rastering was ontlader*, wêr'd de toestand
der twee Nederlandsche soldaten opgeaio-
mon. Het bleek dat zij op sl°& waren ge
dood.
De lijken moesten tot aan den ochtend
op de plaats van het onheil blijven, er
werd een Duitsche post bij geplaatst.
Vanmorgen werd aan eenige van onze
officieren vergund, op Belgisch terrein te
komen.
Een Duitsche commissie van hoofd- en
subalterne officieren heeft, in bet bijzijn
van eenige Nederlandsche officieren, de
oorzaak van den dood vastgesteld.
Vergund' werd dat de lijken op ons ge
bied werdén overgebracht. Ze zijn daarop
naaf Oostburg Vervoerd in afwachting van
ito beschikking der familie omtrent de
plaats der begrafenis. Namens den opper
bevelhebber van zee- en landmacht is tele
grafisch eeli rapport over het gebeurde
opgevraagd.
De beide .gedoode militairen zijn de 27-
jarige J. de Jong, van Heerenveen, die
een jonge weduwe achterlaat, en de 24-
jarige F. Reitsma, van Sexmierum.
KERKNIEUWS.
Pator H. J. Allard. f
Te Maastricht is gisteravond op 85-jarigen
leeftijd overleden de zeereerw. pater prol. H.
J. Allard S. J.
Pater Allard heeft zich vele verdiensten
verworven voor de kerkgeschiedenis, meer
in het byzonder heeft hij de geschiedenis
dor Nederlandsche bekeerlingen bestudeerd
en daarover tal van verspreide studiën en
levensberichten uitgegeven.
Zeer belangrijke studiën heeft hij geschre
ven over Vondel, over diens persoon en
ideëen en over diens bekeeringsgeschiedenis,
Dc laatste jaren verbleef pater Allard in
hot gesticht „Calvaricnberg", waar hij ondanks
zijn hoogen leeftijd, eiken morgen nog de
II. Mis las voor de zieken.
toïïQaMUjen, werd een Specialiteit van
Aalsmcetf
En het waren niet uitsluitend de Am
sterdammers. die in het gevorderde voor
jaar hun Pinkster-blommetjes ter bloe
menmarkt gingen koopen, zich nauwelijks
erbazend. dat het kleine Aalsmeer dan
100,000 tot 150,000 potplanten ter markt
bracht, neen! het buitenland was het
voornamelijk, dat beslag legde op de
inter-productie onzer nijvere Aalsmeer
der kweekers.
Wanneer nu de Riviera geblokkeerd is
en geen bloemen-uitvoer naar noordelijke
landen mogelijk blijkt, dan behoeft nie
mand zich te verontrusten over eenig
gebrek aan bloemen in den naderenden
winter, Aalsmeer heeft er voldoende,
om heel Europa van snij- en trekbloemen
te voorzien!
Want als men de uirtkomslen nagaat van
cfit belangrijk centrum va.n bloemisterij,
juist in het achter ons liggende oorlogs
jaar, dan blijken die uitnemend -te zijn
geweest, Men zsig er naituurlijk niet zonder
zorg tegemoet, hoe het gaan zou in de
eerste najaarsmaanden, een jaar geleden,
met de verzending van chrysanthein, ro
zen en seringen; doch het resu laat heeft
alle aarzelende verwachting verre over
troffen. Slechts in enkele der eerste we
ken van den grooten oorlog bleken de
bloemen onverkoopbaar de menschen
wenchsten toen geen bloemen, meer; maar
dan herstelde zich, juist het eersti in het
buitenland, weer de oude vraag naar Hol
la wksche bloemen.
Was het vanwege onze onzijdigheid?
Had men, hoe dan ook, de bloemen "noo-
dig, om er de overwinningen mee te vie
ren, om er de versohe graven der gevallen
jonge soldaten mee te dekken'....
Aalsmeer vroeg er niet naar; al wat men
slechts aan bloemen van de takken snij
den kon, werd verzonden! ,,Hbld."
Leger en Vloot.
Keuring landstorm jaarklasse 1912.
Dc minister van oorlog heeft de commis
sarissen ilcr Koningin in dc provinciën uit
genoocligd, de regeling van do keuring vooi
dc jaarklassc 1912 zoodanig vast te stellen,
dat ze vóór half November afloopt.
Rechtzaken.
Lotisico.
De Rechtbank te 'sGravenhage heeft gis
teren ambtshalve verklaard, dat de vordering
van een eischeres tot betaling door „Lotisico
van een op haar polisnummer gevallen prijs
niet ontvankelijk is, omdat deze berust pp
spel en weddenschap. „Avp.
Het portier te vroeg openen.
Het openen van het portier van een spoor-
wvgvütVÜ^v, &4Ó ri l n" 'A1 i nVfëm in e«3n
zich hieraan t had schuldig gemaakt, bij
Land en Tuinbouw.
Bloemen thuis.
Maar weet ons publiek dan nog niet,
dat ons land zich in de laatste jaren op
den voorgrond is gaan plaatsen als bloe
men kweek er?
En weten wij, Nederlanders dan
nog niet, dat die typische, overvolle voor
tuin van de hoofdstad, liet onder den rook
van Amsterdam gelegen Aalsmeer
Europa een naam heeft verworven,
van minstens even goeden klank is als
het zuidelijke bloernen-paradijs der Ri
viera? En vernamen wij, Nederlander
nooit., dat in buitenlandsche bloennvin-
kels het etiquet „Uit Holland'' als een
aanbeveling geldt?
Zoo schijnt het wel, of er in de afgeloo-
pen zomermaanden nog niet genoeg dag-
jestmenschen en vacantie-plannen-makers
^•an ons nieuwe Haarleanmermeer-lij,nt.j
gebruik hebben gemaakt, om het Aals-
meersche Wonderland te gaan bezichti
gen!
Het is ditzelfde lijntje, dat dezen winter
eerst recht tot zijn recht zal moeten ko
men. Het zullen dan minder de belangstel
lende plezier-reizigers zijn, die het ritje
van nog geen half uurtje naar Aalsmeer
ondernemen, maar straks zullen 't de
voilé goederen-wagons zijn, die, aan het
Üalsmeertche. statjüon wolige'jaden, lit pst,
zonder overlading naar Duitsehland wor
den gedirigeerd, of per Amsterdamsche^of
Rotterdamsche scheeps-gelegenheid naar
Engeland geconsigneerd.
Aalsmeer zal dezen winter, bedriegen
we ons niet, pas tot zijn volle recht ko
men!
Zijn bloemen-cultuur had aanvankelijk
een bescheiden omvang; veertig jaar ge
leden werd er de eerste bloemenkas gezet,
verwarmd door rookkanalen,, Daarvóói;
had men de violieren, muurbloemen, an
jelieren en rozen met primitieve hulpmid
delen gekweekt, liefst in flethokkeh, lage
hokken va.n palen, latten en stroo, zoo
als men er thans, bij wijze van curiosum,
nog enkele kan aantreffen. Die bloemen
cultuur was alweer een gedwongen ge
volg van de te groote uitbreiding der
plaatselijke boomteelt, waarvoor geen
voldoend afzetgebied kon worden gevon
den. Daarom probeerden omstreeks half
de vorige eeuw enkele kweekers het met
het kweeken van planten in potten. En
dat leverde wel, waf, op; maar na den
bouw van de eerste kas leerde men de.
resultaten pas waardeeren. De uitkomsten,
hoewel in het klein, waren zóó gunstig,
dat men in die richting voortging. De
rookkanalen in de kassen werden vervan
gen door warmwaterleidingen, en de
bloemen die ontknopten, waren grooter,
bonter en geuriger dan de beste producten
uit „liet Zuiden"!
Vooral de teelt, van snijbloemen, voor
namelijk ook liet in bloei trekken van
verschillende heesters gedurende de win-
00RL0GS-VARIA.
Fransche vestingen.
De rol, die de versterkte plaatsen in
dezen oorlog gespeeld hebben, was be
treu ren swaardig, zegt luitenant-kolonel
Boissonneit in de Temps", en ik beklaag
met heel mijn hart den ongelukkigen gou
verneur, die onder vreeselijke omstandig
heden een onmogelijke taak op zich
moest nemen.
Geen van onze versterkte plaatsen, gaat
de schrijver voort, was in staat om de
machtige werktuigen der artillerie te
weerstaan. Men had er slechts eenige
kunnen verbeteren, en dan nog op zeer
onvoldoende wijze. Zij hadden op nieuwe
grondslagen geheel herbouwd moeten
worden. Wij konden dat niet doen, omdat
wij er te veel hadden, veel te veel.
In Frankrijk heeft men altijd een on-
2ionise .voorliefdeo voor versterkte plaat-
len kon worden gebracht. Vauh^("*wicn
woordelijkheid voor den overvSL iT f~\
onverdedigbare vestingen op den hals
schuiven wilde, heeft tevergeefs aan Lo-
dewijk XIV de ontmanteling van een
groot aantal gevraagd.
Dit blijkt o.a. uit een memorie van 1G82
waarin gezegd wordt: „In de hierbij ge
voegde lijst kan men zien, dat de koning
221 versterk to plaatsen met garnizoen
heeft. Daaruit volgt, dat de koning door
dit buitensporig aantal niet in staat is ze
zoo goed te voorzien als wenschelijk zou
zijn, of er gouverneurs aan te stellen, die
de vereisehte bekwaamheden bezitten.
Verder dreigt het gevaar, dat het meeren-
deel van die vestingen zich zeer slecht ver
dedigt, en dus veel gemakkelijker, dan
men dacht, door den vijand in bezit ge
nomen wordt. Het is derhalve mijn over
tuiging, dat de koning >te veel van die
versterkte plaatsen heeft, en dat het abso
luut noodzakelijk is, de minst noodzake
lijke, in elk geval die welke geheel onnoo-
dig zijn, te ontwapenen.
De raad van Vauban werd niet opge
volgd. In 1685 schreef hij een tweede me
morie, waarin hij wederom op ontmante
ling aandrong, doch eveneens zonder
eenig resultaat 'te bereiken. Toch liet hij
zich niet ontmoedigen, maar richtte in
1700 een derde memorie aan Lodewijk XIV
over het te groot aantal vestingen.
In de oorlogen van de Revolutie en het
keizerrijk hebben de vestingen nooit wer
kelijke diensten bewezen, en in 1814 zijn
ze beslist nadeelig geweest. Napoleon had
slechts een handvol soldaten om het na
tionale gebied te verdedigen, terwijl niet
minder dan 300,000 Franschen meer dan
80 plaatsen be.zet hielden, zoowel in Frank
rijk als in de veroverde landen. De veld
maarschalk Bugeaud heeft dan ook den
12en Juni 1838 in de Kamer verklaard:
De gebeurtenissen van 1814 en 1815 zijn
niet onopgemerkt aan mijn geest voorbij
gegaan. Ik houd het misbruik der vestin
gen voor het grootste gevaar, waardoor
het land bedreigd wordt.
Na den oorlog van 1870 heersch.te er in
Frankrijk een ware ragè om overal ver
sterkingen aan te brengen. Den len Ja
nuari telde men 147 vestingen of onaf
hankelijke forten en 434 andere forten of
afzonderlijke batterijen, dus in het geheel
581 permanente verdedigingswerken.
De proefnemingen, in 1886 bij het fort
van Malmaison gedaan met meliniet-
granaten, bewezen dat geen dei- bestaande
werken het tegen die nieuwe projectielen
kon uithouden. Men meende echter, dat
men dit met trascement kon verhelpen en
dat de gepantserde koepels weerstand
zouden kunnen bieden. Het nieuwe ma
teriaal werd echter alleen blootgesteld aan
het kanon van 155 en liet mortier van 220
m.M. Het was echter duidelijk, dat die
beide ötukken njet het laatste, woord van
den kanonnier waren. Na de belegering
van Port Arthur, waar de Japanners ge
bruik maakten van houwitsers van 28
c.M., begejd men in Duitsehland en Oos
tenrijk korte stukken van zeer groot ka-
libo^le
MSTtfaciTtté fit FVahkrijk de vesïffigcn
te verbeteren, maar zolïder een algemeen
program en zopder voldoende eredieten. In
1897 was het 'resultaat onbeduidend. Offi
cieren van het eerste bureau van den
generalen staf maakten zich ongerust
over dezen toestand. Zij begrepen, dat
het noodig was het aantal vestingen aan
zienlijk te verminderen door de opheffing
van al diegenen, .waarvan de noodzake
lijkheid niet ten volle bewezen was. Het
was een herhaling der verzoeken van
Vauban en Bugeaud. Zij stuitten echtei
in het ministerie op een sterken tegen
stand. Men kon niet ontkennen, dat er
iets gedaan moest worden, maar wilde
geen of slechts weinig plaatsen opgeven,
en haalde toen 'n wet omtrent de rang
schikking der vestingen, van 1791 voor
den dag.
Deze wet verdeelde de versterkte wer
ken in drie klassen. De werken van de
eerste klasse moesten op de hoogte wor
den gehouden van alle vorderingen in de
kunsten van den sappeur en den artille
rist. Die van de tweede moesten eenvou
dig onderhouden worden, zonder verbete
ringen. Zij behielden hun garnizoen en
hun bewapening. Wat de werken van de
derde klasse betreft, moest men de bewa
pening en het garnizoen er uit wegne
men, maar de plaatsen bewaren en zelfs
onderhouden, om desnoods dienst te kun
nen doen. Een dergelijke indeeling was
nauwelijks aannemelijk in 1791 en Vauban
zou haar zeker niet geprezen hebben.
Het. aanvaarden van deze oplossing, hoe
onvoldoende ook, zou echter reeds de ge
legenheid gegeven hebben om het aantal
der plaatsen, die veranderd moesten
worden, te beperken. Een wetsontwerp
werd derhalve door den generalen staf
uitgewerkt, en in Februari 1899 door de
rgeering bij de Kamer ingediend, die het
in Juni van hetzelfde jaar zonder discus
sie goedkeurde. Eerst een jaar later werd
)iet ontwerp in den Senaat ter sprake
gebracht, in de zitting van 10 April, toen
president Fallières de verdaging voor
stelde wegens de talrijke tegenwerpingen
die geopperd waren. Den 25en Mei werd
het ontwerp op hevige wijze bestreden door
M de Montfort, die de macht der nieuwe
ontplofbare stoffen ontkende. Van boven
gemelde proefnemingen zei hij, dat haai
resultaat verkregen was tegenover een
weerloos doel, dat de schoten niet be
antwoordde. In den oorlog ging het vol
gens hem anders toe. Hij herinnerde
daarbij aan de uitwerking van eenige
meliniet-bommen in Transvaal.
Niemand stond op, om hem van ant
woord te dienen. Meja had er tenminste
op moeien wijzen, .lat ,1e mokers van het
ontwerp niet van licht,zinnigheid konden
worden beschuldigd. Er waren reeds dei-
tien jaren verloopen na de; pioefneminge
van Malmaison. 'Thans behoeft men de
bedoelde militairen niet meer te veidedi-
cen. De tegenwoordige gebeurteniss n
hebben hun maar al te veel gelijk gege-
..i ue rr-cerasstreek.
Een Duitsch soldaat, die reeds menige
aardige schets van het oorlogsterrein in
het „Berliner Tageblalt"- gepubliceerd
heeft, geeft in dat blad de volgende schil
dering van het oostelijk oorlogsterrein:
De wind bruischt door de vlierbosch-
Donkere wolken fladderen over de
jes.
hemel. Tallooze raven zitten op de heide,
stappen over de paardelijken of zitten als
gehurkt op de graven der gesneuvelden.
Gisteren toen wij Kobrin bezetten was het
weer nog zomer. De kanonnen bonkten
in de zwoele violette avondatmosfeer. Op
het station stonden spoorwagens mot
.tarwe ea vischblikjes in brand. Russische
jgranatcn huilden boven de overwegen
van het spoor, sloegen 'met veel te luiden
knal in de zandwegen en wij moesten
maken dat wij wégkwamen, geheel met
zand bepoederd.
Bij een verbrand huis, tegen een kerk
hof aan, wilden wij bivak opslaan. Toen
wij het huis binnengingen vonden wij ne
gen verkoolde lijken, mannen, vrouwen
en kinderen. Zij waren ingesloten geweest
toen de Russische soldaten de strooien
hutten in brand gestoken hadden en had
den zich niet meer kunnen redden. Wij
trokken een eind verder het grasveld op.
waar wij alleen waren.
Aanrukkende troepen werden gerappor
teerd. Zouden de Russen nog een aanval
willev doen, nogmaals bulderden de ka
nonnen.
Nu de volgende morgen, op den op-
marsch, zien wij wat er gebeurd is. Dc
Russen hadden ons de bevolking tegemoet
gedreven en die was in ons granaatvuur
geraakt. Omgevallen stukgeschoten wa
gens overdekken den weg. Verstrooid huis
gerei. Hier ligt een dood meisje. Een man
wilde over een beschutting klauteren, bo
ven heeft de dood hem gepakt. Nu hangt
hij over de schutting als een doek en een
baldadige wind speelt met hem.
Men kan ver in het land zien. Alles
vlakte, tusschen biezen en elzenhout,
staan plassen die als van zwart lak zijn
Zoodra men den weg verlaat is men reeds
in het moeras.- De weg is soms over hon
derd meter lengte vernield. Zoo wilden de
Russen ons tegenhouden. Onze genie is
echter reeds aan het werk. De bruggen
zijn ook al begaanbaar.
Achter de Muehawiec komen wij in
ercote bosschen. Het ruikt naar lijken.
Overal liggen dooc'.e paarden, fangs den
weg, dichtopeengedrongen, wachten vluch
telingen met hun karren tot wij voorbij
ziin. Velen zijn uit de buurt van*Promysl.
Vete Duitsche boeren uit de streek van.
Gholm. De Russen hebben ze 1 aitcn,-Too pen.
Nu trekken ze terug door het verwoeste,
platgebrande -land. De kinderen zitten op
de wagens, de Wouwen, waarvan er velen
zwanger zij-m loopen achteraan en drijven
de koe of twee schapfem voort. Meer heb
ben zij niiol gered. Ais zij na moeiiijke re:e
weer terugkomen, zullen ze in plaats van
huis en schuur een platgebrande plek
vinden. Dé winter aal ze als c-en nieuwe
viiond overvallen en hongeren en kou, Jij-
dac hun lat
Het Bosch" woi.lt dunner, lietdc word
afgewisseld door moeras. De .voor ons uit
taarchee,enda cavaleriedivisies hebben
schermutselingen' mft Tsjerkesseri en
Kozakken. Men moet voorzichtig zijn m
deze moerassen, want eer men Cf erg .in
heeft is men er met zijn paard tot aan
den buik in weggezonken. De taaie mod
der houdt ros en ruiter vaat en bereidt
hun een vreeselijk graf.
Steeds verder gaat het. Wij komen aan
een dorp, waar de weg over het spoor
lpopt, De berken krijgen gele vlekken,
's nachts moet men zich dichter in zijn
rillend van de koude ontwaakt is men
deken wikkelen. Als men 's morgens dan
geheel door den dauw doorweekt. De zon
ligt bleek en kracliteirföt op de heide. Een
geelvink piept melancholiek op een tele
graafpaal. Herfstdraden zweven door de
lucht. Het is najaar geworden.
Brieven van het front.
Ditmaal zoo heet het in een brief van
een militair in „De Stem uit België", een
bezoekje van op de eerste lijn; een straf
fe loopgracht, uit met aarde gevulde zak
ken; langsheen de „abrisV een trottoir uit
graszoden. Voor en achter, slijk en water
waarin de conservedoosjes rondzeilen
•it Kanon maakt mij wakker. „Jos t is
7 uur". Waar is de tijd! In die richting
van Yperen zit het weer niet pluis; welk
gedonder!
Reeds e.lf uur; doch 'ti was er vier
aleer we ons mochten neerleggen. Eens
links, eens rechts gekeken, wat gewreven
getrokken, en dan 't deksel öp de voe
ten gewipt. „Reeds vuurde de Hijdc zon
d-s.r de heldere ruitjes van 't venster, en
riep: „Sta op." „Uit mijn klassieken op-
stellijd."
Onze slaapkamer? Kom binnen, geen
bele-t. Neem nie.t kwalijk, bed en matras
liggen nog overhoop want de mead is op
reis. et Monsieur n'a pas la manière...,
zett.t Madame. Gelukkig zijn wascli- en
iaaksvsteem supermodern. Van achter pen
wand uit. opgevulde zakken* en daarach
ter veel aarde; van boven eenige pfianken
en daarop veel aarde; hier en daar er
eenige nagels in, waar eet'zakken of ga
melóen aan zwieren; aan beide kanten,
neg planken met nogmaals veel aaide te-
cen. Van onder stroo, waar de luiskens
soms droit© par quatre" in spelen;
muizen en ratten komen op hun gatje aJie
gesprekken afluisteren. Vijf slapen er nog,
de eene dicht tegen den andere; ;k, No.
zes. hen wakker. Mijn ordonnance slaat
soms woedend naar de vliegen. Ai... pang.
Supke jong, dat zijn palaten, 't Ventje,
dat nog sliep, opent met moeite eerst een
ecg, dan half zijn ander, staart verwons
derd en onder vragen rond, en verdenkt
mij gedee'.tei'ijk, misschien wel heOlemaal
voor dien kaakslag. Ja, ik moest ook
lachen, willen et niet. IJ ziet. s.lapen „in
commune" heeft ook vermakelijkheden.
Aan eten wordt zeker eerst gedacht.
Als tafel dienen natuurlijk de lïfcieën,
i.:; rvvoo o.r, uco\ vingeren, wat kan
ver" gewoonlijk zeer" individueel. Eens
tuikske vo>', haiteke rust., en men dóet
rog een trokske. Ondertusschcn komen de
andere slapers één voor één in beweging,
allen met hetzelfde inzicht.
De „grand lever" geschiedt gewoonlijk
ir. 't bijzijn van eenige dignitarissen: een
en andere vriend, die afgunstig op uw
snorkske, reeds beraamd hebben hcc ditv
maal u best beet. te nemen, ongevraagd
wat afspoelen met koffie, een stropke aan
'r.er teen snoeren, vliegen op uw achter
ste pakken, al ceremonieën om u met veel
liefkozingen wakker te maken. Ilierna:
middagmaal: koffie, brood en een conser-
vedoos. Menig doosje is door mijn bajo
net reeds gescheurpt geworden; waren dat
eens bochen geweest!
Jongens, geeft de kaart!" Een sprei,
opengespreid op de ineengedraaide beenen
is onze tafei! en, troef, met de vuist er ge
weldig op.
Te dieven uur wordt alles bijeengerold en
de ransels gereed gemaakt; nog wat ge-
eten en gewacht tot men ons aflost.
Een andere soldaat schrijft:
...Aan de „tranehées" hebben wij nog
een ander soort, van ongemak; dat zijn de
waterratten, 't Zijn echte jonge honden en
co ziet ze des nachts wel met twintig bij
een rond loop en. Als men in zijn schuil
plaats komt. moet men wel zorgen zijn
brood met een. koord omhoog^ te hangen,
want .aat ge 't liggen, dan moogt ge zeker
ziin dat z er een halve uur later mee weg
ziin. Ze worden tflians zoo stout dal ze
waarlijk onze schuilplalatsem beginnen af
te breken. De mijnen hebben ze al een
paal dooi geknaagd. Misschien hebben ze
ook „renfort" gekregen, aangezien zij onze
forten beginnen aan te vallen.
ngezonden Mededeeiingen
a 30 cent per regel.
Gij kunt er doorzijn aangetast
zonder het te weten.
Nierkwalen bekruipen u onverwacht. Zij
kunnen jaren bestaan, zonder dat de pa
tiënt zich er van. bewust» is en plotseling
oinder gevaarlijke vormen optreden. Een
voudige rugpijn is soms een waarschu
wing.
Daarom zijn rugpijn (zelfs l'icht en voor
bijgaand), troebele urine, met bezinksel,
voortdurende aandrang tot loozing,hoofd
duizeligheid, moeite bij bukken,
opzwelling der voeten en ee<n a'gemeen
onwelzijn verschijnselen, die men van het
eerste oogenblik af dient te behandelen.
Verwaarloozing dezer verschijnselen leidt
tot, ernstige kwale-n als niersteen, water
zucht, niet- en blaasontsteking, enz.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen herstel-
len de goede werking der nieren en blaas,
reinigen de urinewegen en verdrijven het
urinezuur de groote oorzaak van rheu-
matiek, jicht, ischias, niersteen, enz.
eveneens het overtollige water, dat water
zucht vex-oorzaakt. Zij kunnen zonder ge
vaar door iedereen, mannen, vrouwen,
grijsaards en kinderen gebruikt worden,
Te Leiden verkrijgb. bij D. M. Krui-
singa, N. Rijn 33, Reijst en Krak, Stee*
straat 41 en D. de Waal, Mare 56.
Toezending geschiedt
franco na on tv. v post
wissel a f 1.75
één, of f 10.voor 6
doozen. Eisclit de echt»
Fostex-'s Rugpijn Nie
ren Pillen, weigert
elke doos, die
voorzien is van ne-
venst. handelsmerk.
De grootste Amerjkaansche 9uper-
dreadnought.
Het linieschip „Pennsylvania", dat in
April 1915 is te water gelaten, is de grootste
superdread nought van Amerika. Het
schip heeft, eqn watiei'veiqilaatsing' van
82,000 ton en is bewapend met twaalf
35,6 c.M. en twee en twintig 12,7 c.M.-
kanonnen. Het. is bijna 4000 ton grooter
dan de Engelsche schepen der Queen
Elisabeth-klasse. Er zijn verschillende be
zwaren geopperd tegen den bouw van dit
reusachtige schip. Men merkte op, dat
do kolossus, die 21 knoop loopt, zich niet
zoo snel bewegen kan als kleinere oorlogs
schepen en ook dat de afmetingen en
diepgang van het schip het aandoen van
verscheidene havens zouden bemoeilijken.
Daarbij kwam de overweging, dat met
één schot uit een onderzeeër niet, minder'
don 13 millioen dollar in de diepte ver
dwijnen zou.
liet geschut is opgesteld in 4 draaito-
rens die elk drie 35,6 c.M. kanonnen be
vatten. De inrichting is dezelfde als bij
de slagschepen der Nevada-klasse, maar
hier staan de torens op de middellinie.
Verder heeft het schip 4 ondeiwatertoc-
pedobuizen. De equipage bedraagt 1000
man.
Een tweede schip van dezelfde klasse is
pp stapel gezet. Opji zullen drie siiyor-
dreadnoughts van de nieuwe „Californ
klasse gebouwd wox-den. Deze zullen een
waterverplaatsing van 32,000 ton hebben
Stoomvaartberichten.
STOGMV. MIJ. NEDERLAND.
AMBON (thuisreis) pass. -1 Oct. Perira
B AWE AN an-iv. .5 Out. van Java.te Ainste
dam. BOEROE (uitreis) pass/ 4 Out. Du
eeness. ELORES nrriv. 4 Oct. van Anistoi-da
te Rosario. GROTIUS (thuisreis) vertr.óO,
van Sabang. KABIMATA (thuisreis) amv.
Oct. te Genua. VONDEL (thuisreis) vertr.
Oct. van Lissabon en pass. dieixzcllden cl
Kaap Caxvoeiro.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
KAWI (uitreis) vertr. 3 Oct. van Coloml
RINDJANI (thuisreis) vertr. 3 Oct. va
giers TEXEL vertr. 3 Oct. van Batavxi
Rotterdam.
HOLLA ND-AMERIKA LIJN.
OOSTERDIJK vertr. 5 Oct. van Rottcvd»
aar New-York. POLYNESIA, van Buen
naar Baltimore, pass. 4 Oct. 0 u.*20
Bevezier. ZAANDIJK arriv. 5 Oct.
Newport-News te te Rotterdam.
KON. HOLL. LLOYD.
GELRIA (uitreis) vertr. 4 Oct. van Iii
Janeix-o. PIOLLAJUDIA (uitreis) vertr. -1 Oc
van Corunna. ZEELANDIA vertr. J Oct. va
Buenos-Ayres naar Amsterdam.
KON. WESTIND. MAILDIENST.
PRINS DER NEDERLANDEN (thuisre
arriv. 4 Oct. te Las Palmas.
Financieele Berichten.
Amstcnlamschc Bc
Officiccle Prijscour
Ned. 1914 flOO—20U. 5
dito f500—1000. 5
dito N. W. S. 3'/2
dito dito 2lf>
Ned. Ind. 1915 fl00-500 5
dito dito 1*1000 5
Duitsehland. Rijksleening 3
Oostenrijk Jan.-Juli. 4
dito Mei-Nov. 4
Rusland Hope G. R. 625 4
dito Gcconsol. G. R. 625 4
dito Obl. Fis. 50J '06 5
dito 6e Emiss.G.R.625'94 4
dito Iwang.Domb.G.R.625 4'/;
Bra7,ilië, Fund. L. '98, 5
Mexico Doll. 100-1000 5
Venezuela. Dipl. Sch. 1905. 3
Amsterdam 1915. o
Haarlem 19155
Leiden 1914 4»/2
dito 1911 4
Rotterdam 1915 5
dito 1914 41/2
Ncdexl. Bank Aand.
N.-West. Pac. Hyp. B. C'. A.
Amalg. Copper Cy. C. v. A.
Am. Cav. Foundry C. v. A.
Bethlehem Steel G. v. A.
Standard Milling Ct. C. v. A.
Un. Slat. Steel. Corp. Q.v.A.
Kctahoeu Mijnb. inij.gew. A.
dito dito pr. A.
Redjang Lebong Mijnb. A.
Gi'cat OobarA.
Gec. Holl. Petr. Cert. v. A.
Kon. Ned. Pctr. f1000 .A.
Moeatu Enim Pctr. mij. A.
Sumatra Palemb. .A.
Orion Petr. Mij. Lei 2000 A.
Ned. Am. StooniV. Mij. A.
Int. Merc. Mar. Cy. afg. A.
dito dito afg. pr. A. I
dito dito Obl. 4V2
dito dito C. v. O.
Deli Maatschappij Cert.
Holl. IJz. Spoormij. A.
dito Obl. 1915 5. i
Mij. tot Expl. v. Staalsp.w. A.
Ateliison Topeka O. v.A.
Dcnv. Rio Gr. C. v.A.
Erie Sp. Mij. Gew. A.
Kans. City South. Gew. A.
dito pref. A.
Miss. Kans. Tex. C. v. A.
Rock Island. C. v. gew. A.
South. Pac. Cy. gew. A.
South. Rlw. Vot.Tr. gew. A.
Union l'ac. Rr. C. v. gew. A.
Atnslcrdam3.
10211/xo 102",
1011-Vio
841/»
65
J02Vs
101
öS'1/0
541/.T
541A
esia/ic
631/.,
vS0:y4
621-Vic
71%
91V,
W/l6
46
101"
84',
65lJ
lül'i
441,
102
93'
382 1
071
102
1027/JC
OS'/.j
941/8
102
983/s
243
]39i/4
731/.,
92n/16
383
69 I
7Si%c
17%
29%
1291/., I
4'/i6
1-171/,
504l/lc j i
2001/-,
184
299%
6V,o
31!,/,o 30
73 72',j
71%
465
S1V-,
102%
871/-,
104%
■8%
311/.,
10315/j
8'*i
31%
26%o( 2óq
58% 58^
H»%c
133«%,
Koers van het geld.
Prolongatie 2% pCt,
