VRIJDAG 24 SEPTEMBER. 1915. Uit de Leidsche Vroedschap. BUITENLAND. De Oorlog. Oe JAARGANG No. 1812 £^ld^cli^0ou/tomt BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, metGRATIS POLIS Ongevallen-verzekering n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze jenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaaL Afzonderlijke nummers 2 Va cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 oent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijks korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpet' o leel van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentién) van t-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Onder 'de adressen was een verzoek van je vereeniging van bezoldigde agenten ■van po-Ji'tie „Door Eendracht Saamge- l>racht" om een voorziening ie treffen voor het lagere politiepersoneel, in verband niet d© stijging van de noodzakelijkste uitgaven voor Levensonderhoud als gevolg der tijdsomstandigheden. Dus geen loons- verhooging merkte de voorzitter op! Waar aiiessanten gemerkt 'hadden, dat de po- tlfl'gen. der Vereen Aging van R.K. Pollute agenten omtrent loonsveiöiooging schip breuk hadden geleden,, konden zij daar- zer gemakkelijk ziwijgen'. „Door Eendracht Saamgebracht" vraagt dus in deze abnormale tijden een. toeslag cip 'hoi loon of een voorziening te treffen ia verband met de stijging van de nood zakelijkste uitgaven voor levensonder houd. De voorzitter merkte ook op dat inzake de 1 eyensmiddelenvo orzienin g en ook betreffende 'brandstoffen reeds maat regelen 'zijn genomen of worden genomen! Een jaa.r geleden ia dezelfde kwestie aan de orde geweest. Zij werd van de baan. geschoven met de opmerking dat gemeentewerklieden enz. eniz-. een bevoor rechte positie innamen boven duizenden anderen in de maatschappij in dienst bij particulieren of zander werk. B. en W. -zu'iien overwegen of die toe- Stand nog bestaat. Ja, bevoorrecht blijven politieagenten en gemeentewerklieden bo ven 'hen die geen werk hebben:, ©enige dogen werken of minder loon ontvangen. Maar na een jaar mag toch ook de vraag wel eens onder de oogen worden gezien, of, om nu maar te spreken van de laag ste bonen, deze toereikend zijn. ALtes is zoo duur geworden, ook a»l zijn er maat- e'en genomen. B. en W. zullen over wogen. Wij zijn tenminste al ©en stap [vooruit.- Poiiiti'e-agen'.ian en gemeente-' I \verkliedan gedu'd. B en W. overwegen, liet za>' wel niet lang duren, want B. en [W. zuVi?,n spoedig tot de conclusie komen. dat andere gemeenten Leiden al eenige j maanden voor zijn.. De vofigende raads- Sifóng sal u de blijde boodschap bren gen. Wethouder Van Hamel heeft gisteren nog bij het debat over de sa'iarisverhoo- ghiig-voor de-leeraressen aan de Meisjes B. S. geraagd,, dat voor B. en W. bestu- ren is „vooruitraienj". De tweede 'h'andbrandspuit zal verkocht worden. De dingen hebben geen nut meer en geninge capaciteiten. Vaste plannen Ivoor reorganisatie van de brandweer be slaan er niet De heer Fokker was bang, dat met het afschaffen van deze blusch- •rni-j loon men óp ©en zeker oogeubi1 ik j voor een voldongen feilt zou worden gesteld om nieuwe moderne bluschmiddelen aan te schaffen Het eind van de geschiede nis zou zijn betalen, wellicht meer be- i dan de raadsleden' zich hadden voorgesteld en da,n had men oude schoe nen weageaoo-'d voor men nieuwe had. Wethouder Fischer heeft Mr. Fokker trach- gêrusfc te stellen met de opmerkiiKf, dat de -waterveidi'mig het. hlusohmiddet is. Mr. Fokker heeft zich neergelegd bij de -verklaring van een deskundige, maar niiet zonder de opmerking te. hebben gemaakt, als de waterleiding nu niet eens werkt. Wethouder Fischer heeft daarop niet ge antwoord en het voorstel is aangenomen om de handbrandsipuiit van de hand te doen. Hopen wij, dat wanneer de water leiding soms niet eeps mocht werken, dat er geen brand uitbreekt. Het valt te be jammeren, dat wij omtrent de reorganisa tieplannen nog a/.tijd in het duister tas ten. Enfin besturen is „vooruitzien". Het voorstel van 'B. en W. om de ver ordening te wijzigen en de jaarwedden der leeraressen aan de H. B. S. voor meisjes te verhoogen, heeft heel wat dis cussie uitgelekt. De anti-revolutionaire fractie versterkt met den heer v. Tol is op haar standpunt blijven staan, ingeno men toen het voorstel van 13. en W. aan de orde was om de jaarwedden van leera ren aan Gymnasium en H. B. S. te ver hoogen. Wij voor ons hadden van de vrij zinnig- democraten een bestrijding van het voor stel van B. en W. verwacht, waar Mr. v. d. Eist in een vorige zitting er op aan gedrongen had, dit punt van de agenda tot een volgende zitting uit te steden. In plaats van het voorstel te bestrijden heb ben de vrijzinnig-democraten bij monde van den heer S.y tsma het met vuur ver dedigd. Er zal wel geen ziitt.ing geweest zijn, waar de heer Sytsma zooveel complimentjes had in ontvangst te nemen van leden van dan raad en het college vam B. en W., waarmede hij het nu juist niet altijd eens is. „Gelijk de heer Sytsma terecht heeft opgemerkt" was schering en inslag. Het- driemanschap De G ij s e - t a a r, v. H a m e.l; Sytsma zullen wij niet dikwijls meer ontmoeten. Waar deze verordening niet op zich zelf stond, maar een gevolg was van de aan genomen gewijzigde verordening regelen de jaarwedden enz. voor- de leeraren ven II. B. S. en Gymnasium, daar meende de heer Sytsma dat recht en billijkheid eischten, dat ook dit voorstel van B. en W. aangenomen werd en ook de leerares sen aan de Meisjes H. B. S. haar verhoo ging kregen. Wij zijn geen voorstanders geweest van de verhooging van -de jaar wedden van de leeraren aan H. B. S. en Gymanasium in deze abnormale tijden- Gaat het voor de lagere ambtenaren op, dat zij boven veLe menschen bij particu lieren in dienst een bevoorrechte positie hebben, dan toch zeker ook voor leeraren aan H. B. S. en Gymnasiu|m. Maar het onderwijs zal in het gedrang komen zeg gen de voorstanders. Bij vacatures zullen wij niet de beste krachten krijgen, wan neer Leiden bij andere plaatsen achter staat in salaris regeling. Voor dit argu ment valt in normale tijden alles it-e zeg gen, ofschoon toch ook wel eens mag ge wezen worden op een ander analoog ge val. Toen de heer Dudok zijn toelage had gekregen is hij toch naar Hilversum ge gaan. Toegegeven, dat de aanneming van de benoeming buiten de toelage staat, willen wij er toch op wijzen, dat reeds geruimen tijd geleden gemeld werd, dat er niet minder dan 25 sollicitanten voor de vacante betrekking waren. Had men daarenboven in normale tijden de verhoo ging moeten toestaan, in de.ze abnormale tijden had men in principe daartoe kun nen besluiten en met de uitvoering kun nen wachten tot betere tijden waren aan gebroken. Dat er werkelijk, families in Leiden komen omdat er ©en Meisjes H. B. S. is, wij gelooven het niet. De naburige residentie zal wel meer aan lokken. Voor het argument van den heer S y ta rn a gevoelen wij, wanneer men de Meis jes H. B. S. gelijk stelt met de H. B. S. en het Gymnasium. Genoeg! Wat wij het lief ste gezien hadden, is, dat de heer Vergou wen zich bepaald had tot een protest te gen de verhooging van salarissen in deze abnormale tijden en geen stemming ge vraagd had. De neuzen waren immers geteld. Dat het debat nu altijd op hoog peil stond, gelooven wij nu juist niet. De jaarwedden zijn alsnu vastge steld als volgt; voor de directrice op f£700' met vier driej aarlijksche verhoog gingen ad f 125, zoodat het maximum harer wedde bedraagt f 3200; voor een leerares in de nieuwe talen, voor eene leerares of leeraar in .de wiskunde en wijikundijpei aardriikskuipde op f voor ieder met vier driejaarlijksche ver- hoojgingen ad f 125, maximum derhalve -f2100; voor een leerares of leeraar in de natuur- en scheikunde en voor een leer ares of leeraar in de plant- en dierkunde ad f 1000, met vier verhoogingen van f 1 maximum derhalve f 1400; voor een leer ares in de handwerkeu op f 500, met vier verhoogingen van f 100, maximum f900. Verder worden de jaarwedden van de leerares of leeraar in het schoonschrijven en voor die in de staatswetenschappen vastgesteld opvolgend op f 100 en f 300. De meerdere kosten welke deze nieuwe regeling ten laste der gemeentekas zuLlen eischen worden geraamd op f 2775, doch mocht met den nieuwen cursus splitsing van de eerste klasse noodzakelijk blijken, dan zullen die kosten vermoedelijk nog met f 1475 daarboven worden verhoogd. Wij zijn wel benieuwd naar de gevolgen van dit besluit. Straks komen de onder wijzers en andere «jnbtenarendie hun eischen met het oog op de buitengewone tijden hadden laten varen, maar door de argumenten aangevoerd in den raad bij gelegenheid van de discussies over de salarisregeling van leeraren van Gym nasium en H. B. S. op dit besluit zijn te ruggekomen. Besturen is „vooruitzien", heeft wethou der v. Hamel gezegd, het is de vraag (naar hoe het toegepast ttordt. De Oostenrijkers zijn uit de omgeving van Luzk teruggetrokken achter de Styr. De Oostenrijkers ontruimden den Monte Coston. Van het Westelijk oorlogs terrein. Overzicht. De actie aan dit front begint in leven digheid toe te nemen, doch het. in nog steeds de artillerie, die het grootste aazir oeel heeft in den strijd. Veel ander rideuws dan een nadere aan duiding van plaatsen, waar het artillerie- duel „hevig" of „zeer hevig" is, of „An hevigheid toeneemt" vinden we itn de ver schillende communique's niet vermeld. Van het Oostelijk oorlogs terrein. Overzicht. Scheen het een oogenblik in de aCge- loopen weken, dat de Duitsdhe opmarsch in Rusland tot staan was gebracht, de be richten der laatste dagen wijzen ©r op, dat de Duitsohers in het Noorden weder om aanmerkelijk zijn vooruitgekomen ©n dat het offensief der Russen, in Galiicië tot geen onmiddellijke resultaten heeft geleid. De Russen zijn thans zoover terugge dreven, dat de vestingenldnies aK'e over schreden zijn ©n de Russische strijdmacht over tal van fronten verbrokkeld is. Plet is daarom wellicht niet onbelang rijk thans nog eens den stand der legers in zijn geheel na te. gaan. Tot de legergroep van Von Hindenburg, welke in het Noorden optreedt, behoor en, zooals beleend ds, de legers vfin Von Bu- Low e<n Von Eichhorn, Deze /laatste ls on middellijk na den val van Kowno naar het Oosten opgerukt en heeft Wilna ver overd. Een deöl van Macltensen's leger, dat im het Zuiden streed, was naar de Duna gezonden en had zich daar met het leger van Von Below vereenigd. De Dudt- sche cavalerie onder Von Lauenstein was verder Oostwaarts op den spoorweg van Dunaburg naar Wilna getrokken." Deze cavalerie heeft een grout aandeel in heb huidige succes der Duitschers o>p heb Noor delijk front. Op een afstand van 150 K.M. ten Oosten van Wilna bezette zij den spoorweg bij MoCodetsjno en sneed den aftocht der Russische troepen op de linie Wilna-Slonim af. Onmóddelijk na het bezetten van Wilna door Von Eichhorn, trok Von Be'ow naar de W'ilya op, terwijl de iegers va.n Von Schole en Von Gallwitz, die ook nog tob de legergroep van v. Hindenburg behoo- ren en destijds de groote actie rond War- schap hebben gevoerd, de andere verbin dingslijnen meer Zuidefijker afsneden. In het centrum is de toestand voor de Russen even ernstig. Hier strijdt de leger groep van Prins Leopold van Beieren, waarvan het jeger van v. Woyrsch deel uitmaakt. Ten Zuiden van de Njemen wordt verwoed gevochten, de Duitschers dringen hier met groote kracht vooruit en hebben de Russische linie bij Slonim doorbroken. Na hét overschrijden der Schara zijn de Duitsche troepen veirder de Moltschad over getrokken; de plaatsen Dworez, Moltschad en Nowo-Mysch zijn in Duitisch bezit, zoodat de spoorweg naar Lida is bereikt. Ten slotte staat in Gallicië de legergroep va.n Mackensen, waaraan het leger van Aartshertog Jozef Ferdinand ós toege voegd. De Russische troepen onder gene raal Iwanof hervatten hier in de eerste dagen van September met succes het of fensief, doch moesten zich wederom in hun stellingen achter de Sereth terug trekken. Een geweldige krachtsinspanning der Russen., zoowel in Oost-Galicië, ais in den vesting d ni eh o ek van Wolhynië, be zorgden hun een betrekkelijk groot suc ces, dat echter den a'lg.emeenen toestand niet ten gunste der Russen kon wijzigen. Behalve wellicht ten Oosten van Luzk^ waar het Russische offensief nog niet ia bedwongen en waar de Oostenrijkers vol gens hun eigen mededeeling in stel lingen aan den westelijken oever van de Styr terugtrokken. De legers van Von Böhm-Eraiolli, Von Linsingen en Pflan- p er-BaF.lin, allle bekend'ej namen uitt de groote worsteling itn Galicië gedurende de lente van dijt jaar, wisten het Rue- sisch offensief te stuiten, dat tevens be dreigd werd iin de flank door Von Macken>- sen's troepen. Zoo blijkt dus, dat over het geheeld front,, behalve in het Zuiden, de Russen hun terugtocht voortzetten, op den voet gevolgd door de Duitsche legers, die steeds dieper Rusland binnendringen. De „Times" vooral laakt het feit dat de terugtocht der Russen niet meer oveir één front plaats vindt, zooals diit is geschiedt vóórdat de Tsaar zich tot opperbevelheb ber van het Russische leger verheven had. En het blad betreurt ten zeerste het |Leengaan van Grootvorst Nicola as, die nu eenmaal den naam had van een spe cialiteit te zijn in het organiseeren van aftochten. Van het Zuidelijk oorlogs terrein. Overzicht. Gisteren is de vierde maand van den oorlog tusschen Italic en Oostenrijk afge- loopen. Gedurende de laatste maand heeft het Itiiliaausche leger een offensief An grooten stijl opgezet, dat evenwel op niets Ls uitgeloopen. Ook de communiqués van de laatste dagen brengen ons weinig nieuws. Het Oostenrijksche communiqué meldt, dat de bezetting van Monte Coston, die dezen voor de Oostenrijksche linies gelegen grensberg maandenlang tegen een in aan tal verre overmachtigen 'tegenstander be hield, gistermorgen vroeg haar nu door een meer dan tienvoudige ovennacht aan- gevallen, haast ingeschoten, stelling, ont ruimde. Van het Zuid-Oostelijk oorlogsterrein. Overzicht, Met het D u i tsc h - O o s ten r i j k sc he offen sief tegen Servië gaat het nog niet hard. Het Oostenrijksche communiqué meldt tenminste: „Geen belangrijke gebeurtenis sen." Kort maar duidelijk. Op Zee. De duikboot en mijnoorlog. Lloyds me/dt, dat het Bi itsche s.S.; „Groningen" in de lucht is gevlogen. Een man wordt vermist. De rest van' de be- Imanning, waarbij enkele gewonden, is gered. (Het s.s. „Groningen", groot 988 bruto tons, gebouwd in 14102, behoorde aan do Gen. Steam Nav. Co., Ltd., te Londen., Het was gisteren van Nieuwediep naar Londen vertrokken. Red.) Verschillende Oorlogs berichten. De inwijding van een kapel te St. Gilles. In tegenwoordigheid van den gouver- FEUILLETON. Ds noodlottige erfenis. 66) Wat-zou het mij baten, zeide zij \oor *ieh, of ik mijn droevige geschiedenis al verhaarde? Wie zou ar g-s'loof aan hech ten. Men zou dat alles beschouwen als tfozc droomen. Het is zoo ongelooflijk, zoo onvenk'.aarbaar, dat ik e*r soms zelf <vaa twijfel. Bij die gedacht© sidderde zij va/n angst ('n het zweet kwam op haar gelaat. Met beide handen greep zij naar het hoofd en stamelde: f Zou Ik inderdaad krankzinnig zijn? llëb Lk wel werkelijk alles doorleefd wat ■R mij meen <te herinneren? Heb ik wei «en Wind gehad? Zij stiet zulke gedachten met geweld van zich af, maar hardnekkig keerden zij weg on. dan vroeg zij zich af: Hoe kan ik mij daaromtrent zeker heid verschaffen. I Daar was geen kans op. j Somber ©n in zichzelf (gekeerd leefde zij voort, steeds met de twee verpleegsters hij zich, die goed en vriendelijk voor haar [Waren, maar -tot wiie zij nimmer een woord spirak. M sterker en sterker werd in haar heb Verlangen naar den dood en nu die niet WijwóK'ig scheen tie wïllen komen, want faar krachten keenden meer en meer te- ©n haar helderheid van geest nam peinsde zij op middelen om 'hem te- fiwnop't te gaan. Wat doe ik nog op dez© wereftd?vroeg zii zich -af. Wait kan het leven mij nng bieden? Bernard is dood, mijn zuster heeft mij vergeten en ik zial mijn zoon nooit weerzien. Wat heb ik dus te hopen, anders dan dit jammervolle bestaan nog jarenlang wort te Sleepen? Echter deden ziich geen middelen voor om een einde aan haar leven te maken. Haair kamer .in het paviljoen was ge lijkvloers, dag en nacht waren d© beide oppasseressen Alber'nn© m Victoire, bij haar en dezen1, die wisten met welk© ge dachten zij omging!, zorgden er wed voor, dat niets bi/nnen haar bereik kwam,waar mee zij zich zou kunnen verwonden. Dok-ter Oazertès bezocht haar Lederen dag, maar kon niet de geringste verbete- tning in haar toestand besipauren. Geen woord zelfs kon hij haar meer ontlokken. Dit maakte den dokter ten slotte onge duldig. Hij sprak ©r met de beide verpleegsters over. Zij hoeft een fcreurigen waanzin, zoide A'ibertAn©. Ternauwernood raakt zij de spijzen aap, die wij haar brengen, zij wil zelfs niet meer uitgaan, elke liohaam- beweging schuwt zij. Gij moet trachten haar wat verstrooi ing te geven, Gemakkelijker gezegd dan gedaan, bromde Victoire. Komaan, kunt gij nu met u beiden niets verzinnen om haar afleiding te ge ven? Doet uw best toch eens. Aan goeden wil ontbrak het den belden verpleegsters met, maar zij hadden alLe midcjeléfo reeds uitgeput en steeds zonden* resultaat. Het toeval scheen haar ©ven/wel te hulp te willen komen. Op zekeren dag, toen zij weer vruchte loos tegen Lizzie spraken, en deze somber peinzend voor haar bleef zitten iin hard nekkig zwijgen, riep ViotoLre eensklaps uit: Kijk, daar is mevrouw Clara. Zij snelde naar helt venster en drukt© haar gezicht tegen de ruit. Toen, als door ©en Ingeving getroffen, keende zij zich naar dè" jonge weduwe en rleo: Kom eens kijken! Als werktuigelijk stond Lizzie op en kwam voor het venster staan. In de laan van het park, waar het zon licht tusschen de reeds grootemdeels ont bladerd© takken doordrong, zag zij een dame wandelen. Een wijde mantel omhuld© haar, die haar tegen de herfstkoalte beschermde. Zij scheen in de dertig, had' een blozend gelaat en zacht© blauwe oogen. E©n jonge verpleegster vergezeld© haar. Toen zij langs het paviljoen ging en de vrouwen voo-r het venster zag staan, lachte zij haar vriendelijk toe, weLken groet Victoire even vriendelijk beant woordde. Lizzie was inderdaad getroffen door de goedheid, welke het gelaat dezer vrouw uitstraalde. Misschien zcxudt gij wel wif'len wetens wie die dame is, zeide Victoire. Toen Lizzie nog niöt antwoordde, ging de verpleegster voort: Zij lts een engel van goedheid en zachtheid, de beste, die we hier hébben, ja, ik gploof niet, dat ergens haar weerga is t© vinden. Voor helt eerst scheen Lizzie uit haar somber zwijgen op te schrikken en, half voor zich, mompelde zij: Een zachtzinnige gekkin dus, een, voor wie de waanzin ©en weldaad is. Waanzin! riep Viotoria als verwon derd uit. Hoe komt ge er bij? Zij is al/!een wat zenuwachtig. Och, het kan mij ook niet schelen, mompelde zij Maai- onwilldkeurlig moest zij toch den ken aan de v-rouw, die indruk o-p haar had gemaakt ©n weer sprak zij, in ge dachten verdiept: Mevrouw Clara! Kent ge haar niet onder een anderen naam? O neen, antwoordde de verpleegster. Bij ons worden alleen de voornamen on zer pensionnatres genoemd. Dat is zoo, hernam Lizzie, het indi vidu verdwijnt, dat is het zekerste middel om dit levend graf goed gesloten te hou den. Wi© «hier is, behoort al niet meer tint de wereld. O. dat is met mevrouw Clara het ge val niet. Haar zenuwen moesten wat tot rust komen en dan had zij een andore omgeving noodig, een, waarin men veel zon heeft, want dat mist zij in haar land, waar het altijd nevelig is, zooals ik ge hoord heb. Welk land? Is zij dan geen Bram caise? Neen, een En-gelsche. Zij spreekt slechts gebroken Fransch. Ja, dokter Cazelès is beroemd, ook aan de overzijd© van het Kanaal. Ik zeg hot niet, omdat hij mijn patroon ls, maar hij is een geleerde. zooals men er geen tweeden vindt. Geneest hij zijn patiënten? vroeg Lizzie quasi-ornnoozel. Zoo goed als allemaal, antwoordde Victoire op oen toon van overtuiging, na tuurlijk behalve degenen die ongeneeslijk zijn, maar daartoe behoort mevrouwi Clara niet. Zij wordit genezen, al zal het haar man veel ge'd kosten, maar dat schijnt er voor .hem niet op aan tie komen.. Hij moet schatrijk zijn, die Engelschrharu, Alweer een voor wie die rijkdom een bron van ongeluk is geweest, dacht Lizzie, En luid hernam zij: Laat haar echtgenoot haar opsluiten? Opsluiten? Waar denkt gij aan? Dat zou nergens voor noodig zijn, zij is zoo zacht als een lam en wa£. haar man be treft hij (heeft baar zoo lief als het licht in zijn oogen. Niets vindt hij voor haar te goed of te duur en zij wordt bediend! als een prinses. Zij gaat uit, wanneer zij wil, met de verpleegster, die zijzelf heeft uitgekozen. Ook ©en, di© geluk heeft, want d© dienst hij mevrouw Clara is wel de aangenaamste, die men zich kan voor stellen. Maar, hernam Liizzi'e, diie haar denk beeld vasthield, als haar echtgenoot dan zooveel van haar houdt, waarom is hij dan van haar gescheiden? O! hij koimt haar iedere drie maan den bezoeken. Die mam steekt de zee ovor even gemakkei ijk als een ander de straat oversteekt. Hij brengt dan ©enige degen met haar door en overtuigt zioh ©r van, dat het haar aan niets ontbreekt. (Wordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1