VRIJDAG
29
OCTOBER.
1915.
Voor Z. H. den Paus.
Uit de Leidsche
Vroedschap.
BUITENLAND.
De Oorlog.
81
7e JAARGANG
No." ri&43
3)e £cldóeli^(Bomcmt
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. - Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze
agenten II cent per week, fl.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2l/% cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van t-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeellngen van 1-5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. BI] contract aanzienlijke korting. Grooto lettors naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (gean
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent iedere regel meer 5 cent
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Vorig bedrag63.50
leiden, afd. St. Barbara, onderafd.
Ned. R.K. Volksbond5.
goet&rwoude, N. N., Op hoop van
Leimucidanj.j N. N., ter miavolgimig
N, N. Opdat vrede spoedig intrede
fj, N., ter navolgrjntg
2.50
5.—
0.50
1
f 77.50
Tiet ïs wellicht (nooit voorgekomen dat
de gemeenteraad rich binmen twee en. een
half uur door de jgeameentabeg,rooting „ge
werkt heeft. De afwezigheid van wethou
der v. Hamel lis zeker een van de oorza
ken; dat de Voorzitter over het algemeen
door kon hameren. Onderwijs wend geheel
uitgeschakeld (bij de algemeen© beschou
wingen en vrijwel !bij de desbetreffende
bosten. Of het zoo gegaan zou zijn Indien
de wethouder; die wegens ziekte op het
appèl, ontbrak, tegenwoordig was geweêst,
meen en wij I'm twijfeil te mogen trekken.
Verkillende leden hadden nog wel iets
aaar voren te brengen, maar zwegen, nu
de wethouder zich niet verdedigen kon.
Aan de beschouwingen zef.f een woordje
vooraf. Bij een gelegenheid ale deze, waar
bij verschillende raadsleden het woord
roeren, valt speciaal op, weKk een slechte
plaats de pers in de raadszaal is toebe-
deeVjin het uiterste hoekje, terwijl bui
ten de wagens rolden, over de kelen en de
(Étectrisohe tram haar waarschuwend ge
luid deed hooren, konden wij b,v. den
heer Perar dn het grootste gedeelte van zijn
betoog niet volgen. Daarbij ganomenj, dat
er leden zijn, die alles behalve duidelijk
en -daarbij zacht spreken., da het niet, te
verwonderen dat het gesprokene althans
van eenige sprekers niet tot zijn recht
komt. Wij igelooven, da't er nog wel een
geschikt plaatsje voor de pers iis, al is het
dan ook niet in het hoekje van. B. en W.
Wellicht een surprise met St. Nico!aas.
Bij monde van Mr. Fokker is den burge
meester speciaal hulde gebracht voor diens
lele.'d in het regeeren van 'de gemeente
Leiden. De raadsleden gaven door hun
applaus te kennen, dat zij geheel medegin-
gen met den heer Fokker. De burgemees-
ïer moet het volgende jaar aftreden. Mr.
Fokker heeft den wensch .geuit, en ieder
rechtgeaard Leidienaar, zal zich (hierbij
aansluiten, dat wij ook het volgend jaar
8an burgemeester wederom op zijn voor-
cibterstoel mogen zien zetelen.
Het is den voorzitter en wethouders nd'et
'last'ig gemaakt. Het debat ging over B.
en, W. heen, liep in geene deele over hun
beleid, betrof algemeenheden.
Dat iedereen in deze buitengewone tij
don en met den nu juist niet rodskleurigén
financieelen toestand voor oogen, aan Lei-
<lens toekomst denkt en er over spreekt
valt niet te verwonderen. De algemeen©
beschouwingen liepen, dan ook voorname
lijk over de toekomst van Leiden. Hoe
denken B. en W. over de toekomst van
Leiden en welke maatregelen denken zij
te nemen om de industrie to bevorderen
èn den. handel uit te breiden,?
Een vraag die gemakkelijker gesteld dan
beantwoord is. Op de degelijke beschou
wingen van de heer en Aaibars© en Ver
gouwen ,iis eigenlijk geen antwoord gege
ven. Wethouder Fischer heoft gewezen op
de Pestschool, op de school voor de Zee
vaart, en andere onderwijsinrichtingen.
Deze inrichtingen, komen de stad Leiden
wel ten goede, maar worden daardoor nij
verheid en handel bevorderd?.
Wij willen gaarne aannemen, dat, waar
B- en W. een kansje zien, zij al het. moge
lijke zullen doen om een of- andere groote
industrie binnen de Sleutelstad te bien-
8®- B. en W. blijven ten" slotte tusschen-
Pörsotien, het initiatief moet van, andere
JJJde komen. Een andere vraag ;is of B. en
V; niet al het mogelijke moeten doen om
telden zoo aantrekkelijk mogelijk te ma-
0,1 vt>°r industrieelm. Men kijke eens
^ar het Zuiden, b.v. naar Eindhoven.
0el ander geval, andere toestanden, veel
grond, goedkoopere werkkrachten enz.!
zoo wondt vaak geredeneerd. Wij ge-
bo© dat het feitelijke industriegebied
zoowel in. Eindhoven eüs i;n de omliggende
terpen ligt. Het is echter een kwestie van
Jd on Eindhoven-zal door annexatie even-
Ldburg een groote 'industriestad wcir-
Dat Leiden geen grond genoeg heeft
niet iedereen met wethouder Fischer
En, wat zal ér op tegen zijn,
•armeer fabrieken in de onmiddellijke na-
'jneid verrijzen. Ook deze zullen Leiden
a 1 s deze gewe-nsoht
.1 zal een annexatie jiiet achterwege
kunnen blijven. Goedkoopere werkkrachtenl
Wie dat beweert is met toestanden daar
niet op de hoogte. Het verschil tusschen de
loonen in vele fabrieken in Eindhoven en
Omgeviing en Leiden is groot. Over het al
gemeen genomen verkeert de werkman
daar in een veel beter positie. Wil men de
industrie in Leiden bevorderen en uitbrei
den, daim taal ook degelijk rekening moeten
gehouden worden met de volkshuisves
ting. Al is reeds veeil gedaan, toch valt
nog ontzettend veel te doen om de arbei
ders die thans in onze stad wanen aan
goede en goedkoop© woningen te helpen,
Wanneer nu deeds een groot tekort aan
arbeiderswoningen to; wat zal hét dan zijn,
wanneer men straks .pogingen in het werk
süeLt om meer fabrieken binnen Leiden te
krijgen. De gemeente moet dus ook zor
gen voor goede arbeiderswoningen. Daar
tegenover staat, dat men allies niet op de
gemeente moet laten aankomen. Do werk
gevers trekken dan het meest profijt en
zullen al'Licht zeggen: De gemeente stelt
goedkoop© woningen beschikbaar, wij
kunnen de locmen laten zoo als zij zijn of
desnoods verminderen. De belastingbeta
lers betalen dan voor de werkgevers.
Wij zouden nog beel wat in het midden
kunnen brengen, maar een overzicht
vraagt een beperkte ruimte.
Over een© zaak zullen wij echter nog iets
in het midden brengen. Wethouder Fischer
heeft gisteren medegedeeld, dat de aan
vraag voor den aanleg van een electrische
tram Den HaagLeiden to binnengeko
men. Naar ons bekend 'is zijn ook plan
nen aanhangig om Den Haag per Elec
trische tram over Wassenaar met Leiden
te verbinden.
D© vraag dringt zich vanzelf op, zal
detze tram of zullen deze trams in het be
lang zijn van Leiden in 't 'algemeen, in
dat van den handeLdrijvende-n Midden
stand in 't bijzonder.
Onze aandacht is speciaal gevallen op
een uitdrukking van wethouder Fü schor
.in het debat van gisteren', waarin hij toe
gaf dat Den 'Haag mu nog veel gemakke
lijker zal te bereiken zijn, doch er aan
toevoegde ,,maar ook Leiden."
Wij hopen, dat de wethouder van Fa-
brikage hier een vooruitzienden blik heeft
gehad, wij voor ons doelen zijn meening
niet geheel en al. Zullen de menschen van
Bulten, die van de trams gebruik zullen
maken, in de richting Den Haag of
Leiden gaan? Wij hopen in de richting
van de Sleutelstad, maar zijn bang, dat
de mensChen, die niet voor zaken in Leg
den behoeven te zijn, met de trams naar
Den Haag zullen gaan, omdat Den Haag.
nu eenmaal voor velen meer aantrekkings
kracht heeft.
Een vruchtbaar onderwerp voor mid
dens tan ds ver een iginjgen.
Nog een dankbaar onderwerp ter be
spreking voor Middenstandsvereeniiigmgem
os de kwestie of de gemeente, wanneer de
tijden weer normaal zijn, zal voortgaan
met den verkoop van levensmiddelen.
Eenige sprekers hebben het verdedigd dat
de gemeente op. dien weg moet voortgaan,
zeker wat den verkoop van visch betreft
anderen hebben er rich radicaal' tegen
verklaard. De middenstand zij <*p zijn
post. Waar moge zijn, dat. in sommige ge
meenten de verkoop van visch nooit tot
zijn recht is gekomen', er tegenover stoat,
dat de middenstand juist dnnr deze bui
tengewone tijden geleerd heeft hoe de zaak
moet aangepakt worden.
Over het algemeen, fis het debat over de
•begrooting neengegieden. Geen woord bij
na over belastingen, geen woord over so
ciale mistoestanden, geen woord over de
verbetering van de positie van gemeente
werklieden en ambtenaren. De financiieele
•kwestie speelt de rol en deelt de lakens
uit, daarom zwijgen de raadsleden maar
liever.
Wat de opmerkingen betreft, gemaakt
bij de uitgaven, kunnen wij kort zijn. De
vuilverbranding zit velehjedem dwars.
Het is eenigszins te begrijpen. De (lijntjes
kunnen niet strak aangetrokken worden,,
•tegenover de leveranciers moet men wel
een tegemoetkomende houding aannemenj
n'u er zooveel geld bij moet.
Wij spreken den wensch uit, dat de be-
grooting het volgend jaar onder normale
omstandigheden zal behandeld worden en
dat B. en W. en de raadsleden op verschil
lende lichtpunten kunnen Rijzen, Met deze
gedachte bezield zullen .wij ións onthouden
van critiek op de begroeting zelf.
De Bulgaren hebben Pirot genomen.
-- Het dorp Rudka is door de Duitsch-
Oostenrijksohe troepen stormenderhand
genomen. - Bij de beschieting van de
Bulgaarsche kust zijn twee Russische
slagschepen in den grond geboord. --
Twee Duitsche vliegtuigen hebben bij
Groeja over Roemeensch grondgebied
gevlogen. - Sir Bryan Mahon is benoemd
tot opperbevelhebber der Britsche strijd
macht in Servië. - Hef Engelsche Prijzen-
gerecht heeft vier Duitsche jachten tot
wettigen prijs verklaard. - „Reuter"
meldt de voorloopige aamensteliing van
een nieuw Fransch kabinet met Briand
als minister-president en minister van
Buitenlandsche Zaken en generaal Gal-
lienie als minister van Oorlog. Jules
Cambon zou secretaris-generaal bij Buiten
landsche Zaken worden.
Van het Westelijk oorlogsterrein.
Overzicht.
Wederom is op dit oorlogsterrein een
stilstand ingetreden. Het Duitsche bericht
meldt, dat er niets bijzonders voorviel;
het Fransche, dat ©enige weinig beteeke-
nende schermutselingen plaats hadden,
die in het voordeel der Franschen afliepen.
Van het Oostelijk oorlogsterrein.
Overzicht
Ook op dit oorlogsterrein wordt weinig
gevochten. Het Duitsche bericht meldt,
dat ten noord-oosten van het plaatsje
Karbanofka de terreinwinst tegenover
aanvallen der Russen is behouden en dat
het kerkhof van Szaszali weder in Duitsch
bezit is.
Van de legergroep prins Leopold van
Beieren wordt gemeld, dat een krachtige
aanvaA der Russen mislukte bij Sjirssy
(aan den Njemen noordoostelijk van Novo
Grodek).
Het Duitsche en Oostenrijkse he bericht
melden nog„ dat de bondgenooten stor
menderhand het dorp Rudka hamen.
Van het Zuidelijk uoriDgsterretn.
Overzicht.
De bea-iohtein van, dit front maken mel
ding van hevig© gevechten. Op alle punten
pogen de Italianen, ©en doorbraak te doen,
welke pogingen vo'gens de Oostenrijk-
sdhe berichten alle mislukten. Geen der
partijen 'heeft nog een belangrijk succes
kunnen behalen, al wordt aan béide zijden
met groote hevigheid gestreden.
Van het Zuidoostelijk oorlogsterrein
Overzicht
Bijna drie wekon zijn thans verloopen,
sedert aan den aanval op Servië door de
Duitsch-Oostenrijksch-BuLgaarsche legers
den stoot werd gegeven, welke voor de
Servische natie doodelijk wezen -kan. De
opmarsch der centrale troepen in het
noorden en die .der Bulgaarsche stotfjd-
krachten in liet oosten werd met ontstui-
mig élan ingezet en bracht het Servische
leger gestadig tot wijken, onmachtig als
dit was den geweldigen vijand te weer
staan. De steun der geallieerden kon niet
tijdig dezen terugtocht voorkomen, daar
een campagne in den Balkan nauwkeu
rige studie en het treffen van zeer uitge
breide militaire maatregelen vereischt.
Zoodat de Duitsch-Oosbenrijksche legers
langzaam doch aanhoudend vorderen,
terwijl de Bulgaren thans meester van
bijkans het geheele Vardardal zijn. Hier
mede is de verbinding afgesneden tus
schen de Serviërs, die in het noorden strij
den en de troepen in het Macedonisch
gebied.
Het bezetten van Pirot door de Bulga
ren, dat thans wordt gemeld, zal den
bondgenooten nog geen voordeel kunnen
brengen, zoolang de verbinding met
Krushewatz en Semendria, over Nish, nog
niet verkregen is. De Duitsch-Oostenrijk
sche legers hebben zeer zeker de zwaarste
taak te vervullen, nameiijk de verovering
van het woeste en bergachtige N.-Servisch
gebiec}. Hun opmarsch kan uit den aard
der zaak niet haastig wezen, daar tal van
terreinrïioeilijkheden te overwinnen zijn.
Bovendien is de hoofdmacht der Serviërs
hier geconcentreerd en wordt den centra
le n legers een tegenstand geboden, die
wijst op de taaie kracht van het Servische
heir. De Serviërs hebben Macedonië bij
kans prijs ggeven om .zich tot het uiterste
te verdedigen in het noorden van hun
land.
Vandaar dat het «loei van den veldtocht
der mlddon-Europeesche mogendheden,
namelijk het zich een weg banen door Ser
vië naar Bulgarije en den munitie-honge-
rigen Turkschen bondgenoot, een zeer
moeilijke en langdurige operatie zal -zijn,
wedke blijken zal minder eenvoudig te we
zen, dan zij aanvankelijk door Duitschland
werd voorgesteld.
De hulp der Entente heeft lang op zich
doen wachten, doch ten slotte schijnt zij
•thans gekomen te zijn. En het*optreden
der Engelsch-Fransche legers kan tot re
sultaten leiden, welke op dit oogenblik nog
geenszins mogelijk worden geacht.
De Engelsche legeraanvoerder in Servië.
Tennant verklaarde in het Lageihuis,"
djat lui'tenantt-gemeraal Sir Bryan Mabon
met de aanvoering der Britsche strijd
krachten in Servië is belast en bevel heeft
gekregen samen te werken met de Fran
sche bondgenooten.
Schending der Roemeensche neutraliteit).
„Havas" meldt uit Boecharest: Twee
Duitsche vliegtuigen, op weg naar Bulga
rije, vlogen, Woensdag boven het Roemeen
sche grondgebied1. De Roemeemsche troepen
richtten een hevig mitrailleurvuur op de
vliegtuigen, drie op een hoogte van 1000
meters vlogen. Een der vliegtuigen scheen
te zijn getroffen. De Roemeensche regee-
ring, die telegrafisch werd ingelicht,
richtte onmiddellijk tot den Duitschen ge
zant te Boekarest ©en krachtig protest te
gen de schending van het grondgebied»
0p Zee.
Bombardement der Bulgaarsche kust.
Het agentschap ,,Stefani" meldt via
Rome uit Boecharest: De Russische vloot
kwam gistermorgen om 4 uur bij de Bul
gaarsche kust aan en begon deze bij
Varna te bombardeeren en naar het schijnt
ook bij Burgas. Volgens de laatste berich
ten duurde de beschieting nog om 11 uur
voort en richtte rij belangrijke schade
aan.
Volgens een bericht uit Sofia, werden bij
dit bombardement twee Russische schepen
van de klasse-Tri-Swiatitelja door grana
ten of torpedo's tot zinken gebracht. Dé
andere §chepen trokken .zich terug door
onderzeeërs vervolgd. Eenige burgers
werden gedood, de materieele schade is
g&ring.
De „Tró-Swiiatitelja" is een der oudste
slagschepen van de Russische Zwarte Zee-
vloot en werd in 1892 gaboiuwd en in 1912
vernieuwd. De bewapening bestaat uit 4
"jfTc M en 14 15 c.M.-kanonnen. De water-
verplaatsing is 13,500 ton. De bemanning
■telt 744 koppen!
Hoewel niet precies van hetzelfde type,
dateert ook uii>t 1892 de ,,'Georgi Pcbjedo-
nossez" (11,200 tón; 6 30 c.M. en 6 15 c.M.
kanonnen)
Becde schepen zijn zwaar gepantserd
(gordel zelfs 40 c.M. dik), zoodat zij ver
moedelijk wel niet dour de kustbattérijen
tot zinken zijn gebracht, maar door de
Duitsche onderzeeërs, die rich thans in de
Zwarte Zee bevinden.
De kruiser „Argyll* aan den grond
geJoopen.
Officieel wordt door de Engelsche Ad
miraliteit meegedeeld, dat .de kruiser
Argyll" gistermorgen aan de oostkust
van Schotland aan den grond is geloopen;
men vreest dat het schip ten gevolgd van
het slechte weer geheel wrak zal worden
geslagen. Officieren en bemanning zijn
gered.
De Argyll" behoort tot de z.g. „count-
•ty"-klasse, die in 1903/1904 gebouwd is ^n
zes pantserkruisers telt. De waterverploat-
sing is 11,000 ton. De snelheid is pl.m. 23
knoop. De bewapening bestaat uit vier ka-
nonnen van 19 c.M., zes van 15 c:M. en
twintig van 4.7 c.M. 'Het pantserdek is
5 c.M., de gordel 15 c.M. dik. De beman
ning telt 655 koppen. Volgens een kanttee-
kenihg, welke wij in een marine-boekje
vonden, zijn dit type slechte zeeschepen,
terwijl zij bij veel zeegang hun 15 c.M.
kanonnen niet kunnen gebruiken,' hetgeen
ook bij de „Good Hope" en „Monmouth"
het geval was bij den zeeslag op de Chi-
leensche kust.
Duitsche Jachten verbeurd verklaard.
Het Engelsche Prijzenhof hoeft het jacht
„Germania", toebehoorende aan Krupp' v.
Bohlen en geschat op een waaide van
45,000 pd.st., dat op 30 Juli 1914 te Cowes
kwam om doel te nemen aan den wedstrijd
en op 6 Augustus d.a.v. in beslag werd
genomen, prijs verklaard.
Ook di'ie andere jachten werden prijs
verklaard.
Frankrijk.
De kabinetscrisis.
De „Radical" schrijft: De minister-pre
sident heeft ingezien, dat het onmogelijk
is zijn ministerie aan te vullen. De moei
lijkheden, of juister gezegd de weigerin
gen, waarop hij-gestuit is bij het zoeken
van een opvolger voor Delcassé, en zijn
kabinet aan te vullen, hebben hem geener
lei twijfel gelaten.
Wij gelooven, dat het aanhouden van
zijn persoonlijke en politieke vrienden hem
ten slotte heeft overtuigd, dat een volko
men herziening van de regeering noodig
is. De regeering zou dus feitelijk demissio
nair zijn. Reeds duiken nieuwe combina
ties op, welke uitgaan van de noodzake
lijkheid een ministerie van nationale ver
dediging te vorinen, waarin de leidende
personen uit het parlement zitting zouden
m,oet©p Géffieg.
Naar „Reuter" meldt, zal het nieuwe
ministerie als volgt worden samengesteld:
premier en minister van Buitenlandsche
Zaken, Briand; Oorlog: Gallieni; Marine:
admiraal Lacaze; Binnenlandsche Zaken:
Malvy; Justitie: Viviani; Financiën: Ri-
bot; Onderwijs: Painlevé; Arbeid:
Guist'hau; Openbare Werken: Sembat
Koloniën: Doumergue; Handel: Klotz;
Landbouw: Meline; secretaris-generaal van
Buitenlandsche Zaken: Jules Cambon.
Verschillende oorlogsberichten.
Taai-zuivering. De commissie van 20
leden bekend onder den naam van Taal
commissie, die tot taak heeft de Duitsche
taal van vreemde woorden te zuiveren,
heeft van Z. M. den Keizer een zeer vleiend
schrijven ontvangen en uit waardeering
voor haar vaderlandslievenden arbeid is
door hem de voorzitter dezer commissie
begiftigd met de Orde Pour le Mérite.
Een tfécoratietaelasting. De Italiaan-
sch© Waden melden, dait de regeering van
plain is een belasting op decoraties in te
voeren, die 50 millioen lire moet opbren
gen.
I>e „Popólo Romano" schat de maande-
lijksche oorlogskosten voor Italië op an
derhalf milliard.
De volksvoeding in Duitschland. Het
Duó'jadbe comité voor ta nd bo u w aangele
genheden (heeft medegedeeld, d£.t er ern
stige moeilijkheden te verwachten zijn
voor de volksvoeding, wanneer niet sfjoe-
dig een groot aantal w'agons door de
spoorwegdirecties ter beschikking wordt
gesteld.
Levensmiddelenvoorziening in Duitsch
land. De Berlijnsche correspondent van
de „Köln. Ztg." meldt, dat, naar hij ver
neemt, de nieuwe maatregelen van de
regeermg pp het stuk van de verzorging
met levensmiddelen betrekking zullen heb
ben op boter en andere eetbare vetten,
melk, kaas, sommige soorton van vleesch,
eieren, wild, visch, groente, cacao en sui
ker. De Bondsraad zal spoedig besluiten,
waarin die maatregelen zullen bestaan.
Melkkaarten. Ook te Dresden worden
mot ingang van Dinsdag melkkaarten in
gevoerd. Kinderen tot 1 jaar zullen daarop
dagelijks 1 L. melk, kinderen ^>6 jaar
en zieken dagelijks y2 L. kunnen krijgen.
Pas wanneer in hun behoefte voorzien is,
mag de melk ook aan anderen verkocht
worden» De verkoop van melk in flesschon,
die den prijs duurder maakt, is voorlooplg
geheel verboden.
Belasting op oorlogwinsten. Naar d©
„Frankf. Ztg." mededeelt, zijn de werk
zaamheden voor de invoering van een be
lasting op oorlogswinsten in Duitschland
in vollen gang.
Nu het hooger percentage, 50 pCt. van
de Engelsche belasting op oorlogswinsten
bekend is geworden, is het mogelijk, dat
minister Helffrich zal besluiten, het oor
spronkelijk voorgenomen Duitsche percen
tage, dat 25 a 30 pet. zou bedragen, nog te
verhoogen. Daarbij is echter te bodenken,
dat van de Naaml. Venn, en de bezitters
van aandeelen, steeds een afzonderlijke
belasting zal worden geheven. Het belas
tingspercentage zou worden berekend
naar het verschil tusschen het vermogen
en inkomen op 1 Januari 1914.
Allerzielendag in Duitschland Zijn
Eminentie, kardinaal Von Hartmaan,
aartsbisschop van Keulen, heeft den drin
genden wen&ch uitgesproken, dat dit jaar,
met het oog op het gebrek aan verlich-
tingpmiddelen, de graven der overledenen
op Allerzielendag niet met kaarsen en
lichtjes zullen versierd worden.
De financieele toestand In Beieren.
Uit Miinchen wordt aan de .„Köln. Zci-
tung" gemeld, dat de Beiersche regeering
plan had de moeilijkheden In de staats
financiën door een verhooging van 25 pCt.
in de belasting-aanvragen te vereffenen,
doch dat de financieele commissie van het
Huis van Afgevaardigden daartoe weinig
meiging toonde, waarop in uitzicht geno
men werd nu de schulddelging voorloopig
te staken.
Munitiemateriaal-gebrek. De kardi
naal van Weenen heeft bevolen alle klok
ken in zijn diocees, die te ontberen zijn
en geen historische of kunstwaarde heb
ben, aan de oorlogscommissie af te levei-
r©n, om te worden omgesmolten.
Engelsche verliezen. Blijkens d© En-
getoclie verliteslijsten van 27 October zijn
45 officieren gesneuveld, 80 gewond, 57.
vermast. Bovendien worden d.d. 18 Oei.
2320 manschappen als gesneuveld, go-
wond of vermist opgageven.
Van de vloot zijn 3 officieren gewond.
De .„Times" moemt, bulten deze lijstern
om, nog 6 gesneuvelde officieren.
Een klokkenluidsters-gilde. Bijna al'
de parochie-klokkel-ulders te Pearn (Bucks)
zijn, naar de „Times" meldt, naar hot
front vertrokken. De p*.dikant heeft ejix
een g.ülde van klokkeduLdsterS gevormd,
om (hun plaats in te nemen. De raad van
heb district Ilfor4 heeft besloten., vrouwen
als tramoand uctours te gebruikejn. En in
