ALBERT RIEL
KRONIEK.
1814.
28 September. De Duitschers begin
nen het offensief tegen Antwerpen. Tot
dusver hadden de Duitschers Antwerpen
laten liggen. Meermalen had het garni
zoen stoutmoedige uitvallen gedaan en
v;as daarbij in de nabijheid van Brussel
doorgedrongen. Nu het front in Frankrijk
door de pogingen tot omtrekkïng van de
bondgenooten hoe langer hoe meer naar
het Noorden zich begint uit te strekken,
loopcn de Duischers gevaar door een of
fensief der bondgenooten, steunend op
Antwerpen, in de verbindingslijn te wor
den bedreigd. Zij besluiten nu met een
nieuw leger deze bedreiging te voorkomen
Antwerpen in te nemen, en hun eigen
aarryankefiijke omvattingsbeweging, ver
der Westelijk, langs de kust, to herhalen.
De Dardanelien worden gesloten. Dit
besluit van de Turkschc regeering heeft
voor het verdere verloop van den oorlog
verstrekkende gevolgen. Immers hierdoor
wordt de voornaamste verbinding tus-
echen Rusland en zijn bondgenooten afge
sneden Rusland kan voortaan zijn toe
voer slechts krijgen over Siberië cf Ar-
chango* De hoofdstad van Kameroen
heeft aich overgegeven.
den Maa'ister van Landbouw, Nijverheid
en Handel voldoende waarborgrn gegeven
worden, dat voor bömmein/'anidfich gebruik
tegen door bom te bepa'.m prijzen vol
doende besdhi'kbaar is.
Do Minister wondt bij de uilvoeimng
dezer maatregelen tea- zijde gestaan door
con aantal voor d.T, doel geschapen. Rijkd-
bureaux tot regeling van- cm cootróle op
de distributie en den uitvoer van vcr-
ach-iiUenide levensmiddelen. Nu is gebleken
dat deze regeling in de praclijk v er schil-
ten do moeilijkheden op.evedt., zoowel wat
aanga alt de verzekering van een; voldoen
de bescbilkb aanstelling der benoodfflgde ar
tikelen togen den verlaagden prijs, a's de
waarborg dat hei geen voor bin,n©nlar>ds©h
verbruik beschikbaar wordt gestéld tegen
lagcren prijs, nu ook inderdaad verbruikt
wenlt voor 'hot aangegeven doel en tegen
prijzen, welke in bdhoorfijko veHhoudlog
©taan tot do prijzen, waai*voor produceav-
ten of exporteurs de waren beschikbaar
modem steden.
Ook do distributie zelf wordt hoe langer
hoe bezwaar]ijker, niaarmcute het aantal
artikelen, het aantal personen (debaillis-
ten) dat geholpen moet worden en het
aantal produotioplaratsen toeneem!
Zoolang mocht worden aangenomen,
•althans <met eendge reden mocht worden
gehoopt, dat de te nemen maatregelen
slechts zeer tijdelijk zouden bëlioeven te
werken, kon. meh hen, aanpassende aan
óe omstandigheden van het oogonbldk
rem en en wijzigen..
Nu de waarschijnlijkheid voortdurend
groot er Wordt, dat de t?g 011 woo rdiigc -toe
standen ook den winter zullen, bcheer-
schen. heeft de Minister van Landbouw,
Niivodhekl en Handel den tijd gekomen
geacht om eenheid nn de reeds geaiomen
maatregelen, te brengen en een vasten
grondslag voor de komende te leggen.
Waar zoowol de beschikbaarstelling. als
het toezicht op' de distributie hoe langer
ho- meer moeilijkheden bleek op te leve
ren. en teikens klachten worden verno
men, ©enerzijds over botsingen en strijd
van beSamgen tuisschem producenten of
exnorteu rs en consumenten:, vaak ook tus-
scben ve-rSchillemde groepen van hande
laars, exporteurs en fabrikanten onder
ling, anderzijds over omi'duiking van de
gegeven, voorschriften, voor de beschilk-
fcaanstelling en van de regeling der distri
butie, d'aar kwam het den Minister, bij
de plaats gelhad hebbende en waarschijn
lijk voortdurende uitbreiding der ,in de,zen,
te nemen maatregelen, gewenscht voor,
dat. de tot nu toe hoofdzakelijk door de
Riiksibureaux verrichte werkzaamheden op
andere wijze werden gegroepeerd.^
In de eerste plaats kan naar zijn oor
den' voor de beschikbaarstelling grooter
.profijt getrokken worden van de recht-
fitireeksche medewerking van beCangheb
ben den. en in de tweede plaats kon voor
het toezic-M op dd dist.iiibu.tie met vrucht
een beroep worden gedaan op hen dte
voor de belangen der verbruikers geaclvt
mogen worden meer rechtstreeks te moe
ten opkomen.
Reeds thanis werden uit den aard der
ziaak producenten, handelaren en expor
teurs over de te nemen maatregelen tel
kens geraadpleegd, terwijl zij, indien zij
klachten of weaischen hadden, zidh voort
durend daarmede tot den Minister wend
den.
Maar dit contact was niet georganiseerd
en dientengevolge werd meermalen de
klacht vernomen dat de Minister niet me.t
alle belangen te rade ging of te veel acht
'sloeg op de belangen van enkele groepen
van belanghebbenden, terwijl ook de
waaitoorg ontbrak dat- met imdiividueele
belanghebbenden getroffen afspraken om
trent beschikbaarstelling van levensmid
delen tegen- bepaalden prije inderdaad
leidden tot beschikbaarstelling van de ge-
wensohte hoeveelheid voor alle producen
ten.
Vandaar dat de Minister gemeend heeft,
dat 'liet oogenblik was aangebroken om
organisaties van producenten en expor
ten i*9 in het leven te roepen die voor de
beschikbaarstelling van het bemoodigde
zullen moeten zorgen. Zij kunnen onder
's Ministers toezicht onderling de lasten
verdoelen, doch georganiseerd moeten^ zij
hem de waariboigien geven dat hetgeen
voor btanmlawdsdh verbruik van hun
product benoodigd' is, ook inderdaad ge
leverd wordt.
Wat hot toedicht op; de dilstributae aan
gaat hiertoe kon de Minister mooir,ijik een
beroep doen op organisaties van verbrui
kers, maar zijns jnaiens kunnen hem
hierin de Burgemeesters behulpzaam zijn,
In verband waarmede hij voornemens is
eer aanschrijving tot hen te richten,
waarin zijn plannen betreffende de be
schikbaarstelling en de ddrtrfbutia voor
bin nenla arisch verbruik van verschillende
voedingsmiddelen voor den duur der te
genwoordige tijdsoanstanidi^h-eden aiufiletrf
worden uiteengezet.
Hoewel de Minister gaarne de taak der
burgemeesters ten deze zou willen ver
lichten is zulks niet doenlijk aangezien
van uit Den Haag onmogelijk voldoende
toezicht op de distributie is tc houden.
Geschiedt dit daarentegen door de hoof
den der betrokken gemeenten, dan kun
nen de verstrekkers der levensmiddelen
ook de zekerheid verkrijgen dat deze ver
bruikt worden door degenen voor wie zij
bestemd zijn. En het is den Minister uit
besprekingen met dif> vqrsttiiekkenI JgV*
bleken dat zij wel bereid zijn, door mid
del van de in 't leven te roepen organi
saties levensmiddelen beschikbaar te stel
len tegen verlaagde prijzen, mits het toe
zicht op de distributie inderdaad voldoen
de is, waardoor het achterhouden van
beschikbaar gestelde levensmiddelen met
het doel prijsstijging af te wachten, ze
frauduleus uit te voeren of voor een an
der doel te gebruiken, uitgesloten wordt.
De Minister wenscht verder de centrale
'leiding der administratie van de distribu
tie op te dragen aan een aan de commis
sie voor de voeding van mensch en dier
verbonden algemeen administratiekan
toor.
De verstrekking van de in aanmerking
komende levensmiddelen geschiedt dan
voor de onderscheidene gemeenten door
tudschenkomst van dit kantoor, waardoor
het dubbele voordeel wordt verkregen,
dat voor alle artikelen voor de gemeenten
slechts aan één adres behoeft te worden
geschreven en het administratiekantoor
zich niet, gelijk de thans bestaande, met
een steeds grooter getal afnemers, doch
enkel met de gemeenten in verbinding be
hoeft te stellen.
Met dit kantoor staan de op te richten
vereenigingen van producenten en expor
teurs in verbinding.
De bedoeling is, dat voor verschillende
groepen van levensmiddelen afzonderlijke!
vereenigingen met rechtspersoonlijkheid
zuflen worden opgericht, dus een boter-
vereeniging, een kaasvereeniging enz. De
totstandkoming dier vereenigingen mag
in beginsel verzekerd heeten. De duur,
waarvoor deze vereenigingen worden op
gericht, is gedacht op drie jaar. Iedere
vereeniging heeft ten doel de regeling van
de beschikbaarstelling van de betrokken
soort van levensmiddelen, voorzoover aan
deze regeling behoefte zal blijken te be
staan en de regeling van den uitvoer daar
van, voorzoover de Minister dien uitvoer
zal hebben toegelaten. Rechtspersoonlijk
heid bezittende vereenigingen kunnen als
leden worden toegelaten. Het bestuur der
vereeniging wordt uit en door de leden
gekozen. De inkomsten der vereeniging
bestaan uit het bedrag, dat van clkenr „uit
voer wordt geheven, volgens regelen, on
der goedkeuring van den Minister, te stel
len door een commissie van toezicht.
De werkzaamheid van alle deze vereeni
gingen zal n.l. worden gecontroleerd door
een door den Minister aan te wijzen
Rijkscommissie van Toezicht op de be
schikbaarstelling en den uitvoer van de
betrokken levensmiddelen.
Om deel uit te maken van een zoodanige
commissie werden door den Minister uit-
genoodigd:
voor boter: 1. Jhr. S. H. J. II. Michiels
van Kessenich, lid van de Eerste Kamer te
Nuth; 2. Mr. G. W. Sannes, lid van de
Tweede Kamer te Scheveningen; 3. Mr.
M. Tydcman Jr., lid van de Tweede Ka
mer te Breda; 4. Dr. A. G. Breen, tot nu
toe directeur van bet Rijks Centraal Bu
reau voor den uitvoer van botér te 's-Gra-
venhage;
voor kaas: 1. Jhr. Mr. Dr. N. C. de
Gijselaar, lid van de Eerste Kamer te
Leiden; 2. Dr. D. Bos, lid van de Tweede
Kamer te 's-Gravenhage; 3. Mr. H. A. vanj
de Velde, lid van de Tweede Kamer te
's-Gravenhage; 4. Dr. A. G. Breen, tot nu
toe directeur van het Rijks Centraal Bu
reau voor den uitvoer -van kaas te 's-Gra
venhage;
voor aardappelen: 1. Mr. W. L-
C. van den Berg, lid van de Eerste Kamer
te Delft, 2. E. M. Teenstra, lid van de
Tweede Kamer te 's-Gravenhage; 3. Dr. J.
Th. de Visser, lid.van de Tweede Kamer
te 's-Gravenhage; 4. J. Elema, Rijksland-
bouwleeraar te Assen;
voor erwten «n boonen: 1. H. Po
lak, lid van de Eerste Kamer te Laren
(N.-H.); 2. W. J. E. H. M. de Jong, lid van
de Tweede Kamer te 's-Gravenhage; 3. Dr.
W. H. Nolens, lid van de Tweede Kamer
te 's-Gravenhage; 4. A. Neeb, Rijksland-
bouwleeraar te Rotterdam;
voor groenten: 1. K. de Boer Czn.,
lid van de Eerste Kamer te Assendelft; 2.
Mr. V. H. Rutgers, lid van de Tweede
Kamer te Boskoop; 3. J. H. A. Schaper,
lid van de 'f'weede Kamer te Rijswijk (Z.-
H.); 4. C. van Lennep, secretaris van den
Ned. Tuinbouwraad te 's-Gravenhage;
voor varkens: 1. Mr. W. M. van
Lanschot, lid van de Eerste Kamer te
's-Hertogenbosch; 2. Mr. H. Smeenge, lid
van de Tweede Kamer te Amsterdam;
3. Mr. J. B. L. C. C. baron de Wykerslooth
de Weerdestyn, lid van de Tweede Kamer
te Utrecht; 4. C. Reitsma, tot nu toe direc
teur van het Rijks Centraal Bureau tot
regeling van den afzet van varkens en
varkensvleesch te 's-Gravenhage.
Van de uitgenoodigden bedankten al
leen de leden der Eerste Kamer de heeren
Michiels van Kessenich, wegens gezond
heidsredenen, en Van Lanschot, wegens
drukke werkzaamheden, alsmede de le
den der Tweede Kamer de heeren Bos,
wegens overwegende bezwaren om een
zoodanig lidmaatschap te aanvaarden, en
De Wykerslooth de Weerdesteyn, wegens
gezondheidsredenen.
Al de overige uitgenoodigden verklaar
den zich bereid, in de verschillende com
missies van toezicht zitting te nemen.
Voorts kwam het den Minister ge-
wenscht voor, ook een commissie van
toezicht in het leven te roepen, wier taak
meer in het -hijzonder zal bestaan in de
controle op het centraal orgaan voor de
administratie der distributie van levens
middelen, en waarin elk der commissies
van toezicht een harer leden aanwijst.
De heeren P. van Hoek, directeur-gene
raal vaai den Landbouw. Mr. J. C. A. Ever
wijn, administrateur, cnef der afd. Han
del, A. J. Doornbos te Delft, Dr. J. D. Fi-
lippo, directeur van het Gemeentelijk La
boratorium te 's-Gravenhage, Mr. J. Th.
Linthorst Homan, voorzitter der commis
sie voor voeding van mensch em dier te
's-Gravenhage, R. P. Bonthuis, secretaris
der commissie voor voeding van mensch
en dier, S. Haringsma, directeur-secreta
ris van de Coöperatieve Groothandelsver-
eeniging „de Handelskamer" te Rotter
dam, J. Das Dz., voorzitter der Vereeni
ging Neerlandia (inkoopvereenigingen voor
den middenstand) te Utrecht, Dr. A. G.
Breen, tot nu toe directeur van het Rijks
Centraal Bureau voor ui.tvoer van
boter en kaas te 's-Gravenhage, O. Reits
ma, tot' nu toe directeur van het Rijks
Centraal Bureau tot regeling van den af
zet van varkens en varkensvleesch te
's-Gravenhage, en C. van Lennep, secre
taris van den Nederlandschen Tuinbouw
raad, tot nu toe directeur van het Distri
butiekantoor voor groenten te 's-Graven
hage, verklaarden zich reeds bereid, in
deze commissie zitting te nemen.
Op Vrijdag 24 September j.l. heeft aan
's Ministers departement een bijeenkomst
plaats gehad ter installatie van de ver
schillende Commissies van Toezicht, als
mede ter bespreking van haar taak en de
hoofdlijnen der te volgen werkwijze.
Uitvoer van vee.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel heeft bepaald, dat in art. 2
van zijn beschikking van 23 Augustus
(St.ct. van 24 Augustus, No. 197), houden
de bepalingen betreffende den uitvoer van
levende runderen, tusschen „tot" en ,,a".
zal worden ingevoegd:
„I. voor zooveel den uitvoer naar
Spanje betreft: stamboekvee van eiken
leeftijd, ingeschreven in de stamboeken
van de Nederlandsche stamboekvereeni-
gingen, die geregeld jaarlijks een gedrukt
stamboek uitgeven, en kennelijk drachti
ge en versch gekalfde koeien van eiken
leeftijd;
II. voor zooveel den uitvoer naar andere
landen aangaat."
Kaas.
In een gisteren te Amsterdam gehou
den vergadering is, naar het „Hbld."
meldt, een Vereeniging voor den biimen-
landschen kaashandel opgericht. In het
bestuur werden gekozen de heeren J. R.
van der Hoek, D. Hegener, P. Schots, F.
G. Piersma en J. Verbeek Sr.
Er werd een motie aangenomen, waar
in de wenschelijkheid wordt uitgesproken,
dat de kaas, die de exporteurs ter be
schikking hebben te stellen de z. g.
,,regeeringskaas" dus voortaan zal
worden gelaten aan de ingeschreven bin-
nenlandsche kaashandelaren, onder ver
gemakkelijking van die inschrijving.
De Steenkolenkwestie.
De heeren prof. De Vooys en Fentener
van Vlisslugen, onderscheidenlijk voor
zitter en secretaris van het Kolenbureau
zijn teruggekeerd van hun reis naar
Berlijn. Naar het „Hdbl." verneemt, heeft
hun reis niet het gewenschte resultaat op
geleverd. Men was niet geneigd af te zien
van de door de Kohlen-Ausfuhrstelle West
aangekondigde vermindering in de afle
vering.
Naar aanleiding daarvan heeft prof. De
Vooys gisteren een conferentie met den
minister gehad.
S tc enk olenin voer.
In de afgeloopen week werden door 7
stoomschepen uit Engelsche en Schotsche
havens 8,226,200 kilogrammen steenkolen
langs het Noordzeekanaal ingevoerd tegen
14,300,600 kilogrammen in de daaraan voor
afgaande week.
Uitvoervan katoen-olie.
Naar de „Tel." 'verneemt, heeft de Ne-
derl. Overzee-Trust maatschappij twee
Rotterdamsche firma's als eerste aanspra-
kelijken voor f 300,000 beboet, wegens den
verboden uitvoer van katoen-olie. De zaak
Jwerd ontdekt, toen de katoen }>lie zilctfl
reeds in de zevende hand bevond.
Gebrek aan verfstoffen.
Het bestunr der Vereening van Tilburg-
sche Fabrikanten van wollen stoffen meldt
dat In d algemeene vergadering der vereeni
ging van Tilburgsche Fabrikanten van Wollen
Stoffen op 25 Sept. j.l. gehouden, is over
wogen, om, aanvangende 7 October a.s., de
fabrieken voorloopig met 2 dagen en vet-
volgens met 3 dagen per week 6top te zetten,
in verband met het gebrek aan verfstoffen.
Ecue definitieve beslissing zal dezer dagen
volgen.
Bond van B. K. Kiesvereenigingen.
Op de Zaterdag gehouden vergadering van
het hoofdbestuur van den Bond van R. K.
Kiesvereenigingen in Nederland is tot voor
zitter van genoemd hoofdbestuur gekozen,
mr. A. baron van Wijnbergen.
Koninklijke besluiten.
Bij K. B. is aan P. Calla6 eervol ontslag
verleend als burgemeester te Nieuw-Helvoet.
Bij Kom., besluit zijn benoemd: tot bur
gemeester te Graive W. J. M. Ch. Frieseoi;
te Aarie-Riixtal A. E. Altbeirs Pisterius; te
Woudrichem P. Verhagen; te Stad aan. '4
Haringvliet C. J. Sterk; te Nieuw-Lekker-
ïand L. F. J. vam Vldet; te Ankeveem mr.
D. J. A. baron vam Harimxma tho© Sboo
ten(te 's-Graveland mr. D. J. A. barom
vam Harimxma thoe Slootetn; te Assemdelft
K. de Boer Cm; (te Krommende P. Lam-
menschaag; te VMssimgem jhr. mr. A. A.
van Doom van Koudekerk©; te Vdlnikeveem
jhr. A. E. J. vam Grotenhuis vam Onsteiim;
te Loosd recht jhr. Q. J. vam S winder en;
lp Borne jhr. E. J. J. S. vom BöUnaaigihau-
sen; te Zuidbroefk B. W. Siemens.
Mr. C. Th. van Deventer.
Gistermiddag is ma een korte, doch he
vige omgesteMhedd overleden, de heer mr.
C. Th. van Deventer, .lid der Tweed© Ka
mer voor Assen.
De heer Vam Deventer behoorde tot d©
vooq"mammem der vrijz.-democratische par
tij van af de oprichting dder partij im 1900,
en met hem i's een der Indische specitaM-
teateai aan de Ka/mer ont/vaileni. Evenais
de Tweede-K ann-riedem Bogaard! en
Scheurer, kemde hij Jndië uit jaren-lange
ervaring.
Mr. Van Deventer ia den 29 Sopt. 1857
te Dordrecht göh-ren
Van 1880 tot 189? Is de overbed ene in
dienst geweest van d© rechterlijke macht
im Lndië. Daarna keerde hij naar het va
derland terug. Vam 1905 tot 1909 was hij
lid der Tweede Kamer voor Amsterdam
IX. vam 1911 lot 1913 Md der Eerste Ka
mer, terwijl! hij im 1913 den Kamerzetel
voor Assen Innam als ojvo'ger van den
heer Tremb.
Het politieke bestand of de „Godsvrede"
verbroken.
D© „Nieuwe Rotit. Crt." bespreekt im
■een hóofdartikel het verbleken vam het
politieke bestand of den „Godsvrede" door
de .im de Troonrede aangekondigde wets
ontwerpen.
Eerst 'betoogt het blad., dait wij de een
dracht tusschen de verschillende partijen
nog lange na niet kunnen missen.
„Waarlijk, wij kummem de hoogere een
dracht. die aich met Augustus van verle
den jaar zoo gelukkig heeft geopenbaard
en sedert gehandhaafd is, mog wiet, wie
sen. Wij zullen haar, ook wanneer de
vrede geteekemel mocht zijn, weg im ver
scheiden© jaren wiet kunnen omtbeirem.
Dan eerst .reohlt nfieit, -wamt' het dis niet_pm-
waarsehijwlijk, dat zdch ma dem vrede
voor ons land in menigerlei opzicht moed-
•H ik beden zul'em opstapelen, die met een
drachtige samenwerking misschien te bo
ven kun mem worden gekomen, doch dite
ee.ne in partijschap vea-brokkeilde natie
nüet zal kunnen doorstaan. Het ware te
wenschen, dat mew zich den tijd van den
oorlog te muite wist te maken, om ons
land ook dmwend'"g te versterken tegen
den tijd, dat er weer vrede zal zijn."
Maar dd© eendracht aoo vervolgt het
artikel wond't niet verstoord door de
aanlkowdiiging van „fpolitdeke" wetsont
werpen.
..Laten we toch van dem Godsvrede geen
caricatuur willlen maken. Godsvrede be
duidt niet, dat ©r niet geregeerd worden
zal, alf.ermiimst im een -tijd, waarin er aan
een kracM'g gouvernement meer behoefte
Ü3 dan oodt. Wie het regeerem gestaakt
hebben wil, verlangt dat het staat,sbestuur
tot stilstand zal worden gebracht. Stil
stand. diat beteeik ent voor het. land lang
zaam verval. Regeerem is handelen, han
delen naar vaste begriwselem, waarvan om-
der geen omstandigheid af kam worden
fjezien.
Dat wiB dus zeggen, dat ea* ook onder
een podittek bestand beginselstrijd kan en
zal zijn? Zeer zeker. Zowdier strijd van
beginselen werd immers het gamsche
staatsleven verlamd1. Hoe ver men ook de
feitelijke werking van het politiek bestand
Wil doeri gaan, nooit het is in diit blad
meer betoogd kan het principieel© han
deling, en van de andere zijde principieel©
orltiek, uitsluiten.
Godsvrede heeft betrekking op het ka
rakter van den staatkundigen strijd. Po
litiek bestand is de stA'Ke overeenkomst, al
het. kleine van den polifdeken strijd verre
te Fioudem, al heiti persoonlijke, al wat oiir
wood/g prikkelt en veriritterimg teweeg
brengt, al waar partijbelangen méér dan
de gemeenschappelijke zaak door worden
bevorderd, kortom al die degeneratie ver
schijnselen te onderdrukken, diie affengs,
niet hier te lande alleen, maar overal, in
het leven van het parlementaire stelsel
zijn te voorschijn gekomen."
Wij willen ons geenszins onrt,veinzen,
dat o. i. im de bovenstaande bemerkingen
veel waars schuint.
Wij 'hebben ook in tegewsteïing met
enkele andere rechtsche bladen de aan
kondiging van „poMtLeke" wetsontwerpen
im de Troonrede met geen enkëil woord
beltreurd. Alleen hebben wij geconstateerd,
dat het politaeke bestand of de „Godsvre
de", zooals deze tot nu toe werd opgevat,
daardoor werd verbroken.
In de „Voorhoede" vam verleden week
zegt ook mr. A(alberse) dat hij 't volstrekt
ruiiet kan betreuren, dait aan de broedkastJ-
temperatuur, welke in hert afgeloopen jaar
in de pa'itiek heersdhte, een einde komt.
Ook im dit artikel wordt, evenals in dat
vari de „N. R. Crt.", betoogxi, dat de
politieke strijd vrij kam blij.vem vam ge
harrewar, onnoodige verbittering en klein
geestige agitatie.
Wij hopen nu alleen maar, dat de wer
kelijkheid de bovengenoemde theoriën,
waarmede wij ons, zooa/ls gezegd, heel
goed kunnen vereenigen, niet zal bescha
men.
Van beide zijden de ,,N. R. Crt."
berimnere er later nog eens haar partij-
genooten aam strev© men daar ernstig
naar.
Korte Kroniek.
Het bestuur van de Am sterdam sche
Vereenagling voor R.-K. Vac antiekolonies
zal op dem Geatenberg bij Dieren een vʣ
cantrie-kolonlielhuis doem bouwen.
De rarimiiisrter vam Landbouw, Nijver
heid en Handel' herinnert er aan, dat aan
vragen om vergunning tot uitvoer op ge
zegeld papier moeten geschieden. Tele-
graphteche verzoeken moeten op gezegeld
papier worden herhaald.
Het postkantoor te Haarlem wordt
verbouwd voor f 100,000; de telegraaf krijgt
een apart gebouw.
Ondanks hert adres van 88 visehhan-
deJarem stellen B. em W. van Utrecht
voor den gem. vifechverkoop te handhaven.
Gemengde berichten.
Branden en ongelukken.Gisternacht zijn
te Heeten (Ov.) twee schuren van de boer
derij Vloedgraven afgebrand. Twee arbeiders,
de 26-jarige Th. V. uit Hellendoorn en de
17-jarige G. W. S. uit Wierden zijn in de
vlammen omgekomen. De oorzaak van den
brand is onbekend.
Ingezonden Mededeelingen
a 30 cent per regel.
DENKT OM
MEUBELMAGAZIJN
HAARLEKRSTR. 26.
Zaterdag is door hooibroei de pas ge-
boHwde boerderij van P. Scbaapsma te Lang.
weer geheel afgebrand. Verzekering dekt de
schade.
Zondag is de boerderij van den land
bouwer van Gils te Zevenbergsche liock geheel
afgebrand.
Zelfs de waakhond gestolen! In een
nacht van de vorige week hebben eeuige
personen de peren vair een boom, slaande
bij het huis van den landbouwer Hootsen
aan den Dwarsweg nabij Wageningen, ge
stolen. Met de peren niet alleen tevreden,
hebben zij den waakhond meteen maar mee
genomen. Door de bemoeiingen van de mare-
chaussee is het gelukt de daders op te sporen
en tevens den gestolen hond in beslag te
nemen- De daders waren allen boerenknecht!
uit de buurtschap de Haar.
Smokkelaar? Door de militaire grenswacht
te Eibergen, werd Zondagnamiddag een koppel
schapen van veertig stuks nabij de grens in bei
slag genomen. De dieren behoorden aan twee
landbouwers onder die gemeente, die een
12-jarige jongen met het transport van de
schapen hadden belast, welke blijkbaar over
de grenzen zouden gesmokkeld worden.
Branden en ongelukken. Te Tilburg ii
Zaterdagmiddag de 8-jarige knaap genaamd
Van Loon, toen hij nabij het station den ge
sloten overweg wilde oversteken, door den
trein gegrepen. Hem werden de armen en
een been afgereden. De knaap, die bovendien
ernstig aan het hoofd werd gewond, i6 in
hopenloozen toestand naar het gasthuis ge
bracht.
Een opgewonden meisje. - Een 16-jarig
meiske uit IJselstein, dat met haar „aan
staande" (niet waar, meisjes van 16 jaar
vinden dat ze op dien leeftijd al aan een
aanstaande moeten denken) herrie had ge
had in den omtrek van het Vreeburg, sprong
aan de Ondegracht, Viebrug te water. Hel
behoort tot den bon ton tegenwoordig bij de
eerste de beste ruzie radicale maatregelen te
nemen, evenals het bon ton is, dan weer
binnen 3 minuten op het droge, te staan,
Wie bij de Viebrug te water gaat kan op
z'n tien vingers natellen, dat hij er in minder
dan geen tijd weer uit is. Zoo ook met ons
16-jarig kind uit IJsselstein. Ze was in een
ommezien „gered."
En denkelijk ook wel genezen. Ze is door
de politie van droge kleeren voorzien en
toen netjes naar papa en mama teruggebracht
naar haar stadje aan den lJssel.
„Utr. Dgbld." d
Ongeluk met een militaire auto. Een
militaire auto uit het vliegkamp Soesterberg,
waarin officieren gezeten waren, reed Maan
dagavond een met een paard bespannen
vrachtwagen geheel ondersteboven. De koet
sier en de besteller van den vrachtwagen
werden op straat geslingerd en vooral de
eerste ernstig aan het hoofd verwond. De
auto reed nog verder, waardoor een lantaarn
paal afknapte.
De auto zelve is zwaar beschadigd en moest
door een hulpauto worden weggesleept.
Yliegongcluk. TusscÜien de Groene Kan
en de Blauwkapel nabij Utrecht is gisteren
middag een vliegmachine afkomstig uit
Soesterberg en bemand door de luitenant
vliegers Hofstede en Polis, naar beneden
gestort, vermoedelijk door een defect aan de
stuurinrichting.
De motor stond herhaaldelijk stil, totdat
de machine plotseling kantelde en met den
kop ter aarde stortte.
De heeren Hofstede en Polis werden zwaar
gewond.
Nader meldt men:
Het vliegtuig kwam van Soesterberg en
maakte reeds tusschen den Araersl'oortschen
straatweg en het dorp De Bildt zonderlinge
schommelingen, zoodat men in het vlieg
kamp reeds het een en ander opmerkte,
Militaire wielrijders werden afgezonden om
de aviateurs zoo noodig bij te slaan. Blijkbaar
heeft de motor een deiect gekregen en heb
ben de vliegers getracht een geschikt lan
dingsterrein te vinden, wat daar ter plaatse
door het geboomte niet gemakkelijk was,
Van een hoogte van 21) tl 3ü M. is de machine
neergestort. Door twee landbouwers werden
de aviateurs uit hun netelige positie verlost.
Geneeskundige hulp was spoedig aanwezig.
De toestand van luitenant Helstee is zoo
ernstig, dat de geneesheer verboden heeft
hem te vervoeren, zoodat hij in een boer
derij te De Bildt verpleegd wordt. Dt luite
nant-verkenner is er weliswaar iets beter
afgekomen, maar zijn toestand geelt nog
alle reden tot bezorgdheid.
De toestand van luitenant Polis, die bjj
De Bildt met luitenant Aolstede in een vlieg
machine neerstortte, is nog steeds zorg
wekkend.
Leger en Vloot.
Geheimhouding.
Door den Opperbevelhebber van Land
en Zeemacht is de volgende order voor
Land- en Zeemacht uitgevaardigd.
Op 30 Juli 1914 werden door den Minis
ter van Oorlog aan alle commandanten
van leger en landweer voorschriften ge
geven aangaande de gewenschte geheim
houding van alle aangelegenheden van
militairen aard of op de defensie betrek
king hebbende.
Mij is ter oore gekomen, dat de opvolging
van deze voorschriften te wenschen over
laat. Er zouden namelijk militairen zijn»
die met strafbare mededeelzaamheid o. a
in openbare middelen van vervoer ge
sprekken houden met burgers, waarin
o. m. over de waarde van verdedigings
middelen toelichtingen en beschouwingen
worden gegeven. Zelfs onderofficieren zou-,
den zich niet ontzien, in het openbaar in
beoordeelingen te tx-eden over de waarde
van onze verdedigingsmiddelen.
Het is mijn ernstig verlangen, dat der
gelijke handelingen worden nagelaten 0°
ik verzoek de commandanten der onder
deden van land- en zeemacht hunno on-