11 buitenland. De Oorlog. binnenland. 7e JAARGANG No. 182 e Eeid^elveGou^oml; BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Intern Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bjjonzo agenten II cent per week, f 1-45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal Afzonderlijke nummers 2Vs cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent MAANDAG OCTOBER. I9I5. r- De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeellngen van 1-5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. BIJ contraot aanzienlijke korting. Sroote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 rogels 25 cent iedere regel meer 5 cent. De Duitscher3 heroveren verloren ter rein bij Tahure over een breedte van 4 KM. Belgrado is door de Duitsch- Oostenrljksche troepen veroverd. Bij lllnxt veroveren de Duitschers de Rus- le stellingen ter lengte van 8 K.M. Van het Westelijk oorlogs terrein. Overzicht Uit .de uanivar.ende berichten betreffend© M ftffens'ef -Ier Franschen in Champag ne, blijkt dat dit belangrijker is, dan de eeislf mededeehngen dedftn vermoedert. Terwijl mede de verende rstelliiing schijnt ie werden bewaarheid, dat het offensief der geallieerden geenszins is gestuit, doah dat zij, telkenmale wanneer- zij zich in_hun nieuwe linie voldoende hebben versterkt^ opnieuw hun vijand met een helsah gra- naat.vuuir gaan bestoken, dat gevolgd wordt door een nieuwm infanteriie-aamvalL Zao zullen zij pogen ilinie voor linie te veroveren, totdat zij .aan het punt zijn genaderd, waarop helt front kan doorbro- worden. Het is duidelijk, dat de ver kering der eerste linies de grootste jfcrachtsiaisp aiming met 7i;oh brengt. Ge durende het iaar, dat de positie der mil- ïioenentegers niet noemenswaardig getwij- zigd is, zijn de voorste linies" aan weers zijden van 'it front dusdanig versterkt, dat tet bezetten er van een onmogelijkheid scheen. Vandaar dat die belangrijkste' factor van het jongste Fransohe offensief schuilt .in de verkregen zekerheid da^ geen Duitsche linie onneembaar is. De eerste ea dus de meest krachtige versterirings- liin der Duitschers is thans op verschei dene plaatsen in het beizit der Fransdien; zelfs is de .tweede ook reeds hier en daar bereikt. Bij Navarin echter en ten noorden van Tahure böbiben de Franschen wederom eenige kilometers van hun jongste ver overingen verloren, op het punt waar zij fle tweede linie der Duitschers hadden be zet, ml. den heuvel van Tahure. Het Duit sche front werd toen 800 meter terugge drongen. Thans hebben de Duitschers over «en frontbreedte van ongeveer 4 K.M. een deel van hun verloren terrein herwonnen. Doch ever de geheele 'Linie wordt die be schieting der Franschen voortgezet, het geen doet vermoeden, dat een róeuwe aan val vóór alles in Champagne dezer dagen te wachten as. Van het Oostelijk oorlogs terrein. Overzicht. Op dit front wordt slechts dn het moor- de'ijk deel', nog ernstig gevochte^. De Duitschers hebben hunne kraohten van de zee tot aan den Njemen in een aaneengesloten front gebracht, e/oodat dit loopt, langs de Duna, ten westen en ten 1 Zuiden van' Dunaburg tot aan den spoor weg LidaMo'lodetsjno. In dit gebied heib- frea de Duitschers, ten noorden van de spoorlijn. DunaburgPonjewisj, ten wes ten van Ililuxt, een aanval gedaan op de Russische stellingen en deze over een breedte van ongeveer acht K.M. genomen. De legergroep Von Lünstnigen, die dn de plaats van den groep Von M'adkensien is getreden, heeft stormenderhand hel dorp Senosyczy genomen. De Russische liegerberichten melden vani het geheele front gevechten, die^echter den ailgerneenen toestand niet of slechts zeer weinig konden venanderen. Van het Zuidelijk oorlogs terrein. Overzicht Evenals alle dagen van dit front geen nieuws. De Italianen deden hun „gebrui kelijke" aanvallen en werden op de „ge bruikelijke wijze" teruggeslagen. Wanneer zal hier de actie eens gaan verlevendigen. Van de vijf maanden, dat Italië met Oos tenrijk in oorlog is, is er nog geen dag geweest, waarop een der partijen een flink succes heeft kunnen boeken. Van het Zuid-Oostelijk oorlogsterrein. Overzicht. Het gaat er voor Servië niet al te best uitzien. Nauwelijks hebben de verbonden troepen hun actie tegen Servië ingezet of daar komt ineens de tijding van de ver overing van Belgrado. Op de geheele Hongaarsch-Servische grens werd de aan val begonnen: de noordwestelijke hoek van Servië, verder de 300 K.M. lange noorde lijke grens, van Ratscha tot aan de IJze ren Poort. De kromming der Morawa, waar het westelijke en zuidelijke gedeelte inéén vloeien, vormt het centrum der aan- valslinie. Daarachter ligt de geweldige vesting Kargujewatz, het middelpunt der Servische verdedigingslijn. Het is slechts een weg van zeventig K.M., die Hongarije van Bulgarije scheidt. Het leger, dat thans naar Servië is ge zonden staat onder bevel van generaal Von Mackensen en zal zeker Oostenrijkers en Bulgarije de handen verbluft ineen doen slaan over de krachttoeren, die het daar verricht. Het. dient erkend, dat de prestatie der voortreffelijk geschoolde Duitsche legers allen eerbied afdwingen moet. Op twee fronten is Duitschland reeds veertien maanden in den strijd gewikkeld, thans debuteert het nog op een derde, met on middellijk succes. En het bericht van den Duitseh-Oostenrijkschën opmarsch in Ser vië zal niet nalaten indruk te maken op de Entente-mogendheden, wier legers blijk baar nog steeds niet in hun geheel zijn ontscheept. Bulgarije is tot nu toe nog geen actie tegen Servië begonnen, doch er zijn teeke nen, die er op wijzen, dat dit weldra ge schieden zal. Er is zelfs sprake van een overeenkomst, welke Bulgarije met Duitschland zou hebben gesloten, waarbij het zich verbindt zijn spoorwegen ter be schikking van Duitschland te stellen en tegen Servië op te rukken van oostelijken kant. Bulgarije zou als belooning voor deze hulp, de Macedonische gebieden van Servië kunnen toevoegen aan zijn Ko ninkrijk. Op Zee. De duikboot- en mijnoorlog. Volgens een Lloyd^bericht zijn de Britsche stoomschepen „Sirveraöh" ©n „Scowdy" tot zinken gebracht. Volgens een „Reuter"-bericht zijn het Grieksohe stoomschip „Dimitnios" em het Engelsche stoomschip „Newcastle" tot zin ken gebracht. De bemanningen zijn gered. Duikbooten In de Middellandsche Zee. Een particulier telegram uit Athene aan het „Wolff'-bureau meldt het volgende: In Entente-kringen beeisdht grootte .on rust over bat tot zinken breng cox van vel© schepen door de duikbooten der centrale mogendheden in het Oostelijk deell der Middellandsche Zee. Alteen in de laatste 14 dagen zijn de volgende schepen als ver loren opgegeven: De Engelscbe schepen „Heridia", inhoudende 4944, „Burfield" 4037, „Silverash" 3753, „Scarby" 3658 en een motorboot van 30 ton. De Fransche schepen „Provincia" inhoudende 3523, „Antodme Point Marguerite" 3800 en „Ami/nal Hamerin" 5051 ton. Verder 5ên Fransah troepentransport schip en ©en transportstoomboot van onbekende her komst. Talrijke (torpedojagers van de Entente- mogend'heden stelten met koortsachtigen ijver ©en onderzoek in bij alle Grieksohe eilanden om de steunpunten der duikboo ten te vinden. In Duitschland. Vrouwenbetoogingen te Berlijn? Havas meldt uit Zürich: Berichten uit Berlijn aan de Zwtiitsersch© bladen maken melding van arrestaties van vrouwen, die een betooging hidden voor het Rijksdag- gebouw en voegen "er bij, dat de volkskfi as sen hierdoor niet zijn gekaflmeerd en dat de minste aanleiding door de heerschend© ontevredenheid en de houding der vrou wen aanleian géven tot nieuwe in cidenten, vooral na het vertrek der man nen, die tot dusver als ongeschikt voor militairen dienst werden beschouwd. (Wij geven dit bericht onder alle voor behoud. Red.) Verschillende Oorlogs berichten. Ter dood veroordeeld. De Belgische soldaat Peter Jozef Claes is door den krijgsraad van hot militaire gouvernement der provincie Limburg, wegens spionnage ter dood veroordeeld. Hij was uit Enge land in burgerkleeding over de Holland- sche grens naar België gekomen, om daar ten gunste der geallieerden f© spionnee- ren. Krijgsgevangenen zijn geen vijanden. In ©en uitspraak van het Berliner Land gericht, wordt vastgesteld, dat in Duitsch land krijgsgevangenen niet als „vijan den" beschouwd dienen te worden, daar onder het begrip „vijanden" slechts go- wapende tegenstanders worden verstaan, en een ongewapende tegenstander vol strekt niet gevaarlijk meer is. Deze op vatting, dat krijgsgevangenen geen „vij anden" zijn, is overigens geheel overeen komstig het erkende oorlogsrecht. Duiven. Alle duiven in Duitschland, ook de postduiven, moeten volgens een bevel van den commandeerenden generaal te Hannover in den tijd van 9 tot. ©n met 15 October opgesloten worden gehouden. Overtredingen wordeai met gevangenisstraf gestraft. Vrije dagen. De oorlog bezorgt den schoolkinderen in Pruisen vele vrije da gen, niet alleen om overwinningen te vie ren, maar ook om zich buiten de school nuttig t© maken. Nu heeft weer de Prui sische minister van onderwijs bepaald, dat schoolkinderen, die daartoe geschikt lijken, vrij af mogen hebben om eikels en beukennootjes te lezen. Streng toezioht. In Weist-Vil/aaruleren achter het front, zijn all© passen voor wielrijders (ingetrokken, in verband met troepenbewegingen. Togen den 15en Oc tober moeten, op beveft van de Komman- dantur te Th'ielt, en wellicht ook van an dere Kommandanturein, alle inwoners, zoowel vrouwelijke ais mannelijke boven 15 jaar, een identitedts-bewijs bezitten. Onderscheidingen. De Keizer van Oostenrijk verleende dr. Krupp te Essen en den ingenieur Ehrhardt te Düsseldorf het Grootkruis van de „Frans Jozef orde". Boelier, directeur der „Rheinische Me- tallwarenmaschinenfabrik'' te Düsseldorf, ontving de orde der IJzeren Kroon, der de klasse. Gesneuveld. Ilugues de Castelnau, zoon van den Franschen generaal de Castelnau, is gesneuveld. Het is do derde zoon, dien de generaal op het slagveld verliest. Een Bulgaarsch Groenboek, De Bul- gaarsche regeering is voornemens een groenboek over haar diplomatieke onder handelingen met de entente-mogendheden uit te geven. Buitenlandsche berichten. Carranza president van Mexico. Staatssecretaris Lansing deelde mede, dat op de Zaterdag te New-York gehou den vergadering van vertegenwoordigers der Vereeiniigde Staten cn van Brazilië, Ar gentinië, Chili., Bolivia, Uruguay en Gua temala met eenparigheid van stemmen is besloten, de regeering van Carranza ale de Mexicaansdhe regeering te erkennen. De afgevaardigden, rapporteerden in de zer voege naar hunne respecticvo negee- ringen. Granados terechtgesteld. Volgens berichten, door het minlstera© van Buitenlandsiche Zaken te Washington ontvangen, is Granados, minister van Bin- n.enlandsche Zaiken in het kabimet-Huerta. gisteren te Meixco-Glty terechtgesteld op beschuldiging van medeplichtigheid aan den moord op pnesident Madiero. De afschuivingen aan het Panamakanaal. Kolonel Goethals heeft, volgens berich ten uit New-York aan de Enge'.sche bla den, verklaard, dat (het kanaal niet zal worden heropend, alvorens er een blij vende geul zaïl gegraven zijn door het stuk waar voortdurend grondafsdh ui vingen plaats hebben, al duurt het ook tot 1916. Aardschokken. Wolff seint, dat gistermorgen om 4 55 m., te Mariënbad en in den omtrek twee kort op elkaar volgende aardschokken waargenomen zijn, terwijl de insti-umen- ten van het aardbeving sstaticin te Holten- heim gistermorgen tamelijk sterke schok ken hebben oj-get.eekend, waarvan de haard op een afstand van 140 K.M. kan lüggen, mogelijk in de Fransche Jura. Nederland en de Oorlog. Oorlogswinsten. Onmiddellijk na de installatie der Staatscommissie voor het ontwerpen van een tijdelijk© belasting van buitengewone corLogswirusten, heeft de commissio onder vootzJitting van dr. Bos haar eerste ver gadering geboorten ter vaststelling van haar werkwijze. liet eerste resultaat daar over is geweesit de benoeming van een kleine sub-eommiissae, die tte opdracht heeft aanvaard een voor-ontwerp uit te werken. Geïnterneerden, Aan twaalf geïnterneerde Engelsch© of ficieren is toegestaan', zich te Leiden of Oegstgeeist te vestigen. V e r m i n d.e r i in g der m o b i 1 i-» e a t i e. Met instemming inernen we over inilt de (A.-R.Rotterdammer':" Het blijft met de kwestie, of verminde ring onzer mobilisatie mogelijk ie, een teere zaak. Van flinks gaat men dan toch ook in- zieD, dat hier voorzicht'gheed betaamt. Zoo de „Vaderlander", d:ie bet liefst bin nenskamers overleg zag gepleegd lus- jjohen Regeering cn Vo l'ks ver tegen woord l- ffing. Öpjfctssen blijft de bood hap en wij verwezen daa-rorn onlangs te dezer zake nog eens naar hot waarschuwend woord van zulk ©en gezaghebbend man. ails Co- lijn. verzwak omder geen. voorwaard© uw cara'te weenmadht. Dit. mag dus dn geen geval. Blijft alzoo d© vraag: is zonder schade voor ons oogemiblikkelijk klaar staan 6n ereval van onna ad de mobilisatie fin te krimpen? Er is zeker een en ander veranderd sedert een jaar. Zoo .is het niet onmogö'ijk, wat ook door deskundigen wordt opgemerkt, dat een te lang werke-loos gemobiliseerd-blijven onze weermacht eer verslapt dan versterkt. Het financieel gezichtspunt telt ook mee. nu de oorlog zoo lang duurt. Weer baar zijn is zeker niet in <V laatste plaats fiinanc/.eel weerbaar zijn, en konden pro ductieve krachten geheel of ten decile weer worden afgestaan voor het bedrijf, .dan war© dat zeker geen gering voor deel. Voorts valt niet te ontkennen, dat de letterautori telton. hoezeer ook volkomen vertrouwen verdienend, toch juist door hun functie de zaken overwegend van één© zijde betzien. Er is dus zeker aanleiding, om den. he©- len toestand een» in ernstige overweging •te nemen en eens 'rustig over een e.n ander van gedachte te wisselen. FEUILLETON. De noodlottige erfenis. Neen, neen! riep Dr. Gazelès uit, daar tisschen bestaat ndet de minste overeen- MDst. Haar geval is oneindig veel erger. Een krankzinnige? In d'en'hoogsten graad. Welk soort van waanzin? Vervolgingswaanzin. Merkwaardig. Zulke mensehen mee- ïian altijd dat zij zich OA'&r iets te bekla gen hebben. Zij ziet overal spoken en doet de vree- S-lijkste verhalen van het onrecht, dat men haai- al heeft /aangedaan, onrecht dat al ken in 'haar verbeelding bestaat. Maar komt heit nooit voor, dat dn de Terhalen van .zulke ongelukkigen een leern Van waarheid Is? Dat kan weleens gebeuren. De dame van wie bier sprake 'is, behoort lot een r'jke, edelmoedige famine, maar aij heeft Nerd.aad. zwane beproevingen, te door staan gehad, waardoor haar verstand is fröneveld. Nu waant zij zich omgeven door •Vijanden en haar angst voor. dezen is eoo Pot, dat zij al meermalen getracht heeft 2-ch r an het leven te (beroovojr. Haar fa- BhJe heeft er toen wel toe moeten beslui- 'laar aan mijn zorgen toe te vertrou- '^•n, tem einde haar tegen zichzelf te be- fcnermen, vvas dus, nadat zij een-poging tot 'ni°ord had gedaan, dat men 'haar hier wackt? In, en zij heeft hier deze poging zelfs «arhaatd, maar sedert zij het geluk heeft gehad met lady Darnett in aanraking te kome-n, denkt zij daar niet meer aan. Men heeft mij wel eens verteld, dat vervolgingswaanzin ongeneeslijk is. Dat wordt inderdaad gezegd, maar ik gefljoof er niet aan, en in. dat geval hoop ik zelf de gemeeslijiklheiUd ook voor dezen waan zin ,te kunnen bewijzen als men de goede methode maar weet te vatten. In den be- igiime, hoe optimistisch ik van aard ben, wanhoopt© ik ©ök aan haar genezing, maar sedert ©enige weken is een beter schap ingetreden, die van dag tot dog toe neemt, en mij vol vertrouwen doet zijn, Echter moét ik nog zeer voorzichtig zijn en will ik mi et té vroeg victorie kraaien, Zeer verstandig inderdaad. En hebt gii ide familie al van deze gunstige wen ding :in kennis gesteld? Nog nieit en ik zc.1 dat ook niet doen, omdat, jk voor mijzelf geen voldoende ze kerheid van haar genezing heb, maar ik hoop die weldra te zullen hebben. Vaarwel, .dokter, neem mij niet kwa lijk dat ik u zoo lang heb' opgehouden. Komaan dan! Bij mijn drukke bezig heden is het mij juM een welkome af-el ding eens een aangenaam gesprek te kun nen voeren. Met een handdruk scheidden de beide hoeren, en terwijl siir Darnett zich op weg naar het station begaf, zeide hij voor zich: Wanneer ik naar mijn vrouw had gefluisterd, dan zou iik wat schoons heb ban uitgehaald. Wie weet in .welk een wespennest ik mij zlou gestoken hebben, als ik de inspraak van haar goede hart gevolgd had, maar gelukkig flioudt bij mij steeds het gezond verstand deh boven toon. VIII. TOEBEREIDSELEN. Des avonds mochten de verpleegden in het gesticht van Dr. Cazeüès mjiet bij elkaar komen, zoodat Lizaie tolt den volgenden morgen wachten moest om den uitslag van het onderhoud tussdhen Glara en haar echtgenoot te vernemen. Zij verkeerde daarover zoo én spanning, dat zij het grootste gedeelte van den nacht w,akker lag. Zoodra den morgen aanbrak, stond zij on en kleedde 'aitch, waarbij zij zelfbeheer- sching genoeg* had, om haar aandoening voor haar verpleegsters te verbergen. Toch beefde zij van ongeduld en het was haar een ware veifiohting. teen eindelijk bet >uur sloeg, waarop zij gewoon was naar haar vriendin te gaan. Ternauwernood nam zij den tijd Glara te groeten, en vroeg terstond daarop: Welnu? Aan het gelaat barer vriendin voorzag zii reeds dat liet antwoord niet bemoedi gend zon zijn. De oogen, van CLara rustten met een uit drukking van medelijden op haar en lop nee.r.s!aeh'tJ'gen toon antwoordde zij: Gij zult u met moed moeten wapenen, mijn lieve. Het schijntt, dat ik niet weel sprekend genoeg ben geweest, want voor het eerst van mijn bleven !ben ik er niet in geslaagd, sir Darnett ie overtuigen. De weduwe boog het hoofd en met een zucht mompelde zij: Mislukt! Glara haastte zich haar moed weer op te heffen, door er op te laten volgen: Maar wees er zeker van dat ik den strijd niet gewonnen geef. Wij zullen nu te samen overleggen wat er verder te doen valt. Lizzie luisterde niet meer -naar haar. Met de armen slap langs het lijf, het hoofd op de horst gezonken, alsof alle wilskracht in haar gebroken was, liet zij zich op een stoel neervallen en stamelde: Ik ben verloren. Het was maar goed dat de verpleeg sters, die alle bewaking overbodig acht ten, wanneer Lizzie bij haar vriendin was, er niet bij gebleven waren en met Jeamy, de verpleegster van Mevr. Clara, op de bank voor het paviljoen zaten te babbelen, want anders zouden zij, al kon den zij niets verstaan, toch aan de hou ding der beide spreeksters wel gemerkt hebben, dat er iet9 bijzonders tusschen haar verhandeld werd. Clara sloeg haar armen om Lizzie heen, trok haar hoofd achterover, zoodat zij wel gedwongen was haar aan te zien, en her nam nu op den toon van een troosteres: Laten vrij nu niets overdrijven, Het laatste woord is nog niet gesproken. Wie zegt u, dat mijn echtgenoot zich ten slotte niet zal laten overtuigen? Gij zegt toch zelf, dat wij niets be reikt hebben? Hij zal er nog weleens over denken, zeg ik u, en over drie maanden jje jonge vrouw sprong op en riep: - Drie maanden! Wat al rampen er ■niet boven mijn hoofd hangen binnen dien tijd! Trouwens, ik draai in een cir kel rond. Of men gaat voort mij krank zinnig te beschouwen en dan is de meest voor de hand liggende gedragslijn voor sir Darnett zich niet met mij in te laten, of men verklaart mij voor genezen, maar dan kan ik niet in dit gesticht blijven cn val ik weder in de handen van mijn vij anden. De Engelsche dacht eenige oogenbük- ken na. Ja, zeide zij ten slotte, dat zijn inder daad twee kwaden, waarvan de minst erge moeilijk te kiezen is. Lizzie wrong zich de handen in wan hoop en riep: Zij zijn beide zeer erg en niemand schijnt bij machte te zijn, mij aan mijn noodlot te onttrekken. Het scheen dat Mevr. Clara in zichzelf tot een besluit was gekomen. Er zal niet gezegd kunnen worden, sprak zij op vastberaden toon, dat gij, die op mij vertrouwd hebt, door mij zoudt zijn teleurgesteld. Lizzie maakte een afwerend gebaar. Ik ben niet ondankbaar, hernam zij, en wat er ook gebeuren moge; nooit zal ik uw vriendschap vergeten. Maar ik zou in den plicht dier vriend schap schromelijk tekort komen, wanneer ik het bij die enkele poging om u te red den liet. Lizzie schudde treurig het hoofd, mot een gebaar van ongeloof. Uw vriendschap was mij een wel daad, maar het is nu toch wel bewezen, dat zij mij niet helpen kan. Nog niet. Er kwam.weer wat leven in de oogen der jonge weduwe. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1