27 BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. No 1867 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering bet GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze uien II cent per week, fl.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaaL Afzonderlijke nummers cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent ZATERDAG NOVEMBER. 1915. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cenl ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bi] contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent. nummer beslaal uil vier iden en het geïllustreerd mdagsblad. Voor Z. H. den Paus. Vorig bedrag 738.94 io far ends veen, P. K. 2.50 eiswoude-Rijndijk, N. N.( tot fenis der zielen van overleden iders 10. gtnade. N. N., voor de ga'oo- ïd zielen 1-— imvoude. Tea* eere van den, AntfMiius van Padua, opdat spoedig gezond worde 0.25 vrwoude. Op hoop van goede itkomst 1- S. opdat v.rede spoedig intrede 1. |en, Een, .eere-saluut aan Z. den Paus door de leden van R. K. Onderofföciersvëreeni- St. Mauritius 10. f 764.6 Neutrale Courant in het Katholieke gezin. neutrale courant in het Katflio-lieke n... Wij spreken bier niet van de !d- >k>, de posiitief, de beslist anti-K atho- 9.courant deze toch wordt jiii be- k k e il ij k weinig Katholieke geziin- (hoewel. toch nog, heilaas, in voel te ■to62el'alien. In veel meer Katholieke uneai komt echter het neutrale blad» jver dien gast in de Katholieke gezin- v.illen wij weer eens het een en an- Kggen, omdat mog weer telkens blijkt, V-c-rtrcTü-rt^in.iithu. i.j>n tvinwruaral karakter Met schijnen te kennen." ïc. de administraties van de Kafho'ie- bladen, die de abonné^-llijlst bijhouw ook die van ons blad zullen alle •*n gertuigen, dat het besef, dat in een boliek gezin uitsluitend een Katho- ceurant thuis hooa-t, steeds die- r doordringt, maar't kon, 't as t toch be.ter, niet op de eerste its dm' liet bijzonder belang van do tolieke pers zelf, doch allereerst het algemebn Katholiek ang. et a'.'cenieen Katholiek belang eischt, ia een, Katholiek gezin als algemeen e tl uitsluitend een Katholieke courant ilt gelezen.... Deze stelling klinkt müis- ien enkelen wat tte bout, wat to over- ven. Dezulken moeten ons er echter van verdenken, dat de sympathie de eigen zaak, voor de Roomsche ons naar krachtiger termen doet oen, dan met de waarheid zou over- emmen. Overdrijving schaadt r zoo als d, ook hier en hier zou overdrij- bovendien ook beslist ongeoorloofd ij spreken dus volgens onze vaste frtuiging, wanneer wij beweren, het lezen van neutrale bladen in Ka- ieke gezinnen rechtstreeks indruischt a het algemeen Katholiek belang, waarom'? »r de lezing van neutrale couranten ifen maai al te gemakkelijk Ka- eken 'gekweekt, die, naar liet 'lijke ,te oordeelen, koud noch goed nóch "slecht zijn. fwr de lezing van neutrale couranten dl geknakt, de d u r f om in het open de consequenties .uit zijn Katholieke ioselen, te trekken, om in het maat-* ippoliïke voor zijn Roomsth geloof uit omen, icn het, zoo noodlig, te verdedi- wordt verzwakt de belangstel- s voor hot volle Roomsche leven, fa dat zich openbaart op ieder terrein liet menschelijk streven en werken, door den geest van hun neutraal blad drongen Katholieken sluiten zwakheid en misschien zelfs beginsel! hun Katholieke cipes bniten het gemeen schaps- r|: zij laten zich er althans niet door o'eri en begeesteren. >o men een dcrgelijken geestestoestand it zou hebben waargenomen bij perso- die een, rve^Katholiek dagblad ate 1 ii f b a d beschouwen dan zou toch ui't de beschouwing van de al- W'Tirmensehelijke eigenschappen tot besluit komen, dak het. zoo moet althans als algemeens regel, hegrijpe ons hier goed: Wij doelen niet ij z o n d e r e gevallen. Wij stellen eon naar onze meêning algemeen ohijnsel, waarop misschien wel of andere uitzondering is neut ra te da gblad zei* hun immers 'ijks van alles doorelkander voor, jj'*r en daar een opgepikt „Roomsch'* jktje er tusschen. Een of andere ^denis. een .of ander fe.it. wordt goed '•Mht genoemd, naar gelang' de lich ting van het partij-blad, waaraan het is ontleend, naar gelang de kleur van de vergadering, waarop het is besproken. Of het nu werkelijkheid goed of slecht is de vluchtige eouranten-'ezer moet daarover ael( maar beslissen, terwijl hij intusschen door de wijze, waarop het in het neutrale blad wordt voorgesteld, reeds naar de een of andere zijde is be vooroordeeld. Waar kan de neutrate-cou- rantdezeu' oeni.g 'houvast, cenige leiding vinden, om do vraagstukken, ingewikkel de en eenvoudige, van den dag te beoor- deelen. om deze te .toeteen aan zijn Ka tholieke beginselen. De neutraile courant brengt, dus een ge vaar met zich mede door wat hij de lezers niet biedt, of, beter gezegd, door het gemis aan beginselen. Wii aarzelen echter geen oogenblik om te beweren, dat elk neutraal blad ook .gevaarlijk is. omdat het iin de een of an dere rubriek positief beginselen; pro pageert. die anti-Katholiek zijn. Hoe wordt om slechts een voorbeeld te noe men in de tooneeLiecensies van menlig neutraal blad dikwijls .luchtig en los, soms zelf lachend en schertsend, gespro ken over in tooneetetukken voorkomende verhoudingen., dlte de Katholiek.... zonde noemt. En wordt zoo niet in den Katho lieken lezer gemakkelijk ondermijnd dat dédain, die verachting, waarmede een •Katholiek hoewel wars van aMe pliailL- zeïsche schijnheiligheid de zonde be oordeelt; wordt zoo niet in den Katholie ken lezer gemakkelijk besmeurd dat res pect: die eerbied voor zedelijke schoon heid! Wij stippen hier hechts de gevaren van de neutiraJe-couranten-lfctuur aan. Wje een tegenovergestelde meening tot -nu toe mocht hebben aangehangen, overwege eens, wat wij hier heel in het kort hebben aangegeven. Verwondering moet het wekken, dat zelfs vooraanstaande Katholieken zich bij luin .propaganda voor de Katholieke pars laten misleiden door het argument, dat de Katholieke courant achterstaat bij de neutrale. Zoowel de groeitere als de kleinere Ka tholieke pers lis in vlugheid en volledig heid van nieuwsberichten Met de mindere van de nieLKatholiekel liet afkeuren en afbreken van de Katho lieke pers geschiedt met dezelfde ..argu menten" a.ls de bestjjding en het verzet tegen de Katholieke school en de Katholieke vereenigingen; ook deze zou den, immers, naar door sommigen wordt beweerd, minderwaardig zijn.... De diepste grond van al die antipathie is deze: Al te menschel ijke ondernemingen heb ben haar schaduwzijde ooik natuurlijk een' Katholieke courant. Waar nu geen Üefde heersc-Wt in dit geval: liefde voor de Katholieke belangen wordt al leen de schaduwzijde bemerkt en ontgaat de 'lichtzitde heel en ad de aandacht De Duitsch-Oostenrijksch-Hongaarsche legers zijn meester van het Merenveld. De aan de Boven-Drina strijdende Oostenrijksch-Hongaarsche troepen heb ben Cajnica genomen. -- Naar „Reuter" meldt, hebben Oostenrijk en Duitschland gezamenlijk aan Roemenië verzocht oor logsschepen door te laten in het Roe- meensche Donau-gedeeite. Dit verzoek zou door Roemenië van de hand zijn gewezen. -- Lord Kitchener is te Rome aangekomen. Van het Westelijk oorlogsterrein. Overzicht In Frankrijk en België wordt nog steeds gevochten, evenwel zonder dat een resul taat wordt bereikt. liet grootscli ingezette offensief van eenigo weken geleden is op niets uitgeloopen, behalve dat 'do door de Franschen veroverde stellingen in Cham pagne tot nu toe door de Duitschers nog niet heroverd zijn. Op het Engelsche front bij La Bassée is sinds vele dagen geen ver andering ingetreden; dit gevechtsgebied wordt nauwelijks meer in de legerbei ich- ten vermeld. Van het Oostelijk oorlogsterrein. Overzicht. In Rusland wordt nog steeds hard ge- Vochten. voorail in- het noorden, voor Du- mibu rg en -Riga. De ..Times"-coi'rosptuidenti maakt de opmerking, dat ui't de gevechten bij l'ex- küll.' Friedrichstadt en Jaccbstadt duide lijk gebleken is, dat de Dtiitechers nog niet de hoop hebben opgegeven Dunaburg te nemen. Zij hebben zich daar nog niet voor de wintercampag.no ingericht, inte gendeel pogen zij nog steeds zoowel Riga als Dunaburg in hun macht te brengen. In het geheole middengebied wordt schijnbaar niet meer gevochten. Tusschen Njemen en P rip jet heerarht een toestand die onverklaarbaar Is, inaar die sedert weken mi de dagC'ijksche legerberichten wordt aangegeven mét: ..niets nieuws," of ..de toestand' is onveranderd". Ten zuiden van de moerassen echter, vooral aan de Styr en do Strypia, worden nog herhaaldelijk gevechten geleverd, met afwistend succes. De Russen), kite op den westelijken oever van de Strypa stel lingen hadden ingenomen, én door (Ie Oosten.rijksche troepen van daar naar den oosteliiken oever waren gedreven, deden een aanval op de t.roepèn, die zich tus schen het dorp Siuiiekowtsje en de rivier hadden opgesteld en slaagden er, volgens het Russisch bericht, in, die troepen tot aan de rivier terug le slaan* en aanzien lijke verliezen toe te brengen. Van het Zuidelijk oorlogsterrein. Overzicht Op de hoogvlakte van Doberdo en in Görz houden de Oostenrijkers nog steeds srtand. Görz zonder die hoogvlakte heeft geen waaide en rnet de Doberdo-vlukte vaèt -ook Görz. De Italianen dringen hier echter steeds meer en meer op. Hoogst waarschijnlijk zijn zij versterkt met troe pen uit Tyröl, waar in verband met den winter het krijgsbedrijf eenigszins tot stilstand as gekomen. Het 'is de vraag of de Oostenrijkers zich nog larig zullen kun nen handhaven, a4s zij geen versterkingen kt i iee.n Van het Zuidoostelijk ooriogsterrein. rro; Means (teil :.rook van Ser vië, lan,gs do gren.s van Montenegro en Albanië^en een ktem ged'eé.'të van Zuid- Macedonie zijn nog onbezet. Het Oosten- ■riilcsche stafbeuicht meldt, dat het Merel veld thans in zijn geheel in het bezit der Verbondenen ré gekomen. De Servische achterhoede wordt ten Zuidwesten van •vfitrowltea verder veivogd, terwijl do uit het Noorden aangerukte Durtsch-Oos- tenrijksche troepen ten Zuiden van Nori Bazar de 'hoogten der Mecra-Planina aan het bestijgen zijn. Ook de Montenegrijnen moeten voort durend wijken en worden teruggeworpen in de holen en passen dar bergen-, waar uit him vesting;'.andje bestaat. Aan de Boven-Drina is Cajnica in handen der Oostenrijksch-Hongaarsche troepen ge vallen. De berichten betreffende de Joómat van Italiaansche en Russische troepen worden steeds talrijker; «hans meldt zelfs de „Daily Telegraph", dat de Tsaar van Rus land aan Pasjits, den Servisclien MLnis- tar-presiideriit. heeft ba'oofii' in de komen de week een leger naar Bulgarije te zen den, terwijl tevens de landing van 40,000 man Italiaansclie hulptroepen in Albanië aangekondigd wordt. Roemenië en Griekenland woo-den echlejr nog steeds ges' Lngerd tuaschen neutrali teit en o.; gedrongen sympathie en de prij» hunne.r vliendschap wordt opgedreven, tót -een hoogte, wc.l-ke bepaald fantastisch is. Het schijnt, dat zij ten slotte zullen, moe ten ingrijpen, ondanks zich zelf, als slacht offers van den ooKogswaa-n. De Russische oonoentratie fn Besearabië. Naar aarv'eiiding van eein Dui-tsch-Oos- t-enriiksch ver/.oek aan Roemenië om ver gunning oorlogsschepen over den Dcnvau voorbij Bulgaarsch gebied te doen varen, verneemt ..Reuter", dat Roemenië een weigerend antwoord gaf. Gezien de ora- standTgltedein is het zeer onwaarschijn lijk, da-t het type schip in quaestie de kans zou kunnen loopen op een on-tmoe- tine met do Russische Zwarte Zeevloot; het is vrij zeker, dat 's vijands doel waa van don Donau bij Galaitz de Russische troep ene onoenit r a tie bij Ren.i en andore punten van Zuid-Bessarabië te bedreigen. 0p den Balkan. Griekenland en de Entente. De ..Lok.-Anz." ontleent aan eem bericht uit Athene, dat het antwoord van Grio- ken/and aan de Entente overhandigd is, en de inwilliging inhoudt van de eischen voor do veiligheid voor de troepen van de ere a Mi eer don. Minister Rhallis verklaarde op oen des betreffende vraag, dat Grieken land dn zijn antwoord s'echta bevestigd heeft, wat hot t-eeds langen tijd geleden toegestaan had,. In regeeringskringen koestert men de •hoon. dat nu de, Entente de bijzonderhe den va-n de door haar geëischte waarbor gen vastgesteld heeft,, de volkomen over eenstemming zal worden hersteld. De u aatregelen, die genomen waren tegen den Griekscbon in- en uitvoer zijii iseJu kjpgeilievoo. wa-t over liet algrnie^u »-<i> goeden indruk heeft gemaakt. De Panische -bladen, -het Gri-eksche ant woord od de nota der Entente-mogendhe- clen besprekend, zeggen, dat hoewel deze nota in zijn gdheel voldoet, in den toe stand feitelijk geen verandering wordt ge bracht. De „Gaulois" zegt: Zoo Griekenland principieel tegemoet komt aan onze eischen. is het noodig, dat er overeenstem ming bestaat over verschillende .punten, d:e het programma vormen; het is dus te voorzien, dat de geallieerden nog niet vol komen het embargo op de Grieksche koop waren zullen opheffen. Bovendien is het noodzakelijk, dat de militaire autoriteiten in Griekenland de troepen, die in de om geving van Saloniki zijn geconcentreerd, verwijderen en uiteen doen gaan. De Engelsche regeering heeft, naar ..Reuter" uit Athene me'.dt, l'ast gegevan den Griekschen schepen met graan en aitf dere koopwaren, die te Malta waren vast gehouden, te vergunnen om te vertrekken- België. Kardinaal Mercior is te Mecheisn. De „Tijd" verneemt: Het door Wolff" geseinde bericht, be treffende de reis van Z. Em. Kardinaal Mercier door Duitschland en Zwitserland, waar hij reeds zou gepasseerd zijn, is on juist. Wel ontving Z. Em. Kardinaal Mer cier, evenals alle leden van het H. College, ■een uitnoodiging, om, zoo mogelijk naar Romo te komen en hot a.s. Consistorie bij te wonen. Omstandigheden, waarop „De Tijd" reeds duidelijk heeft gezinspeeld, hebben Z. Em. echter tot dusver terugge houden en het is een feit, dat eergisteren dó Kardinaal-A'artsbisschop nog te Meche- len verbleef. Ook het in België loopende gerucht, dat de Kardinaal reeds naar Rome vertrok, is onjuist. Meer kan op hot oogenblik niet wnrxion medogodoeld. Gearresteerd. Uit Havre wordt aan de „Daily Tele graph" gemeld, dat mademoiseLle Jjuliette Reakin, zuster van den Belgischen minis ter van koloniën, die veel goeds deed voor de armen van Brussel, door de Duit schors gearresteerd en in de gevangenis gezet is. Italië. Lord KKchener to Rome. Lord Kitchener is, naur „Reutel"' meldt, te Rome aangekomen en heeft daar een onderhoud gehad met de Italiaansche mi nisters Salandra en Sounini. Ook de En gelsche gezant te Rome, Rennell Rodd, had roet hen een onderhoud. Een noenmaal iri het Engelsche gezant schap ter eero van Kitchener werd bijge woond door de Italiaansehc ministers van ooHog en van koloniën. Hierna had Kit chener een onderhoud met generaal Porro. gedelegeerd chef van den stat, en bracht vervolgens een bezoek aan het Fransche gezantschap. Gistermiddag is Kitchener uit Rome vertrokken om een bezoek te brengen aan het Italiaansche front, waar hij den ko ning zal ontmoeten» Zuid-Afrika. Dank aan Boiha. De Vo iksraad heeft met 85 tegen 26 stem men een motie aangenomen waarin dank wordt betuigd aan. generaal Botha en de officieren en -mafischappen die in Duitsch Zuid-West-Afrika onder zijn bevel ston den eai waa-rdeeirlng wordt uitgesplroken voor de toewijding, bekwaamheid en moed door de strijdkrachten der Unie be toond. De tegenst em mor* waren nati ona listen De Senaat mam zonder stemming een gelijke motie aan, voorgesteld door den Unioni^iechen leiden-, sir John Fraeer. Japan. Steun van Japan aan do geallieerden. i>e correspondent, van de „Pertit Pari- sien" te Tokio heeft een onderhoud gehad niet baron Ishii. den Japanschen minister van büiteiï'ands<?lie zaken. De minister zeide o. a.: ..Japan heeft Rusland een ruimen voor raad' wapenen en munitie gezonden en zal daarmede voortgaan. Twee Japansche arsenalen werken onophoudelijk door en leveren enorme hoeveelheden af. Rusland heeft .creen mannen noodig, want er is paa oen derde deel der gemobiliseerden onder do wapenen gekomen. Op het einde van deze maand zal er een groot gedeelte der wapens voor de overige twee derden ge reed ziin." Wat de hulp betreft, die Japan op an dere wijze aan do geallieerden zou kun nen verli&enen. zeido baron Is'hii: ..Tot dusverre hebben wij het niet noo- dig geacht een leger naar Europa te zen den. maar a's dat wenscholijk mocht blij ken. dan zou Japan onmiddek ijk een zeer zou geen kans op een nederlaag willen flterk 'leger beschikbaar stellen. Het land k-ojfcea." Verschillende oorlogsberichten. De Pruisische spoorwegen. De Prui sische spoorwegdirecties noodigen de rei zigers in een bekendmaking uit, zich bij reizen gedurende de wintermaanden van warme kleeding te voorzien. Als oorzaak wordt aangegeven, dat in enkele gevallen, de verwarmingstoestellen der treinen voor ambulances en ziekentreinen worden ge bruikt. Oorlogshonden. Naar het „Journal" meldt, zijn 400 honden uit Alaska onder weg naar Frankrijk. Deze honden zijn ge kocht in den kennel van den heer Allan te Nome in Alaska. De heelo troep is reeds aangekomen te Winn-epeg. De honden zijn van zeer zuiver ras en aangekocht voor 200 a 250 francs per stuk. Zij zijn in prachtige conditie en zulten zoo spoedig mogelijk maar Europa worden vervoerd, om dienst te doen in het Fransche leger. Interncering van vreemdelingen. In het Lagerhuis verklaarde minister Sir John Simon dat het anntal geïnterneerden in Engeland, dat op 13 Mei 19,569 bedroeg, thans gestegen is tot 32,440. Het aantal gerapatrieerden, met inbegrip van kinde ren, bedroeg in dezelfde periode 9169. Besparing op de vleeschrantsoonen. Sedert het gebleken is, dat de vlecschrant- soenen voor het Engelsche leger te groot zijn, zoodat groote hoeveelheden onge bruikt weggeworpen worden, hebben de leger-autoriteiten de dagelijks verstrekte hoeveelheden verminderd. Hierdoor wordt eene besparing vaA 2500 pd.st. per dag verkregen. Gebrek aan grondstoffen. De Zwced- sclie proviandcommissie verlangt een uit voerverbod voor eacaoboonen en cacao doppen, aangezien de Zweedsche cacaofa brieken gebrek aan grondstoffen hebben Naar „Morgenbladet", van KrisUania VQWioemt, hebben Noorsche cacaofabrieken voorloepig geen gebreid Buitenlandsche berichten. Victor Brants. Te Leuven is op 55-jarigen leeftijd over leden de bekende middenstandsleider, Vic tor Brants, hoogleeraar aan de Hooge- 6chool aldaar. In ,,De Tijd" schrijft de hoer Kellenaers een „In Memoriam", waaraan wij liet vol gende onlleenen: Deze grooto geleerde laat ook hier In Nederland, "bij zijn velo vereerders en vrienden oen leemte achter, die in geen jaren zal zijn aan te vulleai. Voor de middenstandsorganisatie alter landen is zijn heengaan een onherstel baar verlies. Voortaan zullen wij in moeilijke vraag stukken van de voorlichting van dozen emlnenten man moeten verstoken blijven. Daar straalt door de donkere wolkoa echter ééne hoopl Het zaad, door dr. Brants gestrooid, zal ook in de toekomst de schoonste vruch ten voortbrengen. Want van hem mag in waarheid gezegd: al is zijn lichaam van ons heengegaan, zijn geest en zijne werken blijven bij ons, en in moeilijke dagen, waarvan ook in de toekomst onze middenstandsorganisatie niet zal verschoond blijven, zullen de wer ken van professor Brants ons blijven ge leiden op den goeden en veiligen weg. Nederland en de Oorlog. De onteigeningswet toege past op ze 'e vise ii. Men meldt uit IJmuidm aan „De Tel.": Donderdagmorgen is im de Rijksvisch- hal alhier art. 76G van de onteigenings wet toegepast op de vischvangst van den stoomtrawler „Union MM 67", van de Zeevisscherij-Mij. van denzelfden naam, onder directie van de hoeren Tcfi en Dek ker. Zooa'.s we bij do toepassing van den maatregel' tot beschikbaarstelling \oa goedkoope visch voor volksvoeding meld den. was do reederij nle>t geneigd, van door haar schip aangevoerde visch af te staan en stond op dat moment de Zee- visch-vereeniginig daar machteloos tegen over, omdat nog geen machtiging van de Regoering was ontvangen, om tegen zulke onwillige neederijen op te troden» Vrijdag morgen. toon. weder door de reederij be zwaar werd gemaakt, visch tegen den re geer Lngs prijs beschikbaar te stellen, werd beslag gelegd op allo door de „Union" aangevoerde visch, genoemd in de beken- de circulaire van de Zeevisch-veroeniging en niet tot het gelimiteerde percentage van een derde der kleine schel visch, doch: van den geheelen aanvoer. Door den bur gemeester van Velsen werden tot sohatterd over 'te in bezit genomen visch aangewe zen de heeren Heijkoop, halchef, eat Van Duiven/bode. boekhouder aan den Rijka- vischufV v r« mogo.ijkhoid ts tui idofc

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1