fO,a
f0,per kilo, graskalveren fO,a
melk- en kalfkoeien f 000 a f 000,
63 nuchtere kalveren f14 a f20, 00 schapen
f a f 0 lammeren, 560 vette varkens,
Holland8che le qual. 81 a 83 o. per kilo,.
