3 BUITENLAND. De Oorlog. ZATERDAG JULI. 1915. öeJAAKÜANO BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Ifiterc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaaL Afzonderlijke nummers 2*/a cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent Dit nummer bestaat uit drie bladen en het geïllustreerd Zondagsblad. EEN LUSTRUM. Maandag viert de afdeeling loeiden van den Bond van R. K. Middenstandsver- eeniglngen, de Hanze in het Bisbom Haarlem, haar eerste lustrum. Er is reden dezen herdenkingsdag in in dankbaarheid te vieren. Met voldoe ning toch mag worden teruggezien op de algeloopen jaren. Als wij zoo overschou- wen, wat er in dit eerste lustrum tot stand is gekomen, dan trekken niet aller eerst verschillende feiten onze aandacht, doch wij worden dan bijzonder getroffen door de verandering, de radicale verandering, welke er valt waar te nemen eensdeels in het zelfstandigheids- an derdeels in het samenhoorigheidsbesef der Middenstanders. Wat bedoelen wij hier mede? Er valt een radicale verandering waar te nemen in het zelfstandigheidsbesef der Middenstanders. Och, wat waren er voor ettelijke jaren vele, zeer vele Midden standers, die bang en bedeesd in een hoekje ki'open, buigend en bukkend voor een ieder, die maar den vinger naar hen uitstak, die schenen te meenen, dat zij bestonden louter en alleen bij de gratie van degenen, die zoo barmhartig waren hun de clandizie te gunnen. Zij hadden geen zelfstandigheidsbesef. En dat is door het vereenigingsleven zoo geheel en al veranderd. Een dergelijke verandering valt niet te bewijzen als 2 x 2 4, maar voor wie zijn oogen laat gaan en vooral voor wie zijn ooren openzet om te be- -luilèto V/£A't O-I" Of> do gesproken wordt, behoeft dit geen betoog. Er valt ook een radicale verandering waar te nemen in het samenhoorigheids besef. Zeker er staan nog wel in fi guurlijken zin hier en daar horretjes achter de groote ramen der flinke mid denstandshuizen, waarachter men zit te gluren, of het den buurman niet al te goed gaat in de zaken, of de kinderen geen mooier schoentjes dragen en de vrouw niet met een duurderen hoed pronkt. Dat is zoo. Maar toch die klein geestige afgunst heeft bij velen plaats gemaakt voor een gevoel van ware colle gialiteit. Er is meer vriendschap, meer samenhoorigheid. Wij herinneren het ons nog zoo goed, dat we als kind eenigszins verwonderd opkeken, als wij twee vakge- nooten vriendschappelijk met elkaar za gen converseeren. ,,Dat zijn toch con currenten", dachten we. En een dergelijke opvatting van „concurrentie" is in mid denstand skringen zoo veelvuldig gehul digd Daarin is, dank zij het vereenigings leven, zoo veel, zoo wonderbaar veel ver betering in gekomen. Ziehier in enkele woorden geschetst de ommekeer, die in hfet leven der midden standers is gebracht, waarvan de oor zaak is te vinden in het vereenigingsle ven, welke te danken is aan ,,De Hanze". Schetsten wij dien ommekeer als een alge meen verschijnsel, hij kan even goed worden beschouwd als een verschijnsel van plaatselijken aard. En dan begrijpen wij. dat er reden is om het eerste lustrum der afdeeling Leiden van ,,De Hanze" dankbaar en feestelijk te gedenken. Hier past ook een woord van hulde aan degenen, die hun schouders onder het, vooral in den aanvang, zoo moeilijke werk der Middenstandsorganisatie heb ben gezet, aan de bestuurderen dier eerste vijf jaren. Hooge boomen vatten veel wind. En, evenmin als dit natuurlijk ver schijnsel kan worden opgeheven, even min zal men ook, zoolang de menschen menschen blijven, kunnen voorkomen, dat zij die aan de spits van een beweging staan, die boven de anderen uitsteken, in sterke mate de stormvlagen der critiek hebben te verduren. Maar dat alles is nu van weerszijde vergeten! Becritiseerden en critici hebben, naar wij moeten veronder stellen, beiden gearbeid met de beste be doelingen. En nu wordt er feestgevierd om dankbaar op de verkregen resultaten van den vijfjarigen arbeid terug te zien! De Leidsche afdeeling van de Hanze onze gelukwensch voor de toekomst! Er bestaat voor haar reden, die vol moed te gemoet te zien! V Gemeenteraadsverkiezin gen. 't Zal wellicht onzen lezers verwonde ren, als zij vandaag in ons blad een ad vertentie zien, waarin door de rechtsche kiesvereenigingen alleen de rechtsche can- didaten worden aanbevolen. Zoo op het eerste gezicht, schijnen de kiesvereenigingen een ander standpunt in te nemen, dan wij gisteren hebben verde digd. Dit is echter in werkelijkheid niet het geval. De rechtsche kiesvereenigingen beve len, evenals de vrijzinnige, alleen de can- didaten van eigen partij met name aan, doch beide hebben de bedoeling ook de candidaten der andere partij te steunen. Dit is ook volstrekt noodig om een herstemming te voorkomen. En, afgezien van ander© beweegredenen, zal een ieder toch reeds alleen met het oog op de tijdsomstandigheden lieel graag van een herstemming bevrijd blijven. 't Is niet onmogelijk, dat de een of an dere rechtsche kiezer denkt: „Liever een sociaal-democraat, dan een liberaal. Ik stem rood." Laat hij dan echter bedenken, dat hij bij deze verkiezing, om het tijde lijk accoord, dat is gesloten, den vrijzin nige tegenover den sociaal-democraat de voorkeur dient te schenken. De Duitschers veroveren terrein bij Four de Paris en maken 1710 krijgs gevangenen. De Russen worden in Galicië en Polen volgens het Oostenrijksche communiqué steeds verderteruggeworpen. Op het Zuidelijk oorlogsterrein slaan de Oostenrijkers de Italiaansche aan vallen af. De Duitsche duikbooten maken nieuwe slachtoffers. Het En gelsche Hoogerhuis heeft de munitiewet in alle lezingen aangenomen. Ten einde het binnenhalen van den oogst te waarborgen, is de vastgestelde termijn de Oostenrijksche landstormpiichtigen verschoven. Van het Westelijk oorlogs terrein. Op dit oorlogsterrein is schijnbaar weer eens hevig gevochten. Wurtembergsche en Rijklandsche troepen hebben ten N. W. van Four de Paris vijandelijke loopgraven en steunpunten over een breedte van 3 K.M. en een diepte van 200 tot 300 M. stor menderhand genomen.* De buit bedraagt 25 officieren en 1710 man gevangen geno men, 18 machinegeweren, 40 mijnwerpers en een revolverkanon vermeesterd. De verliezen der Franschen zijn volgens het Duitsche communiqué aanzienlijk. Hetzelfde communiqué meldt nog, dat de Duitsche troepen in de Vogezen op den -Hilsenfirst twee verdedigingswerken heb ben genomen. Pogingen van den vijand om ze te hernemen zijn mislukt. 3 officie ren en 149 man zijn daarbij gevangen ge nomen. Het Fransche communiqué daarentegen meldt: „In de Vogezen hebben de Duit schers na een bombardement twee aan vallen op het Fransche front gedaan, bij den Langenfeldskopf en den Hilsenfirst, die beide volkomen zijn afgeslagen." Wie liegt hier? Van het Oostelijk oorlogs terrein. In het Oosten duurt de terugtocht der Russen wort. De légers van vom Lansitn- gen hebben, nadat zij de hoogten ten Z.O. van Kuroetowice (ten Noorden van Ha'iez) hadden bezet, de Rufisien op het gdheele front in den streek van Marjam- pol tot benoorden Fimtjow toit den terug tocht gedwongen. De legers van vom M-ackemeen hebben de Russische troepen onder voortdurende gevechten ten Western van Zaïmose tegen de Laibunfca en de Por (zijrivieren vam de Wurpz) teruggedron gen. Afideedingen van deze legers zijn reeds deze rivieren overgetrokken. Het Qostenr ijksche bericht meldt, dat de verbonden troepen de Russen uit hun zeer sterke stelling aan de Gnüla Lipa, stroomafwaarts van Pirlejow, wierpen. Overal trekken de Russen voor de ver bonden troepen terug, en dat die terug tocht niet in zoo goede orde en kalante plaats had, als in sommige berichten wordt aangenomen, kan blijken uit de meeled eeltimg over de gevangen genomen officieren en manschappen en over de buit gemaakte artillerie. Blijkens de laat ste Duitsche en Oostenrijksche berichten werd de buit in de jongste gevechten ver meerderd met 7705 man, w. o. 11 officieren en 18 machinegeweren. Zelfs de „Tinnes" geeft toe» dat de opmarsch der Duitsch- Oostemrijksdhe troepen zeer sneil voort gaat, en dart de Russen door dien voor uitgang ook gedwongen werden het ge bied aan dein Weiohsel in Polen te ontrui men. De St. Petersburgsche correspondent van de „Daidy Telegraph" ziet de teÊ&yjpöt niet zoo donker in. Hl] seint n.l. aan zijm blad: Het is niu duidelijk geworden dat de Russen met voorbedachten rade de Fa- biaamsche taktiek toepassen. Bij iederen stap, d/ien zij terugtrekken, wordt de toe stand gunstiger voor hen. De vijand wordt afgemat door voortdurende achterhoede- ge vechten, zijn verbiinidiingölijnen worden langer en hij veihruikt niet alleen zijn reserves, maar verzwakt ook zijn strijd krachten op andere doelen van het front bij zijn pogingen om op het Galrlcische oorlogsterrein tot een snelle beslis sing te komen. De inval in het gouvernement Cholm heeft de Duitschers" gedwongen zich los te maikem van hun spoorwegen, die tot dus verre een zoo belangrijke rol dn hun krijgs plan hebben gespeeld. Zij zijn daar aan gewezen op de Poolsche wegens die wei nig geschikt zijn voor het vervoer met zware motorwagens. Het is nog niet duidelijk of de Duit- schors naar Brest Liitovsk en de moeras sen van de Prijet witten oprukken., om daarna he.t Russische front dn tweeën te snijden, of dat zij al teen hun offen-sief aan de .boven-Bug en de Gntla zulQem dek ken. Zij zuiiein intusschen nog meer dan 100 mijl, moeiten afleggen voor zij Brest Litovsk bereiken en het ia ntet waarschijn lijk dat zij daartoe in staat zullen', zonder zeer zware bdtemmerinigan heit hoofd te hebben geboden. Van het Zuidelijk oorlogs terrein. De Italiaansche actie aan de Oosten rijksche grens heeft nog steeds niet veel te beteekenen. De „Corriere delta Sera" poogt dien stilstand in de operaties te ver klaren, met een verwijding naar het slech te weer. En spottend werd van Duitsche zijde reeds gezegd: Bij de Italianen hapert U altijd aan 't weer. Dan is het te waran, An d-^n weer (te koud dan te droog en doen zij niet. Wat zal dat worden, 'alis dê oorlog wordt gerekt, en de winitercampag- ne weer moet wordetn ingegaan. Het js nu weer de regen, dte de Italiaan sche operaitaes belet De soldaten kunnen zich beter beveiligen tegen koge'ts en gra naten, dan tegen den regen. In sommige streken zou de regen de operaties kunnen begunstigen, aan de Isonzo daarentegen worden ze volkomen belemmerd door de regens, die daar ware meren vormen, de straatwegen overstroomen, de loopgraven doen voMoopen en de beweging van men schen en dii-eren beilemmeren. En daarom kan thans van een krachtige aanvat in dat gebied geen sprake zijn. En daar de strijd op andere punten in samenhang met diien iaan de Isonzo wordt gevoerd, kan ook op die andere punten geen aan val p'aats hlebben. De aanvallen, die de Italianen nog doen worden met groote verliezen voor hen afgeslagen. Slechts ar tillerievuur wordit dan ode (i.n de veir- schlifiilende grensgebieden vernomen, en partieele ondernemingen, «onder beteeke- tniis of succes. De actie tegen de Darda nelles Uit het Turksche hoofdkwartier wcxrdt d.d. 2 Juflli gemefd: Aan het Dandanellenfront hadden op 29 Juni aan het moorde'.ijk front bij Ani Boernoe Slechts aitlleriogevechten pliaats; aan hot zuidelijk fremt bij Sedul Bahr duurde de strijd dan geheel en dag. De vijand wilde onzen redhten\<leugefl omsin gelen en ging, onder dekking van een onophoudelijk artüMeirtewuur, tot den aanval over. Deze poging werd echter door onze tegenaanvallen verljdeLcL In den nacht vam dan 30etem Juni Sloe gen wij ©en aanval van den vijand op het noordelijk front bij Ari Boernoe, te gen onze verschansingen in het cenltruir>, bloedig af. Onze rechtervleugdl gimg ver volgens tot den aanval over en ontnam den vijand twee echter elkaar gelegen rijen loopgraven. Dien zalfden nacht on dernamen cxnize troepen bij Sedul Bahr een tegenaanval tegen den IrimkerVleugel van dan vijand. De strijd duurde den geheelen macht door. Onze troepen namen verschil lende stukken van vijandelijke '/oopgraven en zetten daarna den aanval voort, die het karakter van gevechten van man te gen mam aannam. Eerst bij zoneopgang eindigde het gevechit. De strijd op oneen rechter- en linker vleugel van het zuidelijk front bij Sedul Bahr op 30 Juni, hield van 7 uur 'e och tends tot 12 uur 's middags aan. Deze slag, die op elk der beide vleugels door aanvallen onzerzijds werd ingeleid, ver liep zeer gunstig voor ons. Onze AniatoLv- sche kusltbatiterijen namen met succes aan de gevechtop. op- het zuidelijk front deel; zij beschoten met aichtbaar resufltaat het kamp en de artB/jleirie-stedJiingen van den vijand. Een onzer vliegmachines vAoog over Se dul Bahr en liet bommen op de stad val len. Van d© cverige f ion ten valit niets nieuws te vernielden. Op Zee. De duikboot- en mijnoorlog. De „Daily Mail" verneemt uit New-York dat, geheel afgescheiieu van mogelijke gevolgen ten aanzien der v ïhuudingcn lussthen de Vereenigde Si&'.cn en Duitsclr- land, liet doen zinken van de „Aiincniiin daar beschouwd wordt els een begin ven een reeaa wel overlegde aanvallen op schepen die oorlogsmunitie vervoeren van Amerika naar de Verbondenen. Sensationeele verhalen doen de ronde, dat de Duitschers een geheime basis door duikbooten hebben ingericht op een eiland bij de kust aan de Maine, van waar zij in staat zijn alle schepen te torpedeeren die Amerika verlaten. Bericht wordt dat een aantal schijnbaar onschuldige berichten die echter belang rijke mededeelingen bevatten, voor de actie van onderzeeërs en verzonden werden uit Sayville, thans in het bezit zijn van de regeering De bladen zeggen, dat de regee ring voornemens is zich meester te maken van het station dat werkt voor rekenm. der Duitsche eigenaars. Lloyds verneemt uit Lizard, dat de Brit- sche stoomschepen „Caucasian" en „In- gleinoor" Donderdag door een Duitschen onderzeeër getorpedeerd zijn. De bemanning is te Falmouth aan land gebracht. (De „Caucasian" was een stoomschip van 4656 ton bruto, dat in. 1899 werd "ge bouwd en toebehoorde aan de Petrol. S. S. Co. Ld. (Lane Macundrew) te Lon den. De „Inglemoor", een stoomschip van 4331 ton bruto, in 1912 gebouwd, behoorde aan de Moor Line Ld. (W. Runciman Co.) te Dool. R e d.) Het stoomschip „Welbury", groot 40U0 ton, goladen met suiker, van Cuba naar Queenstown, werd aan de lersche lorpedeerd. De bemanning werd gered. (Het s.s. „Welbury", groot 3591 br. tons, gebouwd in 1907, behoorde aan de Mury Shipping Co., Ltd., te West-Ilartle- pool. Red.) Lloyds meldt uit Crowhead: De Brit- sch© schoener ,,L. C. Power", van Parrs- boro naar Newport, werd getorpedeerd. Een boot waarin 9 man van de bemanning zich bevonden werd opgepikt door een trawler en te Crookhaven aangebracht. Uit Crookhaven wordt gemeld, dat de kapitein van den schoener „Power" ver klaart, dat hij de duikboot zag op tien mijlen afstand. Er werd gesignaleerd, dat men het schip moest verlaten. De beman ning ging daarop in de booten. Toen werd het schip in brand geschoten. De kapitein zag, dat de duikboot vervolgens zich wend de naar een vaartuig, dat geen vlag voer- fde en ongieveer 1500 ton groot was en duarop twee granaten afvuurde. De ge zagvoerder van een treiler verklaart, dat de duikboot na het in den grond boren van dit tweede vaartuig twee nagemaakte sclioorsteeirien van zeildoek opzette en twee masten, zoodat de indruk werd ge maakt dat zij een diep geladen stoomboot was. Ook werden een nagemaakte boeg en achtersteven aangebracht. De duikboot verdween in noord-westelijke richting. De „Korr. Norden" verneemt te be- voegder plaatse, dat de gezamenlijke ton- nenmaut van de in de afgeloopen week in den grond geboorde schepen 35,000 be draagt. Bij het in den grond boren van de Engelsche paketboot „Armenian" zijn 29 opvarenden omgekomen, w. o. 16 Amerika nen. Amerikaansche passagiers waren niet aan boord. Engelsche torpedojager beschadigd. De Engelsche Admiraliteit deelt mede, dat de torpedojager „Lightning" Donder dagavond op de Oostkust door een mijn of door een torpedo beschadigd is. Het schip ligt nu in de haven. Van de bemanning worden veertien personen vermist. (De „Lightning" is een verouderd schip van 320 ton. Zij werd gebouwd in 1893.) De beschieting van Windau. Het „Berl. Tagebl." verneemt uit Stock holm: Bij het heftig bombardement uit zee op Windau door de Duitsche vloot op 28 Juni zijn vele in de haven oj-ftcdegde stoomschepen in den grond geboord. On der deze is ook het Zweedsche stoomschip „Vesta", dat sedert het begin van den oorlog wederrechtelijk door de Russen in de haven van Windau werd vastgehouden; dit schip behoort aan de Zweedsche Svea- maatschappij. Een Oostenrijksche duikboot met bommen beworpen. Een communiqué van de Italiaansche admiraliteit meldt, dat de Fransche vlie ger Rouillet twee bommen wierp op de Oostenrijksche duikboot ,.U 11" in de Adriatische Zee. Naar het scheen met succes. In de lucht. Vlieg-ongeluk. De „Times" meldt, dat luitenant Wat son, toen hij in een tweedekker op groote hoogte over Crossin Hand ten Oosten van Sussex vloog, door een defect aan zijn vliegtuig is gevallen. Watson had een doodelijke wonde. Het vliegtuig was ge heel vernield- In België. Aan de Belgische grens. Alle koeriers, die voor enkele dagen nog de Engelsche bladen naar Brussel smok kelen, zijn thans door de Duitschers ge vangen genomen. In Belgisch Clinge werd bekend gemaakt, dat de electrische stroom daar door de draden der grens- versperring zou worden geleid. Ieder, die de versperring aan de Belgische zijde tot op een afstand van minder dan 5 me ter nadert, wordt met boete gestraft. De militaire overheid is in het bezit gekomen van een lijst van porsanen uit Belgisch Clinge, welke indertijd vluchtelingen over de grens brachten. Dit kwam den betrok ken personen ter oore en dezer dagen vluchtten er vijf met vrouw en kinderen de grens over, Men verwacht hier mot ongerustheid de aanstaande oproeping van dienstplichtigen, want meer dan vier vijfde zijn gevlucht. Voor de armen van Ledeberg. De gemeenteraad van Gent stond oen buitengewoon crediet van 500,000 frs. toe aan de gemeente Ledeberg, voor het onderhoud der behoeftigen, tegen een in terest van 3 pCt. Geen nationale kleuren meer. Een 'lezer, pas uüt Brussel teruggckeeoxl deelt ons mede dat nu te Brussel de be kendmaking ós aangeplakt, dat het dra gon. van (la I to-'-gk-1 i-c llinUunaU Dui'lachland voortaan ais vórlKMiem, op straffe van zware boelte of gevangenis straf. De beiaard te Mechelen. De Antworpsche correspondent van de „N. R. Ct." me.ldt: „Naar .iik uit den inomdi vam een „bevoegd" Meche-laar verneem, zijn de ktokken vam den beiaard op Rom- boutstoren, dlie zoo fel bestoogt is gewor den tijdens de beschieting, gebed! onbe schadigd gebleven. Alleen de cahion vam den beiaardter, onzen ©enigen Jef Denijm, werd vernield. Het zal voor veletfi, ook in Noord-Nederlamd, een heuglijke tijding zijm." In Duitschland. Eere doctoraten. Generaal von Mackensen, die onlangs door de filosofische faculteit der Universi teit te Halle met het eere-docturaat werd begiftigd, is thans door de Technische Hoogeschool te Dantzig tot doctor honoris causa benoemd. Paarden voor den landbouw. In den Pruisischen Landdag is de wenschelijkheid besproken van het ver strekken van buitgemaakte puarden aan de landbouwers, in grouteri omvang noo- dig voor den veldarbeid. Als gevolg van deze besprekingen zijn door de regocring reeds maatregelen getroffen, om op alle mogelijke wijze de landbouwers van werk paarden te kunnen voorzien. Het legerbe stuur zal nu alle overtollige, buitgemaak te paarden, alsook de onbruikbare uit het leger aan do generaal-opperbevelhebbers afstaan. Bij elk generaal-commando wordt een paarden lazaret ingericht, waar al die paarden zullen worden verpleegd. De na verpleging weder voor den krijgs dienst geschikte paarden zullen naar het leger worden gezonden, terwijl de overige ter beschikking van den Minister van Landbouw zullen gesteld worden, die ze dan door middel van de Landbouwkaniers over de landbouwbedrijven laat verdetf len. In Oostenrijk-Hongarije. Opkomst van landstormpiichtigen uitgesteld. De op 15 Juld vastgestelde tijd van op komst der bij d© onlangs gehouden keu ring geschikt bevonden Oostenrijksche Dand-stormpliichtigem, dde geboren zijn io de jaren 1878 tot 1886, is tot 16 Augustus uütgesteld. Die maatregel Is zckeT geno men, om het binnenhalen van den oogst mogelijk te maken. De correspondentie van het Vaticaan. Tegenover de bewering van I LaiLijaanrv- sche zijde, dat "Het Oostemrijikvsche postbe- stuur het overnemen van zondimgen van de autoriteiten van het Vaticaon wedgorda verklaart, de „Pol'iit. Korr.", dat van do zijde van het Ooistemrijksche j>ostbe«tuiir de oorrespondemitLe van het Vatic aan in (jeeverted wijze wordt bemoe.ilijkt. Als es

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1