DINSDAG
16
NOVEMBER.
I9I5.
Voor Z. H. den Paus.
BUITENLAND.
De Oorlog.
De noodlottige erfenis.
i JAARGANG
No. 1857
BUREAU: STEENSCHUUR 15. LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. - Postbus 3.
DIT BLAD VERSCHIJNT EL.KEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
j ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, mot GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bijonze
II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/a cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 rogels f0.75, elke rogel meer 15 cent
ingezonden mededeelinpen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bi] contract aanzienlijke korting. Groote Potters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1—5 regels 50 cent, iedoro regel meer 10 cent.
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (goen
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent
torig bedrag
te Sassenheim
N. Opdat vrede spoedig
jirede
f 279.20.
2.
Vrouwenkiesrecht.
Er openbaart zich in de vrijzinnige par-
oneenigheid betreffende de voorge
le grondwetsherziening.
is gemeld, is op de, den 13den en
dezer te Arnhem gehouden verga-
van den Bond van vrijz.-democr.
svereenigingen oen motie aangenomen,
irin de vergadering zich uitspreekt
algemeen vrouwenkiesrecht,
ierlegen komt ,,Het Vaderland" in ver-
Het ministerieCort van der Linden
aldus redeneert het blad geeft ons
te het kiesrecht meer, dan in ons
lêenschappelijk concentratie-program
Moeten wij nu, nu ons de volle
it wordt toegemeten, nog een kop
jop eischen, dien wij zelve, als wij in
plaats zaten, niet daarop zouden heb-
kunnen of durven zetten? In het con-
tratie-program, zooals dit door de drie
narrige partijen is aanvaard, stond n.l.
het algemeen mannen-kiesrecht
t vrijzinnigen wenschen op die ..alge-
snheid" blijkbaar meer uitzonderingen,
nu door de regeering zijn. voor
leid), terwijl er niets in werd beloofd
•ke een algemeen vrouwen-kiesrecht,
laatste nu van de regeering te gaan
(feren acht ,,Het Vaderland" voor
dei* concentratie-partijen een onge-
üfde politiek, ook ai heeft die partii
rijzinnig-domocratische) dézen eisch in
eigen werkprogram staan,
it dit al mogen we constateeren: eer-
as een gebrek aan. eensgezindheid on.-
rde concentratie-partijen inzake de
rgestelde grondwetsherziening; doch
volgens ook een drijven en dringen van
kanten naar algemeen Vrouwen-
srecht. Eerst kwam ,,Het Volk" er mee
toen de Vereeniging voor Vrouwen
recht; nu de Vrijzinnig Democratische
0-minister Churchill heeft in het
prhuis een rechtvaardiging van zijn
kid als minister van marine gegeven.
Volgen3 een „Reuter"-bericht heeft
Russische gezant te Teheran bekend-
■aakt, dat Rusland maatregelen zal
■in tegen het optreden van Duitsche
»ten in Perzië. - Volgens een Oosten-
nch bericht hebben de Italianen bij
i aanvallen op den Monte San Michele
tengewoon zware verliezen geleden.
Van het Westelijk oorlogsterrein.
Overzicht
Op dit corlogsterrein komt nog steeds
geen verandering in den toestand. Slechts
hebben nu en dan enkele loopgraven- en
artilleriegevechten plaats.
Van het Oostelijk oorlogsterrein.
Overzicht.
Ook op het Oostelijk oorlogsterrein blijft
de toestand steeds hetzelfda De aanvallen
der Duitschers in het noordelijk gebied,
boven de Njemen, schijnen wat te vermin
deren. waaruit men in Rusland besluit,
dat Hindenburg óf den strrijd moet opge
ven, óf overgaan tot een nieuw plan.
In het zuiden, aan den spoorweg Kowel
Sarny, wordt nog steeds gevochten bij
Tsjartorysk, zonder dat ook daar veel wij
ziging in den toestand komt.
Van het Zuidelijk oorlogsterrein.
Overzicht.
Evenals van het Westelijk en Oostelijk
zijn ook van dit front de be
richten scbaansch. Eén Oostenrijksch be
richt meldt, dat het den Italianen aan de
noordelijke helling van den Monte San
Michele gelukte in een bres door te drin
gen. door de zware artillerie geslagen. Bij
een tegenaanval heroverden de Oostenrij
kers het verloren frontgedeelte, terwijl den
vijand buitengewone zware verliezen wer
den toegebracht, meldt het Oostenrijksch©
bericht nog.
Van het Zuidoostelijk oorlogsterrein.
Overzicht.
De Duitsch-Oostenrijksche legers zijn
thans over het geheel© front ten Zuiden
van de Servische Moraiva voortgetrokken:
dn het- centrum de Duitsche troepen, tot in
het dal van de Ibar bij Bogoe-levats; aan
de belde Vleugels, de gemengde Duitsch-
Oastemriiksche ütcijdk r ach ten tot voorbij
ïvaniitsa en in het Oosten, itpt-het dander
TopLitea, dat zich uitstrek ten Zuidwesten
van Ni-sh. De Bulgaren hebben de Bulgaar-
öche Merava overschreden en dringen, ten
Noorden van Uskub in Oostelijke richting
naar Prisjtma voort.
Op het Noordelijke front, ten Westen
van de Servische Morava, hebben de Oos-
lisnrijksch-Hongaarscbe troepen, den weg
van Usioe naar No va-Var os geheel afge
legd. Noya-Varos ligt op den. 1013 meter
hoogen bergrug van den Zlatar Pianina.
Van hier uit trekken troepen afdeel ingen
in de richting van Sjendtsa, dat aan'den
oever der Nvac is gelegen en reeds door
Oostienrijksche colonnes van uit Ivamjitsa
benaderd.
De krachtigste tegenstand is door de
Serviërs geboden, iten Noordoosten van
Ivamjvtsa, op den weg, die naar Kraljewo
leidt. Zij werden echter door de verbon
den legers op den bergrug van Tschemer-
no teruggeworpen. Gedurende de twee. we
ken, diie zijn gevolgd op de inneming van
Kraljewo, schijnt het weerstandsvermo
gen van het Servische leger aanmerkelijk
■te zijn verslapt. In den aanvang van het
offenvsief-der verbonden legers werd er in
de Duitsche en Oostenrijksch© legerberich-
ten met geen woord over den oorlogsbuit
of het aantal gevangenen gerept. De Ser
viërs wisten blijkbaar steeds tijdig te ont
komen en namen alles mee, wat den vij
and' Slechts van eeniig nut kooi zijn. Thans
echter bevatten de stafberichten der ver
bondenen dagelijks opgayen van het aan
tal gevangenen, terwijl, ook de buit aan
kanonnen, munitie en ander oorlogsmate
riaal stijgend is. In plaats dus dat de toe
stand in Servië zich allengs ten gunste
van het Servische leger wijzigt, dat im
mers dn het Zuiden dotn krachtdadigen
steun der Fransch-Erxgcdsche hulptroepen
ontvangt, wordt de positie integendeel
steeds hachelijker.
0p den Balkan.
De houding van Griekenland.
De Daily Telegr." meldt uit Parijs, dat
de toestand in Saloniki ernstig de gedach
ten bezig houdt van de Tlritsche en Fran-
sche regeeringen on dat belangrijke be
sluiten te wachten zijn. De Fransche re
geering zou besloten zijn niet de geringste
onneutrale daad van den koning van
Griekenland te dulden ep er zou dan te
genover de Grieksche regeering te Salo
niki met krachtige maatregelen worden
opgetreden.
De „Times" meldt uit Petersburg, dat
de pers steeds meer aandacht wijdt aan de
houding van Griekenland. De geuite mee
ningen kunnen aldus worden samengevat,
dat indien Griekenland tegen Servië en
zijn vrienden plannen zoude hebben, do
quadruple entente zich aan de academische
verklaring van Skoeloedis over de vriend
schappelijke neutraliteit van Griekenland
niet moest storen en de Grieksche regee-
ring zou moeten doen Wéten dat Athene
niet buiten bereik ligt van de geallieerde
vloot in de Aegeïsche Zee.
Engeland en Bulgarije.
Men meldt uit Sofia aan de „Frankfurter
Ztg.", dat het Amerikaansche gezantschap
te Sofia aan de Bulgaarsche regeering me-
dedeeling geda.an hooft, dat eerstdaags in
-de Aegeïsch? Zee 70 Engélsche hospitaal-
schepen zullen verSchïj/ié'ii7 3et groote
aantal dezer schepen staat in 'n dergelijke
wanverhouding tot de in Macedonië ont
scheepte Engtlsch© strijdkrachten, dat de
Bulgaarsche regeering zeker niet zonder
uitdrukkelijke reserve de Amerikaansche
nota zal beantwoorden.
0p Zee.
De „Ancona".
Uit Rome wordt aan de „Times" be
richt, dat thans vastgesteld is, dat de on
derzeeër diie de „Ancona" torpedeerde een
Duiitsch en niet een Oostenrijksch schip
was»
Als reden voor deze conclusie wordt op
gegeven, dat la. de Oostenrijkers geen©
onderzeeërs van zoo groote afmetingen
bezitten en 2o. dat do door geallieerden
genomen maatregelen het voor onder
zeeërs onmogelijk maken om ongemerkt
uit de Adriatische in de Middellandsche
zee te kunnen komen.
Duitschland.
Het voedlngsvraag9tuk.
Te Augsburg ie een eierhandelaar, die
in de buurt der stad alle eieren opgekocht
had om ze voor later te bewaren, gevan
gen. genomen. Dientengevolge werden er
bijna geane eieren meer aan de markt ge
bracht en steeg de prijs bijna tot het dub
bele.
Ook de vrouw van den eierhandelaar
zal gerechtelijk vervolgd worden.
De „Deutsche Tagoseitung" schrijft:
„Het gaat dus. Te Drossen in Branden
burg verkoopt het gemeentebestuur ossen-
vleesch voor 1 Mk. per pond, varkens-
vleesch voor 1.30 Mk. en worst voor 1.60
Mk. De slagers hebben daarop hunne prij
zen nog lager gesteld en verkoopen ossen-
vleesch reeds voor 0.90 Mk.. terwijl die in
de dorpen daar in den omtrek nog 10 pf.
goedkoopier verkoopen."
Engeland.
Chur'ohiH's verdediging.
Churchill gaf in het Lagerhuis een uit
gebreide rechtvaardiging van zijn arbeid
als minister van marine en verklaarde,
dat hij geen reden had om te vreezen voor
Dublicatiie der feiten betreffende den zee
slag bij Coronel, het verlies van drie sche
nen Ln de Noordzee, de expeditie naar
Antwerpen en de vlootoporaties in de
Dar dartellen.
Breedvoerig weiddo hij uit over het laat
ste onderwerp met het doel in het licht te
stellen, dat het plan zorgvuldig overwogen
was en goedgekeurd, zoowel door Engel-
schc als door Fransche deskundigen en
dat admiraal Fisher zich niet er tegen
had verklaard.
Wat de toekomst betreft zeide Chur
chill. dat de veldtocht van 1915 bcheerscht
was geweest door een tekort aan munitie,
die van 1916 moest beslist worden doordat
Duitschland een tekort aan manschappen
heeft.
Churchill eindigde zijn rede ter verdedi
ging van zijn beleid als minister met een
overzicht te geven van don huidigeA oor
logstoestand. Hij zei o.m.
Wii behoeven om dan oorlog te winnen
do Duitschers niet terug te werpen over
alle gebieden, dia zo hebben vermeesterd,
noch hun front te doorboren, terwijl d©
Duitsche linies vich nog*-
grenzen van Duitschland uitstrekken. Zij
kunnen met meer succes in hot tweede of
derde jaar verslagen warden dan het ge
val ware geweest indien de legers der
Geallieerden Berlijn in het eerste oorlogs
jaar- waren binnengetrokken.
Terwijl de kracht der Duitschers slinkt,
neemt de onze, volstrekt cn betrekkelijk,
voortdurend toe. Dit danken wij aan de
offers, door de Fransche en Russische
volkeren gebracht, die tot nu toe het spit
hebben afgebeten.. Wij vormen de" reserve
van de zaak der Geallieerden en de tijd is
nu gekomen, dat die reserve in haar vol
len omvang in de schaal moet worden ge
worpen. (Bijval.)
Toen we bemerkten, dat een regeering
als de Bulgaarsche na een onpartijdig on
derzoek van de kansen overtuigd bleek,
dat de middenrijken zouden overwinnen,
waren we ongetwijfeld ontsteld. Enkele
van deze kleine Staten worden gehypnoti
seerd door de militaire praal eri do nauw
keurigheid der Duitschers. Zij zien wat er
voorvalt, maar zien niet, of wol, ze maken
zich niet bewust, hoe grqot de oude macht
der naties is, tegen welke Duitschland
oorlog voert, de macht om te volharden in
den tegenstand, zich teleurstellingen en
wanbestuur te laten welgevallen, hun
sterkte te vernieuwen en zich veel moeite
te getroosten om met matelooze hardnek
kigheid en ten koste van grenzenloos leed
to komen tot de vervulling van de ernstig
ste taak, waarvoor ooit is gevochten.
Churchi.il, wien door eerste-minister As-
auith warme hu.de werd gebracht, ver
klaarde dat hij weder tot de militaire car
rière zou terugkeeren.
Perzië.
Rusland en perzië.
„Reuter" meldt uit Petersburg: Vol
gens een bericht uit Teheran had de Rus
sische legatie aldaar aan het Perzische
volk laten weten, dat de Russische réigee-
ring heeft besloten maatregelen te neinen
tegen de propaganda van Duitsche agen
ten, wclko pogen de vriendschap tusschen
Rusland en Perzië tc verstoren.
Het Russische gezantschap heeft bekend,
gemaakt, dat de Russische maatregelen
niet do minste vijandelijke bedoeling heb
ben ton opzichte van het Perzische volk-
Verschillende oorlogsberichten.
Productie dwang. Do Duitsche regee»
ring wil den landbouwers oen „productie-
dwang" opleggen. Door een Bundsraadbe-
sluit zal den presidenten van regeerings-
distrieten do mogelijkheid gegeven worden
landbouwers en handelaars gedwongen in
oen verzorgingscommissie bijeen te voegen.
Deze vcrzorgings-commissies moeten dan
zorg dragen, dat een bepaald district of
gebied de noodigc melk, vlcesch en boter
enz. ontvangt.
Voor de werkloozen. Het Duitsche mi
litaire bestuur heeft aan de werkloozo
vrouwen in de texticl-industric te Bocholt
5000 K.G. breiwol beschikbaar gesteld, om
door haar te worden verwerkt. Voor één
paar sokken wordt 1 mark breiloon gege
ven.
Duitsche onderscheidingen voor Ameri
kanen. Een correspondent van do
„United Press" meldt, dat do Duitsche kef»
«er do ecLtgenooUï van den Amorikaan-
schen gezant te Berlijn, irtc'vr. Gerard, don
vroogeren gezant der Verécnigdo Staten, op
den Balkan Jackson cn den Amerikaan-
schen zaakgelastigde te Wecnen Barcley
Rives do Roede Kruis-medaille heeft ver
leend.
Een gift van kardinaal Von Hartmann.,
Kardinaal Von Hartmann heeft aan het
centraal bestuur der Borromaeus-vereeni-
ging to Bonn opnieuw 3000 mark doen toe
komen, om besteed te worden voor lectuur
voor de soldaten.
Slagersctaking te Brest. Te Brest heeft
de maire onlangs maximum-prijzen vast
gesteld voor het vlcesch. Afgevaardigden
van de vlceschhouwers uit de stad hebben
verzocht wijziging daarin te brengen. De
maire weigerde op grond, dat de prijzen
waren vastgesteld in overleg mot de syn
dicale kamer. Daarop hebben de slagers1
besloten te staken. Dit besluit heeft groote
opgewondenheid in de stad veroorzaakt.
Generaal Marchand. Do „Matiri"
meldt, dat generaal Marchand thans ge
heel hersteld is van de zware operatie,
woLke hij heeft moeten ondergaan, ten
gevolge van zijn verwonding bij het of
fensief in Champagne. De generaal maakt
iederen dag een wandeling binnenkort
zal hij zijn functie aan het front weer
hervatten.
Een oproep van dan aartsbisschop van
FEUILLETON.
Waarom moet ik dan voor den rech-
komen??
Alleen maar om inlichtingen te ge-
Hij zal u geen kwaad doen. Ga gc-
met mij mee, over een kwartier rijt
terug.
log wat schoorvoetend ondanks deze
lists tellende verzekeringen, votgde de
Clever James naar eene kamer, waar
bedienden van het huis bijeenwaren
op hun beurt in verhoor genomen t©
Wen.
to justitie was in het hotel gekomen:
onderzoeksrechter, zijn griffier, de
imissanis van politie en een aantal
i'ten in burgerkleeding, terwijl James
't. die in het hotel goed bekend was,
heeren den weg wees.
ten begon met de bedienden in verhoor
nemen, die daarop a/Jetn werden wegge
nen met de verzekering, dat zij voor
verlies van hun betrekking ruim-
loots schadeloos gesteld zouden worden,
Vervolgens werd het geheel© hotel'door
at maar dit lieverd© weinig ï-esultaat
evenm in als het verhoor der bedien-
i
torthenay had alle compromite©rende
Pieren dadelijk vernietigd en wat men
"d was voor het onderzoek van geen
arde.
onderzoeksrechter verzegelde het lio-
ftadat de beddenden er uit vertrokken
en stelde het verder onder bewa
il van eenige politieagenten.
Intusschen had' de inspecteur Berton-
neau op de prefectuur van politie de beide
aangehoudenen ondervraagd.
Berthenay weigerde evenwel een enkele
vraag te beantwoorden, hij hield' ook nu
nog zijn ral vol.
Ik ken geen Victor Berthenay, zeide
hij 'toen de inspecteur hem met dien tnaam
aansprak, iik heb dien naam van u voor
't eerst gahoord. Ik heet Hector graaf d'Al-
leret. en ben in staat dat te bewijzen.
Jawel, met papieren,, die gij gestolen
hebt.
Ik weiger beslist mij door een onder
geschikten politiebeambte te laten onder
vragen.
Zooals ge wilt, dan zult ge moeten
wachten tot de onderzoeksrechter u in ver
hoor neemt.
Het zij zoo, maar ik protesteer tegen
mijn gevangenhouding.
Dat zal u weinig baten. Gij zij t krach
tens bevelschrift van den procureur der
republiek aangehouden en wordt van hier
naar de Canciergerie gebracht.
Meer bijval had' Bertonneau met het ver
hoor van Liane.
Iri de hoop zichzelf vrij te pleiten gaf zij
zeer bereidwillig op ad. zijn vragen ant
woord en spaarde den man, die meb haar
getrouwd was, zij het dan ook onder val
se hen naam, geenszins, integendeel deed
fij haar uiterste best om zooveel mogelijk
alle schuld op hem te laden.
Van hetgeen er An Zwitserland was ge
beurd, wist zij niets.
Zij had Berthenay in den trein ont
moet, toen hij van daar terugkeerde en hij
had tegenover haar beweerd, dat zijn
ware naam Hector d'Alleret was.
Vroeger had zij hem gekend als Victor
Berthenay, toen hij van allerlei schurken
streken leefde, maar bekende zij gul
weg ook haar verleden was niet smet
teloos.
Hij zeide haar, dat Berthenay slechts
een aangenomen naam was, dat hij nu
een groote erfenis had gekregen, zijn wa
ren naam van Hector d'Alteret weer dra
gen wilde en hij had haar teq, huwelijk
gevraagd.
Waarom zou zij niet met hem getrouwd
ziin?
Het was werkelijk een onverwachte kans.
Van den moord op Bernard d'Alleret
wist zij ook niets af, alleen, dat Morel op
last van Berthenay, naar Chicago was ge
gaan en dat kort daarop Bernard d'Alle
le t plotseling was overleden.
Morel was in alles de medeplichtige en
helper van Berthenay geweest.
Hij 'had ook de intrige geleid bij de ver
wisseling van het kind en hij had me
vrouw de wed. d'Alleret haschich toege
diend. die bestemd was om langzamerhand
haar verstand te vernietigen.
Ook was het Morel geweost, die een
nieuwe helpster had opgespoord in ïler-
mlne PaiLIard, diie van Berthenay een
ruim maandgeld genoot., waarop zij thans
te Versailles als rentenierster leefde.
Liane gaf zelfs het adres dier vrouw op,
dat door Bertonneau zorgvuldig werd op-
geteekend. t
Hoogst voldaan over het verkregen suc
ces liet hij ook haar naar de Canciergerie
brengen, maar hij gaf voor den bestuur
der dier gevangenis een aanbeveling meo,
om haar zoo goed mogelijk te behandelen.
Met don eerstvolgend en trein vertrok hij
daarop, van twee 4®?nten vergezeld, naar
Versailles.
Ifet opgegevan adres bleek juist en toen
hij aan het aardige landhuisje, even bui
ten de stad, belde, deed de gewezen kaart
legster zelf open.
A Me kleur week eensklaps uiit haar ge
laat, toen zij in de 3 mannen als bij in-,
stinct beambten der politie herkende.
Bertonneau liet haar omtrent het doel
van zijn komat niet lang dn twijfel, want
hii zeide:
De grap is uit, lieve dame. Ik kom
met een bevel van den procureur der re
publiek om u iim hechtenis te nemen. Gij
moet ons volgen naar Parijs.
Zij poogde nog de onnoozele te spelen.
Welke grap bedoelt ge? vroeg zij. Wat
beleekent dat nu weer?
Dat beleekent, dat do geheeCe bende
•in de doos zit. Gij alleen ontbreekt er nog
aan en wij zullen dus het obal compleet
maken.
Ik weet van geen bende.
Kom, kom. ge begrijpt mij beter dan
ge wiiit -laten blijken. Wees nu verstandig
en maak het ons niet moeilijk, dan zullen
we u als dame behandelen.
Hermin© kende de wet, zooals alle menr
schen die voortdurend met haar in con
flict komen, zij begreep dus dat het com
plot ontdekt moest zijn en dat het haar
niets baten zou tegenstand' te bieden.
Dadelijk zocht zij nanr een zondebok
voor het ongeluk dat haar trof en in som
bere woede riep zij uit:
Die schurk van een Morel moet mij
verraden hebben. Nu; daar zal hij geen
r-tlcizier van beleven.
Bertonneau volgde haar naar haar ka
mer, waar zij haar mantel aantrok cn
haar hoed opzette.
Hij paste er wel voor op haar te zeggen»
dat Liane haar verraden had, omdat hij
begreep, dat zij van Morel nog hooi veel
zou kunnen vertellen wat zij zeker niet!
zou nalaten, wanneer zij hem als de oor
zaak van haar val beschouwde.
Hot aanhouden van Morel was de zaak
van Swift en Bertonneau had op de pre-
fectuuh een brief voor den detective ach
tergelaten, waarin hij hern de van Liane
verkregen aanwijzingen meedeelde.
Toen Clever James dus, van de huiszoe
king in het hotel De Courtevron, aan de
prefectuur terugkeerende, werden twee
flinke agenteu tc zijner beschikking ge
steld, waarmee hij e-r dadelijk op uit toog*
Morel woonde op gestoffeerde kamers
aan de rue De Richelieu, maar cr was wei
nig kans hem op dit- uur van den dag
daar to vinden.
Het was namelijk tegen den tijd vari
t:H diner en dit gebruikte de zich noe
mende baron gewoonlijk in een restau
rant aan den boulevard de la Madeleine,
zcodat Gever James zich het eerst door
heen begaf.
Hij kende MoreL nog uit don tijd, toen
hij voor kamerdienaar van Hector d'Alle
ret speelde, zoodat hij hem zonder eeniga
moeite onder de gasten van het restaurant)
terugvond.
De schelm zat aan een afzonderlijk ta
fel je cn was juist aan zijn diatcr begon-
(Wordt vorvolgd-J
