ob(i(Bou/uM\t VRIJDAG 19 NOVEMBER. I9I5. Voor Z. H. den Paus. BUITENLAND. De Oorlog. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog 7e JAARGANG No. 1860 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.' Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bi) onze agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 Vu cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 oent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke rBgol meer T5 oent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, eike regel meer 30 cent, inet gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedore regel meer 10 cent Aanbledlngon van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent. Iedere regel meer 5 cent Vorig bedrag LekLsch Kruis verbond B. X Roelofarendsveen j. K. K. te Cuvk Groenendijk. N. N. Op hoep van ca vo'ging f 333.94 1 2.50 0.50 f 2 Leiden vooruit. De Kamer van Koophandel en Fabrieken te Leiden .zit niet bij de pakken neer. ■In een door zakelijkheid en soberheid uitmuntend adres (hetwelk wij gisteren it zijn geheel hebben opgenomen) .heeft da Kamer den Minister van Waterstaat iadermaal gewezen op de onhoudbaren toestand van .cns station. Heit adres wordt fftstevigd door feiten en cijfers, die niet iitn «.«ndersteboveo te gooien. In dat adres wordt- o.m. gezegd: ,,dat piden in de laatste jaren meer en meer r len is, cn hoop heeft, in de toekomst nijg meer te zullen worden: het middel- lant van een druk verkeer uit den gehee- iaft omtrek." Het gezichtspunt, dab -in deze zinsnede Vdrdt geopend, stemt o, i. geheel; en al «vereen met de werkelijkheid. .Leiden het middenpunt van een druk verkeer uit den cahoelen omtrek! In deze woorden ligt iingegeven, wat Leidens innerlijke k r a c h t kan en imoet zijn; hier wordt MdKewezeai het doel, naar welks steeds Headers verwezenlijking door ons g«- Bwntebestuur onafgebroken moet worden jötreefd! In volkomen overeenstemming met deze B het adres gerichte zinsnede i9 ook het iJvies. dat de Kamer op verzoek van ,B. «UW. geeft, inzake de vertiooging van hét inv&iureld. De Kamer adviseert n.l. daar toe n i e t Qvec. i* a*™ In het «aan B. «en ,W. gezonden advies „wc we o. m.Hoewel de Kamer moet plltterstellen. dalt het Gemeentebestuur v wel bezwaar tegen hebben zal, tot alge- b»le afschaffing van het havengeld over 1» gaan, meent zij -toch in «allen geval1 e> ui verhooging van het havengeld ernstig k moeten, ontraden, omdat (noodwendig bet gevolg er van zal zi\n, d%t nog meer «hippers zullen weerhouden worden, in fe/e gemeente aan te Jeggen, goederen aan te voeren, of te«n vervoer «op te nemen en kooaie .inkoopen te doen.'* Hieruit spreekt het streven om Leiden Bleeds meer en meer te maken tot een cen trum van dyuk verkeer terwiiilje van dib mr de algemeen© kas indirecte voordeel, moet het gemeentebestuur ©enige directe Wordeeten weten op te offeren. Dezelfde gedachte. die ons. als «leiddraad diende bij d)beschouwing der door ons gemeentebe stuur beoogde annexatie! Leiden vooruit, doordat het steeds meer ji meer worde het innerlijk-krachtig middenpunt van een uitgestrekte, bloeien de omgeving. Al'les wat kan worden gedaan om onze stad in die richting vooruit te brengen verdient niet al'een toejuiching, maar be- t»ft ook met succes .te worden bekroond, omdat Leiden door haar ligging meer dan ■uteuig andere provinciestad is aangewe- Mu om langs dien weg innerlijk-groot te worden. i De Engelsche ministers zijn uit Parijs naar Londen vertrokken. districten komen geen andere berichten, dam. dat de terugtrekkende Servische le gers worden achtervolgd, dat de Montone- nrijnen zijn teruggeslagen, en dat de op- marsch wordt voortgezet. Daar nadert allicht de beslissing. 0p den Balkan. Zal Roemenië ingrijpen? De Londensche correspondent van ,,De Tijd" meldt; Alhier via Italië ingekomen berichten geven te verstaan, dat Romenië eerlang in den strijd op den Balkan zal in grijpen. Reeds heeft de Roemeensche re geering het Ministerie van Oorlog gemach tigd, onmiddellijk alle in den lande aan wezige materialen op te eischen voor oor logsdoeleinden. Aan de „Times'' wordt uit Boekarest ge seind: Carp, de Roemeensche Duitschgezinde oud-minister, heeft verkaard, dat Roemenië op zijn laatst in December aan de zijde van Duitschland de wapens zou opvatten. Zoo dra de verbinding tot stand is gebracht, zal Duitschland nieuwe aanbiedingen aan Roemenië doen, welke vervat zullen zijn in den vorm van een ultimatum, waarop bin nen 48 uur antwoord verlangd zal worden. Van Roemenië zal daarin geëischt worden, dat het onverwijld aan de zijde van de cen- tralen de wapens zal opnemen. Duitschland moet zeker zijn van Roemenië, vóór het de krijgsverrichtimven uitbreidt en een veld tocht tegen Egypte onderneemt. De verkiezingen i-n Griekenland. De Atheensche correspondent van de „Daily Tel.", dr. Dillon, meldt; Negentig Venizolistische afgevaardigden, die dienst- plichtig zijn, hebben na de ontbinding van de Grieksche kamer den minister van oor log verlof gevraagd in verband met de ver- kiezingeii, maar Van het Westelijk-, Oostelijk- en Zuidelijk oorlogsterrein. Overzicht Van alle fronten vailti niets te zegjrei Jlet is merkwaardig in dezen strijd, waarin od vele fronten millioenenlegers tegenover alkander staan, dagelijks berichten te ont vangen, die melden, dat er niets te melden valt. Van het Zuidoostelijk oorlogsterrein Overzicht. Be berichten van den strijd liet Zuiden van Servië luiden heel somber voor de Serviërs. De Sulgaren zijn ei- thans in geslaagd den ïlaboena-pas sluiten, .zoodat de Ser vische troepen in het noorden zijn afgesne den en de verbindng met het ,Entente tteer in het zuiden wordt bedreigd. De toestand .js zoo ernstig geworden, dat de •Serviërs öf moeten terugtrekken naar Albanië of Montenegro, den ©enigen weg •lie tiog open is, óf zich moeten opoffe- Wn. om tegen dén op rukken den vijand Pand da houden. En uit de itoov^ljik© Een nieuwe Balkanbond? Dezelfde correspondent meldt nog: Het verbond van de Balkanvorsten was van te voren door den keizer voorbereid en in beginsel voltooid vóór het uitbreken van den oorlog. Alle vorsten gaven de verzeke ring, dat geen hunner Duitschland zou schaden; sommigen beloofden Duitschland te steunen. Alleen door de ontwikkeling van groote kracht zou de Entente de Duit- sche plannen kunnen dwarsboomen, het geen met den dag meer klemt, vooral ten opzichte van Griekenland. Griekenland en de Entente. De „Voss. Ztg." ontleent aan de „Co«r- niere dT'talia" een .bericht uiit Athene, vol gens het welk dej Enten tem ogend heden gisteren gezamenlijk stappen deden bij de Grteksphe regeering. Men verzekert dat Italië zich daarbij had aangesloten, nadat de Itaïiiaansche gezant de noodig© instruc -ties uit Rome had ontvangen. De stappen moeten in krachtigen vorm zijn gedaan. België. Kardinaal Mercier. „Havas""meldt, dat kardinaal Mercier, Woensdag te Rome verwacht werd, waai de Paus hem had verzocht te komen, in Duitschland is opgehouden.. In het Vati- caan vermoedt men, dat dit een willekeurig oponthoud is, om te maken, dat de kar- dinaal-aartij.iisschop van Keulen, wiens komst te Rome verwacht wordt, er voor kardinaal Mercier zal zijn, en in het Va- ticaan bij voorbaat den indruk zal wegne men van de verklaringen, die de primaat van België er over de Duitsche autoriteiten zal doen. (Voor het bestaan van dit- vermoeden zal het Fransche telegraaf-bureau wel niet de minste aanwijzing hebben! De phantasie zal hier wel een rol spelen. Red.) Engeland. De Britsche ministers uit Parijs vertrokken. Naar „Reuter" uit Parijs meldt, zijn de Britsche ministers naar Londen vertrok ken. Een Duitsch zeeofficier aangehouden. „Reuter" meldt uit Londen: Een Duitsch luitenant ter zee van de in een Amerikaan- sche haven geïnterneerde „Prinz Eitel Friedrich" werd gevonden aan boord van een Deensch schip, dat een paar dagen geleden tor onderzoek naar een Britsche haven werd opgebracht. De Duitscher werd herkend door een ambtenaar, dié hem voor clen oorlog had gekend. Hij is aan de maritieme autoriteiten overgege ven. stoffelijke schado aanrichtte. Het gebouw is gelegen bij het Stationsplein. De ontplof fing had plaats op het, oogenblik, dat dui zenden op het plein verzameld waren om het voorbijtrekken te zien van gevangen Oostenrijkers die naar het binnenland van het eiland werden gezonden. Het voorval wordt in verband gebracht met de aan staande rede van minister Orlando. Vereenigde Staten. De Amerikaansche vloot. Volgens een „Reuter"-bericht uit Wash ington zal de regeering der Vereenigde Staten kruisers laten bouwen van 800 voet lengte, voorzien van machines van 175,000 tot 200,000 paardekrachten, die den vaartuigen een snelheid van 35 knoopen zullen geven. Het is nog niet bekend, hoe dë bewapening dezer schepen zal zijn, maar naar verluidt zullen er 40 c.M.-ka nonnen bij zijn. Ter vergelijking diene, dat de grootste Engelsche dreadnoughts van het Queen Elisabeth"- en „Warspite"-type slechts 650 voet lang zijn. Verschillende oorlogsberichten. Besteiilingen van munitie. „Reuters" correspondent te New-York zegt, dat er volgens een verklaring van D. A. Thomas, vertegenwoordiger in de Vereenigde Staten en in Canada van hét Engelsche ministe rie van munitie, alleen in Canada voor ongeveer 100,000,000 pond sterling oorlogs materiaal en munitie is besteld. De Buigaarsche buit. Eenige trans porten van de door Mackensen behaalde oorlogsbuit, bestaande uit kanonnen, wa- yenen en ©orlogisitiropheeën, zijn, volgens do ..TeL-Union" te Sofia aangekomen. De geheel© buit van het Buigaarsche leger bedraagt tot- dusver 25,000 gevangenen en Een kunstneus. - Te Lvon is een onder- rfgé"fecboiiwïng'niets abnorhiüu« aciu hebben en die niettemin een kunstneus tezit Deze is gevormd uit gelatine; de randen zijn met Arabische gom aan het sezicht gekleefd. Hij kan r.ijn neus snuiten ils ieder ander en heeft het voorrecht, wat bezitters van „natuur"-neuzen mia sm- hii kan te afnemen. Zaterdags, bi) de „Rroote beurt", legt hij zijn neus in een warmwaterbad om haar schoon te maken cr lts laten smeSlteu. Daarna giet hij de gesmolten gelatine in een gipsvorm en doet dan zijn schoonen neus op. Waterdicht maken van uniformen. In de „Académie des Sciences" is een be richt van Ie Hoy. directeur van het ge meentelijk laboratorium te Rouaan, voor gelezen. waarin een nieuw procédé voor het waterdicht maken van militair laken aan het stuk en van nieuwe of gebruikte uniformen. De kosten zijn zeer gering. Het voornaamste dat ie Roy bezigt, is natron- aJLuminaat. een sltof, die bereid wordt uit bausiet. welk mineraal in Frankrijk over vloedig voorkomt. De militaire correspondentie. De ad ministratie der Fransche posterijen heeft een statistiek gepubliceerd over«ie mili taire correspondentie. Hieruitt blijkt o. a. dat 11.500.000 brieven tengevolge van ver schillende oorzaken niet aan hun adres konden worden bezorgd. Vier millioen brieven konden aan de afzenders worden teruggezonden,, evenals 31,000 pakket «ten van de 76,000 on bestelbaren; 155,000 post wissels -keerden tot de afzenders terug. De spoorweg naar Konstantinopei. De „Vossische Zeitung" verneemt uilt Boe dapest. dat onder 'leiding van Duitsche ingenieurs aan het herstel va-n den spoor weg Nisj-Pirot met spoed wordt gewerkt. De li in zal waarschijnlijk voor het eind dezer week worden maat op de binnemlandsche markt, waar «hij ook nog aan hooge prijzen zijn waren Ikon verkoopen, al waren die prijzen, dan niet zoo hoog a'.«s in het buitenband. Wellicht ontsnapt den lezer de uitroep: ..Maar de Minister kan toch de burgemees ters machtigen gebruik te maken van art. 76a der Onteigeningswet en zoo het terug houden der waren tegengaan. Alles goed en wel, maar alvorens dit ar tikel toe te passen moet eerst blijken, dat er een tekort is, dat ei- noodstand is, of moeten de prijzen f reeds buitengewoon hoog zijn em dan nog zal menige burger vader. om des ilieven vrede9 wille, of om zijn burgers niet onaangenaam te zijn of (en ook niet het minst) om te ontkomen aan al de papperassenrommel en de ver vulling der formaliteiten verbonden aan de in-bezitneming, langen tijd aarzelen, alvorens over te gaan tot toepassing van den draconitsehen maatregel, vervat iin Art. 76a, waartoe hij eerst kan overgaan na het bekomen der machtiging van den Minister. Bovendien - de in-bezit-neming «kan nog finantieel nadeel geven en wee! den burgervader, wanneer de gemeente raad niet bereid is het verlies te dragen. Een andere lezer zal wellicht zeggen, dat •het toch al te mal is. dat in ons lief landje o vei-vloeiend A'an melk en honig van v'.eesch en vet, van groenten en peulvruch ten. de bewoners deze levensmiddelen niet of slechts peperduur koopen en dat de Minister het algemeen belang het best dient door eenvoudig den uitvoer te ver bieden, de grenzen te sluiten. Wij gelooven, aldus de sehr., dat ook di-t raardemiddel nog niet de gewenschte uit komst zou brengen. Het terughouden der goederen, de prijs opdrijving als gevolg daarvan en last not least een -opzettelijke beperking in- de pro ductie zouden verhinderen, dat. de toestand werd en ongetwijfeld zouden de belangen van landbouw, nijverheid en «"-i-i? Ten slotte doeft de schr. de volgende methode aan de hand: Wat is nu eenvoudiger dan dat de Mi nister eischt van den land- en tuinbouw, van den handel en vau de nijverheid. dat de voor het binnen!andsch verbruik ver moedelijk benoodigde hoeveelheden ter be schikking worden gesteld, op door hem aan te wijzen centraal getegen en ge schikte plaatsen en tegen door hem vasb te stellen prijzen, waar tegenover aan hen, die bereidwillig daartoe medewerken, con senten voor uitvoer worden verstrekt voor hoeveelheden, die verband houden met de voor het binnenlandsch verbruik beschik baar gestelde hoeveelheden. Wij zijn over tuigd. dat het meerendeel der belangheb benden bij den uitvoer bereidwillig zou medewerken. Lam d weerli chting 190 9. De dienstplichtigen der Landweer, be- hoorende tot de Landweerüchting 1909, zullen omstreeks 20 December a.s. met voorloopig (klein) verlof naar huis worden gezonden, geheel op denzelfden voet als 25 dezer met de Landweer lichting 1908 zal geschieden. Ne der,l an de r ft in O ld enz aal. Hij het R. K. Huisvestings-Comité te leiden heeft zich deze week een Neder- landsch arbeider uit Rheine aangemeld, die blijkens zijn papieren wegens het stop zetten van de fabrieken met negen kleine kinderen uit Rheine had moeten vluchten. De directeur van liet comité, de heer A. Kellenaers, -is nu van plan. «een, onderzoek te gaan instellen in eenige Duitsche grens- eemeenten «naar den toe-stand der aldaar t-oevende Nederlandsclie arbeiders. Italië. Een bom ontploft Aan den „Lokal Anz." wordt uit Lugano gemeld, dat Woensdagavond in bet trap penhuis van liet uiterst nationalistische dagblad „Giornale di Sicilia", te Palermo een bom ontpjolte welke slechts geringe De fout in heti systeem p o a t h u m a. In een artikel in de ,,MSbd ondertee kend H. S., onder bovenstaanden titel wordt er op gewezen, dat minister l'osthu ma het van den- uitvoer iaat afhangen, of er voldoende hoevee'heden aan redelijken prijs beschikbaar zijn. Werd er niet uitgevoerd, zoo zegt de schr dan behoefden er volgens bet systeem Posthuma ook geen levensmiddelen ter beschikking van de Regeering te worden ges-teld. De landbouwer, handelaar of fabrikant, aldus het art.ikel, trekt zoodoende steeds aan het langste eind. Kon hij in het bui tenland -niet zulk© hooge winsten maken, dat hii een d«eel van die winsten kon op offeren fl«x»r aan den regeeringspiijs een beoaa'de hoeveelheid ter beschikking te stellen, dun exporteerde hij eenvoudig niet hield zijn artikelen in schuur of ma gazijn en (of) bracLt ze slechte mondjes of gedeelte daarvan een gulden; voor ha ling tot dertig colli als bij zeevisch, verder voor elke 5000 kilogram of gedeelte een gulden met een maximum van twee gul den per wagon. Distributie van raapolie. Door den minister van Landbouw, Nij verheid en Handel is met betrekking tob de distributie van raapolie een circulaire «tot de burgemeesters gericht, waarin .wordt medegedeeld, dat de distributie van raapolie zal geschieden door de „Vereeniging van Groothandelaren in Olie" onder toezicht van het Centraal Ad ministratiekantoor voor de distributie van levensmiddelen. Voor de winkeliers-afnemers worden witte bestelkaarten gedrukt, die door de winkeliers wanneer zij olie noodig heb ben worden ingevuld en door den bur gemeester van hun woonplaats worden afgestempeld en daarna door hen aan hun gewonen leverancier (groothandelaar) wor den opgezonden. Deze levert alleen raap olie, als de béstelkaart voorzien is van het stempel van den betreffenden burgemees ter. De groothandelaren zenden iederen Zatewlag de bestelkaarten der door he«n uitgevoerde orders aan het Administratie kantoor, vergezeld van een lijst, waarop de uitgevoerde orders vermeld staan, voorzien van oen nummer, dat ook op de betreffen de bestelkaart voorkomt. Voor de grossiers-afnemers worden blauwe kaarten gedrukt, waarop zij, met inachtneming van de formaliteiten hierboven genoemd ten opzichte van de winkeliers-afnemers, raapolie kunnen be komen. De grossiers zijn verplicht r o o d e Jcaartejii door de Vereeniging te ver strekken aan hun afnemers te zendon die op die roode kaarten raapolie kunnen verkrijgen, mits deze voorzien zijn van een stempel van den burgemeester van do ÏSÏÏP'-ftSSf Sfef S&SBf/'Wn OM» door do gestempelde roódo kaarten kan bewijzen, dat zijn voorraad raapolie uitge- Aan de grossiers en de winkeliers zullen door de groothandelaren en olieslogers- détaillisten geen grootere voorraden raap olie mogen geleverd worden dan redelijker wijze geacht kunnen worden noodig te zijn om in de gewone behoefte aan raapolie van den grossier of winkelier gedurende één week te voorzien. Door de groothandelaren, grossiers of olieslagers-détaillisten zal aan de win- koliers de raapolie geleverd moeten wor den togen een prijs van ten hoogste f o9,«. por 100 K.G. De maximum-vcrkooppi ijs door do winkeliers aan yeifiruikers wordt gesteld op 65 cent per liter. M e ,1 k v o o r z 4 e n. i n. g. De ..N. R. Ct." meld;t, dat, zoodra d© benoemde dist<rictscommissio mei bepaalde voorstellen is gekomen, die een oplossing aan het vraagstuk van de me.kvoorzie- mng cc ven. do inbezitneming van melki* Rotterdam een e-imte zal nemen. Men hoopt dait dit binnenkort zal geschieden, tot zoolang blijft de noodmaatregel var. kracht, waarbij dagelijks ongeveer 8000 li ter melk in bezit genomen wordt, wel'ko inbezitneming wordt verdeeld over de con densed M4'(k Comp. ©f Holland Ltd., do Galak Condensed Milk Co., de zuivelfa briek Aurora «en de fabriek van melkpro ducten der Vereenigde Zuivelberciders Te Amsterdam was gisteren aldus meddt het „N. <v. d D." - de «ie Ik aanvoer alweer ruimer, zelfs werd op de markt ai melk verkocht ,voor 10 eem't. Ook werd ©r 10 1/2 en ook wel 11.cent besteed, maar rle toestand Wdt gunstiger. Dit neemt wratT rimt. cr iuxr afitiid' inrichtingen Ontvluchte Engelsche officieren. Woensdagavond ongeveer half 11 uur werden uit het fort ..Wierickersohans" bij Bodegraven 2 Engelsche officieren vermist. Patrouilles van Bodegraven en van hét Ooudsche wielrijdersdepot trok ken op onderzoek uit. Gistermorgen tegen 9 uur werden de pa trouil'les hernieuwd en een der patrouilles ontdekte tegen half 11 uur op den straat weg nabij Goud a-Rotterdam de Vluch te llingen. Onder gewapend geleide werden ze naar hot postkantoor te Gouda over gebracht en -later per militairen auto van Bodegraven naar het fort Wierickerschans teruggevoerd. Den'geheeten nacht hadden de officieren in den omtrek gezworven; zij waren blijk baar Aerdwaaöd'. Uitvoerrecht op visch. Door de regeering is besloten uitvoer recht op visch te heffen, waarvan de op brengst zal aangewend worden ter bestrij ding der kosten van de zeevischvoorziening Ln Nederland. Dit uitvoerrecht bedraagt voor versche zeevisch tot vier colli niet*, van vijf tot. tien vijfentwintig cents, van elf tot dertig vijftig cents, van 31 tot 100 e«en gulden, voor elke volgende honderd niet. weg, dait er nog a'itijd inrichtingen z,jj.n die melk moeten hetirekken van plaat sen. ver van Amsterdam, jn.a. uit Kampten, Elburg, Amersfoort. Door de vervoerkos ten wordt de prijs va.n deze melk nogal stevig. Hooge provisie voor kunst mest handelaar b. Naar aanleiding van een verzoek vaa een der afdeel ingen der Ovcrijselscha Landbouw Maatschappij heeft het Lcstuug zich «tot den minister van Landbouw ge wend met een klacht over de zeer hooge provisie. Avelke de handelaars in kunat- meststeffen genieten, Avaardoor dc prijzen dier meststoffen sterk worden opgedreven, ten nadeele van het landbouwbedrijf. Den minister is verzocht, hierin verandering to «brengen door het invoeren van vaste, doch veel lagere provisie voor deze hande laars. Verkeer met Engeland1. Naar wij vtrneraen, is gisteren geen Lcot uit Engeland naar Mi swingen ver trokken. Men meldt uit Vlissingen, dat hedea eeen mailboot van daar naar Engeland zal veri rekken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1