14 BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. 7e JAARGANG No. 1881 3te £cicbclie0oii^cmt BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Te'efoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering «n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post fl.65 per kwartaaL Afzonderlijke nummers 21/» cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent DINSDAG DECEMBER. I9I5. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bi] contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentlën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Gemeenteraadsverkiezing. „Aan de arbeiders im district III" iwordt van sooialriisitLsdhe zijd» im. een circulaire een. opwekkend woord gericht om morgen him stem uit te brengen op idem candidaat der S. D. A. P. In diie circulaire wondt o. m, getziegd: „Niet door mopperen o<ver hoog-e belaistirngen, onvoldoende regeerings- maatiregelen tegen de duurte, Lage uritkee- riingem van .steuncomité en gemeente, on voldoende zong voor het volksonderwijs, lage beoold'iigümg van veflen, die in gemeen tedienst zijn, doch door mogelijk te mar fceoii, dat in dien raad daartegen wondt Utreden, zuMen deze misstanden worden ppgeheiven." In het .kort samengevat, komt het bo venstaande thltemop neer: Arbeiders, niiet Öioor mopperen zult ge uw toestand verbe teren., doch door een S. D. A. P'er in den Raad te kiezen. Kiest een S. D. A. P^er en... klaar is Kees, ,,de misstanden zullen wor den opgeheven." Voor de misstanden in Üe gemeente kunt ge u geen radicaler en vluigger-wea'kend geneesmiddel denken, dan een socialistisch Raadslid... Geen Caccadiorus loan zijn waren brutaler aan bevelen, dan. dit atrooritoaljet den socialis- tisohen candidaat! Zetten wij eens naast drift snorkend ge- poch 'in, ,paar eenvoudige feiten waar aan wij reeds meer hebben herinnerd. In den boven aangehaalden zin wordt gesjpifokem over „Lage u|ibkeerimgetni van Steunc-amnité's". Die zullen n.1. hoog er .worden, als er een socialist m den Raad zTl! Maar kennen de lezer» niet het pu bliek geheim, dat een vroeger vooraan staand sociaal-democraat bi-er ter stede bij -zijn partij voorllioopig vrijwel heeft af gedaan, nadat hij in het Steuncomité heeft z'ittirag geniomen. Toen. die man een verantwoorden jfce positrie kreeg, moest hij anders haniteten:, dan de P9,qdeiis£]y^jg],]i liem toen naar het schijnt... „verburger lijkt". En zoo gaat het altijd: A's socia listen een verantwoordelijke positie gaan bekleeden worden ze heel anders, dan toen hun woorden toch geen invloed' hadden, teen ze maar raak konden eischen en al tijd (hoqger toonden bieden. Herinneren de lezers zich nog, dat de coöperatie „Vooruit" hier tor stede het troetelkind van de S. D. A. P. aan haar arbeiders nog geen duur te toeslag had ge geven, nadat reeds verscheidene particu liere patroons dit w e ,1 hadden gedaan. De coöperatie Volharding" te 's-Gravenhage eveneens niet vreemd aan de S.D.A.P. heeft -zeflfs 'beslist een duiurtetoeslag aan haar arbeiders gewdiigerd. DM te de so ciaal-democratie ön practijlk! Arbeiders, wij maken de woorden van de öocialL'sÓiisclhe circulaire tot* de onze: „Niet door mopperen" zult ge uw toestand verbeteren en kiest daarom geen «ociaM-d emoe raat, die moppert en altijd maar door moppert, zoolang hij zelf geen verantwoordeLijkheid draagt; drie moppert in alle officieel» lichamen', in Kamer en Gemeenteraad, ppp zoodoende reclame tie maken voor zijn partij, om te verkrijgen-, dat de oppervlakkige massa hem met den vinger aanwijst als den man, van wien, je het toch maar hebben moet. Maar als je het inderdaad van -hem hebban moet, als hij een verantwoordelijke functie gaat bekleeden, dan begrijpt hij even goed as een ander, dat een Rijks- of Gemeentekas nieti onuitputtelijk te, don zijn z'n snorkende eischen plotse'ing ver stomd, dan te hij we zelden het reeds ineens ,,-verburgerlijkt". Arbeiders, dat de Christelijke partijen alles doen om den heersdhemden nood te flanigem het moge o. a. blijken uit het feit, dat het aan een- voorstel van Recht se he Raadsleden is to danken, dat de duurte-t/oesf.ag aan gameenteweikMeden en -ambtenaren op een hoog er bedrag is vast gesteld, dan bet oorspronkelijk voorstel beoogde. Waarlijk, de stoffelijke belangen der arbeider» zijn even goed toevertrouwd aan ide Christelijke afgevaardigden al» aan de sociaal-democratische -alleen si'iaan de laatste uit die „beflamgen der arbeiders" door markt-schreeuwerige reclame succe9 voor „de" partij. Wij hebben reeds opgemerkt, dat im I tegenover den vrijzinnigen candidaat den heer F. v. R o m b u r g h onzerzijds geen candidaat ris gesteld. In I zal ook de strijd niet moeilijk zijn, hoewel men er niet mag insluimeren. In III, waar do S. D. A. P. aöle krachten inspant* wordt echter ook .onzerzijds alle activiteit geëischt om den antirev. candidaat, den heer J. P. MULDER uit de stembus te krijgen. Kiezers, doet dus uw plicht. ue argevaaraigaen van den Griekschen generalen staf zijn met de generaals der geallieerden overeengekomen dat de strook tusschen Saloniki en Doiran aan de troepen der geallieerden zou worden overgelaten. Een Grieksche divisie is reeds teruggetrokken uit Langadha naar Seres. - De Bulgaren namen Doiran en en Gevgheli en verdreven de Entente- legers geheel uit Macedonië. - Het En- gelsche stoomschip „Pinegrove" is ge zonken. Van de oorlogsterreinen. Overzicht Het begihJt» ar voor de Geallieerden, op dea Balkan -steeds slechter uit te aleak Uit de berichten van, dlit oorLo-gstorreön blijkt, dat de - Entente-troepen hum terugtrekken- de (beweging nog voortdurend voortzetten en al- geschiedt dit nu nriet bepaald vrij willig, zooals (het ten onrechte d'oor de En- getecheffi wordt voorgesteld, zoo schijnt het expeditlie-leger zich to zullen bepalen tot het handhaven van hun steMngen op Grteksdh girondgebied. Tot het uiterste toe hebben -de Fnamsdheai gepoogd om zidh met de overblijfselen van heb Zuldeilijk Servische leger to vereemdgen, hetgeen ten slotte onmogelijk hleek. Deze Servische troepen hebben zidh nog geruiman tijd aan dein Baboena-pos, waar de strijd met zulk een hevigheid te gevoerd, weten te handhaven. Toen de Bulgaren echter ge noemden pas geforceerd hadden an Prilep hadden bezet, trokken zij in Zuidwestelij ke midhtrimg o$ Resna aan. De vlakte van Monastir was nu :n» helt betait der Bulga ren, dlie zoodoende de Fransohe stellingen tussdhen de Oerna en de Var dar in den f'ank konden bedreigen. Met groote cxn- stuimrigheid Veilen de Bu'garan, aan, brach ten het Fransch-Engetsdhe front tot wij ken en bezetten Demir Kapu, de .poort van het Vardar-dal. Het te dus in hoofdzaak de flankbad reriiging geweest, drie de Fran- schem tot teaiigt rekken heeft genoopt. De EngeOsdhe troepen, ander generaal Mun.ro, welke zich .heoi Noorden van Dod- ran bevonden, dat tihains evenals Gevgheli :»n handen der Bulga-ren is, vormden den .rechitervOeuigel van het Fransche leger en hadden hoofdzakelijk den aanval van de Duitsche ver storking onder Voai Gafliwitz te duchten. Over Vetes en Istip waren deze Duitsche troepen naar Strumnritoa opgerukt, om van daar den Engelsdhen vijand te bestoken. Het officieele Duitsche legerberichb meldt tegelijkertijd met de verovering van de grensplaatsen Doiran en Gevgheü, dat zrich op Maced/onischen bodem geen F-ranischman of Engelschman meer be vindt. De eerstvolgende Tegenberichten zul len ons dus mededeekin of de vervolging der Bnitenite-tnoepen door de Central en en Bulgaren ja dan neen op Grieksch grond gebied wordt voortgezet. De groote troepenbewegingen, dlie den laatsteen tijd in België plaats hebben, doem vermoeden, dat er weidra een groote slag zal geleverd worden op 'i Westel. oorlogs terrein. Dit veoimoeden wordt meg meer versterkt door het vofigenide bericht van een der Beli^ifeche „Tijd "-correspondenten: „Reeds drie weken geleden zijn er door Luxemburg en over Luik, vooral bij nachrtfc van het" Oosten mater het Westen begon nen. Nog grooter massa's schijnen van Mefz uit in derich t ing Sorissons te zijn ge zonden en warden langs het geheel» front in het Westen verdeeld. Deze troepenbe wegingen, die met het vervoer van gewel dige artiLlerte en groote voorraden ammu nitie gepaard gaan, schijnen in verband te staan met ernstige gebeurtenissen, wef'ke op het westelijk oorlogsterrein wor den voorbereid." Van de -andere oorLogstenre&nesn valt mieris bijzondere ite melden; de algemeen» toestand te onveranderd gebleven. Op Zee. Engelsch schip gezonken. Lloyd» meldt, dat het Engelsche s.s. „Pinegrove" gezonken is; van de beman ning werden 22 man gered. Op den Balkan. Griekenland en de Entente. Tusschen gedelegeerden van. den Griek schen Generalen Staf en generaals der ge allieerden heeft een bijeenkomst plaats ge had, met het gevolg dat de strook tusschen Saloniki en Doiran aan de geallieerden wordt overgelaten; de divisie van het Griek sch» leger, die te Langadha stond, is reeds teruggetrokken naar Seres. Het „Reuter"-bericht, waarvan wij giste ren melding maakten, schijnt dus juist te wezen: de troepen der Entente zullen Sa loniki niet verlaten. Frankrijk. Onpfoffing in oen kruitfabriek. Een vertraagd „Reuter"-telegram uit Havre d.d. 11 Dec. meld: Vanochtend is er in dé werkplaatsen van de kruitfabriek der -Belgische regeering to Gnajvilie, een voorstad van Havre, waar granaten wer den gevuld, een geweldige ontploffing ge weest. Het wenk was in vollen gang. Be halve fabrieksgebouwen zijn nabijgelegen huizen van het werkliedenpersoneel ver nield. Er zijn-110 dooden, o. w. 103 Beftgen, en o-ngeveer 1000 gewonden, waaronder vellen licht. Engeland. Tekort aan koopvaardijschepen. Heft tekort aan stoomschepen te in Enge lland zoo giroot, dat acht oude schepen in het Kanaal van Bristol de vorige week verkocht zijn met een wiinst van 3 mil-lioen gulden. In ZuM-Wales moesten de vorige week 7000 mijnwerkers werkeloos rondloop en, omdat er geen- schepen waren om de vrachten te vervoeren. Het bestuur der ..South Wattes Maners' Federation" heeift besloten, de aandacht van den minister van bhunienlanidiscftie zaken op dot feit ie vestigen en het scheepvaart vraagstuk in (heb Parlement ter sprake te brengen. Zuid-Afrika. De amnestie-debatten. Uiit Kaapstad wordt aan de Engelsche bladen geseind, dat na een discussie van acht dagen in den Volksraad het debat over de amnestie aan de rebellen te ver- leenen, geëindigd is. De heer Merriman stelde voor, de politiek in de rede van wh toss Sïü-JS-SiHtêSHJS? £$SS&b e&4fc lijk en in overeenstemming met de om standigheden in individueeie gevallen. Dit voorstel werd met 81 tegen 26 stem men goedgeeku-rd. De meerderheid bestond uit nationalisten. De Volksraad ging tot 14 Februari uit een. Verschillende oorlogsberichten. Pruisische verlfszen. De Pruisische verlieslljsten nos. 380 t/m 389 (15 Novem ber26 November) bevatten de namen van 65,340 gesneuvelden, gewonden en .vermis ten (vorig tiental lijsten 79,464). Sedert het begin van den oorlog zijn nu op- de Prui sische verlieslijsten 2,244,248 namen ver meld. Daarbij komen 237 Beiersche, 310 Wurtembergsche en 233 Saksische lijsten, benevens lijsten van de marine, en van in Turkschen dienst zijnde officieren en on derofficieren. Schorsfng der vleeschlooze dagen. In Saksen zal van 24 tot 31 December de be paling omtrent de vleeschlooze dagen niet van krach,t zijn; omtrent Pruisen is nog niets bepaald. Mosseten. In Oostfriesland neemt het gebruik van mosselen met den dag toe. Geregeld komen er zendingen uit België, aan, die daar zoowel door Duitsche als Holland so he schippers worden aange bracht. Kunstmatig bereide rubber. De „Frankfurter Ztg." zegt dat het een Duit sche fabriek is gelukt, goed bruikbare autobanden uit kunstmatig bereide rubber te vervaardigen. De Duitsche pers hecht veel gewicht aan deze uitvinding. In de „Vossische Ztg," wijdt een deskundige er een artikel aan en zegt het niet onmogelijk te achten dat we voor een omwenteling in de rubberwinning staan. Albaneezen in Engelschen dienst? Aan den „Berl. Lok. Anz." wordt uit Ween en bericht: „De Engelschen hebben personen naar Albanië gezonden om Albaneezen te werven voor den Engelschen dienst." Miniatuur-spoortreinen. In een Ame- rikaansch vakblad wordt medegedeeld, dat in de Ver. Staten en in Canada druk ge werkt wordt aan miniatuur-spoortreinen, bestemd voor den dienst te velde. Het zijn natuurlijk snel-spoortreintjes en volgens het blad zpuden er binnenkort 100 voor af levering gereed komen. De afmetingen zijn zóó klein, dat zij door tunnels onopgemerkt tot vlak bij de vuurlinie zullen kunnen rijden. Men verwacht groote resultaten van deze treintjes, die aan het front veel meer nut zullen kunnen hebben dan auto's. Buitenlandsche berichten. Tunnel vernield. Te Wonk is een tunnel van den in aan bouw zijnden spoorweg AkenViséTon gerenBrussel ingestort over een lengte van 500 meter. Vijf en twintig personen, die zich in de tunnel bevonden, werden gered. Het oproer te Sjanhai. uieiat de yBasler^Najhrichtodat het is aangesticht pan studeeren en een 10-taL Jap. studenten. Zij zijn verraden door twee mprine-officla- rem, die tot de revolutionairen hadden be hoord doch bekeerd waren en alles van de plannen afwisten. De studenten zijn voor t meerendeel gevangen genomen. In hun bezit werd 400,000 yen gevonden. Nederland en de Oorlog. De „Fr ie da". D» „Friaia" ris van Woensdagmorgen tot Donderdagaviorwl 4 uur in de Deal op gehouden,. De maal voor Nederland werd van boord gehaald; die voor Duitechi'.and en voor Turkije bleef onaangeroerd. Drie passagiers .worden als „vijandige vreemdelingen" meegenomen; één hunner kwam later terug; hij had kunnen bewij zen, Braziliaan te zijn. Ben vrouw, die van boord gehaald wend, was, naar het gerucht ging, een „gezochte spion". Donderdagavond walde de kapitein voor de Theems voor anker gaan. Dit werd aiiet toegestaan. Doorvaren of terug naar de reede van Deal. En teen er niet gauw FEUILLETON. MARGUERITE. EO) Een rilling van schrik voer door d» werkplaats. Carrère schudde zijn initeUtL- genten, mooien kop. Maar er kon geen woord over zijn lippen -komen; want te worden toeengezioindieaii uit deze fabriek, waarvoor hij met hartstocht had gewerkt, en tot wellker voorspoed hij veel had' bij gedragen, dajt schokte hem tot in het diepst van zijn zriefl. „Gij behoort niet meer tot de oneen/' aldus besloot Ouradau. „Heel goed," mompelde Carrère. „Mc behoor nriet meer tiot d» uwen." „Tegen heit einde van de maand kan Je, als naar gewoonte, je loon komen ont vangen... En gij, mijn vrienden, aan den aiheidl..." En de patroon, zijn amant verknoppend, keerde bedaard naar zijn bureau terug. Aaai de lange tafels hielden de werklieden 7/toh voMjvertg bertg met hun werk, om boo mogalrijk, heb zooeven gebeurde te /vergeten. Carrère had zijn hoed genomen; hij ver- iwisselde van boivenkleedlmig, en met zijn werkmanekM op den aren, verliet hij de .weikplaato, koortsachibiger dan hij wilde jBchijnen. In de zoal (bleef langen t.ijd een dof zwij gen heerechen. Alter blikken vestigden zich op Jacquce, die mi en dan met e enige be zorgdheid naar de deur gluurde Carrère zonj nooit veogeven, dat hem in tegenwdor- digheód van zijn kameraden., zulk een af- Iromit was aangedaan. Evenwel, om met zooveel onbeschaamdheid te handelen, moest hij zddh gesteand tot het kwade ge dreven gevoelen door de boodheid van eeuigen demon. Zag hij zridh reeds aan het hoofd van een ooncurreerende fabriek? Zou Caèsalfl te Maureïl-lac zrich met hem komen associëeren, tan erimde Ouradou's zaak te doen ondergaan? O, als Ounadou er in toestemde, om op die bandieten jacht te maken als op wilde dieren in heit woud, wat een goed en- nuttig weik zou daar mede worden, verricht!... Men zou Canals aanklagen, en zonder geld zouden de twee kornuiten n/tets kun nen uitrichten. Jacques begaf zich naar den patroon. Opnieuw spoorde hij hem aan tot weer wraak, tot een daad van wettige verdedi ging, maar uit goedhartigheid en voor zichtigheid weigerde Ouradou eens te meer. Thuis keurden Rodière en Marguerite de kloekheid van Jacques goed. Dienten gevolge, aangemoedigd door de ziel der familie, cfee evenwel een weinig beefde, drong Jacques aan tafel andermaal aan: „U moet dien dief aanklagen. CazaJs zal aanstonds bang worden, en het ge/Ld terug geven. Wij hebben slecht» onzen wiiA te too rnen, eenvoudiger dB eer niets!" „Neen, neen, dat ia niet eenvoudlig," ant woordde Ouradou op een toon van bitter heid, (Joor het gefvoett van zooveel teleur stelling »n verdriet gewekt. ,,Niet ik kan de misdrijven van mijn broer Cazails aan het Itoht brengen." „Maar wie dan, mijn hemel!" rriep Ro dière uit. „Mooi zool... (ik krijg thans iedereen te gen mijl" „Maar lieve papa... Luister naar Jac ques!" „Och, Jacques kan mijn angstwaMig- heden nriet begrijpen... bij is niet van onze f ami We." Die woorden van minachtring en spijtige bejegening deden het gemoed van Jacquea pijnlijk aan, en hij bleef zwijgen-. Al ware de aarde ondier zijn voeten weggezakt, hij had nriet meer schrik en ontstel tenia kun nen voelen. In zijn verbittering ging Ouradou voort: 'Nooit zal ük CaaaJs aanklagen.^ Hoe van den anderen kant hypotheek te dur ven nemen op zijne gioederen, die afkom stig zijn van een door mij hoog vereerd man, van mijn weldoener?In elk geval iB hot voor ons misschien, de ondergang." „Niemand zou Ouradou kwalijk nemen", sprak Rodière, „zoo hij een duivel aangaf, dbe overigens zelf door zijn wanordelijk heden, vroeger of later, den dlefstoi zal ufttbrengen, welken hij begaan heeft.. Zoo wij hem ntet tegenhouden, zal hij voort gaan met andere brarv» Meden te beroo- ven." Terwijl Rodière sprak, wrischte Ouradou het koude zweert, van. zijn voorhoo-M. Eens- klap» mcirktie hij op, dat Jacques, blijk baar bedroeifd, een somber stilzwijgen be waarde. Hij begreep nu, d-a/t hij den jonk man beleediligd had, en een gevoel van berouw en schaamte schokte he>m hevig. Niet verder niajan Rodière luisterend, zag hij berzorgd den jonkman aan/, wie Mar guerite genaderd was. om hem te troosten. En in een opfwel'iing van genegenheid rtak hij Jacques over de tafel heen de hand toe en drukte de brandende hand van dengene, dien hij zijn zoon noemde. ...Tiacquea," zei hij met trillende stem, „ik heb je beleedigd, vergeef het mij. Al drie smarten maken mij onlbil ijk. Jacques, je weet heel goed, d'aJt je wèl van onze fa milie bent." Jacquea rkh/tte op den miester zijn van levenskracht en van vreugde schitterende oogen. Hij kon nog ndefc spreken, maar zijn zwijgen ademde nu een geheel anderen geest. HOOFDSTUK IX. Ouradou had, zonder schandaal te ver wekken, op Caaals geweten willen wer ken, om hem zoodoende te noodmalkên, zoo niet het geleend», dan toch het gestoten geód te restiitueereo. Hij bekusftite enkele gemeenschappelijk» vntenden er mee, om daartoe bij Gazel» pogingen aan te wen den. doch drie pogingen mislukten allen zonder onderscheid. Em uit weerwraak ld at Gaaals allerlei klachten en bedrerigan gen hoeren. In een opwelling van hoog moed aanzeLde hij met meer, het op haren en snaren te zetten, hopende door zijn driestheid Ouradou een» te meer schrik aan te jagen. Op een October-moqgen kwam hij te MaurerilTae, in zijn woning, bij Carrère. Hem ziende vluchtte Madeleine in het ge bergte, als kon zij daardoor, aan de booze handelingen van drien duivel ontsnappen. Garrèle lette schier rui at meer op de beden. kingen», verwijten en smeekóngeo, van zijn vrouw. Verzekerd, dat zij op den dag van zijn suoes, waaraan hij niet twijfelde, van giansaher harte tot hem zou tenugkeeren, meende hij Madeöeiine de toegevendheid van hoog er staand wezen te moeten bewij zen, door hare aanvallen te verduren zon der protest. En hij hiad haar op zijn wijze lied. Hij liet haar de vrijheid in haar han delingen en gedachten, evenals ook hij deze vrijheid ten volle verlangde. Hij ontving GazaLs met geestdrift. „Aha! gij komt waarlijk niiet te vroeg," niep hij urilt. „Ik begon al te wanhop/en." „Dat kamt, zie je, vanwege je angstval ligheden," anitwoondde Oazabs met zijn zoetsappig gecoiclM. „Bal... Ik ben gewoon onze vijanden in het gezicht te zien.... Komaan, aan het werk!... Zoo we vóór den winter onze fa briek klaar wiütten hebben, wordt het hoog tijd." „Bouwen dM is heel mooi; maar de werklieden, je aanhangers, zullen zij je in de onderneming volgen?" „Ja. Ik vrees alleen dat Ouradou hen uüt kwaadheid zal wegjagen^ zoodira hij onze pogingen van onganrisaitie zriet. Een lange werkloosheid zou de weaiklaodcn kunnen venbiltiteran en hen tegen ons doen kieieneu. Onthoud u dus van alle praatjes, GazaJa." „Goed, goedl" antwoordde Cazals, wieme ijdeMheid zrich door drie raadgevingen van Carrère gekwetst gevoelde, eenrigszans ge raakt. Terstond zetten zij zich aan het wenk. Vóór den middag kwam een- aarwnemeir de eerste maatregelen nemen, om het huis van Cazala een completen herbouw te doen ondergaan. Den vto'genden dag, terwijl de metselaars hun stegere plaatsten, vertrok Cazals, om te Perpign-an de noodriige ge- gereedschappen Ite bestellen. ^Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1