28
BUITENLAND.
De Oorlog.
6e JAARüANG
No. 1737
^IcbolxeGoii^cmt
BUREAU: STEENSCHUUR 15, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt, bij vooruitbetaling, met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 10 cent per week f 1.25 per kwartaal; bij onze
agenten II cent per week, f 1.45 per kwartaal. Franco per post f 1.65 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2Va cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
MAANDAG
JUNI.
1915.
Vanwege den feestdag van
de H. H. Petrus en Paulus zal
„De Leidsche Courant" mor
gen niet verschijnen.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
V Ma elf maanden.
Elf maanden bloedvergieten op een
midere plaats i/n dit numrher herinneren
•wij aan het begin van dezen vreeselijkei»
krijg.
En het alerdroevigst .is, dat het in de
oorlogvoerende landen bijnia a\s een
schande wórdt geacht over den vrede te
spieken. Hier en daar toont men den
moed om op het sluiten van een spoedigen
vrede aan ite dringen. Doch de '/odelijke
moed wordt in deze tijden van het brute
oorlogsgeweld beschouwd als een onge
oorloofde luxe en de opklinkende vredes-
tonen worden heel gauw gesmoord.
Zoo schroef ,b.v. ,i.n DuitschLand de
„Vorwarts": „Indien de oorlog niet ein
deloos zal voortduren, dan moet een
der loorlcgvoerenden beginnen, met de an
deren de hand des vredes te reiken. En
wie is daartoe meer aangewezen dam
Duitschland, dait, hoewel door een groote
overmacht aangcva'.Cen, zich tot heden toe
tegenover al zijn vijanden zegevierend
•heeft gehandhaafd, lxet uithongaringsp lian
'tot schande heeflt gemaakt en getoond
■heeft tot hier toe onoverwinnelijk te zijn.
Duitschland doe den eersten stap tot den
vrede."
Het blad is intusschein mede om het
.Verspreiden van minder patriottisch*!
ideeën, dan de zeer gezonde, die wij hier
■aanhalen door de regeerimg verboden.
En in de officieele ..Norddeutsche Alig.
Ztg." wordt tegenover bovenstaande uitla
ting herhaald Jiet bekende recei
Rijkskanselier, HetToum: v A
loeier dlëfeits anders wil, speelt
Én* het antwoord der Geallieerden?
Jean Herbette heeft het gegeven in e?n
I-arijsch blad, de „Echo de Pauls", het
welk hier blijkt te zijn niet slechts een echo
var de geestesstemming te Parijs, doch
ook van die te Londen.
Het geeft n.l., te oordee'em naar hetgeen
nu en dan aangaande de meening der
Geallieerden verluidt, de meeming van de
beide regeeringen weer in woorden, wei
nig verschillend van die uit Berlijn: v o 1-
!h o u d e n!
De kansen op een spoedigen vrede zijn,
memschelijikierwijze gesproken, helaas, zeer
gering.
Do ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1-5 regels f0.75, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 1-5 regels f1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaateruimte.
Aanvragen om Dienstpersoneel van 1-5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cenL
Aanbiedingen van Dienstpersoneel, Huur- en Verhuur, Koop- en Verkoop (geen
Handels-Advertentiën) van 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent.
Dit laatste motief klinkt schoon, maar
als nu de R. K. Kiesvereniging eens wél
ware ingegaan op het voorstel om 4 zetels
voor de Onafhankelijken open to laten,
zouden dezen dan socialisten gecandideerd
hol-ben?
Alleen wanneer deze vraag bevestigend
beantwoord kan worden, verdient het to-
slu't sub. 2 een anderen naam dan vergal
de plagerij.
Doch valt het dan in 't geval n.l. dat de
Onafhankelijken werkelijk van plan wa
ren geweest socialisten te candideeren
wel te verwonderen, dat de R. K. kiesver-
eeniging zoo'n omweg niet verkoos te be
wandelen?
Als er evenredige vertegenwoordiginD
moet betracht worden we weten niet, of
en in hoeverre zulks te Maastricht nog noo-
dig is dan moet 't tocfï de aangewezen
weg geacht worden, dat de betrokken par
tijen zelve dat systeem bij onderling over
leg toepassen! Een tusschenpersoon is
daarbij niet noodig, al is deze nog zoo on
afhankelijk.
We zullen ons hier niet gaan mengen in
de Maastrichtsche aangelegenheden. We
wezen slechts op dit geval ter kenschetsing
der zoogenaamde Onafhankelijken, die in
meer Zuidelijke gemeenten van den toren
blazen.
De Duitsche Rijkskanselier en de Duit-
sche minister van Buitenlandsche Zaken
zijn te Weenen aangekomen. De
Oostenrijksche pers herdenkt den moord
te Serajewo. De Russen strijderunat-
uw-!
t slechts in ningsverschil tusechen von Tirpitz en
von Bothmann Holiweg? De Russische
minister van Oorlog is afgetreden.
V Zou makkelijk zijn.
In „Opwaarts";, het orgaan van den
•Bond van Christen-socialisten, vinden we
een 'adres afgedrukt, door vier-eih-veeTf.i.g
theologen v an verschillende Pro test ant-
sclie gezindten gezonden aan de Tweede
Kamer in verband mat de indiienilnig van
het ontwerp-Landistormwet.
Adressanten zi jn niet alleen em hierin
ging ons blad bereids met hen accoord
'togen den dienstplicht van theologen,
maar vragen „het recht op conscientie-
vrijheid onverkort willende gehandhaafd
zien, tcialilieffinig van den militairen dienst-,
niet voor zdchzelf als predikanten, maar
voor allen, die tegen militairisme en na
tionaal verweer onoverkomelijke gewe
tensbezwaren hebbetn."
Dat zou makkelijk worden!
Men zou den dienstplichtigen leeftijd
bereikt hebben, maar gewetensbezwaar
koesteren wie ka.n zoo iets ooit contro
le eren? tegen de landsverdediging en
clan maar vrij rondloop en., rustig genie
tend van orde en vrijheid, door anderer
dienstp licht beveiligd.
We hebben hoe kan het anders?
allen eerbied voor gewetensbezwaren,
maar zoodra deze toevalligerwijze mooi
te pas komen om iemand een voordeeltje
te bezorgen, dan-gaan we er toch de recht
matigheid eens van onderzoeken.
En dan gelooven we niet, dat er in 't
gegeven geval veel ite zeggen valt tot on
dersteuning der anti-mil.itairistiische con-
ecienlievrijheid aan adressanten.
Maar makkie/lijk zou hun standpunt we
zen, dat 's zeker.
V Erg onafhankelijk.
De Onafhankelijke Iviesvereeniging te
Maastricht heeft beslaten:
lo. Geen eigen candidaten te stellen voor
de a. s. gemeenteraadsverkiezingen, onulat
de Kath. Kiesvereeniging niet is ingegaan
op haar schriftelijk voorstel om 4 zetels
voor haar candidaten open te laten. Zij wil
dus geen verantwoordelijkheid aanvaarden
vcor de stadsregeering.
2o. Bij de a. s verkiezingen de candida
ten der S. 1). A. P. te steunen op grond der
ovenredige .vertegenwoordiging;
Van het Zuidelijk oorlogs
terrein.
Officieel wordit uit hot Ralioanöch
hoofdkwartier d.d. 27 Jund gemeld:
l'en Wesben van. den Montecroce-pas
hebben onize troepen den top van den Zei
len ko fel beze.t.
Langs de Isioinzo dringen wij aan de
overzijde vam die rivier langzaam, man
onafgebroken op.
Op d-e grens van Tirol en Trentino woixLt
liet artillariegevecht op langen afstand
voortgezet.
Hevige stormen hebben gisteren beft op
treden v-an oimze troepen voorat in het
bergachtig deel- van liet oorlogster rein
vertraagd.
Het officieele Oostenrijksche communi
qué van Zondagmiddag luidt:
Aan het kanaal van Monfalcon© hebben
wij gisteren een vi j and e'ijken aanval ton
Zuiden van Sagrado afgeslagen.
Verder aan de Isonzo, evenals op het
ovdrige gedeelte van het front, mieits dan
a rt i-11 er: egeve elite n
Op den Balkan.
De politieke toestand in Griekenland.
Over Athbne wondt aan jhdt „Berl. Ta-
geblatt" gemeld, dat de politieke toestand
■nog alltijd niet opgehelderd is. De partij
van Veniieelcis 'toont nu geneigdheid tot
handhaving va ai Griekenilanls neutrali
teit; heit is nog mi eft zeker of Vemi.ze'.os zeif
een nieuw xniiniLsterie za! vormen,
De actie tegen de Darda
nelles
Ui't het Turksche lioofdkwaraer wordt j
gemeld: Bij Ari-Roernioe, den SJistem, van
beide zijden zwak vuur. In deaj loop van
den namiddag troffen tweedrojectielen
Van het Westelijk oorlogs
terrein.
Officieele Duiirtsche medede-e'inig van 27
Juni: Nadat wij gedurende de laatste da
gen op de Maashoogten de pogingen van
ten vijand, om zich'weer in het be.zit te
.tellen, van het terreiin dat hun den 24aten
aan beidie zijden van het ravijn was ont
rukt, hadden verijdeld, verrasten wij
gisteren (Zaterdag) onzen tegenstander
met een aanval op den kam van de hoog
te vlak ten Zuidwesten van les Eparges.
Hij was na een korten strijd in onze han
den, De tegenstander spande zich gedu
rende den ganschen nacht !n om den kam
te hernemen. Al zijn aanvallen mito akten.
Het Fra/nsóhe communiqué van 27 Juni
luidt: In de streek ten Noorden van
Atrecht zijn de Duitschers er in geslaagd
wederom vasten voet te krijgen in den
hollen weg van Ablain naar Aingires.
Ten Oosten van de ravijn van Galonne
vielen de Duitschers aan. maar werden
teruggeslagen, behalve op één punt, waar
zi| doordrongen in een stukje loopgraaf,
dat door twee Frahsohe secties werd ver
dedigd. Het gevecht daar duurde den liee
Ier. nacht door. De Fransche stelling bleef,
met wat de Framschen vroeger hadden
gewonnen ongerept.
In Lotharingen hebben de Duitsche
ma Arracount met brandbommen te heb
ben be&tookit, met a.nde-rhaVe compai
een aanslag op dat dorp beproefd, die
mislukte.
Op de rest van het front slechts art-ivle-
riegevechten.
Van het Oostelijk oorlogs
terrein.
De strijd is in het Oosten van Galicië
nog altijd even hardnekkig en bloedig aan
den gang. Het Weensche communiqué er
kende Zaterdag, dat de Russen tusschen
Dnjestr en de Pruth er in geslaagd waren
op zeker punt door het Oostenrijksche
front heen te breken. Daaraan wordt dan,
als het ware verontschuldigend, een ver
haal vastgeknoopt van Russen, die met
omhooggeheven armen de Oostenrijkers
zouden hebben misleid. Het feit, dat de
Oostenrijkers hier waarschijnlijk een te
genslag hebben gehad, wordt daardoor
niet anders; het is nu eenmaal zeker, dat
de Oostenrijkers hier van het offensief door
de Russen in het offensief zijn terugge
drongen. Men kan dus wel aannemen, dat
op het oogenblik de opstuivende aanval der
Duitsche en Oostenrijksche troepen op het
Zuidoostelijk oorlogsterrein tot staan is
gekomen en aanvaard is, naar het ons
toeschijnt, een nieuwe periode in de vree-
selijke worsteling op dit oorlogsterrein be
gonnen.
an oigramai
anda ijk© torpedoboot, twee ®.nctere een
i j andel i jk .tramsportschip dat munitie ont
scheepte in bramd vloog en zich verwij
derde.
In het zuiden bij Sad-ul-Bahr heeft de
•vijand bij herhaling de el en van o.mzo ver
werkingen im het centrum aangeval,ton.
Met zware verliezen werd hij toïkernma/'e
terugiges'-agen. Op den rechtervleugel
slechts infanterie- en artillerievuur. Op
grond vam het aantal schepen, dat tot hei
wegvoeren van gewonden dient, ?,n het
aantal lijken dat nog op het slagveld liigt,
schat men de verliezen des vijands i.n den
siag van den 21sten op meer dan 70D0 man.
Op Zee.
De duikbootoorlog.
Het "Journal" meldt een verschil van
meening tusschen Von Tirpitz, die voor
stander is van de voortzetting van den
duikbootenoorlog autrance, en Von Betli-
mann Holiweg, die uit vrees voor de Ver-
eenigde Staten een verzoenlijke houding
zou willen aannemen en ziet in de komst
van Dernburg een versterking van de po
sitie van Bethmann, dien hij kan inlichten
omtrent de stemming in Amerika, wat vol
gens het blad ertoe zal bijdragen Duitsch
land te.doen buigen voor de Amerikaan-
sche eischen.
Aanvulling van het Engelsche vloot-
personeel.
Bij de Engelsche suppletoire begrooting
van marine worden nog 50,001) officieren
en zeelieden aangevraagd voor het dienst
jaar eindigend 31 Maart 1916. De laatste
begrooting wees er 250,000 aan.
Een Italiaansche torpedoboot gezonken
Officieel wordt ubt Weenen gemeld, dat
een van de Oostemirijksohe du ik booten Za
terdag in het Noorde'ijk gedeelte van de
Adriatische Zee eetn Italiaansche torpedo-
boot tot zlniken heeft gebracht.
In de lucht.
De heerschappij in de lucht.
Officieel bericht uit het Duitsche hoofd
kwartier:
Sedert bet begii-n van den grooten strijd
bij Atrecht vechten daar onze vliegers mett
de vijandelijke vliegers om de heerschap
pij in de 'lucht. Aan beide partijen heeft
de strijd verliezen gekost. De omze waren
echter mi el tevergeefs gebracht. Sedert
eemige diagen hebben wij merkbaar de
overhand gekregen.
Raids boven Engeland.
In het Lagerhuis heeft de onder-minister
Brace op een vraag medegedeeld, dat er
in het geheel veertien aanvallen in de
lucht op Engeland zijn geweest, en dat
daarbij 56 pienschen zijn omgekomen, nl.
24 mannen (allen burgers), 21 vrouwen en
11 kinderen, en gewond, voor zoover be
kend, 138 menschen, nl. 86 mannen,
vrouwen en 17 kinderen.
In het Britsche Rijk.
De Engelsche oorlogelcening.
Definitieve cijfers- betreffende de oor-
logsleeaiing zijn nog niet te verkrijgen.
Maar, afgaande op het bedrag, waarvoor
alleen bij de Bank van Engeland en de
voornaamste banken van Londen reeds is
geteekend, neemt mem aan, dat het volk
tot Vrijdagmiddag reeds pd.st. 150,1)00,000
op de oorlogsleening heeft geplaatst.
In Rusland.
De Russische minister van oorlog
afgetreden.
Volgens een Reuter-bericht uit Petro-
grad is de minister van Oorlog afgetreden.
De onlusten in Rusland.
Duitsche bladen vernemen thuns uit
Zwitserland minder ernstige berichten
omtrent de beweerde onlusten in Rusland.
De Busier Nachrichten" meldt, dat na
oen onderzoek inzake de Moskousche on
lusten de president van politie Adrianow
is afgetreden in verband met stakingen in
fabrieken die voor het leger werkten. Het
karakter van de onlusten is niet zoo ern
stig gebleken, dat men ze revolutionair
zou kunnen noemen. Te St. Petersburg
hebben krachtdadige maatregelen van ge
neraal Floroco de ontwikkeling van soort
gelijke onlusten verhinderd. Niettemin
maken de dagbladen dagelijks melding van
geheimzinnige brandstichting in munitie
fabrieken.
Geruchten over Rusland via Duitschland.
Ovor Weehon wordt aan de „Tiigliche
Rundschau" gemeld dat het Boekarester
agblad „Depraten" uit Ungheni vernomen
heeft, dat aan de Russische overheid ge- 1
meld werd dat op den avond van 16 Juni
een samenzwering op groote schaal, w,
bij ook officieren van hqogeren rung foe- i
trokken zijn en waarvan verschelrlene 1
reeds in hechtenis zijn genomen.
Verbannen.
Aan de „Vussische Zaitung" wordt langs
een omweg u-i't St. Petersburg gemeld, dat
■naar Siberië zijn verbannen baron Sluc-
kelbeng, kamerheer van den Tsaar, met
-htgeuiocte, baron Samson Himmeletein,
cretaris der EsthlavdLsche ridderschap,
von Zurmühlen, de Evangelische dominee
,e Rev al, vom Kue.gel.gen, "den booftlge-
neesheer van het krankzinnigengesticht
aldaar, em. barones Zoege Manteuffel, we
gens voorbereid'iinjg eener inzameling van
kleed'in.gstukken em voedingsmiddelen ten
behoeve van im het gouvernement Esth-
lond geïnterneerde krijgsgevangenen.
Seyn, de gouverneur-generaal van Fin
and, heeft 'beikend gemaakt, dat geheel
Finland in sitaat va»* oorlog verkeert.
In Oostenrijk-Hongarije.
Belangrijke besprekingen.
De Duitsche Rijkskanselier Von Beith-
ma.nn Holiweg en de staatssecretaris van
BuiteiD'and'Scibe Zaken von Jagow zijn uit
het Groots Hoofdkwartier te Weenen aan
gekomen om hesp rok in gen te houden, met
den Oostenrijk-Hongaarschen minister van
r.uitemlanjiisch© Zaken.
De Rijkskanselier werd ook bij Keizer
Frans Jozef an gehoor ontvangen.
Een gedenkdag.
Heden is het een jaar geleden, dat een
afschuwelijke sluipmoord een einde maak
te aan het leven van den edelen aartsher,
tog Frans Ferdinand van Oostenrijk, den
Oostenrijkschen troonopvolger, en zijn ge
malin, de hertogin van Ilohenberg, bij
hun bezoek aan de stad Serajewo.
Het zal iedereen nog wel versch in het
•geheugen liggen op welk eon perfied-door-
trupte manier de aanslag werd uitgevoerd,
zoodat wij hier niet verder meer behoeven
uit te weiden. Iedereen weet ook welke
gevolgen de dood van dezen vorst heeft
gehad: 28 Juni werd Aartshertog Ferdi
nand vermoord, 23 Juli richtte Oostenrijk
een ultimatum tot Servië en 5 Augustus
stond heel Europa in vuur
nog steeds is er geen hoop, dat de vreesc
lijke oorlog, die reeds zooveel offers heeft
gekost, spoedig geëindigd zal zijn,
'AJIle Oositemrijiksche bladen wijden ge
voelvolle .artikelen aan de herinnering van
den jaardag van den moord op den troon
opvolger aartshertog Frans Ferdinand en
zijn gemalin. Zij herdenken in warme be
woordingeïi het vorstelijk paar, terwijl zij
er op wijzen dat deze dag van rouw voor
de Oostenrijksch-Hongaarsche monarchie
een gedenkdag .zal worden, daar de recht
vaardige Hemel de grootste boete voor de
zen dubbelen moord heeft vergund.
Met eerbied en dankbaarheid herdenkt
de monarchie hoe de dooden met trots
kracht aan liet werktuig smeedden, dat
thans zijn nagedachtenis zoo schitterend
eert en wreekt, hoe zij werkten voor de
grootheid en de slagvaardigheid van het
Oostenrijksch-Hongaarsche leger.
Do officieuse „Wiener Abendpost" wijdt
aan aartshertog Frans Ferdinand en zijn
gemalin een artikel, waarin wordt gezegd:
„Sedert dien dag hebben wij volle zeker
heid gekrogen, dat de moord van Serajewo
niet de daad was van een krankzinnigen
fanaticus alleen, maar dat het onderzoek
naar de misdaad wees naar den zuidoosto-
lijken nabuurstaat, welke door een groo-
ter en machtiger als stormram tegen de
monarchie werd misbruikt.
Voor den zoo laaghartig vermoorden
vorst brandde een doodentoorts zooals
nooit voor eenig sterveling gebrand heeft.
De groote krijgsmansdaden, welke onzo
legers en onze marine sedert volbrachten,
is tevens een warme dank aan don aarts
hertog die met elke vezel van zijn hart»
aan onze weermacht verbonden was, dk»
in zijn sfeer alles deed om de monarchic
voor het uur der beslissing gereed te doet*
zijn, die in de kracht van het vaderland
en op zijn toekomst vertrouwen luid, ci-
die wist dat dit in stormen beproefde oud*
rijk machtig genoeg is om ziclt tegen zijp
vijanden te verwenen en een bolwerk var
recht en zedelijkheid in Europa te blijven
Dit geloof van den aartshertog werd doo<.
de oorlogsgebeurtenlissen op wonderbar»
wijze bekrachtigd.
Vol liefde geschaard om den zeer be
minden Keizer on Koning en diens dy
nastie, zullen de volkeren des rijks nieu
wen roem en nieuw geluk tegemoet gaan."
Amerika en Duitschland.
Het antwoord van Duitschland op do
tweede nota van Wilson.
Volgens een bericht uit New-York uau
de „Times" seint Gurl.W.Acktiinuyi, do
l)uusclifaiul niel bereid jy
iri^'s-oorlog tegen huudelssche-
brengen, oin de regeering
Stateu 'tegemoet te komen,
„Het voorloopige ontwerp van he.t Duit
sche antwoord op de laatste „Lusitunia"
nota is nu gereed," seint hij. „Er kunner
nog veranderingen in aangebracht wor
den, maar ik weet uit zeer goede bron, dat
hot antwoord de volgende punten zal be
vatten:
Ofschoon Duitschland voor de vrijheid
der zeeën strijdt, verlangt het niet de be
ngen der neutrale staten aari to tasten.
Duitschland zal zijn .waardeering toonen
voor de vriendschap van Amerika.
Overeenkomstig president Wilson's wenk
tl voorgesteld worden, dut Engeland ze
kere veranderingen zal brengen in zijn po
litiek ter zee, zoodat voedingsmiddelen in
Duitschland zullen ingevoerd kunnen wor
den.
Duitschland zul erkennen, dat het mis
schien verkeerd was ingelicht wat de be
wapening der „Lusitunia" betreft en zich
bereid verklaren tot onderhandelingen
met de Vereenigde Staten over de bescher
ming van passagiers, maar zonder den on-
derzeeoorlog tegen koopbaardijschepen op
te geven, die door velen als Dultschland'3
machtigste wapen wordt beschouwd.
Verder wordt verlangd dut elke concessie
ten opzichte van vijandelijke koopvaardij
schepen beantwoord zal worden met oen
garantie, dat Duitsche onderzeeërs niet
door zulke schepen zullen aangevallen
den. In verband hiermede zal waar
schijnlijk gewezen worden op het rammen
van de ,,U 29" onder commando van den
luitenant-commandant Weddigen."
In het verre Oosten.
Zweedsche gendarmerie in China?
[eneraai Iljulmarson is gisteren wit
Peking te Stockholm teruggekeerd. Hij
heeft, sednt Wolff, de onderhandelingen
met de Chineesdhe regeerinig over de in
stelling van een Zweedsche gendarmerie
In China ten, einde gebracht. IIij had haar
voorgesteld de vorming van eetn gernlar-
meriecoi'ps van. 3000 manschappen, in de
provincie Itoe-nain met 20
alsmede de oprldhtihg te Itekirig v
centraal bureau met een officiers-
stro c tc uri
n een
>n een
cnderofficienscursus met 400 leerlingen.
Deze aangelegenheid wordt "thans tus
schen de Ohiimeesche en de Zweedsche re
geering langs diiplom at token weg verder
afgehandeld.
Verschillende Oorlogs
berichten.
Thee voor de troepen. Onze dappere
soldaten, schrijft oen Duitsch blad, lijden
thans in de hitte veel aan dorst. Het wa
ter -is vaak verdacht. Verscheiden bron
nen vertoonen het roodo waarschuwiugs-
plakkaat. Den soldaten zijn derhalve
dorst.stilto.nde middelen, als Ixofdegaven
bijzonder welkom. Op versolw'ten.de plaat
sen heeft men ook theehuizen voor do
