DONDERDAG 12 AUGUSTUS. I9I5. BUITENLAND. De Oorlog. De noodlottige erfenis. e0 JAARGANG No. 1775 e &2iddclve(2oti^a/nt BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEÉSTDAGEN DeABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; b|) onze agenten II oent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2'/i cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeellngen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Even vooruit zien. Talloos schier zijn de wijzigingen, door den oorlogstoestand in ons economisch le ven gebracht. Bepalingen, waaraan we een jaar geleden niet dachten, zijn nu ge maakt; beperkingen, waartegen we voor heen zouden gesputterd hebben, verdragen we thans geduldig; voorschriften, welke we vroeger geacht zouden hebben in te druischen tegen het karakter onzer natie, vinden we tegenwoordig wel niet pleizie- rig maar toch heel natuurlijk. Een der sterkste staaltjes van een en ander is wel, dat sinds een paar dagen Lij uitvoer van goederen door den ambte naar opgave kan worden gevraagd van den naam en de woonplaats van hem die de goed/ren of de voor de samenstelling daarvan benoodigde grondstoffen heeft geïmporteerd. Dit is een beslissing vaiï wel zeer verre strekking. Er zijn immers tal van artike len, die hier te lande geproduceerd wor den, waarvan de voorraad hier dus niet beperkt is en waarvoor de Regeering dan ook geen uitvoerverbod kon afkondigen. Maar wanneer die artikelen alleen ver vaardigd kunnen worden uit grondstoffen, die hier niet voorradig zijn en die slechts ingevoerd kunnen worden onder servituut van de N. O. T., is het zeer de vraag of de uitvoer daarvan ongestoord kan worden toegelaten. M. a. w.: een groote vrijheidsbeperking voor onze nijverheid staat te duchten. Al Jiekomt zij voldoende grondstoffen, indien haar afzetgebied voor wat zij ervan ver-' vaardigt in 't buitenland ligt, kan zij ge noopt worden de goederen eenvoudig op te slaan: ze mogen niet de grenzen over. Natuurlijk brengt zoo iets beperking van de productie met daaruit voortvloeiende werkloosheid, terwijl de duurte der tijden... Laten we er niet aan denken. 't Was trouwens over iets anders, dat we 't hebben wilden; niet over deze eene bepaling, maar over 't garische complex nieuwe maatregelen en voorschriften, het welk de oorlog ons bracht. Als er vrede komt dit zal toch wel eens gebeuren, denkt u ook niet moet dan al dat nieuwe ineens worden afge schaft? Dit mag wel bijtijds overwogen worden, reden waarom wij tot opschrift kozen: even vooruit zien. Wé zouden op de gestelde vraag een ontkennend antwoord willen geven. Vooreerst toch kan het geraden wezen, de beperkingen en bepalingen slechts ge leidelijk af «te schaffen, opdat de samenle ving zich gewent aan den terugkeer van 1 oude en niet opeens hierin terugstorte. Dit zou nadeelen kunnen opleveren. Maar bovendien: bij die oorlogsvoor- schriftc.n is wellicht heel veel goeds, dat gewenscht ware 't ook in vredestijd te be houden. Dat goede is spoedig, ja spontaan te voorschijn gekomen; 't kan nu wel snel verdwijnen, maar wanneer krijgen we 't dan weer? In gewone tijden gaat hier alles langzaam. Hier ligt waarlijk voor onze autoriteiten nu reeds een mooi stuk vredeswerk. Op het Oostelijk oorlogsterrein zetten do verbonden Duitsch-Oostenrijksche troepen met goed gevolg het offensief voort. De Duitsche mijnlegger „Meteor" legt mijnen in Britsche wateren, brengt den Britschen hulpkruiser „The Ramsey" tot zinken. De commandant van de „Meteor" doet zijn schip bij de nadering van Britsche kruisers zinken. In de Oostzee komen Duitsche en Russische strijdmachten in botsing bij de Alands- eilanden en bij de Golf van Riga. Van het Westelijkoorlogs- terrein. Duitsch Iegerbericht. Rapport van den Duitsohen Generaten Staf van 11 Aug.: Ten Noorden van Soucbez werd eon Fransche aanval met handgranaten af- Bij Courroy, ten Noorden van Reimis^ ■trachtten de Franschetn een krater, vóór ons front door hen gemaakt door heii doen springen van een mijn, te bezeitten, matw zij warden daarin verhinderd. De krater werd' door ons iin bewit genomen. Onze infanterie sloeg laat jn den avond een aanval op den Lingkopf af. Fransch Iegerbericht. Het Fransche m'Ldriageommuniquvan 11 Aug. luidt: Dinsdag slechts artilleriestrijd in Ar- tois, het Ai sued al, bij Troyon, den rand van de Argonnen en het Aprèmontbosch. In Artois levendige kanonnade gister nacht om Souchez. Een poging van de Duitschors om een aanval met handgra naten te d-oen, mislukte. In de Argonnen een zeer hevige beschie ting van de Fransche stellingen ten Oosten van den weg Vienne-le-Clia.teauBinar- vi'lle. Elders was de nacht kalm. Van het Oostelijk oorlogs terrein. Het Duitsch-Oostenrijksche offeilsief. Met vaste schreden naderen de Duitschers den spoorweg WilnaDunaburg en Riga Dunaburg. Bij Wilkomer, dat deel uit maakt van het front van BauskeSchön- bergBirshiPonomouni, hebben de Duit schers evenwel een lichten tegenslag on dervonden. De Russen oefenden een zwa- ren druk op deze linie uit, die dan ook is gezwicht. Tot hoever de Duitschers zijn teruggetrokken, wordt niet vermeld. Be langrijk kan echter dit wijken niet zijn geweest, daar de Duitsche troepen bij Kowno, ten Zuid-Westen van Wilkomer, aanmerkelijk zijn vooruit gekomen. Nu de vesting Lomza is gevallen, staat den Duitschers den weg naar Ostrow en naar de Boeg open. De verovering van deze vesting, aan de Narew gelegen, dicht bij de uitmondingen van de Pisza en Bobr, houdt een bedreiging in voor Bielostok, dat een uiterst belangrijk spoorwegknoop punt is. Ook komen troepen vrij om de strijdkrachten bij OssovLec te versterken, waar thans zeer hevig gevochten wordt. Met den val van Lomza is de Narew-linie duchtig verzwakt. De uiterst taaie tegen stand der Russen heeft er niettemin veel toe bijgedragen om de JXJging der Duit- schers, van uit het Noorden de terugtrek kende Russische legers af te snijden, te doen mislukken. Het lag in het plan der Duitschers de Russen tot het leveren van een slag te dwingen, vóór dat zij de BrestLitowsk- linie zouden lebben bereikt. In de nabij heid van óssoviec voerden de Duitschers versterkingen aan 'en het gelukte hun het fort Sosni tijdelijk te bezetten; zij werden er evenwel, na een verwoed gevecht, door de Russen uit verdreven. Van uit Praga (voorstad van Warschau) rukt het leger van Prins Leopold van Beieren in Noord-Oostelijke richting op en heeft de streek van Kaluczijn bereikt. De gewichtige tijding van de insluiting van de vesting Nowo Georgiewsk tusschen de Narew en de Weichsel is in het Rus sische communiqué natuurlijk niet te vin den. Wel wordt gezegd, dat een aanval, dien de Duitschers langs den linkeroever van den Weichsel op dit punt deden, is afgeslagen. Maar over de belegering van de vesting, die nu immers geheel is om singeld, wordt met geen woord gerept. Zou hieruit zijn af te leiden, dat de gelegenheid tot tijdige ontruiming dezer versterking den Russen heeft ontbroken? Inmiddels is de vesting reeds van uit de lucht door de Duitschers gebombardeerd. De Oostenrijkers geven aan de Dnjestr van een verhoogde activiteit blijk. Bij Czernelica, waar de Strypa in de rivier valt, veroverden de Oostenrijkers eenige stellingen op de Russen en maakten tal rijke gevangenen. De Russen volstaan met de mededeeling, da' het gevecht nog aan den gang is. Van hst Zuidelijk oorlogs terrein. Oostcnrijksch Iegerbericht. De offensieve actie der Italianen in het kustgebied wend Dinsdag weer krachti ger. Aan den rand van het Doberdo- plateau deden stortte vijandelijke strijd krachten een aanval op onze stellingen ten Oosten van Monfalcone. Deze bleven na verbitterde gevechten zonder uitzon dering in ons bezit. De afgeslagen vijand leed, vooral door flankeerend geschut vuur. zware verliezen. Twee aanvallen op het naar heit Westen vooruitspringend deel van het plateau werden reeds door onze artillerie tot staan gebracht. Tegen het bruggehoofd van Görz tracht ten de Italianen bij Perma tot de ver sperringen te naderen, zij wérden met handgranaten verdreven. Een in donker bij Zagora begonnen vijandelijke aanval mislukte, evenals die van Maandag. In het grensgebied van KariwTüë en Tirol is de toestand onveranderd. Italiaansch Iegerbericht. De Italia arische legatie te 's-Graven- hage ontving het volgende communiqué van het Ltaliaansche hoofdkwartier, dato 10 Aug.; De algemeens toestand is onveranderd. Ons geschut bracht echter groote schade toe aan Tagliata Ruaa bij Livinallonge. In den Kanst werden de kleine nachte lijke aanvallen afgeslagen, die den laaitr- sten tijd gebruikelijk zijn bij den vijand^ we'.ke tevergeefs tracht op deze wijze liet aanleggen van onze verdediging»- en na- deringswerken te belemmeren. Op Zee. Gevechten in de Oostzee. De Duitsche admiraliteit meldt: Op 10 Augustus vielen de Duitsche strijdkrachten in de Oostzee het versterkte eiland Oeto aan, dat in de vaart ligt naar de Al andseilanden (aan de Finsche Golf). Zij dwongen door hun vuur de in de toe gangswateren gelegen Russische strijd krachten en een pantserkruiser van liet „Makarof'-type tot den terugtocht en brachten de Russische kustbatterij door eenige goede treffers tot zwijgen. Op denzelfden dag dreven andere Duit sche kruisers Russische torpedobooten, welke zich bij Zerel, aan den ingang van de Golf van Riga vertoond hadden, in de golf terug. Men nam brand waar op cc i' Russdschen torpedojager. De Duitsche schepen werden herhaalde malen door Rus sische duikbooten aangevallen, maar allo torpedo's, op hen afgeschoten, misten. De Duitsche schepen leden noch schade, noch verliezen. Oostenrijksche duikboot gezonken. Volgens een bericht uit Rome, heeft een ltaliaansche duikboot een Oostenrijksche duikboot in het Noorden van de Adriatische Zee mét een torpedo in den grond geboord. De bemanning is omgekomen. DE „METEOR" GEZONKEN. Officieel bericht van den Duitschen marinestaf: Na een koenen doorbraak door de vijan- doiijito bfwpkingsstiijdkrachteii heeft Z. M.'s hulpschip Meteor"' op verscheidene plaatsen van de Engelsche kust mijnen ge legd en vervolgens aan den handelsoorlog deelgenomen. In den nacht van 7 op 8 Augustus stiet de Meteor" ten Z.O. van de Orkney-eilanden op den Engelschen hulpkruiser „Ramsey", viel hem aan en vernietigde hem, waarbij hij 40 man van de opvarenden, waaronder vier officieren, kon redden. Den volgenden dag kwam hij tegenover vier Engelsche kruisers. Daar een gevecht nutteloos en ontkomen onmo gelijk was, bracht de -commandant zijn schip tot zinken, nadat de bemanning, zoomede de Engelsche gevangenen en de bemanning van een in den grond geboord zeilschip in veiligheid waren gebracht. De geheele bemanning van de „Meteor" is be houden in een Duitsche haven terugge keerd. De „Meteor" (dit is een bijvoeging van Wolffs Bureau) was een als mijnlegger uitgerust koopvaardijschip van middel bare grootte. Uit Ehbjerg wordt over de „Jason" het schip dat door den Duitschen hulp kruiser was vernietigd, gemeld, dat de schoener met mijnhout en dwars liggers van Zweden op weg was naar Engeland. De geredde bemanning van 6 koppen vertelde dat de hulpkruiser „Me teor" er als een koopvaardijschip uitzag. De bemanning kreeg 5 minuten tijd om den schoener te verlaten. De mannen van de „Jason" vonden op den hulpkruiser Engel-, sche mariniers, behoorende tot le t.e* manning van het Engelsche patroolje- vaartuig „Ramsey". De Engelschen ver telden aan do Deensche zeelui dut zij ie „Meteor" Zondag hadden ontmoet. Van de „Ramsey" moeten er 64 zijn verdronken; 43 werden er aan boord van de „Meteor"- gebracht. Later werd de „Meteor" door Engelsche schepen vervolgd. Toen er voor den hulpkruser geen ontkomen meer was, hield hij een Zweedsch schip aan, bracht de Denen en Engelschen en een deel der Duitsche bemanning aan boord, waarna de „Meteor' tot zinken werd ;e- bracht. Volgens „Svensborg Amts Dagblad" heeft de kapitein van den schoener Ja son" het volgend© meegedeeld over ondergang van zijn schip: De „Jason", van Falkenberg op weg naar Granton met een lading mijnhi.it, is Maandagmiddag ter hoogte van Horn's rif door den Duitschen hulpkruiser ..Me teor". die de heele bemanning opnam, in brand gestoken. Kort daarna stootte da „Meteor" op een mijn of werd door een Engelsche torpedo getroffen en vloog in de lucht, (zie het bericht van den Duitschen marinestaf. Red.) Alle opvarenden gin gen in de booten en werden later door een Zweedschen treiler -opgenomen, die de Deensche zeelieden overgaf aan do ka nonneerboot „Absalon", welke hen naar F.sbjerg bracht. De bemanning van de „Meteor" bleef aan boord van het Zweed- sche schip. De „Jason" was voor 42,3000 kronen te gen oorlogsmolest verzekerd. De Britsche admiraliteit meldt, dat het kleine gewapende patrouillevaartuig „Ramsey" den 8en dezer in do Noordzee door den Duitschen hulpkruiser „Meteor" in den grond is geboord. Vier of f i neten en 39 man zijn gered. Toen de „Meteor" later een smaldeel Engelsche kruisers in zicht kreeg en de gezagvoerder zag dat ontsnappen onmo gelijk was, heeft hij zijn bemanning gelast het schip te verlaten en hot daarna in do lucht laten vliegen. (De „Meteor" behoorde aan de Hamburg Amerikalijn. liet schip was in 1004 ge bouwd, mat 3613 ton bruto, 2546 netto. Red.) Dc duikboot- en mijnoorlog Blijkens een Lloyds-bericht is het Noorsche stoomschip „Geiranger" door een duikboot in den grond geboord. De beman ning is gered. (De „Geiranger", in 1907 gebouwd, mat 1085 ton bruto 648 netto en behoorde aan de reederij H. Westfal Larsen te Bergen. Red.) In Rusland. De aanslag op Sasonof. Het bericht over den aanslag op Saso nof is onjuist. Niet hem, doch den assi stent-minister Necatow heeft een gewezen ambtenaar met een bijl naar het leven gestaan. FEUILLETON. 29) Weer. moest het geisprek even worden afgebroken, doordat (het stil werd in de kerk. maar nauw klongen orgeltonen en koorzangen opnieuw, of de nieuwsgierige generaal vroeg: Wat? Wel. a's men van den d ui vet spreekt. Gij kunt u nu zelf overtuigen van de waailheid mijner mededeeling. Hoe dan? Zii is hiier. I/liane? In eigen persoon. Kijk, generaal, daar, op de derde rij, ,bij dien pilaar. Ja, waarachtig, ge hebt gelijk. En terwijl de .generaal in .de aangewe zen richting keek, mompelde hij: Zij .ziet er nog jsteeds verleidelijk uit. En nru nog dies te meeir, heit geluk heeft alle isooren van haar onstuimig veif.Qden uiitgewrischt. Zij begint nu als 't ware haar tweede jeugd. De kerkelijke (plechtigheid liep ten ein de. Weer deed dehuwelijksmarsch zich van het orgel hooren en de bruidsparen schreden achter elkaar naar den uit gang, waar de rijtuigen weer voorreden. Voor die voormalige mejuffrouw Ver- deau was het a's een zegetocht; zij voerde «haar eehteeruoot mee a's een prood. Achteraan kwam Liane De Rég.iUe, aan lde.ti arm van den gewaanden graaf d'Al ler et. Dlilt Kaatste bruidspaar trachtte zoo min mogelijk die aandacht te trekken. Geen bruii (1st oilet droeg de jonge me vrouw d'Alleret; een licht rouwkleed om hulde haar sierlijke gestalte en haar echtgenoot was eveneens in heit zwart gefklieed. Het- gesprek tusschen generaal De R> v«e1.le en De Malcor was nu ten einde. In liet gedrang der belangstellenden, die na de bruidsparen zoo .spoedig moge lijk trachtten de Ikieric te verlaten, verlo ren zij elkaar. De Malcor had zioh zooeven vergist, toen hij op het gelaat .der bruid van den graaf d' Alle ret meende het g%Cuk te kun nen lezen. Integendeel, dat schoon e gelaat was ontsierd dioor een trek van misnoegen en zij wSsselidie geen woord met haar echt genoot, toen zij naast elkander Sn het rijtuig zaten, dat de jonggehuwden bracht maar de avenue Hoche, waar d'Al'.eret een rijk gemieubd''.eerde woning had ge huurd. om zoolang te betrekken, tot het jonge paar zich voorgoed zou vestigen. Eerst toen zij daar waren aangekomen en in hun woonkamer alleen waren, ver brak Liane het stilzwijgen en barstte urit: Hoe geheell anders had jk mij mijn huwelijk voorgesteld. Wij zijn naajr het stadhuis geslopen al«s een Daar dieven en hebben ons in de keik och uil gehouden, alsof we er een misdaad pleegden. Alle oog en waren ge richt op die Verdietau, diie haar man ge kocht heeft., zooaHs men een paard koopt. Op mij, in, mijn zwart kleed, lette niDe- mand. Woedend rukte zij haar handschoenen van de handen en. smeet ze op tafel. Toen ge mij ten huwelijk v.roeg, giing zij voort, hadt ge imij vooruit moe ten zeggen, dat ge van- plan waart, mij op te sluiten «als een noen in het klooster. Haar echtgenoot poogde haar te sussen. Wlie spreekt er van u op te sluiten? vroeg hij. Het (i© alleen tnoodig dat we om© voortooplg wat op den achtergrond houd'en en liet zóu al zeer ongepast zijn geweest, thianis, mm mijn oom, aan wikm wij onzen rijkdom te danken hebben, pas gestorven is met groote plechtigheid en vertoon ons huwelijk te doen plaats heb ben. Dwaasheid. Heeft men Vardeau er mindier om bewomidlerd, terwijl iedereen toch wedt, dat baar man een falsaris was 'en dat haar vader hlem heeft geplaatst voor de keus tusschen 't huwelijk en T bagno? Dat anderen de opemba/re meaning tiroteeeren, ts voor mij geen reden. Ik lach wat om de openbare mee rling. Met wien ben ik nu eigenlijk ge trouwd? Met Victor Berthemay of met Hector d'AllDereit? Die vraag is beftachfelijlk. Niet belachelijker dan uw houding. Wat hebt gij op mijn houdJmg aan te merken? Moet ik'u dat nog zeggen? Het heeft er veel van a'©of ge u schaamt u met mij in het openbaar t«e vertoonen. Gij zijit gek. Zoo gij tenminste zelf u niet behoeft te verbergen. Allermimisit, aeide hij, terwijl hij zich zaóht veT^0'1 want de aanval was rechtstreeks en het kostte hem de groot ste moeite zijn zelflbeheersching te be houden. Liane daarentegen wond zich meer en meer op. Wanneer ge u over mij schaamt, riep zij uit, dan hadit ge beter gedaan mij te laten wat ik was. Waarom maakt ge u toch zoo drif tig, zeide hij, steeds op verzoenenden toon. Heb ik u miet het grootste bewijs van achting gegeven, diat men een vrouw gewen kan? Want, n'Lert waar, Liamie, n-iete dwong mij toch.... Wei zeker, ge zult misschien nog be weren, dat ilk u heb opgezocht. Doe mij de beleediging niet aan, mijn liefde voor u in twijfel te trekken. AUes goed1 en wel, maar dat neemt niet weg, «dat mijn leven verve van aan genaam is. In den aanivang heb ik mij naar uw wensctoen geschikt: om u genoe gen te doem heb ik met al mijn vroegere kennissen gebroken, mij in een andere wijk van Parijs gevestigd., mij nergens meer vertoond, maar de bereidwilligheid heeft haar grenzen en deze bespottelijke huwelijksvoltrekking heeft de maat doen overioopen. Ik had er vast op gerekend te huwen ten aanschouwe van geheel Pa- irijs, als hruid te worden bewonderd en een feest te geven, waarvan wekenlang gesproken zou worden. 't Is de moeite waard. Een elk vermaakt zich naar zijn smaak. Is het de uwe u ouder de aarde te verbergen als een rrioH, de mijne is mij iin het volle licht te vertonnen cn te schit teren met raijn rijkdom en mijn schoon heid. Gedu'-d maar, d«e gelegenheid zal zioh wel «voordoen dat ge uw schade kunt In halen. De ver'.oren tijd kan nooit worden ingehaald, de tijd, dien ik tusschen vier muren heb moeten doorbrengen. Komaan, zeide Bertlhenay, wians ze nuwen begonnen te (lijden ouder dezen twist, onze teruggetrokkenheid is slechts tijdelijk. Wij moeten lat het elinde van den rouw tijd den schijn in acht nomen. L/Lame zuchtte gelaten. O ja, inderdaad, dien rouwtijd ver geet ilk gedurig, mompelde zij, maar om 't even, dat voortdurend samenzijn met u alleen is verre van aangenaam. Kwam ten nrinete uw broeder maar... Zij hiiaf het goudblond ge'iokit hoofd naar hem op, 7/>cht zijn oogen, maar hij had het hoofd afgewend en stamelde met half gesmoorde stein: Mijn broederl Daar riep zij juist het schrikbeeld op, dat hem al zooveel nachten den slaap uilt de oogen had gehouden, maar hij moest zijn angst venbengen, een woord, een gd- baar zou hem kunnen verraden. Op hetzelfde ©ogenblik werd or zacht aan de deur getikt. Berth e nay sprong op en riep met van angst trillende stem: Binnen: Een bediende trad binnen, die op con aiïveren blad een telegram bracht. Met bevende hand nam Berthonay het aan en brak het ofven (Wordt vervolgd.l

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1