Uit Stad en Omgeving.
00RL0GS-VARIA.
De democratie in Japan.
n.
In ons vorig artikel hebben wij gezien,
dat de landsregeering werkelijk in een
dcmocratischen geest is ingericht, volgens
liet Engelsch systeem: de regeering is af
hankelijk vuil het parlement. En dit, on
danks het feit, dat vier vijf eeuwen lang
de Mikado een „hofineyer" had, evena.»
bij de Merovingers, die 't gezag in handen
Jiad en waardoor de keizer slechts in
naam keizer blecï, tot'de vorige keizer den
sjohoen van zijn taak afbracht en zelf het
gezag opziph nam. Doch hij zette dat weer
in een monarchaal-dcinocratièchen regee-
ringsvorm om. De verantwoordelijke mi
nisters werden dan ook hier de organen,
wien het volk de macht gaf, al bleef de
aristocratie een wil van beieekenis houden.
Het aftreden van h&tr vorige kabinet in
het voorjaar van 1914 heeft voorts bewezen,
dut de monarch ook in Japan weet, wat
'in deze eeuw zijn taak is geworden, of
.zooals Mr. Struyckcn het noemde, „het
democratisch regiment te bevorderen en
de gezonde democratie tot werkelijkheid
te maken." Hij heeft toen getoond te wil
len zoeken naar een zoodanige ministerie-
formatie, dat aan de verlangens en de be
langen van 't volk beantwoord wordt.
Men bemerkt alzoo, dat er inderdaad in
het Japansclie rijk van een democratie
sprake is, al laat haar politieke organisatie
alles te wcjischen over. En het spreekt nu
vanzelf, dat die macht slechts groot kan
blijven door den steun des volks en deze
steun kan alleen verkregen worden in
Japan door de bekende agitatorische mid
delen. De macht der vakvereenigingen is
nog te gering om eenige medezeggingschap
in het parlementaire regime te kunnen
eischen.
Het zou onjuist zijn te beweren, zegt de
bekende Japankenner, de heer H. H. van
Kol, dat de democratie in het hart der
bevolking leeft, dat de groote massa der
individuen bezield wordt door de groote
democratische idee. Wel zijn, zoo zegt hij,
in den loop der tijden de toestanden niet
veranderd zonder den wil van de heffe des
volks, doch de breede stroom is gegaan
door voorgangers die op de hoogte bleken
van hun taak.
Zoo ergens, den is in Japan bij de demo
cratische beweging het werk der leiders
overwegend, de geestelijke arbeid der mas
sa miniem geweest. Wij weten wel, dat
zelfs gebeurtenissen welke mijlpalen zijn.
geweest in de wereldhistorie, zoo o. a. de
Fransche revolutie het werk is geweest van
enkele voorgangers met medestanders en
medestrijders achter zich. Maar meer dan
ergens anders, hebben in Japan de voor
mannen der zoozeer geschakeerde demo
cratie, die beweging, met de variaties
daarop, geleid. En zelf uiterst langzaam
dringen in het volk zelf de democratische
begrippen door.
Men komt er zoo licht toe, zegt de be
kende schrijver van „Ueber Land und
Meer", om, gedachtig aan de enorme betoo
gingen van den laatsten lijd, aan massale
ochlocratische propaganda te gaan den
ken en geenszins is dit toch liet. geval.
Hoezeer cLLt oordeel juist is, kan bilijken
uitt een oorrexpend eiuOe uilt Toloio, over
3»et vtoGitoefhandaa',. in de „Ku'riische
Zei'tunig". Daarin lazen we hoe de drie
cippccjjJio-pajrtijen een Massenversamrn-
ilun.g" in heit Hybiapark bijeengeroepen
hadden om steun te krijgen voor haar
motie van wantrouwen tegen de rogee-
trinig. Dergelijke dempneitraties waren
reeds sands den vrede van Portsmouth,
welke in 1905 een einde maakte aan den
zoo gelukkig gewerden oorlog met Rus
land, chronisch geworden. Thans hadden
riiederen clog c.n ieder en avond, weken.' ach
tereen, volksverzamelingen plaats, regel
matig door bondenden, duizenden, ja zelfs
door 30,000 jTmacrnm bezocht. De meest
bekende volksredenaars traden daar op en
jpropageerden op de vurigste wijze d(en
istrijd tegen de regeoring. Sieeds werd
weer geëdschit, dat het ministerie zou af
treden. Deze agitatie werd op de meest
werkzame wijze, ondersteund door een
serie, gedecfltelijk eerst toen, gedeeltelijk
©enige maanden daarvoor opgerichte ver-
©eriigevgen, welker eenig doe', is. in het
openbaar actie te voeren, in zake de poli
tieke vraagstukken.
We noemen de ..Liga tot Steun aan de
Grondwet" in Osalki, de „Tegen Ohima
Gelijkgezamlen", de „Jonge Gonseirvajtae-
vcn", de ,,Vere.einii:giing tot Zuivering, van
tl© Marine" en de „Vsreeniigitog van den
Woedenden Tijger van Tadscho".
Hoe buitengewoon groot de opwindiinlg
gestegen was, blijkt nog uiit bovengenoem
de correspondentiie>, waarin ward mede
gedeeld, dat zélfs de kinderen; op straat
„mianiaie en commissietje van onderzoek"
«speelden, dat hoogor marine-officieren*
nicit ongemoeid zioli op den openbaren
weg konden veitoonem, hun kinderen op
fechool door de kameraadjes genegeerd
weirdie®, dart. een der in de brieven van
Richter beschuldigde officieren een met
bloed geschreven dnen'gbrief ontving, en
daJt de minnet ens door geheimie agenten
tegen moordaanslagen beveiligd moesten
worden.
En, het resultaat? Opgezweept dus door
de leaders, s het toen tot do beleende re-I-
Beitjes gekomen, waarvan we verdeer zwij
gen. Het resuilitaat was het uit een demo
cratisch oogpunt gewen schte bijeeniko-
men met een podiitiiefk doel van. 50,000
mensohen in het Ilibya-park die door re
denaars van af het balkon van een restau
rant worden toegesproken. Een motie
werd daar mot algeimeene stemmen aan
genomen, waarin gevraagd werd, dat de
'Volkpvertegenwoordiigthng zijn wantrouwen
in de regeering zou verklaren. En aan hun
eiech werd voldaan, de regieening kreeg
een motie van wantrouwen en was ver
plicht- plaats te maken voor een ander.
Tot zoover d.iit brokje geschiedenis. Wij
hebben slechts willen laten zien, hoe de
democratie die laaitsbe 25 jaren ook in. het
laiud der opkomende zon reuzenvo-i'dea'iin-
gen heeft gemaakt.
- J*H. j
Voor de gezondheid.
Hoe men slapen moet.
In de middeleeuwen schijnt men aan de
wijze waarop men sliep groote waarde ge
hecht te hebben.
Menige oude bibliotheek bevat uitge
breide werken over de beste wijze van
slapen; niet op den rug liggende, noch
met liet gezicht in de kussens, maar op
dé zijde en liefst de linker.
Nu waren de reden die men voor zijn
raad opgaf niet altijd juist, niet zoo pak
kend. Een heel oude schrijver beweert,
dat meui op de rechterzijde moet slapen
„opdat het voedsel goed uit dc maag kan
zakken" en geeft den raad om als men een
uur of vier geslapen heeft, zich om te
keeren in den slaap opdat de gal uit den
lever kan stroomen. Nu, menigeen zal
dien raad wel niet kuïinen opvolgen, wat
zoo heel erg nog niet' is, want 't is geble
ken, dat het er al weinig toe doet op
welke zijde men gaat slapen. In 't alge
meen is liet echter beter op zij te slapen
dan op den rug.
In den laatsten tijd heeft men beweerd
dat liet beste slapen is „Noord-Zuid", met
't hoofd naar 't Noorden en de voeten
naar 't Zuiden. Op echt „Sherlock Hol
mes" achtigc wijze, wordt verhaald hoe
iemand maar niet slapen kon, hoe hi i
iederen nacht opstond, om eindelijk tegen
den ochtend van vermoeidheid in te sla
pen. Tot men zijn bed verplaatste, toeval
lig zóó, dat zijn hoofd naar 't Noorden
wees en zie, hij sliep in die zelfde kamer
als een roos.
Nu kan men de schouders ophalen,
glimlachen over een dergelijk dwaas ver
haal, maar 't is inderdaad gebleken dat
er menschen zijn, die alleen dan goed sla
pen, als ze onbewust in één bepaalde rich
ting lagen en ik herinner mij nog goed
het verbaasde gezicht dat ik zette, toen ik
één mijner patiënten bezocht en deze op
een bed vond, dat dwars door de kamer
stond, op een allerongelukkigste manier.
Hij is later gaan verhuizen, met 't
kompas in zijn zak zocht hij dc slaapka
mer uit.
Voor alles wil men een verklaring heb
ben, ook over deze bijzondere gdvoeligf)
heid. Men meent het aardmagnetisme er
bij in het spel te mogen halen. Terecht
of ten onrechte? Wie zal het zeggen? Na
X-tralen en Radium licht is er al zooveel
onbegrijpelijks opgehelderd, wie weet
wordt ook eenmaal niet de slaaprich-
ting wetenschappelijk verklaard.
Wetenschappelijke
Berichten.
Vloeibaar brood.
In de Laatste jaren heeft men ter be
strijding van het gebruik van sterkedrank
van verschillende «zijden aanbevolen, im
plaats van gedistiLLleerde dranken bier te
dat Ihet verbruik van sterkedrank in de
meeste landen: ©enigszins afneemt en het
gebruik ?an bieir stijgende is. Ontegem-
zegl'ijk as het beter of liever minder scha
delijk een bepaalde hoeveelheid alcohol
in den vorm van bier* dan waï in den
vorm van brandewijn tot zich te nemen,
maar 'toch helpt het nog niet veel,, ais de
totale hoeveelheid alcohol, per hoofd der
bevolking verbruikt, niet tevens afneemt.
De bierliefhebber verontschuldigt zich
gewoonlijk met de bewering, dat zijn
lijf-drank dezelfde voedende bestanddee-
len bevat als brood on met recht den
naam van vloeibaar brood" kan dragen.
„Homöop. Monatidblatter" gaat nu na in
'hoeverre deze bewering juist is.
Het brood dankt zijn voedingswaarde
hoofdzakelijk aan de koolhydraten, die
het bevat, en deze zijn ook in bier aan
wezig, echter in heel wat geringer gehalte.
Wij kunnen zeggen dat één Liter bier on
geveer 50 60 gr. licht verteerbare kool
hydraten bevat. Daar echter een mensch
voor zijn stofwisseling 4-00 k 500 gr. kool
hydraten noodig heeft, zou hij derhalve
per dag 8 liter bier moeten drinken, om
voldoende van deze stoffen binnen te krij
gen. Deze 8 L. vertegenwoordigen, naar
gelang van de streek, waarin men woont,
een waarde van f 1.50 f 2.Wij zien
hieruit, dat dit „vioeihanjr brood" wel zeer
duur is, want als men 4-50 gr. koolhydraten
in den vorm van gewoon brood het liv-
chaam toevoert, dan betaalt men in nor
male tijden nauwelijks 1/10 van dien prijs,
en voor 2 K.G. aardappelen, dii-e ongeveer
de benoodigde hoeveelheid koolhydraten
bevatten, behoeft men gewoonlijk niet
meer dan 10 ets. te betalen. Zelfs vruch
ten, die toch zeer waterrijk zijn en als
voedingsmiddel niet goedkoop kunnen ge
noemd worden, verschaffen het verlangde
nog goedkooper dan bier.
Van de bewering, dat bier een goed
voedsel iis, blijft derhalve niet veel over,
waar nog bij -komt dat het lichaam naast
koolhydraten ook eiwitten noodig heeft.
En deze zijn in hier al in zeer geringe hoe
ve elheden vooithanden. Bier bevat onge
veer 1/2 pet. eiwit, en 1 liter bier komt in
dit opzicht bij benadering overeen met
140 gr. onefjk, 80 gr. brood, 2-4 gr. vleesch
en 6 gr. stokvisoh. Wilden we het lichaam
uitsluitend door het drinken van het
„vloeibare brood" voldoende eiwitstoffen
toevoeren, dan zouden we per dag wel
20 L. moeten drinken! Hierdoor springt
de hooge prijs van deze ../voedingsstof"
nog meer in '.t oog. Men krijgt, als men
brood of aardappelen koopt, voor hetzelf
de geld wel 15 20 maal zooveel eiwit,
dan wanneer men bier als eiwitbron ge
bruikt. En boonien, erwten en linzen zijn
in dit opzicht nog vedl goodkooper.
Bier te drinken, omdat het een voe
dingsmiddel is, beteek ent derhalve een
buitengewone verkwisting.
Inderdaad wordt deze drank dan ook
door de liefhebbers praotisch niet als zoo
danig beschouwd. Bier geeft geen gevoel
van verzadiging. Integendeel men krijgt
ég itorst derhalve méér bier
gaan drinken en anderzijds toch niet zijn
eten -laten staan. De ondervinding leent,
dat de meeste echte bierdrinkers gewoon
lijk er welgedaan uiitzien. Dat komt, om
dat een bierdrinker gewoonlijk voldoende
.eet om in leven te blijven, en daarenbo-
von nog bier gebruikt, waardoor hij aan
zijn lichaam per dag eenriige honderden
gr. koolhydraten te veel toevoert. Mot
«Joze koolhydraten weet het organisme in
de meeste geva'Cen niets beters te doen
dam ze in vet ooi ,te zetten, en zoo ontstaat
de vêtlijvigheid. Bij voortgaande vet af
scheiding kan het zoover komen, dat he>t
vet zich tusschetn de spieren van liet hart
afzet en hantvorvertitimg ontstaat. Het ha\t
wordt dus duibbel benadeeld, en hot is
niet te verwonderen d'at (sommige ,,Red.
Vad.") hartgclbreken een gevoeg (kunnen)
zijn van onmatig bierdrinken. Ook maag-
verwijding en daarmee samenhangende
ziekte kunnen optreden als gevolg van
deze onmarfigbedid.
Afgezien echter van de nadeelen voor
hart en maag, met de tali'ooze gevolgen,
die er uit kunnen voortvloeien, is onmatig
bierdrinken toch ook nog schadelijk, daar
het bier alcohol bevat. (1 L. bier ben7at on
geveer 40 gr. alcchoó). Het is waar, dart,
alcohol in het lichaam zelf bij het spijsver
teringsproces gevormd- wordt en men
deze stof niet als een absoluut vergift kan
beschouwen, zooals b.v. arsenicum of
Lood. Daar staat tegenover, dat de aïco-
hoivorming in het Lichaam slechts gelei
delijk bij kleine hoeveelheden tegelijk
plaats vindt. Het is zeer moeilijk uit te
maken, wat een onschadelijke hoeveelheid
alcohol.is. Men kan weil zeggen, dat als
iemand, die in den regel geen alcoholhou
dende dranken drinkt, een hoeveelheid
wijn of bier gebruikt, zonder er eenigs-
zins duizelig of zonderling van te worden,
hij dan de onschadelijke dosis niet over
schreden heeft. Maar went hij aan het
drinken, dan kan hij spoedig veel meer
verdragen en zal óók van, het „vloeibaar
brood" licht te veel drinken. Verstandiger
is het dezen drank óf iin '-t geheel niet, óf
slechts bij uitzondering te gebruiken.
„Vad."
STEUNCOMITÉ.
XXIII.
Het Steuncomité ^Leiden „Oorlogstoe
stand 1914" schrijft 'ons:
De grootste groep der B.-afdeeliug
wordt gevormd door de losse werklieden,
diverse arbeiders, die moeilijk in een
aparte onderafdeeling te groepeeren zijn.
Zij pakken meest aan wat bun voor de
hand komt. Sommigen hunner hebben
een geregeld inkomen, anderen teven van
karweitjes én sjouwtjes, waarbij zij de
eene week grof geld verdienen, terwijl zij
vaak de andere week geheel werkloos
zijn. De in eesten hunner hébhen geen
vasten patroon. Vandaag werken zij bij
dezen, terwijl men ze de volgende week
h - J—errr-netrTVcii'ü zieir Uil üfcül
aaixl der zaak Ss hun loon voor zoover ze.
niet vast zijn, moeilijk te controle©ren.
Men vindt onder hen flinke, degelijke ar
beiders, met een goed verzorgd gezin en
ook mannen, die met hun gezin een ar
moedig bestaan leiden. In 't geheel zijn
er tot deze groep behoorende 256 gesteund,
waaronder 37 dienstplichtigen en 2, die
.zich in Augustus vrijwillig tot dienstne
ming verbonden hadden.
Onder deze groep; is naar evenredigheid
het grootste aantal etenskaarten uitge
reikt en wel 104. Onder deze 104 zijn er
33, die alleen deze etenskaart gehad heb
ben, terwijl 6 mot een huurbon en een
etenskaart gesteund zijn.
Het grootste deel van deze arbeiders i:s
reeds in de eerste maanden der mobilisatie
gekomen, n.'l. in Augustus en September
samen 141, in October 38, November 31 en
December 21. Na Nieuwjaar meldden er
zich nog 25 aan, n l. 14 in Januari, 9 in
Februari en 2 in Maart. Na Maart zijn
er geen nieuwe bijgekomen.
De afvoeringen zijn minder forsch ge
gaan. Direct in Augustus en September
konden er 7 afgevoerd worden; die zijn
dus slechts kort gesteund. In October vie
len er 9 af, in November 12, in December
20, Januari 11 en in Februari 14. In Maart
had een groote afvoering plaats nl. van 61;
in April gingen er 32 en in 't begin van
Mei nog 22. Op 1 Meü werden er nog 29
hunner met een geldelijke bijdrage ge
steund. In 't geheel is aan deze groep tot
1 Mei. gerekend, aan geld en huurbons
samen een bedrag van globaal genomen
f 9300 uitgereikt. Per gezin per week be
rekend, komt dit gemiddeld op ongeveer
f 1,20.
Do B.-afdeeling in haar geheel, waartoe
de onderscheidene groepen behooren in
vorige artrikelen beschreven, telde tot 1 Mei
1.1. 632 gesteunden, die dus korter of lan
ger een bijdrage van het comité hebben
ontvangëh of een etenskaart hebben ont
vangen.
Onder deize 632 zijn 163 etenskaarten
uitgereikt, benevens een bedrag in geld
van ongeveer f 22,000. Hieronder is niet
begrepen, wat bovendien in natura, als
brandstof, .levensmiddelen, klompen, enz.
is uitgedeeld, hetgeen evenwel niet een
belangrijk bedrag beloopt
Gemeenteraad.
Voorzitter de heer P. Besselaar, burge
meester.
Afwezig met kennisgeving de heer J.
M. J. L. A. Speelman.
Do notulen der vorige vergadering wor
den na voorlezing onveranderd goedge
keurd.
Ingekomen stukken: Van Ged. Staten
eenige goedgekeurde raadsbesluiten*
Een tweetal reclames H.O.
Medegedeeld wend, dat de gemeente
secretaris met emigo weken, verlof gaat
-en dat tot Loco-secretaris en gemeente-ont
vanger is benoemd do heer Brejaart, amb
tenaar ter secretaris alhier.
Tot leden der commissie voor onderzoek
geloofsbrieven herkogen raadsleden jjlé?
den gekozen de heeren Rijnsburger, Roo-
zen en Warnaar, die na onderzoek de
stukken in orde bevonden en bij monde
van den heer Rijnsburger, tot toelating
adviseerden, waartoe besloten werd*
Het kohier schoolgelden 3e kwartaal
1915 werd vastgesteld op f 33.30. Ged. Sta
ten. deelden mee, dat de rijksbijdrage voor
deze gemeente is vastgesteld op f 4683.73.
B. en Weth. bieden den raad de gemeen
te-rekening 1914 aan. welke sluit met een
batig saldo van f 1702.
Naar aanleiding'van den wensch van
dien heer Rijnsburger indertijd in
een raadsvergadering geuit, om een com
missie van onderzoek te benoemen, stelt
de voorzitter voor een dergelijke commis
sie te benoemen.
De heer R o o z e n is er niet voor een
commissie te benoemen, daar, wil een
dergelijke commissie haar werk goed
doen. hiermede een heele tijd gemoeid is
en hij vreest dat de raadsteden daartoe
geen tijd zullen hebben.
Ook de hear W arnaar zag de nood
zakelijkheid van een commissie niet in.
De heer Bader echter vond eene der
gelijke commissie zeer gewemscht.
Met drie tegen een stem, die van den
heer Roozen, werd besloten eene commis
sie te benoemen. Tot leden' deizer com
missie werden gekozen de heeren Rijns-
bunger, Bader en Speelman.
Door den voorzitter wend medegedeeld
dat de brug aan de Oude post door het
Rijk verbreed en "vernieuwd zal worden,
daartoe is noodiiig dat een strook grond
•langs Postwijk aan de gemeente wordt
overgedragen. De eigenaar, .de heer
SLechtkamp van Litsse, is genegen deze
strook ter breedte van pl.m. 2% M. aan
de gemeente over te doen, tegen den prijs
van f 1, mits de gemeente eene schoeiing
langs de Zandsloot maakt. De heer Slecht-
karnp zal vanaf het land ach tea* Postwijk
langs de Zandsloot een weg aanleggen
en deze onderhouden.
Aangezien in deze strook eene r-ioleering
ligt, welke door hare onvoldoende wijdte
vaak vers te pt is stellen B. en W. voor
aldaar eene nieuwe rio'ec.ring aan te leg
gen, ter lengte van pl.m. 60 M. Waren
de tijdsomstandigheden beter geweest,
dan hadden B. en W. voorgesteld, deze
rioieering door te trekken, tot de woning
van den heer Krouwel. De heer Sóecht-
kamp is genegen in de kosten van de
schoeiing honderd gulden bij de dragen.
De heeir Bader vraagt of de kosten
voor deze verbetering niet' veel minder
zouden zijn, wanneer geen nieuw riool
wondt aangelegd.
De Voorzitter antwoordde, dat de
kosten dan ongeveer f 1200 minder zouden
bedragen, doch dat wanneer liet rijk de
brug en bestrating in orde had gebracht
het toch zeea* jammer zou zijn, wanneer de
straat telkenmale moest worden openge
broken voor rioolverstopping en daar in
de toekomst toch een grooter riool moert
worden aange'egdvonden B. en W. hét ge-
wenscht, dit numeteen. te doen. B. en W.
stellen voor ter dekking van kosten voor
rioieering beschoeiing en verplaatsing af-
sc,neming tongsgenoema perceo: een geM-
lieeni ng aan te gaan. Tevens wenschen B.
en W. in te sluiten het bedrag noodig
voor beschoeiing langs de perceelen van
de heeren Vlasveld en van der Hulst aan
de Nieuwe Haven. B. en W. zullen trach
ten eene geldleening te sluiten groot
f 4400, tegon 5
Eenige af- en oweu*schrijvingen dienst
1915 werden goedgekeurd.
Bij de rondvraag merkte de heer Roo
zen op, dat 't hem gewenscht voorkwam,
dat aten de politieverordening een artikel
werd toegevoegd, waarbij Strafbaar werd
gestold het schrijven op aanplakborden,
urinoirs enz., daar hem gebleken was, dat
op dergelijke horden vaak dingen geschre
ven werden die voor een fatsoenlijk
mensch niet te lezen zijn.
De burgemeester zegt toe den wenk van
den heer Roozen ter harte te zullen nemefl:
De Raad ging vervolgens in geheime
zitting over.
SPORT.
Een militair aiitoconeours in het Stadion.
Het plan moet, naar de „Tel." verneemt,
bestaan om op Zondag 29 Augustus a. s. in
het Stadion te Amsterdam een militair auto-
concours te organiseeren, waaraan verbonden
wordt een bloemen-corsavoor niet-militairen,
een wedstrijd met hindernissen voor dames-
bestuurslers en een wedstrijd op eeu balans-
bruj®, open voor militairen en dames en
heeren burgers.
De militaire automobilisten zullen kunnen
deelnemen aan een tweetal behendigheids-
wedstrijden.
VOETBAL.
Zilveren Voetbal.
De Zilveren Voetbal-Commissie heeft van
het bestuur van den Nederlandschcn Voetbal
bond bericht ontvangen, dat zij ook de be
schikking' heeft over den 29en Augustus voor
haar wedstrijden, zoodat de Zilveren Voetbal
wedstrijden dus 29 Augustus, 5,12 en 19 Sep
tember zullen gehouden worden. Op 19 Sep
tember wordt dan, zooals wij reeds gemeld
hebben, alleen de eindstrijd gehouden.
Afgeluisterd.
Er is al veel liefs en moois over konin
gin Elizabeth en haar populariteit bij het
Belgische volk bekend geworden., Opf
ijieuw - vindt men daarvan een aardig
voorbeeld in het volgende schetsje, dat
J. Simons in ade Vlaamsche Stem geeft
onder het hoofdje: „Afgeluisterd"*
't Gebeurde te Watou, een onaanzien
lijk dorpje van Onbezet België.
Twee kléine meisjes van acht, negen
jaar, spelen „winkeltje" afgezonderd in
een hoekje op de speelplaats van St. Jo
zefs toevluchtshuis. Beide» zijn gewond
door inbrokkelende steenen bij 't ontplof
fen van een kranaat te Yper, waar zij in
een kelder zaten gevlucht; zij kunnen
npg niet stoeien piet den grootén hoop..
Het oudste de huisvrouw op haar
aankoopen bestelt een pond rijst, en
het blonde ding dat de rol voor winkelier
ster speelt, een pakjo zand gerievend,
knoopt een gesprek aan zooals groote
menschen doen:
„Eh wel Madame, wat zeg ge van
onze Koningin?" ft Was juist een paar
Magen gebeden dat Hare Ma.jcstei!( pen:
bezoek bracht aan dat toevluchtshuis.)
„Bazinneje lief, is me dat een schoon
Koninginnetje! En ze is zoo goed als On
ze Lieve Vrouwken in persoon. Aan de
verlaten kinderen in 't gesticht vroeg ze
waar hun vader en moeder waren, en ze
'had voor allemaal chocolade meeg^
brachtze was fraai voor iedereen.
De juffrouw van 't kasteel thuis is te
fier om Vlaamsch te spreken, maar ons
.'Koninginnetje sprak wat een jschoon
Vlaamsch! De kindertjes moeten allen
braaf op hun kniekens bidden 's avonds
voor ons Koninginnetje, dat de Duitsch
met zijn groot kanon toch niet op haar
schiete, want dat zou jammer zijn!"
Oost-Pruisen.
De tijdens den Russischen inval uit
Oos-t-Pruisen gevluchte bevolking is thans
voor het grootste gedeelte weer terugge
keerd, en is met frisschen moed begonnen
aan het herstel van alles wat tijdens den
oorlog verwoest werd. De bevolking be
draagt volgens de jongste telling re^ds
meer dan 250,000, van de 350,000 zielen,
welke er vóóh den oorlog waren. Toen
eenigen tijd geleden de stroom van tem
keerende bewoners wat langzamer begon
te vloeien, zond men uit Oost-Pruisen af
gevaardigden naar de streken waar men
vermoedde dat zich nog vluchtelingen
bevonden, om dezen tot terugkeer te be
wegen. Deze pogingen zijn met- succes be
kroond. Niet slechts de groote meerder
heid dei* kleine en grooter© grondbezit
ters, maar ook zeer vele arbeiders zijn
teruggekeerd. Het best blijkt de toenemen
de terugkeer, uit de vermindering der
steungelden welke worden uitgekeerd
voor de plaatsen waar tot du9v©r de
vluchtelingen verblijf hebben gehouden.
Zoo ging te Berlijn, waar zich dezen win
ter 12 tot 15,000 Oost-Pruisische vluchte
lingen ophielden, dit aantal in Juni tot
op 2990 terug.
Voor de voldoening aan de behoefte aan
werkpaarden hebben de autoriteiten de
noodige maatregelen getroffen. Vooreerst
zijn 2000 paarden, die voor militair ge
bruik niet meer geschikt waren, ter be
schikking van de bewoners gesteld. En
dan zijn ör ook ongeveer 12,000 paarden,
die op de Russen veroverd zijn, weer naar
hun oude stallen teruggevoerd. Niettemin
zijn daarmee de 85 a 90,000 paarden die er
vóór den oorlog waren, nog niet vervan-,
gen.
Het Pruisische Huis van Afgevaardig
den heeft ruim 14millioen mark als
voorschot toegestaan aan de provincie
voor aankoop van paarden en trekossen,
alsmede een leening van 6 millioen tot
aankoop van stoomploegen. De straten in
de verwoeste dorpen worden hersteld met
klinkers, die in de talrijke steenbakkerijen
van Oost-Pruisen in groot aantal kunnen
worden vervaardigd.
Verwarmde grond.
Op het terrein van de Technische School
te Dresden worden op 't oogenblik proeven
genomen, om de overtollige warmte-pro-
ductie van groote fabrieken en electrici-
teitscentralen aan den tuinbouw ten goede
te doen komen. Alleen het feit, dat men
de warmte beschikbaar heeft, waarborgt
rentabiliteit en het heeft geen zin, eerst
warmte voort te brengen en die dan door
buizen naar de kweekerijen te vervoeren.
Dat wordt te duur.
De proeven slaagden uitstekend. Het
komt er niet op aan, hoe ver de kweeke
rijen van de fabriek gelegen zijn. Men legt
van daar buizen, die onder het te ver
warmen land doorgaan. In die buizen
wordt het water tot 50 graden verwarmd.
Na afkoeling op den korteren of langeren
buizenweg keert het weer in de fabriek
terug.
Zooals gezegd, zijn de resultaten prach
tig. De vrucht is spoediger rijp en. aanzien
lijk zwaarder, soms wel tot 40 pCt. Ook
de bloemencultuur profiteert er ten zeer
ste van en men denkt zich op deze wijze
geheel onafhankelijk van de Zuid-Fransche
en Italiaansche bloemen te kunnen maken.
Ook proeven met graan, rogge, maïs,
aardappelen enz. hadden een verbluffend
resultaat.
De gedachte is afkomstig van den in
genieur Schulze to Dresden.
Stoomvaartberichten.
STOOMV. MIJ. NEDERLAND.
BOEROE (thuisreis) vertrok 22 Juli van
Madras. KONINGIN EMMA (uitreis) arriv.
23 Juli te Singapore. NI AS arriv. 23 van Java
te Arasterdam.
RGTTERDAMSCHE LLOYD.
ARAKAN.'(thuisrcis) is 22 Juli Pcrim gepass.
DJKBRES (uitieis) passeerde 22 Juli Malta.
RINDJANI (uitreis) passeerde 22JuliGilbrnltar.
HOLLAND-AMERIKA LIJN.
AMSTELDIJK vertrok 23 Juli van Rotter
dam naar New-Orleans. CALLISTO vertrok
23 Juli van Rotterdam naar Savannah.
ELIZABETH, van Baltimore naar Rotterdnm,
arriveerde 22 Juli bij Deal. ESPERANCE,
van Rotterdam naar Buenos-Avres, passeerde
20 Juli Wight. POELDIJK arriveerde 2üJuli
van Rotterdam te Rosario. VEENDIJK ver
trok 22 Juli van New-York naar Rotterdam.
ZUIDERDIJK veitiok 23 Juli van Rotterdam
naar Boston.
KON. HOLL. LLOYD.
DELFLAND en EEMLAND vertrokken 23
Juli van Amsterdam naar Buenos-Ayrea.
RIJNLAND (uitreis) vertrok 23 Juli van
Lissabon.
KOM. WEST-IND. MAILDIENST.
HERCULES, van Puerto Barrios naar Am*
Sterdam, is 23 Juli bij Deal geankerd,
