veede Blad. erdag 22 October 1915. BUITENLAND. De Oorlog. Uit de Pers. i noodlottige erfenis. jaargang No. 1B33 'fyz Si&idóo\vi (Sou^o/rit Daarin, is oinigetwijfeJd' e-exi groote onbil lijkheid ge,legem! Misschien komt er na 1 Jan. van het volgend jaar weer een ga&prijs-verhooging van J/s cent peir M3. voor gewoon en ll/2 cent per M3. voor mant,gas dit min-' der verlokkende vooruitzicht openen B. en W. naar aanleiding van eeniiige vragen in het Sectie-Verslag. Verzoeken om den prijs van het gas wederom te verlagen zijn bij de Directie dei Stedetijke Gasfabriek niet ingeko men", zeggen B. en W. Met deze bemer king kunnen wellicht degenen, die een verlaging van den gasprijs billijk achten of misschien in de toekomst een verhooging als niet voldoende gemotiveerd zullen be schouwen, hun voordeel doen! ■Sb «sgrooting-schotels. rd ir aanleiding van heit Sectie-verslag Memorie van Antwoord inzake de .begrootirag der gemeente' Leiden Vij hier een en ander naar voren onzen lezers voorzetten als ,,be- leftiiig-schoiteüs". sa. ?rp-n «e ia, 4 jeers't de veivelemd wordende school- Herhaaldelijk. as er van de zijde ladsOeden hij B. en W. op aange- ii om hun uitea'ste best te doean, de ontruimd te krijgen, en evenveel hebben B. en W. verzekerd, dat zij meer konden doen, dan zij reeds de- Nu weer diezelfde aandrang in het •verslag en ook nu weer hetzelfde van B. en W., doch (dezen keer de hcopvol-atemmende toevoeging, ,.j vertrouwen dal hunne hernieuwde ijsn ditmaal een zoo groot mogelijk zullen hebben! bemerking, in een der secties door gedaan, dat n.l. de middenstand irofij't trekt uit de aanwezigheid van toot garnizoen, is volkomen juist, zou dat groot garnizoen Leiden ver a's heit gemeentebestuur krachtig, irachtig zelfs, aandringt op ontrui- der scholen. We gelooven, dat de daarvoor tamelijk wel ongegrond is. when blij-ven wij vertrouwen op het tig beleid van B. en W., hopend, dat tadelijk met het lang-gewensdhte vol- succe,s bekroond worde. een vraag in eender secties, we-'/ke ek B. en W. denken te volgen tot img den* welvaart an vermeerdering ndustrie', noemen zij: het verkrijgbaar van eilec'triditeiit voor dndustrieele inden, het uiltgeven van terreinen, amen tot grensuitbredding, de maat- geruomen .tot uitbreiding en ver lig van het onderwijs dm deze ge ien de voorzieningen, in het belang hygiëne en de volkshuisvesting, worden voor het gemeente-belang vruchtbare bemoeiingen genoemd, ikele bemerking onzerzijds. Onze <'<e- weten, hoe wij over grenisuitbreiding a Wij zijn nog steeds van meening, e gemeente Leiden haar kracht niet zoeken in een uitwendigen groei, in iitbreidiing van grondgebied. Het uit* van terreinen, wat B. en W. noemen, industrieën te vestigen 'dèt js em prachtig middel om L er den tot aun bloei te brengen. En mede in ffld hiermede zijn zie er toe te juichen lOizieniingen in helt beOang van de ite en de voOksthu Lsve st'ing. Wat de tiding en de verbetering van het on- js betreft als men die maar niet te wekt in het uitwendige, in groote en ine gebouwen, en men maar niet uit- ad het oog houdt gericht op heit toch or staat en gemeente verwende troe- idje, iet openbaar onderwijs. en W. zuWen aMus dejfilen zij mede Memorie van Antwoord binnen- praeadviies uitbrengen, zooals zij ros reeds hadden toegezegd, omtrent of al dan niet tot het toekennen een z.g. tijdelijken duurtetoeslag aan Kllende categoriën van beambten en ïeden 'in. dl ernst der gemeente moet len overgegaan. in het sectie-verslag gemaakte be logen, naar aanleiding waarvan B. en W. het bovenstaande .mededeelden, zijn onzen lezers bekend we zuilen hier niet in herhaling treden. Wel willen wij echter hier onderstreepen den alleszins toe te juichen wensch van,een der Leden, dat, wanneer B. en W. van meening zijn, dat geen verhooging der lage loonem, doch wed een duurte-toeslag noodig is, deze laatste zal gegeven wo.rden iln den vorm van een kimder-toeslag, opdat zij, die door een groot gezin den druk dtfr tijden het zwaarst voelen, ook de grootste verlichting zulten ontvangen. De mee mij)#, d'opr een der leden geuit, dat de door Rijk en Gemeente genomen en aangekondigde maatregelen, met betrek king tot de dure tijden, een duurte-toeslag overbodig maken kunnen wij niet dea len. Ondanks aTies Wijven de tijden voor de laag-bezoldiigiden, en Vooral voor dege nen onder deze, die een groot huisgezin hebben te verzorgen, zeer drukkend. Ook de winkeliers zouden er wel bij va ren als de' loonen van deze categorie men- schen wat üra de hoogte gingen, ©enigszins stegen,! Onder de vraag aan B. en W. in het sect ie-verslag gedaan, of zij n.L van plan zijn na den oorlog den verkoop van visch en groente voort te zetten, schui't o. i. een addertije. Die vraag zajl ongetwijfeld zijn gekomen van vrijzinnig-democratische zijde, daar de vrijzinnig-democraten zoo- voel mogelijk de bedrijven onder het be heer van de overheid willen brengen, daar deze m. a. w. streven naar bat staats socialisme. Zeer terecht wordt van andere zijde in het verslag en ook door B. en W. opge merkt, dat door dien verkoop van levens middelen o.olk n a den oorlog van gemeen tewege voort te zetten het particulier ini-« tiatief te zeer (en volstrekt ongemotiveerd!) zou worden belemmerd. Caveant consules. Men wake er voor, dat, wat in dezen oorlogstoestand ,door de buitengewone omstandigheden werd gerechtvaardigd, niet n a dien tijd blijve voortbestaan. Toejuiching verdient, dat in verschillen de sectie's de vraag werd gesteld, of het niet mogelijk zou zijn de inkomsten te ver- hcogen door een belasting op de publieke vermakelijkheden. Hierop hebben B. en W. geantwoord, dat het invoeren van een bedafetang op publieke venmakeijkheden thans andermaal een punt van overwe ging hij B. en W. uitmaakt. Dat B. en W. nielt 'lang meer mogen overwegen! De 'tijden zijn zijn er nu toch heusch weil naar, dat het redelijke van een dergelijke belasting algemeen wordt in gezien. Een l'id opperde het denkbeeld om de inkomsten te vaihoogen door middel van een progressieve schoo'geldheffing. B. en W. antwoordden hierop met een verwij zing naar hun Memorie van Antwoord op de begrooting van .het Ho opende jaar. Daarin sJtaat o.m. 'té lezen dat de Plaat selijke Schoo'lcommissie vooral thans een wijziging in het systeem- van schoolgeld- heffing onraadzaam acht, nu aan eene staatscommissie een onderzoek is opge dragen omtrent de mogelijkheid van een herziening der fimamicieele verhouding tus- schem openbaar en bijzonder onderwijs. Ons lijkt deze redeneermg van de Plaat selijke Schoolcommissie wel wat gezocht. Eer toch dë plannen van de Staatscom missie verwezenlijkt zijn, kan er nog wal een jaartje verl'oopen. En in.dien tijd moe ten alle burgers meebetalen het te-kort dei schoolgelden van de meer gegoede burgers heit gaat immeirs om een pro gressieve schoo'geldiieffing cp de open bare lagere scholen der le on 2e klasse. België. De executie van miss Cavell. Miss Cavell was aane Engelsche verpleeg ster te Brussel. Zij had Engelsche en Bel gische ontvlucht/e dienstplichtigen gehol pen, om naar Engeland te komen. De Duit' sche overheid in België ontdekte dilt en bracht haar voor een krijgsraad, die haar ter dood veroordeelde. Enkele uren, nadat het. vonnis geveld was, werd de straf vol trokken. De Amerikaansclie en Spaansche legaties hadden op uitstel van executie aangedrongen, doch te vergeefs. Tn Engeland is men hierover veront waardigd, en men kan zich dit begrijpen, zegt de ,,N. R. Ot." en schrijft het blad verder o. m.: deze gebeurtenis ge<*lt een sprekend bewijs, hóe de oorlog de zeden verhard en alle gevoelens doodt. Wat miss Cavell deed *was verkeert^, omdat het in strijd was met de door de DuLtsche over heid uitgevaardigde verordening. Zoo zij gestraft ware naar de mate van hare schuld, zou niemand recht va.n spreken hebben gehad. Maar hier is een straf toe gepast, die bulten alle vei hou ding staat •tot het vergrijp. Het vergrijp was niet ge niepig, gelijk dat van een spion o.f verra der, die a.'s he.t ware den vijand (lafhartig in den rug overvalt. En men is slechts verbaasd, dat een krijgsraad, bestaande uit mannen, wellicht allen met het ijzeren kruis op de borst, en die dus geacht kunnen worden, toch iets voor ridderlijkheid eïi vaderlandsliefde (ie voelen, manijen, die zeer waarschijnlijk indien zij i.n de omstandigheden van miss CaveOl kwamen .te verkeeren, precies het zelfde zouden doen, als zij, en dl|t hun plicht zouden achten, nu over eene vrouw zoo hard konden oordeel/en. Nog verbaasder is men dat zulk een straf ten uitvoer gelegd wordt. Er staan nog meer vrouwenlevens op het spel, zegt het blad verder. Om die te red den hebben de Paus en de Koning van Spanje op den Du-ilsohen keizer een beroep moeten doen. Ligt het niet cp den weg der neutralen, hier waar nog kwaad afgewend wr/rden kan», het beroep van den Paus te steunen? Men .zie voor nadere berichten ons eerste blad. —Red. Reuter seint uit Londen: De quaestie van de ..Lusiitania" heeft bij het Britsche vol!k zelfs niet zoo groeten indruk gemaakt als de officieel© berichten over de terecht stelling van miste Edith Cavellf-dio in alle bladen breedvoerig bespraken worden. Deze terechtstelling was het onderwerp van bespreking der reeruleeringsambtena- ren op Trafalghr-Square, waar aan heit versierde monument van Nelson de offi cieren aan de duizenden, gekomen om En gel ands niationalen he.kl hulde te brengen, roegen of. zij hun Iandgeraoote wilden wreken. De Belgische veroordeelden. De Times" publiceert de ramen van^de personen, die door den Dui.tschen krijgs raad van 9 October Ier dood veroordeeld werden, n.l. gravin de BeMeiyilJe (Montig- nies), Philip Bancq, architect (Brussel), inej. Louise Thulier, onderwijzeres (Rijs- sol) en miss Edith Cavell (Brussel) en Louis Se verin, chemist (Brussel). Miss Cavell en Ph. Bancq zijn, zooails men weet, reeds tenechigestei'd. Tot 15 jaar gevangenisstraf weiden ver oordeeld Herman Caplan, ingenieur (Was mes); mevr. Ada Badart (Brussel), Albert L i bier (Wasmes) en Georges Dirbeau, chemist. Prinses Maria de Croy werd "tot 10 jaar gevangenisstraf veroordeeld. 17 anderen tot gevangenisstraffen, vaiieerende tus- schen 2 en 8 jaar. Belgische slachtoffers van d£n oorlog. Uit die offioie-elerapporten, welke tot dus verre bij de Belgische regeering binnen gekomen zijn, blijkt, naar de „XXieme Siècle" meèdt, dot in België meeir dan 5000 burgers door de Duitschers zijn gefusil leerd. Dit cijfer is slechts benaderend, wijl verschillende gemeenten, ui't vrees voor represail le-maat regelen van den kant der Duitschers, g*een officieel© opgaven durf den geven. Deze cijfers zijn over de verschillende provincies als vollgt verdeeld: Antwerpen 800 Brabant 800 Vlaanderen 100 Henegouwen 400 Luik -3ir, Limburg 40 Luxemburg (Belgisch) 1000 Namen 1800 Verschillende oorlogsberichten. Bot&rvoorraden in beslag genomen. De commandant van het 9de legercorps te Hamburg heeft last gegeven, om alle bo- tervoorraderf in koelhuizen, boterpakhui- zen, kelders en winkels in beslag te ne men. Uit de in beslag genomen voorraden mag echter voorloopig aan de klanten in denzelfden omvang als totdusver afgele verd worden. Boterprijzen. De gouverneur van de vesting Keulen heeft een bekendmaking uitgevaardigd dat de hoogste prijs van boter 2 mark 80 pf. (1.68) het. pond is. Per sonen, die ondanks dit bevel de boter toch duurder hlijvep verkoop er^, worden |ge"- straft met een gevangenisstraf van te'n hoogste één. jaar of een geldboete van 10.000 mark, Eierprijzen. De prijs van eieren is te Aken weder gestegen. Zij kosten 19 a 20 pfenning (12 cent) per stuk. Ook vleesoh is erg in prijs gestegen. Worst kost 3 mark f 1.80) het pond, spek 2 mark 10 pf. (f 1.26) het pond. Kleurstoffenfabricage. liet vraagstuk der kleurstoffenfabricage trekt naar men weet vooral ook in Engeland zeer de aandacht, nu de invoer van de teerkleur- stoffen uit Duitschland door den oorlog is stop gezet. De British Deys Cy. gaat thans te Huddersfield reusachtige fabrieken zet ten, voor de vervaardiging van kleurstof fen. Een fabrieksterrein van 60 II.A. is reeds voor den bouw aangekocht, een naast gelegen perceel van 50 II.A. is voor uit breiding gereserveerd. De verwachting is, dat in deze fabrieken 10,000 arbeiders werk zullen kunnen vinden. De Engelschen op Gallrpoli. In het Lagerhuis heeft Tennant, de onderminis ter van oorlog, gezegd, dat er hout aix plaatijzer naar de Dardanellen worden ge zonden om op Gallipoli wintorkwartlerea voor de troepen op te slaan. De munitieaanmaak in Engeland. Lloyd George heeft in het Lagerhuis ge zegd, dat er in Engeland nu reeds 1002 in richtingen zijn, die onder staatstoezicht munitie maken. Vraag naar passen. Volgens de „Ti mes" is de aanvraag naar passen in En geland, de laatste weken zoozeer locgono nomen, dat dit de aandacht der autoritei ten getrokken heeft. De meeste passen worden vooral gevraagd voor Amerika, en men vermoedt, dat dit verband houdt met de vrees, dat de dienstplicht zal ingevoerd worden. Een vergissing bij Joffre's offensief? Russische officieren in het Fransche Fransche hoofdkwartier, heeten te bewe ren, dat Joffre niet voldoende geloof heeft geschonken aan de waarnemingen der Fransche vliegers. Deze hadden tot 30 ki lometer landinwaarts de aanwezigheid van Duitsche verdedigingsliniën vastgesteld. Joffre heeft dit niet willen gelooven en deed toch een doorbraakpoging, die moest mislukken. Nieuwe lichtingen opgeroepen. DO Rorneinsclie correspondent van do „Mor ning Post"*seint d. d. 20 Oct., dat in Italiö nieuwe lichtingen onder de wapenen zijn geroepen, die de eerste en tweede catego rieën manner» bevatten, die geboren zijn in 1882 en de twee volgende jaren. De heropbouw van Galicië. Do jReichspost" meldt, dat men a\?emeei4 het verlangen uitspreekt om de verwoeste gedeelten van het Galicische oorlogster rein, evenals in de Bakowina weer op to bouwen. Tot dit doel, zijn de vrachtprijzen van de spoorwegen, die naar deze gebie den leiden, met de helft verminderd. Een vrijwilligerskorps van Armeniërs. Via Petrogrado wordt bericht, dat do kapitein Torcom het plan heeft gevormd, een vrijwilligerskorps te vormen uit de Ar meniërs, die verblijven in den Balkan, in Egypte, Italië, Frankrijk, Engeland, do Vereenigde Staten en de andere Ameri- kaansche staten. Dit korps zal in de gele deren van de geallieerden tegen Turkije strijden. De Liberalen en de belastingplannen. De schrijver der Haagsche brieven in D e T ij d zet uiteen, dat wanneer, edel moedig als altijd, enkele niet-Iiberale bla den den voorrang bepleiten voor de be lastingvoorstellen die zijn aangekondigd, daartegen verzet komt niet van tegen standers van den Minister, die in dit ge val slechts het voorbeeld zouden volgen door de liberalen onder een rechtsch ka binet gegeven, maar uit den linkerhoek, vam de zijde van de politieke vrienden van den Minister, die hunne schoqne theorieën ge heel schijnen te hebben vergeten. De Grondwetsherziening en het Staatspen sioen moeten voorgaan en het gat in do schatkist moet ongevuld blijven. Uit een algemeen politiek oogpunt, schrijft hij, is deze houding al bijzonder onverklaarbaar. Nederland heeft altijd gestreefd naar een gezonde financieele po litiek. De soliditeit van het land in dit op zicht is zijn kracht en heeft het niet al leen een nominale, maar een werkelijke onafhankelijkheid gewaarborgd. Wij kun nen ons dan ook niet begrijpen, hoe een. politieke partij durft zeggen, dat zij in deze met onze goede traditie wil breken. Maar afgescheiden daarvan lijkt ons, wat de liberale pers thans schrijft ook van het meest enge partijstandpunt tactisch' feuilleton. ijskorst, die den bodem van den af- had bedek't, was voor een groot deel insmolten en gebarsten, de rotspunten Kn er weer doorheen en nu entwaar- geoefende oogen van d'en gids daar Ifn een donker voorwerp, dat zich töjk afteekende tegen het witte ijs. torp keek Dominique toe. twijfel], dat was een menschelijk aro, een doode, -die ondêr sneeuw en graven was geweest en tflians, bij het n van die korst, te vo.orschijn kwam. Miiïique keek naar al'.e zijden om was een, pad ta ontdekken,- dat ~ag voerde en voor een mam al- was het onbegonnen werk te trachten 8 dtefi stellen rotswand, waaruit ver- «öie scherpe punten naar voren sta- te kliimmen. 1 bezwaar was echter niet onoverko- ig gids eenmaal wisit waar het Ijjk üou bat hem nii'et de minste moeite om in Jmhof onder zijn kornissen jijende ongeveer alle bewoners van doi-p eanige vastberaden mannen, te zoeken, bereid hem te helpen. I keerde dus naar Imhof terug en zÜn ontdekking made. denzelfden avond had hij een. ploeg 9Q geoefende bergbeklimmers bijeen Vö'genden morden trok deze ploeg, uitgerust en onder- leiding van toque, het gebergte ia. Zij bereikten de plek, van waar Domi nique het zwarte voorwerp tusschen het ijs ontwaard had. Het log nog op dezelfde plaats. Alien keken toe, over den rand van den afgrond heen en de meening van Domini que, dat" daar een menschelijk lichaam moest liggen, werd door elk gedeeld. Men begon nu daderijik toebereidselen te maken om in den afgrond»neer te dalen. Langs koorden, die aan de vooruitste kende rotspunten bevestigd werden, klom men Dominique .en nog twee wakkere mannen af elk met nog een koord om het middel gebonden - waarvan het uiteiinde door de mannén, die hoven bleven, werd vastgebonden, om hen voor vallen te be hoeden. Zonder ongevallen kwamen Dominique en zijn metgezellen op den bodem van den afgrond a-an. Zij zagen nu duidelijk het lijk van een man, dat nog hakenvegen in het ijs stak, zoodati zij "het ipet hun bijlen moestenTos- hoJkken. Ofschoon die mam reeds 18 maanden dood moest zijn, was hert. lijk, dank zij het ijsgraf, waarin het had gelegen, nog vol komen gaaf als ware hij gisteren «pas ge- sboiven. Het ijs was om hem hsèn weggehakt, de gidsen tilden hem op en legden hem aan den voet van den rotswand neer. Zij wonden hem de bouwen om het lichaam en vervolgens klom een hunner weer naar boven om aan de kameraden daar te zeggen wat er gevonden was. Van hoven liet men nog twee lijnen in den afgrond zakken, de mannen, die bene den gebleven waren, bevestigden, het lijk daaraan en zoo werd het opgetrokken, waarna ook de twee laatste mannen naar boven klommen. Daar werd het lij'k in een zak gedaan m nfergéletgd op een baar, die de ploeg roisda had meegebracht. Vier mannen, namen de baar op de schouders en zoo keerde dc ploeg naar Imhof terug, waar incn in den namiddag aankwam. Hot door Dominique Lucas den vorigen avond meegedeelde, was vfui mond tót mond gegaan en had een groote ontroering in. het dorp teweeggebracht ~,zoodat, toen men de ploeg zag terugkeeren, het gehee e dorp uitliep. Er was een lijk in het gebergte geven- den, een lijk dat zeer waarschijnlijk yan het Slachtoffer eener misdaad was. Mannen, vrouwen en kinderen omstuw den de baar, die naar het raadhuis werd gedragen. Men bestorm dp de gidsen met vragen,, maar zij bleven daarop eik antwoord schuldig. An.n den burgemeester, die hen op het raadhuis wachtte, deden, zij verslag van hun bevinding en deze zond daarvan ver slag naar Meirlngen, van waar den vol genden dag eenige ambtenaren van justitie kwamen, om het onderzoek te beginnen. ITet lijk we-rd neergelegd tin den kelder van het raadhuis, op een marmeren -tafel ontkleed en door deaj, dokter der justitie, bijgestaan door den geneesheer van het do-rp. geschouwd. Op verscheiden plaatsen was het lijk be schadigd, klaarblijkelijk door den val van den hoogcin rotswand, maar aan het ach- teithoofd namen de doktoren een wond waar, die, volgens hun meen-lng, ook door een slag met een of ander zwaar voorwerp kon zijn toegebracht. Hot golaai was nagenoeg geheel gaaf gebleven, /.co-ia', men oen vrij duidelijk signalement van liet lijk kon opmaken: een, man van 30 a 35 jarein, met kastanje bruin haar, vollen baard en regelmatige trekken. Zijn klcodiLng, voor zoover was op te ma ken uit den Toestand, waarin zij door sneeuw en ijs gébracht was, duidde een welvarend toerist aan, maar al zijn zak ken waren ledig, geen geld, geen papieren werden op hem gevonden, slechts vowd men bij het ontkleeden vara het lijk een klein gouden medaillon, dat hij aan een zijden koord om den hals idroeg en waarin zich het fprtret van oen man bevond, iets jonger dan de doode scheen, maar van treffende gelijkenis met hem. Dominique Lucas werd door den onder zoeksrechter in vebhoor genomen. Hij verklaarde niet aVeen, hoe hij het lijk gevonden had, maar ook, dat hem, de plaats reeds amderiialf jaar geleden was aangewezen dohr een student uit Lausan ne, die Paul Siivère heette en die beweer de van een naburigen bergtop het ongeluk of -de miisdaad te hebben zien gebeuren. Verdere ophelderingen kon -de gids niet geven, maar welliidht dat Siivère nadere verklaringen kon doen. In el'k geval oordeelde de onderzoeks rechter het van belang den student te hoo- ren, dus zond hij aan den commissaris van politie te Lausanne een bevelschrift den student Paul Siivère aldaar op te spa nen en naar Imhof te ontbieden, ten oindo het lijk te tiien en de justitie zoo moge lijk in te lichten. Siivère had. reeds in de courant gelezen d'at het lijk was gevorwlen en, hij heit lezen van d'i't bericht, uitgeroepen: Dat zal mijn man zijn! Denzelfden dag ontving hij de mededec- llng van den .commissaris van pol'.trie, dat do onderzoeksrechter te Iinhof hem wenseït- te te hooren en den volgenden morgen ging hij daaiheen. De o raderzoeksrech ter ontving hem op da kamer van den burgemeester m het raadt huis. Siivère verte'.de hoe hij, tegen het einde van den voor-vori:gen zomer op een tiodht in het gebergte ctwee toeristen had ont moet en een kort gesprek mei hen ge voerd; zij hadden daarop oen andereii weg ingeslagen dan dlien wolken hij volgde, maar op een bergtop gekomen, conlge uren later, had hij van verre twee mannen ge zien, die over de rotsen klorrtmein. De af stand was -té groot, dan dat hij met zeker heid zou kunnen zeggen of 't dêzielfde mm- schen waren, met wie hij 'had gesprókeffL Op een rotsvlak had hij hen zien staan eni het was hem alsof zij heftige gebaren maakten, waarop hij een hunner oensklapö van den hoogen, süei'en rotswand had zied vallen en in een kloof verdwijnen. (Wordt vervolgd;.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1