MAANDAG 25 OCTOBER. 1915. BUITENLAND. De Oorlog. L JAARGANG No. 1839 SJe&ziube4ve(Bou^a/nt BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, metGRATIS POLIS Ongevallen-verzekering l het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze ten II cent per week, f 1.45 perkwartaaL Franco per post f 1.65 per kwartaaL Afzonderlijke nummers 2'/> cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 oenl Do ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, olke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 5U cent, Iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel moer 5 cent De Bulgaren hebben Uskub veroverd. - [ii Britsch oorlogeschip zou zijn veronge- ikl.-Een Wolff-telegram uit Brussel geeft it Duitsche standpunt over de terecht- I van miss Cavell. Van het Westelijk oorlogsterrein. Overzicht: In Frankrijk en België blijft het bij de graven-gevechten, die met afwisselend (occes worden g.evoecrd. Wel wordt over it geheeLe front hevig gevochten, maar van beide partijen kan een belang rijk succes behalen. Van het Oostelijk oorlogsterrein. Overzicht. In Rusland begint de Duitsche veld tocht een slepend aanzien te krijgen. Van groot offensief valt thans niets meer to bespeuren; in Galicië zijn de bondgenoo- ton zelfs reeds gedurende vele weken in het defensief. Het schijnt echter, dat zij in het Noorden, alvorens zich in te richten in hun wintérpasities, eerst nog eens een 'l-ngiag willen wagen om Riga em Duna- burg te bezetten. Reeds waren de bondge noten de beide steden tot op geringen "af stand genaderd, toen de Russen zich schrap zetten en hun den verderen door tocht beletten. Geweldige pogingen werden angewend om door te dringen, doch Riga bunaburg vielen niet. Thans echter, door de onvermoeide en onafgebroken irachtsinspanning, heeft Hindenburg's le ger bij Riga eenig terrein gewonnen en volgens de Duitsche brichten zou hei de havenstad tot 18 K.M. genaderd zijn. Hin denburg zou namelijk het dorp Borkowitz hebben veroverd, dat op 18 K.M. ten zuid oosten van Riga gelegen is. De Duitschers deden een onmiddellijken aanval op Riga, die. echter afgeslagen werd en die hun eenig terrein kostte, daar zij over de rivier de Aa teruggeworpen zijn. Wel wordt thans van Duitsche zijde beweerd, dat Hindenburg ten tweede male over de Aa is opgerukt, doch het is duidelijk dat de op- raavsch der Duitschers ten noord-westen van Mitau groote vertraging ondervindt. Russen staan vijf K.M. van Mitau verwijderd en de spoorweg MitauRiga is nog steeds in hun bezit. Ten noord westen van Dunaburg hebben de Duitsche troepen den vijand uit zijn stellingen bij Schlossberg geworpen en Illuxt bestormd. .In Koerland, bij Damesnas, hebben de Russen een landing gedaan; volgens de Duitsche berichten keerden de Russen naar hun schepen terug, zoodra de Duit sche troepen aanrukten. Van het Zuidelijk oorlogsterrein. Overzicht. De Italianen hebben gemeend van de al- gorneene opschudding, die is ontstaan door de nieuwe Balkan-actie, te moeten profiteeren om over het geheele Oostenrijk ste front een aanval te doen. Het resul- van hun pogen is echter ietwat schraal te noemen. Volgens het jongste Italiaansche legerbetflcht behaalden de Italianen een suoces in de Ledro-vallei, waar zij doordrongen in het Bezzecca- bekkeai en een dorp en beheerschende bos- schen in bet Noorden namen.. Ook op het Karstplateau is hevig gevochten; de Italia nen melden hierover, dat zij ten oosten van Poteano en bij Morevetine terrein winnen. Aan het Isonzo-front namen de Italianen volgens hun legerbericht 1003 man gevangen en maakten zij drie mitrailleurs en ander materiaal buit. Volgens de Oostenrijksche ilegerberich- ten werden alle Italiaansche aanvallen af geslagen en konden de Oostenrijksche troepen zich ïn hun stellingen handhaven. Van het Zuidoostelijk oorlogsterrein. Overzicht. In Servië is de opmarsch der Bulgaren zeer voorspoedig en de helft van Macedo nië hebben zij reeds bezet. Steeds hache lijker wordit Servië's toestand, steeds na der dreigt het gevaar. Na een hevig go- vecht werd Koemanowo veroverd en moes ten de Serviërs in Westelijke richting wij ken. Ook Kropulu (Vèles) kwam in Duit sche handen, zoodat de laatste verbinding tusschen Servië en Saloniki afgesneden is. Kropulu is aan den spoorweg van Uskub naar Saloniki gelegen, die giste ren reed3 op twee punten, bij Wranja en Koemanowo verbroken was. Thans is, ma hevige gevechten, ook Uskub geheel veroverd en is nog alleen van Servië het uiterste Z.O. puntje en een strook in het Noorden en Westen in Servisch bezit. Het geen den toevoer van de troepen der Geal lieerden naar het Servische leger thans ten zeerste bezwaarlijk maakt. Een gebeurtenis, die reeds werd ver wacht, is de beschieting van de Bulgaar- sche kust. Volgens de berichten is Dede- agatsch door een Franscli-Engelsch eska der beschoten en Warna en Boer gas door een Russisch, zonder dat eenige militaire schade werd aangericht. De Bulgaarsche kust is op deze plaatsen bijkans onbe schermd. Toch kan deze actie van invloed zijn op den Bulgaarschen veldtocht in Macedonië, die thans nog zeer voorspoe dig gaat. 0p Zee. Zweedsche duikboot door een Duilsch schip beschoten. De door het reparatiievaaitui^ „Blenda" begeidi.die Zweedsche duikboot „Hvalem" werd Zaterdag bij Kaap Abbekas, even. ten westen van Ystad, door een Duiitsclbé voor postenboot beschoten,, waarbij één man zwaar werd gewond. Een. onderzoek is in gesteld. De heide Zweedsche booten zijn te Ystad aangekomen, een torpedo-boot i.s eveneens daaiiheen vertrokken. De Zweed sche gezan't te Berlijn heeft opdracht ge kregen een krachtig protest wegens diiit ongeval in te dienen. De Duiitscbe gezant begaf zich onmiddellijk na het. bekend wor den van de beschieting naar den mi nister-president en den p1aa'.sv e rv angem- den minister van buitienlandsehe Zaken., om persoonlijk zijn leedwezen over de be schieting en in heit bijzonder over de ver wonding van één man aan boord te be tuigen. Het Wolff-bureau" voegt hieraan toe:t Men schrijft ons hierover, uit betrouw bare bron dat door de Duitsche autoritei ten onmiddellijk stappen zijn gedaan tot opheldering van dit betreurenswaardig voorval. De „Moltke". De correspondent van de „Times" te New-York maakt melding van een ver slag, dat de correspondent van. do „New- Yoirk WorLd", von Wiegand, aan. zijn blad zond omtrent een berzoek aan de DuLtische vloot. Van beteekenis is diit vertsila.g eigen lijk aïtean, dat het vergronden is van boord van don slagkruiser „Moltke", hetgeen dus zou bewijzen, dat de ,/Mo'itke" niet gezonken i/s. Eveneens meldt de heer von Wiegand, diat de herhaaldelijk a's gezon ken gerapporteerde schepen „Kolberg", „Pommern" en „Bremen" nog steeds in diienst zijn. In de Doemaziibtijng Van 22 Augustus werd meegedeeld, dat onder de Duitsche oorlogsschepen, die in de Golf van. Rriga in den grond waren geboord, zich de „Mo'it- ke" zou helbben bevonden. In het Russi sche communiqué van 21 Aug. was alleen nog maar gemeld, dat een Britsche duik- bcoit een Duiitschen kruiser torpedeerde. Een Duitsch protest? „Havas" verneemt uit Rome, dat de Ita liaansche bladen melden, dat de Itabiiaan- sche regeeri'og in het bedt zou zijn van een nota van protest der Duitsche regee- ring aan de .onzijdige staten, waarin deze klaagt over de maatregelen door Engelland genomen tot het vangen van drnikbooten in netten, waarna zie vernietigd worden cm tegen het Engelsche stelsel groote schepen te zenden om Duitsche duiikbooten in den grond te boren. Duitsch land zou volgens deze nota 27 zijner duikbooben hebben verloren in de Engelsche nebten en er zouden er zestien zijin vernield voordat dit-stelsel was aan genomen. DuibscMa-nd hai volgens edgen bekentenis sedert het begin van den oor log 43 duiikbooten verleren. (Wij geven dit bericht slechts onder alle voorbehoud; men houd^e ja het oogs dat het bericht van Fransch-ItaJiaanischc zijde wordt medegedeeld.) Engelsch oorlogsschip verongelukt? ,,A Villag" verneemt uit Saloniki: Een groot Engelsch oorlogsschip is over tijd en wordt reeds sedert twee dagen hier verwacht. Aan boord bevinden zich ook twee Fransche en vier Engelsche gene raals. Te Saloniki is wel bericht ontvan gen, dat het schip is vertrokken, doch' se dert is geen tijding meer ontvangen. Men vreest, dat het schip door een duikboot is getorpedeerd of op een mijn gestooten. Hulp kruisers zijn uitgestuurd om naar het schip te zoeken, doch zijn zonder re sultaat teruggekeerd. Van het Vaticaan. De Paus en de vrede. Ook in niet-Katholieke bladen vindt men harhaaldelijk uitingen, waarvan de strek king is den Paus op de eventueele vredes conferentie een moreele invloed toe te kennen. HeCzelfde denkbeeld vindt men, naar aan ,,De Tijd" uit Rome wordt geseind, in een artikel van den Engelschen kardi naal Gasquet in eenige Italiaansche bla den. De kardinaal herinnert er aan, dat in den tegenwoordigen wereldoorlog noch me/t conventies, noch met besluiten der Haagsche Vredesconferenties betreffende de manier van oorlogvoeren, noch met de neutraliteit der kleine, ongewapende Sta ten wordt rekening gehouden. De oorzaak van deze ruïne van het volkenrecht is te zoeken in het feit, dat de. conventies tus schen volkeren geen sanctie verkrijgen, gelijk aan die, welke de particuliere ver dragen bezitten. Vandaar de noodzakelijk heid eerier moreele macht, die'deze sanctie zal verleenen. Als zoodanig kan alleen de autoriteit van den Paus in aanmerking komen, die de opperste rechter inzake de zedenleer is en die als het godsdienstig opperhoofd van millioenen katholieken der verscheidenste naties invloed over de gejieele wereld bezit en een vredeszending, door Christus bedoeld, heeft uit te oefenen, meent hij. België. De doodvonnissen in België. Het Wolff-bureau meldt uit Brussel: Aangezien de buitenlandsche peis de veroordeelingen en vonnissen wegens ver raad onjuist en overdreven schildert en in het Engelsche Hoogerhuis de executie van de Engelsche verpleegster miss Ca vell ter sprake kwam, moge de quaestie nogmaals aan de hand der feiten worden uiteengezet. Do veroordeelden hebben maandenlang dienstplichtige Belgen aangeworven en Fransche en Engelsche deserteurs gehol pen te ontkomen met behulp van talrijke tussehenpersonen, waarbij deze lieden van plaats tot plaats werden voortgeholpen. De gouverneur-generaal waarschuwde her haaldelijk tegen dergelijke praktijken en wees erop,dat deze onvermijdelijk strenge bestraffing zouden vinden. De veroordeeling van de schuldigen in openbare zitting volgens recht en wet is gegrond op de bepalingen van liet Rijks- strafwetboek en het Militair Strafwetboek aangaande oorlogsverraad en spionnage. Geen bijzondere wet voor België, geen z.g. oorlogsgebruik was betrokken bij de vast stelling van het vonnis. De veroordeelden bekenden meestal en verklaarden, dat zij de strenge strafbepalingen kenden. De Engelsche miss Cavell was het middelpunt van het ontdekte werfisysteem voor de ge allieerden. Tegenover de bewering, dat zij door haar beroep het Tijden van arVerc menschen belangeloos verlichtte, wijzen wij erop, dat haar werfbureau eon .zieken- inrichting was, waarvan de hooge prijzen alleen door welgestelden konden worden betaald. Het executceren van vrouwen kwam ook in Frankrijk voor, b.v. in Maart 1915 te Nancy met de Duitsche Margarete Schmidt, in Mei 1915 te Bourges met de Duitsche Ottilie Moss, redeneert Wolff" verder. De Britsche regeering wordt door Wolff" herinnerd aan de wreedheden, welke Kitchener tijdens den Boerenoorlog pleegde tegen vrouwen en kinderen. Het agentschap zegt verder, dat Duitsch- lands- tegenwoordige tegenstanders den rug hunner legers niet behoeven te be schermen tegen de bevolking van een bezet vijandelijk land en zulke vonnissen niet behoeven te voltrekken, daar zij zelf zoo weinig vijandig gebied hebben bezet. De Daily News" geeft nog eenige bij zonderheden uit het rapport van den se cretaris van de legatie der Vereenigde Sta ten te Brussel en meldt daarin dat miss Cavell werd gearresteerd den 5en Augus tus en dat eerst den 31en Augustus de Amerikaansche gezant, de heer Whitlock, deze arrestatie vernam. Onmiddellijk schreef hij aan baron Von Bissiing, die hem eerst den 12en September antwoord» de n hem mededeelde, dat miss CaveA beschuldigd was het vertrek van Franscha soldalen en Belgen, van dein leeftijd om militairen dienst te doen, had vergemak kelijkt. Over het laatste onderhoud van den Engelschen kapelaan te Brussel Gahorn met miss Cavell, waarover „Reuter" reeds in het kort seinde, wordt door de Engelsche bladen nog het volgende medegedeeld: De geestelijke zeide, dat haar eerste woorden een. zaak betroffen, die haar per soonlijk aanging, maar de plechtige ver zekering, die ze vergezelde, werd gezegd in het licht van God en Eeuwigheid. Zij voegde cr aan toe, dat zij wenschto dat al haar vrienden zouden weten, dat zij bereid was haar leven te geven voor haar land en zeide: „Ik héb geen vrees en huiver niet; ik heb den dood zoo dikwijls gezien, dat hij niet vreemd of verschrikkelijk voor mij is. Ik dank God voor deze tien weken voor het einde. Ilct leven is altijd zoo haastig en vol moeilijkheden geweest. Deze tijd van rust is een groote genade geweest. Iedereen is hier vriendelijk voor mij ge weest. Maar ik wilde, nu ik in het gezicht van God en de. Eeuwigheid sta, nog dit zeggen, namelijk, dat ik begrijp, dat va derlandsliefde niet genoeg is. Ik moet je gens niemand haat of bitterheid koeste ren." Zuid-Afrika. Maritz. Dc Temps" bevat een telegram uit Lis sabon, meldende, dat de Portugccscho regecring de invrijheidstelling gelast heeft van Maritz, geïnterneerd te Angola. Na onderzoek is de Portugccsche regecring tot de conclusie gekomen, dat Maritz als een politiek vluchteling moet worden be schouwd. De verkiezingen. Volgons oen telegram uit Kaapstad zijn de eindresultaten van de verkiezingen als volgt: Aanhangers van Botha 54, unionis ten 40, aanhangers van Hertzog 27, onaf- h an kei ijken 5, leden van de arbeiders partij 4. Verschillende oorlogsberichten. Kopernood. In de Belgilscho plaatsen wordt oan do kopernood te vcitiel]>en bij de inwoners door de Duitechers heit kopjeir- geld opgevorderd en naar Duitschland verzonden. Het ijzeren god in Duitschland. De ijzeren 5 pfe-ninigstuikkeji zuilen op heit c:in- FEUILLETON. De noodlottige erfenis. K) Vervolgens no einde Silvère de omstait- figliedon, dile in hem 't vermoeden hadden ©[gewekt, dat 'hier -eern misdaad was ge- fiieogd, dat de man, d.ie op het rotsv'ak was achtergebleven, geen hulp gehaald had; dat intiem and' iets van het gebeurde had vernomen, toen Silvère er het bericht "vau bracht; 'dat de metgezöl van den doode spoorloos was verdwenen en nooit meer 'als van zich had laten booren. Nadat Sif.vère dit verhaal had gedaan, 'Vroeg de onderzoeksrechter: Kunt ge mij misschien .iets naders meedeel-en omtrent de beide toeristen, iliè B'j hebt ontmoet? be student schudde het hoofd. Neen, iik kende hen niet, heb slechts enkele woorden .met hen gewisseld, zooals mm wel meer doelt met vreemdelingen, die men toevallig ontmoet, maar ik weet n'e(s omtrent hen. Dus naliet hun naam, noch jhun.nat'io^ •wMteit, nooh de plaats vanwaar zij kwa- Hmen waar zij gelogeerd hadden? Niets daan'an, aj'Jeen. "ij dacht even na. Alleen? herhaalde de onderzoeksreoh- m spanning. A's ik mij wel -herinner dan heeft een &r toeristen mij gezegd, dat hij Parijze- haar was. Meer niet? En dat .hij menigmaal in Zwitserland Sas geweest. Hij pochte er zelfs op, dat hij fin. dit gedeelte van de Al.pen den weg even goed kende als te Parijs. De onderzoeksrechter haalde zijn schou ders op en mompel'de: Daar hebben we niet veel aan. Het spijt mij wel, dat ik u niet verder kan inlichten, zeide Silvère. Wees thans zoo goed mij te volgen, hem am de onderzoeksrechter, dan zal ik u bij het lijk brengen om te zien, of gij het herkent. Tot uw orders. Silvère volgde den rechter naar den kel der van het raadhuis, waar door twee raampjes het daglicht, binnenviel. Meermalen) werden vim dien kelder lijken ten :toon gesteld van in hét gebergte ver ongelukten. Op de marmeren tafel lag de doode, be dekt^ mot een laken. De onderzoeksrechter sloeg dat laken terug en vroeg aan Si-lvère: Herkent gij den doode? Silvère staarde aandachtig in het ge laat van het lijk, dat met de oogen open lag. Daarna zeide hij met vaste stem: Ja, dit is een der mannen, die ik ont moet heb.- Ofschoon ik hem slechts even heb gaaien, zijn. door hetgeen er later ge beurd is. zijn trekken vast in mijn geheu gen geprent. Gij zijit dus zeer stehig' in uw verkla ring? Ja Was het deze man, die u zeide een Parijzenaar te zijn? Neen dat. was zijn metgezel, die iets kleiner was dan hij, maar Porscher ge bouwd. Hij had zwart haar, ,&en gladge schoren gezicht, diepliggende, zwarte oogen. Maar omtrent geen van beiden kunt gij nadere aanwijzingen geven? Helaas neen. De onderzoeksrechter nam Silvère we der mee naar de kamer van den burge meester, na het lijk weer te hebben be dekt met het laken. De griffier bad inmiddels de verklarin gen van den student opgeschreven, die deze, nadat ze hem voorgelezen waren, onderteek en de. Vervolgen-s keerde hij naa.r Lausanne terug en Tiet den onderzoeksrechter in groote verlegenheid achter. «Men had een lijk gevonden, naar alte waarschijnlijkheid hot slachtoffer van een misdaad, maar voorloop,ig tastte men nog geheel -in het .duister rond en was men niet bij machte, zelfs de -identiteit van den doode vast te stelten. EEN ONRUSTIGE DAG. Het bericht, dat Dlaz-ic uii-t hex krank zinnigengesticht van dokter Cazalès ont vlucht 'was, had in het hotel de Courtie- vran aan den boulevard Ilausmann tc Pa-rijs groote ontsteltenis veroorzaakt en de vajsche graaf Hector d'Alleret las, se dert da-t bericht door horn was ontvan gen. lederen morgen met veel aandacht de bladen na of deze hem geen tijding om trent zijn voortvluchtige schoonzuster brachten. Nog geen enkele maal had hij den naam Elisabeth d'ATleret in de bladen aange troffen, maar op zekeren morgen vond hij pneter öneit gemengde nieuws uit het bui tenland een bericht d-at hem deed sudde ren. Instinctmatig bracht hij 'de hand aan het voorhoofd, waar het. -klamme zweet op verscheen. Vervloekt, ',t is of de duivel er mee speelt, mompelde hij. Dat ontbrak eir nog maar aan. Daarmee zou 't spel voCmaakt zijn. Het bericht, dat 'hem zulk een angst had aangejaagd, was van den volgenden, in houd: L i j k gevonden. Ongeluk of Misdaad? Men meldt ons uiiit Luzern: Tengevolge van de hevige stormen en w o 1 kb re u k ach t.lge stortregens, die in ons kanton gewoed hebben, is in het gebergte veel ijs en sneeuw gesmolten en daardoor .as een vreeselijkle ontdekking gedaan, waarbij men nog niet zeker weet of aan een ongeluk of ee.n misdaad moet worden gedacht. Eenige gidsen uit Imhof hebben bij den Finsteraarhorm hot lijk van een nog onbe kenden man. gevonden, da-t in een diep ra vijn 1-ag. De omstandigheden dat er in den -laat- sten Tijd niet van een ongd'u'k in deze streek gehoord is, gevoegd bij he-t feit, dat er geen papieren of geld op het lijk be vonden zijn, doet vermoeden rijzen, dat hier een misdaad moet zijn gepleegd. Onder de bewoners der omliggende dor pen heorscht groote ontroering. De justitie te Mei ring en stelt een uitgebreid onder zoek in, dat, naar wij hopen, spoedig deze zaak tot klaarheid zal brengen. Ilector, die over -al -zijn le-deii beefde, las dat bericht tweemaal over, maar Irnafitto <k" rna zichzelf gerust te stelten. Komaan, zcidc hij voor aich, er be staat nog volstrekt geen zekerheid dat hij dat zijn zou, al stemt alles vrij volkomen overeen. Zelfs al is hij 't, dan bestaat er nog geen amn/kid-eiTlijk gevaar. Niemand kent-hem, papieren zijn niet op hom be vonden, zijn i-dcn-titelt is dus niet vaal,ge steld. Neen-, noem, de oudo geschiedenis is dood en begraven,. Mij dreigt niet het minste gevaar. Ondanks deze drogreden, waarmee de misdadiger zich poogde ge rust te stellen, sprong hij .angstig ap, itoen hij voélde dat hém oen hand op .dort schou der werd gelegd. Het was zijn vrouw, diie ongemerkt ban nen was gekomen. Liane merkte duidelijk op, hoe zenuw achtig hij was, en terwijl hij haar met ontstelden b'lilk aankeek, zeide zij: Gij sohijnt ongerust te zijn, is ar nieuws? Volstrekt niets, antwoordde hij, ter wijl hij het blad zoo opvouwde, dat héb bericht uit Zwitserland aan haar blik werd onttrokken. Gij laast de courant, vervolgde zij. Wat staat er in? Iets van Lizzie? Neen,- antwoordde hij knorrig. Ik heb toch gezegd, dat ar niéts 'in staat. Toéh, als'ik mij niet bedrieg, moet ear, iLois zijn, dat u ongerust maakt. Ik hoop, dat gij mij niets verbergen muit. Verbee'id u maar niet, dat ik u zou ontzien. Wat is er dan?, (Wordt vervolgd.J

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1