ZATERDAG 13 NOVEMBER. I9I5. Voor Z. H. den Paus. buitenland. De Oorlog. Buitenlandsche berichten. binnenland. Nederland en de Oorlog. h,^ie°S'ééSrZte^n?relanngdvarn •d^iraXï^r^éT^Te! k jaargang No. 1865 BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN I De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, mot GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering m het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bijonze Lenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco p§r post fl.65 per kwartaal Afzonderlijke nummers 21/* cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 .regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent nummer bestaat uit drie Ibiaden en het geïllustreerd •Zondagsblad. Vorig bedrag 271?® k N., Lang ar aar, ter .navolging c.au e N. v>pdat vrede spoedog intrede 0.50 fd. H.. Wassenaar 5 f 279.20 De ééne waarheid. Dezer dagen bevatten de bladen een jericht, dat een eigenaardig licht werpt op betanarchisme" (aldus noemt ds. Brons- nld het), hetwelk in de Ned. Hervormde [&rk heerscht. Een predikant te Amster- iun, die tot de conservatieve richting ichijnt te behooren, heeft n.l. besloten en kele van zijn predikbeurten te doen ver- iillan door moderne predikanten. Naar aanleiding van dit zonderling op- Iwden schrijft ds. Bronveld o. m. in het pbld.": „Een protest tegen deze handelwijze wet mij van het hart. Ziehier een predi- nat, die een ambtgenoot zijn kansel aan biedt, om te verkondigen, wat hij zelf Italing en erger noemt. Is er grooter tegenstrijdigheid denkbaar?" „Is er grooter tegenstrijdigheid denk bar?"Hoe verward en duister moet W toch zijn in de hoofden der toehoor ders, die, wat zij den eenen Zondag als warheid hooren verklaren, den volgen- ki Zondag weer als dwaling hooren wbordeelen! Hier blijkt weer zoo tref fend, dat de verloochening van het ééne Gezag, hetwelk niet onfeilbare zeker- ïid de ééne Waarheid aanwiist. haar igen schade en schande, verdeeldheid en watergang, met zich brengt! Dat luid- (prekende feiten, als het hier gesignaleer de, waartegen van Protest an tsche zijde zelf geprotest.eert wordt velen de oogen mochten openen voor 't Licht, dat schittert uit de Katholieke Kerk, waarin de pre-, diking overal dezelfde is, gelijk ook do waarheid één is in haar wezen! die het gymnasium heeft verlaten, is toch werkelijk nog -niet opgevoed juist dan begint voor hem de zelf opvoeding, onder voorlichting en leiding van oudere, van wijzere vrien den! Voor de academische jeugd behoor den de professoren zulke vrienden te zijn! Doch hoe gaat het in werkelijkheid aan onze universiteiten? Ln den groentijd schijnt men zich ten doel te stellen den pas aan het ouderlijk toezicht onttrekke nen. dikwijls volstrekt nog niet ont groeiden! jongelui te leeren, dat het een 9tudemt betaamt zich in alles ,,vrij" te voelen, zich in alles „vrij" te toonen, los van alle banden, welke dan ook. Zoo wordt de jongeman ingeleid in het academische loven! En dan? Hij loopt col lege of zoo hij in de rechtéil studeert loopt hij misschien langen tijd geen col lege; de professoren bemoeien, zich wei nig of niet met hem, hij staat in geenerlei connectie met de professoren; het corps en soosleven is zijn ideaall En na het afleggen van eenige examens is gevormd de man, die door zijn ambt, zijn functie, zijn maatschappelijke positie is aangewezen om anderen tot voorlich ting te dienen, om op anderen een invloed uit te oefenen, welke min of meer een op voedkundig karakter draagt! Beweren we te veel, als we zeggen, dat aan de opvoeding der academische jeugd veel, heel veel ontbreekt? Fraai. Meri kan het niet eens zijn met den minister van Landbouw, Handel en Nij verheid, den heer Posthuma maar in geen beschaafden kring zal men liet toch .wagen om over dezen bewindsman (wiens optreden ook wij op lange na niet voor treffelijk kunnen vinden) zóó te spreken, als het hoofdorgaan van een der staat kundige partijen, „Het Volk". Spiekend over de melk-kwestle te Am- Sterdam, waarbij minister Posthuma en d-j Amsterdamsclie burgemeester het niet eens konden worden, vergelijkt het blad in minister met eenschavuit: vTJit de stukken spreek/t kórtwag» de taaie strijd tusschen een e e r 1 ij k man en een scha vuit, waarbij de schavuit het won, omdat hij ten slotte de macht in zijn onbekwame en besmeurde handert had."- En verder zegt het blad heel parlemen tair „Meer en meer blijkt, dat het nij pende vraagstuk der levensmiddelen- voorziening in handen van dezen be windsman niet veilig is. Hij beschouwt zich blijkbaar niet als de minister der ilevensmiddielenvoorzieniing, maar' a'fi den minister der oorlogswinstenvoorzie ning. Hij is het gewillig werktuig der winstjagers, helpt hen de bevolking op de ergerlijkste wijze uit te huiten en is een gevaar voor het land." Minister Posthuma is een „gewillig Werktuig der oorlogswinst voorziening".. Ons dunkt, om zoo over een politieken tagenstander te kunnen oordeelen, moet het met het- fatsoen niet zoo erg nauw I Oemen Deze fraaie uitdrukkingen van ..Het Volk" kunnen ons iiltusschen nog wel te pas komen, als wij bij verkiezingen weer *u!Iea moeten constateeren, dat „Tiet Volk" dou „bewusten" aanraadt op dergelijk Jsoori menschen als minister Posthuma en de zijnen, die „een gevaar voor het land" hun stem te gaan uitbrengen. 't Kan verlceeren. Vermakelijkheden. In den begiin van den oorlog is er weü wat overdreven, hier en daar. 't Scheen soms. of men -in de stemming verkeerde, om i,n eeni lijkwagen u'it rijden ie willen gaam. Doch thans vervallen velen weer zoo langzamerhand in helt andere uiterste: zij gaan uit. zii ..qrofiteeren". alsof or niAta bijzonders op de werela geschiedt; men kan aan hen niet bemerken, dat er zoo ontzaglijk vee®, door mitlioenén onzer me- demenschen wordt geleden. En 'daarom is het thans o. i. een heel geschikte tijd om die menschen te dwin gen tenminste iets le offeren voor hun mede-menschen. Wij doelen op de be lasting op publieke vermakelijkheden. Er wordt gemeld, dat B. en W. van Heemstede den Raad voorstellen een be lasting van 10 pCt. op publieke vermake lijkheden te heffen. Dat B. en W. van Leiden dat voorbeeld spoedig mogen volgen. Wie uitgaat, moet, vooral nu, ook wat voor de publieke kas willen missen! De Engelsche duikboot „E 20" is gezonken in de Dardaneiien. Aan boord van de „Rio Lages," die te Halifax aankwam met brand in de lading, is volgens een „Reuter"-bericht een stuk lont gevonden. Het Italiaansche petroleum- schip „Livietta" is door brand vernield. Men gelooft, dat een bom de oorzaak is. V Gebrek aan opvoeding. Wat eenigen tijd geleden vijftien Leid- Sihe studenten 's nachts te Voorschoten tobben uitgehaald vijftien „pas ont- froendon", die na een sterke-drankkuur drie weken wilden toonen gedresseerd k zijn in de „vrijheid", in het ,;studen- wkóoze" wijst op een leemte indeop- reoedlrig der academische jeugd! Een jongmensch van 'n achttien jaar, Van het Westelijk oorlogsterrein. Overzicht. De strijd op dit oorlogsterrein is nog van zeer weinig belang; in de legerberich- ten wordt slechts melding gemaakt van artillerie-gevechten over het geheele front. Van het Oostelijk oorlogsterrein. Overzicht In Rusland worden nog steeds hevige gerechten geleverd benoorden den Memel en bezuiden-de Pripet, zonder dat er be langrijke wijziging in de posities, komt. Van het Zuidelijk oorlogsterrein. Overzicht. Met groot© hevigheid worden de gevech ten om Görz voortgezet, die, volgens de Oüsteinrijksclie berichten, alle in het na deel van do Italianen afliepen. Het „Berliner Tageblatt' verneemt uit het oorlogsperskwartier, dat de worsteling om Görz nog niet is geëindigd. De Italia nen trekken reservetroepen bijeen. Sedert Donderdag neemt de gezamenlijke zware artillerie hot plateau van Doberdo en het- bruggenhoofd van Görz weer krachtig on der vuur. De aanvallen zijn hoofdzakelijk gericht tegen Monte San Michelle en Pod- gora. De gevechten zijn in vollen gang. Van het Zuidoostelijk oorlogsterrein. Overzicht Zooals we reeds gemeld hebben, is uit de off: nu led?eliiigen van generaal Sarrail, die van een inspectiereis naar het Fransch-Engelscho front in Zuid-Servië terugkeerde, gebleken, dat het bericht, dat veles (Kröprulu) door de Franschen her overd zou zijn, onjuist is. De frontlijn der Engelsch-Fransch-SerVische troepen in Zuid-Macedonië loopt over IzvorGradsko Krivoladtsj en van daar naar de Bul- gaarsche grens. Deze lijn ligt ver ten zui den van Veles, en daardoor alleen reeds was het onwaarschijnlijk, dat Fransche troepen de Bulgaren uit Veles zouden hebben verdreven. De Servische regeering heeft haar zetel overgebracht naar dit zuidelijk gedeelte, dat door de samenwerkende geallieerde troepen wordt verdedigd. De zetel dier regeering is thans te Kroesjewo, ten noord oosten van Prilep gevestigd. Hier is zij althans voorloopig veilig, 'daar de strij dende legers nog op een aanzienlijken af stand van deze plaats verwijderd zijn. De toevoer van voorraden, aan het Ser vische hoofdleger langs den Monastir- spoorweg wordt bijkans onmogelijk, nu door het oprukken der Bulgaren in de richting van Prisrend en P.risjtina, de Ser vische strijdmacht in twee deelen wordt gesplitst. Thans poogt Kjj nog den op- marsch der Duitsch-Oostenrijksche legere op te houden, waarschijnlijk om over Novi Bazar naar Montenegro te wijken. Doch dezen weg kan door het snelle oprukken van Von Kövess uit het noordon worden afgesneden, terwijl de terugtochtsweg naar het zuiden, waar het Servische leger zich met de Fransch-Engelsche troepen zou kunnen vereenigen, door de optrek kende Bulgaren dreigt te worden ver sperd. 0p den Balkan. Geen Vorsten-bijeenkomst. Reuter meldt uit Rome: De mededeeLing in Dui'tsche bladen gepubliceerd over de aanstaande ontmoeting tusschen do Ko- kenland wordt ongegrond geacht. De Grieksclie neutraliteit. Volgens het „Neue Wiener Tagblatt" hebben de gezanten van Turkije en. Bul garije -te Athene in een vriendschappelijk gestelde nota bij het -Grieksohe ministerie van butteni'andsche zaken geprotesteerd tegen de aanwezigheid van Engelsche en Fransche .troepen nn Grieksch-Maeedonië, daar dit moet worden beschouwd als een schending van de Grieksche neutraliteit. Zij wezen er op, dat het bestendigen van dezen toestand niet in overeenstemming is met de (grieksche neutraliteit. De nieuwe Grieksche minister-president Skoeloediis verklaarde, dat hij akte genomen had van het protest en deelde namens zijn regee ring mede, dat het kabinet alles gedaan heeft wat in zijin vermogen .i's en ook ver der alles zal doen om den toestond te ver beteren. Griekenland en de Cenirale mogendheden. De „Berl. Zelt. am Mitt." verneemt uit Sofia, dat Naüm, de Grieksche gezant te Sofia, aan eenige journalisten zou heb ben verklaard, dat de betrekkingen tus schen Gióekegland en Bulgarije ln de naaste toekomst afdoend geregeld zullen worden en dat de -twee staten- in bondge nootschappelijke betrekking tot elkaar zullen koinen te staan. „Tusschen de bei de regeerLngen", zoo zei de gezant, „be staan geen meeningsverechillen meer". Ook rnet de Midden-Europeesche mo gendheden zal Griekenland hechter vriend schapsbanden aamknoopen. onder water van 14 mijl; ze heeft 8 torpc- dolanceerbuizen en twee snelvuurkanon nen. De bemanning bestond uit 30 koppen. Tegenspraak. De persdienst van het Engelsche cen trale draadlooze station te Poldhu meld de d.d. 10 dezer, dat volgens een in Spanje loopend gerucht in de Straat van Gibral tar twee Duitsche duikbooten door Engel sche kruisers in den grond waren ge boord. Naar Wolffs Bureau van bevoegde zijde verneemt, is het bericht een ver zinsel. Opgejaagd. Uit Bergen wordt aan „Aftenposton" geseind, dat de aldaar aangekomen groote Amerikaansche vrachtstoomer „Maumel", die met stukgoederen beladen op zijn reis van New-York in aar Zweden den koers ge nomen heeft noordelijk van IJsland, voor Drontheimfjord door een bewapend En- gelsch visscliersstoomschip opgejaagd werd, totdat een Noorsche torpedojager verschecfn. De vervolging werd daarep gestaakt, daar die op territoriaal gebied van Noorwegen plaats had. Overlevenden van de „Clan Macalister" Lloyds meldt, dat 38 Lascaren en 7 Europeanen, deel uitmakend van de be manning van het Britsche stoomschip „Clan Macalister", welks'ondergang op 10 dezer is gemeld, zijn aan wal gebracht. Frankrijk. De nieuwe Fransche leening. De Kamer heeft met aégemeene stem men het wetsontwerp aangenomen, waar bij de Tegeeiring wordt gemachtigd een nieuwé 5 procents-leening uit te geven. Engeland. Minister Churchill. vorgefiis wn „wam -jtnuic u.. is Minister Churchill afgetreden. Waarheen gaat Kitchener? Wolff's" vertegenwoordiger te Now York meldt draadloos-telegrafisch hel vol eend bericht van de „Associated Pressi Door den dichten sluier, dien de Engel sche censuur heelt geworpen over de ge beurtenissen in Indie en Egypte, drmgt de mededee'.img dal de Nizam van Heide rabad. de trouwe vazal van Engeland door het volk is afgezet Dit feit, dat het hoogtepunt vormt in een reeks onlusten en opstanden, moet de hoofdreden zijn van Kitchener's vertrek uit Engeland In ingewijde kringen te Londen is het be kend, dat al begeeft Kitchener zich thans naar den Balkan, liet einddoel van zijn tocht Ind'ië m Egypte is. 0p Zee. De duikboot- en mijnoorlog. Volgens een „Reuter"-be richt uit Lon den is de Britsche stoomboot „Rhineland" gezonken. Een overlevende van de opva renden is aan wad gekomen. Branden op koopvaardijschepen. Een telegram uit Halifax meldt, dat men een. voorwerp, hetwelk men voor een stuk van een tijdlont houdt, gevonden heeft bij het lossen van het sctr'.p „Rio La- kes". dat den 5den November daar in brandende toestand met een lading suiker is binnengeloopen. Het Italiaansche petroleum schip ,.Le- vietta", van Part Arthur (Texas) naar Buenos Ayres, is verniel d door een brand die ontstaan was door een ontploffing m heli ruim. Men gelooft, dat er een bom aan boord was. Engelsche duikboot in den grond geboord Officieel wordt uit het Turksche hoofd kwartier gemeld: Dank zij nieuwe, door onze vloot getrof fen beschermingsmaatregelen is de En gelsche duikboot ,,E 20" den 5den dezer in de Dardanellen tot zinkengebracht. Drie officieren en zes matrozen van de beman ning zijn gevangen genomen. De duikboot, een der nieuwste van de Engelsche vloot, had zich twee maanden geleden in de Dardanellen vertoond. Ze is 61 M. lang en meet 800 ton. Aan de oppervlakte heeft ze een snelheid van 19, Nobelprijzen. WoMf' seint uilt Stockholm, dat de Zweedsche Akademie van Wetenschappen besloten hoeft, den Nobelprijs voor na tuurkunde voor 1914 toe te kennen aan pref M. von Laue. hoogleeraar aan de universiteit te Frankfort a.d. Mam voor zijn ontdekking van de interferentie van Róntgensrtalen in kristallen. De prijs voor scheikunde voor datzelfde jaar is toegekend aan prof. Theodore William Richards, van de Harvard-uni versiteit te Cambridge (Massachusetts) voor de door hem uitgevoerde bepalingen van atoom ge wichten van een aantal ele menten. De Nobelprijzen voor 1915 worden lieden toegekend Regeer ingavisch. 'Men meldt uit IJrnuiden aan de „N. R Ci.": Van Maandag a s. af zullen op den Rijksvischafslag alhier, voor uitsluitend gebruik in Nederland de volgende visch- soorten ter beschikking worden gesteld \an de vischliandelaren tegen de prijzen als achter elke vischsoort aangegeven: Bakschelvisch f 9 per 100 pond (voor 1-oopig wordt 1/3 van dm aanvoer beschik baar geste'd) wijting f7.50, höremakreed f6, kleine gul f 12. kl. pqpn en pieterman f8, k'.eine scholletjes f 12 per 100 pond; hoeveelheid voorloopig ongelimiteerd'. De eerste vijf vischsoortm gestript of angestript, de laatste soort gelubd of on- gelubd. Uitvoer naar het buitenland en consignat.ezendingen in Nederland van door de Regeering toegewezen visch is beslist verboden. De aanvraag v«>or regeeringsvisch moet, onder overlegging van de bestelingen, ge schieden op eiken werkdag vóór 5 uur 's avonds, ïsn kantore van den admini strateur der Visseherehaven of anders des morgens vóór 7 uur ten kantore rn de UschhuL Do eerste aanvraag dient Zaten- dagavond vóór 5 uur te geschieden. De beschikbaarstelling geschiedt ia volg. arde der aanvragen on de visch zal zoo vee. mogelijk pemdpondsgewijze warden toegewezen. Hetzeifde geschiedt nis aan. l T r.—' "vortreft. Ann de hal. «rtröuwd. S 0V<,r qUaMeK rischsoorten zijn uitalul- tend beschikbaar «voor dan verkoop a's versche visch en mogen dus niet aan roo- kenjeh worden geleverd; colder -wol ,„m w/oo!n"en' E,r Zal vo'doonde controle geoefend, dat regeeringsvisch niet voor andere doeleinden wordt geJufct, dan waarvoor ze bestemd is. Overtredin gen worden met uitsluiting gestraft. Voor onkosten van mand, matton nu. paer, ijs, enz. en winst voor den groothan del is als maximum aangenomen f2 per n.and van 1U0 pond. De minister van land bouw, nijverheid en handel zul de maxt- va.t'i. UPprJi'S voor B®1"*'1 Nederland xastetei.en waarhij mot winst en met ,)e belangen der wedervorkoopers zal worden reken ung gehouden. Ter best, ijding van de onkoeten der ^mdKhvercemging. door welke hoven- mt ri <m overleg met de regeer, ng. zal de uitvoer van viech naar het bn.lenland worden belast, zoo- vastgestefd. 001" d° R°g6e"ng Miehandeling van een Nederlandse hen jongen. Do rechtbank te Hasselt (Itolgit) wees Vm",ia ln 'l0 K®ruehtmakende zaak \an de m-shande'sng van een Neder- ten^chen knaap verXxiee'rm^r rollc, commandant van de Duitsche lanri ^rmha,a,jr Maeeeyck toTS, M^rk boete of 10 dagen hechtenis wegens iro- iVeegde i.usliandeMng op het zoontje van tte^Maasü'icWchs familie v. d. H .aar ToMo toï oen .|>oete van 'so Mi'irk of 1,11,1 ,Je" Belgischen douanier Kub- ben en tot 100 Mark l»„o, of cam maand hecJ.tems wegens »,et doen mi si, andeten de/l,"1 noldaten van ,i.u. douanier Op- p^Ïs e" VPna 'le van hét ZIJ Zich tegen de mishandeling Van ri«n knaap hadden verzet. rt6n niI,ICil..0m™ai^M,'"",U'rie van dit von. nas nn hooger beroep gegaan bii lint nv*. rechtshof te Brussel. Koper. Wij lezen in, do „Tel." daX de legeerin» ongeveer vijf maanden geleden hij de Kkcf hJ£L kr,e"rieen groot aantal kérno^ besteld heeft, waarvan aflevering dezer dagen zal platus hebben. zou ptente hebben? g°Ud "al' k"pw noegen nemes, en dat dientenge.wéS vuiTtolér TS0Prlr'8 dm SfiH-eirn iIOport M' ku|>er naar land zal stop zeiten Met de meeste steilu'ghoid kan de ..N v.. naar aanleiding van liof imVp?i staande de volgende mededeo!i<ng doen- ..Van uitvoer van koper. grcoLigZrd dTr n"o T3eeri"« door hanaiddeling 11 1 geunjiorteerd, is nooit of nunmer sprake geweest si2uLCPhlW l,eP,t «««ring zich S 'c m tttendpunl ge- seam, dat tegen het zoogenuumde ve. edehngsverkeer" van k«eï' das srnds jaar en dag in <„M j!UM, j P ■édéliikT) °0rlO,; '"«dvoet'd werd, geen tedelijko bezwaren rijzen. Immers, als dergelijk koper lot fal.ri. T6rwe,kt »°rdt en T korténtiM als ooi ogsmaferieel Ier. U..KIiL J Neder,andsche Iwge.', terSgkéé kT T mogelijk beweerd wordenf dT'r4^e km perurtvoer heeft plaats gehad. •Llleéé Per' ,lal uitgevoerd wordt (en munitie of wapenen ln ons |IMui terug O^JéTéé T" V'Pl ""ns uitvoer naar ^ijrr.:S;rdie.T te te'té^.7 waarom ,.De lelegraaf' builen lande B ril ergernis tracU t* wekken over een verwachte versterking .„.zer weer- middelen (voor „kanonnen" zul wel mi reuses" ggiezen wordeé) Is d!» iok alleronbegnjpelijkst. Het artikeltje van dit bind kan slechte fi6v"{fe ,iebb0" dat in het l.uiteniam» UMt V?'agn" ""^etuuHveefde argwaan Reuter seint uit I^ridon: „Het bericht van „De Telegraaf", dal de Britsctae regeering m*erwecgt den hel len invow van koper (naar Nederland «rtop te zetten, ij onjuist.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1