wee de Blad.
ONDERWIJS.
Leger en Vloot.
Onder het Vergroot-glas.
JAARGANG No. 1861
M EcidóeJxe (Bou/tcmt
terdag 27 November 1915
HlNNENLAND.
r
nieuwe gezant bij Z. H. den Paus.
jk wij gisteren. in de stad hebben
[litineerd, is het Tweede/Kamerlid
O. F. A. M. van Nispeaii tot Se-
benoemd tolt buitengewoon en tij-
gezant bij Z. H. dein Paus. In ons
oer van gisteren hebben wij reeds
jvensschets van den wieuw-benoem-
Iteven.
„Tijd" teekent bij deze benoeming
>eilijk had d© Regeering voor de op-
e van den betreurden, eminenten
li imr. L. W. B. Regout, een keuze
sn doen, welke meer kans van sia-
iiedt voor d© deiicat© missie, toevea*-
rd aan een ftijdelijken gezant bij
den Paus. Jhr. mr. O. F. A. M. van
B tob Sevenaer immer9 bezit in het
jan allien, die. zijn politieke loopbaan
nabij hebben gevolgd, de wijsheid1,
tact. liet voorname be'ieid en al d©
Bigbeden, welke den diplomaat bij
nemiheid vormen. Bij herhaling is
lan door de hoogst-staande politici
ras dand JiuM© gebracht tijdens zijn
[a'oos Kamerpresidium, zijn advie-
hoose Staatscommissiën en bij zijn
nentairo redevoeringen. Evenals
aja betreurden voorganger, mag men
Jezen ede'iman, die een sieraad is van
Parlement! en did Katholieke partij
getuigen dat zijn gaven en ver-
i hem imet een renommee omge-
die een natuurlijken luister vormt
do verheven diplomatieke zending,
hem eerlang wordt toevertrouwd."
Nederlandach fabrikaat.
huisvrouw vertelt in het maand-
„Nederl. Fabrikaat''' hoe zij irt
lagen bekeerd was van eene, die on-
iend al wat ze noodig had kocht
1 zich om de herkomst te bekomme-
it een© die ging onderzoeken of ze
ingoed en ©ven goedkoop waren van
andschen oorsprong kon krijgen.
Ie artikelen is ze geslaagd, bij eeni-
he t. !\'e derlandsche kapitaal "aan "t©
zich meer gelegen te laten liggen
fe Nederlandsche nijverheid,
is in het blad een afdeeling geopen
de beantwoording van de vraag:
kan ik Nederlandseh fabrikaat koo-
Vervoer van eieren.
►ijnde 'beschadiging te voorkomen bij
vervoer van wagenladingen eieren
toor de S-.S. de volgend© voorschrif-
eeeven:
Bii voorkeur moeten wagens voorzien
laad- of schroef rem gebezigd' worden,
la 'binneralandsch verkeer zijn de wa
in beplakken met plakbriefjes „Eie-
Voorz'ichtig rangieeren" en :<n verkeer
ai door Duitschland met plakbrief-
„Eier. Vojsiehfrig rangierenf'. Dez©
«ieveiu zijn zoowel op) de kop- als op
iwanden, aan te brengen.
Bij het rangeeren van met een rem
tienen wagen moet de rem steeds be-
worden; het afetooten van wagens
rem is zooveel mogelijk te vermin
de aanname ten vervoer, zoowe-l van
leoed- als van stukgoed zendingen
zijn de colli te beplakken met een
irlef ..Eieren" gedrukt met roode let-
op wit papien
Vervoer voor St. Nico/aas.
wrband met het a.s. St. Nicola as-
feest zal de aannemóng en aflevering van
bestelgoederen op Zondag 5 December a.s.
worden geregeld als volgt:
le. Gewoon bestellgoed zal op dien dag,
evenals on andere Zondagen, niet ten
vervoer worden aangenomen;
2e. Bestelgoed1 snel vervoer zal op al!©
stations fniieit aan de factorijen) den ge
heel en, dag worden aangenomen, evenals
zulks op werkdagen geschiedt;
3a. De bestelling van aangekomen be-
stelgoederen zal geschieden als op andere
Zondagen.
Gratificatie S.S.-personeet.
I>e directeur der S.S. heeft besloten het
bedrag der gratificatie, welke in .Augus
tus 1.1. werd 'toegekend te weten 7 da
gen. bezoldiging voor hem, wiens bezeldi-
gsne wórdt uitbetaald over al!© dagen per
week en 6 dagen bezoldiging wiens bezol
diging wordt uitbetaald over zes dagen
per week alsnog aan te vul'len met een
gelijk bedrag als reeds genoten, met dien
verstande, dat de gratificatie, na aanvul
ling als hierboven bedoeld, ten minst© zal
bedrasen f 6.25 voor wachteressen en
loopjongens, en f25.voor rleder ander
tot. bovenbedoeld personeel behoorende.
H<t bedrag, waarmede d© gratificatie
krachtens vorenstaande wordt aangevuld,
z'all worden uitbetaald 5n den loop van
December 1915.
Patronaten en Vakonderwijs.
Door het bestuur van het Centraal Co
mité tot bevordering van R. K. Patro-
naatsbelangen is aan den Minister van.
Binnenlandscbe Zaken een adres verzon
den in zake het wetsontwerp tot regeling
van het vakonderwijs, waarin o. m.
wordt gezegd:
,,dat zij met groote belangstelling ken
nis hebben genomen van het ingediende
Wetsontwerp: „Regeling van het vakon
derwijs";
,,dat zij om wille van dat deel der school
vrije mannelijke jeugd, waarover de bij
het Centraal Comité voornoemd aangeslo
ten R. K. Jongens-patronaten hunne be
scherming uitstrekken, ten hoogst© waar-
deeren het in dat ontwerp van wet getoon
de streven om de vakopleiding, zoowel
door het vakschool-onderwijs als door het
vak-onderwiis volgens het leerllnestelseL
-bc-öcvuiuereii"
dat het Centraal Comité voornoemd bij
nadere studie van het wetsontwerp meent
bezwaren te moeten inbrengen tegen de
bepalingen vervat in art. 14 en 38/2 van
genoemd wetsontwerp;
dat zij de vrijheid nemen Uwe Excellen
tie dringend te verzoeken;
lo. in art. 14 de bepaling te laten ver
vallen, dat aan bijzondere vakschoien, ten
einde voor subsidieering in aanmerking
te okmen, moeten worden toegelaten leer
lingen „van beiderlei kunne";
2o. a., art. 38/2 zóó te wijzigen,*dat niet
door den met de invoering der wet belas
ten. Minister, doch door de wet zelf wor
den ,?aangewezen" de rechtspersoonlijk
heid bezittende instellingen of vereenigin-
gen, waaraan de in art. 38/2 bedoelde sub
sidie kan worden verleend;
b. en dat voor de in art. 38/2 bedoelde
vereenigingen of instellingen welke
geen dagvakschool in stand houden
niet slechts „de mogelijkheid worde open
gelaten, dat zij voor de subsidie in aan
merking worden gebracht," doch dat zij»
overeenkomstig art. 38/2 van het wets
ontwerp daarvoor op gelijke wijze in aan
merking komen als de vereenigingen of
instellingen, welke een dagvakschool in
stand houden.
't Welk doende enz.
W. VAN STEE, voorz. Voorburg.
W. H. DE GRIJS, secr. Assen".
Van alies Wat.
kpraatje.
voorgestelde belasting op de vooma-
heeft aanleiding gegeven tot heel
opmerkingen, nu juist niet in de bla-
maar ineer onder de „onderonsjes",
ibatkist zal er niet door gevuld wor-
iegt de een, want ik noem mijn toe
eigen zoon of dochter alleen Piet of
ila; de uitvoering der wet zal na-
ijk weer een nieuwe afdeeling aan
Buigelijken Stand in het leven roepen,
Wh ander, en dat beteekent meer
'naren, dat kosten medebrengt. Hoe-
*ai die 'belasting ten slotte aan het
opleveren? Er zijn inderdaad tal van
ijkheden. Er zijn tal van Jansen,
•on, Smit door het geheele land,
ttboven heeft iedere gemeente ver
ende familiën, wier namen soms in
"nderd loopen. Jan en Piet Janssen,
I6 «n Anna Smit, tot in het oneindige,
'men een adresboek op, dan doet men
Tover spoedig dicht, want erzijnzoo-
Jansens die Jan en zooveel Smits die
heeten. Daarenboven voor de amb-
Kn, die de kiezerslijst op moeten
en -voor de kiesvereenigingen, die
schaapjes bij moeten houden, een
orn in de war te geraken en wan
ts worden. Het werk wordt toch ai
•bbeld als de vrouwen stemrecht krij-
B zullen onbezoldigde rijks veld wach-
eö politieagenten heel wat werk krij-
proces-verbalen zullen heel se-
1 moeien worden gesteld om later te
bewijzen, dat men met Jan Jansen van 1
hoog. en niet van 2 hoog te doen heeft ge
had.
De belasting zien wij nog niet in het
Staatsbladen wel omdat de toekomstige
vaders en moeders hun kinderen vanwege
de kosten maar één naam zullen geven en
•omdat men op zal zien tegen de admini
stratieve rompslomp.
Mochten de heeren in Den Haag er an
ders over denken, dan zal de wet voor het
vrouwelijk geslacht tenminste Gen aange
name zijde hebben. Evenals in Limburg
zullen de mannen in de andere provinciën
er toe overgaan achter hun naam, die
van de vrouw te voerenHebben de
vrouwen tegen dien tijd kiesrecht, dan
zijn wij er vast van overtuigd, dat zij zich
zullen uitspreken voor een voornamenbe-
lasting. Dan zijn zij er zeker van, eenmaal
tot lid van het Parlement, Staten of Ge
meenteraad gekozen, tenminste ook een
stuk van hun naam in stukken en cou
ranten te lezen en niet die van den man
alleen.
PEDROSER.
Gedachten.
Het is altijd een onaangename zaak te
moeten breken met een meening, die w
lang gekoesterd heeft; maar de fout schuilt
hierin, dat men haar eenmaal aannam
.zonder voldoend onderzoek.
Ledigheid is de moeder van tal van on
deugden. Zij is een vergiftige bron, waar
uit allerlei besmettelijke, zondige dampen
opstijgen, die niet alleen den enkelen
mensch, maar vaak zijn geheele omgeving
besmetten.
Aan de Memorie van Toelichting, welke
bij dit adres is gevoegd wordt het volgen
de ontleend:
„De artikelen uit het wetsontwerp „Re
geling van het vakonderwijs", waartegen
het Centraal Comité tot bevordering van
Roomsch-Kaholieke Patronaatsbelangen
in Nederland meent eenige bezwaren on
der de aandacht van Uwe Excellentie t©
moeten brengen, zijn de artikelen 14
en 38/2.
„Deze twee artikelen staan in nauw
verband met een der doeleinden, wier be
reiking de vereenigingen nastreven, waar
van het Centraal Comité voornoemd, d©
vertegenwoordiger is, in.l. do R. K. Jon
genspatronaten. Doel dier patronaten, is
onder meer: de maatschappelijke vorming
te bevorderen van de R. K. mannelijke
schoolvrije jeugd. Als middel daarvoor
worden genoemd: het bevorderen der deel
name aan herhalings- en voortgezet onder
wijs, vakcursussen, enz.; en zoo noodig of
gewenscht daartoe gelegenheid te openen,
de jongens voor te lichten of bij te staan in
de keuze van een vak, het zoeken van een
patroon, het aanschaffen van gereedschap,
het nagaan van hunne vorderingen, enz.
Gevolg van de bemoeiingen der R. K. Jon
genspatronaten ia geweest de oprichting
van 48 teekenscholen voor voorbereidend
teekenonderwijs met 1239 leerlingen en 43
vakteekenschol en met 1320 leerlingen.
Het getal der bij het Centraal Comité
aangesloten jongenspatronaten bedroeg in
April 1914 210 met 14075 jongensleden,
voor zoover dat getal bekend was doch
mocht toen reeds met de niet aangesloten
ne geacht worden pl.m. 235 te zijn met plm
17.000 jongensleden."
Volgens het wetsontwerp aldus wordt
daarna aangevoerd zal geen subsidie
worden verband aan een bijzonder© vak
school, tenzij a leerlingen van iedere Gods
dienstige gezindte tot de school worden
toegelaten, b. leerlingen van beiderlei ge
slacht. Al zijn reeds aan het voldoen aan
het sub a. genoemde besvaren verbonden,
de toevoeging sub b maakt die bezwaren
zoo ernstig, dat, blijft die bepaling ge
handhaafd, vele bestaande of nog op te
richten bijzondere vakscholen enz. van het
verkrijgen van subsidie zullen moet©n af
zien. Het bijeenbrengen toch van perso
nen van verschillend geslacht en daarbij
van verschillend Godsdienstige gezindte ia
zoo in strijd met de Godsdienstig-zedelijko
hftlnnp-r. 11 114». De*
sturen van Katholieke inrichtingen van
onderwijs het verplicht stelle«n daarvan
nimmer zullen kunnen accepteeren.
De landstorm.
Naar d© „Msb." verneemt., zal de land
stormlichting 1915 reeds op 9 en 10 Dec.
van de depóts overgaan naar het veldle
ger.
Gemengde berichten.
Hoofdbuis gesprongen. Donderdag
avond sprong de hoofdhuis van de Water
leiding op de Munt tie Rotterdam, en, sprong
het water een huis hoog. Een agent van
politie dekte het gat tijdelijk af met een
kar, waardoor de huizen tegen water
schade beschermd werden, totdat de buis
kon worden afgesloten.
Inbraak. Te Haarlem is ingebroken
in het kantoor van den lieer Caderius van
Veen, meubelfabrikant in de Zijlstraat.
Getracht is de brandkast te forceeren,
maar dit mislukte. Er wordt slechts één
gulden vermist, die in de keuken lag. In
het aangrenzende magazijn in goud- en
zilverwerken van den heer Kreek is gister
nacht een ruit verbrijzeld en uit de étalage
een kussen met 71 gouden ringen van
f 4 tot f 15 per stuk gestolen. De lieer Kreek
ls tegen inbraak verzekerd.
Diefstal. Te Amsterdam i9 aangehou
den en naar Rotterdam, waar hij vroeger
woonde, overgebracht de behanger N. V. 34
jaar. Hij wordt verdacht van diefstal van
zilveren lepels en,vorken, ten nadeele van
zijn vroegere kostbaas, E., aan de lage
Oostzeedijk, van verduistering van meubi
lair ten nadeele van de firma Katan in de
Göudschestraat en van diefstal van een zil
veren dameshorloge ten nadeele van D. M.
aan de lage Oostzeedijk.
Aangehouden. To Woudenberg zijn
door de politie drie knapen aangehouden,
welke waren weggelóopen uit de stichting
Kindorzorg te Amersfoort en naar Duitsch
land de wijk wilden neinen.
Vondst. Bij het afbreken van een
oude boerenwoning van den heer G. M.
van Houweling te Peursum zijn In den
grond twee potten met geldstukken uit den
tijd van Koning Willem II gevoodem
De eene pot was gevuld met gouden, de
andere met zilveren munten, alles ter
waarde van ongeveer f 1700.
Moord? Gistermorgen circa 8 uur 1©
in "het portaal van het pakhuis van C. H.
Wouters in de Herderinneatroat 3a, 1©
Rotterdam, aam don voet van de trap,
die naar het kantoor voert, gevonden het
lijk van M. Ph. VcirspuiJ. De ongelukkige
di© in dienst was bij Wouters ©n in de
Davidstraat 51a woonde, was, tegen zijn
gewoonte, Donderdagavond niet thuis ge
komen en ook den geheelen nacht bleef
hij afwezig.
Toen men het lijk vond, bleek bij nader
onderzoek, dat uit den buitenzak van
's mans jas ©en t&SCh mot f 9-4.15 was uit
gesneden. Ook de bNeutels van het pak
huis, di© hij steeds hij zich had, waren
verdwenen. Aan het gelaat zag men een
blauwe plek, terwijl zich ook aan den
hals blauwe plekken vértoonden. De
berooving en de blauwe iitteekens doen
vermoeden, dat men hier niet een moord
te doen heeft. Vermoede'ijk is het slacht
offer geworgd.
Dr. Mees. die den dood constateerde,
kon evenwel 'de oorzaak ervan niet vast
stellen en beval overbrenging naar het
ziekenhuis ter gerechtelijk© schouwing.
(Maasb.)
Brutaal. Bij den heer II. de Wilde
aan de Turfmarkt te Haarlem was een
kastregteter ontvreemd, terwijl de f ami'de
aan tafel was. Donderdagmorgen ontving
hij een met verdraaide hand geschreven
brief, waarin werd medegedeeld, dat de
kassa te vinden ia in het Zuider Buiten
Spaarne tegenover de Bakkerstraat.
Aangehouden. De koopman L. te
Delft, d:e weigerde den curator fcn zijn
faillissement imlichtingen te geven, is op
•last van den officier van justitie door de
recherche aangehouden, en naar het huis
van bewaring te 's-Gravenhage overge
bracht.
Kerkdiefstal. Donderdagnacht heeft
zich een mütitaiir an de R. K. kerk te Stra
tum laten, ontsluiten on een offerblok ge
licht. Des morgens wist do dief, di© ver
borgen zat in een biechtstoel, ongemerkt
te ontkomen.
Raadslid af. Door Gedeputeerde
Staten van Friesland, ia het raadslid A.
Boema. uit Deinstea'land, van zijn raads-
Mdmaatschap van de gemeente Lemmer
vervallen verklaard wegens verboden le
vering aan. de gemeente.
Ontploffing in een zeepfabriek. Te
Soerobaia had in een Chineesche zeepfa
briek te Tjantian een ontploffing plaats,
waardoor de geheeóe kookinrichting uit
een spatte en ©en gedeelte van het dak
weggeslagen werd. De Chineesche en Inr
landsche stoker em'efcn Inlandseh© Vrouw
.werden met crnsltige brandwonden opge
nomen in het stadsziekenhuis.
XXIV.
Een reclamo-vergaderlng.
De afd. Leiden van den Ned. Bond vaa
Werklieden, in Openbare Dien-sten eai
Bedrijven en van den Alg. Ned. Ambtena-
renbond heeft deze week in de Nutszoal
een protestvergadering gehouden tegen hel
proeadvies van B. en W. vun Leiden to
zak© den duurtetoeolag. J)e zaal was
stampvol, er waren vo.e werklieden e»n'
beambten in diensfj van de gemeente, dp
Bond van politieagenten, was zelfs oflb
cieel vertegenwoordigd.
Wij hadden verwacht dat de spreker^
de heeren L. Buurman en F. S. NoordU
hoff, hot praeadvles aan ©en zakelijk#
critiek hadden onderworpen. Er werd
wol over het praeadvles gesproken. Uci>
haaldelijk ©chter weken do sprekers vaa
hun betoog af, werden de aanwezigen
afgeleid van de zaak waarover het ging
ii.l. „het praeadvles van B. en W. inziks
den du uit ©toeslag" en gebracht oa
andere wegen. Velen, di© dan ooft
gekomen waren om iets te hooran ovef
het praeadvies van B. en W., raakten 'J#
kluts kwijt en vroegen zich af: Hoe bob
ben wij het nu eigenlijk? Die spreker#
draaien, springen van dem hak op tien
tak.
Voor hen echter, die dergelijko verga
deringen meer hebben bijgewoond, wat
dit geen nieuwtje. Het oude beproefd#
middel werd weer toegepast. Als eerst d#
zaal maar vol ls, dan hebben wij de. me«>
schen -en kunnen wij zoggen wab wij wil*
len. Nu. de sprekers hebben dan ook ge
zegd, wat z ij op hun hart hadden. Dl#
Leutsche gemeenteraadsleden, die deugden
eigenlijk geen van allen; van alle partijen,
uitgezonderd één, was absoluut niets t#
venvachten. Eén partij, de S. D. A. P.#
dat was j e partij: die maakt© van d#
aarde een paradijs; de uanwezigen moee
ten dan ook uit alle macht zorgen, dat de
candidaten van de S. D. A. P. in den
raad gekozen werden. Ik dacht dat d#
©prekers het over het praeadvles van B.
en W. zouden hebben, hoorden, wij enkele
personen na de vergadering zeggen. Hel
ls te hopen, dat die personen ontgoocheld
zijn. Voor de zooveolst© maal is weer be
wezen, dat de neutraliteit in dergelijk#
vereenigingen ver te zoeken is. Zij zijn d#
bijwagens van de S. D. A. P. Zij worden
gebruikt om reclame te maken voor d#
beginselen' en candidaten van de S. D.
A. P. Ridderlijker was hot .zich aan t#
dienen als de dienares van de S. D. A. P.,
dan zich te verschuilen achter het mom
van neutraliteit.
Voor de zooveelste maal is weer bewe
zen, dat christelijke ori katholieke arbei
ders ©n beambten ook ln gemeentedienst
in dergelijke neutrale! vereenigingen
niet tehuis behooren.
De duurtetoeslag.
De gemeentewerklieden on beambten in
dienst van de gemeente Lelden zullen,
wanneer zij voor de waarheid uit willen
eui durven komen, moeten erkennen, dat
niettegenstaande het soclalistischo go-
schreeuw op bovengenoemde vergadering
hun belangen in do vergadering van
den raad voldoende behartigd zijn, speciaal
door de heeren Aalberse en Vergouwen ©n
de andere onderteekenaars van het amen
dement. om -aan beambten eii werklieden
mot een salaris beneden de f 81)0 ©en duur
te toeslag t© geven van f 2.40 pfw
kind en per maand. Nu te het best ta
verklaren dat zij, die nietgetrouwd zijn
of geen kinderen hebben, teleurgesteld zlja
in hun verwachtingen. Maar ieder mensch,
die rechtvaardig en billijk oordeelt, zal
moeten toegeven dat dan absoluut sprake
was geweest van een bevoorrechting van
een zekere categorie monschen door d#
gemeente boven anderen. Wilde de ge-
Tijd is het kapitaal, dat ieder sterveling
bij zijn geboorte ontvangt; maar ook de
schat, waarvan hij rekenschap moet af
leggen.
Levensvermaak is toevallig en van uiter
lijke omstandigheden afhankelijk; levens
vreugde is karaktersterkte, vaak gezond
heid, altijd kracht.
Iemands vertrouwen 9chenden is een
misdaad. Het goed vertrouwen, dus ge
schokt, wordt voortaan ook aan anderen
ontzegd, wien het goed had kunnen doen.
Wijs zijn wij, wanneer wij in tevreden
heid niet meer van het leven verlangen,
dan wij tot een voldoening gevend be
staan noodig hebben. Wijs zijn wij, wan
neer wij deze voldoening niet zoeken in
het bevredigen, maar in het matigen van
onze wenschen. Het najagen van rijkdom
en aanzien geeft op zichzelf geen geluk,
geen voldoening, moot dus niet het doel
onzer wenschen zijn, al is gepast streven
naar verbetering van positie geenszins af
te keuren.
Nagels knippen.
Wat moet een moeaer toch al niet weten,
wil ze liaar kinderen in alle opzichten heit
goede Ieeren. Als ze zoo Zaterdagsavonds
in de badkamer zitten en moeder doet de
nagels van de teenen, weet ze dan wel
hoe zij ze nooit en hoe zij ze altijd moet
knippen? Welnu, knip nooit de hoekjes
van d© nagete uit, knip dus nooit den.
nagel rond. maar knip altijd in rechte
I lijn. Dan groeien geen nagels in de tee-
nen, en behoeft het kind later geen pijn
te lijden. Hebt ge nu al een tijd. verkeerd
geknipt, zondig dah niet meer, maar
knip voortaan alleen recht. Gij kunt dan
nog veel herstellen.
Een scheenpoetsmachine.
Onze Keetjes en Naatjes krijgen het 1"
langer hoe makkelijker. De aardappelen
worden machinaal geschild. Nu heeft ze
al niet eens meer schoenen le poetsen. Dat
geschiedt eloctrisch. Een kleine electro
motor houdt een aantal borstels in bewe
ging. Men houdt den schoen eenvoudig
vast, door er^cle hand in te steken en laat
er eeist voor de bewerkingen van een
ruwen borstel ai het vuil van verwijde
ren». Dan komt de insmeerborstel aan de
beurt en, daarna een zacht© of vilten bor
stel.
Op deze wijze poetst men honderd paar
schoenen per uur.
Kunstmatige regen.
In Duitschland zijn, zooals het tijd
schrift der vereeniging van Duitsche in
genieurs meedeelt, reeds geruimen tijd
proeven genomen met kunstmatige re
gen. Bouwland heeft heel veel water noo
dig, voor een goede oogst wel 400500 L.
op 1 M2. oppervlakte. De meeste streken
in West-Europa hebben wel ongeveer zoo'n
regenval, maar een groot deel hiervan
gaat verloren. Door liet kunstmatig „be
regenen" van akkers wordt de oogst veel
grooter. Berekeningen van de Landwirt-
schnftskammea- te Brandenborg toonden
aAn, dat in 1913, oen zeer rijk regerijaar,
door een kunstregen van 30 m.M. de haver-
oosgt met 36 pCt. en de aardappeloogst
met 2837 pCt. gestegen was. De onkosten
om 1 M2. land met water te besproeien,
bedragen 6.9 pfennig, dus ruim 4 cemt,
terwijl de waarde van de opbrengst met
30, 6— 40 pfennig vermeerderde. In 1913
was op dat zelfde stuk grond bij een kunst»
matige regenval van 30 m.M. de rogge en
gerst met 50 pCt. verhoogd. Het kunstma»
tig beregende land was evenveel cn mol
dezelfde stoffen bemest als een niet be
werkt stuk land, zoodat de hoogere op
brengt uitsluitend aan do beregening t©
danken is. Men ziet dus, da4 de kunatma*
tlge beregening, oen term, di© ook w#l
eens verbeterd mag worden, technisch
uitvoerbaar en zeer voordeelig is.
Hyphenated—Americans.
Voor velen zal d© betcekeuis van d#
nieuwe uitdrukking Hyphenated-Ameri
cans, geheel onbekend zijn. Deze nieuw#
phrase ..A new coined expreeslon" heeft
zijn ontstaan aan dezen oorlog te dam-
ken, en is hoofdzakelijk gericht tegen d#
Duitsche Amerikanen, ofschoon ieder#
Amcri-kaaji met een „Hyphen" (het ver
bind ingsteeken tusschen twee woord«4|
een Hyphenate-American U, zooals bij#j
Irish-American, Italian-American, Ri»
sian-Arnorican etc. ets. A Hyphen ate-Am®»
rlcan is verder en hoofdzakelijk iemand^
dien d© belangen van het land zijner g»
boorte nader liggen dan die van het land
dat hij geadopteerd heeft. Dit volgen# d#
nieuwe conceptie van de term. Met ande
re woorden diegene die de belangen vaö
Amerika niet in de allereerste plaats b*
hartlgt. „Hdbl."