23
BUITENLAND.
De Oorlog.
te JAARGANG
No. 1750
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. - Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DeABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
n liet GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze
genten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post fl.65 per kwartaal
Afzonderlijke nummers 21/3 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
VRIJDAG
JULI.
1915.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels fl.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
In het antwoord aan Duitschland he
loot de regeering der Vereenigde Staten
lede te deslen, dat het als een onvrien-
elijke daad zal worden beschouwd, wan
eer door de actie van Duitsche onder
ra wederom Amerikanen het leven
erliezen. Asquith verklaarde aan
sn deputatie uit de City, dat de Brit-
che regeering de quaestie van invoer-
schten zal overwegen.
Van-tiet Westelijk oorlogs
terrein.
Gevechten.
Op dit oorlogsterreiin hebben behalve de
ewone beschietingen o>p versohii'iende
»e!en, eenige gevechten plaats gehad in
e Argonnen en in de Vogezen.
Het Duitsche bericht meldt, dat in de
rgcri.nen eenig terrein gewonnen werd;
et Fransche, dat Duitsche aanvallen
erden afgeslagen.
Omgekeerd melden, de Fransche berich-
n, (lat in de Vogezen de Fransche t roe-
in op de hoogte van den Reichsackerkopf
ai loopgraaf -veroverden over een front
in 150 meter; doch de Duitschers ver
aren, dat de JTranschen Woensdag tot
smaal een aanval ten Zuidwesten van
n Reichsackerkopf-deden, doch werden
>or de Beieren met groote verliezen te-
ggeslagem. Bij een tegenaanval heirover-
n de Duitsche troepen een .stuk ioop-
aaf, dat nog in 's vijands handen was
i maakten 137 krijgsgevangenen,, onder
lie drie officieren.
Van Hftf OoQfelijlr nnrlnn*;.
terrein.
De terugtocht der Russen.
Het gaat er voor de Russen steeds be-
emkelijker uitzien.
In Koerland zijn de Duitschers gena-
erd tot in. de nabijheid van Windau: Hef
uitsche invalsleger, dat zijn opmarseh
Egon aan de Oost-Pruisische grens, heeft
q den loop der reusachtige operatie, die
tet hier ondernomen heeft, na vrijwel de
ehee'.e Koerlandsohe Oostze.ekust tot aan
enTngang van de Golf van Riga bezet te
ebben., zich in een van Noord naar Zuid
►opende 'linie opgesteld, en is zóó Oost-
aarts opgemarcheerd. Deze mobiele troe-
emlijn, die steeds Oostwaarts voort-
huift, strekt zich alp één strategisch
eheel, van de boorden van de Rl gas oho
tolf tot aan de Njenien of Memel uit, d. i.
ver een afstand van 350 liM. Koerland
rord,t nog groot endeels door een bevoó-
ing van Duitschers bewoond, vooral langs
e Oostzeekust en lin de 'buurt van de Golf
an Riga. De Russische plaatsnamen
[orden daar op de kaart verreweg in aan-
u' overtroffen door de Duitsche: Frie-
richshof, Grünhof, Hofzumherge, Annen-
urg, Frauenburg, Neugut enz. enz.
Aan de Narewürrle trachten de Russen
land te houden bij Ostrolsnka, dat reeds
bor het Duitsche geschut wordt gebom
bardeerd en over het algemeen den vijand
den overtocht over de rivier te beletten
tusschen deze plaats en Pultusk.
Verreweg het belangrijkste wat in Polen
•gebeurt is de terugtocht der Russen voor
Warschau.
Ten Zuiden van de Weiohsel a'.dus
een officieel Duitsch bericht van 22 Juli
zijn de Russen in de uitgebreide brug-
geihoofdstelling van Warschau op de linie
BloneNadarschmGora Kalwarija te
ruggedrongen.
Tot. dusver beheenschten de Russen
voor Warschau het geheele terrein, dat in
gesloten ligt tusschen cle Weichsel, de
Bsura, de Rawka en de Piiiiza.
Sedert zij echter aan de Piliza het niet
meer konden houden en hun' steeringen
aldaar moesten opgeven, drongen de Duit
schers hen daar steeds verder achteruit.
En terwijl het bezetten van Gora Kalwarija
aan de Weichsel zeker onmiddellijk door
de Duitschers benut zal zijn om daar de
ri'vier over te steken en zich ook op den
•anderen oever te verspreiden, brengt het
in bezit nemen van Blone de Russen aan
de Bsura in gevaar. Het is dan ook te ver
wachten, dat de Russen de sterke stellin
gen, die zij langs dat riviertje door maan
den! angen arbeid hadden verkregen, eerst
daags eveneens zullen moeten cr geven,
en zich dan op Warschau zullen moeten
terugtrekken.
Het gevaar, waarin deze toestand de
Russen brengt, wordt des te grooter, door
dat ook de Weichselvesting Iwangorod,
die ongeveer even ver ten Zuiden van den
mond der Piliza gelegen is. als Warschau
ten Noorden daarvan 1/igt. ook ernstig
wordt bedreigd. De beteekenis van. Iwan
gorod is vooral te zoeken in de ligging
der vesting aan de WeiChseü, op het punt
waar de Wjeprsh j.n die rivier uitstroomt.
Verschillende overgangen, over de Weich
sel en de Wjeprsh in de nabijheid der ves
ting zijn reeds door de Duitschers bezet.
Waarschijnlijk zijn dit punten ten Zui-
dreigd, en wel door Oosten rijksch-Hon-
gaarsche troepen, diie zich op den rechter
oever de.r rivier bevinden. Iwangorod is
dus aan drie zijzden ingesloten en zaïl het
spoedig ook zijn aan de nog open West
zijde.
Aan de Wjeprsh en aan de Boeg ziet
het er evenmin gunstig voor de Russen
uit. Zij worden overal" teruggeslagen, en
nu Warschau in den knel zit, is het met
geen mogelijkheid te voorspellen, waar dit
op uiit zal loopen, een insluiting en bele
gering der vesting of een terugtocht, voor
de troepen uit die vesting dieper Rusland
in. Mocht dit laatste het geval wezen, dan
zal het Russiisohe opperbevel zich te haas
ten hebben, wamt het terugnemen en vei-
i'iig aan. den rechter Weichsel oever brem-
gen van de groote troepenmassa's, die in
en voor Warschau, waren opgehoopt, zal
geen kleinigheid wezen.
Van het Zuidelijk oorlogs
terrein.
Italiaansche communiqué.
De slag m de streek aan de Isonzo woedt
op zeer hevige wijze voOrt. Wij drongen
bij Plava vooruit en veroverden een ge
deelte van de hoogtenlinie., welke Gorizia
(Görz) en de bruggen over de Isonzo van
den rechteroever beheerscht.
Onze troepen dreven den vijand na een
verwoed geveoht, dat dag en nücht duur
de, van de hoogvlakte van de Carso
(Korst), vermeesteren mitrailleurs, ge
weren en schietvoorraad, en maakten nog
veel meer gevangenen. Het totaail der ge
vangenen in" 3 dagen bedraagt 3478. Zi)
zeggen., dat de Oostenrijksche verliezen
zeer ernstig zijn.
In een door de censuur doorgelaten be-
richt uit het oorlogsperskwartier meldt
de ..Költn-isohe Zeitung":
De sedert Dinsdag hernieuwde gevech
ten op het. gevechtsterrein aan. de Isonzo
duren voort. Het is een moeilijke strijd.
Op verschillende plaatsen moet de werke
lijke heldhaftige tegenstand der Oosten
rijksche troepen zieh tegen een geweldige
overmacht handhaven. De door de Italia
nen verzamelde en gereed gehouden re
serves worden met steeds weer aanruk
kende nieuwe strijdkrachten aangevuld.
Uit eenige loopgraven, waarin de Italia
nen waren binnengedrongen, werden "zij
weer verdreven.
Op Zee.
Fransche duikboot vermist?
Naar de correspondent te Genève van
de ,,Frankf. Ztg." uit vertrouwbare bron
verneemt, wordt de Fransche duikboot
„Joule" sedert 23 April vermist, zoodat
aan den ondergang van de boot niet meer
kan worden getwijfeld.-
(De „Joule" behoort lot een klasse van
duikbooten van 400 tot 550 ton, die in de
jaien 1910—'12 zijn gebouwd. Ze heeft 7
torpedolanceerbuizen en de bemanning
telt 25 koppen. Red.)
De brand op de „Benala" bedwongen.
De „Benalla" (van de P. en O. Stm. Nav.
Cy., die met 800 landverhuizers op weg
naar Australië in brand was geraakt)
seint volgens jjen Lloyd; telegram uit Dur-
zij geen hulp van de „Oiaicr giië op weg
was naar de „Benalla") noodig heeft.
In België.
De Duitsche inval in België.
I\n een verklaring, door Z. Em. den
Kardinaal-Staatssecretaris nopens de ge
beurtenissen in België afgelegd aan 77
Exc. den Belgischen gezant bij den. II.
Stoel, den heer Van den Heuvel, wordt
o. m. de volgende zeer duidelijke em voor
geen <mi>svenstand vatbare uitspraak ge
daan:
„De iruval in België fis rechtstreeks be
trokken in de wooixlen der Consistoriale
Allocutie van 22 Januari LI, met welke
de H. Vader luide elke onrechtvaardigheid
veroordeelde, van welke zijde en krach
tens welke beweegreden deze mocht be
dreven zijn. In dien tusschentijd heeft wel
iswaar Duitschland eenige documenten
gepubliceerd van den Belgischen Genera-
Ion Staf, waaruit het zich voorste'de, het
bewijs te trekken, dat België vóór den
oorlog te kort was geschoten aan de
pliohten der onzijdigheid, em da.t. deze bij
gevolg op het ccgenbl'-ik van den inval
niet meer bestond. Het komt echter den H.
Vader niet toe, in dit geschiedkundige
vraagstuk te beslissen, en een dergelijke
oordeelvelling is voor zijn doel niet noo
dig. Zelfs indien mem de Duitsche opvat
ting goedkeurde, dan zou het nog altijd
waar blijven te zeggen, dat Duitschland,
volgens de bekentenis van den Kanselier,
in het Belgisch gebied doordrong met de
wetenschap, er de neutraliteit van te
schenden en bijgevolg van een onrecht
vaardigheid te bedrijven.
Dit is voldoende om deze daad te be
schouwen als zijnde rechtstreeks begre
pen in de woorden der Pontificale Allo
cutie."
In deze woorden wordt onomwonden de
Du i'tsche inval in België afgekeurd.
Naar de Keulsche corr. van de „Tijd."
meldt, verbiedt de militaire censuur in
Duitschland de verspreiding door middel
der dagbladen van den officieelen tekst
der venklairiing van de pauselijke Staats
secretaris.
De nationale feestdag.
Woensdag, op den nationalen feestdag,
is het te Antwerpen ©enigszins jmrustig
geweest. Er waren veel menscheft op de
been, allen op z'n Zondags aangedaan, en
bij het paleis van den Koning op de Meir
waren bloemen gelegd. Toen het er echter
wat rumoerig begon te worden en men
„Bravo! leve de Koning!" ging roepen,
word de weg van de Keizerlei tot aan de
Meir door militairen afgezet en werden
de bloemen weggenomen. Des avonds om
half 8 Belgische tijd moesten de café's
sluiten. Alles is ten slotte zonder ongere
geldheden afgeloopen.
Evenals in vorige jaren verzamelden zich
ook ditmaal te Brussel in den voormid
dag van 21 Juli, den nationalen feestdag,
groote menschenmassa's op de Place
Brouckère en de Place des Martyrs. Toen
het gedrang zoo sterk werd, dat het ver
keer werd belemmerd, werden door de re
geering op enkele plaatsen tusschen den
Boulevard Anspach en het noorderstation
verscheiden compagnieën opgesteld. die
drukte, vooral van vrouwen en kinderen,
tot in den avond zeer groot. was. Er wer
den verscheiden personen in hechtenis ge
nomen, de militairen behoefden echter
niet op te treden.
Veiligheidshalve werd bepaald, dat
openbare lokalen, schouwburgen en
bioscopen enz. te 8 uur 's avonds gesloten
moesten worden.
Verschillende berichten.
Gent heeft een afzonderlijk muntstel
sel gekregen. Het 50 centimesstukje is van
metaal, ongeveer ll/2 c.M. in het vierkant
en vervaardigd uit aluminium. Aan de
eene zijde ziet het er uit aLs een goudstuk
en daar staat in gegrifd 50 centimes. De
andere kant is geelachtig en daar staat
op, rondom een leeuw „Stad Gent" en
„Ville de Gand".
Treurige toestanden heerschen in de
vlasnijverheid te Gent. Wegens het gebrek
aan grondstoffen is de werktijd weer van
24 op 18 uur per week verminderd. Men
verwacht zelfs dat deze tot op 12 uur ver
minderd zal worden. Vroeger werkten in
deze nijverheid 14000 arbeiders en nu
slechts 1300. Het ziet er dus niet rooskleu
rig uit voor den komenden winter.
In het Britsche Rijk.
De oorlogskosten van Australië.
In het Australische Huis van Afgevaar
digden heeft Fisher, de minister-presi
dent, van het Gemeenebest, bij de tweede
lezing van het ontwerp tot het aangaan
van oen oorlogsleening van 20,000,000
pd. St. gezegd, aldus een Reuter-telegram
aan een aantal bladen uit Melbourne, dat
de oorlogskosten van Australië tot het
eindo van Juni f30,000,000 bedroegen.
Het Gemeentebest had 15,500,000 pd. St.
van de rijksregeering ontvangen en zou
nog 9,000,000 krijgen.
Fisher gaf opnieuw uiting aan lieb
voornemen van Australië om tot den
laatsten man, en de laatste shilling door
te vechten. Hughes, procureur-generaal,
zeide, dat deze oorlog een oorlog in lood
zink en koper was, doch dat de metaal
markt 4oor de Duitschers beheerscht
werd. Het was niet voldoende de loopen-
de contracten te vernietigen. Teneinde de
Duitschers te beletten de industrie op
nieuw te controleeren, zou hij voorstellen
dat er een door de regeering beheerschtef
Australische metaalmarkt zou in het le
ven geroepen worden.
De Britsche regeering overweegt quaestie
van invoerrechten.
Bij de ontvangst van een deputatie uit
de City, bij welke zich vele bankiers be
vonden, die aandrongen op krachtiger
economische maatregelen, zeide Asquith,
dat hij reeds lung de heffing overwoog
van een belasting van de lagere inkomens.
Hij was voor een onderzoek in zake dit
onderwerp. Asquith zeide verder, dat on
der de tegenwoordige buitengewone om
standigheden de quaestie van invoerrech
ten overweging behoefde. De regeering
zou de zaak spoedig in overweging nemen.
In Italië.
In Triuolis.
Italiaansche bezetting van Naliut in Tri
polis voor de Arabische opstandelingen
naar Dehibat in Tunis is geretireerd.
Hiermede hebben de Italianen hun laatste
stelling in het binnenland van Tripolis
prijsgegeven.
Volgens de „Vossische Ztg.", verzekert
een welonderricht persoon, dat Italië in
Tripolis weer teruggeworpenis op het
standpunt der eerste maanden van den
Tripolis-oorlog en zich alleen in Homs en
de stad Tripolis kan handhaven.
In de Vereenigde Staten.
Vernieling voorkomen.
Een samenzwering om een groote ma
chinewerkplaats van den Canadian Paci
fic Spoorweg te Montreal te vernielen,
waar oorlogsorders weiden uitgevoerd, is
verijdeld. Een Oostenrijker werd ontdekt
die maten nam van het.gebouw en van do
gangen die naar de ketels voerden.
Amerika en Duitschland.
Het antwoord van o'e Vereenigde Staten.
De regeering der Vereenigde Staten be
sloot aan Duitschland mede te deelen, dat
het als een onvriendelijke daad zal wor
den beschouwd,, wanneer door de actie
FEUILLETON.
De noodlottige erfenis.
Hij wees naar den rand van het vlak,
mwaar de rotswand loodrecht meer
aal-Je en vervoJgdöi.
Ilier is de main afgevallen.
DomLrique Lucas igómg eir heen, /.egde
jich 'oorover op den grond, keek over den
land en j/:i!Me met zijn oogen die diiepte.
'Een afgrond gaapte daar beneden hem.
Na etage ooger.b likken zoo te hebben
eiuurd, eitond hij weer op en schudde
et hoofd.
Ik zie niets.
Nfiets?
Er schijnt een lawine hier te zijn
hergekomen, daar beneden ligt een dik-
e sneeuwvlaag, die al'Ies bedekt.
Daar moet de man onder liggen meen-
e Sü vène. Ik weet zeker, dat hij hier is
Jgevalleai. Zie, daar stond ik, toen ik
jet zog.
En hij wees naar den top van een na
burige n berg.
Er moet iemand af daten om de
'uw te peilen, zeilde Dominique. Kom-
an, kameraden, wiie gaat het eerst naar
eneden?
Ik.
Het was Silvère, dile zich daartoe aam-
po d.
Men bond ham een touw om het mid-
1, vier gidsen hielden het andere eind
n dat touw vast en de student daalde
r.gs den wand van den afgrond neer.
Behouden beire.iklte li ij den bodem.
De sneeuw, waarmee deze bedekt was,
lag daar als een dikke, vaste massa, vast
opeengepakt, met blokken ijs er tusschen.
Geen spoor was van een mensdhe'.ijk
overblijfsel', te ontdekken.
Die sneeuw verborg alles.
Met zijn Alpenstolc, van een scherp
ijzeren punt voorzien, peilde Silvère de
sneeuwlaag en bemerkte, dat deze ver
scheidene voeten d/iiep was.
Ook aarde en steenen lagen e.r tusschen
en het was voor een met de Alpen be
kende, als deze Waadlander, terstond
duidelijk, dat heit n-oodeloos werk zou zijn,
hier naar het lijk te zoeken.
Hij gaf den mannen boven een toeken,
dat hij wiii'de terugkeeren en werd wear
opgehaald.
Aan Dominique en zijn makkers deed
hij vers! ag van zijn bevinding.
Allen waren het er over eens, dat ver
dere moeite voor het oogeniblik vruchte
loos zou* zijn.
Gij behoeft daarom nog ruiet te wan
hopen, mijnheer Siivère, zeide de oude
gids tegen hem, bij wijze van troost, mis
schien wordt hij het volgend jaar gevon-
den, wanimeer de sneeuw smelt.
Maar jimmiiddels?
Wanneer er een moord gepileegd was
zou de schuldige dan geen tijd gevonden
hebben om zich aan de 9traf te onttrek
ken?
In elk gevat hebt gij gedaan wat uw
pCiicht was. Wij zullen dus -jn een beter
seizoen terugkeeren, maar om de plek te
rug te vinden, moeten wij haar merken.
De jongere gidsen keken elkander aan
en Siivère sprak:
Daar heb ik ook al aan gedacht.
Dominique haaide uit zijn proviamdtascli
een dynamietpatroon, zorgvuldig verpakt.
Deze legde hij in een kloof van de rots
en bevestigde er een lont aan.
Vervolgens, na te hebben berekend
welke richting de ontploffing zou rnemem,
wenkte hij zijn metgezellen, dait zij zrich
verwijderen zouden.
Toen zij op vodcloendan afstand waren,
stak hij de lont aan en sprong nu snel
ter zijde.
Eenige seconden verliepen.
Daar deed zich de s'og hooren en de
echo van het gebergte herhaalde eenige
malen het geluiid, dat langzaam wegstierf.
Toen de kleine lookwolk, door de ont
ploffing veroorzaakt, was opgetrokken,
keerden Dominique en zijn mannen terug
naar de plek waar zij had plaats gehad
en zag daar, dat een stuk van de i-ots was
afgeslagen, waardoor deze plaats voor
eer. ingewijde duidelijk te herkennen zou
zijn.
Daarna keerden zij terug.
De Alpen behielden voorloopig hun ge
heim, dat deze mannen hun niet hadden
kunnen ontrukken.
Daar beneden bleef de verongelukte
achter in zijn graf van ij3..
V.
EEN ONTMOETING.
Het was laat in den avond toen de trein
uit Bern over de Franskhe grens ging en
Stopte aan het kleine station Verrière.
De regen viel bij stroomen.
Bij heit schaarsclie lioht van de ver van
elkaar geplaatste'lantaarns op het perron
zag men. dat de asphaitvloer blank stond.
Douanen met lantaarns in de hand,
snelden toe; conducteurs wierpen meit veeA
geraas de portieren open en schreeuwden:
Vernière, bezoek der douanen.
Uit den goederenwagen .wierp men de
koffersj, die door witkielen naar de onder
zoek ingszaal gereden of gedragen werden.
De eigenaars van diit reisgoed moesten
uitstappen, om bij het onderzoek tegen
woordig :te zijn, reizigers, die zonder reis
goed waren of slechts handtaschjes bij
zich hadden, konden blijven zitten en wer
den in den waggon ondeivocht, waartoe,
voor de dames, ook eenige vrouwelijke
tolbeambten waren meegekomen.
Mopperend verlieten de passagiers hun
rijtuig.
Hondenweer! bromde een zwaailijvig
oud heer, die in zijn overjas weggedoken,
den kraag over de ooien getrokken en de
handen diep in de zakken, door het water
van het perron plaste.
En men heeft niets aan een regen
scherm, zeide de even weggedane dame,
die na hem uitstapte, want die beschut
hoogstens hoofd en schouders.
In de omderzoekingszaal was een groot
gedrang.
Voor de lange tafels, die een midden
vak vrijlieten, waarin de douanen hun
werk deden, stonden de reizigers, trappe
lend van ongeduld om aan de beurt te
komen en naar hun rijtuig terug te kun
nen koeren.
Koffers, manden en valiezen stonden op
de tafels, werden door de eigenaars ge
opend en door de douonen omgewoeld,
terwijl de reizigers, één voor één, binnen
het vierkante vak moesten kornen om nari
der lijve te worden onderzocht en, zoo dit
noodig geacht werd, naar oen zijvertrek
geleid tot een nauwkeuriger onderzoek.
Hat nazien der koffers enz. ging met
groot geraas gepiaard, heilige gesprekken
tussohen de renzige.rs en de douanen over
het al don niet belastbaar zijn der mee
gebrachte artiiikcilein, gepruttel over de
wanorde, die in de net gepakte koffers
door de handen der douanen werd aange
richt.
Een dame vooral had het te kwaad mot
den ambtenaar, die haar reismand geheel
leeghaalde em alles op de tafel wierp.
Is het nu haast gedaan, beat zij hem
snibbig toe. Het ontbreekt er maar aan,
dat ge mijn kleederen lostornt om te zien
of ik geen Zwitsersohe uurwerken in de
naden verborgen heb.
De douane antwoordde niet., maar, alsof
hi„' de dame die hem zoo bits toesprak,
wüde plagen, schudde hij al iiaar klee-
deren uiit en maakte verscheid ené doozen
met toiletartikelen open.
Er waren prachtige kleederen in do
mand, fijne zijden blouses, kovstbaar kaniU
werk, doch dat als verwerkt en gedragen,
niet onder de tolrechten viel.
Niets belastbaars had de ambtenaar ge
vonden, maar toen de dame morrend haar
mand weer had ingepakt, verzocht hij
haar r aar de visitaitiefcamer ie gaan,waar
een vrouwelijke beambte aan do deur
stond.
Is dat gezeur nu nog wiet uit! riep,
zij. U Is .toch meer dan echanide.
Maar zij moest gehoorzamen,
(Wordt vervoegd.).
