30 buitenland. De Oorlog. 6e JAARGANG Si&id&oha Goi BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. - Postbus 6. BIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzeker™ en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaaL Afzonderlijke nummers 2'/e cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent WOENSDAG JUNI. 1915. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. BIJ contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 oent Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen Handels-Advertentlën) van 1-5 regels 25 cent. Iedere regol meer 5 cent Dit nummer bestaat uit twee bladen. V Gemeenteraadsverkiezin gen Zocials blijkt uit de lijst der ingediende caindidatem, hribben de S.D.A.P. en. S.D.P. ein „©Gin groep kiezers" het nood zakelijk gemaakt, dat wij ep 6 Juli ter stembus igaan. Zij hebben het niet ran zich kunnen verkrijgen de gemeente de kosten van een stemming te besparen. Een in dezen tijd ongeoorloofde luxe zal men zeggen. Ja., maar laten we niet te veel klem leggen op dat ,,luxe". We moe iten niet gaan denken, dat de kansen v.r/i alle eiaiudidaten der inliet met de Gods vrede instemmende partijen als nul zijn ■te beschouwen. Wij zouden dan wel eens, dank zij onze laksheid, voor onverwachte resultaten kunnen komen te staan. Als Aan de door ons gestelde of niet-bestreden eandiidaten gedacht wordt ,,ze komen er toch wel", terwijl voor de anderen door hunne geestverwanten alle henis aan dek worden, gebracht, zou het stemmencijfer van de laatsien dat van de eersten al heel gauw ■overtreffen. Hierbij dient, vooral wat de oandidaten der S.D.A.P. betreJt, ook nog in het oog te worden gehouden, dat deze juist nu waarschijnlijk verschei dene stemmen van ontevreden kiezers op zich zullen vereenigen. Dat as altijd zoo. We wagen het niet het percentage der S.D.A.P.'ers te schatten, die alleen tot de partij zijn toegetreden krachtens het be gins©; van een beginsellooze ontevre denheid. En het aantal van dezulken wordt bij een verkiezing nog grooter. Dat as, zooals wij zeiden, altijd zoo, doch juist nu bestaat er nog meeir aan leiding dit te vreeaen dan in. ge wone tijden. Wie ,i>s er eigenlijk tevreden over den huldigen toe stand? Niemand. A.P. in 1 ÏS heeft ge- >veir boord ■beeft moeten gooien, blijft zij toch de goe gemeente voorspreken diCt bij haar de ge nezing van ai.!© kwalen, waaraan, heer'. de .wereld op het oogenhlik lijdt, is te vin den. Vandaar zal zij waarschijnlijk ook bij de a.®, gemeenteraadsverkiezing meer nog dan anders ontevreden k/lezers tot zich lokken. Wij moeten dus op onze hoede zijn. Geen laksheid, geen denken „we komen er toch wel." We moefeai voor onze candidaten a'len als één man opkomen. alt? waarneembare frat, dezen oorlojrstijd «en groot f;af' De Russen blijven volgens het Uos- tenrijksche communiqué in Galicïë steeds terugtrekken en lijden op sommige plaat sen ernstige verliezen. De Duitschers en Oostenrijkers drongen op Russisch gebied door. Botha heeft Otjivarongo, Okan- yando en Waterberg hezet, ongeveer 100 mijlen van Grootfontein. Servië zal geen afzonderlijken vrede sluiten. De bedrijvers van den aanslag op de wapenfabrieken in Canada zijn gearres teerd. De Montenegrijnsche troepen hebben Skoetari bezet. Van hel Westelijk en Zuide- lijk oorlogsterrein. In het Westen etn, het Zuidein zijn de ■resultaten, vam den strijd te onbelangrijk om er lang bij stil te staan. Wederkeerige .voordeden vani zeer beperkten omvang, die ©'kaar nog bloedig betwist worden, zijn liet succes van gevechten, die in Moedig heid on gruwelen een oorlog uit den ouden tijd evenaren. Van het Oostelijk oorlogs- ferrein. Op hat Oostelijk oorlogsterrein zijn de cer.tra'en bezig de vruchten van huil jongste succes te plukken. Stroomopwaarts van Ha'icz hebben de centralen d.e overgangen van den Dnje&tr geforceerd. Ten Noorden van dien stroom naderen zij langzaam aan, opgehouden door sterke Russische achterhoeden, de Gnila Lipa, de Noordelijke zijrivier van den Dnjeeitr, waarop de Russen terugtrek ken. Op het front KlodzienkoGliniang mel den de Russen, dat zij den vijandelijken opmarsch hebben tegengehouden. Daar entegen, meer naar het Noorden, zeggen de Russen, zetten de centralen hun op marsch voort in de richting van, Belz en Kamionka. De bezetting van Tomaszow is voor de Russen niiet alleen onvoordeellig, omdat deze plaats een belangrijk kruispunt van wegen is, maar omdat zij die binnen- waartsche bocht van het Russische front tusschen het Zuiderleger en de andere Russische strijdkrachten vengrooten zou de Jietgeen die Russen zou nopen opnieuw aan beide zijden van die bocht terug te trekken. Op den Balkan. Geen afzonderlijke vrede. Naar aanleiding van de geruchten over een afzonderlijken, vrede, die door Servië aan Oostenrijk zooi zijn aangeboden, heeft een medewerker van de „Giomale d'Italie" een onderhoud gehad met Ristltsj, den Servischen gezant te Roime, die verklaar de, dait Servië nooit een afz onderlij kien vrede zal sluiten, dat zijn lot onafschei delijk verbonden is aan dat der geallieer den en dat Servië nooit de geteekende tractaten zal breken. Skoetari bezet. De „Giomale d'Italia" bericht, dat Skoe- tlirie door Montenegrijnsche troepen is bezet. Een luchtaanvaf. Het Wurlembeigsohe ministerie van oorlog deelt mede: Zondag 27 Jund om 10.30 voormiddagis naderde een Fransöhe vliegenier van Konstanrz naar Friedricha- hiaven. Reeds bij zijn nadering werd hl] hevig door de artillerie beschoten. Hij vloog niet dicht over Friodriahshavem, doch zweefde over den mw .oever ten wes ten der stad, waarbij nij drie bommen neerwierp, die geen schade aanrichtten Eén viel in het meer bij WanzeUl, de an dere op het land tusschen Sclmetzerhau- sen-Waggershansen en den oever van het meer. Na het werpen van den Laatóten bom onttrok de vliegenier zich aan het ar tillerievuur en vloog weg in de richting van r.or)fitfl/n7 Dë actie (Te uaraa- nellen. Het Tuiksche hoofdkwartier dealt daito 28 Juni mee: Aan het Dardaneli'en-front werden jn den nacht van 2G op 27 een zwak infantenievuur en bommen gewisseld. Den 27sten 's morgens richtten wij met goeden udtslag een hevig infanterie- en artillerievuur op de stellingen van den vijand en vernielden eenige van zijn schuil plaatsen. Er kwam verwarring in zijn kamp en er stegen rookwolken uit op. Bij Ariburnu duren het infanterievuur en bombardement voort. Van tijd tot tijd verspilt de vijandelijk^ artillerie schoten om onze loopgraven te vernielen. Een vijandelijk vliegenier wierp vruchteloos bommen op Dore Jenischhir, zuidelijk van Kumka'ie. Onze Anatolische batterijen be schoten met succes de vijandelijke artil lerie bij Sedd-ul-Bahr. Aan de andere fronten viel niets van beteekends voor. Italië's aandeel. De „Lokal Anz." meldt uit Lugano: De „Giomale d'Italia" verneemt uit Kaïro en 'de „Tribuna" uit Londen dat Italië aan den' Dardanellen-aanval zal deelnemen. Beide bladen voegen er aan toe dat Italië niet slechts schepen zenden zal. Men spreekt van den Hertog van de Abnissen als opperbevelhebber van het Dardanellen- eskader der geallieerden. De „Stampa" spreekt het bericht van een Italiaansche troepenverzending tegen. De Italianen kun- non hun troepen binnenslands gebruiken. Italië bood echter de geallieerden zijn zui delijke havens als operatie-basis aan. Bo vendien zouden andere Italiaansche sche pen aan de Dardanellen worden gebruikt en nieuwe Engelsche schepen in de Adna- tische Zee. Op Zee. Deensch stoomschip opgebracht. De „Forcnede Dampskibsselskab" ont ving een "telegram, mededelende, dat het aan de maatschappij toebeho erende stoom schip Kiiew" ter visitatie naar Cuxhaven is opgebracht. Het schip was met een kloiine lading stukgoederen op weg van Kopenhagen naar Londeau Het wrak van de „Emden". De regeering van Australië beeft de ber ging aanbesteed van het wrak van de „Emden", den ééns zooveel besproken Duitschen kruiser, die nu op de rotsen ligt van de Kokos-eilanden. De inschrijvers moeten zich verplichten alle kanonnen en affuiten, torpedo's lajiceerbuizen, ontstekings-toestellen, alle boeken en bescheiden vau confidentieelen aard, die geborgen mochten worden, aan de regeering uit te leveren,^Mocht het schip vlot gemaakt en naar een AustraLische ha ven gebracht kunnen worden, dan moet de regeering optie krijgen om het schip tegen een, zoo noodig door scheidsrechter vast te stellen .prijs aan te kropen In hot Britsche Rijk. Duitschers in Canada gearresteerd. De „Times" verneemt uit Toronto, dat twee Duitsch. s zijn gearresteerd te Wind sor in Ontan De autoriteiten zijn over tuigd, dat d*^.- Duitschors de bedrijvers zijn van een aanshig op de- dynamiet- en wapenfabrieken te Hroit. William Lefler, waker bij de Tate Elec tric Works, is, naar Re.u-'er aan eenige bladen seint, in hechtenis genomen. Hij heeft bekend, met twee andere Duitschge- zinden uit Detroit, te hebben gepoogd met dynamiet de wapenfabriek te Windsor en de kleerenfabriek van de Peabody Mij. te vernielen. Ook bestond bij ben het plan, de Canadeesche bruggenfabriek te Walker- ville en andere werkplaatsen waar oor logstuig werd aangemaakt te vernielen. In Oosfenrijk-Hongarije. De jaardag van Serajewo. De jaardag van den moord op aartsher tog Frans Ferdinand en rijn gemalin is in de geheele monarchie do.ir rouw-diensten in de kerken herdacht. De Keizer woonde Maandagmorgen vroeg^^^yU bij In Dé rouwdienst Th Antetetten Werd ria Theres'ia'en Maria Mmuutiav», a. prinses Elisabeth Lichtenstein, door de kinderen, van aartshertog Frans Ferdi nand, ffoor deai Duitschen, gezant, als vertegenwoordiger van den Duitschen Kei zer, door vertegenwoordigers van het de partement van Oorlog en door deputaties van verschillende regimenten. Aan het benedeneinde der grafmonu menten weiden kransen neergelegd, waar onder er een was van Keizer Frans Jozef en een van Keizer Wilhelm. In Ball bij Innsbrück, waar aartsher tog Franz Ferdinand zoo gaarne vertoef de, werd de rouwdienst bijgewoond door aartshertog Karl Franz Jozef en aarts hertogin Zita, die met groote hartelijk heid daar waren ontvangen. Vooral de rit door Innsbrück was een ware triomftocht. De automobiel van het aartshertogelijke paar werd letterlijk onder de bloemen be dolven. In Rusland. De RussÊsche minister van oorlog. De Keizer heeft het ontslag van den minister van oorlog, generaal-adjudant Souschomlinof aangenomen en benoemd den generaal der infanterie Polivanot tot beheerder van het departement van oorlog. In Afrika. Botha's veroveringen. De colonnes van Botha hebben, naar Reuter uit Pretoria seint, Otjivarongo, Ikanyando en Waterberg bezet, ongeveer 1000 mijlen van Grooliontein, het uiteinde van den spoorweg. De colonnes trekken verder. Veroordeelde rebellen. Het Hol te Bloemfontein heeft generaal Wessel Wessels, oud-lid van den Verdedl- ginnsraad der Unie, wegens deelneming aan de rebellie tot 5 jaren gevangenis- straf veroordeeld en 1000 p.9t. boete. Con- roy en Serfontein, deze laatste lid van den Volksraad, kregen vier jaren gevangenis- straf. De duikboot* en mijnoorlog. Lloyds bericht uüt Molfordhavon: De En- gelscfho harte „Dumfiüeshore" is getorpe deerd op 25 mijl tan zuidwesten van Small's (rif tem westen vam Wales). De bemanmting is te Millfordlhaven gelooid Hat s.s. „Lucenia" is floor een Duit- sche duikboot bij B ally cotton in Ierland dn den grond geboorde De bemanning is gered. Het groote Engelsche stoomschip „Indrami" is ter hoogte van Tusfkar Rock in de Iersohe Zee getorpedeerd. De beman ning is gered. (De „Indrami" wa9 een stoomschip van f1640 tem bruto, dat in 1888 werd gebouwd en itoebehoorende aan de reederij Donald son Bros Ld. te Glasgow.) Het interview van den Paus De „Corriere d'Italia1' publiceert een interview van den kardinaal-staatssecre taris, Gasparri, over het interview van La- tap ie ,den redacteur van de Parijsche „Li- berte" bij den Paus. Kardinaal Gasparri merkt op, dat La- tapie verscheidene en zeer ernstige klaringen totaal uitgevonden had. Vervolgens eenige punten van het on derhoud met Latapie in liet bijzonder be sprekende, zeide de kardinaal: Volgens Latapie zou de Paus de joden in Galicië en de Oostenl ijkscho priesters te Gremona vergeleken hebben met de gefusilleerde Belgische en Fransciie priesters en zou Hij ook aan hen allen gedacht hebben bij zijn consitoriale toespraak van 22 Januari. Dit is echter een dwaasheid, welke de Paus niet gezegd heeft en ook niet kon zeggen. Wat de Joden in Galicië betreft, de H. Stoel heeft nooit iets over hen gezegd, wijl hij Rusland niet op de beschuldiging van Oostenrijk alleen kan veroordeelen. Wat de Oostenrijksche priesters betreft, eenige weken geloden meldde men den Paus dat 't Italiaunsche le-ger eenige priesters van het bezette gebied als gijzelaars mee genomen had, of liever als burgerlijke ge vangenen vast hield. Tegelijkertijd vernam de Paus echter tot zijn groote vreugde, dat deze priesters met alle égards behan deld werden en dat de bisschop van Cre mona goed voor hen zorgt. Hoe kon de Paus dus de Belgische en Fransche priesters en gijzelaars, de Jood- sche families uit Galicië en de Oostenrijk sche priesters van Cremona op één lijn stel len? Hoe kon Hij zeggen, dat Hij aan allen gedacht heeft in een toespraak, welke Hij maanden geleden gehouden heeft? Latapie heeft verder nog gezegd, dat de Paus zou beweerd hebben een brief van den gouverneur-generaal van België, von Bis sing. ontvangen te hebben. Welnu, noch de Paus, noch de Staats secretaris van Z. H. heeft ooit, hetzij rechtstroeiks, hetzij onrechtstreeks eenige mededeeling van den gouverneur-generaal van België ontvangen. De brief waarop Paus noch gezinspeeld heeft, noch kon spelen, is een hersengewrocht van Lata pie. Het antwoord, dat den Paus in zake de schending van België's neutraliteit wordt toegedicht: „Dat is onder het pontificaat van Pius X gebeurd" zou onvoldoende ge weest zijn en is op zijn minst genomen een gebrek aan eerbied jegens de vereerde na gedachtenis van Pius X. Maar de Paus heeft dit antwoord in het geheel niet gege ven. Ik zou het juiste antwoord kunnen geven maar mijn doel is op dit oogenblik alleen om de beweringen van Latapie recht te zetten, niet ze te vervolle digen. Ernstiger nog is de v r.g in zake de betrekkingen tusschen den H Stoel en dat Ittt'.v. -Awoo,.|nn> bleef en wel door gescHïkuc den kant van Oostenrijk, welke elk motiei tot een minder goede verstandhouding tusschen deze twee naties zouden uitslui ten. Dit verlangen was zeer natuurlijk, daar de Paus. die voor het herstel van den vrede werkt, niet kon wenschon, «lat de wereldbrand zich nog verder zou uitbrei den Ook wilde Hij het dierbare Italië, waarin Hij leeft, het lijden en de verschrik kingen van den oorlog besparen, en ten slotte was Hij bezorgd over de delicate positie, waarin de H. Stoel zou kunnen ko men, als Italië Ln het Europeesch conflict ingreep. A De kardinaal erkende vervolgens, dat de Italiaansche regeering goeden wil getoond had, om verschillende moeilijkheden, weLke de H. Stoel door den huidigen toestand en den oorlog als onvermijdelijk voorzag, zoo veel mogelijk uit den weg te ruimen. Zoo is de geheele correspondentie met den Paus, het staatssecretariaat en verschillende Pau selijke departementen van de censuur vrij gesteld. De li. Stoel maakt dan ook geen moeilijkheden over eenige brieven, welke buiten de schuld der regeering geopend aangekomen zijn. Hieruit moet men echter niet afleiden, dat de positie van den H. Stoel normaal is, an dut de Paus huur als definitief aanvaar den wil. Met liet ook op Zijn neutraliteit wil de Paus de Italiaansche regeering niet moeilijkheden brengen. Betreffend© de „Lusitania" betreurde de H. Vader liet tot zinken .brengen vuil dit stoomschip. Indien Hij zich niet meci rechtstreeks kon uitdrukken, was dit, wijl Hij tegenover verschillende feitenkwesties stond, welke Hij tengevolge van «le elkaar tegensprekende beweringen, niet kon op- Wat betreft de vraag, welke door Latapie ion den Paus toegeschreven wordt: .Meent gij, dat een blokkade, welke twee rijken insluit en millioenen onschuldige w ezens tot den hongerdood veroordeelt, uit menschlievende gevoelens voortspruit? zeide de staatssecretaris: Welke ook de woorden v.an den Paus geweest zijn, zeker is liet, dat Hij slechts de ineening van Zijn ondervrager wilde kennen, en geenszins een rechtvaardige blokkade veroordeelen. Kardinaal Gasparri besloot met de ver klaring, dat Latapie in geen onkel punt de gedachten van den Paus juist weerge geven en ze in vele punten totaal misvormd heeft. Latapie had beter gedaan, indien hij zijn formeele belofte, om niets te publi- coeren, zonder voorafgaande goedkeuring, gehouden had. In elk geval zal Latapie tegenover derge lijke betreurenswaardige indiscreties de oer hebben, den laatsten journalist geweest te zijn, die gedurende den oorlog door den Paus ontvangen i9. Buitenlandsche berichten. Mexico. Naar Reuter uit Et Pasa (Texas) meld» zijn op grond van instructies uibt Was hington Hu ant a ein Orozco gearresteerd^ beschuldigd van samenzwering om een revolutie ln Mexico te doem ontstaan. Zij werden tegen hoogstel'-ling van cchf groot bedrag im vrijheid gesteld. BINNENLAND. Nederland en de Oorlog, Belangrijke gift van H. M. d e K o n i n g i n. Naar wij vernemen werd door II. M. dt Koningin een belangrijke bijdrage geschon ken aan het Algem. Nederl. Verbond, spe. ciaal bestemd voor den arbeid der boeken- commissie ten behoeve der gemobiliseerd# krijgsmacht. Een nieuwe buitengewone kredietaanvraag. In aansluiting aan het bericht dat spoe dig weder zou moeten worden overgegaan tot het aanvragen van een buitengewoon oorlogskrediet, wordt thans vernomen, dat een daartoe strekkend wetsontwerp naar den Raad van State is gezonden. Het aangevraagde krediet moet 90 mil- lioen bedragen. Kon. Nat. Steuncomité. De 44e lijst van ingekomen bijdragen, vam 1319 Juni 1915, aan het KomimiklijK NaJtionaal Steuncomité 1914 vermeldt aJ# totaal f 2977.92'/,, makende inct het totaal dor vorige lijsten ad f 2,2f»2,783.301^ eou totaal a.n bijdragen en to e 7. egg Lri pen o<> f2,285.783.23. Certificaat van oorsprong. De directeur-generaal der Posterijen c* Telegrafie maakt bekend dat de voor Kn- of kaarsen, i»'- 1!1' i>ohI,pakket- te zijn van een certificaat van, in&iïüi schen oorsprong. De grens gesloten. Van de Zeeuwsch-Vlaamsche grens wordt gemeld, dat de grens voor onbepaalden tijd gesloten zal worden. Alle passen, die Maandag zijn uitgereikt zijn gisteren we der ingetrokken met teruggave van het gestorte geld. Een Noordzee-Conferentie. De „Korr. Norden" meldt: De „Noorschë Storting" zal aan do regecring eerlang het voorstel doen, om een Noordzcc-conferentie te houden, waaraan behalve de Scandina vische staten ook Nederland zou moeten deelnemen. Deze conferentie wordt <*n voortzetting van de Driekoningon-runferen- tie te Malmö, om tot rechtvaardiger toe standen te komen in zake de scheepvaart in de Noordzee voor do neutrale stuten. De aanleiding tot dit voorstel hebben de En gelsche repressai 11 e-m aatrege l e 11 jegens Zweden gegeven. Tusschen «Ie Zweedsche en Noorsche ministers van buitenlandsche zaken is reeds een overeenstemming tot stand gekomen. De Deensche minister yan buitenlandsche zaken heeft principieel in het voorstel toegestemd. Vliegmachine geland. Men seint uit Harderwijk, d.d. 29 dc»er: Hedenmiddag circa half 0 is hier oon vliegmachine, bemand met de 1 woede !ialr tf-nants Hofstede en Duinker, gedaald. Bij do landing kreeg de machine een klein defect aan den linker-onderas, ver oorzaakt door het rijden over eon ijz«r- draad Ln de wei, waarop het vliegtuig neerstreek. Eenige uren later kon de machine ver trekken, nadat een auto uit Soesterberg reservedeelen had aangebracht. Extra verlof bij do S.S. Ingevolge beslissing van den heer direc te ur-generaal wordt, aoooang do buitenge wone omstandigheden duren, bij wijze van proef, «le regering omtrent extra-verlof in zooverre uitgebreid, dat, wanneer «te dienist liet toelaat, verlof zonder beookH- glng voor niet langer dan 30 dagen p<* jaar en voor perioden van minstens c*ov hallven dag, kan verleend woixb-n, zonder dat bij d© aanvragen daartoe door dan be trokkene do reden behoeft te worden Of>* gegeven. OnderwijzersemmobLUsatLe. De districts-schoolopzieners hebben, naar het „Hbld." meldt, van den minister van Binneninndsche Zaken het volgend schrij ven ontvangen: „Ik-heb de eer u hiernevens ter kennis neming te doen toekomen een afschrift van een door mij ontvangen schrijven van «len minister van, Ooiröiog. In verband daarin cd©

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1915 | | pagina 1